In 2024 verspreidden we een golf van menselijkheid
28 Nov 2024
10 minuten
Menselijkheid. Een woord dat ogenschijnlijk zo simpel en evident lijkt. Maar niets is minder waar. De genocide in Gaza. Een nieuwe golf van klimaatrampen wereldwijd. De opkomst van autoritaire en extremistische politici. 2024 was een jaar van bloed, zweet en tranen.
Nét daarom riep 11.11.11 2024 uit tot het jaar van de menselijkheid. Want toekijken vanaf de zijlijn was geen optie en is nog steeds geen optie. En in dit jaar van de menselijkheid, hebben we wel degelijk het verschil kunnen maken. Samen met jou! Van België tot Indonesië, en van Palestina tot Peru. Ontdek mee hoe we samen het verschil maakten in 2024.
Hoop in tijden van geweld
Palestina. Syrië. Oekraïne. Libanon. Congo. Gewapende conflicten vernietigen mensenlevens wereldwijd. 2024 was een donker jaar. Samen met onze Palestijnse, Libanese en Congolese partners deden we er alles aan om wat lichtpuntjes en hoop te brengen.
Zo maakten we samen een vuist tegen wapentransport via België naar Israël. Hiervoor trokken we in mei, samen met andere ngo’s, Palestijnse en Israëlische organisaties naar de rechtbank om een stopzetting te eisen van illegale wapendoorvoer via België naar Israël. We viseerden meer bepaald het Israëlische scheepvaartbedrijf ZIM, die via de haven van Antwerpen tonnen munitie exporteerde naar Israël, zonder doorvoervergunning en dus volstrekt illegaal. De zaak ligt momenteel bij de onderzoeksrechter en wij houden verder vinger aan de pols.
Ondertussen blijven we ook op andere manieren druk zetten. Zo steunde België dankzij ons beleidswerk twee resoluties van de Verenigde Naties om een wapenembargo in te stellen tegen Israël, en brachten we in juni 2024 de banden tussen Europese financiële instellingen en grote wapenleveranciers van het Israëlische leger in kaart.
Die banden tussen Europese financiële instellingen en Israël brengen we ook jaarlijks in kaart samen met Palestijnse en Europese organisaties. Samen onderzoeken we hoeveel Europese banken investeren in bedrijven actief in bezet Palestijns gebied. Zo zetten we druk om deze investeringen, die duidelijk gelinkt zijn met het schenden van mensenrechten, te stoppen. Met succes! In augustus werd bijvoorbeeld bekend dat de Franse grootbank AXA haar investeringen in drie Israëlische banken, ter waarde van 20 miljoen US-dollar, stopzet. En ook het grootste Noorse pensioenfonds KLP trok zich terug uit Caterpillar, een bedrijf dat machines levert voor de etnische zuivering van Palestina.
Ondertussen blijven we onze Palestijnse partners steunen waar we kunnen. Zoals onze partner Al-Haq, die bewijsmateriaal verzamelt van misdaden tegen de menselijkheid en het internationaal recht, en momenteel dus overuren draait. Dat bewijsmateriaal wordt gebruikt voor de lopende onderzoeken van het Internationaal Strafhof en het Internationaal Gerechtshof. Of onze partner Basmeh & Zeitooneh, een organisatie opgericht voor en door Syrische vluchtelingen in Libanon. Voor hen, en de duizenden ontheemde Syriërs en Libanezen die zij ondersteunen, maakten we onmiddellijk extra steun vrij toen Israël zijn oorlogsmachine op Libanon richtte.
En ook in andere door oorlog geteisterde landen, blijven wij onze partners steunen. Zoals in Congo, waar Aidprofen met financiële steun van 11.11.11 Congolese vrouwen en overlevers van seksueel geweld ondersteunt. Passy van Aidprofen: “De oorlog en het geweld tegen vrouwen moet stoppen. En dat kán stoppen. Aidprofen begeleidt en beschermt de vrouwen in het vluchtelingenkamp. Al jaren krijgt mijn organisatie daarvoor de steun van 11.11.11. En dat blijft nodig.”
Een eerlijk klimaatbeleid, hier en overal ter wereld
De klimaatcrisis raakt iedereen, maar de grootste gevolgen treffen vooral de mensen en landen die er het minst verantwoordelijk voor zijn. Gelukkig is hoop is nooit ver weg. Samen met onze partners en dankzij jullie steun, boekten we in 2024 vooruitgang, stap voor stap.
Zo begon het nieuwe jaar meteen met goed nieuws uit Indonesië. Meer dan 100 steden en provincies verboden wegwerpplastic, een maatregel die dringend nodig was. Want Indonesië is een van de grootste stortplaatsen voor plastic ter wereld. Dankzij organisaties zoals onze partner WALHI, die onafgebroken druk zetten op lokale overheden en bedrijven, werd deze wet werkelijkheid. "Dit is slechts een begin," zegt Zenzi Suhadi, directeur van WALHI. "Maar het toont dat verandering mogelijk is."
Ook in Ecuador. Een land dat al sinds 2008 de rechten van de natuur officieel erkent. En waar in juli deze rechten een nieuw gezicht kregen toen de Machángara-rivier juridische bescherming kreeg. De rivier is nu juridisch beschermd tegen vervuiling en vernietiging. 11.11.11-partners Acción Ecológica en CEDENMA vochten mee voor deze overwinning. “Het is de zoveelste overwinning voor de rechten van de natuur. Eentje die niet alleen belangrijk is voor de gezondheid van de Machángara-rivier, maar ook een stap vooruit betekent voor de rechten van de natuur in Ecuador en wereldwijd,” juicht Ricardo Buitrón van Acción Ecológica.
Maar terwijl sommige landen vooruitgang boeken, dreigt ambitieuzer klimaatbeleid in België stil te staan. In augustus schreven we samen met 250 wetenschappers, milieuorganisaties en bekende Belgen een open brief: ‘De klimaatcrisis neemt geen vakantie’. We vroegen politici om ambitieus klimaatbeleid centraal te stellen in de regionale en federale regeringsonderhandelingen. De brief vond weerklank in de media en gaf ons de kans om druk te blijven zetten.
Die druk zetten we ook op de internationale klimaattop COP29 in Bakoe, Azerbeidzjan. Terwijl de onderhandelingen tergend traag verliepen, bleef 11.11.11 druk uitoefenen op België om zijn klimaatfinanciering te verhogen en andere landen aan te sporen hetzelfde te doen. Zo verhoogde België de afgelopen legislatuur haar bijdrage tot 247 miljoen euro. Op COP 29 werd ook een akkoord bereikt: hoge-inkomenslanden beloven tegen 2035 jaarlijks 300 miljard dollar beschikbaar te stellen voor lagere-inkomenslanden. Maar voor wie het meeste lijdt onder de klimaatcrisis is dit verre van genoeg. Daarom blijven wij, samen met onze partners, strijden voor een eerlijke en ambitieuze klimaatfinanciering. Want de toekomst van onze planeet kan niet wachten.
Onze strijd voor een rechtvaardige transitie
De exploitatie van natuurlijke rijkdommen leidt wereldwijd tot conflicten, milieuvernietiging en schendingen van mensenrechten. In 2024 hebben we, samen met onze partners, belangrijke stappen gezet om deze uitdagingen aan te pakken.
In maart bracht onze Indonesische partner JATAM een schokkend corruptiedossier aan het licht. Mijnbouwvergunningen werden er systematisch ingetrokken en opnieuw uitgegeven door de minister van Investeringen Bahlil Lahadalia, met ernstige gevolgen voor mens en milieu. JATAM klaagde deze praktijken aan bij de Corruptie Bestrijdingscommissie en eist dat de verantwoordelijken ter verantwoording worden geroepen. “Deze vergunningen zijn niet alleen illegaal, maar vernietigen ook hele gemeenschappen.”
Ondertussen ging Sawit Watch, een andere 11.11.11-partner in Indonesië, de strijd aan met de schadelijke palmolie-industrie. Met de implementatie van een duurzaam palmolieplan wordt in vier districten de uitbreiding van plantages beperkt, ontbossing tegengegaan, en worden kleine boeren ondersteund met betere opleidingen en bijstand voor certificering. Door geleidelijk over te schakelen op biolandbouw, toont dit project dat duurzame verandering mogelijk is in ’s werelds grootste palmolieproducerende land.
In april kwam er dan weer hoopvol nieuws uit Peru. De inwoners van La Oroya, een van de meest vervuilde steden ter wereld, wonnen hun strijd van meer dan 15 jaar tegen een metaalfabriek. De Peruaanse staat werd er verantwoordelijk gesteld voor de zware milieuvervuiling door de metaalfabriek en de schade aan de gezondheid van de inwoners. De staat moet de slachtoffers compenseren, de natuur herstellen en verdere vervuiling voorkomen. “De veroordeling van de Peruaanse staat is een fantastisch bewijs dat activisme door de lokale bevolking en milieuorganisaties werkt!” zegt Jaime Borda van 11.11.11-partner Red Muqui die de strijd van de lokale bevolking ondersteunde.
En in juli was er meer goed nieuws uit Indonesië. Chemiegigant BASF en mijnbouwbedrijf Eramet kondigden aan dat ze hun geplande investering van 2,6 miljard dollar in een nikkel-kobalt raffinaderij annuleren. Het project zou de impact op natuur en gemeenschappen in de Molukken nog erger maken. Deze beslissing bewijst opnieuw dat druk van milieuorganisaties en lokale gemeenschappen verandering kan afdwingen. Tegelijk is het een wake-up call voor de Indonesische overheid om de mijnbouwwetgeving te versterken. 11.11.11-partners zoals Jatam en Walhi pleiten al jaren voor betere regelgeving en bescherming van de rechten van lokale en inheemse gemeenschappen.
Mensenrechten voor iedereen, overal ter wereld
Welke kleur, identiteit, politieke of religieuze overtuiging je ook hebt, we hebben allemaal fundamentele rechten en vrijheden. Hoe vanzelfsprekend dit ook mag klinken, schendingen van mensenrechten blijven schering en inslag. Gelukkig zetten we in 2024 ook heel wat stappen vooruit in de bescherming van mensenrechten.
In maart 2024 namen de EU-lidstaten de zorgplichtwet aan. Die wet verplicht grote bedrijven om voorzorgsmaatregelen te nemen tegen het schenden van mensenrechten, slechte werkomstandigheden en milieuschade in hun wereldwijde activiteiten. Daarnaast stelt het bedrijven ook verantwoordelijk voor de schade die ze toebrengen aan mens en planeet, waardoor slachtoffers makkelijker hun rechten kunnen opeisen. De wet kwam er nadat een brede coalitie van ngo’s en middenveldorganisaties, waaronder 11.11.11 en de vakbonden, gedurende 11 jaar (!) onvermoeibaar druk bleven zetten.
In augustus wint 11.11.11 De Standaard Solidariteitsprijs. Met de prijs richten we de spotlights terug op de mensenrechtenschendingen aan de Europese buitengrenzen. De advertentie is een beklijvende knipoog naar het iconische Nirvana-album Nevermind. We tonen een zwarte baby – gemaakt door AI – die verdrinkt in de Middellandse Zee, met de vraag: ‘Nevermind?’. Hiermee vroegen we – met succes – aandacht voor de duizenden verdrinkingen van mensen op de vlucht op de Middellandse Zee. Want dit zijn geen spijtige accidenten, maar het gevolg van politieke keuzes.
Maar ook buiten Europa, had 11.11.11 in 2024 aandacht voor mensenrechten. Samen met onze lokale partners oefenden we druk uit op Europese en internationale beleidsmakers om de bescherming van Syrische vluchtelingen in Libanon te verbeteren. Dit leidde ertoe dat België de nodige middelen vrijmaakte voor een kwaliteitsvolle opvang en bescherming van deze vluchtelingen. In Turkije brachten we, samen met onze partner Türkiye Mülteci Konseyi (TMK, oftewel de Turkse Vluchtelingenraad) de situatie van Syrische vluchtelingen in kaart en zorgden we zo dat hun stem gehoord werd in Europese beleidsdiscussies.
Op het einde van het jaar waren we ook getuige van een historische omwenteling in Syrië, de val van het dictatoriale Assad-regime. 11.11.11 werkt al vele jaren nauw samen met verschillende Syrische partnerorganisaties die actief zijn doorheen het land. Deze partners schoten onmiddellijk in actie om te reageren op deze historische ontwikkelingen. Zo documenteren Syrians for Truth and Justice (STJ) en Hevdesti mensenrechtenschendingen in Noord-Syrië, en biedt Hevdesti ook humanitaire noodhulp en juridische ondersteuning in de provincies Raqqa en Hasakeh. Een andere 11.11.11-partner, Olive Branch, stelde een noodhulpplan van zes maanden op. Op die manier wil Olive Branch Syriërs in Aleppo, Idlib, Suweida, Dar’a en ruraal Damascus onder meer voedselhulp, psychologische hulp, onderwijs en winterhulp bieden. Women Now focust zich in eerste instantie op de begeleiding en psychologische ondersteuning van bevrijde gevangenen, terwijl Basmeh & Zeitooneh (B&Z) zich verder zal toeleggen op het versterken van de capaciteit van lokale initiatieven doorheen het land.
Mens, menselijker, menselijkheid
2024 was een cruciaal politiek jaar. Met Federale, Vlaamse én lokale verkiezingen op til, richtte 11.11.11 haar blik zowel op beleidsmakers als op kiezers. Onze boodschap was duidelijk en krachtig: “Kies voor Menselijkheid.”
In een wereld waar polarisatie en extremistische stemmen steeds luider klinken, is het standpunt dat alle mensen gelijkwaardig zijn niet vanzelfsprekend meer. Daarom lanceerden we in april een verkiezingscampagne die opriep tot menselijke keuzes. Het was een boodschap die weerklank vond, zowel in de straten als in de politiek.
Maar er gebeurde meer. Veel meer! Wat begon als een droom groeide uit tot een grote beweging. Want nog meer mensen uit het middenveld en de culturele wereld deelden ons sentiment en broedden op eenzelfde idee. Met onze directeur Els Hertogen aan het roer, stampte we een initiatief uit de grond dat een unieke dynamiek in heel Vlaanderen deed ontbranden: 505 – Concerten voor menselijkheid was geboren! In slechts vier maanden tijd stonden 51 artiesten, 15 sprekers en 50 organisaties op 5 mei samen op het podium. Het resultaat? Een groot concert in het hartje van Antwerpen, met 20.000 bezoekers die een golf van hoop en solidariteit nog lang deden nazinderen.
En we bleven de vinger aan de pols houden. Toen er plannen van de Arizona-coalitie uitlekten voor zware besparingen op internationale solidariteit, reageerden we meteen. We publiceerden in november scherpe opiniestukken en organiseerden gerichte acties om de besparingen te counteren. Via een gerichte persactie brachten we het thema van menselijkheid opnieuw onder de aandacht, met een duidelijke oproep aan de politiek om verantwoordelijkheid te nemen.
Met onze najaarscampagne tenslotte, Menselijkheid heeft een Voornaam, gaven we menselijkheid een gezicht. We deelden hoopvolle verhalen van activisten en partners wereldwijd, die op hun beurt werden versterkt door duizenden vrijwilligers van 11.11.11. Achter verhalen van uitbuiting staan echte mensen – zoals Ahmet, Acheni, Esther, Khaled en Uwezo – voor wie wij blijven strijden. Samen met Omar, Passy, Miriam, Escarleth en Johan – als activisten, schenkers en vrijwilligers – vormen we een beweging die verandering mogelijk maakt.
Ook in 2025 laten we menselijkheid niet los
We rusten niet tot er een duurzaam staakt-het-vuren komt in Gaza en Libanon en tot de schuldigen van de genocide ter verantwoording geroepen zijn. We blijven opkomen voor mensen op de vlucht en de vele klimaatslachtoffers wereldwijd. We zullen uitvoerig actievoeren voor natuurlijke rijkdommen en tegen fossiele brandstoffen. We blijven keihard werken aan de instelling van verdere sancties tegen schendingen van het internationaal recht in Palestina, en ondersteunen onze Syrische partners in hun inspanningen om Syrië op een vredevoller pad te zetten. En nog zoveel meer.
Door je steun aan 11.11.11 geef je kracht aan onze missie om onafgebroken en vol toewijding te blijven strijden voor een wereld zonder uitbuiting van mens en natuur. Bedankt!
