Podcast CitizenCentral

CitizenCentral zet Europese burgerinitiatieven in de schijnwerpers. In elke aflevering (opgenomen tussen 2021 en 2023) vertellen organisatoren en sympathisanten waarom hun initiatief belangrijk is en hoe zij het proces van bewustmaking op EU-niveau hebben ervaren; ook delen ze tips over manieren om meer invloed te krijgen op beleid dat gevolgen heeft voor ons leven.

In interviews met diverse deskundigen en academici worden de onderwerpen van deze burgerinitiatieven verder uitgediept.

De podcasts zijn te beluisteren op Apple Podcasts, Spotify, en SoundCloud.

De in de podcasts geventileerde meningen geven uitsluitend de opvattingen van de sprekers weer en mogen beslist niet worden beschouwd als opvattingen van de Europese Commissie of de Europese Unie.

Maak kennis met de mensen achter de Europese burgerinitiatieven in de volgende samenvattingen van de afleveringen.

EU-burgers vragen vaak naar voorbeelden van Europese burgerinitiatieven die echt een verschil hebben gemaakt, daarom gaan we in deze episode dieper in op drie initiatieven die meer dan 1 miljoen handtekeningen hebben verzameld en een antwoord van de Commissie hebben ontvangen. We luisteren naar een organisator van elk van de drie initiatieven “Verbied glyfosaat” [Verbied glyfosaat en bescherm mens en milieu tegen giftige bestrijdingsmiddelen], “End the Cage Age” en “Right2Water” [Water en sanitaire voorzieningen zijn een mensenrecht! Water is een publiek goed, geen handelswaar!].  

We laten ambtenaren van de Europese Commissie aan het woord. Zij geven informatie over de maatregelen die zijn genomen naar aanleiding van elk van de succesvolle initiatieven.  

In 2023 heeft de Commissie op nog vier andere succesvolle burgerinitiatieven geantwoord [april, juli en december].

Gepubliceerd: juni 2023

In deze episode spreken we over de voortdurende inspanningen om het EBI algemeen bekend te maken in de EU, te beginnen met de middelbare scholieren. De toolkit “EU-democratie in actie - Geef uw mening met het Europees burgerinitiatief” werd begin 2023 door de Europese Commissie ontwikkeld en getest op middelbare scholen.  

Onze interviews hebben verschillende invalshoeken: we luisteren naar het lid van het EP Loránt Vincze, die vroeger een EBI-campagne (“back in the day”) organiseerde en een geëngageerd voorstander is van burgerschapsvorming, en naar Małgorzata Malczyk, een leerkracht Engels die de toolkit op een school in Polen heeft getest. Silvia Kersemakers, de teamleider van het EBI-team in Brussel, vertelt ons waarom de toolkit is ontwikkeld. Ook horen we de stemmen van verschillende jongeren, waaruit blijkt dat het mogelijk is anderen voor het Europees burgerinitiatief te motiveren. 

Gepubliceerd: juni 2023 

In deze aflevering van CitizenCentral wordt het gebruik van dierlijke producten ter discussie gesteld door twee organisatoren van een Europees burgerinitiatief. Volgens hen kunnen moderne technologieën nieuwe oplossingen bieden voor wat zij beschouwen als achterhaalde en onhoudbare praktijken, in het voordeel van dieren, mensen en de planeet. 

Filippo Borsellino, organisator van het initiatief “Nooit meer slachten”, wil dat EU-subsidies worden verlegd van de veehouderij naar op cellen en planten gebaseerde alternatieve productiewijzen. Ook horen we over een Spaanse start-up die levensmiddelen van kweekvlees produceert.  

Elise Fleury is de vertegenwoordigster van het initiatief “Europa bontvrij”, dat het houden van dieren voor de productie van bont wil verbieden en producten die dergelijk bont bevatten van de Europese markt wil weren. Nadat ze een toelichting op het initiatief heeft gegeven, deelt ze inzichten in het runnen van een succesvolle campagne voor een Europees burgerinitiatief.

Gepubliceerd: januari 2023

Een gesprek met drie organisatoren van een Europees burgerinitiatief uit Nederland, Frankrijk en Denemarken. Kirsten Kossen, organisator van het initiatief “Goede kleding, eerlijk loon” vraagt om wetgeving die werknemers in de kleding- en schoenensector een loon garandeert waarmee ze in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Het initiatief streeft naar een grotere transparantie en verantwoordingsplicht in de toeleveringsketen om armoede terug te dringen en kinderarbeid tegen te gaan.   

Ook horen we Ronan Evain, uitvoerend directeur van Football Supporters Europe en vertegenwoordiger van het initiatief “Win de wedstrijd op het veld”. Deze groep organisatoren wil het Europese sportmodel beschermen en voorkomen dat er nieuwe pogingen worden gedaan om een “superleague-achtige” voetbalcompetitie in te voeren. Zij willen dat de maatschappelijke waarde van sport in de Europese samenleving officieel wordt erkend en dat fans worden betrokken bij discussies over de toekomst van de Europese sport op lange termijn.  

Tot slot brengen we een bezoek aan Pernille Schriver, vertegenwoordigster van het initiatief “Stop 5G – Blijf verbonden, maar beschermd”, in Denemarken. In dit initiatief, waarmee de organisatoren zich verzetten tegen de door hen gepercipieerde effecten van draadloze connectiviteit met betrekking tot straling, milieu, gegevensbescherming en surveillance, zijn de zorgen van een groot aantal groepen gebundeld.  

Disclaimer: De Commissie bevestigt op geen enkele wijze de feitelijke juistheid van de inhoud van het “Stop 5G”-initiatief, waar uitsluitend de groep organisatoren verantwoordelijk voor is. Een aantal beweringen in dit initiatief druist in tegen wetenschappelijk bewijs waarover de Commissie beschikt en tegen de beoordeling van de Internationale Commissie voor bescherming tegen niet-ioniserende straling (ICNIRP), het orgaan dat door de Wereldgezondheidsorganisatie is belast met het beoordelen van de gezondheidsrisico’s. 

Gepubliceerd: december 2022:

In deze aflevering horen we een groep jonge Europeanen (tot 26 jaar) uit negen verschillende EU-lidstaten hun ideeën over verkiezingen, beleidsvorming in de EU, burgeractivisme en het Europees burgerinitiatief uiteenzetten. Ook vertellen zij ons welke ideeën ze zouden willen omzetten in burgerinitiatieven.

Daarnaast worden bijdragen geleverd door Daniela Vancic van Democracy International en Paco Camas van het bedrijf voor opinieonderzoek Ipsos. Volgens Daniela helpt het Europees burgerinitiatief jongeren om zich actief in te zetten voor kwesties die hen na aan het hart liggen, terwijl Paco ons feiten en cijfers over de huidige participatie van jongeren in de EU verstrekt.

Tot slot komen twee organisatoren van het burgerinitiatief “Stop de vrijstelling van brandstofbelasting voor de luchtvaart in Europa”, ook bekend als “Fairosine”, aan het woord. De twee jonge burgerlobbyisten vertellen over hun campagne en leggen uit waarom die zo succesvol is geweest.

Gepubliceerd: september 2022

Met de initiatieven “ReturnThePlastics” en “Groene btw”

CitizenCentral is terug met een tweede seizoen! Luister samen met ons naar twee organisatoren van burgerinitiatieven die verschillende benaderingen van duurzaamheid en consumentengedrag hanteren en naar drie klimaat- en duurzaamheidsdeskundigen uit de EU.

Omar Pérez van het initiatief “ReturnThePlastics” legt uit hoe deze groep organisatoren zich ten doel heeft gesteld om recyclingsystemen die al in verschillende EU-lidstaten bestaan te reproduceren in andere landen. Nu de resultaten van bestaande systemen zichtbaar beginnen te worden, willen zij dat er een EU-breed statiegeldsysteem wordt ingevoerd om plastic flessen te recyclen met behulp van inleverautomaten in supermarkten. Een grote vraag blijft: wie moet dat betalen?

Brigitta Hartmann vertegenwoordigt het initiatief “Groene btw”, waarin wordt opgeroepen tot belastingverlagingen voor biologische, duurzaam geproduceerde of milieuvriendelijke producten in Europa. Het doel is tweeledig, namelijk om consumenten meer keuze te geven en om bedrijven te laten nadenken over nieuwe manieren om hun producten te vervaardigen. Maar als alle producten groen worden, houden we dan nog wel een belastinggrondslag over?

Met de Europese burgerinitiatieven “Voor cosmetica zonder dierenleed – Maak Europa dierproefvrij”, “De opwarming van de aarde tegengaan – Koolstof beprijzen om de klimaatverandering te bestrijden” en “Fraternité 2020 – Mobiliteit. Vooruitgang. Europa.”

In 2022 vieren we de tiende verjaardag van het Europees burgerinitiatief. In deze aflevering maken we kennis met organisatoren uit het verleden, het heden en (mogelijk) de toekomst – Simona Pronckutė, dr. Julia Baines en Virginia Fiume.

“Voor cosmetica zonder dierenleed” is een lopend initiatief dat streeft naar een volledig verbod op dierproeven voor de ontwikkeling van cosmetische producten en naar modernisering van de wetenschap om die dierproefvrij te maken. Een ander doel is om het burgerinitiatief te zijn dat het snelst 1 miljoen handtekeningen heeft verzameld!

Na twee jaar campagne voeren en afsluiting van de periode van het verzamelen van handtekeningen in de zomer van 2021, deelt Virginia Fiume enkele lessen die zij heeft geleerd bij het organiseren van het initiatief “De opwarming van de aarde tegengaan”. Zij en haar collega’s hebben hun ervaringen met het Europees burgerinitiatief gebundeld in het EUMANS.eu-project en beloven om terug te komen!

Tot slot horen we de bijdrage van een organisator van het allereerste geregistreerde Europese burgerinitiatief “Fraternité 2020 – Mobiliteit. Vooruitgang. Europa.” Wat was de ervaring van Simona tien jaar geleden en hoe heeft haar deelname aan een Europees burgerinitiatief haar leven beïnvloed?

Opmerking: De reactie van het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) op de campagne tegen dierproeven van PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) is te vinden op: https://ec.europa.eu/environment/chemicals/reach/animal_en.htm

Met de Europese burgerinitiatieven “Vrijheid om te delen” en “Recht op behandeling”

In deze aflevering van CitizenCentral gaan we dieper in op auteurs- en intellectuele-eigendomsrechten. Gregory Engels, die het initiatief “Vrijheid om te delen” vertegenwoordigt, wil de Europese wetgeving inzake auteursrecht beïnvloeden en het delen van bestanden via digitale netwerken legaliseren.

Julie Steendam vertegenwoordigt op haar beurt het initiatief “Recht op behandeling” (ook wel “Geen winst op een pandemie” genoemd), dat de Europese Commissie oproept om ervoor te zorgen dat alle vaccins en behandelingen tegen het coronavirus gratis beschikbaar zijn voor iedereen overal ter wereld. In beide initiatieven worden ingewikkelde onderwerpen over de impact van wetten inzake auteursrechten en intellectuele eigendom, onze vrijheid en de prijs die we daarvoor betalen teruggebracht tot begrijpelijke proporties.

Met de Europese burgerinitiatieven “Verbod op reclame en sponsoring voor fossiele brandstoffen” en “Europese eco-score”

In de vijfde aflevering van CitizenCentral horen we Silvia Pastorelli en Antoine Thill — twee organisatoren die ondernemingen verantwoordelijk willen stellen en consumenten willen helpen om duurzame keuzes te maken — elk op hun eigen manier.

Het initiatief “Verbod op reclame en sponsoring voor fossiele brandstoffen” streeft naar de vaststelling van EU-wetgeving die reclame voor fossiele brandstoffen en voor fossiel aangedreven vervoer over de weg en over water verbiedt. Dit initiatief is geïnspireerd op het verbod op tabaksreclame dat al in de hele EU van kracht is en beoogt systemische verandering tot stand brengen om de klimaatcrisis te bedwingen. Ondertussen dringen de organisatoren van het initiatief “Europese eco-score” aan op de invoering van een verplicht etiket dat Europese consumenten transparante informatie geeft over de milieueffecten van producten die op de Europese markt worden gemaakt of verkocht.

Beide initiatieven werden medio 2021 geregistreerd, en ook het verzamelen van handtekeningen is in die periode van start gegaan — luister hoe dat tot nu toe is verlopen.

Met de Europese burgerinitiatieven “Reclaim Your Face” en “Voor onvoorwaardelijke basisinkomens in de hele EU”

In de vierde aflevering van CitizenCentral luisteren we naar Ella Jakubowska en Catarina Neves, die met elkaar spreken over verschillende manieren om de grondrechten te beschermen en ongelijkheid in de EU te verminderen. “Reclaim Your Face”, het Initiatief van het maatschappelijk middenveld voor een verbod op grootschalig biometrisch toezicht, wil dat het gebruik van biometrische technologieën strikt wordt gereguleerd om onnodige inmenging in de grondrechten te voorkomen. In deze aflevering wordt gedetailleerd ingegaan op de wijze waarop mensen, ondernemingen en regeringen technologie gebruiken — en voor welke doeleinden en hoe dit ons leven beïnvloedt.

De organisatoren van het initiatief “Voor onvoorwaardelijke basisinkomens in de hele EU” vragen de Europese Commissie te komen met een voorstel voor een universeel basisinkomen in de hele EU om de welvaart van Europese burgers in alle lidstaten te verbeteren.

Met de burgerinitiatieven “Stop het ontvinnen van haaien – Stop de handel”, “Groene daktuinen” en “De teelt van wetenschappelijke vooruitgang: gewassen zijn belangrijk!”

In de derde aflevering van CitizenCentral luisteren we naar Nils Kluger, Almog Sade en Martina Helmlinger, die milieuproblemen op het land en in de zeeën bespreken.

Het burgerinitiatief “Stop het ontvinnen van haaien – Stop de handel” beoogt een einde maken aan de handel in haaienvinnen in de EU. Met het initiatief “Groene daktuinen” willen de initiatiefnemers — een zus en broer en een groep vrienden — ons ertoe aanzetten om groenzones te creëren op de bestaande onbenutte daken van bedrijven. We horen ook een organisator van het initiatief “De teelt van wetenschappelijke vooruitgang: gewassen zijn belangrijk!”. Het initiatief is in de zomer van 2021 afgesloten, maar de overpeinzingen van de organisator bevatten veel tips voor mensen die aan een Europees burgerinitiatief willen werken. 

Met de Europese burgerinitiatieven “Uitwisselingsprogramma voor ambtenaren” en “Kiezers zonder grenzen”

In de tweede aflevering van CitizenCentral horen we hoe Adam Mazoyer en Rosalie van den Brink twee Europese burgerinitiatieven bespreken die tot doel hebben om de burgerparticipatie in onze gemeenschappen te versterken. Het initiatief “Uitwisselingsprogramma voor ambtenaren” heeft tot doel om ambtenaren te helpen van elkaar te leren en transnationale kwesties beter aan te pakken — van natuurrampen tot cyberbeveiliging en meer. Het initiatief “Kiezers zonder grenzen” streeft naar versterking van de bestaande rechten van EU-burgers om te stemmen en zich verkiesbaar te stellen in het land waar ze wonen.

Met de Europese burgerinitiatieven “Fridays for Future” en “Red de bijen en de boeren!”

Stem af op de eerste aflevering van CitizenCentral en luister naar Paula Reyes en Helmut Burtscher, die twee Europese burgerinitiatieven bespreken waarvan de termijn voor het verzamelen van handtekeningen eind september 2021 eindigde. “Klimaatcrisismaatregelen” (afgesloten op 23 september 2021) en “Red de bijen en de boeren! Naar een bijvriendelijke landbouw voor een gezond milieu” (afgesloten op 30 september 2021) zijn twee van de vele burgerinitiatieven die verband houden met klimaatverandering en biodiversiteit.