Ψηφιακές λύσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας

Στον απόηχο της κρίσης του κορονοϊού, η ψηφιακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέκτησε μεγαλύτερη σημασία, καθώς χρησιμοποιήθηκαν ψηφιακά εργαλεία για την παρακολούθηση και τη συμβολή στον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, τη στήριξη της έρευνας και την ανάπτυξη διαγνωστικών στρατηγικών, θεραπειών και εμβολίων, και, συνολικά, τη διασφάλιση της σύνδεσης και της ασφάλειας των Ευρωπαίων στο διαδίκτυο. 

Όσο ίσχυαν περιορισμοί και οι κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες καθίσταντο περισσότερο ψηφιακές, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις βασίστηκαν στο διαδίκτυο και τη συνδεσιμότητα. Χάρη στα ευρυζωνικά δίκτυα και τις ψηφιακές υποδομές, μπορέσαμε να εξακολουθήσουμε να μαθαίνουμε, να κοινωνικοποιούμαστε και να εργαζόμαστε. Οι υπηρεσίες εμπιστοσύνης για επιχειρήσεις, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και η ηλεκτρονική υγεία διασφαλίζουν τη συνέχεια και τη διαθεσιμότητα των δημόσιων υπηρεσιών, ενώ τα αξιόπιστα συστήματα ασφαλείας προστατεύουν την ταυτότητά μας στο διαδίκτυο. 

Οι εθνικές εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων τέθηκαν στη διάθεση όλων όσοι επιθυμούσαν να τις εγκαταστήσουν και να τις χρησιμοποιήσουν. Προειδοποιούσαν τους χρήστες, ακόμη και σε διασυνοριακό επίπεδο, αν βρίσκονταν κοντά σε άτομο για το οποίο είχε αναφερθεί ότι βρέθηκε θετικό στον κορονοϊό. Στην περίπτωση ειδοποίησης έκθεσης ενός ατόμου, η εφαρμογή μπορούσε να παράσχει σχετικές πληροφορίες από υγειονομικές αρχές, όπως η υπόδειξη υποβολής σε διαγνωστική εξέταση ή αυτοαπομόνωσης, καθώς και στοιχεία σημείου επαφής. Στο πλαίσιο της καταπολέμησης του κορονοϊού, τα περισσότερα κράτη μέλη δημιούργησαν εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και αποστολής ειδοποιήσεων. 

Περίπου 10 εκατ. ευρώ διατέθηκαν στο πλαίσιο του Μέσου Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης για τη διασύνδεση αυτών των εθνικών εφαρμογών με σκοπό να σπάσει η αλυσίδα των λοιμώξεων από τον κορονοϊό και να σωθούν ζωές, ακόμη και όταν οι άνθρωποι διέσχιζαν σύνορα. 

Η υπηρεσία της πύλης διαλειτουργικότητας προσέφερε μια ευρωπαϊκή λύση για την ασφαλή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών εφαρμογών, με βάση μια αποκεντρωμένη αρχιτεκτονική και μια υψηλού επιπέδου προστασία των δεδομένων. Ύστερα από μια επιτυχημένη πιλοτική φάση, το σύστημα τέθηκε σε λειτουργία στις 19 Οκτωβρίου. 

Συνολικά, η υπηρεσία αυτή διασύνδεσε 19 εθνικές εφαρμογές οι οποίες συνολικά έχουν τηλεφορτωθεί 74 εκατομμύρια φορές.  

Εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας για την ιχνηλάτηση επαφών στα κράτη μέλη της ΕΕ 

Η αναλυτική ισχύς της τεχνητής νοημοσύνης και της υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων αποτέλεσαν σημαντικά πλεονεκτήματα για τον εντοπισμό μοτίβων στην εξάπλωση του κορονοϊού. Με τη βοήθειά τους, οι τομείς της δημόσιας υγείας μπόρεσαν να παρακολουθούν την εξάπλωση του κορονοϊού και να σχεδιάζουν γρήγορα αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης. 

Στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης, η τεχνητή νοημοσύνη συμβάλλει επίσης στην τροφοδότηση των ρομπότ και άλλων εργαλείων που χρησιμοποιούνται κατά την επαφή με ασθενείς, καθώς η ανθρώπινη αλληλεπίδραση θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο. 

Δράσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού: δεδομένα, τεχνητή νοημοσύνη και υπερυπολογιστές 

Τρία ισχυρά ευρωπαϊκά κέντρα υπερυπολογιστικής ασχολήθηκαν με τη μελέτη και την ανάπτυξη εμβολίων, θεραπειών και διαγνωστικών μέσων για τον κορονοϊό. 

Με τη σύγκριση ψηφιακών μοντέλων των πρωτεϊνών του κορoνoϊού και την αντιστοίχισή τους με μια βάση δεδομένων χιλιάδων υφιστάμενων φαρμάκων, στόχος ήταν να εντοπιστούν οι συνδυασμοί δραστικών μορίων που αντιδρούν στον ιό. Οι υπερυπολογιστές συμπλήρωσαν την κλασική κλινική προσέγγιση δοκιμής-σφάλματος. Στο έργο συμμετείχαν μία φαρμακευτική εταιρεία και διάφορα μεγάλα βιολογικά και βιοχημικά ιδρύματα, παρέχοντας πρόσβαση στις φαρμακευτικές βάσεις δεδομένων τους. Το έργο Exscalate4CoV, που λαμβάνει ενωσιακή χρηματοδότηση ύψους 3 εκατ. ευρώ, διεξήγαγε έρευνα χρησιμοποιώντας μια πλατφόρμα υπερυπολογιστικής που στηρίζεται από την ΕΕ για να ελέγξει τις δυνητικές επιπτώσεις γνωστών μορίων στη δομή του κορονοϊού. Σε μόλις εξήντα ώρες, αυτός ο υπερυπολογιστής ανέλυσε πάνω από 71 δισ. φαρμακευτικά μόρια (5 εκατομμύρια προσομοιώσεις ανά δευτερόλεπτο) που οδήγησαν στην ανακάλυψη της ραλοξιφαίνης ως αποτελεσματικού φαρμάκου για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του κορονοϊού. 

Στις 5 Ιουνίου 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε το εργαλείο ταχείας δράσης Rapid Action Coronavirus Earth observation σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Το εργαλείο ταχείας δράσης βασίστηκε σε δορυφορικά δεδομένα για τη μέτρηση του αντικτύπου του εγκλεισμού λόγω του κορονοϊού και την παρακολούθηση της ανάκαμψης μετά την άρση του εγκλεισμού σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. 

Το διαστημικό πρόγραμμα της ΕΕ, με τους περισσότερους από 30 δορυφόρους του και ιδίως μέσω του σκέλους γεωσκόπησης Copernicus και του δορυφορικού συστήματος πλοήγησης Galileo, προσέφερε δωρεάν και ανοικτά δεδομένα/πληροφορίες που συνέβαλαν στην παρακολούθηση και τον μετριασμό των επιπτώσεων της έξαρσης του κορονοϊού.  

Από την έναρξη της κρίσης, οι δορυφόροι της ΕΕ παρακολουθούσαν τις συμφορήσεις στα σημεία διέλευσης των συνόρων μεταξύ των κρατών μελών και χαρτογραφούσαν τις ιατρικές εγκαταστάσεις, τα νοσοκομεία και άλλες υποδομές ζωτικής σημασίας. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από τους δορυφόρους, τα οποία υποβάλονταν σε ανάλυση με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, παρείχαν στις δημόσιες αρχές, σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, μοντέλα για την καλύτερη κατανόηση και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. 

Αντίδραση του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ στον κορονοϊό 

Εργαλείο ταχείας δράσης Rapid Action Coronavirus Earth observation

Καθώς τα κράτη μέλη της ΕΕ θέσπισαν μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορονοϊού, οι επιχειρήσεις, τα θεσμικά όργανα, καθώς και οι πολίτες μετέφεραν τις δραστηριότητές τους στο διαδίκτυο. Η ζήτηση για χωρητικότητα στο διαδίκτυο έχει αυξηθεί δραστικά —είτε πρόκειται για τηλεργασία είτε για σκοπούς ηλεκτρονικής μάθησης ή ψυχαγωγίας— θέτοντας έτσι τα δίκτυα υπό πίεση. 

Προκειμένου να προληφθεί η συμφόρηση δικτύων και να απολαμβάνουν όλοι τις ψηφιακές υπηρεσίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τους φορείς εκμετάλλευσης τηλεπικοινωνιών και τους χρήστες να αναλάβουν δράση και συναντήθηκε με τους διευθύνοντες συμβούλους πλατφορμών συνεχούς ροής. Οι πλατφόρμες συνεχούς ροής ενθαρρύνθηκαν να προσφέρουν περιεχόμενο κανονικής και όχι υψηλής ανάλυσης, στους φορείς εκμετάλλευσης τηλεπικοινωνιών συστάθηκε να λάβουν μέτρα μετριασμού για να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη κίνηση δικτύου, ενώ στους χρήστες συστάθηκε να εφαρμόζουν ρυθμίσεις που μειώνουν την κατανάλωση δεδομένων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης Wi-Fi. 

Η Επιτροπή και ο Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) θέσπισαν ειδικό μηχανισμό υποβολής εκθέσεων και παρακολουθούσαν την κατάσταση της διαδικτυακής κίνησης σε κάθε κράτος μέλος, ώστε να ανταποκριθούν σε ζητήματα χωρητικότητας. 

Η εμπειρία της πανδημίας COVID-19 και της κοινωνικής αποστασιοποίησης έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο συνδεόμαστε, ερευνούμε και καινοτομούμε στην εργασία. Η Επιτροπή, προκειμένου να βοηθήσει τους εργοδότες, τους υπευθύνους προσλήψεων και τους εκπαιδευτικούς να διασφαλίσουν ότι οι Ευρωπαίοι είναι εξοπλισμένοι με ψηφιακές δεξιότητες στην εποχή μετά τον κορονοϊό, εγκαινίασε στις 13 Ιουλίου του 2020 νέες κατευθυντήριες γραμμές για την ψηφιακή ικανότητα, οι οποίες περιλαμβάνουν πρακτικά μέτρα, βασικές δράσεις, συμβουλές και διαδικτυακούς πόρους για τους χρήστες των ψηφιακών τεχνολογιών. Αυτά τα μέσα βοηθούν τους πολίτες να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο τις ψηφιακές τους ικανότητες από την προοπτική της «διαδρομής της απασχολησιμότητας» —από την εκπαίδευση έως τη βιώσιμη απασχόληση και την επιχειρηματικότητα. Η βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων αποτελεί επίσης μέρος του ευρωπαϊκού θεματολογίου δεξιοτήτων, ενός πενταετούς σχεδίου για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση των Ευρωπαίων εργαζομένων, το οποίο εγκρίθηκε την 1η Ιουλίου 2020. 

Η έξαρση του κορονοϊού στην Ευρώπη προκάλεσε σημαντική διαταραχή στην παροχή εκπαίδευσης. Οι νέοι τρόποι διδασκαλίας και μάθησης απαιτούσαν καινοτόμες, δημιουργικές και συμπεριληπτικές λύσεις. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε αναθεώρηση του ετήσιου προγράμματος εργασίας του Erasmus+ 2020, παρέχοντας πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 200 εκατ. ευρώ σε έργα για τη στήριξη της ψηφιακής εκπαίδευσης και κατάρτισης, της ψηφιακής εργασίας στον τομέα της νεολαίας, καθώς και των δημιουργικών δεξιοτήτων και της κοινωνικής ένταξης. 

Για να διασφαλιστεί η συνέχιση των δράσεων εκπαίδευσης και κατάρτισης, διατέθηκε στο διαδίκτυο ένα ευρύτατο φάσμα υλικού ηλεκτρονικής μάθησης: 

• Διαδικτυακές πλατφόρμες 
• Εκπαιδευτικό υλικό που αναπτύχθηκε μέσω χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων 
• Ψηφιακή εργαλειοθήκη για την παραμονή στο σπίτι 
• SELFIE —ένα δωρεάν εργαλείο αυτοαξιολόγησης, που βοηθά τα σχολεία να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις ψηφιακές τεχνολογίες. Το εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποτύπωση των δυνατών σημείων και των αδυναμιών ενός σχολείου, συγκεντρώνοντας ανώνυμες απόψεις από μαθητές, εκπαιδευτικούς και διευθυντές σχολείων όσον αφορά τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών. Το SELFIE είναι διαθέσιμο σε 31 γλώσσες. 
• Γράψτε κώδικα στο σπίτι - μια πλατφόρμα με εκπαιδευτικούς πόρους για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων 

^{Δήλωση αποποίησης ευθύνης: Η τελευταία επικαιροποίηση αυτής της σελίδας έγινε τον Σεπτέμβριο του 2023.}