Για τα άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία: Μετακινήσεις εντός της ΕΕ

Οι Ουκρανοί υπήκοοι που είναι κάτοχοι βιομετρικού διαβατηρίου, ως ταξιδιώτες απαλλαγμένοι από την υποχρέωση θεώρησης, έχουν το δικαίωμα να μετακινούνται ελεύθερα εντός της Ένωσης ύστερα από την είσοδό τους στην επικράτεια για περίοδο 90 ημερών. Σ’ αυτή τη βάση, μπορείτε να επιλέξετε τη χώρα της ΕΕ στην οποία επιθυμείτε να απολαύσετε τα δικαιώματα που συνδέονται με την προσωρινή προστασία και να ενωθείτε με την οικογένεια και τους φίλους σας στη χώρα της ΕΕ στην οποία βρίσκονται.

Εάν δικαιούστε προσωρινή προστασία αλλά διαθέτετε μη βιομετρικό διαβατήριο, οι αρχές στα σύνορα της χώρας πρώτης εισόδου της ΕΕ θα πρέπει να εκδώσουν θεώρηση βραχείας διαμονής με διάρκεια ισχύος 15 ημερών κατά την είσοδό σας στον χώρο Σένγκεν. Με τον τρόπο αυτό έχετε τη δυνατότητα να ταξιδέψετε στη χώρα προορισμού της ΕΕ ώστε να απολαύσετε τα δικαιώματα που συνδέονται με την προσωρινή προστασία.

Εάν δικαιούστε προσωρινή προστασία αλλά δεν διαθέτετε ταξιδιωτικό έγγραφο, εναπόκειται στις αρχές στα σύνορα της χώρας πρώτης εισόδου της ΕΕ να σας επιτρέψουν να συνεχίσετε το ταξίδι σας εάν χρειαστεί, π.χ. με την έκδοση ταξιδιωτικού εγγράφου και θεώρησης ή με τη χρήση εντύπων μετακίνησης σχετικά με τη νομοθεσία για την προσωρινή προστασία.

Ωστόσο, αν διασχίσετε τα σύνορα της ΕΕ για πρώτη φορά μέσω χώρας που δεν αποτελεί μέρος του χώρου της ΕΕ χωρίς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα (Κύπρος και Ιρλανδία), τα έγγραφά σας θα ελεγχθούν εκ νέου, κατά γενικό κανόνα, στο συνοριακό σημείο διέλευσης της επόμενης χώρας Σένγκεν. Βλ. επίσης τις εξηγήσεις σχετικά με την καταγραφή ασυνόδευτων παιδιών ή παιδιών που έχουν χωριστεί από την οικογένειά τους.

Ενώ η Ρουμανία και η Βουλγαρία είναι χώρες μέλη του χώρου Σένγκεν από τις 31 Μαρτίου 2024, εξακολουθούν να εφαρμόζονται συνοριακοί έλεγχοι στα εσωτερικά χερσαία σύνορα. Οι έλεγχοι στα εσωτερικά εναέρια και θαλάσσια σύνορα μεταξύ αυτών των δύο χωρών και των υπόλοιπων χωρών Σένγκεν έχουν αρθεί.

Μπορείτε να το κάνετε. Ενώ η Ρουμανία και η Βουλγαρία είναι χώρες μέλη του χώρου Σένγκεν, εξακολουθούν να εφαρμόζονται συνοριακοί έλεγχοι στα εσωτερικά χερσαία σύνορα. Ως εκ τούτου, τα έγγραφά σας θα ελεγχθούν εκ νέου στα σύνορα. Αυτό θα συμβεί, για παράδειγμα, αν διασχίσετε τα χερσαία σύνορα μεταξύ Ουγγαρίας και Ρουμανίας. Οι έλεγχοι στα εσωτερικά εναέρια και θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ρουμανίας και Βουλγαρίας και των υπόλοιπων χωρών Σένγκεν έχουν αρθεί.

Ναι. Μόλις εισέλθετε σε χώρα που ανήκει στον χώρο Σένγκεν, μπορείτε να μετακινείστε, καταρχήν, χωρίς συνοριακούς ελέγχους σε άλλες χώρες που ανήκουν στον χώρο αυτό. Ωστόσο, μπορείτε να το κάνετε μόνο για 90 ημέρες εντός περιόδου 180 ημερών.

Επισημαίνεται ότι η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και το Λιχτενστάιν δεν είναι χώρες της ΕΕ, αλλά είναι χώρες Σένγκεν. Μπορείτε να ταξιδέψετε σ’ αυτές τις χώρες μετά την είσοδό σας στον χώρο Σένγκεν, αλλά τα δικαιώματά σας σχετικά με τη διεθνή ή προσωρινή προστασία μπορεί να διαφέρουν από εκείνα που έχετε στις χώρες της ΕΕ.

Παρότι η Δανία είναι χώρα της ΕΕ και χώρα Σένγκεν, δεν συμμετέχει στο καθεστώς προσωρινής προστασίας και δεν εφαρμόζει τους κανόνες της ΕΕ για το άσυλο. Επομένως, τα δικαιώματά σας που σχετίζονται με τη διεθνή ή προσωρινή προστασία στη Δανία μπορεί να διαφέρουν από εκείνα που έχετε σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, θα πρέπει να λάβετε άδεια διαμονής και μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε για να ταξιδέψετε έως και 90 ημέρες εντός 180 ημερών σε άλλες χώρες Σένγκεν. Με την ίδια άδεια, μπορείτε να φύγετε από την ΕΕ με προορισμό άλλη τρίτη χώρα —για παράδειγμα την Ουκρανία— και να επιστρέψετε στην ΕΕ.

Εάν δεν έχετε παραλάβει ακόμη την άδεια διαμονής σας, μπορείτε να λάβετε εθνικά έγγραφα ή άδειες. Υπάρχουν διαφορές από τη μία χώρα της ΕΕ στην άλλη. Ορισμένα έγγραφα ή άδειες —που απαριθμούνται στο παράρτημα 22 του εγχειριδίου Σένγκεν— σας επιτρέπουν να ταξιδέψετε σαν να είχατε άδεια διαμονής. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για όλα τα εθνικά έγγραφα που εκδίδονται από τις χώρες Σένγκεν. Επικοινωνήστε με τις εθνικές αρχές της χώρας στην οποία είστε καταγεγραμμένος/-η για προσωρινή προστασία, εάν τα έγγραφα που λάβετε σας επιτρέπουν να ταξιδέψετε.

Εάν αυτό δεν συμβαίνει, αλλά πρέπει να ταξιδέψετε στην Ουκρανία και να επιστρέψετε, η μόνη βιώσιμη λύση θα ήταν, όταν επιστρέψετε στην ΕΕ, να εισέλθετε απευθείας —διά ξηράς, αέρος ή θάλασσας— στη χώρα της ΕΕ στην οποία είστε καταγεγραμμένος/-η για προσωρινή προστασία.

Εάν πρέπει να ταξιδέψετε σε άλλη χώρα Σένγκεν, μπορείτε να το κάνετε για διάστημα έως 90 ημερών εντός 180 ημερών με την άδεια διαμονής σας ή με εθνικό έντυπο/έγγραφο που περιλαμβάνεται στο παράρτημα 22 (και, ως εκ τούτου, έχει το ίδιο αποτέλεσμα με την άδεια διαμονής). Εάν δεν διαθέτετε τέτοιο έγγραφο, σας συνιστούμε να μην ταξιδέψετε προς το παρόν σε άλλες χώρες Σένγκεν, δεδομένου ότι η διαμονή σας εκεί μπορεί να θεωρηθεί παράνομη.

Προσοχή: Οι άδειες διαμονής που εκδίδονται από την Κύπρο και την Ιρλανδία δεν έχουν ευρεία ισχύ Σένγκεν και δεν σας παρέχουν το δικαίωμα να ταξιδέψετε σε άλλα κράτη Σένγκεν. Ωστόσο, οι άδειες διαμονής που εκδίδονται από κράτη που βρίσκονται στον χώρο Σένγκεν χωρίς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα αναγνωρίζονται από την Κύπρο και παρέχουν το δικαίωμα μετάβασης στις χώρες αυτές.

Ναι. Οι αστυνομικοί και άλλοι διοικητικοί έλεγχοι είναι πάντα πιθανοί, μεταξύ άλλων εντός της επικράτειας και στα εσωτερικά σύνορα για λόγους που συνδέονται με την ασφάλεια και τη μετανάστευση. Είναι σημαντικό να συνεργάζεστε και να παρέχετε τα απαιτούμενα έγγραφα και στοιχεία στην αστυνομία ή στους συνοριοφύλακες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να σας ζητηθεί να παραμείνετε στη διάθεση των αρχών κατά τη διάρκεια των ελέγχων αυτών σε καθορισμένες εγκαταστάσεις.

Συμβουλευτείτε την πλατφόρμα Re-open EU για πληροφορίες σχετικά με τα ταξιδιωτικά και υγειονομικά μέτρα που εφαρμόζονται στην ΕΕ και στις συνδεδεμένες χώρες Σένγκεν (Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Ελβετία) κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Από τις 27 Ιουλίου 2022 οι νέοι προσωρινοί κανόνες της ΕΕ διασφαλίζουν ότι τα άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν την ουκρανική άδεια οδήγησής τους, χωρίς να χρειάζεται να την αντικαταστήσουν με άδεια οδήγησης της ΕΕ ή να υποβληθούν σε νέα δοκιμασία οδήγησης. Ο νέος κανονισμός θεσπίζει ειδικούς κανόνες για τις ουκρανικές άδειες οδήγησης που έχουν λήξει, απολεσθεί και κλαπεί, ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για όσους διαμένουν στην ΕΕ στο πλαίσιο του καθεστώτος προσωρινής προστασίας. Οι ψηφιακές άδειες οδήγησης που εκδίδονται από την Ουκρανία (DIIA) μπορούν επίσης να αναγνωριστούν μόλις καταστούν διαθέσιμα και αναπτυχθούν από την Ουκρανία εργαλεία επαλήθευσης. Διαβάστε περισσότερα για τους κανόνες αυτούς.

Η αναγνώριση των αδειών οδήγησης που εκδόθηκαν σε χώρες εκτός ΕΕ διαφέρει μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Κατάλογος των πηγών πληροφόρησης σχετικά με τις άδειες οδήγησης τρίτων χωρών στις χώρες της ΕΕ διατίθεται στον παρακάτω χάρτη.