Gjatë dekadës së fundit, dhe veçanërisht që nga pandemia COVID-19, teknologjia dhe dixhitalizimi janë bërë qendrore në jetën tonë. Ajo që dikur ishte një luks tani është një domosdoshmëri: aksesi në teknologji dhe aftësitë dixhitale janë bërë thelbësore. Por, për shumë të rritur që jetojnë në varfëri, ndarja dixhitale nuk është thjesht një pengesë; është një pengesë në rritje. Kjo ndarje ndikon në shumë aspekte të jetës, duke përfshirë aksesin në shërbimet thelbësore, arsimin dhe mundësitë e punësimit. Ndërsa disa vende evropiane e përjetojnë këtë më akute, ajo është një sfidë në të gjithë kontinentin. Në këtë postim në blog, ne do të shqyrtojmë se si dixhitalizimi ka ndikuar tek ata nga prejardhje sfiduese socio-ekonomike dhe çfarë duhet bërë ende për ta korrigjuar atë.

Kuptimi i ndarjes dixhitale

Ndarja dixhitale i referohet hendekut midis atyre që kanë qasje të lehtë në teknologjitë dixhitale dhe atyre që nuk e kanë. Kjo ndarje mund të ndikohet nga faktorë të ndryshëm, duke përfshirë statusin socio-ekonomik, vendndodhjen gjeografike dhe sfondin arsimor. Praktikisht, kjo mund të nënkuptojë qasje të kufizuar ose aspak në kompjuter, internet ose aftësitë e nevojshme për të lundruar në mënyrë dixhitale në mënyrë efektive. Në disa raste, çështja mund të jetë mungesa e infrastrukturës dixhitale, ndërsa në të tjera, individët mund të kenë pajisjen e nevojshme, por nuk kanë aftësitë ose interesin e kërkuar për të përdorur mjetet dhe shërbimet dixhitale.

Rëndësia e Literaturës Dixhitale

Literatura dixhitale nuk ka të bëjë vetëm me aftësinë për të përdorur një kompjuter ose smartphone; më tepër ka të bëjë me aftësitë për të lundruar në internet, për të kuptuar përmbajtjen dixhitale dhe për të përdorur mjete dixhitale për të zgjidhur problemet. Pra, literatura dixhitale përfshin të menduarit kritik, mbrojtjen e të dhënave personale dhe vlerësimin e informacionit në internet.

Pse është kjo e rëndësishme? Së pari, ndikon në mënyrën se si individët aksesojnë shërbimet thelbësore. Gjithnjë e më shumë shërbime qeveritare, burime të kujdesit shëndetësor dhe programe mbështetëse të komunitetit po lëvizin në internet. Pa arsimim dixhital, njerëzit luftojnë për tu qasur në këto shërbime, të cilat mund të jenë një pengesë e rëndësishme.

Për më tepër, literatura dixhitale ndikon në aftësinë e dikujt për t'u angazhuar në edukimin e vazhdueshëm. Shumë kurse dhe burime tani janë të disponueshme ekskluzivisht në internet, duke ofruar mundësi për rritje personale dhe avancim në karrierë. Pa aftësi dixhitale, njerëzit mund të humbasin këto mundësi për të mësuar falas.

Së fundi, të mos harrojmë punësimin. Shumë aplikime për punë dhe procese rekrutimi kryhen online. Pa aftësi dixhitale, individët mund të humbasin mundësitë e punës ose ta kenë të vështirë të plotësojnë aplikimet online. Edhe kur proceset e aplikimit kryhen ende jashtë linje, aplikacionet online mund të preferohen.

Çfarë është për tu bërë ende?

Fatmirësisht, disa programe të arsimit të të rriturve në të gjithë Evropën e kanë integruar me sukses arsimimin dixhital në kurrikulat e tyre.

• Platformat e mësimit në internet: Platformat si EUacademy dhe EPALE janë krijuar për të ofruar burime, materiale dhe kurse falas në internet të krijuara për të përmirësuar literaturën dixhitale. Këto oferta përmirësohen vazhdimisht për të përmbushur sa më mirë nevojat e nxënësve të rritur dhe për t'i ndihmuar ata të krijojnë besim në përdorimin e mjeteve dixhitale.
• Projektet në vend: Merrni, për shembull, projektin Media Literacy in Palestine. I nisur në vitin 2015, ky program në vazhdim synon të nxisë edukimin mediatik në Palestinë (Bregu Perëndimor dhe Gaza). I drejtuar nga Finnish Lifelong Learning Foundation, projekti mbështet zhvillimin e literaturës mediatike duke prodhuar materiale mësimore dhe duke promovuar të drejtën për informacion. Profesionistët dhe studentët finlandezë të medias dalin vullnetarë si trajnerë dhe programi ka trajnuar profesionistë të medias, punonjës të OJQ-ve dhe qytetarë aktivë në aspekte të ndryshme të edukimit dixhital dhe mediatik.
• Hulumtimi: Duke theksuar ndikimin e thellë që varfëria mund të ketë në ndjekjet arsimore, studimet kanë treguar se individët që jetojnë në varfëri shpesh përballen me barriera të rëndësishme në arsim, të cilat mund t'i pengojnë ata të ndjekin mundësitë e të mësuarit. Megjithatë, provat sugjerojnë gjithashtu se arsimi mund të jetë një mjet i fuqishëm për të thyer ciklin e varfërisë. Për shembull, Paul C. Gorski përshkruan strategjitë efektive për mbështetjen e studentëve në disavantazh dhe thekson se si arsimi mund të sigurojë rrugë për të dalë nga varfëria. Në mënyrë të ngjashme, Colin Power dhe Rupert Maclean nënvizojnë rolin e të mësuarit gjatë gjithë jetës në përmirësimin e kushteve ekonomike dhe arritjen e zhvillimit të qëndrueshëm. Përtej tyre, studimet në mënyrë kolektive pohojnë se ndërsa varfëria paraqet sfida thelbësore, arsimi mbetet një levë thelbësore për fuqizimin e njerëzve dhe ndryshimin strukturor.
• Politika: Deklarata Evropiane për të Drejtat dhe Parimet Dixhitale promovon një transformim dixhital të përqendruar te njeriu, i sigurt dhe i qëndrueshëm në Evropë. Ai angazhon BE-në dhe shtetet e saj anëtare të sigurojnë që nga teknologjia të përfitojnë të gjithë, të mbështesë aksesin universal në lidhjen dhe arsimin dixhital, të fuqizojë zgjedhjet e informuara në internet, të nxisë mjedise të ndryshme dhe shumëgjuhëshe në internet. BE-ja është zotuar për një nxitje prej 250 miliardë eurosh për dixhitalizimin nga fondi NextGenerationEU, duke synuar që 80% e popullsisë së BE-së të ketë aftësi bazë dixhitale deri në vitin 2030. Për më tepër, 43 miliardë euro investime të orientuara nga politika do të mbështesin Aktin e Çipave deri në vitin 2030 , duke përforcuar përkushtimin për avancimin e infrastrukturës dhe aftësive dixhitale. Ky kuadër politikash drejton strategjinë dixhitale të BE-së dhe synon të ngushtojë hendekun dixhital.

Pavarësisht se i dimë të gjitha këto dhe përpjekjet e panumërta, ne ende përballemi me sfida të rëndësishme:

• Aksesi në teknologji: Sigurimi që njerëzit të kenë akses në kompjuterë dhe internet të besueshëm është thelbësore. Është thelbësore sepse thjesht përcakton aftësinë e tyre për t'u angazhuar me shërbimet dixhitale dhe mundësitë arsimore në radhë të parë. Pa akses, të gjitha aftësitë dixhitale në botë nuk do të kenë rëndësi.
• Programet e përshtatjes: Programet e literaturës dixhitale duhet të vazhdojnë të përshtaten me nevojat specifike të komuniteteve të ndryshme të të nxënit për të rritur. Kjo do të thotë të merren parasysh faktorë si gjuha, prejardhja arsimore dhe ekspozimi i mëparshëm ndaj teknologjisë.
• Mbështetje e vazhdueshme: Njohuria dixhitale nuk është një aftësi që e përvetësoni një herë dhe e keni vendosur për gjithë jetën. Nuk është të ngasësh biçikletë. Më tepër kërkon praktikë dhe mbështetje të vazhdueshme. Ofrimi i mundësive të vazhdueshme të të mësuarit dhe mbështetjes teknike i ndihmon individët të ruajnë dhe përmirësojnë aftësitë e tyre.

Rruga Përpara

Adresimi i kryqëzimit të literaturës dixhital me varfërinsë nuk është vetëm një çështje e ofrimit të teknologjisë; ka të bëjë me mundësinë për të marrë pjesë në mënyrë të barabartë në shoqërinë tonë ndërsa zhvillohet. Siç e kemi parë, literatura dixhitale është thelbësore për aksesin në shërbimet thelbësore, ndjekjen e arsimit dhe sigurimin e punësimit - faktorë kyç në tejkalimin e varfërisë. Ndërkohë që është bërë progres i rëndësishëm përmes programeve dhe politikave të ndryshme, sfidat e vazhdueshme mbeten. Qasja në teknologji duhet të garantohet, programe të përshtatura për nevoja të ndryshme dhe të ofrohet mbështetje e vazhdueshme për të siguruar që aftësitë të ruhen dhe të përmirësohen.

Duke investuar në iniciativat e literaturës dixhitale, ne nuk po ofrojmë thjesht trajnime teknologjike; ne po fuqizojmë individët që të riformojnë të ardhmen e tyre dhe t'i shpëtojnë ciklit të varfërisë. Ky fuqizim nëpërmjet të mësuarit ka potencialin për të kapërcyer boshllëqet, për të reduktuar pabarazitë dhe për të nxitur një shoqëri më gjithëpërfshirëse. Megjithatë, ne duhet të qëndrojmë të përkushtuar për të zgjeruar këto përpjekje dhe për të siguruar që çdo person, pavarësisht nga prejardhja e tij socio-ekonomike, të ketë mundësinë të lulëzojë në një botë gjithnjë e më dixhitale.