52021AE1790

EUR-Lex

Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52021AE1790 - EN

Help

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

Document 52021AE1790

Help

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Σχέδιο δράσης για τις συνέργειες μεταξύ της πολιτικής, της αμυντικής και της διαστημικής» βιομηχανίας [COM(2021) 70 final]

EESC 2021/01790

ΕΕ C 374 της 16.9.2021, p. 66–72 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Official Journal

16.9.2021

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 374/66

[COM(2021) 70 final]

(2021/C 374/11)

Εισηγητής:	ο κ. Manuel GARCÍA SALGADO
Συνεισηγητής:	ο κ. Jan PIE

Αίτηση γνωμοδότησης	Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 26.3.2021
Νομική βάση	Άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Αρμόδιο τμήμα	Συμβουλευτική Επιτροπή Βιομηχανικών Μεταλλαγών (CCMI)
Υιοθετήθηκε από την CCMI	17.6.2021
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια	8.7.2021
Σύνοδος ολομέλειας αριθ.	562
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές)	195/0/7

1. Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) θεωρεί ότι η πρωτοβουλία για την προώθηση των συνεργειών μεταξύ των χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μέσων και τη διευκόλυνση της γόνιμης αλληλεπίδρασης μεταξύ της πολιτικής, της αμυντικής και της διαστημικής βιομηχανίας μπορεί να ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία και την τεχνολογική κυριαρχία της Ευρώπης, να βελτιώσει την ασφάλεια των πολιτών, να αναπτύξει περαιτέρω την ενιαία αγορά και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ στηρίζει πλήρως τους στόχους του σχεδίου δράσης και ζητά την ταχεία, δυναμική και φιλόδοξη εφαρμογή των έντεκα δράσεων.

1.2.

Μία καίρια προτεραιότητα του σχεδίου δράσης πρέπει να είναι η υιοθέτηση νέων ψηφιακών τεχνολογιών και άλλων αναδυόμενων τεχνολογιών στον χώρο της άμυνας και της ασφάλειας. Για να διευκολυνθεί αυτό, πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι σχετικές πρωτοβουλίες του πολιτικού τομέα θα λαμβάνουν εξαρχής υπόψη τις απαιτήσεις των τομέων της άμυνας και της ασφάλειας. Αυτό θα συνέβαλε επίσης στη βελτιστοποίηση της εμβέλειας και της αποδοτικότητας των ειδικών χρηματοδοτικών μέσων του τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.

1.3.

Η ΕΟΚΕ φρονεί πως το σχέδιο δράσης δεν θα πρέπει να περιορίζεται στον εντοπισμό υφιστάμενων ευκαιριών για συνέργειες. Θα πρέπει επίσης να δείξει τον τρόπο μετάβασης από μια προσέγγιση κατά περίπτωση σε μια πιο συστηματική προσέγγιση που να δημιουργεί συνέργειες εκ σχεδιασμού. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ προτρέπει την Επιτροπή να εισαγάγει νέες μορφές ολοκληρωμένου σχεδιασμού σε όλα τα σχετικά προγράμματα.

1.4.

Κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ, η προσέγγιση που συνδυάζει ικανότητες, τεχνολογίες και αξιακές αλυσίδες μπορεί να επιτύχει μεγαλύτερη συνεκτικότητα και πιο στρατηγική αξιοποίηση της ενωσιακής χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, ζητά από την Επιτροπή να καταρτίσει αναλόγως τα σχετικά προγράμματα της ΕΕ.

1.5.

Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι το προβλεπόμενο Παρατηρητήριο Κρίσιμων Τεχνολογιών συνιστά καθοριστικό στοιχείο της προσέγγισης αυτής. Για να ενισχυθεί η γόνιμη αλληλεπίδραση μεταξύ του πολιτικού τομέα και των τομέων της άμυνας, της ασφάλειας και του διαστήματος, το παρατηρητήριο θα πρέπει, ειδικότερα, να αναπτύξει μια κοινή τεχνολογική ταξινόμηση, εφαρμοστέα σε όλους τους τομείς.

1.6.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το σχέδιο δράσης συνιστά στυλοβάτη της ενωσιακής στρατηγικής για τη βιομηχανία. Από αυτή την άποψη, είναι σημαντικό οι τεχνολογικοί χάρτες πορείας να μετουσιώνονται επιτυχώς σε πραγματικές εμβληματικές βιομηχανικές πρωτοβουλίες. Επομένως, ζητά από την Επιτροπή να μεριμνά ώστε το έργο του παρατηρητηρίου να οδηγεί σε απτά αποτελέσματα.

1.7.

Κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ, καίρια σημασία έχει η πλήρης συμμετοχή των κατάλληλων ενδιαφερομένων μερών, ιδίως της βιομηχανίας και των οργανώσεων έρευνας και τεχνολογίας, με στόχο τη σωστή εφαρμογή του σχεδίου δράσης. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να δρομολογήσει ειδικές δράσεις για τη στήριξη αναδυόμενων επιχειρήσεων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και οργανώσεων έρευνας και τεχνολογίας, για να διαδίδονται τα προγράμματα και τα μέσα της ΕΕ.

1.8.

Εξίσου σημαντικό είναι να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη σχετικά με τα οικονομικά και τεχνολογικά οφέλη που προσφέρει η χρηματοδότηση της ΕΕ σε θέματα άμυνας και ασφάλειας για τους πολίτες της ΕΕ. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει η Επιτροπή να διεξαγάγει συγκεκριμένες ενημερωτικές εκστρατείες, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών.

1.9.

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι οι ΜΜΕ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διαδικασία εκτέλεσης του σχεδίου δράσης. Επομένως, είναι σημαντικό να τους εξασφαλιστεί πρόσβαση σε όλα τα προβλεπόμενα μέτρα.

1.10.

Ιστορικά, οι καινοτομίες στον τομέα της άμυνας έχουν ενσωματωθεί σε μη αμυντικά προϊόντα. Σήμερα, οι αναδυόμενες τεχνολογίες καθοδηγούνται από τεράστιες επενδύσεις από εμπορικούς κλάδους και η διάδοση της τεχνολογίας μετακινείται όλο και περισσότερο προς την αντίθετη κατεύθυνση, από τον πολιτικό στον αμυντικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, η ψηφιοποίηση έχει ιδιαίτερη σημασία. Το σχέδιο δράσης είναι θεμελιώδες για την προώθηση της ενσωμάτωσης νέων ψηφιακών και άλλων αναδυόμενων τεχνολογιών στο οικοσύστημα της άμυνας, της ασφάλειας και του διαστήματος.

1.11.

Η στοχευμένη πρόσληψη, συγκράτηση και επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας και η εξασφάλιση ποιοτικών θέσεων εργασίας και ειδίκευσης για τους νέους πρέπει να έχουν προτεραιότητα, προκειμένου να ενισχυθεί η άρση των κοινωνικών αποκλεισμών και η ισότητα των φύλων σε ένα οικοσύστημα που συνεχίζει να ανδροκρατείται.

1.12.

Παράλληλα με τα δικαιώματα σε ισότητα ευκαιριών και απουσία διακρίσεων, η ποιοτική απασχόληση είναι συστατικό στοιχείο ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου που θα συναφθεί με τους Ευρωπαίους πολίτες.

1.13.

Απαιτείται να ενταχθούν κοινωνικές πτυχές στις επενδύσεις, δηλαδή η απόδοση της επένδυσης δεν πρέπει να εξετάζεται αποκλειστικά με οικονομικούς όρους, αλλά και υπό το πρίσμα βασικών πτυχών όπως είναι η απασχόληση, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η ποιότητά τους. Να ανοίξουν οι πύλες του διαστήματος για τις ΜΜΕ, να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους σε πόρους για την ανθεκτικότητα, να διευρυνθεί το πεδίο των συνεργειών και στην κατάρτιση και την επιμόρφωση των εργαζομένων των ΜΜΕ, καθώς και στην κινητικότητά τους, ενισχύοντας τα οικοσυστήματα σε όλο το μήκος των αλυσίδων προστιθέμενης αξίας, χωρίς επικαλύψεις πόρων και σε συνεργασία με όλες τις χώρες της ΕΕ.

1.14.

Ομοίως, ακόμη και όταν πρόκειται για επενδύσεις υψηλής στρατηγικής αξίας, πρέπει να συμπεριλαμβάνεται η ανάγκη διενέργειας αξιολογήσεων και παρακολούθησης, με καθορισμένες προδιαγραφές εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

1.15.

Είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν αυτές οι αξίες ως προαπαιτούμενο για τις επενδύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεδομένου ότι κανένας τομέας επένδυσης δημοσίου χρήματος δεν πρέπει να εξαιρείται από τις αρχές αυτές.

2. Ιστορικό

2.1.

Το διάστημα, η άμυνα και η ασφάλεια συνιστούν, μαζί με την πολιτική αεροπορία, ένα υψηλής τεχνολογίας οικοσύστημα στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη. Πολλές εταιρείες εντός αυτού του οικοσυστήματος επιδίδονται τόσο σε αμυντικές όσο και σε πολιτικές δραστηριότητες και αποτελούν μέρος σύνθετων διασυνοριακών αλυσίδων εφοδιασμού, οι οποίες περιλαμβάνουν πολλές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης και ΜΜΕ. Αυτό το οικοσύστημα έχει μεγάλο ιστορικό συνεργειών μεταξύ των τομέων του και με άλλους τομείς της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας. Η ανάδυση νέων τεχνολογιών προσφέρει τεράστιες δυνατότητες για μελλοντικές συνέργειες.

2.2.

Ιστορικά, οι καινοτομίες στον τομέα της άμυνας έχουν ενσωματωθεί και σε μη αμυντικά προϊόντα. Σήμερα, οι αναδυόμενες τεχνολογίες καθοδηγούνται από τεράστιες επενδύσεις από εμπορικούς κλάδους και η διάδοση της τεχνολογίας μετακινείται όλο και περισσότερο προς την αντίθετη κατεύθυνση, από τον πολιτικό στον αμυντικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, η ψηφιοποίηση έχει ιδιαίτερη σημασία. Το σχέδιο δράσης είναι θεμελιώδες για την προώθηση της ενσωμάτωσης νέων ψηφιακών και άλλων αναδυόμενων τεχνολογιών στο οικοσύστημα της άμυνας, της ασφάλειας και του διαστήματος.

2.3.

Η ΕΟΚΕ φρονεί πως για να ανακάμψει από την κρίση της νόσου COVID-19 και να ολοκληρώσει επιτυχώς την τρέχουσα τεχνολογική επανάσταση, η ΕΕ χρειάζεται την επανάκαμψη της βιομηχανίας, βασισμένη στη χρήση προηγμένων ψηφιακών τεχνολογιών που θα προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και θα δημιουργούν ένα πιο ανθεκτικό οικονομικό μοντέλο.

2.4.

Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι μια συνεχής, δυναμική διαδικασία· ρηξικέλευθες εξελίξεις συμβαίνουν πάντα, αλλά είναι δύσκολο να προβλεφθούν. Κατά συνέπεια, είναι υψίστης σημασίας να δοθούν κίνητρα για τη σύγκλιση των αναδυόμενων τεχνολογιών διπλής χρήσης μέσω ευρωπαϊκών έργων μεγάλης κλίμακας για την τόνωση της καινοτομίας, της ανταγωνιστικότητας και της τεχνολογικής πρωτοκαθεδρίας σε τομείς στρατηγικής σημασίας.

2.5.

Τον Οκτώβριο του 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε ότι η επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας με παράλληλη διατήρηση μιας ανοικτής οικονομίας αποτελεί βασικό στόχο της Ένωσης και ζήτησε από την ΕΕ να αναπτύξει αυτονομία στη διαστημική βιομηχανία και μια πιο ολοκληρωμένη βιομηχανική βάση για την άμυνα. Οι στόχοι αυτοί υποστηρίζονται από πολυάριθμες σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ETA) (1), το διαστημικό πρόγραμμα (2), το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη», το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», η στρατηγική για την Ένωση Ασφάλειας και η νέα βιομηχανική στρατηγική. Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι το σχέδιο δράσης για τις συνέργειες αποτελεί σύνδεσμο μεταξύ αυτών των μέσων και στρατηγικών και καλεί την Επιτροπή να καταβάλει τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια για τη φιλόδοξη και αποτελεσματική εφαρμογή των προτεινόμενων δράσεων.

2.6.

Η απόδοση των επενδύσεων δεν πρέπει να εξετάζεται με αμιγώς οικονομικούς όρους, αλλά και υπό το πρίσμα βασικών πτυχών όπως η απασχόληση, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η ποιότητα της απασχόλησης. Η ΕΟΚΕ τονίζει συνεπώς τη σημασία της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων για την επιτυχή υλοποίηση του σχεδίου δράσης. Δεν νοείται καινοτομία και ανταγωνιστικότητα χωρίς εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης, και η υιοθέτηση νέων αναδυόμενων τεχνολογιών θα απαιτήσει επιπρόσθετες προσπάθειες όσον αφορά την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανεκπαίδευση. Επιπλέον, οι πρωτοβουλίες για την καλλιέργεια τεχνολογικών συνεργειών μεταξύ τομέων πρέπει να συνοδεύονται από μέτρα για τη διευκόλυνση της διακλαδικής κινητικότητας των εργαζομένων.

2.7.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί την πολυμορφία ζωτικής σημασίας κινητήρια δύναμη για την καινοτομία και καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει το σχέδιο δράσης ως εργαλείο για την άρση των κοινωνικών αποκλεισμών και την ισότητα των φύλων σε ένα οικοσύστημα που συνεχίζει να ανδροκρατείται. Όπως δείχνουν οι έρευνες, η πολυμορφία οδηγεί σε καλύτερη λήψη αποφάσεων. Γι’ αυτό, η παρουσία γυναικών σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων είναι ουσιαστικής σημασίας και πρέπει να ενθαρρυνθεί με πολιτικές πρόσληψης, συγκράτησης και επαγγελματικής εξέλιξης. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ ζητεί μέτρα για την καταπολέμηση του κάθετου διαχωρισμού και για να δοθεί στα νέα κορίτσια αρχική ώθηση για την επιδίωξη σταδιοδρομιών σε αυτούς τους τομείς, π.χ. καλλιεργώντας το ζήλο τους για τους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) από τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης.

3. Γενικές παρατηρήσεις

3.1.

Στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής αναφέρονται ρητά και τονίζονται οι «συνέργειες», οι οποίες εξετάζονται «[σ]ε ένα διεθνές περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις, όπου η ΕΕ χρειάζεται να διατηρήσει το τεχνολογικό της πλεονέκτημα και να στηρίξει τη βιομηχανική της βάση […]». Στο νέο γεωπολιτικό πλαίσιο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να στηρίξουμε τομείς που συμβάλλουν στη στρατηγική αυτονομία και την τεχνολογική κυριαρχία της ΕΕ.

3.2.

Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 αυξάνει σημαντικά τις επενδύσεις σε τεχνολογίες για στρατηγικούς τομείς, όπως η άμυνα, η ασφάλεια, η κινητικότητα, η υγεία, η διαχείριση πληροφοριών, ο κυβερνοχώρος και το διάστημα. Με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, περιλαμβάνει για πρώτη φορά ενωσιακό πρόγραμμα ειδικά αφιερωμένο σε συνεργατικά αμυντικά εγχειρήματα. Τα σχετικά προγράμματα του ΠΔΠ καλύπτουν την έρευνα, την ανάπτυξη, την επίδειξη, την προτυποποίηση και την εγκατάσταση (δημόσιες συμβάσεις προμήθειας καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών) με συμπληρωματικό τρόπο. Ως εκ τούτου, υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες για συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων της ΕΕ. Η πλήρης εκμετάλλευση αυτών των συνεργειών θα αύξανε σημαντικά την προστιθέμενη αξία των ευρωπαϊκών επενδύσεων και πρέπει, συνεπώς, να αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα για την Επιτροπή.

3.3.

Οι δημόσιες δαπάνες για έρευνα και καινοτομία στην Ευρώπη εξακολουθούν να υστερούν κατά πολύ σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Οι προσπάθειες στον εν λόγω τομέα είναι καθοριστικές για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και την αυτονομία της Ευρώπης. Ως εκ τούτου, οι συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων της ΕΕ πρέπει να βελτιστοποιούν την απόδοση των επενδύσεων, αλλά όχι να αντικαταστήσουν τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας. Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να μην χρησιμοποιούν τις ευρωπαϊκές επενδύσεις ως δικαιολογία για να μειώσουν τις δικές τους δαπάνες σε στρατηγικούς τομείς. Εξίσου σημαντικός είναι ο συγχρονισμός μεταξύ ενωσιακών προγραμμάτων —π.χ. στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου— και εθνικών προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας, για την εξασφάλιση της βέλτιστης χρήσης των πόρων.

3.4.

Οι νέες ψηφιακές και άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες ωθούνται από τεράστιες επενδύσεις από εμπορικούς τομείς. Ταυτόχρονα, αποτελούν επίσης απαραίτητα μέσα για την άμυνα και την ασφάλεια. Ως εκ τούτου, η υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα του σχεδίου δράσης. Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα πολιτικά προγράμματα, όπως η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το υπολογιστικό νέφος, η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για το Καθαρό Υδρογόνο και η πρωτοβουλία ευρωπαϊκού επεξεργαστή, θα λαμβάνουν εξαρχής υπόψη τις απαιτήσεις άμυνας και ασφάλειας.

3.5.

Οι τεχνολογικές συνέργειες είναι δυνατές κυρίως σε χαμηλότερα επίπεδα τεχνολογικής ετοιμότητας και για στοιχεία και υποσυστήματα. Σε ψηφιακούς τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η υπολογιστική υψηλής απόδοσης και οι αλυσίδες συστοιχιών, πολλά υποκείμενα μοντέλα και θεωρίες είναι τα ίδια για διαφορετικούς τομείς. Η καταβολή κοινών ερευνητικών προσπαθειών σε αυτά τα επίπεδα θα επιταχύνει την ανάπτυξη ειδικών τομεακών λύσεων και θα απελευθερώσει πόρους για την ανάπτυξή τους. Μια νέα προσέγγιση σύμπραξης στη διοίκηση μεταξύ της βιομηχανίας, των δημοσίων αρχών, των κοινωνικών εταίρων και άλλων ενδιαφερομένων θα πρέπει να εξασφαλίσει μια δίκαιη μετάβαση των οικοσυστημάτων κατά τον ψηφιακό και «πράσινο» μετασχηματισμό τους. Η προτεραιότητα θα δοθεί στην εξεύρεση συνεργειών μεταξύ οικοσυστημάτων και κλάδων που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις για να επιτύχουν τους στόχους ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας στις τρεις πτυχές της: περιβαλλοντική, κοινωνική και διακυβέρνησης. Θα προωθηθεί η ένταξη των ΜΜΕ σε διευρωπαϊκούς, πολυεπιστημονικούς και διακλαδικούς συνεργατικούς σχηματισμούς, με σύνδεση των κρίσιμης σημασίας αξιακών αλυσίδων των οικοσυστημάτων αεροδιαστημικής και άμυνας, ιδίως με την κινητικότητα, με την αυτοκινητοβιομηχανία και τις μεταφορές, και με την υγεία. Θα τους παρασχεθεί υποστήριξη για την αντιμετώπιση κλυδωνισμών και ευάλωτων σημείων ή θα επιχειρηθεί η διαφοροποίησή τους χάρη στη σύνδεση με νέους εταίρους, τοπικούς και διασυνοριακούς, σε έργα βιώσιμης ανταγωνιστικότητας.

3.6.

Οι συνέργειες κατά τη φάση της έρευνας δεν θα εξαλείψουν τις διαφορές μεταξύ των τομεακών εφαρμογών. Λόγω των διαφορετικών απαιτήσεων των πελατών, η τεχνολογία 5G για την άμυνα δεν θα είναι όπως η εμπορική τεχνολογία 5G, και ένα μαχητικό υπολογιστικό νέφος θα διαφέρει από ένα εμπορικό υπολογιστικό νέφος, ακόμη κι εάν τα βασικά τεχνολογικά δομικά στοιχεία είναι παρόμοια. Οι βιομηχανίες άμυνας, ασφάλειας και διαστήματος είναι απαραίτητες για την προσαρμογή και την ενσωμάτωση των αναδυόμενων τεχνολογιών σε συγκεκριμένες τομεακές λύσεις.

3.7.

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η εφαρμογή του σχεδίου δράσης πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη τις διαφορές μεταξύ των αγορών άμυνας, ασφάλειας, διαστήματος και της πολιτικής αγοράς. Δεδομένου ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα και τα ρυθμιστικά πλαίσια δεν είναι τα ίδια, πρέπει να βρεθεί ισορροπία ως προς τη διαφάνεια των αποτελεσμάτων της έρευνας, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, τις εγγυήσεις για επενδύσεις υψηλού κινδύνου, τη διασφάλιση της οικονομικής απόδοσης κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό, οι αναδυόμενες τεχνολογίες θα φέρουν επίσης νέες προκλήσεις, π.χ. για την τυποποίηση και την προστασία των δεδομένων.

4. Ειδικές παρατηρήσεις

4.1.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το σχέδιο δράσης πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις σχετικές πρωτοβουλίες ασφάλειας και άμυνας που διαχειρίζονται τα κράτη μέλη, όπως, π.χ., ο στρατηγικός προσανατολισμός, η συντονισμένη ετήσια επανεξέταση στον τομέα της άμυνας (CARD), η μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία (PESCO) και το σύμφωνο μη στρατιωτικής ΚΠΑΑ.

4.2.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί επίσης σημαντικό να ληφθεί υπόψη η συνεργασία Ευρωπαϊκής Ένωσης — Οργανισμού Βορειοατλαντικού συμφώνου (NATO), ειδικότερα δε να εξασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων του NATO και της ΕΕ, μεταξύ άλλων για κρυπτογραφημένες και ασφαλείς επικοινωνίες. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας (ΕΟΑ), οι δραστηριότητες των οποίων θα πρέπει να προάγουν τις συνέργειες και τη γόνιμη αλληλεπίδραση.

4.3.

Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη σημασία που δίνει το σχέδιο δράσης στα εμβληματικά έργα. Συγκεντρώνοντας επιχειρήσεις κάθε μεγέθους από διαφορετικούς τομείς και από ολόκληρη την ΕΕ, αυτά τα εμβληματικά έργα καλλιεργούν τη διασυνοριακή συνεργασία και μπορούν να καταστούν αποτελεσματικά πλαίσια για τη συνεπή χρήση των μέσων βιομηχανικής πολιτικής. Για να επιτευχθεί η εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων κατά την ψηφιακή και την κλιματική μετάβαση και να εξασφαλιστεί μακροπρόθεσμη και διαρθρωτική επίδραση στην εφαρμογή των μηχανισμών βιώσιμης ανταγωνιστικότητας που συνδέονται με τον κύκλο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, συνιστούμε τα προτεινόμενα μέτρα να συνοδεύονται από σύστημα πολυμερούς διακυβέρνησης, ώστε να εξασφαλίζεται η συνέπεια μεταξύ των διαφόρων δράσεων και να επιτυγχάνεται η αποτελεσματική συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων.

4.4.

Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Επιτροπή να ακολουθήσει στο σχέδιο δράσης διττή, μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη προσέγγιση: στη βραχυπρόθεσμη, θα πρέπει να προωθήσει τη γόνιμη αλληλεπίδραση μεταξύ των υφιστάμενων χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ πρωτοβουλιών. Στο ίδιο το σχέδιο δράσης απαριθμείται ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών σε διάφορους τομείς, από το διάστημα ως τη ναυτική ασφάλεια, που μοιάζουν πολλά υποσχόμενες σε αυτό το πλαίσιο.

4.5.

Ταυτόχρονα, η ΕΟΚΕ φρονεί πως το σχέδιο δράσης δεν θα πρέπει να περιορίζεται στον εντοπισμό υφιστάμενων ευκαιριών για συνέργειες. Θα πρέπει επίσης να δείξει τον τρόπο μετάβασης από μια προσέγγιση κατά περίπτωση σε μια πιο συστηματική προσέγγιση που να δημιουργεί συνέργειες εκ σχεδιασμού. Το σχέδιο δράσης περιέχει διάφορα στοιχεία που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου: διατομεακή παρακολούθηση της τεχνολογίας, σχεδιασμός ικανοτήτων, στενός συντονισμός των προγραμμάτων χρηματοδότησης, χάρτες πορείας τεχνολογίας, αξιολόγηση των αξιακών αλυσίδων κ.λπ. Για να είναι αποτελεσματικές και να έχουν μακροπρόθεσμο, διαρθρωτικό αντίκτυπο, συνιστούμε οι προτεινόμενες δράσεις να συνοδεύονται από νέες δομές διακυβέρνησης και από τις αντίστοιχες διαδικασίες προγραμματισμού σε όλα τα σχετικά προγράμματα. Αυτό κρίνεται απαραίτητο για να διασφαλιστεί η συνοχή μεταξύ των διαφόρων δράσεων και να επιτυγχάνεται η αποτελεσματική συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών.

4.6.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί εξίσου σημαντική τη διαφάνεια. Η επιλογή των τεχνολογιών, των χαρτών πορείας και των εμβληματικών πρωτοβουλιών που πρόκειται να υποστηριχθούν θα πρέπει να είναι κατανοητή και να βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια. Η σχεδιαζόμενη διετής έκθεση προόδου θα πρέπει να περιέχει κύριους δείκτες επιδόσεων για τη μέτρηση της επιτυχίας και να περιλαμβάνει αξιολογήσεις ανά στάδιο για τη βελτίωση της διαδικασίας και τη διακοπή των δράσεων σε περίπτωση που δεν παράγεται καμία αξία. Οι νομικές και κανονιστικές πτυχές θα πρέπει επίσης να αποτελούν μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης για να προσδιοριστεί εάν και πού θα πρέπει να τροποποιηθούν η νομική βάση και οι διατάξεις των προγραμμάτων της ΕΕ για την προώθηση και την αξιοποίηση συνεργειών.

4.7.

Εξετάζοντας την κάθε επιμέρους δράση, η ΕΟΚΕ έχει τις ακόλουθες απόψεις:

4.7.1.

ΔΡΑΣΗ 1: Πριν από το τέλος του 2021, η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση για την ενίσχυση του μακρόπνοου και έγκαιρου προσδιορισμού αναγκών και λύσεων στον τομέα της εσωτερικής ασφάλειας και της επιβολής του νόμου με την προώθηση προσεγγίσεων βάσει ικανοτήτων σε όλους τους τομείς της ασφάλειας, οι οποίες θα αξιοποιούν βέλτιστες πρακτικές από τους τομείς της άμυνας και του διαστήματος. Κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ, αυτή η δράση είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη, καθώς μια προσέγγιση με γνώμονα τις ικανότητες είναι καίριας σημασίας για την υπέρβαση του σημερινού κατακερματισμού της ευρωπαϊκής αγοράς ασφαλείας και τη δυνατότητα οι τελικοί χρήστες της ασφάλειας να βρίσκονται ένα βήμα μπροστά από τις σημερινές και μελλοντικές απειλές για την ασφάλεια. Η προβλεπόμενη διαδικασία σχεδιασμού των ικανοτήτων ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων είναι ευπρόσδεκτη, αλλά η εφαρμογή της πρέπει να επιταχυνθεί σημαντικά, ώστε να επιδρά στα συναφή προγράμματα δαπανών πριν από το τέλος του τρέχοντος ΠΔΠ. Για να αντιμετωπίσουμε την ποικιλομορφία των τελικών χρηστών στον τομέα της ασφάλειας και να δώσουμε κάποια σταθερότητα στις διαδικασίες σχεδιασμού, θα συνιστούσαμε να προσδιοριστούν, σε επίπεδο ΕΕ, αποστολές ασφαλείας που θα είναι αρκετά ευρείες ώστε να αποτυπώνουν διαφορετικές και εξελισσόμενες απαιτήσεις ικανοτήτων. Η προβλεπόμενη προσέγγιση θα πρέπει να είναι στρατηγική και μακροπρόθεσμη, αλλά και αρκετά ευέλικτη ώστε να καλύπτει πιθανά συμβάντα χαμηλής πιθανότητας αλλά υψηλής επίδρασης (όπως μια πανδημία) και να αντιδρά στην ξαφνική εμφάνιση απροσδόκητων απειλών.

4.7.2.

ΔΡΑΣΗ 2: Πριν από το τέλος του 2021 και ενόψει των προγραμμάτων εργασίας για το 2022, η Επιτροπή θα ενισχύσει περαιτέρω την εσωτερική της διαδικασία για την προώθηση συνεργειών μεταξύ της διαστημικής, της αμυντικής και της συναφούς πολιτικής βιομηχανίας, βελτιώνοντας τον συντονισμό προγραμμάτων και μέσων της ΕΕ και δρομολογώντας δράσεις για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι αυτή η δράση αποτελεί ένα από τα κεντρικά σημεία του σχεδίου δράσης. Η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει τις δυνητικές συνέργειες οριζόντια μεταξύ των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας (π.χ. ΕΤΑ και Ορίζων Ευρώπη) για την προώθηση της γόνιμης αλληλεπίδρασης, αλλά και κάθετα μεταξύ προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας και προγραμμάτων ανάπτυξης (π.χ. την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας και το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας) για την προώθηση της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας από την αγορά. Οι διαφορές στους κανόνες και τις προϋποθέσεις για τα προγράμματα κινδυνεύουν να γίνουν εμπόδιο στις συνέργειες και θα απαιτήσουν προσεκτική εξέταση νομικών και τεχνικών ζητημάτων όπως τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας. Θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να θεσπιστούν, στο πλαίσιο της Επιτροπής, νέες μορφές ολοκληρωμένου προγραμματισμού και σχεδιασμού, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι συνέργειες δεν θα πραγματοποιούνται τυχαία, αλλά βάσει σχεδιασμού.

4.7.3.

ΔΡΑΣΗ 3: Από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 και μετά, η Επιτροπή θα ανακοινώσει στοχευμένες δράσεις για νεοφυείς επιχειρήσεις, ΜΜΕ και ΕΤΟ με σκοπό την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα προγράμματα και τα μέσα της ΕΕ που προσφέρουν ευκαιρίες χρηματοδότησης, παρέχουν τεχνική υποστήριξη και πρακτική κατάρτιση, παρέχουν υπηρεσίες επιτάχυνσης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, αναδεικνύουν καινοτόμες λύσεις, και διευκολύνουν την είσοδο στις αγορές της άμυνας, της ασφάλειας, του διαστήματος ή σε άλλες σχετικές πολιτικές αγορές. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί πως οι νεοφυείς επιχειρήσεις και οι ΜΜΕ αποτελούν κρίσιμους παράγοντες καινοτομίας και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για τις συνέργειες, καθώς συχνά δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς και στις δύο πλευρές της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ του πολιτικού και του αμυντικού τομέα. Ταυτόχρονα, συνήθως δεν διαθέτουν την ικανότητα εκτέλεσης σύνθετων έργων και την οικονομική ισχύ να λειτουργούν ανεξάρτητα σε καθαρά δημόσιες, άκρως ρυθμιζόμενες αγορές με πολύ συγκεκριμένες ανάγκες πελατών. Κατά συνέπεια, χρειάζονται ισχυρούς δεσμούς με τους φορείς ολοκλήρωσης συστημάτων για να εισαγάγουν την καινοτομία στην αγορά. Ως εκ τούτου, το σχέδιο δράσης θα πρέπει να υποστηρίξει την ενσωμάτωση των νεοφυών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ στις διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού και να ευνοήσει τη σύνδεση μεταξύ ερευνητικών και τεχνολογικών οργανισμών (ΕΤΟ) και βιομηχανίας.

4.7.4.

ΔΡΑΣΗ 4: Η Επιτροπή θα αναπτύξει τεχνολογικούς χάρτες πορείας για την τόνωση της καινοτομίας σε κρίσιμες τεχνολογίες στους τομείς της άμυνας, του διάστημα και σε συναφείς πολιτικούς τομείς, και την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας χρησιμοποιώντας όλα τα σχετικά μέσα της ΕΕ με συνεργικό τρόπο. Οι εν λόγω χάρτες πορείας θα βασίζονται σε αξιολόγηση που θα εκπονεί κάθε δύο χρόνια ένα νέο παρατηρητήριο κρίσιμων τεχνολογιών εντός της Επιτροπής. Οι χάρτες πορείας μπορεί να οδηγήσουν στην έναρξη νέων εμβληματικών έργων. Η ΕΟΚΕ στηρίζει πλήρως τη σύσταση ενός παρατηρητηρίου και την αποστολή του να αναπτύξει τεχνολογικούς χάρτες πορείας που θα φέρνουν σε επαφή την άμυνα, το διάστημα και τους συναφείς πολιτικούς τομείς. Χαιρετίζει επίσης την πρόθεση συμπερίληψης των αξιακών αλυσίδων στην αξιολόγηση, καθώς ανοίγει τον δρόμο προς τη συνεκτική και συνδυασμένη χρήση εργαλείων βιομηχανικής πολιτικής για τη στήριξη της τεχνολογικής υπεροχής σε στρατηγικούς τομείς. Ταυτόχρονα, η επιτυχία αυτής της δράσης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Το παρατηρητήριο θα πρέπει:

—	να αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με τις σχετικές διαδικασίες σχεδιασμού ικανοτήτων,

—	να παρακολουθεί ενεργά τις παγκόσμιες τεχνολογικές τάσεις και να εντοπίζει ει δυνατόν νωρίτερα ρηξικέλευθες και ανατρεπτικές τεχνολογικές καινοτομίες,

—	να θεσπίσει στόχους, κανόνες και κριτήρια για την αξιολόγηση των τεχνολογιών,

—	να αναπτύξει κοινή ταξινόμηση που θα εφαρμόζεται σε όλους τους σχετικούς τομείς, ώστε να διασφαλίζεται ότι το διάστημα, η άμυνα και η ασφάλεια μιλούν την ίδια «τεχνολογική γλώσσα».

Τέλος, πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι χάρτες πορείας που παράγονται από το παρατηρητήριο δεν θα καταλήξουν ασκήσεις επί χάρτου, αλλά θα υλοποιούνται πραγματικά σε προγράμματα εργασίας και εμβληματικά προγράμματα. Για να επιτευχθούν όλα αυτά, συνιστούμε το παρατηρητήριο να αξιοποιήσει επίσης τα διδάγματα που αντλήθηκαν από παρόμοιες υπάρχουσες διαδικασίες, όπως η Κοινή Ομάδα Δράσης [Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας (ΕΟΑ) — Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ) — Ευρωπαϊκή Επιτροπή] σχετικά με τις κρίσιμες διαστημικές τεχνολογίες.

4.7.5.

ΔΡΑΣΗ 5: Πριν από το τέλος του 2022, η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με άλλους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς, θα υποβάλει σχέδιο για την προώθηση της χρήσης των υφιστάμενων υβριδικών πολιτικών/αμυντικών προτύπων και της ανάπτυξης νέων. Η ΕΟΚΕ φρονεί πως τα πρότυπα είναι ισχυρό μέσο διαμόρφωσης των αγορών. Η χρήση υβριδικών προτύπων έχει νόημα όπου ενδείκνυται, και τα παραδείγματα του προγράμματος CBRN ή του χώρου δεδομένων ασφαλείας είναι πράγματι πολλά υποσχόμενα. Η πρόκληση, ωστόσο, είναι η βραδύτητα της διαδικασίας τυποποίησης για τα τεχνικά πρότυπα, η οποία φαίνεται να δυσκολεύεται ολοένα περισσότερο να συμβαδίσει με την ανάπτυξη νέων καινοτομιών. Οι απαιτήσεις προτύπων θα πρέπει επίσης να αποτελούν μέρος των προκηρύξεων του Ορίζων Ευρώπη ώστε να διασφαλιστεί ότι οι νέες καινοτομίες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν πραγματικά από τους τελικούς χρήστες.

4.7.6.

ΔΡΑΣΗ 6: Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, η Επιτροπή θα δρομολογήσει, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, ένα «εκκολαπτήριο καινοτομίας» για την υποστήριξη των νέων τεχνολογιών και τη διαμόρφωση της καινοτομίας διπλής χρήσης. Η Επιτροπή θα στηρίξει επίσης διασυνοριακά δίκτυα καινοτομίας στον τομέα της άμυνας που θα ελέγξουν τη συνάφεια των τεχνολογιών του πολιτικού τομέα και θα στηρίξουν την υπεύθυνη καινοτομία στις αξιακές αλυσίδες του τομέα της άμυνας. Με τις δράσεις αυτές θα αντιμετωπιστούν επίσης ο σημερινός κατακερματισμός του τοπίου καινοτομίας στον πολιτικό τομέα και στον τομέα της άμυνας, οι ελλείψεις δεξιοτήτων, καθώς και στόχοι ισότητας και ένταξης. Η ΕΟΚΕ θεωρεί πως η θέσπιση εκκολαπτηρίου καινοτομίας διπλής χρήσης και δικτύων αμυντικής καινοτομίας έχει ενδιαφέρον και αξίζει να εξερευνηθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να δοθεί ειδική προσοχή στην ταχεία απαρχαίωση πολλών εμπορικών τεχνολογιών, κάτι που συχνά αποτελεί μείζονα φραγμό για τη χρήση τους σε αμυντικές εφαρμογές. Η ΕΟΚΕ παροτρύνει επίσης την Επιτροπή να καλλιεργήσει ενεργά τις διατομεακές μεταφορές τεχνολογίας με συνοδευτικά μέτρα διοικητικής και χρηματοοικονομικής στήριξης. Καθώς ανοίγει νέους δρόμους, η ΕΟΚΕ συνιστά την ενεργό παρακολούθηση και την τακτική αξιολόγηση αυτής της δράσης για τη μέτρηση της επιτυχίας της.

4.7.7.

ΔΡΑΣΗ 7: Από τον Ιούνιο του 2021, η Επιτροπή θα συστήσει από κοινού με τα κράτη μέλη το κέντρο ικανοτήτων κυβερνοασφάλειας, διαθέτοντας γι’ αυτό τους αναγκαίους πόρους από σχετικά προγράμματα και μέσα της ΕΕ. Η Επιτροπή θα επιδιώξει την ενίσχυση των συνεργειών, των εισροών και εκροών τεχνολογίας μεταξύ του έργου του Κέντρου, του ΕΤΑ και του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ για την κυβερνοασφάλεια και την κυβερνοάμυνα, με σκοπό τη μείωση των ευπαθειών και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας. Η ΕΟΚΕ φρονεί πως οι δραστηριότητες που καλύπτει η δράση 7 είναι απαραίτητες για την κυριαρχία της Ευρώπης σε βασικούς τομείς τεχνολογίας. Η κυβερνοασφάλεια και η κυβερνοάμυνα αποτελούν προφανείς επιλογές για συνέργειες μεταξύ της ασφάλειας, της άμυνας και του διαστήματος και θα πρέπει πράγματι να έχουν υψηλή προτεραιότητα. Η στενή συνεργασία μεταξύ δημοσίων αρχών και ιδιωτικού τομέα έχει ιδιαίτερη σημασία σε αυτό το πλαίσιο.

4.7.8.

ΔΡΑΣΗ 8: Αρχής γενομένης από το πρώτο εξάμηνο του 2022, για τη στήριξη ανατρεπτικών τεχνολογιών, η Επιτροπή θα παρουσιάσει καινοτόμες μορφές χρηματοδότησης για την προώθηση της συμμετοχής μη παραδοσιακών φορέων, την προσέλκυση νεοφυών επιχειρήσεων και την προώθηση της γόνιμης αλληλεπίδρασης λύσεων, με βάση τις ευκαιρίες που προσφέρουν τα προγράμματα και τα μέσα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» και του ΕΤΑ. Η ΕΟΚΕ επικροτεί την υποστήριξη ανατρεπτικών τεχνολογιών, που αποτελεί το λογικό συμπλήρωμα μιας πιο παραδοσιακής προσέγγισης βασισμένης στις ικανότητες, συνιστά δε αυτή να συνδέεται στενά με το προβλεπόμενο τεχνολογικό παρατηρητήριο. Η ΕΟΚΕ στηρίζει επίσης τη χρήση του ΕΤΑ και του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» για τέτοιες δραστηριότητες και προτείνει την περαιτέρω ανάπτυξη ενός πλήρως ανεπτυγμένου ευρωπαϊκού οργανισμού στα πρότυπα της Υπηρεσίας Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Άμυνας (DARPA) (3) μεσοπρόθεσμα.

4.7.9.

ΔΡΑΣΗ 9: Τεχνολογίες δρόνων της ΕΕ. Οι δρόνοι (4) παρέχουν πολλά παραδείγματα τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται στην εμπορική αεροναυτική, καθώς και στο διάστημα, την ασφάλεια και την άμυνα. Η γόνιμη αλληλεπίδραση είναι ζωτικής σημασίας για την τεχνολογία δρόνων, και η εισαγωγή πολιτικών και στρατιωτικών δρόνων στην αεροδιαστημική είναι επίσης διπλής χρήσης. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει πλήρως την έναρξη ενός εμβληματικού σχεδίου δρόνων ως προφανή επιλογή και συνιστά αυτό να συνοδεύεται από συγκεκριμένο τεχνολογικό οδικό χάρτη που θα δίνει προτεραιότητα στα σχετικά τεχνολογικά δομικά στοιχεία σε συνάρτηση με τη σημασία τους για την ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία και τεχνολογική κυριαρχία.

4.7.10.

ΔΡΑΣΗ 10: Ολοκληρωμένο ασφαλές διαστημικό σύστημα επικοινωνιών της ΕΕ. Η ΕΟΚΕ θεωρεί το εμβληματικό σχέδιο εξαιρετικά σημαντικό, καθώς καλύπτει βασικά στοιχεία της ευρωπαϊκής αυτονομίας και τεχνολογικής κυριαρχίας. Ταυτόχρονα ωστόσο, παραμένει ασαφής ο τρόπος με τον οποίο αυτό το έργο θα δημιουργήσει συνέργειες με τον τομέα της άμυνας ή θα ωφεληθεί από αυτές. Η ΕΟΚΕ φρονεί πως μια επιλογή για πρόσθετες συνέργειες θα ήταν να φορτωθούν πρόσθετα ωφέλιμα φορτία σε αυτόν τον διαστημικό στόλο. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει αισθητήρες για την επιτήρηση του διαστήματος, πράγμα που θα δημιουργούσε συνέργειες μεταξύ των δύο εμβληματικών πρωτοβουλιών που σχετίζονται με το διάστημα.

4.7.11.

ΔΡΑΣΗ 11: Διαχείριση της διαστημικής κυκλοφορίας. Η διαχείριση της διαστημικής κυκλοφορίας είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια των διαστημικών περιουσιακών στοιχείων και υποδομών που έχουν όλο και μεγαλύτερη σημασία για τη λειτουργία των σύγχρονων κοινωνιών. Γι’ αυτό, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την έναρξη μιας συγκεκριμένης εμβληματικής πρωτοβουλίας διαχείρισης της διαστημικής κυκλοφορίας. Ταυτόχρονα ωστόσο, διαπιστώνουμε με προβληματισμό ότι αυτή η πρωτοβουλία περιορίζεται σε ρυθμιστικές πτυχές και πτυχές τυποποίησης, οι οποίες είναι σημαντικές αλλά όχι επαρκείς. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να εξετάσει τη δημιουργία μιας αγοράς δεδομένων επιτήρησης του διαστήματος (όπως είναι ο στόχος στις ΗΠΑ). Για να ακολουθηθεί μια αξιόπιστη ευρωπαϊκή προσέγγιση της διαχείρισης της διαστημικής κυκλοφορίας, η Ευρώπη θα πρέπει επίσης να βελτιώσει σημαντικά τις δυνατότητες της διαστημικής επιτήρησης (νέοι αισθητήρες, ικανότητα ανάλυσης και υπολογισμού κ.λπ.).

Βρυξέλλες, 8 Ιουλίου 2021.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Christa SCHWENG

(1) Κανονισμός (ΕΕ) 2021/697 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2021 για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1092(ΕΕ L 170 της 12.5.2021, σ. 149).

(2) Ανακοίνωση για το διαστημικό πρόγραμμα [COM(2021) 208 final της 21ης Απριλίου 2021].

(3) H Υπηρεσία Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Άμυνας (DARPA) είναι ο οργανισμός έρευνας και ανάπτυξης του υπουργείου Αμύνης των ΗΠΑ, υπεύθυνη για την ανάπτυξη αναδυόμενων τεχνολογιών.

(4) ΕΕ C 129 της 11.4. 2018, σ. 51.

Top

Choose the experimental features you want to try