26.11.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 424/46

Εισηγητής:

ο κ. PEZZINI

1.1

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΔΕ της ΕΕ) είναι βασικό εργαλείο της ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής της ΕΕ όσον αφορά τη μείωση των βιομηχανικών εκπομπών της ΕΕ και ως εκ τούτου, ζητεί την πραγματική μεταρρύθμισή του για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2020 και το 2030, με παράλληλη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας μας και την αποφυγή διαρροής των επενδύσεων.

1.2

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση δημιουργίας ενός αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς ΣΕΔΕ κατά την έναρξη της επόμενης περιόδου εμπορίας του ΣΕΔΕ το 2021 ως πιθανό μέτρο για την αντιμετώπιση της αστάθειας των τιμών του ΣΕΔΕ μετά το 2020.

1.3

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 21ης Μαρτίου 2014 ζήτησε, μεταξύ άλλων, μέτρα για την πλήρη αντιστάθμιση των άμεσων και έμμεσων δαπανών που προκύπτουν από τις κλιματικές πολιτικές της ΕΕ στους τομείς που είναι εκτεθειμένοι στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, έως ότου μια σφαιρική διεθνής συμφωνία για το κλίμα θέσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

1.4

Η ΕΟΚΕ ζητεί να υπάρχουν:

1.5

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής επικαλύπτεται από άλλες ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές για το περιβάλλον, το κλίμα, την ενέργεια και τη βιομηχανική ανάπτυξη οι οποίες θα πρέπει να συντονιστούν πιο στενά μεταξύ τους προκειμένου να επιτευχθούν θετικά αποτελέσματα: συνεπώς, η ΕΟΚΕ ζητεί η αναθεώρηση του συστήματος να εξεταστεί με πιο ολοκληρωμένο τρόπο με τους άλλους κανονισμούς, οι οποίοι επηρεάζουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και το κόστος της ενέργειας για βιομηχανικές χρήσεις.

1.6

Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει ότι το ΣΕΔΕ της ΕΕ πρέπει να ενισχυθεί όχι μόνο ως εργαλείο βελτιστοποίησης του κόστους και της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τους τομείς, αλλά και ως εργαλείο για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης ώστε

1.7

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η βιομηχανία είχε ανέκαθεν δεσμευτεί σε μια συνεχή διαδικασία καινοτομίας για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, αλλά είναι σαφές ότι οι στρεβλώσεις της αγοράς του ΣΕΔΕ, με υπερβολικές μειώσεις στην τιμή του άνθρακα, ενδέχεται να καταστήσουν ακόμη πιο δύσκολη την ενίσχυση της βιώσιμης τεχνολογικής και επιστημονικής καινοτομίας.

1.8

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι ο ρόλος του ΣΕΔΕ της ΕΕ, από το 2020-2030, δεν πρέπει να είναι απλώς και μόνο η διευκόλυνση της μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα κατά τρόπο οικονομικά αποδοτικό για τις εγκαταστάσεις και για τους τομείς που καλύπτονται με επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, για τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και για παρεμβάσεις ενεργειακής απόδοσης, αλλά και να αποβλέπει στην προώθηση της πρόσβασης σε διεθνείς αντισταθμίσεις, για τον περιορισμό των εκπομπών στην παγκόσμια αγορά άνθρακα, ενόψει και της Παγκόσμιας Συμφωνίας για το Κλίμα το 2015 και σύμφωνα με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης που ορίζονται στην ατζέντα μετά το 2015, σχετικά με τις ολοκληρωμένες προσεγγίσεις για την ανάπτυξη, την ισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα προκειμένου να επιτευχθεί πλήρως η περιβαλλοντική αειφορία.

1.9

Κατά τη γνώμη της ΕΟΚΕ θα πρέπει να υπάρχει ένας στενός σύνδεσμος μεταξύ της προτεινόμενης αναθεώρησης του ΣΕΔΕ της ΕΕ από το 2021 και μετά, ως αναπόσπαστου τμήματος του νέου πλαισίου για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030, και τη χρήση του προγράμματος Horizon 2020 και του συντονισμού εθνικών προγραμμάτων προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάκαμψη της βιώσιμης τεχνολογικής καινοτομίας, να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και να προωθηθούν νέες και καλύτερες βιομηχανικές εγκαταστάσεις.

1.10

Η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη για την ανάγκη να καταστεί η αγορά άνθρακα πιο σταθερή, ευέλικτη και ανοικτή σε όλους τους βασικούς εταίρους της ΕΕ, σε παγκόσμιο επίπεδο, και ως εκ τούτου, καλεί την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να καθορίσουν ένα λεπτομερές και καλά συντονισμένο πλαίσιο σχετικά με τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος ενός ανταγωνιστικού και βιώσιμου βιομηχανικού συστήματος.

1.11

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι οι πολιτικές για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της απασχόλησης και να έχουν θετικές επιπτώσεις στη μείωση των εκπομπών και στην ποιότητα του αέρα, ζητεί δε οι εν λόγω παράγοντες να προβάλλονται στις διεθνείς διαπραγματεύσεις.

2.1

Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΔΕ της ΕΕ), πρέπει να αποτελεί βασικό αποτελεσματικό εργαλείο ενόψει της μείωσης των εκπομπών που συνδέονται με την παραγωγή ενέργειας της ΕΕ. Για να είναι αποδοτικό από πλευράς κόστους πρέπει να ακολουθεί τη λογική της αγοράς, ώστε να ενισχυθεί η τιμή του άνθρακα αλλά και να επηρεαστούν θετικά οι επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, να αναπτυχθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να αυξηθεί η ενεργειακή απόδοση για μια ανταγωνιστική βιομηχανία μεταποίησης και σύμφωνα με τους στόχους που έχουν θέσει και προσυπογράψει όλοι οι εταίροι σε παγκόσμιο επίπεδο.

2.2

Το ΣΕΔΕ προβλέπει σήμερα ότι στις εταιρείες που υπόκεινται σε υποχρεωτικές μειώσεις των εκπομπών, χορηγούνται πιστωτικά μόρια ισοδύναμα με τους τόνους CO2 που μπορεί να εκπέμπουν, με μειούμενη εκχώρηση χρόνο με τον χρόνο (- 1,74 %). Από το 2021 το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί στο 2,2 %.

2.3

Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΔΕ της ΕΕ) έχει παράσχει, από τότε που δημιουργήθηκε, μία τιμή αναφοράς του άνθρακα, σε επίπεδο ΕΕ, η οποία καθοδηγεί καθημερινά τις αποφάσεις των επιχειρήσεων και τις στρατηγικές επενδύσεων για τη μείωση των εκπομπών σε όλους τους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας, οι οποίοι ευθύνονται για το ήμισυ περίπου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

2.4

Ωστόσο, μετά από τη σοβαρή οικονομική κρίση και την επακόλουθη μείωση των συναλλαγών, το σύστημα προκάλεσε μια διαρθρωτική ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δικαιωμάτων εκπομπής, με αποτέλεσμα να σημειωθεί πλεόνασμα 2 δισεκατομμυρίων δικαιωμάτων, ανισορροπία η οποία προβλέπεται να διαρκέσει για πάνω από μια δεκαετία.

2.5

Το πλεόνασμα της αγοράς έχει οδηγήσει σε πτώση των τιμών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, από περίπου 30 € ανά τόνο CO2 στα 13,09/τόνο € το 2010 και στα 11,45/τόνο € το 2011, για να καταλήξουμε σε μια παγκόσμια μέση τιμή άνθρακα το 2012 περίπου 5,82/τόνο €.

2.6

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναπτυχθεί διάφορες πρωτοβουλίες, όπως στην Ιταλία τα πράσινα και τα λευκά πιστοποιητικά με στόχο τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, μέσω της εξοικονόμησης και της απόδοσης (λευκά πιστοποιητικά) ή με την υποκατάσταση των υδρογονανθράκων, ως πρωτογενούς ενέργειας, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (πράσινα πιστοποιητικά) (1).

2.7

Η βιομηχανία έχει ανέκαθεν δεσμευτεί σε μια συνεχή διαδικασία καινοτομίας για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Είναι όμως σαφές ότι οι υπερβολικές μειώσεις στην τιμή του άνθρακα, ενδέχεται να καταστήσουν ακόμη πιο δύσκολη την ενίσχυση της βιώσιμης τεχνολογικής και επιστημονικής καινοτομίας.

2.8

Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, στη βάση του ΣΕΔΕ, η προσφορά των δικαιωμάτων εκπομπής που τίθενται σε πλειστηριασμό, έχει οριστεί για πολλά χρόνια και δεν επιτρέπονται τροποποιήσεις για την αντιμετώπιση των μεγάλων αλλαγών στη ζήτηση δικαιωμάτων: με αυτόν τον τρόπο σημειώνονται ανισορροπίες διαρκείας, με αρνητικές επιπτώσεις στην καινοτομία και στις επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

2.9

Τον Δεκέμβριο του 2013, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά τις συζητήσεις για τις προσαρμογές που πρέπει να γίνουν στο ΣΕΔΕ, έλαβαν την απόφαση να δώσουν στην Επιτροπή τη δυνατότητα — σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, έως ότου ληφθούν μακροπρόθεσμα διαρθρωτικά μέτρα — να αναβάλει μία φορά κατ 'εξαίρεση, και για μέγιστο αριθμό δικαιωμάτων ίσο προς 900 εκατομμύρια, την πώληση αυτών των δικαιωμάτων εκπομπών άνθρακα, ορίζοντας μια νέα προθεσμία έως το 2020, αντί της τριετούς περιόδου 2014-2016.

2.10

Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα, η ΕΕ απέχει ακόμη πολύ από την επίλυση του ζητήματος του πλεονάσματος σε μακροπρόθεσμη βάση.

2.11

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η δημιουργία ενός αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς — που θα λειτουργεί από το 2021, δηλαδή κατά την 4η περίοδο — είναι η επιλογή που θα μπορούσε να συμπληρώσει τους υφιστάμενους κανόνες προκειμένου να εξασφαλιστεί μια πιο ισορροπημένη αγορά, με την τιμή του άνθρακα να καθορίζεται περισσότερο από τις μειώσεις, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, των εκπομπών και με σταθερές προσδοκίες, με στόχο την ενθάρρυνση των επενδύσεων σε χαμηλές εκπομπές άνθρακα, προς όφελος των επιχειρήσεων που εργάστηκαν και εργάζονται με υψηλής έντασης ενέργεια.

2.12

Το αποθεματικό θα συμβάλει τόσο στην αντιμετώπιση του πλεονάσματος των δικαιωμάτων που δημιουργείται τα τελευταία χρόνια όσο και στη βελτίωση της αντοχής του συστήματος σε σοβαρούς κλυδωνισμούς, προσαρμόζοντας αυτόματα την ποσότητα των δικαιωμάτων που τίθενται σε πλειστηριασμό.

2.13

Η δημιουργία του εν λόγω αποθεματικού — ή καλύτερα της αναβολής («οπισθοβαρής προγραμματισμός»), που συμφωνήθηκε πρόσφατα με την απόφαση να τεθούν σε πλειστηριασμό 900 εκατομμύρια δικαιώματα το 2019-2020 — υποστηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στην προτεινόμενη νομοθεσία, το αποθεματικό θα λειτουργεί στη βάση προκαθορισμένων κανόνων, οι οποίοι δεν θα αφήνουν περιθώρια διακριτικής ευχέρειας στην Επιτροπή ή στα κράτη μέλη σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του.

3.1

Η Επιτροπή προτείνει να θεσπιστεί ένα αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς με την έναρξη της επόμενης περιόδου εμπορίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ, το 2021. Το αποθεματικό — μαζί με την αναβολή («back-loading») που συμφωνήθηκε πρόσφατα για τον πλειστηριασμό 900 εκατομμυρίων δικαιωμάτων το 2019-2020 θα πρέπει να επιτρέπει:

3.2

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στην προτεινόμενη νομοθεσία, οι εν λόγω μηχανισμοί αυτόματης προσαρμογής θα είναι προκαθορισμένοι και δεν θα αφήνουν περιθώρια διακριτικής ευχέρειας στην Επιτροπή ή στα κράτη μέλη σε ό,τι αφορά την εφαρμογή τους.

3.3

Η πρόταση για το ΣΕΔΕ της ΕΕ από το 2021 και μετά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του νέου πλαισίου που προτείνεται από την Επιτροπή στον τομέα του κλίματος και της ενέργειας για το 2030 — αντικείμενο άλλης γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ — που περιλαμβάνει διάφορα στοιχεία, μεταξύ των οποίων: μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) κατά 40 % σε σύγκριση με το 1990· δεσμευτικούς στόχους σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να αυξηθεί το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 27 %· πιο φιλόδοξες πολιτικές στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης· ένα νέο σύστημα διακυβέρνησης· και μια σειρά νέων δεικτών προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα ανταγωνιστικό και ασφαλές ενεργειακό σύστημα.

4.1

Η ΕΟΚΕ ανέκαθεν υποστήριζε «την τάση αύξησης της χρήσης πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών. Οι πλειστηριασμοί συνάδουν με την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”, επιτρέπουν την αποφυγή απροσδόκητων κερδών, προσφέρουν κίνητρα και χρηματοδοτικούς πόρους για την ανάπτυξη εγκαταστάσεων και προϊόντων χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα και προάγουν την καινοτομία»  (2).

4.2

H EOKE θεωρεί απαραίτητο να διατηρηθεί ένα ισχυρό ΣΕΔΕ, ως ακρογωνιαίος λίθος της ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής της ΕΕ. Η εφαρμογή του ΣΕΔΕ δεν θα πρέπει να οδηγεί στην κατάρρευση του μεταποιητικού τομέα και στη διαρροή των επενδύσεων. Όλα αυτά είναι δυνατά χάρη σε ένα αναμορφωμένο σύστημα διαχείρισης της αγοράς διοξειδίου του άνθρακα ως αποτελεσματικού εργαλείου για τη μείωση των εκπομπών για τη βιομηχανία και άλλους συναφείς τομείς, αλλά και με την προώθηση των επενδύσεων σε ανταγωνιστικές καινοτόμες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε παγκόσμιο επίπεδο.

4.3

Τα περισσότερα από τα ισχύοντα μέτρα για την προστασία της βιομηχανίας στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ θα καταργηθούν έως το 2021, και η δωρεάν κατανομή θα καταργηθεί πλήρως το 2027. Ένας νέος στόχος για το 2030, όσον αφορά τη μείωση του CO2 για τους τομείς ΣΕΔΕ της ΕΕ, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόσθετο κόστος για τις βιομηχανίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

4.4

Έως ότου μια ολοκληρωμένη διεθνής συμφωνία για την κλιματική αλλαγή ορίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο για τη βιομηχανία, το ΣΕΔΕ της ΕΕ θα πρέπει να σχεδιαστεί εκ νέου έτσι ώστε να παρέχει πλήρη αποζημίωση για το άμεσο και έμμεσο κόστος της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που προκύπτει από τις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα, για τους κλάδους που εκτίθενται στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Η προσέγγιση αυτή είναι σύμφωνη με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 21ης Μαρτίου του 2014, όπου προτείνεται, για την περίοδο 2020-2030, να εκπονηθούν μέτρα για την πρόληψη πιθανών απωλειών διοξειδίου του άνθρακα και να εξασφαλιστεί μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για τις βιομηχανικές επενδύσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών ενεργοβόρων βιομηχανιών.

4.5

Η ΕΟΚΕ — εκφραζόμενη σχετικά με τον οδικό χάρτη για μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2 το 2050 (3) — συνέστησε στην Επιτροπή «να υποβάλει μια νέα ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων που να στοχεύουν στην ενθάρρυνση νέων και σημαντικών επενδύσεων, αναγκαίων για την επίτευξη αυτών των νέων στόχων», στην οποία «θα πρέπει να προβλέπονται η ενίσχυση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής (ΣΕΔΕ) ως χρήσιμου εργαλείου βελτιστοποίησης του κόστους για την λήψη αποφάσεων όσον αφορά τις επενδύσεις, καθώς και πρόσθετα μέτρα με σκοπό: την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τομείς, την αύξηση της ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, των πολιτών και των καταναλωτών να χρησιμοποιούν την αγοραστική τους δύναμη για αγαθά και υπηρεσίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, να υποστηρίζουν τις επενδύσεις στις αναγκαίες υποδομές, να προωθούν την κατάρτιση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων σε βασικούς τομείς».

4.6

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι στρατηγικές και οι πολιτικές της ΕΕ που σχετίζονται με το περιβάλλον, το κλίμα, την ενέργεια και τη βιομηχανική ανάπτυξη θα πρέπει να συντονιστούν πιο στενά μεταξύ τους προκειμένου να επιτευχθούν θετικές συνέργειες: το να θεωρείται ως «κόστος του άνθρακα» μόνο η τιμή των δικαιωμάτων CO2 στην αγορά του ΣΕΔΕ, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κόστος που συνδέεται με άλλα μέσα, όπως η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή των πολιτικών ενεργειακής απόδοσης, ενδέχεται να αποδειχθεί απλοϊκό και ελλιπές και να οδηγήσει σε εντελώς στρεβλές (4) εκτιμήσεις.

4.7

Η ΕΟΚΕ προσυπογράφει τα συμπεράσματα του εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2014 για τις ανάγκες της βιομηχανίας σε όλους τους τομείς, από την ενέργεια έως τον ανταγωνισμό, το εμπόριο και την κατάρτιση, κυρίως δε προσυπογράφει την αρχή, σύμφωνα με την οποία, η βιομηχανική ανταγωνιστικότητα «πρέπει να συνδυαστεί με μια συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτική για την ενέργεια και το κλίμα, καθώς και με την αντιμετώπιση του ζητήματος του υψηλού ενεργειακού κόστους, ιδίως για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες».

4.8

Το ΣΕΔΕ πρέπει να παρέχει ένα κοινό κανονιστικό πλαίσιο για τον τομέα της ενέργειας και τους κλάδους υψηλής έντασης ενέργειας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η απώλεια ανταγωνιστικότητας με συνοδευτικά μέτρα για τη διαρροή διοξειδίου του άνθρακα και την επιτάχυνση της επίτευξης περαιτέρω βελτιώσεων σε τομείς εκτός του ΣΕΔΕ, που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ των σημερινών εκπομπών CO2 στην ΕΕ, ιδίως σε τομείς με υψηλό δυναμικό ενεργειακής απόδοσης, όπως οι τομείς των κατασκευών και των μεταφορών.

4.9

Η ΕΟΚΕ ζητεί επιμόνως η μεταρρύθμιση του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ να συνοδεύεται από ισχυρά μέτρα για την τόνωση της οικονομικής ανάκαμψης, με επενδύσεις σε κλάδους με υψηλό δυναμικό όπως οι υποδομές, η πράσινη οικονομία, και σε βασικούς βιομηχανικούς τομείς, όπως η έρευνα και η καινοτομία, ιδιαίτερα στον τομέα της μεταποίησης και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

4.10

Η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι το ΣΕΔΕ θα μπορούσε να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο αγοράς όσον αφορά την επιδίωξη της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με οικονομικά βιώσιμο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζει μεγαλύτερη σταθερότητα, να περιορίζει τις διακριτικές παρεμβάσεις και να εξασφαλίζει ευελιξία, σύμφωνα με προκαθορισμένους κανόνες, στη βάση κριτηρίων διαφάνειας, προβλεψιμότητας και απλότητας, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ενσωμάτωση των προσδοκιών των προσαρμογών προσφοράς στην συμπεριφορά των φορέων της αγοράς.

4.11

Για να είναι αποτελεσματικό το ΣΕΔΕ, πρέπει:

4.12

Ο ρόλος του ΣΕΔΕ της ΕΕ, από το 2020-2030, θα πρέπει να συνίσταται στη διευκόλυνση της μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα κατά τρόπο οικονομικά αποδοτικό, για τις εγκαταστάσεις και για τους τομείς που καλύπτονται, είτε με επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, είτε με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, είτε με έντονες παρεμβάσεις για την ενεργειακή απόδοση.

4.13

Η τιμή αγοράς των δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ένα έγκυρο σημείο αναφοράς για επενδύσεις, ώστε να μειωθούν οι εκπομπές.

4.14

Στο μελλοντικό ΣΕΔΕ πρέπει να διατηρηθεί η πρόσβαση σε διεθνείς αντισταθμίσεις, εφόσον παρέχουν αξιόπιστα μέσα για τον περιορισμό των εκπομπών με αποτελεσματικό τρόπο, με την αξιοποίηση των ευκαιριών για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας αγοράς άνθρακα.

4.15

Ο μηχανισμός καθαρής ανάπτυξης [Clean Development Mechanism (CDM)] θα πρέπει να διατηρηθεί, να βελτιωθεί και να επεκταθεί καθώς και να υποστηριχθούν οι συνδέσεις μεταξύ του ευρωπαϊκού ΣΕΔΕ με τα νέα συστήματα που εμφανίζονται σε άλλες περιοχές του κόσμου.

4.16

Η ΕΟΚΕ θεωρεί αναγκαίο να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια από την ΕΕ προκειμένου να δημιουργηθεί μια αληθινή και σωστή διεθνής αγορά άνθρακα, με την επέκταση, σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελεσματικών μηχανισμών εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής, ανοιχτών σε όλους τους βασικούς συνομιλητές.

4.17

Θα πρέπει να αναπτυχθούν ταχέως νέοι μηχανισμοί και να είναι διαθέσιμοι για εθελοντική χρήση από τις κυβερνήσεις, σύμφωνα με τις εθνικές τους ανάγκες: οι μηχανισμοί αυτοί θα πρέπει να είναι σχεδιασμένοι κατά τρόπο που να αποφεύγονται, στο μέτρο του δυνατού, οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ περιφερειών για εμπορεύσιμα αγαθά σε παγκόσμιο επίπεδο.

4.18

Πράγματι, το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής επικαλύπτεται από άλλες ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές για το περιβάλλον, όπως οι πολιτικές που ενθαρρύνουν τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή της ενεργειακής απόδοσης, με αποτέλεσμα να προκαλούνται στρεβλώσεις της αγοράς και να σημειώνονται ανεπάρκειες: η αναθεώρηση του συστήματος πρέπει να εξεταστεί με πιο ολοκληρωμένο τρόπο με τους άλλους κανονισμούς οι οποίοι επηρεάζουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και το κόστος της ενέργειας για βιομηχανικές χρήσεις.

4.19

Μονομερείς επιλογές οδηγούν στην αύξηση των δαπανών του CO2 (κυρίως το ενεργειακό κόστος) για τις επιχειρήσεις, και απειλούν να υπονομεύσουν την ανταγωνιστικότητα των στρατηγικών βιομηχανικών τομέων, χωρίς να σημειωθεί απτή πρόοδος, από πλευράς κλίματος: εν προκειμένω, πρόσφατες μελέτες (6) έχουν καταδείξει ότι οι μειώσεις των εκπομπών που έχουν επιτευχθεί στην ΕΕ έχουν υπεραντισταθμιστεί από την αύξηση των εκπομπών που έχουν ενσωματωθεί στα προϊόντα που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

4.20

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι, αν και είναι εξαιρετικά σημαντικό να επιτευχθεί μια παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή το 2015 στην οποία να περιλαμβάνονται οι βασικές χώρες που ευθύνονται για τις εκπομπές, πρέπει, ωστόσο, με τη χρήση του προγράμματος Horizon 2020 και του συντονισμού εθνικών προγραμμάτων, να συνεχιστεί η πορεία προς την τεχνολογική καινοτομία, ώστε να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και να προωθηθούν νέες και καλύτερες βιομηχανικές εγκαταστάσεις.

4.20.1

Ενδείκνυται να καθοριστεί ένα λεπτομερές και συντονισμένο πλαίσιο για τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος ενός ανταγωνιστικού και βιώσιμου βιομηχανικού συστήματος σε παγκόσμια κλίμακα. Η ΕΟΚΕ καλεί συνεπώς την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να θεσπίσουν ένα τέτοιο πλαίσιο σύμφωνα με τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας, που ορίζονται στην Ατζέντα μετά το 2015 των Ηνωμένων Εθνών.

4.21

Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει την ανάγκη «να ληφθεί υπόψη η εμπειρία που αντλήθηκε όσον αφορά την ευπάθεια του συστήματος εμπορίας εκπομπών στις παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις. Είναι σαφές ότι η επίτευξη (ή η αποτυχία) συμφωνίας επί μιας παγκόσμιας πολιτικής για το κλίμα θα καθορίσει το μέλλον του συστήματος εμπορίας εκπομπών και από αυτή την άποψη το αποτέλεσμα των συζητήσεων το 2015 θα έχει κρίσιμη σημασία. Τα δε ριζοσπαστικά διορθωτικά μέτρα που απαιτούνται για το ΣΕΔΕ, δεν μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς μεγαλύτερη σαφήνεια στον τομέα της παγκόσμιας πολιτικής  (7).»

4.22

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι, από την εκτίμηση των επιπτώσεων για το 2030, προκύπτει «ότι αν τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς ανακυκλωθούν και η τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών επεκταθεί σε όλους τους τομείς, οι πολιτικές για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της απασχόλησης» (8) και ότι είναι θετικές οι επιπτώσεις στη μείωση των εκπομπών και στην ποιότητα του αέρα, ζητεί δε οι εν λόγω παράγοντες να προβάλλονται στις διεθνείς διαπραγματεύσεις.