1.         Introduzzjoni

Din il-Komunikazzjoni tippreżenta Qafas ta’ Kwalità tal-UE għall-Antiċipazzjoni tal-Bidla u r-Ristrutturar (Quality Framework - QFR). Din tkompli mal-Green Paper “Ristrutturar u antiċipazzjoni tal-bidla: x’tgħallimna mill-esperjenza riċenti” tas-17 ta’ Jannar 2012[1] u t-talba li saret mill-Parlament Ewropew fil-15 ta’ Jannar 2013 fir-Riżoluzzjoni tiegħu dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-ħaddiema, l-antiċipazzjoni u l-immaniġġar tar-ristrutturar ibbażata fuq l-Artikolu 225 tat-TFUE (magħruf bħala r-Rapport Cercas)[2].

Għandna quddiemna sfidi kbar fl-isforzi tagħna biex ngħollu l-livelli ta’ impjieg u nindirizzaw il-qgħad billi nżidu l-użu ta’ politiki attivi tas-suq tax-xogħol u nirriformaw is-sistemi edukattivi u tat-taħriġ sabiex nassiguraw li dawk li qegħdin ifittxu x-xogħol ikollhom il-ħiliet meħtieġa u l-kumpaniji jistgħu jistrieħu fuq forza tax-xogħol kompetittiva. Dan kollu jeħtieġ antiċipazzjoni tajba kif ukoll l-għodod sabiex il-provvista tal-ħaddiema titqabbel mad-domanda bl-aktar mod sħiħ possibbli. L-iffaċilitar tal-adattament tan-negozju u t-tranżizzjonijiet tas-suq tax-xogħol permezz ta’ antiċipazzjoni aħjar tal-ħtiġijiet ta’ kapital uman għandu jitqies f’dan il-kuntest usa’.

Għalkemm huma meħtieġa u inevitabbli, l-aġġustament u r-ristrutturar ekonomiċi jista’ jkollhom impatt soċjali u fuq l-impjiegi li għandu jiġi indirizzat b’mezzi politiċi adegwati. B’kollox kienu rreġistrati 250 operazzjoni ta’ ristrutturar mill-Monitor Ewropew tar-Ristrutturar (ERM)[3], għat-tielet trimestru tal-2013. Dawn il-każijiet iġġeneraw 57 081 telfa mħabbra ta’ impjiegi u 27 792 żieda mħabbra ta' impjiegi, li b’hekk ammontaw għal telf nett ta’ 29 289 impjieg.

Il-QFR jitlob li ċerti prinċipji u prattiċi tajba ta’ antiċipazzjoni tal-bidla u mmaniġġar tal-attivitajiet ta’ ristrutturar fi ħdan il-kumpaniji, kif ukoll mill-awtoritajiet pubbliċi, jiġu identifikati u mmonitorjati aħjar. Dawn għandhom, b’mod partikolari, jiffaċilitaw l-investiment fil-kapital uman u jwasslu għal riallokazzjoni tar-riżorsi umani għal attivitajiet b’potenzjal għoli ta’ tkabbir u impjiegi ta’ kwalità skont l-istrateġija “Ewropa 2020”, filwaqt li jżidu l-kwalità tal-kundizzjonijiet tax-xogħol.

L-approċċi spjegati f’dan il-QFR għandhom jikkontribwixxu għall-kompetittività fit-tul tal-kumpaniji u għall-impjegabbiltà sostnuta tal-ħaddiema tagħhom u jtaffu l-ispiża assoċjata, inkluża l-ispiża soċjali tal-bidla. Dan l-approċċ jorbot ukoll ma’ għanijiet politiċi importanti tal-UE, essenzjalment dawk stabbiliti fl-istrateġija “Ewropa 2020” u inizjattivi prinċipali oħra sabiex jinkisbu kompetittività ekonomika sostenibbli u rkupru li jrendi ħafna impjiegi, speċjalment fl-ekonomija reali.

Dan il-QFR jindirizza prinċipalment id-dimensjonijiet tal-impjiegi u dawk soċjali tal-antiċipazzjoni tal-bidla strutturali. Perspettiva usa' dwar il-bidla strutturali tinkludi mhux biss id-dimensjonijiet tal-impatt fuq ix-xogħol iżda wkoll l-impatt industrijali u soċjali akbar tal-bidla strutturali fuq il-bliet u r-reġjuni fejn isseħħ. F’dak il-kuntest, diskussjoni dwar il-bidla strutturali tirrigwarda wkoll ir-rwol tal-politiki industrijali u reġjonali fl-antiċipazzjoni tal-aġġustament tar-reġjuni u l-industrija għall-bidliet strutturali. F'dak il-kuntest, l-istrateġiji ta' "speċjalizzazzjoni intelliġenti" li jridu jiġu żviluppati fil-qafas tal-Fondi Strutturali tal-UE għall-2014-2020 huma rilevanti u bħala tali huma triq li għandha tkompli tiġi segwita mill-Kummissjoni.

Il-Kummissjoni temmen li l-preżentazzjoni tal-prattika tajba żviluppata f’dan il-qasam matul is-snin lill-partijiet interessati kkonċernati kollha tista’ tikkontribwixxi għal għarfien akbar u implimentazzjoni iżjed effettiva u ġeneralizzata ta’ mmaniġġjar antiċipattiv, proattiv u soċjalment responsabbli tal-bidla u r-ristrutturar għall-benefiċċju ta’ dawn il-partijiet interessati kollha u tas-soċjetà kollha kemm hi.

Għaldaqstant, il-Kummissjoni tistieden lill-Istati Membri sabiex jappoġġaw u jippromwovu l-implimentazzjoni tal-QFR permezz ta’ mezzi xierqa u tħeġġeġ lill-partijiet interessati kollha sabiex jikkooperaw fuq il-bażi tal-prinċipji u l-prattiki tajba ppreżentati. Il-Kummissjoni se timmonitorja l-mod kif jiġi applikat il-QFR u tikkunsidra l-ħtieġa li tirrevedih sal-2016. Hija se żżomm lill-Parlament Ewropew infurmat bir-riżultati.

2.         Kuntest tal-politika

L-UE għandha qafas legali komprensiv sabiex tirregola l-mod kif id-djalogu soċjali fi ħdan il-kumpaniji u l-gruppi għandu jindirizza, fost kwistjonijiet oħra, l-antiċipazzjoni ta’ avvenimenti ta’ bidla u ristrutturar.

Aħna nużaw il-Fondi Strutturali, u b’mod partikolari l-Fond Soċjali Ewropew, biex nappoġġaw l-addattament ekonomiku, it-tranżizzjonijiet fis-suq tax-xogħol u l-protezzjoni soċjali tal-ħaddiema li jingħataw is-sensja jew li jkunu f’riskju li jingħataw is-sensja. L-UE ħolqot ukoll strument speċifiku, il-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni (FEG), biex tgħin lill-ħaddiema li jkunu tilfu l-impjiegi tagħhom.

Barra minn hekk, l-imsieħba soċjali u l-Kummissjoni nedew diversi inizjattivi speċifiċi fil-qasam tal-antiċipazzjoni u l-immaniġġar tal-bidla u r-ristrutturar (dettalji fl-Anness I). L-aħħar waħda, il-Green Paper ta’ Jannar 2012 dwar ir-Ristrutturar, identifikat prattiki u politiki ta’ suċċess fir-rigward tal-antiċipazzjoni u r-ristrutturar, li kienu applikati matul l-agħar snin tal-kriżi.[4]

Dawn l-isforzi kollha għandhom jitqiesu bħala partijiet integrali mill-ħidma tal-Kummissjoni biex treġġa’ lura l-ekonomija tal-Ewropa fit-triq it-tajba permezz tal-implimentazzjoni tal-istrateġija “Ewropa 2020”, is-Semestru Ewropew u inizjattivi prinċipali oħra fil-qasam tal-impjiegi, il-ħiliet u l-politika industrijali.

Il-Kummissjoni dan l-aħħar ħadet l-inizjattiva sabiex timmodernizza l-acquis tal-Unjoni dwar il-liġi tal-insolvenza. Din ir-riforma tar-regoli tal-UE dwar l-insolvenza tipprova tiffaċilita s-sopravivenza tan-negozji u tippreżenta t-tieni ċans għall-imprendituri. Wieħed mill-għanijiet prinċipali ta’ dan l-approċċ Ewropew ġdid lejn il-falliment u l-insolvenza tan-negozji, li huwa “orjentat lejn is-salvataġġ”, huwa li jippreżerva x-xogħol u jsalva l-impjiegi.

2.1.      Il-kontribut tal-liġi tax-xogħol tal-UE għar-ristrutturar

Id-Direttivi tal-UE dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-ħaddiema[5] jipprevedu prinċipalment l-involviment tar-rappreżentanti tal-ħaddiema fil-proċess tar-ristrutturar (li jagħtihom drittijiet proċedurali għall-informazzjoni u l-konsultazzjoni). Dawn għandhom rwol kruċjali fil-promozzjoni ta’ approċċ immirat sabiex jantiċipa l-bidla u jinkoraġġixxi l-kooperazzjoni fir-risposta għaliha.

L-informazzjoni u l-konsultazzjoni f’waqthom tal-impjegati hija ta’ importanza partikolari sabiex tiġi antiċipata l-bidla u għat-tħejjija u l-immaniġġar sewwa tar-ristrutturar. Barra minn hekk, hija tista’ tgħin sabiex jitnaqqas it-telf tal-impjiegi, filwaqt li jinżammu wkoll il-livelli tal-impjegabbiltà u jitnaqqsu l-kostijiet tal-aġġustament bl-użu tal-flessibbiltà interna.

Bħala parti mill-politika ta’ regolamentazzjoni aħjar tal-Kummissjoni, il-“kontroll tal-idoneità” tagħha dwar il-liġi tal-UE fil-qasam tal-involviment tal-ħaddiema eżamina tliet Direttivi relatati mal-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-ħaddiema fuq livell nazzjonali[6] (id-Direttivi 98/59/KE dwar redundancies kollettivi, 2001/23/KE dwar trasferimenti ta’ impriżi u 2002/14/KE dwar qafas ġenerali għall-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-impjegati).

Huwa kkonkluda li dan il-qafas leġiżlattiv huwa ġeneralment xieraq għall-iskop tiegħu. It-tliet Direttivi huma ġeneralment rilevanti, effettivi, konsistenti u jsaħħu lil xulxin. Il-benefiċċji li jiġġeneraw aktarx li huma akbar mill-ispejjeż. Barra minn hekk, id-Direttivi jidhru li kkontribwew biex jilqgħu għax-xokk tar-riċessjoni u jtaffu l-konsegwenzi soċjali negattivi tal-operazzjonijiet ta’ ristrutturar matul il-kriżi.

Madankollu, l-evalwazzjoni kixfet xi lakuni u nuqqasijiet relatati mal-kamp ta’ applikazzjoni u l-operat tad-Direttivi. L-esklużjoni ta' intrapriżi iżgħar, l-amministrazzjonijiet pubbliċi (f’kuntrast mal-impriżi pubbliċi, li huma koperti) u l-baħħara mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttivi kienet ikkontestata minn xi partijiet interessati bħala li tnaqqas il-valur prattiku tad-Direttivi għal proporzjon sinifikanti tal-ħaddiema.

Il-kontroll tal-idoneità ġibed ukoll l-attenzjoni għal xi fatturi li f’xi ċirkustanzi speċifiċi setgħu kkontribwew sabiex inaqqsu l-effikaċja tad-Direttivi, fosthom: l-inċidenza (baxxa) ta’ korpi rappreżentattivi; il-kwalità tal-involviment tagħhom (b’mod partikolari l-mod kif jiġu kkonsultati, li sikwit huwa limitat jew formali; għarfien insuffiċjenti tad-drittijiet u l-obbligi; il-konformità u l-infurzar tal-liġi). Minħabba f’hekk, xi wħud mill-għanijiet tad-Direttivi, b’mod partikolari t-tnaqqis fin-numru tas-sensji kollettivi, l-immaniġġar aħjar u l-antiċipazzjoni tal-bidla, u l-adattabilità u l-impjegabbiltà aħjar tal-impjegati, jidhru li ma ntlaħqux b’mod sħiħ.

Fl-aħħar nett, il-kontroll tal-idoneità ġibed l-attenzjoni għal xi inkonsistenzi possibbli bejn id-Direttivi dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-ħaddiema fir-rigward ta’ xi definizzjonijiet partikolari. L-indirizzar ta’ dawn in-nuqqasijiet għandu jgħin sabiex jittejjeb ir-ristrutturar anki fuq livell ta’ kumpanija.

Rigward l-azzjonijiet mhux leġiżlattivi, ir-riċerka ssottolinjat l-importanza li tiġi stabbilita kultura ta’ djalogu soċjali, li kemm l-impjegati kif ukoll min iħaddem ikunu konxji tad-drittijiet u l-obbligi ta’ informazzjoni u konsultazzjoni fuq livell ta’ kumpanija, u li dawn id-drittijiet jiġu infurzati b’mod effettiv f’każ ta’ nuqqas ta’ konformità.

F’termini ta’ qafas legali, il-Kummissjoni wiegħdet li tistudja l-possibbiltà li tikkonsolida d-Direttivi dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni. Dan kien ikkonfermat fil-Komunikazzjoni REFIT li ġiet adottata mill-Kummissjoni fit-2 ta’ Ottubru 2013[7]. Il-Kummissjoni se tikkonsulta mal-imsieħba soċjali fuq livell Ewropew skont l-Artikolu 154 TFUE.

2.2.      L-istrumenti ta’ appoġġ finanzjarju tal-UE

Is-suċċess tan-negozji u l-industrija tal-UE fis-swieq globali jiddependi fuq l-aċċess tagħhom għal forza tax-xogħol b’ħiliet għoljin u addattabbli.

B’aktar minn EUR 10 biljun investiti madwar l-UE kull sena, il-Fond Soċjali Ewropew (FSE) huwa l-istrument finanzjarju prinċipali li jintuża għall-investiment fil-ħiliet tal-ħaddiema u l-kapaċità tagħhom li jaddattaw għall-bidla. Huwa jagħmel dan billi jappoġġa riformi fis-sistemi edukattivi inizjali, b’enfasi partikolari fuq it-tlaqqigħ aħjar tal-ħiliet mgħallma ma’ dawk meħtieġa fis-suq tax-xogħol (pereżempju, billi l-persuni jiġu mgħammra b’kompetenzi trasferibbli bħalma huma l-ħiliet diġitali, il-lingwi jew l-intraprenditorija), it-titjib f’termini tal-kisba tat-tranżizzjoni mill-iskola għax-xogħol (pereżempju, billi jappoġġa taħriġ vokazzjonali addizzjonali, apprendistati jew internships) u billi jżid l-għoti tat-tagħlim tul il-ħajja kemm fuq ix-xogħol kif ukoll separat minnu. Dawn l-interventi kollha mhux biss itejbu l-opportunitajiet tal-individwi fis-suq tax-xogħol iżda jgħinu wkoll lill-impjegaturi sabiex ikollhom aċċess għal impjegati bil-ħiliet korretti u l-kapaċità li jaddattaw għall-bidliet, b’impatt pożittiv fuq il-kompetittività.

Sabiex jiġi sfruttat b’mod sħiħ il-potenzjal tal-FSE, huwa essenzjali li l-partijiet interessati rilevanti kollha, u b’mod partikolari l-imsieħba soċjali, ikunu involuti fl-ipprogrammar u fejn ikun xieraq anki fl-implimentazzjoni tal-interventi. Il-minimu li huwa meħtieġ għall-perjodu finanzjarju li jmiss huwa li l-Istati Membri josservaw ir-regoli stabbiliti fl-Att Iddelegat ġejjieni tal-Kummissjoni dwar l-applikazzjoni tal-prinċipju tas-sħubija.

Il-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni (FEG), li jikkumplimenta l-FSE, jipprovdi appoġġ individwali b’terminu, ta’ darba, biex jgħin ħaddiema li jingħataw is-sensja f’ċirkustanzi diffiċli u ħafna drabi bħala parti minn sensji bil-massa. Il-FEG jgħin lill-ħaddiema jindirizzaw il-konsegwenzi negattivi tar-ristrutturar permezz ta’ miżuri ta’ finanzjament bħal għajnuna fit-tfittxija għax-xogħol, pariri dwar il-karriera, taħriġ u taħriġ mill-ġdid skont il-ħtiġijiet tal-individwu, u promozzjoni tal-intraprenditorija, kif ukoll allowances individwali għall-parteċipazzjoni f’diversi attivitajiet ta’ taħriġ mill-ġdid u taħriġ.

Minn mindu beda, mill-bidu tal-2007 sa Awwissu 2013, il-FEG irċieva 110 applikazzjonijiet minn 20 Stat Membru u għen aktar minn 100 000 ħaddiem[8].

Analiżi tal-applikazzjonijiet tal-FEG għas-setturi industrijali 2007-Awwissu 2013

Industrija tal-karozzi || 19

Makkinarju u Tagħmir || 12

Tessuti || 10

Industrija tal-istampar ||  9

Kostruzzjoni tal-bini ||  7

Telefowns ċellulari ||  6

Metalli bażiċi, Tagħmir elettroniku ||  5

Ħwejjeġ ||  4

Kummerċ bl-imnut ||  3

Żraben, Xogħol tal-injam, Xogħol tal-metall; Apparat domestiku; Bini ta’ vapuri ||  2

Oħrajn (20 settur) ||  1

Fil-perjodu ta’ programmar li jmiss 2014-2020, kemm l-FSE kif ukoll il-FEG se jkomplu jiffinanzjaw investimenti fil-kapital uman. Il-FSE, flimkien mal-Inizjattiva l-ġdida favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ, se jipprovdu appoġġ b’saħħtu għall-impjieg taż-żgħażagħ u jappoġġaw l-implimentazzjoni tal-iskemi ta’ Garanzija għaż-Żgħażagħ, filwaqt li l-FEG se jikkofinanzja miżuri li jappoġġaw ħaddiema li jingħataw is-sensja mhux biss minħabba l-globalizzazzjoni iżda wkoll minħabba kriżijiet ekonomiċi maġġuri.

Il-FEŻR jikkontribwixxi wkoll għat-tisħiħ tal-koeżjoni ekonomika u soċjali billi jirrimedja l-iżbilanċi reġjonali prinċipali permezz tal-appoġġ għall-iżvilupp u l-aġġustament strutturali tal-ekonomiji reġjonali, inkluża l-konverżjoni tar-reġjuni industrijali li jkunu sejrin lura u r-reġjuni li għadhom lura, u l-appoġġ għall-kooperazzjoni transfruntiera, transnazzjonali u interreġjonali. Dan l-appoġġ isaħħaħ il-kompetittività u l-innovazzjoni, joħloq u jissalvagwardja impjiegi sostenibbli, u jassigura l-iżvilupp sostenibbli. Fil-perjodu ta’ programmar li jmiss 2014 -2020, dan il-kompitu għall-FEŻR se jissokta.

Il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) ta’ wara l-2013 joffri diversi strumenti li jgħinu sabiex jakkumpanjaw il-bidliet ekonomiċi u soċjali fiż-żoni rurali. Huwa jappoġġa l-iżvilupp tal-irziezet u n-negozji, l-investimenti fit-twaqqif, it-titjib u l-espansjoni ta’ servizzi bażiċi għall-popolazzjoni u l-infrastruttura relatata kif ukoll il-kooperazzjoni ekonomika, ambjentali jew soċjali bejn tipi differenti ta’ atturi. Dan jista’ jkun ikkumplimentat minn azzjonijiet ta’ taħriġ u informazzjoni mmirati lejn l-operaturi fis-setturi agrikoli, tal-ikel u tal-forestrija kif ukoll SMEs li joperaw f’żoni rurali.

Il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (FEMS) ukoll jappoġġa l-investimenti fil-kapital uman sabiex iqabbel aħjar il-ħiliet tal-operaturi ma’ dawk meħtieġa, fis-settur tas-sajd jew tal-akkwakultura, jew b’mod aktar ġenerali fis-suq tax-xogħol, pereżempju billi jappoġġa l-apprendistati jew it-tagħlim tul il-ħajja. Il-FEMS jista’ jikkontribwixxi wkoll għat-tisħiħ tal-kompetittività mhux biss tas-settur tas-sajd u l-akkwakultura, iżda wkoll tal-industriji marittimi u b’mod aktar ġenerali tal-ekonomiji kostali.

Erasmus+, il-programm tal-UE dwar l-edukazzjoni, it-taħriġ u ż-żgħażagħ għall-perjodu 2014-2020, jikkontribwixxi wkoll sabiex jappoġġa l-politiki ta’ tagħlim tul il-ħajja. L-arkitettura tiegħu tintegra s-setturi edukattivi differenti u tnaqqas id-differenza bejn it-tagħlim formali, mhux formali u informali. Il-programm il-ġdid Erasmus+ se jappoġġa fost l-oħrajn riformi fl-Istati Membri għall-immodernizzar tas-sistemi edukattivi u ta’ taħriġ u għall-promozzjoni tal-innovazzjoni, l-intraprenditorija u l-impjegabbiltà.

2.3.      Inizjattivi settorjali

F’diversi setturi industrijali affettwati b’mod partikolari mir-ristrutturar, bħas-setturi tal-karozzi, tal-azzar, tad-difiża, tal-kimika, tal-istampar u tat-tessuti, f’dawn l-aħħar snin kienet żviluppata kooperazzjoni b’saħħitha fuq livell tal-UE bejn il-Kummissjoni, l-awtoritajiet nazzjonali u reġjonali u r-rappreżentanti prinċipali tal-industrija u t-trejdjunjins jew fi ħdan id-djalogu soċjali Ewropew. Din il-kooperazzjoni rriżultat fi gwida speċifika għall-atturi rilevanti dwar kif jantiċipaw u jimmaniġġaw aħjar il-bidla u r-ristrutturar[9]. Għandu jiġi enfasizzat li ħafna mill-prattiċi tajba ppreżentati f’dan il-QFR aktar ’l isfel diġà huma implimentati minn bosta kumpaniji u setturi industrijali. Eżempji ta’ dawn ir-rakkomandazzjonijiet huma mogħtija fl-Anness II fir-rigward tas-setturi tal-karozzi u tal-azzar.

2.4.      Il-Green Paper ta’ Jannar 2012

Bħala parti mill-istrateġija “Ewropa 2020” u b’mod partikolari l-inizjattivi emblematiċi “Politika industrijali integrata għall-era tal-globalizzazzjoni” u “Aġenda għall-ħiliet ġodda u l-impjiegi”, il-Kummissjoni adottat il-Green Paper dwar “Ristrutturar u antiċipazzjoni tal-bidla: x’tgħallimna mill-esperjenza riċenti?”[10], li għandha l-għan li tidentifika prattiċi u politiki ta’ suċċess immirati lejn ir-ristrutturar u l-addattament għall-bidla fil-kuntest tal-irkupru mill-kriżi u bil-għan li jżommu l-kompetittività tal-forza tax-xogħol u jiffaċilitaw it-tranżizzjonijiet minn impjieg għall-ieħor.

PUNTI SALJENTI TAT-TWEĠIBIET GĦALL-GREEN PAPER

Jeżisti kunsens wiesa’ dwar l-importanza kruċjali ta’ pożizzjonijiet antiċipattivi u proattivi, speċjalment f’livell ta’ kumpanija, iżda wkoll f’livelli reġjonali u settorjali.

Kważi dawk kollha li wieġbu ssottolinjaw ir-rwol tad-djalogu soċjali u t-trasparenza fit-teħid tad-deċiżjonijiet bħala fattur ewlieni għall-bini tal-fiduċja u l-kunsens bejn il-partijiet interessati kollha.

Intqal ħafna dwar in-natura essenzjali tat-taħriġ u t-titjib tal-ħiliet bħala element permanenti tal-ħajja tax-xogħol, sabiex jiżdiedu l-kompetittività tal-kumpaniji u l-impjegabbiltà tal-ħaddiema.

Kien hemm diverġenza dwar l-adegwatezza ta’ strument tal-UE f’dan il-qasam.

L-imsieħba soċjali Ewropej qablu dwar l-importanza u r-rilevanza ta’ dan is-suġġett għall-ħidma tagħhom u r-rieda li jikkooperaw aktar.

3.         Implikazzjonijiet Usa' tal-Politika

3.1.      Il-kuntest makroekonomiku

Il-kriżi finanzjarja u tad-dejn sovran tal-2008 kellha impatt qawwi fuq l-ekonomija Ewropea. Il-wirt tal-kriżi, id-diżingranaġġ, il-frammentazzjoni tas-sistemi finanzjarji u tas-swieq tal-kreditu, u l-livelli għoljin tal-qgħad ser ikomplu jaffettwaw it-tkabbir fil-perjodu li ġej. L-impatt ta’ dan gradwalment ser jonqos hekk kif l-iżbilanċi makroekonomiċi akkumulati jiġu kkoreġuti. It-titjib fis-suq tax-xogħol se jieħu ż-żmien biex iseħħ, bil-qgħad li mistenni jibqa’ għoli f’livell inaċċettabbli f’bosta partijiet tal-Ewropa għal xi żmien fil-ġejjieni, waqt li s-sitwazzjoni soċjali usa' tibqa’ depressa.

L-isfidi tal-politika jinħolqu minn dan l-ambjent. Biex l-attività ekonomika terġa’ tibda fuq bażi sostenibbli, il-kompożizzjoni tal-prodott trid tinbidel ukoll. B’mod partikolari, il-pajjiżi li kienu kkonċernati bi żbilanċi esterni kbar qabel il-kriżi jridu jespandu s-settur tal-esportazzjoni tagħhom u jtejbu l-kompetittività tal-prezzijiet u mhux tal-prezzijiet. L-importanza tal-industriji kummerċjabbli trid tiżdied, li jimplika ċaqliq tar-riżorsi lil hinn mis-settur mhux kummerċjabbli. Iż-żidiet fil-kompetittività jistgħu jkunu jeħtieġu l-adozzjoni ta’ teknoloġiji li jużaw ir-riżorsi b’mod aktar effiċjenti, appoġġ u investimenti aħjar fil-ħiliet u modi differenti kif tiġi organizzata l-produzzjoni.

Fl-istess ħin, il-kuntest makroekonomiku preżenti, ikkaratterizzat minn domanda baxxa għall-ħaddiema, rati baxxi persistenti ta’ sejbien tax-xogħol u żieda fir-rati ta’ qgħad fit-tul, iżid l-ispejjeż soċjali tal-proċessi ta’ ristrutturar li għaddejjin. Dan jitlob oqfsa effettivi ta’ politika sabiex jappoġġaw u jakkumpanjaw lill-atturi kollha involuti f’dawn il-proċessi.

3.2.      Ir-ristrutturar u l-irkupru rikk fl-impjiegi fil-kuntest tal-istrateġija Ewropa 2020

L-UE rrispondiet b’determinazzjoni u riformi ekonomiċi għall-impatt gravi tal-kriżi. B’riżultat ta’ dan, sar progress fl-istabbiliment mill-ġdid tal-istabilità makroekonomika u tas-suq finanzjarju permezz tat-titjib fil-governanza u l-introduzzjoni ta’ riformi politiċi u regolatorji sabiex jilħqu l-ħtiġijiet ta’ unjoni monetarja ġenwina.

Fl-2010, il-Kummissjoni nediet l-istrateġija Ewropa 2020 għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv[11]. Kull sena, l-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir (SAT) jistabbilixxi l-prijoritajiet ewlenin għas-sena sussegwenti. Is-SAT tal-2014 jikkonferma li l-promozzjoni tat-tkabbir u l-kompetittività, kif ukoll l-indirizzar tal-impjiegi u tal-konsegwenzi soċjali tal-kriżi, jinsabu fil-qalba tal-aġenda politika tal-UE.

F'dan il-kuntest, is-SAT jenfasizza li r-ristrutturar jimxi id f'id ma' ritorn għat-tkabbir billi l-kumpaniji u l-unitajiet domestiċi jnaqqsu d-dejn eċċessiv u l-fatturi ta' produzzjoni jiġu utilizzati f'setturi aktar produttivi tal-ekonomija. L-irkupru jfisser is-sejbien ta' sorsi ġodda ta' tkabbir u kompetittività fuq medda itwal ta' żmien, b'attivitajiet b'għarfien intensiv u produttività għolja għall-ekonomija Ewropea – dan ma jistax jinkiseb mingħajr proċess immaniġġjat kif xieraq ta' ristrutturar tal-bażi industrijali tal-UE u tal-ekonomija b'mod aktar ġenerali.

Is-SAT jenfasizza wkoll il-ħtieġa li jiġi sostnut il-ħolqien tal-impjiegi f'oqsma li se jiġġeneraw opportunitajiet sinifikanti ta' impjiegi fis-snin li ġejjin. L-ekonomija ekoloġika, is-setturi diġitali u tas-saħħa ġew identifikati bħala setturi li qed jikbru malajr u li joriġinaw minn trasfromazzjonijiet strutturali qawwija tal-ekonomija u s-soċjetà tagħna. Dan jirrikjedi l-iżvilupp ta' oqfsa strateġiċi fejn is-suq tax-xogħol u l-politiki tal-ħiliet għandhom rwol attiv fis-sostenn tal-ħolqien tal-impjiegi f'dawn is-setturi, kif ukoll l-antiċipazzjoni u l-aġġustament għal xejriet ġodda ta' tkabbir, b'mod partikolari għal negozji li jkunu għadhom kemm fetħu fis-settur teknoloġiku u li jikbru malajr.

L-iżvilupp ta' dawn il-prijoritajiet politiċi jseħħ fil-kuntest tas-Semestru Ewropew fejn ir-rakkomandazzjonijiet jinħarġu lill-Istati Membri għal riformi strutturali li jappoġġaw it-tkabbir ekonomiku, l-impjiegi u l-kompetittività. Tinħtieġ ukoll ħarsa aktar fil-fond lejn il-politiki makroekonomiċi tagħna, l-implimentazzjoni tagħhom u l-arranġamenti tal-governanza. Ir-riformi fil-politiki makroekonomiċi li twettqu sabiex jistabbilizzaw l-ekonomija tal-UE għandhom ikunu kkumplimentati minn inizjattivi kkoordinati tajjeb ta’ politika makroekonomika li jistgħu jilliberaw il-potenzjal produttiv tagħna u jżidu l-kompetittività.

3.3.      Ir-rwol tal-politika industrijali

L-inċertezzi makroekonomiċi u r-riġidiajiet strutturali jippreżentaw prospettiva ta’ tħassib għall-industrija Ewropea. Għalkemm l-indikaturi prinċipali disponibbli bħalissa jindikaw li l-prestazzjoni industrijali tagħna se titjieb. Il-prestazzjoni esterna tagħna tjiebet b’mod sinifikanti iżda xorta għadna taħt il-livelli ta’ produzzjoni industrijali ta’ qabel il-kriżi u l-investiment privat għadu baxx.

Fl-2010 l-Kummissjoni ppreżentat politika industrijali integrata[12] li ġiet aġġornata f'Ottubru 2012[13]. Prijorità importanti tal-politika industrijali l-ġdida hija li tgħin lill-industrija tal-UE tirkupra malajr u tagħmel l-aġġustamenti meħtieġa wara l-kriżi ekonomika. Dan ifisser li tappoġġa r-riallokazzjoni tal-ħaddiema minn setturi u attivitajiet li sejrin lura għal dawk li qegħdin jikbru. Antiċipazzjoni u mmaniġġar aħjar tar-ristrutturar għandhom jgħinu lill-impjegati kif ukoll lill-kumpaniji sabiex jaddattaw aħjar għat-tranżizzjonijiet imposti mill-kapaċitajiet żejda u l-immodernizzar, kif ukoll il-ħtiġijiet ta’ innovazzjoni li jirriżultaw mit-tibdil ekonomiku u l-aġġustament strutturali.

L-investiment fl-innovazzjoni huwa mod prinċipali biex jiġu appoġġjati l-industriji Ewropej, flimkien ma' investiment f'ħiliet ġodda għal impjiegi aħjar. L-Ewropa teħtieġ professjonisti bi kwalifiki għolja jekk trid timxi 'l quddiem fil-livell globali permezz tal-innovazzjoni. It-tkabbir futur u l-ħruġ mill-kriżi attwali jiddependu ferm fuq iż-żieda fl-investiment fir-riċerka u t-trawwim tal-innovazzjoni kif ukoll forza tax-xogħol b'ħiliet xierqa. Dan l-approċċ integrat huwa verament fil-qalba tal-istrateġija Ewropa 2020 għat-tkabbir u l-impjiegi.

Politika industrijali kompetittiva u effiċjenti tiddependi fuq swieq tax-xogħol dinamiċi. Iż-żieda fil-potenzjal ta’ ħolqien tax-xogħol ta’ swieq ewlenin permezz ta’ sinerġiji ġodda ma’ politiki rilevanti tal-UE, u l-indirizzar tal-isfidi tas-suq tax-xogħol relatati mat-tibdil strutturali fil-qafas tad-djalogu soċjali għalhekk huma meqjusa bħala elementi prinċipali ta’ politika industrijali kompetittiva u effiċjenti.

It-tibdil strutturali u l-innovazzjoni huma forza kemm ta’ qerda tal-impjiegi kif ukoll ta’ ħolqien tal-impjiegi. Strateġiji proattivi jistgħu biss, b’mod partikolari permezz tal-innovazzjoni, jiffaċilitaw tranżizzjonijiet soċjalment inklużivi u jippermettulna li nindirizzaw aħjar il-kwistjonijiet taż-żieda fil-qgħad u l-esklużjoni soċjali.

3.4.      Id-dinamika tas-swieq tax-xogħol

Is-Semestru Ewropew jikkonsisti f’approċċ ġdid li permezz tiegħu l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet tal-UE qed isaħħu l-koordinazzjoni tal-politika ekonomika, fosthom koordinazzjoni msaħħa tal-politiki dwar l-impjiegi u soċjali, u l-monitoraġġ tal-azzjonijiet li jappoġġjaw l-objettivi tal-Ewropa 2020, speċjalment dawk dwar l-impjiegi.

Fi żmien meta l-impatt soċjali tal-kriżi għadu jinħass sewwa u r-rati tal-qgħad għadhom fost l-ogħla fl-istorja[14], ir-restawr tad-dinamika tas-swieq tax-xogħol fl-UE kollha huwa essenzjali. Fil-Pakkett tal-Impjiegi tal-2012[15], il-Kummissjoni enfasizzat ir-rwoli tat-tranżizzjonijiet tal-impjiegi tal-kwalità, l-investiment fil-ħiliet u l-mobilità.

L-antiċipazzjoni f’waqtha tal-bidla u tal-kapital uman meħtieġ tista' tikkontribwixxi għal irkupru rikk fl-impjiegi u għat-tranżizzjoni lejn tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv. Din tkun tippromwovi b’mod sostanzjali l-kompetittività tal-kumpaniji, ittejjeb l-impjegabilità tal-ħaddiema kif ukoll il-kundizzjonijiet tax-xogħol u tappoġġa l-impjiegi. L-awtoritajiet pubbliċi, inkluż fil-livell reġjonali, għandhom interess vestit li jkunu involuti biex jiffaċilitaw il-kisba tal-għanijiet imsemmija filwaqt li jnaqqsu wkoll it-tbatija soċjali.

L-evitar ta’ sensji kollettivi u r-riċessjoni ta’ reġjuni sħaħ jew ir-rilokazzjoni ta’ industriji sħaħ, ħafna drabi b’impatt transfruntier qawwi, huwa għan ewlieni li jista' jintlaħaq billi tiġi ffaċilitata l-konverżjoni ekonomika u t-tranżizzjonijiet ekonomiċi b’suċċess. F’dak ir-rigward, il-QFR se jgħin biex isaħħaħ il-kapaċità tan-negozji, tal-forzi ta-xogħol u tar-reġjuni li jadattaw b’mod faċli għal ambjent ekonomiku li qed jinbidel malajr.

Aspett importanti ieħor huwa l-ispejjeż soċjali potenzjalment kbar b’riżultat ta’ operazzjonijiet ta’ ristrutturar u li għandhom jitħallsu mill-awtoritajiet pubbliċi, partikolarment fir-rigward tal-qgħad, żieda fl-inugwaljanza u l-faqar, eċċ. Dawn l-ispejjeż huma ta’ piż kbir fuq il-finanzi pubbliċi u jistgħu jfixklu l-irkupru ekonomiku fuq livell nazzjonali. Perspettiva Ewropea komuni dwar il-proċessi ta’ ristrutturar tista’ tgħin tipprevjeni l-okkorrenza ta’ dawn l-ispejjeż jew tqassam il-piż tagħhom fost id-diversi partijiet interessati involuti fl-operazzjonijiet ta’ ristrutturar.

L-UE bniet sistema b’saħħitha ta’ protezzjoni tal-impjiegi u soċjali li, flimkien ma’ livell relattivament għoli ta’ edukazzjoni, kienet il-bażi għall-prosperità ekonomika u soċjali tagħha. Min-naħa l-oħra, dik is-sistema ġiet iddisinjata biex tappoġġa l-istabbiltà tax-xogħol u ftit li xejn kienet tagħmel enfasi fuq il-promozzjoni tal-adattabbiltà tal-ħaddiema u bħala riżultat qiegħda dejjem aktar issir inadegwata biex tagħti lill-ħaddiema individwali ċans reali ta’ futur professjonali meta l-impjiegi tagħhom ikunu qegħdin f’riskju.

L-ambjenti tan-negozju kemm attwali u futuri li qed jinbidlu malajr se jittestjaw il-kapaċitajiet organizzattivi meħtieġa biex jiġi żgurat li l-bidla tiġi antiċipata kif ukoll ir-riallokazzjoni ta’ malajr u bla xkiel tar-riżorsi, speċjalment dawk umani, mill-attivitajiet li sejrin lura għal dawk emerġenti. Il-kriżi ekonomika u finanzjarja u l-aċċelerazzjoni konkomitanti tal-bidla jagħmluha aktar importanti minn qatt qabel biex l-Ewropa tindirizza dawk in-nuqqasijiet. L-antiċipazzjoni tajba u l-ġestjoni soċjalment responsabbli tar-ristrutturar sejrin jagħtu kontribut qawwi lil dan.

Is-sigurtà fit-tranżizzjonijiet tal-impjiegi hija kruċjali. Issa karriera tul il-ħajja kkaratterizzata minn għadd ta’ tibdil tal-postijiet tax-xogħol hija realtà għal ħafna ħaddiema. Il-kwalità tat-tranżizzjonijiet se tiddetermina l-kwalità tal-karriera tal-ħaddiem u hija essenzjali sabiex tipprovdi lill-individwi bil-mezzi meħtieġa biex iżommu l-impjegabilità tagħhom u jagħmlu tranżizzjonijiet b’suċċess. Aċċess għat-tagħlim tul il-ħajja, fil-kuntest jew ta’ impjieg jew ta’ qgħad, huwa essenzjali sabiex tkun tista’ tinżamm l-impjegabilità.

L-antiċipar tar-ristrutturazzjoni jista' jantiċipa sitwazzjonijiet ta’ kriżi permezz ta’ ġestjoni proattiva u negozjata tal-operazzjonijiet ta’ ristrutturar u l-bidla strutturali. Dawn l-approċċi għandhom jinkludu miżuri bħal monitoraġġ kontinwu tal-impjiegi u tal-ħiliet meħtieġa u programmi kontinwi ta’ titjib tal-ħiliet għall-ħaddiema sabiex isostnu l-impjegabilità tagħhom u jiffaċilitaw it-tranżizzjoni tagħhom għal impjiegi ġodda fil-każ ta’ ristrutturar.

Is-servizzi pubbliċi tal-impjiegi (PES) għandhom rwol importanti x’jaqdu biex jappoġġjaw it-tranżizzjonijiet fis-suq tax-xogħol. Huma l-pont bejn min qiegħed ifittex ix-xogħol u min iħaddem. Għalkemm l-istruttura tal-PES tvarja minn pajjiż għall-ieħor, kollha jgħinu biex ilaqqgħu l-provvista mad-domanda fis-suq tax-xogħol permezz ta’ informazzjoni, l-impostazzjoni u servizzi attivi ta’ appoġġ fuq livell lokali, nazzjonali u Ewropew. Kollaborazzjoni aħjar bejn il-PES tista' ttejjeb il-kapaċità tagħhom li jirrispondu b’mod effettiv għar-ristrutturar.

L-inizjattiva Ħiliet Ġodda għal Impjiegi Ġodda tfittex li tippromwovi antiċipazzjoni aħjar tal-ħiliet meħtieġa fil-futur, tiżviluppa tlaqqigħ aħjar bejn il-ħiliet u l-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol u tnaqqas id-distakk bejn id-dinja tal-edukazzjoni u dik tax-xogħol. Il-Komunikazzjoni dwar ir-"Reviżjoni tal-Edukazzjoni"[16] tistabbilixxi qafas politiku komprensiv għall-edukazzjoni u t-taħriġ bil-għan li jiġi żgurat li l-forza tax-xogħol tkun mgħammra bil-ħiliet xierqa.

Apprendistati ta’ kwalità għolja u skemi oħra ta’ tagħlim ibbażat fuq ix-xogħol bħal skemi ta’ taħriġ jgħinu biex jipprovdu l-ħiliet rilevanti għas-suq tax-xogħol. B’hekk jistgħu jikkontribwixxu għal tqabbil aħjar tal-ħiliet u l-kompetittività ekonomika. Il-Kummissjoni nediet l-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati [17] biex ittejjeb il-provvista, il-kwalità u l-immaġni tal-apprendistati. Ipproponiet ukoll Qafas ta’ Kwalità għall-Apprendistati[18] biex ittejjeb il-kwalità tal-iskemi ta’ taħriġ [19].

Il-potenzjal tal-mobilità tax-xogħol fl-UE li tindirizza l-isfidi tar-ristrutturar għadu mhux qed jiġi sfruttat. Il-Kummissjoni se tressaq proposta għal Regolament bil-għan li jissaħħaħ in-netwerk tal-EURES sabiex jiġu indirizzati aħjar id-diskrepanzi u l-iżbilanċi fis-suq tax-xogħol Ewropew u jiġi ffaċilitat ir-reklutaġġ madwar l-UE, b’mod partikolari permezz ta’ aċċess imtejjeb għal servizzi ta’ appoġġ għall-mobilità tax-xogħol fl-UE għall-ħaddiema. Fix-xhur li ġejjin il-Kummissjoni se tkun qed taħdem ukoll biex tissimplifika u ttejjeb ir-regoli dwar il-koordinazzjoni tas-sigurtà soċjali u l-impatt tagħhom fuq il-mobilità tax-xogħol.

3.5.      Kwistjoni kruċjali għall-SMEs

Qafas Ewropew se jkun utli wkoll fil-każ ta’ intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) peress li dawn jiffaċċjaw diffikultajiet akbar biex jantiċipaw il-bidla u jsibu ħaddiema tas-sengħa. Għandhom jitqiesu sew il-karatteristiċi speċifiċi tagħhom u speċjalment il-ħtieġa tagħhom għal ambjent prevedibbli u stabbli li jippermettilhom ikunu kompetittivi kemm fis-swieq lokali kif ukoll f'dawk globali. Għalhekk, minflok ma l-SMEs jitħallew jiffaċċjaw piżijiet addizzjonali, il-QFR għandu l-għan li l-atturi l-oħra (kumpaniji akbar, awtoritajiet pubbliċi) jieħdu azzjoni li tippermetti lill-SMEs, li għandhom anqas riżorsi umani u finanzjarji, biex jiżviluppaw l-istrateġiji ta’ ppjanar tagħhom u jantiċipaw il-ħiliet meħtieġa tagħhom permezz ta’ taħriġ xieraq tal-impjegati tagħhom. Barra minn hekk, meta jiġu implimentati l-azzjonijiet skont il-QFR, għandha tingħata attenzjoni speċjali għall-ispeċifiċitajiet tal-SMEs li qegħdin jikbru malajr, li ħafna drabi jirrikjedu reklutaġġ u riallokazzjoni malajr tal-forza tax-xogħol, kif ukoll id-disponibbiltà ta' grupp ta' ħaddiema mħarrġa.

3.6.      Kwistjoni emerġenti għas-settur pubbliku fi tranżizzjoni

Kważi f’kull pajjiż l-impjegati tas-settur pubbliku ġew affettwati wkoll mill-kriżi hekk kif il-gvernijiet qed ifittxu li jnaqqsu d-daqs tas-settur pubbliku. Ir-riforma fl-amministrazzjoni pubblika kienet tinkludi l-iffriżar tal-pagi, tnaqqis fil-pagi, u tibdil fl-arranġamenti kuntrattwali u fil-kundizzjonijiet tax-xogħol, kif ukoll tnaqqis fil-livelli tal-persunal.

Peress li l-impjegati tas-settur pubbliku, inkluż il-ħaddiema taċ-ċivil, jaraw li r-relazzjoni tal-impjieg tagħhom qed issir dejjem aktar bħal kuntratt tas-settur privat, speċjalment fir-rigward tas-sigurtà tax-xogħol, jidher li mhux biss huwa leġittimu iżda wkoll neċessarju li l-mekkaniżmu ta’ adattament previst jiġi estiż lilhom ukoll.

Barra minn hekk, is-settur pubbliku jimpjega madwar 25% tal-forza tax-xogħol fl-UE, u għandu rwol ċentrali fit-tfassil tal-ekonomija u s-soċjetà tagħna. L-istimular tal-innovazzjoni fis-settur pubbliku (eż. permezz ta’ kollaborazzjoni intensifikata, il-ħolqien konġunt ta’ soluzzjonijiet maċ-ċittadini, it-trawwim ta’ kultura ta’ esperimentazzjoni) jista’ jkollu rwol importanti fit-titjib tal-kwalità tal-impjiegi fis-settur pubbliku u fis-servizzi li jipprovdu. Settur pubbliku effettiv u innovattiv jiġġenera aktar innovazzjoni fl-ekonomija ġenerali u għalhekk aktar tkabbir u impjiegi.

Għalhekk il-Kummissjoni qed tappella lill-Istati Membri biex jesploraw modi kif japplikaw il-QFR propost għall-impjegati tas-settur pubbliku, irrispettivament min-natura statutorja tar-relazzjoni tal-impjieg tagħhom.

Aspett partikolarment rilevanti tat-tranżizzjoni msemmija huwa meta l-provvista tas-servizzi pubbliċi timxi minn monopolji pubbliċi lejn sistemi ta’ konċessjoni peress li t-tiġdid tal-konċessjonijiet jinvolvi episodji ta’ ristrutturar. Dan se jeħtieġ grad ta’ mobilità tax-xogħol kif ukoll antiċipazzjoni u ħidma amministrattiva mill-partijiet involuti. Dan l-isforz, u l-appoġġ pubbliku meħtieġ, se jkun akbar meta tiddaħħal għall-ewwel darba sistema ta’ konċessjoni.

4.         Konklużjoni

Abbażi tal-evidenza u l-argumenti mressqa, il-Kummissjoni tippreżenta lill-partijiet interessati kollha l-QFR li ġej, ibbażat fuq eżempji prattiċi li jinsabu f’għadd ta’ oqfsa nazzjonali, sistemi ta’ relazzjonijiet industrijali u kuntesti soċjali. Anke jekk xi wħud mill-prattiki tajbin imsemmija hawn isfel mhumiex awtomatikament trasferibbli, jistgħu iservu bħala sors ta’ ispirazzjoni u gwida.

Il-Kummissjoni issejjaħ:

• lill-Istati Membri biex jappoġġjaw, ixerrdu u jippromwovu l-applikazzjoni wiesgħa tal-QFR u tħeġġeġ lill-partijiet interessati kollha biex jikkooperaw abbażi tal-prinċipji u l-prattiki tajbin deskritti;

• lill-partijiet interessati kollha biex inisslu u jimplimentaw prinċipji u għodod iddedikati biex jappoġġjaw l-SMEs fl-isforzi ta’ ristrutturar tagħhom;

• lill-Istati Membri biex jikkunsidraw japplikaw il-QFR propost għall-impjegati tas-settur pubbliku, irrispettivament min-natura, statutorja jew kuntrattwali, tar-relazzjoni tal-impjieg tagħhom;

• lill-Istati Membri u r-reġjuni biex jużaw il-fondi tal-UE, f’konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-istat u b’appoġġ ta’ investimenti li jantiċipaw u jiffaċilitaw bidla industrijali anki minn perspettiva ta' politika industrijali fil-qafas tal-istrateġija Ewropa 2020, u l-iżvilupp tal-kapital uman permezz ta’ titjib tal-ħiliet u t-taħriġ, kif ukoll biex itaffu l-konsegwenzi soċjali negattivi tar-ristrutturar billi jappoġġjaw l-impjieg mill-ġdid ta’ ħaddiema li ngħataw is-sensja (FSE u FEG);

• lill-imsieħba soċjali biex jikkontribwixxu għat-tisħiħ ta’ dan il-QFR u biex jiffaċilitaw il-proċess ta’ adattament ekonomiku billi jfasslu u jinnegozjaw fil-livell rilevanti (nazzjonali, settorjali, ta’ kumpanija, eċċ) oqfsa ta’ azzjoni dwar l-antiċipazzjoni tal-bidla u r-ristrutturar u l-flessibilità interna.

Il-Kummissjoni se timmonitorja l-mod kif il-QFR huwa applikat fl-UE u tibgħat ir-rapporti ta' monitoraġġ lill-Parlament Ewropew u lill-imsieħba soċjali. Abbażi ta' dawn ir-rapporti u ta' valutazzjoni politika li takkumpanjahom, il-Kummissjoni se tqis ir-reviżjoni tal-QFR sal-2016 jekk ikun meħtieġ. Din ir-reviżjoni se tistabbilixxi jekk hijiex meħtieġa azzjoni ulterjuri, inkluża proposta leġiżlattiva.

Qafas ta’ Kwalità għall-antiċipazzjoni tal-bidla u

r-Ristrutturar

Antiċipazzjoni, ġestjoni u monitoraġġ/valutazzjoni

Il-prattiki ġodda li ġew applikati kemm ġewwa u barra minn kumpaniji sa mill-aħħar tad-disgħinijiet juru li l-antiċipazzjoni tal-ħiliet u tat-taħriġ meħtieġa, kif ukoll ristrutturar responsabbli, jistgħu jkunu ta’ suċċess meta jkun hemm kooperazzjoni bejn l-atturi soċjali u reġjonali.

Lil hinn mill-objettivi imperattivi dwar l-impjiegi u soċjali, l-antiċipazzjoni u r-ristrutturar ġestiti sew huma prekundizzjonijiet ta’ suċċess ekonomiku u kundizzjonijiet aħjar tax-xogħol. Jekk dejjem inżommu quddiem għajnejna l-importanza strateġika tal-evoluzzjoni tal-post tax-xogħol u t-tqegħid tal-proċessi tal-bidla fi ħdan oqfsa għal żmien twil (minflok deċiżjonijiet ibbażati fuq ix-xewqa għal profitti ta’ malajr jew fuq objettivi tal-valur tal-assi) dan jista' jikkontribwixxi b’mod utli għas-sostenibbiltà u l-kompetittività tan-negozji. Din l-affermazzjoni hija valida għal setturi ekonomiċi, reġjuni u ekonomiji sħaħ.

Il-prattiċi tajbin deskritti hawn taħt għalhekk ġew maqsuma skont meta għandhom jittieħdu l-miżuri: azzjonijiet u strumenti antiċipattivi, li għandhom jiġu żviluppati fuq bażi permanenti u l-ġestjoni tal-proċessi speċifiċi ta’ ristrutturar.

Il-valutazzjoni u l-monitoraġġ sussegwenti tal-proċessi ta’ ristrutturar mill-atturi kollha kkonċernati huma importanti ħafna. Dawn jippermettu l-identifikazzjoni ta’ dgħjufijiet u nuqqasijiet, biex b’hekk jiġi permess it-titjib sussegwenti tal-proċessi ta’ ristrutturar fil-futur. Is-segwitu tal-impjegati wara li jingħataw is-sensja (valutazzjoni fit-tul tal-karrieri tal-impjegati li ngħataw is-sensja, bażi ta' dejta għal studji dwar serje ta’ intervalli ta’ żmien dwar karrieri li ġew immaniġġjati, eċċ.) jikkontribwixxi wkoll biex ir-riżultati miksuba jiġu vvalutati f’termini ta’ tranżizzjoni ta’ impjiegi b’suċċess.

Il-valutazzjoni u l-monitoraġġ ikopru l-valutazzjoni tal-miżuri ta’ ristrutturar u l-ippubblikar tar-riżultati, ir-reviżjoni tal-istrateġija tal-iżvilupp fid-dawl tal-esperjenza ta’ ristrutturar u l-impatt, eċċ.).

Kwistjoni fuq bosta livelli, b’bosta atturi

L-antiċipazzjoni tal-kapital uman meħtieġ u l-ġestjoni tar-ristrutturar jirrigwardaw għadd kbir ta’ atturi (kumpaniji, rappreżentanti tal-ħaddiema, imsieħba soċjali, servizzi pubbliċi tal-impjiegi, amministrazzjoni pubblika u awtoritajiet, eċċ) f’livelli differenti (Ewropej, nazzjonali, reġjonali, settorjali u organizzazzjonali).

Il-koerenza u s-sinerġiji bejn l-azzjonijiet tal-partijiet interessati differenti kollha, kif ukoll l-ippjanar ikkoordinat sew u l-azzjonijiet għall-antiċipazzjoni u r-ristrutturar huma kruċjali biex jiżguraw effiċjenza u soluzzjonijiet sostenibbli. Biex ikun aktar faċli biex jinftiehem, il-QFR ġie organizzat bħala sett ta’ skedi ta’ prattiki tajbin indirizzati lill-atturi prinċipali kollha involuti: kumpaniji, rappreżentanti tal-impjegati, l-impjegati nnifishom, l-imsieħba soċjali u l-awtoritajiet nazzjonali/reġjonali [20]. Ġabra aktar komprensiva tal-prattiki tajbin f’dan il-qasam tista' tinstab fuq il-Lista ta’ Kontroll għal Proċessi ta’ Ristrutturar tal-2009[21].

Il-prattiki tajbin kollha deskritti fl-iskedi jikkostitwixxu esperjenzi reali tal-kumpaniji, tar-rappreżentanti tal-ħaddiema u tal-partijiet interessati oħra, u jitqiesu minn dawk li jimplimentawhom bħala kruċjali biex jiġi żgurat l-adattament malajr, mingħajr xkiel, ekonomikament effiċjenti u soċjalment aċċettabbli għall-bidla u r-ristrutturar, b’mod partikolari f’ċirkostanzi negattivi. Irrispettivament mit-trasferibbiltà tagħhom għal kuntesti oħra - li għandhom jiġu apprezzati fuq bażi ta’ każ b’każ l-importanza mogħtija lilhom mill-atturi li jipprattikawhom tiġġustifika l-inklużjoni tagħhom fil-QFR bħala sors ta’ ispirazzjoni għall-oħrajn kollha.

Ħafna drabi dawk il-prattiki tajbin kienu xprunati, jew ispirati, minn regolamenti u mekkaniżmi oħra ta’ appoġġ pubbliku. Il-bażi ta' dejta tal-ERM tal-Eurofound dwar leġiżlazzjoni relatata mar-ristrutturar[22] tipprovdi informazzjoni komparattiva dwar ir-regolamenti nazzjonali. Il-bażi ta' dejta tal-ERM dwar strumenti ta’ appoġġ għar-ristrutturar[23] tipprovdi informazzjoni dwar madwar 400 miżura fl-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u n-Norveġja. Il-gvernijiet nazzjonali, l-organizzazzjonijiet ta’ min iħaddem u t-trejdjunjins huma fost il-korpi li jipprovdu appoġġ lill-kumpaniji li jeħtieġu jirristrutturaw u lill-impjegati affettwati.

L-azzjonijiet u l-istrumenti stabbiliti f’dan il-QFR jistgħu jikkwalifikaw għall-appoġġ mill-Fondi Strutturali tal-UE (speċjalment l-FSE u l-FEŻR), kif ukoll il-FEG.

MIN IĦADDEM

Sabiex iżommu l-kompetittività tagħhom u jnaqqsu l-ispejjeż tar-ristrutturar, il-kumpaniji jantiċipaw il-kapital uman meħtieġ u jiġġestixxu l-bidla. L-SMEs jistgħu ma jkunux kapaċi jimplimentaw il-prattiki tajbin kollha li ġejjin.

L-ANTIĊIPAZZJONI TAL-BIDLA

L-ippjanar strateġiku minn min iħaddem ikopri, bl-involviment kontinwu tar-rappreżentanti tal-impjegati skont in-negozjar kollettiv u l-istrumenti ta’ informazzjoni u konsultazzjoni, ippjanar ’il quddiem għall-impjiegi u l-ħiliet, fosthom:

o Monitoraġġ strateġiku fit-tul tas-sitwazzjoni ekonomika u finanzjarja tal-kumpanija u tal-iżviluppi teknoloġiċi u tas-suq;

o Immappjar kontinwu tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa;

o Miżuri mmirati lejn impjegati individwali: miżuri ta’ flessibilità (flessibilità fit-tul tal-ħin tax-xogħol, rotazzjoni tax-xogħol, eċċ); miżuri ta’ taħriġ (introduzzjoni ta’ konsulenti tat-taħriġ, disinn tar-‘reviżjonijiet tal-kompetenza’ individwali’; pjanijiet individwali ta’ taħriġ, fosthom billi l-impjegati jiġu mgħammra b’ħiliet transversali, eċċ); miżuri għall-iżvilupp tal-karriera (‘jiem iddedikati għall-karrieri’, ‘ir-rokna tal-karrieri’, miżuri ta’ rotazzjoni tax-xogħol, eċċ.); miżuri li jippromwovu mobilità interna u esterna, eċċ.;

o Sħubiji esterni ma’ reġjuni, istituzzjonijiet edukattivi/tat-taħriġ u mal-ambjent tan-negozju.

IL-ĠESTJONI TAL-PROĊESSI TA’ RISTRUTTURAR

Prattiki tajbin fil-ġestjoni ta’ operazzjonijiet ta’ ristrutturar jinkludu:

o Il-bini ta’ konsensus intern permezz ta’ dijanjosi konġunta bbażata fuq raġuni kummerċjali ċara għall-bidla u b’informazzjoni komprensiva u konsultazzjoni tal-impjegati fi stadju bikri;

o Għajnuna fl-organizzazzjoni ta’ appoġġ personalizzati lill-impjegati li s-sensja tagħhom ma tistax tiġi evitata;

o L-involviment ta’ atturi esterni fi stadju bikri (awtoritajiet reġjonali, universitajiet, ċentri ta’ taħriġ u katina tal-provvista).

RAPPREŻENTANTI TAL-IMPJEGATI

Ir-rappreżentanti tal-impjegati, fosthom permezz tal-EWCs, huma msieħba vitali tal-ġestjoni ta’ kumpanija fl-antiċipazzjoni u l-ġestjoni tal-iżvilupp tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa u fit-twettiq tal-operazzjonijiet partikolari ta’ ristrutturar.

L-ANTIĊIPAZZJONI TAL-BIDLA

o Immappjar kontinwu tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa tal-kumpaniji;

o Miżuri mmirati lejn impjegati individwali, fosthom il-promozzjoni ta’ mobilità interna u esterna.

IL-ĠESTJONI TAL-PROĊESSI TA’ RISTRUTTURAR

o L-istabbiliment ta’ dijanjosi konġunta mal-maniġment;

o Ftehim dwar proċeduri speċifiċi għall-kumpanija biex jittrattaw sitwazzjonijiet partikulari ta’ ristrutturar;

o L-insegwiment u l-kontribuzzjoni, b’mod partikulari permezz ta’ negozjati, għad-disinn u l-implimentazzjoni tal-mekkaniżmi kollha li jipprovdu appoġġ lil impjegati individwali;

o L-insegwiment u l-għoti ta’ għajnuna lill-impjegati li qegħdin jingħataw is-sensja biex ifittxu impjieg ġdid u/jew opportunitajiet xierqa ta’ taħriġ mill-ġdid;

o Parteċipazzjoni fi sħubiji esterni, netwerks usa’ u mekkaniżmi biex jingħata appoġġ lill-ħaddiema individwali u tiġi nkoraġġita l-inklużjoni tal-katina tal-provvista kollha bi tħejjija għal operazzjonijiet ta' ristrutturar u għall-ġestjoni tagħhom.

IMPJEGATI INDIVIDWALI

Mill-perspettiva tal-impjegat individwali, l-antiċipazzjoni tiddependi fuq il-kapaċità tiegħu li jagħżel li jkun f’pożizzjoni biex itejjeb l-impjegabilità tiegħu u biex jagħmel tranżizzjonijiet fil-karriera. Fir-rigward tal-impjegabilità, l-atturi oħrajn (min iħaddem, rappreżentanti tal-impjegati, imsieħba soċjali, awtoritajiet) għandhom rwol kruċjali x’jiżvolġu biex jappoġġjaw, jimmotivaw u jendorsjaw impjegati individwali.

L-ANTIĊIPAZZJONI TAL-BIDLA

Sakemm ikun hemm l-istrumenti u l-opportunitajiet disponibbli, l-impjegati:

o Itejbu l-kapaċità tagħhom li jiġbru l-informazzjoni meħtieġa biex jifhmu s-sitwazzjoni;

o Jirrevedu l-ħiliet tagħhom u jaġġornaw l-orjentazzjonijiet tal-karriera tagħhom;

o Isaħħu l-impjegabilità u l-mobilità tagħhom u jagħmlu tranżizzjonijiet professjonali li jkunu fattibbli;

o Jeżerċitaw id-dritt tagħhom għall-edukazzjoni u t-taħriġ u jaċċettaw l-obbligi korrispondenti.

IL-ĠESTJONI TAL-PROĊESSI TA’ RISTRUTTURAR

o Fittex informazzjoni dwar l-istrateġija tal-kumpanija, il-pjanijiet ta’ ristrutturar u l-iżviluppi fis-suq tax-xogħol; żomm kuntatt mar-rappreżentanti u pparteċipa fi proċeduri ta’ informazzjoni u ta’ konsultazzjoni;

o Esplora l-azzjonijiet possibbli biex tevita s-sensja: żviluppa pjan ta’ azzjoni individwali għat-tfittxija tax-xogħol; kun lest/a li taċċetta mobilità fi/bejn il-kumpaniji; staqsi għal kowċing, taħriġ għall-applikazzjonijiet għax-xogħol, konsulenza dwar il-karrieri u taħriġ speċifiku b’konformità mal-offerti tax-xogħol;

o Agħmel użu mill-appoġġ individwali disponibbli għall-impjegati: żomm f’kuntatt ma’ unitajiet ta’ riallokazzjoni; irreġistra f’uffiċċju tal-iskambju tal-impjiegi; itlob l-għajnuna mingħand min iħaddem fil-perjodu ta’ qabel is-sensja; staqsi għat-taħriġ meta tkun qiegħed/qiegħda; agħmel użu minn appoġġ intraprenditorijali meta jkun disponibbli.

IMSIEĦBA SOĊJALI U ORGANIZZAZZJONIJIET SETTORJALI

L-imsieħba soċjali u l-organizzazzjonijiet settorjali jistgħu jilagħbu rwol ewlieni fl-antiċipazzjoni tal-bidla, jidentifikaw l-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa u jimmaniġġjaw l-operazzjonijiet ta’ ristrutturar billi jsawru jew jissupplimentaw l-azzjonijiet fuq livell ta’ kumpanija, nazzjonali u reġjonali, permezz ta’ djalogu soċjali u negozjar kollettiv.

L-ANTIĊIPAZZJONI TAL-BIDLA

o L-immappjar tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa: ipparteċipa f’sistemi ta’ twissija bikrija fil-livelli kollha;

o It-tfassil ta’ oqfsa għall-involviment tal-ħaddiema: ippromwovi negozjar kollettiv dwar l-antiċipazzjoni tal-bidla u r-ristrutturar fuq livell Ewropew, nazzjonali, settorjali, reġjonali, lokali u tal-kumpanija;

o It-tħejjija ta’ miżuri mmirati lejn il-ħaddiema individwali: appoġġja r-riallokazzjoni, waqqaf jew ikkontribwixxi għal programmi ta’ żvilupp ta’ ħiliet fuq livell nazzjonali, reġjonali u tal-kumpanija;

o L-iżvilupp ta’ miżuri li jippromwovu mobbiltà interna u esterna: iffaċilita t-tranżizzjonijiet professjonali ġewwa u barra l-intrapriża, ippromwovi miżuri innovattivi biex ittejjeb il-mobilità.

IL-ĠESTJONI TAL-PROĊESSI TA’ RISTRUTTURAR

o Dijanjosi konġunta: aqsam il-fehim tal-kuntest ekonomiku mal-membri, l-affiljati u l-partijiet interessati kollha, ippromwovi komunikazzjoni, netwerking u governanza bejn għadd ta’ partijiet interessati;

o Esplora u nnegozja l-possibiltajiet kollha biex tevita s-sensji: rawwem koordinazzjoni tat-trejdjunjins madwar l-UE biex tgħin l-EWCs; inkoraġġixxi negozjati fil-livell Ewropew fil-każ ta’ ristrutturar transnazzjonali; mexxi negozjati dwar politiki ta’ tranżizzjoni professjonali;

o Appoġġja lill-ħaddiema mogħtija s-sensja b’mod individwali: appoġġja ċelloli ta’ mobilità interna u esterna, żviluppa fondi għal taħriġ settorjali għal riallokazzjoni.

AWTORITAJIET NAZZJONALI U REĠJONALI

L-awtoritajiet nazzjonali ifasslu l-leġiżlazzjoni applikabbli, jiddefinixxu u jimplimentaw il-miri politiċi tax-xogħol, imexxu l-istrumenti ta’ tbassir, għandhom il-kapaċità istituzzjonali biex jgħinu lill-impjegati. L-awtoritajiet reġjonali jikkoordinaw il-ħidma tal-partijiet interessati fl-antiċipazzjoni u l-ġestjoni tal-operazzjonijiet ta’ ristrutturar u fil-promozzjoni tal-iżvilupp reġjonali u r-rikonverżjoni ekonomika u soċjali.

L-ANTIĊIPAZZJONI TAL-BIDLA

o Immappjar kontinwu tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa: appoġġja l-pjanijiet nazzjonali għall-impjiegi u l-ħiliet, żviluppa għodod ta’ previżjoni u ta’ tbassir; miżuri li permezz tagħhom il-ħiliet imrawma mis-sistemi edukattivi u tat-taħriġ ikunu jaqblu aktar mal-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol;

o Miżuri mmirati lejn impjegati individwali: saħħaħ politiki attivi tas-suq tax-xogħol, offri pjanijiet għal kwalifikazzjoni, appoġġja l-iżvilupp ta’ kompetenzi billi tiffoka fuq ħiliet ġeneriċi u transversali, iffoka fuq it-titjib tal-ħiliet ta’ adulti b’ħiliet baxxi, offri servizzi ta’ konsulenza dwar il-karriera, offri għajnuna bil-validazzjoni ta’ tagħlim mhux formali u informali; ippromwovi politiki reġjonali ta’ tagħlim tul il-ħajja;

o Miżuri li jippromwovu mobbiltà interna u esterna: żviluppa inċentivi biex tippromwovi mobbiltà ġeografika u okkupazzjonali, fassal oqfsa legali u operazzjonali għal tranżizzjonijiet professjonali, stabbilixxi ċ-ċertifikazzjoni ta’ ħiliet u sistemi ta’ trasferibbiltà, skemi ta’ appoġġ għall-kwalifikazzjoni; stabbilixxi bażijiet ta' dejta dwar il-ħtiġijiet ta’ min iħaddem, qabbel il-ħaddiema mal-postijiet battala u l-ħiliet meħtieġa;

o Miżuri li jippromwovu adattament ekonomiku reġjonali: ippromwovi kooperazzjoni bejn l-atturi reġjonali, appoġġja l-ippjanar tal-impjiegi u l-ħiliet u l-mutwalizzazzjoni tar-riskji, oħloq jew saħħaħ osservatorji reġjonali biex jimmonitorjaw it-tibdil ekonomiku, l-impjiegi u l-ħiliet, stabbilixxi sistemi ta’ twissija bikrija, stabbilixxi relazzjonijiet regolari tax-xogħol ma’ kumpaniji, fosthom intrapriżi soċjali u aġenziji ta’ żvilupp; żviluppa patti territorjali dwar ix-xogħol, sħubiji pubbliċi-privati u strutturi istituzzjonali għall-kompetenzi u l-ħiliet;

o Filwaqt li tikkonforma mar-regoli applikabbli dwar l-għajnuna mill-Istat, agħmel użu sħiħ mill-Fondi Strutturali tal-UE abbażi tal-prinċipji ta’ “speċjalizzazzjoni intelliġenti” fil-qasam tar-riċerka u l-innovazzjoni, billi tiffoka fuq investimenti li jiffaċilitaw u jakkumpanjaw il-bidla strutturali u li jrawmu innovazzjoni soċjali biex tiżviluppa tranżizzjonijiet soċjalment inklużivi u l-ħolqien tal-impjiegi.

IL-ĠESTJONI TAL-PROĊESSI TA’ RISTRUTTURAR

o Dijanjosi konġunta: iġbor dejta dwar sensji fuq livell nazzjonali, reġjonali u settorjali, immonitorja l-impatt tar-ristrutturar fuq setturi u reġjuni speċifiċi; stabbilixxi sistemi ta’ twissija bikrija, laqqa’ l-atturi biex iwettqu dijanjosi konġunta;

o Esplora l-possibilitajiet kollha qabel ma timplimenta s-sensji: ippromwovi r-rivitalizzazzjoni tar-reġjuni affettwati mir-ristrutturar, immonitorja l-pjanijiet soċjali; saħħaħ is-servizzi pubbliċi tal-impjiegi, oħloq programmi ta’ rikollokament, ippromwovi l-ħolqien dirett ta’ impjiegi, oħloq mekkaniżmi għall-mutwalizzazzjoni tar-riskji, appoġġja t-trasferiment ta’ impjegati ta’ intrapriżi fi kriżi li nxtraw jew li ma kellhomx werrieta; oħloq unitajiet mobbli ta’ rikonverżjoni, ippromwovi r-reġjun fost investituri ġodda, appoġġja t-tfittxija għal utenti ġodda ta’ faċilitajiet abbandunati;

o Appoġġja lill-ħaddiema li ngħataw is-sensja b’mod individwali , inkluż permezz tas-Servizz Pubbliku tal-Impjiegi (PES): miżuri ta’ taħriġ (siti għal gwida u taħriġ okkupazzjonali, ċelluli pubbliċi ta’ rikonverżjoni, korsijiet ta’ taħriġ); miżuri ta’ mobilità (pjattaformi ta’ spostament għall-SMEs u l-intrapriżi soċjali, appoġġ lill-kooperattivi tal-impjegati, pjanijiet ta’ mobilità ġeografika, appoġġ għall-ġabriet ta’ impjiegi mill-gruppi ta’ min iħaddem, agħti indennizz u allowances tat-tluq); benefiċċji tal-qgħad lill-ħaddiema vulnerabbli;

o Iffaċilita sħubiji bejn l-atturi rilevanti, involvi s-Servizzi Pubbliċi tal-Impjiegi (PES) fl-implimentazzjoni ta’ pjattaformi lokali għall-ħaddiema li ngħataw is-sensja, ikkoordina l-użu tal-Fondi Strutturali u l-FEG b’konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-istat, uża task forces reġjonali bħala mezz biex timmobilizza l-atturi u r-riżorsi kollha, organizza t-tranżizzjonijiet tal-impjiegi; stabbilixxi servizzi ta’ rispons rapidu, oħloq sistemi ta’ appoġġ għall-SMEs u pjattaformi b’għadd ta’ partijiet interessati (kuntratti ta’ tranżizzjoni professjonali), ippromwovi l-bidu ta’ negozji u kumpaniji ġodda permezz ta’ politiki effettivi biex jiġi stimulat it-tkabbir reġjonali u l-ħolqien tal-impjiegi u l-intraprenditorija.

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Il-Kummissjoni se:

o twettaq monitoraġġ tal-mod kif il-QFR hu applikat fl-UE kollha;

o tibgħat ir-rapporti ta' monitoraġġ lill-Parlament Ewropew u lill-imsieħba soċjali u xxerridhom b'mod mifrux;

o tqis ir-reviżjoni tal-QFR sal-2016 jekk ikun meħtieġ. This revision will establish whether further action is necessary, including a legislative proposal;

o tappoġġja l-ħidma ta' programmar tal-Fondi Ewropej Strutturali u ta' Investiment (il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali, il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd), il-Fondi li joperaw skont Qafas Strateġiku Komuni, kif ukoll il-Fond Ewropew ta' Aġġustament għall-Globalizzazzjoni, inkluż permezz ta' tagħlim bejn il-pari, attivitajiet ta' netwerking u għajnuna teknika;

o tqis il-konsolidazzjoni possibbli tat-tliet Direttivi dwar l-involviment tal-impjiegi; f'dan ir-rigward tista' sseħħ l-ewwel fażi ta' konsultazzjoni tal-imsieħba soċjali matul l-ewwel nofs tal-2014.

Tabella 1: Sommarju tal-atturi u l-prattiki tajbin

|| L-ANTIĊIPAZZJONI TAL-BIDLA || IL-ĠESTJONI TAL-PROĊESSI TA' RISTRUTTURAR

KUMPANIJI, RAPPREŻENTANTI TAL-IMPJEGATI IMSIEĦBA SOĊJALI U ORGANIZZAZZJONIJIET SETTORJALI || Monitoraġġ strateġiku tal-ambjent ekonomiku, tan-negozju u tas-suq Immappjar tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa Pjan multiannwali għall-impjiegi u l-ħiliet Miżuri ta’ flessibilità, ta’ taħriġ u tal-żvilupp tal-karriera mmirati lejn ħaddiema individwali Promozzjoni ta’ mobbiltà interna u esterna Informazzjoni, konsultazzjoni u negozjar kollettiv dwar il-kwistjonijiet imsemmija hawn fuq || Irawmu l-konsensus intern permezz ta’ dijanjosi konġunta Jesploraw il-possibiltajiet kollha possibbli qabel ma jikkontemplaw is-sensji Jorganizzaw appoġġ individwali u personalizzat għall-impjegati li ngħataw is-sensja Informazzjoni, konsultazzjoni u negozjar kollettiv dwar il-kwistjonijiet imsemmija hawn fuq Jinvolvu l-atturi esterni

IMPJEGATI INDIVIDWALI || Itejbu l-kapaċità tagħhom li jiġbru l-informazzjoni meħtieġa biex jifhmu s-sitwazzjoni; Jirrevedu l-ħiliet tagħhom u jaġġornaw l-orjentazzjonijiet tal-karriera tagħhom; Isaħħu l-impjegabilità u l-mobilità tagħhom u jagħmlu tranżizzjonijiet professjonali fattibbli; Jeżerċitaw id-dritt tagħhom għall-edukazzjoni u t-taħriġ u jaċċettaw l-obbligi korrispondenti || Ifittxu informazzjoni dwar l-istrateġija tal-kumpanija Jesploraw azzjonijiet possibbli biex jevitaw li jingħataw is-sensja Jużaw appoġġ individwali u personalizzat

AWTORITAJIET NAZZJONALI U REĠJONALI || Jiżviluppaw għodod ta’ previżjoni u tbassir li jkopru l-impjiegi u l-ħiliet u l-iskambju ta’ informazzjoni dwar is-suq tax-xogħol Issaħħu l-PASX, jippromwovu pjanijiet għal kwalifikazzjoni u servizzi ta’ konsulenza, jagħtu appoġġ finanzjarju Jippromwovu l-kooperazzjoni bejn l-atturi u l-mutwalizzazzjoni tar-riskji Jiżviluppaw oqfsa li jiffavorixxu tranżizzjonijiet professjonali Monitoraġġ strateġiku tal-ambjent ekonomiku, tan-negozju u tas-suq Immappjar tal-impjiegi u l-ħiliet meħtieġa Pjan multiannwali għall-impjiegi u l-ħiliet Miżuri ta’ flessibilità, ta’ taħriġ u tal-żvilupp tal-karriera mmirati lejn ħaddiema individwali Jippromwovu mobbiltà interna u esterna Patti territorjali dwar ix-xogħol u sħubiji pubbliċi-privati || Jiġbru dejta dwar is-sensji, jimmonitorjaw l-impatt tar-ristrutturar, Isaħħu s-servizzi pubbliċi tal-impjiegi, jistabbilixxu programmi ta’ spostament, jippromwovu l-ħolqien tax-xogħol Jappoġġjaw pjattaformi ta’ mobilità lokali, mobilità permezz ta’ allowances, u gruppi finanzjarjament vulnerabbli Jippromwovu sħubiji u jikkoordinaw l-użu tal-Fondi Strutturali Sistemi ta’ twissija bikrija, isejħu laqgħat tal-atturi għal dijanjosi konġunta Unitajiet mobbli ta’ rikonverżjoni, jippromwovu l-attrattività u l-ħolqien tax-xogħol Jappoġġjaw miżuri ta’ taħriġ u ta’ mobilità

[1] COM(2012)7 finali.

[2] http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2013-0005+0+DOC+XML+V0//EN

[3] Il-Monitor Ewropew tar-Ristrutturar (ERM) huwa sett ta’ dejta għall-UE kollha dwar avvenimenti ta’ ristrutturar fuq skala akbar. Dan jimmonitorja l-effetti mħabbra tar-ristrutturar fuq l-impjiegi fl-UE28 u n-Norveġja. L-ERM jibbaża fuq ir-rapporti f’titli magħżula tal-midja (tlieta sa ħamsa għal kull pajjiż). Hija kkunsidrata kull tħabbira li tinvolvi t-tnaqqis jew il-ħolqien ta’ mill-anqas 100 impjieg, jew li taffettwa 10% tal-forza tax-xogħol f’kumpaniji li jimpjegaw 250 persuna jew aktar. Minħabba li l-ERM jibbaża fuq titli magħżula fil-midja, il-kopertura tiegħu tal-attività tar-ristrutturar f’kull Stat Membru hija indikattiva u ma tistax titqies bħala rappreżentattiva. Madankollu, id-dejta tal-ERM tiġġenera stampa tajba tar-ristrutturar tas-suq tax-xogħol li hija ġeneralment konsistenti mad-dejta li toħroġ minn sorsi aktar rappreżentattivi bħall-Istħarriġ dwar il-Forza tax-Xogħol tal-Unjoni Ewropea.

[4] Fir-riżoluzzjoni tiegħu li ġiet adottata fil-15 ta’ Jannar 2013, il-Parlament Ewropew talab lill-Kummissjoni biex tippreżenta inizjattiva ġdida dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-ħaddiema, l-antiċipazzjoni u l-immaniġġar tar-ristrutturar, billi ssegwi r-rakkomandazzjonijiet dettaljati tal-Parlament ippreżentati fir-riżoluzzjoni.

[5] Ara l-lista fl-Anness I

[6] SWD(2013) 293, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=89&newsId=1942&furtherNews=yes

[7] Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Eknomika u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni "L-Idoneità u l-Prestazzjoni tar-Regolamentazzjoni (REFIT): Ir-Riżultati u l-Passi Li Jmiss", tat-2 ta' Ottubru 2013, COM(2013) 685 finali.

[8] Ara r-Rapport mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-attivitajiet tal-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni fl-2012, tal-14 ta' Novembru 2013, COM(2013) 782 finali.

[9] Ara, għas-setturi tal-karozzi u tal-azzar, http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/automotive/cars-2020/index_en.htm and http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/metals-minerals/files/steel-action-plan_en.pdf

[10] Riżultati aktar dettaljati tal-Green Paper jistgħu jinsabu fuq: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=699&consultId=9&furtherConsult=yes

[11] COM(2010) 2020, Ewropa 2020 - Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv.

[12] COM(2010)614 Politika Industrijali Integrata għall-Era tal-Globalizzazzjoni Il-Kompetittività u s-Sostenibilità fix-Xena Prinċipali.

[13] COM(2012)582 Industrija Ewropea Aktar B’saħħitha għat-Tkabbir u l-Irkupru Ekonomiku Aġġornament tal-Komunikazzjoni dwar il-Politika Industrijali.

[14] Abbozz tar-Rapport Konġunt dwar l-Impjiegi li jakkumpanja l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar l-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir 2014, tat-13 ta' Novembru 2013, COM(2013)801 finali.

[15] Lejn irkupru li jwassal għall-ħolqien abbundanti ta’ impjiegi, COM(2012) 173 finali, 18.4.2012, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1039&langId=en

[16] COM (2012) 669 final.

[17] http://ec.europa.eu/education/apprenticeship/index_en.htm

[18] Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Qafas tal-Kwalità għall-Apprendistati, tal-4 ta' Diċembru 2013, COM(2013) 857 finali

[19] Programmi ta’ appoġġ ta’ fellowships u apprendistati, bħall-fellowships Horizon 2020 Marie-Sklodowska Curie huma importati wkoll f’dan ir-rigward.

[20] Peress li ħafna drabi l-antiċipazzjoni u l-ġestjoni tajba tar-ristrutturar jinvolvu bosta atturi u livelli, ħafna azzjonijiet huma deskritti b’mod simili fi skedi differenti, li juru l-irwol speċifiku assenjat lil kull wieħed minnhom.

[21] http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=782&langId=en. Ara wkoll l-Anness 1.

[22] http://www.eurofound.europa.eu/emcc/erm/rll/

[23] http://www.eurofound.europa.eu/emcc/erm/supportinstruments/. Ara wkoll "Strumenti pubbliċi biex jappoġġjaw ir-ristrutturar fl-Ewropa - Rapport tal-ERM tal-2011", http://www.eurofound.europa.eu/publications/htmlfiles/ef1165.htm

ANNESS I

DIRETTIVI TAL-UE DWAR L-INVOLVIMENT U L-PROTEZZJONI TAL-IMPJEGATI F'SITWAZZJONIJIET TA’ RISTRUTTURAR

Il-protezzjoni tal-impjegati fil-każ ta’ insolvenza tal-impjegatur tagħhom:

• id-Direttiva dwar l-insolvenza tal-impjegaturi (2008/94/KE) għandha l-għan li tipprovdi protezzjoni minima għall-impjegati f’każ ta’ insolvenza tal-impjegatur tagħhom. Tobbliga lill-Istati Membri sabiex jistabbilixxi korp (istituzzjoni ta’ garanzija) biex jiggarantixxi l-ħlas tal-pretensjonijiet pendenti tal-impjegati. Barra minn hekk, l-Istati Membri jridu jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li n-nuqqas ta’ ħlas tal-kontribuzzjonijiet obbligatorji dovuti mill-impjegatur, qabel bdiet l-insolvenza tiegħu, ma jaffettwax b’mod avvers l-intitolamenti għal benefiċċji tal-impjegati fid-dawl tal-fatt li l-kontribuzzjonijiet tal-impjegati tnaqqsu fis-sors mir-remunerazzjoni tagħhom;

L-informazzjoni u l-konsultazzjoni ta’ ħaddiema fil-livell nazzjonali:

• id-Direttiva li tistabbilixxi qafas ġenerali dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-impjegati fil-Komunità Ewropea (2002/14/KE) tfittex li ssaħħaħ id-djalogu fi ħdan l-impriżi u tiżgura l-involviment tal-impjegati upstream mit-teħid ta’ deċiżonijiet bil-għan li jiġu antiċipati aħjar il-problemi u jiġu evitati kriżijiet. Tapplika għal impriżi li għandhom minimu ta’ 50 impjegat jew stabbiliment b’tal-inqas 20 impjegat u tipprevedi r-rappreżentanti tal-impjegati għandhom ikunu mgħarrfin u kkonsultati dwar l-iżviluppi fis-sitwazzjoni ekonomika tal-impriża, l-iżvilupp tal-impjieg u d-deċiżjonijiet li aktarx li jwasslu għal bidliet fl-organizzazzjoni tax-xogħol jew ir-relazzjonijiet kuntrattwali;

• id-Direttiva relatata mas-salvagwardja tad-drittijiet tal-impjegati fil-każ ta’ trasferiment ta’ impriżi, negozji jew partijiet ta’ impriżi jew negozji (2001/23/KE) tistipula li d-drittijiet u l-obbligi li jirriżultaw minn kuntratt tal-impjieg jew relazzjoni tax-xogħol li tkun teżisti fid-data ta’ trasferiment, għandhom ikunu trasferiti miċ-ċedent (il-parti li ma tibqax l-impjegatur), liċ-ċessjonarju (l-impjegatur “il-ġdid”, fil-qosor). Id-Direttiva tistabbilixxi wkoll li t-trasferiment ma jistax jikkostitwixxi raġunijiet għal sensja miċ-ċedent jew miċ-ċessjonarju. Minbarra l-protezzjoni tad-drittijiet tal-ħaddiema, id-Direttiva dwar it-trasferimenti ta’ impriżi, negozji jew partijiet ta’ negozji tipprovdi li kemm iċ-ċedent kif ukoll iċ-ċessjonarju jridu jipprovdu informazzjoni speċifikata lir-rappreżentanti tal-impjegati affettwati mit-trasferiment propost u, jekk xi parti tipprevedi miżuri relatati mal-impjegati, ir-rappreżentanti tagħhom iridu jkunu kkonsultati sabiex jintlaħaq ftehim;

• id-Direttiva dwar redundancies kollettivi (98/59/KE) tistabbilixxi li impjegatur li jippjana sensji kollettivi jrid jipprovdi lir-rappreżentanti tal-ħaddiema b’informazzjoni speċifikata dwar is-sensji proposti u jrid jikkonsulta mar-rappreżentanti tal-ħaddiema fil-ħin sabiex jintlaħaq ftehim. Dawn il-konsultazzjonijiet għandhom ikopru modi ta’ kif jiġu evitati jew kif jitnaqqsu s-sensji, u ta’ mitigazzjoni tal-konsengwenzi tagħhom permezz ta’ rikors għal miżuri soċjali ta’ akkumpanjament li, b’mod partikolari, għandhom l-għan li jgħin fit-tqassim mill-ġdid u t-taħriġ mill-ġdid tal-ħaddiema ssensjati. Id-Direttiva tistipula wkoll li l-awtoritajiet pubbliċi għandhom ikunu notifikati dwar kwalunkwe sensji kollettivi ppjanati, u teħtieġ li dawn is-sensji ma jistgħux jidħlu fis-seħħ qabel minimu ta’ 30 jum wara din in-notifika;  

L-informazzjoni u l-konsultazzjoni ta’ ħaddiema fil-livell transnazzjonali:

• id-Direttiva dwar l-istabbiliment ta' Kunsill Ewropew tax-Xogħol jew proċedura fl-impriżi fuq skala Komunitarja u fil-gruppi tal-impriżi fuq skala Komunitarja għall-għanijiet ta' tagħrif u ta' konsultazzjoni għall-impjegati (94/45/KE, imfassla mill-ġdid mid-Direttiva 2009/38/KE) tapplika għal impriżi jew gruppi b’tal-inqas 1 000 impjegat u tal-inqas 150 impjegat f’kull wieħed minn żewġ Stati Membri. Tawtorizza t-twaqqif ta’ Kunsill Ewropew tax-Xogħol, rappreżentant tal-impjegati fl-Istati Membri fejn jopera l-grupp, li għandu jkun mgħarraf u kkonsultat dwar il-progress tan-negozju u dwar kwalunkwe bidla importanti prevista;

• tliet Direttivi jipprovdi għall-involviment tal-impjegati (jiġifieri informazzjoni, konsultazzjoni u f’ċerti każijiet parteċipazzjoni fl-awtorità ta’ sorveljanza jew il-bord tad-diretturi) f’kumpaniji li jadottaw l-Istatut għal Kumpanija Ewropea (Direttiva 2001/86/KE) jew l-Istatut għal Soċjetà Kooperattiva Ewropea (2003/72/KE) jew li ġejjin minn mergers transkonfinali (2005/56/KE).

INIZJATTIVI RIĊENTI FIL-QASAM TA’ ANTIĊIPAZZJONI U ĠESTJONI TAL-BIDLA U R-RISTRUTTURAR

Fl-aħħar snin, il-Kummissjoni Ewropea nediet bosta inizjattivi speċifiċi fil-qasam ta’ antiċipazzjoni u ġestjoni tal-bidla u r-ristrutturar (eż. il-ħolqien tal-Forum dwar ir-Ristrutturar, li fih ġew diskussi ħafna eżempji ta’ prattiki innovattivi). Fl-2002 u l-2005, saru żewġ serje ta’ konsultazzjonijiet tal-imsieħba soċjali Ewropej, li wasslu għal sett ta’ “Orjentazzjonijiet għal referenza fil-ġestjoni ta’ bidla u l-konsegwenzi soċjali tagħha”[1]. Madankollu, it-test ma pprovdiex għal xi mekkaniżmu xieraq ta’ tqassim u implimentazzjoni u fil-parti l-kbira għadu mwarrab.

Il-Kummissjoni Ewropea ffinanzjat ukoll bosta studji fuq dan is-suġġett[2] u appoġġjat lill-Programm ta’ Ħidma tal-Imsieħba Soċjali Konġunti Ewropej li jinkludi wkoll proġett integrat dwar ir-ristrutturar fil-pajjiżi tal-UE27.

Fl-2009 il-Kummissjoni ppubblikat ġabra utli tal-aħjar prattiki eżistenti fl-Ewropa dwar l-antiċipazzjoni, it-tħejjija u l-ġestjoni tajba tar-ristrutturar bit-titlu “Checklist for Restructuring Processes” (“Lista ta’ Kontroll għall-Proċessi ta’ Ristrutturar)[3]. Din il-Lista ta’ Kontroll għandha titqies bħala waħda li tissupplimenta u tikkomplimenta s-sett tal-aħjar prattiki spjegati fil-QFR propost.

Anki d-database tal-ERM tal-Eurofound dwar l-istrumenti ta’ appoġġ għar-ristrutturar[4] tipprovdi informazzjoni dwar madwar 400 miżura fl-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u n-Norveġja. Il-gvernijiet nazzjonali, organizzazzjonijiet tal-impjegaturi u trejdjunjins huma fost il-korpi li jipprovdu appoġġ lill-kumpaniji li għandhom bżonn ta’ ristrutturar u l-impjegati affettwati. L-istrumenti ta’ appoġġ huma deskritti f’termini tal-karatteristiċi tagħhom, l-atturi involuti, is-sorsi ta’ finanzjament, f’xiex jgħinu l-iktar, id-dgħjufijiet u l-eżiti tagħhom. L-għan huwa li l-gvernijiet nazzjonali, l-imsieħba soċjali u l-oħrajn involuti jkunu informati dwar x’tipi ta’ appoġġ jistgħu jkunu offruti.

Fl-2012, il-Green Paper dwar ir-Ristrutturar[5] tal-Kummissjoni Ewropea identifikat prattiki u politiki li rnexxew fil-qasam tar-ristrutturar u l-adattament għall-bidla sabiex jiġu promossi l-impjiegi, it-tkabbir u l-kompetittività bħala parti mill-istrateġija Ewropa 2020.

Fl-aħħar, fil-15 ta’ Jannar 2013 il-Parlament Ewropew adotta r-Rapport ta’ Cercas b’talbiet speċifiċi lill-Kummissjoni sabiex taġixxi fil-qasam tar-ristrutturar.

ANNESS II

GWIDA TAL-UE DWAR PRATTIKI TAJBIN DWAR L-ANTIĊIPAZZJONI U L-ĠESTJONI TAR-RISTRUTTURAR FL-INDUSTRIJA AWTOMOBILISTIKA U TAL-AZZAR

KAROZZI

Il-Pjan ta’ Azzjoni CARS 2020 li ġie adottat mill-Kummissjoni Ewropea fit-8 ta’ Novembru 2012 jelenka numru ta’ miżuri politiċi speċifiċi li jridu jitieħdu fis-snin li ġejjin. Wara, il-Kummissjoni nediet il-Grupp ta’ Esperti ta' CARS 2020 biex jissorvelja l-implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni.

B’referenza partikolari għall-kwistjoni ta’ aġġustament industrijali, il-Pjan ta’ Azzjoni CARS 2020 jisħaq li djalogu soċjali tajjeb fil-livelli kollha (livelli tal-kumpaniji, lokali, nazzjonali u tal-UE) huwa element ewlieni fl-antiċipazzjoni u l-ġestjoni tajba tal-proċessi ta’ ristrutturar. Il-proċess ta’ ristrutturar huwa r-responsabilità primarja tal-industrija, iżda hemm rwol komplimentari għall-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali. B’mod partikolari, il-Kummissjoni ħadet impenn sabiex:

–          tkompli tissorvelja/tanalizza attivitajiet ta’ ristrutturar fir-rigward tal-konformità stretta tagħhom mal-leġiżlazzjoni tal-UE, b’mod partikolari mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat u dwar is-suq intern.

–          tidentifika prattika tajba u tippromwovi approċċ antiċipattiv fir-ristrutturar f’konsultazzjoni mar-rappreżentanti tar-reġjuni intensivi fil-qasam awtomobilistiku, l-awtoritajiet tal-impjiegi u l-partijiet interessati tas-settur, inklużi l-imsieħba soċjali.

–          it-tnedija mill-ġdid tat-task force bejn is-servizzi biex tistudja u tagħti segwitu għall-każijiet ewlenin ta’ għeluq tal-impjanti awtomobilistiċi jew tiċkin sinifikanti. It-task force kienet attiva u ferm effiċjenti f’każijiet tal-industrija awtomobilistika fl-imgħoddi. It-task force tissimplifika l-użu tal-Fondi relevanti tal-EU (billi tipprovdi assistenza teknika, tnaqqas iż-żmien ta’ stennija, tagħti pariri dwar l-iktar użu effettiv ta’ riżorsi, tissorvelja u tirrapporta).

–          għall-każijiet ta’ għeluq ta’ impjanti u tiċkin sinifikanti, tistieden lill-Istati Membri sabiex jikkunsidraw l-użu tal-Fond Ewropew ta' Aġġustament għall-Globalizzazzjoni (FEG).

–          tħeġġeġ lill-Istati Membri sabiex jagħmlu użu minn skemi ta’ flessibilità fuq ix-xogħol u l-kofinanzjament tagħhom mill-FSE b’appoġġ tal-fornituri li jaf ikollhom bżonn iktar ħin biex isibu klijenti ġodda wara l-għeluq/it-tiċkin ta’ impjant awtomobilistiku.

AZZAR

Il-Pjan ta’ Azzjoni dwar l-Azzar ġie adottat mill-Kummissjoni Ewropea fil-11 ta’ Ġunju 2013[6]. Dan jelenka numru ta’ miżuri politiċi speċifiċi li għandhom jittieħdu fis-snin li ġejjin. Wara, il-Kummissjoni nediet il-Grupp ta’ Esperti ta’ Livell Għoli dwar l-Azzar biex jissorvelja l-implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni.

F’dan il-kuntest, il-Kummissjoni stiednet lill-Istati Membri sabiex:

–      jixtarru l-possibilità li flimkien mal-awtoritajiet reġjonali jużaw il-Fond Soċjali Ewropew (FSE) għat-taħriġ mill-ġdid u l-kisba ta’ ħiliet ġodda għall-ħaddiema, inkluż permezz tat-twaqqif ta’ miżura ta’ finanzjament speċifika relatata mas-settur tal-azzar,

–      jixtarru l-possibilità li jużaw fondi strutturali, flimkien mal-awtoritajiet reġjonali, fil-perjodu ta’ programmazzjoni li jmiss, bil-għan li jittaffew l-impatti soċjali tar-ristrutturar fis-settur tal-azzar,

–      iħaffu d-djalogu bejn l-imsieħba soċjali ħalli jintlaħaq ftehim dwar inizjattivi temporanji biex jinżammu l-impjiegi, bħall-possibilità li jiddaħħlu skemi ta’ flessibilità fuq ix-xogħol, b’mod partikolari fir-rigward ta’ aġġustament ċikliku.

L-industrija kienet mistiedna:

–          tieħu rwol attiv fir-rimedju tad-disparità fil-ħiliet u n-nuqqas ta’ ħiliet,

–      tkompli bl-adattament meħtieġ tal-industrija skont l-aħjar prattiki dwar l-antiċipazzjoni ta’ bidla u ristrutturar, inkluż permezz ta’ djalogu soċjali u involviment xieraq tal-partijiet interessati reġjonali,

–      tanalizza ħtiġijiet ta’ ristrutturar u aġġustamenti fil-kapaċità possibbli fid-dawl tad-domanda fil-ġejjieni ta’ setturi importanti, filwaqt li jittieħed f’kunsiderazzjoni l-bżonn ta’ indirizzar b’mod differenti tax-xejriet strutturali u ċikliċi,

–      tikkoopera ma’ partijiet interessati oħrajn, speċjalment fl-awtoritajiet nazzjonali u reġjonali fl-iżgurar li tiġi indirizzata l-kapaċità żejda ċiklika permezz ta’ miżuri temporanji sostnuti b’mod pubbliku li jippreservaw l-impjiegi fit-tul.

[1] http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=782&langId=mt

[2] Ara, pereżempju, il-proġett iffinanzjat mill-proġett pilota tal-Parlament Ewropew “Accompanying workers during industrial change “ (“Nakkumpanjaw lill-ħaddiema matul il-bidla industrijali”) u mmexxi miċ-Ċentru Internazzjonali għat-Taħriġ tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ITC-ILO, Turin) b’deskrizzjoni komprensiva tas-sistemi nazzjonali ta’ antiċipazzjoni u ġestjoni tar-ristrutturar tal-UE27 fuq http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=819&langId=mt

[3] http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=782&langId=mt

[4] http://www.eurofound.europa.eu/emcc/erm/supportinstruments/. Ara wkoll “Public instruments to support restructuring in Europe - ERM Report 2011” (“Strumenti pubbliċi biex isostnu r-ristrutturar fl-Ewropa - Rapport tal-ERM 2011”), http://www.eurofound.europa.eu/publications/htmlfiles/ef1165.htm

[5] (COM(2012 7 finali), http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=mt&catId=699&consultId=9&furtherConsult=yes

[6] http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/metals-minerals/files/steel-action-plan_en.pdf