SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla)

17 ta’ Lulju 2014 ( *1 )

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari — Konvenzjoni ta’ Genève tat-28 ta’ Lulju 1951 dwar l-istatus tar-refuġjati — Artikolu 31 — Ċittadin ta’ Stat terz li daħal fi Stat Membru wara li għadda minn Stat Membru ieħor — Użu ta’ servizzi ta’ traffikant ta’ bnedmin — Dħul irregolari u residenza irregolari — Preżentazzjoni ta’ passaport iffalsifikat — Sanzjonijiet kriminali — Nuqqas ta’ ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja”

Fil-Kawża C‑481/13,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Oberlandesgericht Bamberg (il-Ġermanja), permezz ta’ deċiżjoni tad-29 ta’ Awwissu 2013, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fid-9 ta’ Settembru 2013, fi proċedura kriminali kontra

Mohammad Ferooz Qurbani,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla),

komposta minn L. Bay Larsen (Relatur), President tal-Awla, M. Safjan, J. Malenovský, A. Prechal u K. Jürimäe, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: E. Sharpston,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

għal M. Qurbani, minn M. Koch, avukat,

għall-iStaatsanwaltschaft Würzburg, minn D. Geuder, Leitender Oberstaatsanwalt,

għall-Gvern Ġermaniż, minn T. Henze u A. Wiedmann, bħala aġenti,

għall-Gvern Olandiż, minn M. Bulterman u J. Langer, bħala aġenti,

għall-Gvern Awstrijak, minn C. Pesendorfer, bħala aġent,

għall-Kummissjoni Ewropea, minn W. Bogensberger u M. Condou-Durande, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni dwar l-istatus tar-refuġjati, iffirmata fit-28 ta’ Lulju 1951 u li daħlet fis-seħħ fit-22 ta’ April 1954 [United Nations Treaty Series, Vol. 189, p. 150, Nru 2545 (1954), iktar ’il quddiem il-“Konvenzjoni ta’ Genève”], kif ikkompletata bil-Protokoll dwar l-istatus tar-refuġjati tal-31 ta’ Jannar 1967, li daħal fis-seħħ fl-4 ta’ Ottubru 1967.

2

Din it-talba tressqet fl-ambitu ta’ proċedura kriminali mibdija kontra M. F. Qurbani għal falsifikazzjoni ta’ dokumenti, dħul irregolari, residenza irregolari u residenza irregolari mingħajr passaport.

Il-kuntest ġuridiku

Id-dritt internazzjonali

Il-konvenzjoni ta’ Genève

3

Skont l-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève, intitolat “Refuġjati f’sitwazzjoni irregolari fil-pajjiż ospitanti”:

“1.   L-Istati Kontraenti ma għandhomx japplikaw sanzjonijiet kriminali, minħabba dħul irregolari jew residenza irregolari, fil-konfront ta’ refuġjati li, ġejjin direttament mit-territorju fejn ħajjithom jew il-libertà tagħhom kienet mhedda fis-sens previst mill-Artikolu 1, jidħlu jew ikunu fit-territorju tagħhom mingħajr awtorizzazzjoni, kemm-il darba dawn jippreżentaw ruħhom mingħajr dewmien quddiem l-awtoritajiet u jagħtu raġunijiet validi għad-dħul irregolari jew għall-preżenza irregolari tagħhom.

2.   L-Istati Kontraenti ma għandhomx japplikaw għall-movimenti ta’ dawn ir-refuġjati restrizzjonijiet għajr dawk li huma neċessarji; dawn ir-restrizzjonijiet għandhom jiġu applikati biss sakemm l-istatus ta’ dawn ir-refuġjati fil-pajjiż ospitanti jiġi rregolarizzat jew sakemm dawn jiksbu l-ammissjoni tagħhom f’pajjiż ieħor. Għal finijiet ta’ din l-ammissjoni tal-aħħar, l-Istati Kontraenti għandhom jagħtu lil dawn ir-refuġjati żmien raġonevoli u l-faċilitajiet kollha neċessarji.” [traduzzjoni mhux uffiċjali]

Id-dritt tal-Unjoni

Id-Direttiva 2004/83/KE

4

Skont l-Artikolu 14 tad-Direttiva tal-Kunsill 2004/83/KE, tad-29 ta’ April 2004, dwar standards minimi għall-kwalifika u l-istatus ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi jew ta’ persuni apolidi bħala refuġjati jew bħala persuni li għal raġunijiet oħra jeħtieġu l-protezzjoni internazzjonali u l-kontenut tal-protezzjoni li tingħata (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 7, p. 96 u Rettifika, ĠU 2005, L 204, p. 24):

“[...]

4.   L-Istati Membri jistgħu jirrevokaw, itemmu jew jirrifjutaw li jġeddu l-istat mogħti lil refuġjat minn korp governattiv, amministrattiv, ġudizzjarju jew kważi ġudizzjarju, meta:

a)

ikun hemm bażi raġonevoli sabiex jitqies jew titqies bħala periklu għas-sigurtà tal-Istat Membru li fih huwa jew hija huma preżenti;

b)

huwa jew hija, wara li nstabu ħatja minn ġudizzju finali ta’ delitt partikolarment serju, jikkostitwixxu perikolu għall-komunità ta’ dak l-Istat Membru.

5.   F’sitwazzjonijiet deskritti fil-paragrafu 4, l-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li ma jagħtux stat lil refuġjat, fejn din id-deċiżjoni ma tkunx għadha ttieħdet.

6.   Persuni li għalihom japplikaw paragrafi 4 jew 5 huma intitolati għal drittijiet iddikjarati jew simili għal dawk iddikjarati fl-Artikoli 3, 4, 16, 22, 31 u 32 u 33 tal-Konvenzjoni ta’ Genève sakemm u sa fejn huma preżenti fl-Istat Membru.”

Id-dritt Ġermaniż

5

L-Artikolu 267(1) tal-Kodiċi Penali (Strafgesetzbuch) jipprovdi:

“Kull min, bil-ħsieb li jqarraq b’ħadd ieħor f’relazzjonijiet ġuridiċi, joħloq titolu falz, jiffalsifika titolu ġenwin jew juża titolu falz jew iffalsifikat jeħel il-piena li ċċaħħad il-libertà ta’ mhux iktar minn ħames snin jew multa.”

Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

6

M. F. Qurbani huwa ċittadin Afgan li, wara li għamel użu mis-servizzi ta’ traffikant ta’ bnedmin, daħal fil-Greċja wara li għadda mill-Iran u mit-Turkija.

7

Fis-17 ta’ Awwissu 2010, huwa telaq mill-Greċja b’titjira għal München (il-Ġermanja), bl-użu ta’ passaport Pakistani ffalsifikat li huwa kiseb mingħand traffikant ta’ bnedmin ieħor.

8

Fl-ajruport ta’ München, M. F. Qurbani ġie arrestat peress li l-awtoritajiet inkarigati bl-operazzjonijiet ta’ kontroll indunaw li l-passaport li huwa ppreżenta kien iffalsifikat.

9

M. F. Qurbani indika mill-ewwel li huwa xtaq jitlob il-benefiċċju tal-istatus ta’ refuġjat.

10

Fit-18 ta’ Awwissu 2010, M. F. Qurbani tressaq quddiem il-Bundesamt für Migration und Flüchtlinge (Uffiċċju Federali tal-Migrazzjoni u tar-Refuġjati, iktar ’il quddiem il-“Bundesamt”), fejn ressaq talba formali f’dan is-sens.

11

Mill-informazzjoni mgħoddija mill-qorti tar-rinviju jirriżulta li l-proċedura dwar din l-applikazzjoni għall-ażil għadha pendenti.

12

Fil-11 ta’ April 2011, l-iStaatsanwaltschaft Würzburg (Ministeru Pubbliku ta’ Würzburg) talab lill-Amtsgericht, skont proċedura semplifikata, l-adozzjoni ta’ digriet kriminali kontra M. F. Qurbani għal dħul irregolari, residenza irregolari, residenza irregolari mingħajr passaport u kif ukoll għal falsifikazzjoni ta’ dokumenti. Id-digriet kriminali li ngħata mill-Amtsgericht ġie kkontestat minn M. F. Qurbani quddiem din l-istess qorti.

13

B’sentenza tal-4 ta’ Frar 2013, l-Amtsgericht Würzburg (Qorti Reġjonali ta’ Würzburg) illiberat lil M. F. Qurbani minn dawn il-kapi tal-akkuża kollha.

14

Skont din il-qorti, id-dritt għall-ażil, stipulat fil-Kostituzzjoni Ġermaniża, jipprekludi l-kundanna ta’ M. F. Qurbani għal residenza irregolari u residenza irregolari mingħajr passaport, filwaqt li l-eżenzjoni mill-piena prevista fl-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève tapplika għad-delitti ta’ dħul irregolari u ta’ falsifikazzjoni ta’ dokumenti.

15

L-iStaatsanwaltschaft Würzburg appella permezz ta’ proċedura ta’ “Reviżjoni” quddiem l-Oberlandesgericht Bamberg (Qorti Reġjonali Superjuri ta’ Bamberg), billi invoka, essenzjalment, in-nuqqas ta’ applikabbiltà, f’dan il-każ, tal-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève, peress li M. F. Qurbani ma daħalx fit-territorju Ġermaniż direttament, mill-Istat ta’ persekuzzjoni, iżda wara li għadda minn Stat Membru ieħor li ma kienx dak tar-Repubblika Federali tal-Ġermanja, f’dan il-każ, ir-Repubblika Ellenika. Barra minn hekk, dan l-artikolu jirrigwarda biss id-dħul irregolari u ma jistax iċaħħad lill-awtoritajiet Ġermaniżi mill-possibbiltà li jissanzjonaw delitti li huma marbuta ma’ dan id-dħul.

16

F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-Oberlandesgericht Bamberg, li għandha dubji fir-rigward tal-interpretazzjoni li għandha tingħata lill-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève, iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“1)

L-eżenzjoni personali tal-pieni stabbilita fl-Artikolu 31 tal-[Konvenzjoni ta’ Genève] tinkludi wkoll, lil hinn mill-kliem tagħha, il-falsifikazzjoni tad-dokumenti li tkun seħħet permezz tal-preżentazzjoni ta’ passaport falz lil uffiċjal tal-pulizija, fid-dħul bl-ajru fir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, meta l-passaport falz ma huwiex fil-fatt neċessarju għall-applikazzjoni tal-ażil f’dan l-Istat?

2)

Ir-rikors għas-servizzi ta’ kuntrabandisti jeskludi l-invokazzjoni tal-Artikolu 31 tal-[Konvenzjoni ta’ Genève]?

3)

Il-kundizzjoni ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 31 tal-[Konvenzjoni ta’ Genève], li tikkonsisti fl-oriġini ‘diretta’ tal-persuna kkonċernata minn territorju fejn il-ħajja jew il-libertà tagħha kienu mhedda, għandha tiġi interpretata fis-sens li din il-kundizzjoni hija wkoll sodisfatta meta l-persuna kkonċernata tkun l-ewwel nett daħlet fi Stat Membru ieħor tal-Unjoni Ewropea (f’dan il-każ, [ir-Repubblika Ellenika]) minn fejn tali persuna ssoktat bil-vjaġġ tagħha lejn Stat Membru ieħor (f’dan il-każ, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja) li fih hija titlob l-ażil?”

Fuq il-kompetenza tal-Qorti tal-Ġustizzja

17

Bid-domandi tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li persuna tista’, minn naħa waħda, tiġi ssanzjonata kriminalment, fl-Istat Membru fejn hija titlob l-ażil, għal delitti marbuta mad-dħul irregolari tagħha fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, bħalma huma b’mod partikolari d-dħul irregolari permezz ta’ traffikanti ta’ bnedmin u l-użu ta’ dokument ta’ identifikazzjoni ffalsifikat u, min-naħa l-oħra, tinvoka l-eżenzjoni mill-piena prevista f’dan l-artikolu, peress li din l-istess persuna tkun daħlet fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru billi għaddiet minn Stat Membru ieħor tal-Unjoni.

18

Fl-ewwel lok, għandu jiġi rrilevat li din it-talba għal deċiżjoni preliminari tqajjem il-kwistjoni tal-ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja.

19

F’dan ir-rigward, il-Gvern Ġermaniż u dak Olandiż u kif ukoll il-Kummissjoni Ewropea jeċċepixxu n-nuqqas ta’ ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tirrispondi għad-domandi preliminari bħala tali, li huma intiżi sabiex il-Qorti tal-Ġustizzja tinterpreta direttament l-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève.

20

F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jitfakkar li, fid-dawl tal-fatt li l-Konvenzjoni ta’ Genève ma tinkludix klawżola li tattribwixxi ġurisdizzjoni lill-Qorti tal-Ġustizzja, din tal-aħħar tista’ tagħti l-interpretazzjonijiet mitluba tad-dispożizzjonijiet ta’ din il-konvenzjoni, f’dan il-każ tal-Artikolu 31 tagħha, biss kemm-il darba tali eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħha jaqa’ taħt l-Artikolu 267 TFUE (sentenza TNT Express Nederland, C‑533/08, EU:C:2010:243, punt 58).

21

Issa, skont ġurisprudenza stabbilita, is-setgħa li tagħti interpretazzjonijiet f’deċiżjoni preliminari, bħalma hija dik li toħroġ mill-artikolu hawn fuq indikat, testendi biss għar-regoli li jifformaw parti mid-dritt tal-Unjoni (sentenza TNT Express Nederland, C‑533/08, EU:C:2010:243, punt 59 u l-ġurisprudenza ċċitata).

22

Fir-rigward ta’ ftehimiet internazzjonali, huwa stabbilit li dawk konklużi mill-Unjoni Ewropea jifformaw parti integrali mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni u jistgħu għalhekk ikunu s-suġġett ta’ talba għal deċiżjoni preliminari. Min-naħa l-oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex, bħala prinċipju, ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta, fil-kuntest ta’ proċedura għal deċiżjoni preliminari, ftehimiet internazzjonali konklużi bejn Stati Membri u Stati terzi (sentenza TNT Express Nederland, EU:C:2010:243, punti 60 u 61 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

23

Huwa biss meta u sa fejn l-Unjoni tkun assumiet il-kompetenzi preċedentement eżerċitati mill-Istati Membri fil-qasam ta’ applikazzjoni ta’ konvenzjoni internazzjonali mhux konkluża mill-Unjoni u meta, konsegwentement, id-dispożizzjonijiet ta’ din il-konvenzjoni jkollhom l-effett li jorbtu lill-Unjoni li l-Qorti tal-Ġustizzja jkollha ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta tali konvenzjoni (sentenza TNT Express Nederland, EU:C:2010:243, punt 62 u l-ġurisprudenza ċċitata).

24

Fil-każ ineżami, minkejja li fil-kuntest tal-istabbiliment ta’ sistema ta’ ażil Ewropea komuni, ġew ċertament adottati diversi testi tad-dritt tal-Unjoni fil-qasam tal-applikazzjoni tal-Konvenzjoni ta’ Genève, huwa paċifiku li l-Istati Membri żammew ċerti kompetenzi li jaqgħu taħt dan il-qasam, b’mod partikolari fir-rigward tas-suġġett kopert mill-Artikolu 31 ta’ din il-konvenzjoni. Għaldaqstant, il-Qorti tal-Ġustizzja ma jistax ikollha ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta direttament l-Artikolu 31 ta’ din il-konvenzjoni, u lanqas kull artikolu ieħor tagħha.

25

Il-fatt li l-Artikolu 78 TFUE jispeċifika li l-politika komuni fil-qasam tal-ażil għandha tkun konformi mal-Konvenzjoni ta’ Genève u li l-Artikolu 18 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea jenfasizza li d-dritt għall-ażil huwa ggarantit b’osservanza ta’ din il-konvenzjoni u tal-Protokoll dwar l-istatus tar-refuġjati tal-31 ta’ Jannar 1967 ma huwiex ta’ natura li jqiegħed f’dubju l-konstatazzjoni ta’ nuqqas ta’ ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja li saret fil-punt preċedenti.

26

Barra minn hekk, kif diġà ġie ġġudikat fil-punt 71 tas-sentenza B u D (C‑57/09 et C‑101/09, EU:C:2010:661), minkejja li ċertament l-Unjoni għandha interess evidenti li, sabiex tevita diverġenzi ta’ interpretazzjoni fil-futur, id-dispożizzjonijiet tal-konvenzjonijiet internazzjonali li ġew riprodotti mid-dritt nazzjonali u mid-dritt tal-Unjoni jkollhom interpretazzjoni uniformi, ikunu liema jkunu ċ-ċirkustanzi li fihom dawn huma mitluba li jiġu applikati, għandu jiġi kkonstatat li l-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève ma ġiex riprodott f’test tad-dritt tal-Unjoni, billi diversi dispożizzjonijiet ta’ dan id-dritt jirreferu għal dan l-artikolu.

27

F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tirrileva, fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, li l-Artikolu 14(6) tad-Direttiva 2004/83 jirreferi għall-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève.

28

Issa, minkejja li fis-sentenzi Bolbol (C‑31/09, EU:C:2010:351) u kif ukoll Abed El Karem El Kott et (C‑364/11, EU:C:2012:826), il-Qorti tal-Ġustizzja ċertament irrikonoxxiet li kellha ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta d-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta’ Genève li għalihom id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni kien jirreferi, għandu jiġi kkonstatat li, din it-talba għal deċiżjoni preliminari ma tinkludi ebda riferiment għal regola tad-dritt tal-Unjoni li tirreferi għall-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève u, b’mod partikolari, ebda riferiment għall-Artikolu 14(6) tad-Direttiva 2004/83. Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat li din it-talba ma tinkludi ebda element li jippermetti li jiġi preżunt li din id-dispożizzjoni tal-aħħar hija rilevanti fl-ambitu tal-kawża prinċipali.

29

Minn dawn l-elementi kollha jirriżulta li l-ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tinterpreta l-Artikolu 31 tal-Konvenzjoni ta’ Genève ma hijiex stabbilita f’din il-kawża.

30

F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi kkonstatat li l-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tirrispondi għad-domandi mressqa għal deċiżjoni preliminari mill-Oberlandesgericht Bamberg.

Fuq l-ispejjeż

31

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

 

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

 

Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea ma għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tirrispondi għad-domandi mressqa għal deċiżjoni preliminari mill-Oberlandesgericht Bamberg (il-Ġermanja), b’deċiżjoni tad-29 ta’ Awwissu 2013 fil-Kawża C-481/13.

 

Firem


( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.