SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja)
Werrej
Il‑kuntest ġuridiku |
|
Id‑dritt tal‑Unjoni |
|
It‑Trattat UE |
|
Il‑Karta |
|
Il‑GDPR |
|
Id‑dritt Pollakk |
|
Il‑Kostituzzjoni |
|
Il‑Liġi Emendata dwar il‑Qorti Suprema |
|
Il‑Liġi Emendata dwar il‑Qrati Ordinarji |
|
Il-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi |
|
Id‑dispożizzjonijiet tranżitorji li jinsabu fil‑Liġi Emendatorja |
|
Il‑proċedura prekontenzjuża |
|
Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal‑Ġustizzja |
|
Fuq ir‑rikors |
|
Fuq il‑kompetenza tal‑Qorti tal‑Ġustizzja, fuq l‑Istat tad‑dritt u l‑indipendenza ġudizzjarja u fuq is‑supremazija tad‑dritt tal‑Unjoni |
|
Fuq iż‑żamma tas‑suġġett tal‑kawża |
|
Fuq ir‑raba’ lment |
|
L‑argumenti tal‑partijiet |
|
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja |
|
Fuq it‑tielet ilment |
|
L‑argumenti tal‑partijiet |
|
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja |
|
– Kunsiderazzjonijiet preliminari |
|
– Fuq l‑ewwel parti tat‑tielet motiv |
|
– Fuq it‑tieni parti tat‑tielet ilment |
|
Fuq l‑ewwel ilment |
|
L‑argumenti tal‑partijiet |
|
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal-Ġustizzja |
|
– Fuq l‑ammissibbiltà |
|
– Fuq il‑mertu |
|
Fuq it‑tieni lment |
|
L‑argumenti tal‑partijiet |
|
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja |
|
– Fuq l‑ammissibbiltà |
|
– Fuq il‑mertu |
|
Fuq il‑ħames ilment |
|
L‑argumenti tal‑partijiet |
|
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja |
|
– Kunsiderazzjonijiet preliminari |
|
– Fuq l‑applikabbiltà tal‑GDPR |
|
– Dwar l‑applikabbiltà tal‑Artikolu 7 u tal‑Artikolu 8(1) tal‑Karta |
|
– Fuq il‑ksur allegat tad‑dispożizzjonijiet tal‑punti (c) u (e) tal‑ewwel subparagrafu tal‑Artikolu 6(1), tal‑Artikolu 6(3) u tal‑Artikolu 9(1) tal‑GDPR kif ukoll tal‑Artikolu 7 u tal‑Artikolu 8(1) tal‑Karta |
|
Fuq l‑ispejjeż |
“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu – It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE – Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea – Stat tad-dritt – Protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni – Indipendenza ġudizzjarja – Artikolu 267 TFUE – Possibbiltà li jsiru domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja – Supremazija tad-dritt tal-Unjoni – Kompetenzi fil-qasam ta’ tneħħija tal-immunità kriminali tal-imħallfin u fil-qasam tad-dritt tax-xogħol, tas-sigurtà soċjali u tal-irtirar kmieni tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema, il-Polonja) mogħtija lill-Awla Dixxiplinari ta’ dik il-qorti – Projbizzjoni għall-qrati nazzjonali li jikkontestaw il-leġittimità tal-qrati u tal-korpi kostituzzjonali jew li jikkonstataw jew jevalwaw il-legalità tal-ħatra tal-imħallfin jew tas-setgħat ġudizzjarji tagħhom – Verifika minn qorti tal-osservanza ta’ ċerti rekwiżiti dwar l-eżistenza ta’ qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi meqjusa bħala ‘reat dixxiplinari’ – Kompetenza esklużiva sabiex jiġu eżaminati l-kwistjonijiet relatati mal-assenza ta’ indipendenza ta’ qorti jew ta’ mħallef mogħtija lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) – Artikoli 7 u 8 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali – Drittijiet għar-rispett tal-ħajja privata u għall-protezzjoni tad-data personali – Regolament (UE) 2016/679 – Il-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1), u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 6(3) – Artikolu 9(1) – Data sensittiva – Leġiżlazzjoni nazzjonali li timponi fuq l-imħallfin l-obbligu li jagħmlu dikjarazzjoni dwar is-sħubija tagħhom f’assoċjazzjonijiet, fondazzjonijiet jew partiti politiċi, kif ukoll dwar il-funzjonijiet eżerċitati fihom, u li tipprevedi t-tqegħid online tad-data li tinsab f’dawn id-dikjarazzjonijiet”
Fil-Kawża C‑204/21,
li għandha bħala suġġett rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu skont l-Artikolu 258 TFUE, imressaq fl‑1 ta’ April 2021,
Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn K. Herrmann u P. J. O. Van Nuffel, bħala aġenti,
rikorrenti,
sostnuta minn:
Ir-Renju tal-Belġju, irrappreżentat minn M. Jacobs, C. Pochet u L. Van den Broeck, bħala aġenti,
Ir-Renju tad-Danimarka, irrappreżentat inizjalment minn V. Pasternak Jørgensen, M. Søndahl Wolff u L. Teilgård, sussegwentement minn J. F. Kronborg, V. Pasternak Jørgensen u M. Søndahl Wolff, bħala aġenti,
Ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, irrappreżentat minn M. K. Bulterman, J. Langer, M. A. M. de Ree u C. S. Schillemans, bħala aġenti,
Ir-Repubblika tal-Finlandja, irrappreżentata minn H. Leppo, bħala aġent,
Ir-Renju tal-Isvezja, irrappreżentat minn H. Eklinder, C. Meyer-Seitz, A. Runeskjöld, M. Salborn Hodgson, R. Shahsavan Eriksson, H. Shev u O. Simonsson, bħala aġenti,
intervenjenti,
vs
Ir-Repubblika tal-Polonja, irrappreżentata minn B. Majczyna, J. Sawicka, K. Straś u S. Żyrek, bħala aġenti,
konvenuta,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja),
komposta minn K. Lenaerts, President, L. Bay Larsen, Viċi President, A. Arabadjiev, A. Prechal (Relatriċi), E. Regan u L. S. Rossi, Presidenti ta’ Awla, M. Ilešič, N. Piçarra, I. Jarukaitis, A. Kumin, N. Jääskinen, I. Ziemele, J. Passer, Z. Csehi u O. Spineanu-Matei, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: A. M. Collins,
Reġistratur: M. Siekierzyńska, Amministratriċi,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat‑28 ta’ Ġunju 2022,
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal‑15 ta’ Diċembru 2022,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
Permezz tar-rikors tagħha, il-Kummissjoni Ewropea titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata li:
|
Il‑kuntest ġuridiku
Id‑dritt tal‑Unjoni
It‑Trattat UE
2 |
L-Artikolu 2 TUE huwa fformulat kif ġej: “L-Unjoni hija bbażata fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet ta’ persuni li jagħmlu parti minn minoranzi. Dawn il-valuri huma komuni għall-Istati Membri f’soċjetà fejn jipprevalu l-pluraliżmu, in-non-diskriminazzjoni, it-tolleranza, il-ġustizzja, is-solidarjetà u l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel.” |
3 |
L-Artikolu 4 TUE jistabbilixxi: “1. Skond l-Artikolu 5, il-kompetenzi kollha li m’humiex mogħtija mit-Trattati lill-Unjoni jibqgħu għand l-Istati Membri. 2. L-Unjoni għandha tirrispetta l-ugwaljanza ta’ l-Istati Membri quddiem it-Trattati kif ukoll l-identità nazzjonali tagħhom, inerenti fl-istrutturi politiċi u kostituzzjonali, fundamentali tagħhom, inkluża l-awtonomija lokali u reġjonali. Hija għandha tirrispetta l-funzjonijiet Statali essenzjali tagħhom, inkluż dawk li jassiguraw l-integrità territorjali ta’ l-Istat, iż-żamma ta’ l-ordni pubbliku u l-protezzjoni tas-sigurtà nazzjonali. B’mod partikolari, is-sigurtà nazzjonali tibqa’ r-responsabbiltà unika ta’ kull Stat Membru. 3. Skond il-prinċipju tal-koperazzjoni leali, l-Unjoni u l-Istati Membri għandhom, f’rispett reċiproku sħiħ, jgħinu lil xulxin fit-twettiq tal-kompiti li joħorġu mit-Trattati. L-Istati Membri għandhom jieħdu kull miżura ġenerali jew partikolari xierqa sabiex jassiguraw li l-obbligi li joħorġu mit-Trattati jew li jirriżultaw mill-atti ta’ l-istituzzjonijiet ta’ l-Unjoni jitwettqu. L-Istati Membri għandhom jgħinu lill-Unjoni sabiex twettaq il-kompiti tagħha u joqogħdu lura minn kwalunkwe miżura li tista’ tqiegħed f’ periklu l-kisba ta’ l-objettivi ta’ l-Unjoni.” |
4 |
L-Artikolu 5(1) u (2) TUE jipprovdi: “1. Il-limiti tal-kompetenzi ta’ l-Unjoni huma regolati mill-prinċipju ta’ l-għoti tal-kompetenzi. L-eżerċizzju ta’ dawn il-kompetenzi huwa regolat mill-prinċipju tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità. 2. Skond il-prinċipju ta’ l-għoti tal-kompetenzi, l-Unjoni għandha taġixxi biss fil-limiti tal-kompetenzi mogħtija lilha mill-Istati Membri fit-Trattati sabiex twettaq l-objettivi stabbiliti minn dawn it-Trattati. Il-kompetenzi kollha li ma jingħatawx lill-Unjoni fit-Trattati jibqgħu għand l-Istati Membri.” |
5 |
L-Artikolu 19(1) TUE jipprovdi: “Il-Qorti tal-Ġustizzja ta’ l-Unjoni Ewropea għandha tinkludi l-Qorti tal-Ġustizzja, il-Qorti Ġenerali u l-qrati speċjalizzati. Hija għandha tara li d-dritt ikun rispettat fl-interpretazzjoni u fl-applikazzjoni tat-Trattati. L-Istati Membri għandhom jipprovdu r-rimedji meħtieġa sabiex jassiguraw protezzjoni legali effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt ta’ l-Unjoni.” |
Il‑Karta
6 |
L-Artikolu 7 tal-Karta jistipula: “Kull persuna għandha d-dritt għar-rispett tal-ħajja privata u tal-familja tagħha, ta’ darha u tal-kommunikazzjonijiet tagħha.” |
7 |
Skont l-Artikolu 8 tal-Karta: “1. Kull persuna għandha d-dritt għall-protezzjoni ta’ data personali li tirrigwardaha. 2. Din id-data għandha tiġi trattata b’mod ġust għal finijiet determinati u abbażi tal-kunsens tal-persuna kkonċernata jew fuq bażi oħra leġittima stabbilita mil-liġi. […] […]” |
8 |
L-Artikolu 47 tal-Karta intitolat, “Id-dritt għal rimedju effettiv u għal proċess imparzjali” jipprovdi: “Kull persuna li d-drittijiet u l-libertajiet tagħha garantiti mil-liġi ta’ l-Unjoni jiġu vjolati għandha d-dritt għal rimedju effettiv quddiem qorti skond il-kondizzjonijiet stabbiliti f’dan l-Artikolu. Kull persuna għandha d-dritt għal smigħ ġust u pubbliku fi żmien raġjonevoli minn qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi. […] […]” |
9 |
L-Artikolu 52(1) tal-Karta jipprevedi: “Kull limitazzjoni fl-eżerċizzju tad-drittijiet u tal-libertajiet rikonoxxuti minn din il-Karta għandha tkun prevista mil-liġi u għandha tirrispetta l-essenza ta’ dawk id-drittijiet u l-libertajiet. Bla ħsara għall-prinċipju ta’ proporzjonalità, jistgħu jsiru limitazzjonijiet f’dawk il-każijiet biss fejn ikun meħtieġ u fejn ġenwinament jintlaħqu l-objettivi ta’ interess ġenerali rikonoxxuti mill-Unjoni jew il-ħtieġa li jiġu protetti d-drittijiet u l-libertajiet ta’ oħrajn.” |
Il‑GDPR
10 |
Il-premessi 4, 10, 16, 20, 39 u 51 tal-GDPR jistipulaw:
[…]
[…]
[…]
[…]
[…]
|
11 |
L-Artikolu 1 tal-GDPR, intitolat “Suġġett u objettivi”, jipprevedi, fil-paragrafu 2 tiegħu: “Dan ir-Regolament jistabbilixxi regoli relatati mal-protezzjoni tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali u regoli relatati mal-moviment liberu tad-data personali.” |
12 |
L-Artikolu 2 tal-GDPR, intitolat “Kamp ta’ applikazzjoni materjali”, jistipula: “1. Dan ir-Regolament japplika għall-ipproċessar ta’ data personali kompletament jew parzjalment b’mezzi awtomatizzati, u għall-ipproċessar għajr b’mezzi awtomatizzati ta’ data personali li tifforma parti minn sistema ta’ arkivjar jew li tkun maħsuba sabiex tifforma parti minn sistema ta’ arkivjar. 2. Dan ir-Regolament ma japplikax għall-ipproċessar ta’ data personali:
[…]” |
13 |
L-Artikolu 4 tal-GDPR, intitolat “Definizzjonijiet”, huwa redatt kif ġej: “Għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament:
[…]
[…]” |
14 |
L-Artikolu 6 tal-GDPR, intitolat “Legalità tal-ipproċessar”, jipprevedi, fil-paragrafi 1 u 3 tiegħu: “1. L-ipproċessar għandu jkun legali biss jekk u safejn mill-inqas ikun japplika wieħed mill-punti li ġejjin: […]
[…]
[…] 3. Il-bażi għall-ipproċessar imsemmi fil-punti (c) u (e) tal-paragrafu 1 għandha tkun stipulata minn:
Il-fini tal-ipproċessar għandu jkun iddeterminat fdik il-bażi legali jew, fir-rigward tal-ipproċessar imsemmi fil-punt (e) tal-paragrafu 1, għandu jkun meħtieġ għat-twettiq ta’ kompitu li jsir fl-interess pubbliku jew fl-eżerċizzju tal-atorità uffiċjali mogħtija lill-kontrollur. […] Il-liġi tal-Unjoni jew il-liġi tal-Istat Membru għandha tissodisfa l-objettiv ta’ interess pubbliku u tkun proporzjonata mal-għan leġittimu mfittex.” |
15 |
L-Artikolu 9 tal-GDPR, intitolat “Ipproċessar ta’ kategoriji speċjali ta’ data personali”, jipprevedi, fil-paragrafi 1 u 2 tiegħu: “1. L-ipproċessar ta’ data personali, li jiżvela oriġini razzjali jew etnika, opinjonijiet politiċi, twemmin reliġjuż jew filosofiku, jew sħubija fi trade union, u l-ipproċessar ta’ data ġenetika, data bijometrika sabiex tidentifika b’mod uniku persuna fiżika, data dwar is-saħħa jew data dwar il-ħajja sesswali u l-orjentazzjoni sesswali ta’ persuna fiżika huma projbiti. 2. Il-paragrafu 1 ma għandux japplika jekk japplika wieħed minn dawn li ġejjin: […]
[…]” |
Id‑dritt Pollakk
Il‑Kostituzzjoni
16 |
L-Artikolu 45(1) tal-Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (il-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja) (iktar ’il quddiem il-“Kostituzzjoni”) jipprevedi: “Kull persuna għandha d-dritt għal smigħ xieraq u pubbliku, mingħajr dewmien eċċessiv, minn qorti kompetenti, indipendenti u imparzjali.” |
17 |
Skont l-Artikolu 179 tal-Kostituzzjoni, il-President tar-Repubblika jaħtar lill-Imħallfin, fuq proposta tal-Krajowa Rada Sądownictwa (il-Kunsill Nazzjonali għall-Ġudikatura, il-Polonja) (iktar ’il quddiem il-“KRS”), għal żmien indeterminat. |
18 |
Skont l-Artikolu 186(1) tal-Kostituzzjoni: “Il-[KRS] huwa l-gwardjan tal-indipendenza tal-qrati u tal-imħallfin.” |
19 |
L-Artikolu 187 tal-Kostituzzjoni jipprovdi: “1. Il-[KRS] għandu jkun kompost minn:
[…] 3. Il-mandat tal-membri eletti tal-[KRS] huwa ta’ erba’ snin. 4. Ir-regoli, il-qasam ta’ attività, il-metodu ta’ ħidma tal-[KRS] kif ukoll il-mod li bih jiġu eletti l-membri tiegħu huma ddefiniti mil-liġi.” |
Il‑Liġi Emendata dwar il‑Qorti Suprema
20 |
Il-Liġi dwar il-Qorti Suprema stabbilixxiet, fi ħdan is-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), żewġ awli ġodda, jiġifieri, minn naħa, l-Awla Dixxiplinari u, min-naħa l-oħra, l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. |
21 |
Il-Liġi Emendatorja, li daħlet fis-seħħ fl‑14 ta’ Frar 2020, emendat il-Liġi dwar il-Qorti Suprema, b’mod partikolari billi daħħlet il-paragrafi ġodda 2 sa 6 fl-Artikolu 26 ta’ din il-liġi tal-aħħar, il-punt ġdid 1a fl-Artikolu 27(1) tal-imsemmija liġi, il-paragrafu ġdid 3 fl-Artikolu 45 u l-paragrafi ġodda 2 sa 5 fl-Artikolu 82 ta’ din l-istess liġi, kif ukoll billi emendat l-Artikolu 29 u l-Artikolu 72(1) tagħha. |
22 |
Skont l-Artikolu 26(2) sa (6) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema: “2. L-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi għandu jkollha ġurisdizzjoni biex tisma’ talbiet jew dikjarazzjonijiet li jikkonċernaw l-esklużjoni ta’ mħallef jew id-deżinjazzjoni tal-qorti li quddiemha jridu jitmexxew il-proċeduri, inklużi lmenti li jallegaw nuqqas ta’ indipendenza tal-qorti jew tal-imħallef. Il-qorti li tittratta l-każ għandha tressaq talba minnufih lill-President tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi sabiex il-kawża tkun tista’ tiġi ttrattata skont ir-regoli stabbiliti f’dispożizzjonijiet separati. It-tressiq ta’ talba lill-President tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi ma għandux iwaqqaf il-proċeduri li jkunu għaddejjin. 3. It-talba msemmija fil-paragrafu 2 ma għandhiex tiġi eżaminata jekk tikkonċerna l-istabbiliment jew l-evalwazzjoni tal-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tal-awtorità tiegħu biex iwettaq funzjonijiet ġudizzjarji. 4. L-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi għandu jkollha ġurisdizzjoni biex tisma’ rikorsi għal dikjarazzjoni li sentenzi finali [tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)], il-qrati ordinarji, il-qrati militari u l-qrati amministrattivi, inklużi n-[Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema)], huma illegali, jekk l-illegalità tikkonsisti f’li jiġi kkontestat l-istatus tal-persuna maħtura għal kariga ġudizzjarja li ddeċidiet fil-kawża. 5. Id-dispożizzjonijiet relatati ma’ konstatazzjoni li sentenza finali hija illegali għandhom japplikaw mutatis mutandis għall-proċeduri fil-każijiet imsemmija fil-paragrafu 4 u d-dispożizzjonijiet relatati mal-ftuħ mill-ġdid ta’ proċeduri ġudizzjarji magħluqa b’sentenza finali għandhom japplikaw għal każijiet kriminali. Ma għandux ikun meħtieġ li tiġi stabbilita prime facie l-probabbiltà jew l-okkorrenza ta’ ħsara kkawżata mill-għoti tas-sentenza li tifforma s-suġġett tal-azzjoni. 6. Rikors għal dikjarazzjoni li sentenza finali hija illegali, imsemmija fil-paragrafu 4, jista’ jiġi ppreżentat quddiem l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi mingħajr ma jiġi ppreżentat quddiem il-qorti li tat is-sentenza kkontestata, anki meta parti ma tkunx eżawriet ir-rimedji disponibbli, inkluż rikors straordinarju quddiem [is-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)].” |
23 |
L-Artikolu 27(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jipprevedi: “Il-każijiet li ġejjin għandhom jaqgħu taħt il-ġurisdizzjoni tal-Awla Dixxiplinari:
[…]
|
24 |
L-Artikolu 29(2) u (3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jistipula: “2. Fil-kuntest tal-attivitajiet tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] jew tal-korpi tagħha, ma għandux ikun permissibbli li titqiegħed f’dubju l-leġittimità tal-[qrati], il-korpi kostituzzjonali tal-Istat u l-korpi responsabbli għall-istħarriġ u l-protezzjoni tal-liġi. 3. Is-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] jew awtorità oħra ma tistax tistabbilixxi jew tevalwa l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tas-setgħa li jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji li tirriżulta minn din il-ħatra.” |
25 |
L-Artikolu 45(3) ta’ din il-liġi jipprevedi: “Id-dikjarazzjoni msemmija fl-Artikolu 88a tal-[Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji] għandha tiġi ppreżentata mill-imħallfin tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] lill-Ewwel President tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)], u mill-Ewwel President tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] lill-[KRS]”. |
26 |
L-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema huwa redatt kif ġej: “Imħallef tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] għandu jkun responsabbli, fil-livell dixxiplinari, għal ksur ta’ obbligi professjonali (nuqqasijiet dixxiplinari), inkluż f’każijiet ta’:
|
27 |
Konformement mal-Artikolu 73(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, l-Awla Dixxiplinari hija l-qorti dixxiplinari tal-ewwel u t-tieni istanza għall-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema). |
28 |
L-Artikolu 82 ta’ din il-liġi jipprevedi: “1. Jekk, waqt l-eżami ta’ appell fil-kassazzjoni jew ta’ rikors ieħor, is-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] ikollha dubji serji dwar l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet legali li fuqhom tkun ibbażata d-deċiżjoni mogħtija, hija tista’ tissospendi l-proċeduri quddiemha u tressaq kwistjoni ta’ liġi għal kulleġġ ġudikanti kompost minn seba’ mill-imħallfin tagħha. 2. Meta teżamina każ li fih tqum kwistjoni ta’ liġi relatata mal-indipendenza ta’ mħallef jew ta’ qorti, is-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] għandha tissospendi l-proċeduri u tirreferi din il-kwistjoni lil formazzjoni komposta mill-membri kollha tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. 3. Jekk, meta teżamina rikors imsemmi fl-Artikolu 26(2), is-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] ikollha dubji serji dwar l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet legali li għandhom jifformaw il-bażi tad-deċiżjoni, din tista’ tissospendi l-proċeduri u tirreferi kwistjoni ta’ dritt lil formazzjoni komposta mill-membri kollha tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. 4. Meta tadotta deċiżjoni msemmija fil-paragrafu 2 jew 3, l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi ma għandhiex tkun marbuta bid-deċiżjoni ta’ formazzjoni differenti tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)], anki jekk din id-deċiżjoni tkun kisbet is-saħħa ta’ prinċipju legali. 5. Deċiżjoni adottata mill-membri kollha tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi fuq il-bażi tal-paragrafu 2 jew 3 għandha torbot lill-formazzjonijiet kollha tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)]. Kwalunkwe devjazzjoni minn deċiżjoni li kisbet is-saħħa ta’ prinċipju legali għandha teħtieġ li tiġi adottata deċiżjoni ġdida mis-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] f’sessjoni plenarja, bl-adozzjoni ta’ din id-deċiżjoni tkun teħtieġ il-preżenza ta’ mill-inqas żewġ terzi tal-imħallfin ta’ kull waħda mill-awli. L-Artikolu 88 ma għandux japplika.” |
Il‑Liġi Emendata dwar il‑Qrati Ordinarji
29 |
Il-Liġi Emendatorja emendat il-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji, b’mod partikolari, billi daħħlet f’din il-liġi tal-aħħar artikoli ġodda 42a u 88a, kif ukoll billi żiedet paragrafu ġdid 4 għall-Artikolu 55 tal-imsemmija liġi, punti ġodda 2 u 3 għall-Artikolu 107 tal-istess liġi u paragrafu ġdid 2a għall-Artikolu 110 tagħha. |
30 |
L-Artikolu 42a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji huwa redatt kif ġej: “1. Fil-kuntest tal-attivitajiet tal-qrati jew tal-korpi tal-qrati, ma għandux ikun permissibbli li titqiegħed f’dubju l-leġittimità tal-[qrati], il-korpi kostituzzjonali tal-Istat u l-korpi responsabbli għar-reviżjoni u l-protezzjoni tal-liġi. 2. Qorti ordinarja jew awtorità oħra ma tistax tistabbilixxi jew tevalwa l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tas-setgħa li jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji li tirriżulta minn din il-ħatra.” |
31 |
L-Artikolu 55 ta’ din il-liġi jipprevedi: “1. Imħallef ta’ qorti ordinarja huwa persuna maħtura f’tali kariga mill-President tar-Repubblika u li ħalfet quddiem dan tal-aħħar. 2. L-imħallfin tal-qrati ordinarji huma maħtura għall-karigi ta’:
3. Meta jaħtar persuna għal kariga ta’ mħallef, il-President tar-Repubblika għandu jindika l-post ta’ assenjazzjoni tiegħu (sede). Il-bidla tas-sede tista’ ssir mingħajr bidla tal-post ta’ assenjazzjoni fil-każijiet u skont il-modalitajiet previsti fl-Artikolu 75. 4. L-imħallfin jistgħu jiddeċiedu fil-kawżi kollha fil-post fejn ikunu assenjati u wkoll fi qrati oħra fil-każijiet iddefiniti mil-liġi (ġurisdizzjoni tal-imħallef). Id-dispożizzjonijiet relatati mal-allokazzjoni tal-kawżi u mal-ħatra u l-modifika tal-formazzjonijiet tal-qorti ma għandhomx jillimitaw il-ġurisdizzjoni ta’ mħallef u ma jistgħux jikkostitwixxu bażi biex jiġi ddeterminat li formazzjoni tmur kontra l-liġi, li qorti hija komposta b’mod mhux xieraq jew li persuna mhux awtorizzata jew kompetenti biex tiddeċiedi tagħmel parti minn din il-qorti”. |
32 |
L-Artikolu 80 tal-imsemmija liġi jipprovdi: “1. Imħallef la jista’ jinżamm f’detenzjoni u lanqas jinbdew proċeduri kriminali kontrih mingħajr awtorizzazzjoni mill-qorti dixxiplinari kompetenti. Dan ma jirrigwardax id-detenzjoni fil-każ ta’ in flagrante delicto tal-imħallef jekk din id-detenzjoni tkun indispensabbli għall-iżvolġiment regolari tal-proċedura. Sal-adozzjoni tar-riżoluzzjoni li tawtorizza li jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallef, huma biss miżuri ta’ urġenza li jistgħu jittieħdu. […] 2c. Il-qorti dixxiplinari għandha tadotta riżoluzzjoni li tawtorizza li jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallef jekk jeżistu raġunijiet suffiċjentement leġittimi sabiex wieħed jemmen li dan wettaq il-ksur. Ir-riżoluzzjoni għandha tinkludi d-deċiżjoni li għandha bħala suġġett l-awtorizzazzjoni li jinbdew proċeduri kriminali kontra l-imħallef kif ukoll ir-raġunijiet għaliha. 2d. Il-qorti dixxiplinari għandha teżamina t-talba għal awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallef f’terminu ta’ erbatax-il jum mid-data tal-wasla tagħha. […]” |
33 |
Skont l-Artikolu 88a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji: “1. Imħallef għandu jkun meħtieġ li jissottometti dikjarazzjoni bil-miktub li ssemmi:
2. Id-dikjarazzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 1 għandhom jiġu sottomessi mill-imħallfin lill-president tas-[sąd apelacyjny (il-Qorti tal-Appell)] kompetenti u mill-presidenti tas-[sąd apelacyjny (il-qrati tal-appell)] lill-Ministru għall-Ġustizzja. 3. Id-dikjarazzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 1 għandhom jiġu ppreżentati fi żmien 30 jum mid-data li fiha l-imħallef jieħu l-kariga u fi żmien 30 jum mid-data tal-okkorrenza jew il-waqfien taċ-ċirkustanzi msemmija fil-paragrafu 1. 4. L-informazzjoni li tinsab fid-dikjarazzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 1 għandha tkun pubblika u tkun disponibbli fil-[Biuletyn Informacji Publicznej (il-Bullettin ta’ Informazzjoni Pubblika)] msemmi fl-[ustawa o dostępie do informacji publicznej (il-Liġi dwar l-Aċċess għall-Informazzjoni Pubblika) tas‑6 ta’ Settembru 2001 (Dz. U. Nru 112, intestatura 1198)] mhux iktar tard minn 30 jum mid-data li fiha tiġi sottomessa d-dikjarazzjoni lill-korp awtorizzat.” |
34 |
L-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji huwa fformulat kif ġej: “Imħallef għandu jkun responsabbli, fil-livell dixxiplinari, għal ksur ta’ obbligi professjonali (nuqqasijiet dixxiplinari), inkluż f’każijiet ta’:
[…]” |
35 |
Skont l-Artikolu 110(2a) ta’ din il-liġi: “[…] Fil-każijiet imsemmija fl-Artikolu 80 […], il-qorti li għandha ġurisdizzjoni għandha tkun, fl-ewwel istanza, is-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] sedenti bħala mħallef uniku tal-Awla Dixxiplinari u, fit-tieni istanza, is-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)] sedenti f’formazzjoni ta’ tliet imħallfin tal-Awla Dixxiplinari.” |
36 |
L-Artikolu 129(1) sa (3) tal-imsemmija liġi jistipula: “1. Il-qorti dixxiplinari tista’ tissospendi mill-funzjonijiet tiegħu mħallef li kontrih ikunu nbdew proċeduri dixxiplinari jew proċeduri ta’ inkapaċità u tista’ wkoll tagħmel hekk meta tadotta deċiżjoni li tawtorizza il-ftuħ ta’ proċeduri kriminali kontra l-imħallef ikkonċernat. 2. Jekk il-qorti dixxiplinari tadotta deċiżjoni li tawtorizza l-ftuħ ta’ proċeduri kriminali kontra mħallef għal reat intenzjonat suġġett għal prosekuzzjoni mill-Uffiċċju tal-Prosekutur, din għandha tissospendi ex officio lill-persuna kkonċernata mill-funzjonijiet tagħha. 3. Meta l-qorti dixxiplinari tissospendi mħallef mill-funzjonijiet tiegħu, hija għandha tnaqqas l-ammont tas-salarju tiegħu b’bejn 25 % u 50 % għall-perijodu ta’ din is-sospensjoni; din id-dispożizzjoni ma tikkonċernax il-persuni li fir-rigward tagħhom inbdew proċeduri ta’ inkapaċità.” |
Il-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi
37 |
Il-Liġi Emendatorja emendat il-Liġi dwar il-Qrati Amministrattivi, b’mod partikolari billi daħħlet il-paragrafi ġodda 1a u 1b fl-Artikolu 5 ta’ din il-liġi tal-aħħar u l-paragrafu ġdid 2 fl-Artikolu 8 tal-imsemmija liġi, kif ukoll billi emendat l-Artikolu 29(1) u l-Artikolu 49(1) tagħha. |
38 |
L-Artikolu 5(1a) u (1b) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi jistipula: “1a. Fil-kuntest tal-attivitajiet ta’ qorti amministrattiva jew tal-organi tagħha, ma għandux ikun permissibbli li titqiegħed f’dubju l-leġittimità tal-[qrati], il-korpi kostituzzjonali tal-Istat u l-korpi responsabbli għall-istħarriġ u l-protezzjoni tal-liġi. 1b. Qorti amministrattiva jew awtorità oħra ma tistax tistabbilixxi jew tevalwa l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tas-setgħa li jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji li tirriżulta minn din il-ħatra.” |
39 |
L-Artikolu 8(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi jipprevedi: “Id-dikjarazzjoni msemmija fl-Artikolu 88a tal-[Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji] għandha tiġi ppreżentata mill-imħallfin ta’ [wojewódzki sąd administracyjny (qorti amministrattiva provinċjali)] lill-president ta’ qorti amministrattiva provinċjali kompetenti, mill-president ta’ qorti amministrattiva provinċjali u l-imħallfin tan-[Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema)] lill-President tan-[Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema)], u mill-President tan-[Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema)] lill-[KRS]”. |
40 |
Skont l-Artikolu 29(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi, ir-reati dixxiplinari previsti fil-punti 2 u 3 tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji għandhom japplikaw ukoll għall-imħallfin tal-qrati amministrattivi. |
41 |
Konformement mal-Artikolu 49(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi, ir-reati dixxiplinari previsti fl-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema għandhom japplikaw ukoll għall-imħallfin tan-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema). |
Id‑dispożizzjonijiet tranżitorji li jinsabu fil‑Liġi Emendatorja
42 |
Konformement mal-Artikolu 8 tal-Liġi Emendatorja, l-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji japplika wkoll għall-kawżi miftuħa jew magħluqa qabel id-data ta’ dħul fis-seħħ tal-Liġi Emendatorja. |
43 |
Skont l-Artikolu 10 tal-Liġi Emendatorja: “1. Id-dispożizzjonijiet tal-[Liġi dwar il-Qorti Suprema], fil-verżjoni li tirriżulta minn din il-liġi, għandhom japplikaw ukoll għal kawżi li jistgħu jiġu eżaminati mill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi li nbdew u ma ġewx mitmuma b’sentenza finali, inkluża deċiżjoni, qabel id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi. 2. Il-qorti li tittratta kawża msemmija fil-paragrafu 1 għandha tirreferiha immedjatament, u mhux iktar tard minn sebat ijiem wara d-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi, lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, li tista’ tirrevoka l-atti li saru qabel sa fejn dawn jipprevjenu l-eżami tal-kawża milli jipproċedi skont il-liġi. 3. Atti mwettqa mill-qrati u mill-partijiet jew parteċipanti fil-proċeduri fil-kawżi msemmija fil-paragrafu 1 wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi, bi ksur tal-paragrafu 2, ma għandhomx jipproduċu effetti proċedurali.” |
Il‑proċedura prekontenzjuża
44 |
Fid‑29 ta’ April 2020, peress li qieset li, bl-adozzjoni tal-Liġi Emendatorja, ir-Repubblika tal-Polonja kienet naqset milli tissodisfa l-obbligi tagħha taħt id-dispożizzjonijiet magħquda tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, l-Artikolu 267 TFUE, kif ukoll l-Artikolu 7 u l-Artikolu 8(1) tal-Karta, il-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artiklu 6(1), l-Artikolu 6(3) u l-Artikolu 9 tal-GDPR, il-Kummissjoni indirizzat ittra ta’ intimazzjoni lil dan l-Istat Membru. Dan tal-aħħar wieġeb b’ittra tad‑29 ta’ Ġunju 2020, li fiha kkontesta kull ksur tad-dritt tal-Unjoni. |
45 |
Fit‑30 ta’ Ottubru 2020, il-Kummissjoni ħarġet opinjoni motivata li fiha sostniet li s-sistema introdotta bil-Liġi Emendatorja kienet tikser id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni msemmija fil-punt preċedenti. Konsegwentement, dik l-istituzzjoni stiednet lir-Repubblika tal-Polonja tieħu l-miżuri neċessarji sabiex tikkonforma ruħha ma’ din l-opinjoni motivata f’terminu ta’ xahrejn minn meta tirċeviha. |
46 |
Fid-dawl taż-żieda fin-numru ta’ kawżi pendenti quddiem l-Awla Dixxiplinari dwar talbiet għal awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallfin, il-Kummissjoni, permezz ta’ ittra tal‑1 ta’ Novembru 2020, indirizzat diversi mistoqsijiet lill-awtoritajiet Pollakki, li għalihom dawn tal-aħħar wieġbu fit‑13 ta’ Novembru 2020. |
47 |
Fit‑3 ta’ Diċembru 2020, il-Kummissjoni indirizzat ittra ta’ intimazzjoni supplimentari lir-Repubblika tal-Polonja, li fiha argumentat li, billi tat, skont il-punti (1a), (2) u (3) tal-Artikolu 27(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, lill-Awla Dixxiplinari, li l-indipendenza u l-imparzjalità tagħha ma humiex iggarantiti, il-kompetenza sabiex tieħu konjizzjoni ta’ kawżi li għandhom effett dirett fuq l-istatus u l-eżerċizzju tal-funzjonijiet ta’ mħallef u ta’ mħallef apprendist, dan l-Istat Membru kien kiser l-obbligi tiegħu taħt it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
48 |
Permezz ta’ ittra tat‑30 ta’ Diċembru 2020, ir-Repubblika tal-Polonja wieġbet għall-opinjoni motivata tal-Kummissjoni tat‑30 ta’ Ottubru 2020 billi kkontestat l-eżistenza tan-nuqqasijiet allegati. |
49 |
Permezz ta’ ittra tal‑4 ta’ Jannar 2021, dan l-Istat Membru wieġeb għall-ittra ta’ intimazzjoni addizzjonali tat‑3 ta’ Diċembru 2020 billi sostna li l-ilmenti mqajma mill-Kummissjoni f’din l-ittra kienu infondati. |
50 |
Fis‑27 ta’ Jannar 2021, il-Kummissjoni indirizzat opinjoni motivata supplimentari lir-Repubblika tal-Polonja billi żammet l-ilmenti li hija kienet ifformulat fl-ittra ta’ intimazzjoni supplimentari tagħha. Konsegwentement, dik l-istituzzjoni stiednet lir-Repubblika tal-Polonja tieħu l-miżuri neċessarji sabiex tikkonforma ma’ din l-opinjoni motivata supplimentari f’terminu ta’ xahar mid-data ta’ meta tirċeviha. |
51 |
Permezz ta’ ittra tas‑26 ta’ Frar 2021, ir-Repubblika tal-Polonja wieġbet għall-imsemmija opinjoni motivata supplimentari, billi kkontestat l-ilmenti fformulati fiha mill-Kummissjoni. |
52 |
Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Kummissjoni ddeċidiet li tippreżenta dan ir-rikors. |
Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal‑Ġustizzja
53 |
Permezz ta’ att separat, ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fl‑1 ta’ April 2021, il-Kummissjoni ppreżentat talba għal miżuri provviżorji skont l-Artikolu 279 TFUE. |
54 |
Permezz tad-digriet tal‑14 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (C‑204/21 R, EU:C:2021:593), il-Viċi-Presidenta tal-Qorti tal-Ġustizzja laqgħet din it-talba sal-għoti ta’ din is-sentenza, billi ordnat, essenzjalment, lir-Repubblika tal-Polonja tissospendi kemm l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fl-ewwel sar-raba’ inċiż tat-talbiet tar-rikors tal-Kummissjoni, kif inhuma rriprodotti fil-punt 1 ta’ din is-sentenza, kif ukoll l-effetti tad-deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari li awtorizzat il-ftuħ ta’ proċedura kriminali kontra mħallef jew l-arrest tiegħu. |
55 |
Permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fis‑16 ta’ Awwissu 2021, ir-Repubblika tal-Polonja talbet li dan id-digriet jiġi rrevokat. Din it-talba ġiet miċħuda bid-digriet tal-Viċi-Presidenta tal-Qorti tal-Ġustizzja tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Il‑Polonja vs Il‑Kummissjoni (C‑204/21 R, EU:C:2021:834). |
56 |
Permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fis‑7 ta’ Settembru 2021, il-Kummissjoni ppreżentat talba ġdida għal miżuri provviżorji sabiex ir-Repubblika tal-Polonja tiġi kkundannata għall-ħlas ta’ pagamenti ta’ penalità ta’ kuljum. Wara li laqgħet din it-talba permezz tad-digriet tas‑27 ta’ Ottubru 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (C‑204/21 R, EU:C:2021:878), il-Viċi-President tal-Qorti tal-Ġustizzja kkundanna lir-Repubblika tal-Polonja tħallas lill-Kummissjoni multa ta’ EUR 1000000 kuljum min-notifika ta’ dak id-digriet sal-jum meta dan l-Istat Membru jkun konformi mal-obbligi tiegħu skont id-digriet tal-Viċi-Presidenta tal-Qorti tal-Ġustizzja msemmi fil-punt 54 ta’ din is-sentenza jew, fin-nuqqas, sal-jum tal-għoti ta’ din is-sentenza. Permezz ta’ digriet tal-Viċi-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑21 ta’ April 2023, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Indipendenza u Ħajja Privata tal-Imħallfin) (C‑204/21 R‑RAP, EU:C:2023:334), l-ammont ta’ din il-multa tnaqqas għal EUR 500000 kuljum mid-data tal-iffirmar tal-imsemmi digriet. |
57 |
Permezz ta’ digrieti tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat‑30 ta’ Settembru 2021, ir-Renju tal-Belġju, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, ir-Repubblika tal-Finlandja u r-Renju tal-Isvezja ġew ammessi sabiex jintervjenu fil-proċedura insostenn tat-talbiet tal-Kummissjoni. |
Fuq ir‑rikors
58 |
Ir-rikors tal-Kummissjoni jinkludi ħames ilmenti. L-ewwel sat-tielet ilment huma bbażati fuq ksur tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll tal-Artikolu 267 TFUE, u l-ewwel u t-tieni lment huma intiżi, barra minn hekk, għall-konstatazzjoni ta’ ksur tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. Ir-raba’ lment huwa bbażat fuq ksur tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. Il-ħames ilment huwa bbażat fuq ksur tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 7 u tal-Artikolu 8(1) tal-Karta kif ukoll ta’ dawk tal-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1), tal-Artikolu 6(3) u tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR. |
59 |
Ir-Repubblika tal-Polonja tikkontesta l-istanzi kollha ta’ ksur allegati u titlob li r-rikors tal-Kummissjoni jiġi miċħud. |
Fuq il‑kompetenza tal‑Qorti tal‑Ġustizzja, fuq l‑Istat tad‑dritt u l‑indipendenza ġudizzjarja u fuq is‑supremazija tad‑dritt tal‑Unjoni
60 |
Fil-kontroreplika tagħha, ir-Repubblika tal-Polonja tinvoka s-sentenza tal‑14 ta’ Lulju 2021 (Kawża P 7/20), mogħtija mit-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali, il-Polonja), li fiha din tal-aħħar iddeċidiet, minn naħa, billi bbażat ruħha fuq id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 4(1) u (2) u tal-Artikolu 5(1) TUE u, b’mod partikolari, fuq il-prinċipju tal-għoti tal-kompetenzi tal-Unjoni u fuq l-obbligu ta’ din tal-aħħar li tirrispetta l-identità nazzjonali tal-Istati Membri, li t-tieni sentenza tal-Artikolu 4(3) TUE, moqrija flimkien mal-Artikolu 279 TFUE, kif interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja fid-digriet tat‑8 ta’ April 2020, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (C‑791/19 R, EU:C:2020:277), hija inkompatibbli ma’ diversi dispożizzjonijiet tal-Kostituzzjoni. Min-naħa l-oħra, skont it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali), billi adottat, f’dak id-digriet, miżuri provviżorji dwar l-organizzazzjoni u l-kompetenza tal-qrati Pollakki, kif ukoll il-proċedura quddiem dawn tal-aħħar, u billi imponiet, b’dan il-mod, obbligi fuq ir-Repubblika tal-Polonja, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ultra vires. Konsegwentement, skont hi, tali miżuri ma humiex koperti mill-prinċipji ta’ supremazija u ta’ applikabbiltà diretta tad-dritt tal-Unjoni stipulati fl-Artikolu 91(1) sa (3) tal-Kostituzzjoni. Skont ir-Repubblika tal-Polonja, f’dik is-sentenza tal‑14 ta’ Lulju 2021, it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) affermat ukoll li, fil-każ ta’ kunflitt bejn id-deċiżjonijiet tagħha u dawk tal-Qorti tal-Ġustizzja, it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) kellu jkollha l-“aħħar kelma” fil-kawżi importanti li jaqgħu taħt l-ordinament Kostituzzjonali Pollakk. |
61 |
B’dan il-mod, ir-Repubblika tal-Polonja għandha l-intenzjoni, essenzjalment, bħalma jsegwi mill-kontroreplika tagħha, tikkontesta kemm l-eżistenza tal-istanzi ta’ ksur allegati mill-Kummissjoni fir-rikors tagħha, b’mod partikolari dawk li jirrigwardaw istanzi ta’ ksur tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, kif ukoll il-kompetenza tal-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tagħti deċiżjoni fuq dan ir-rikors. Skont dan l-Istat Membru, fil-fatt, mill-ġurisprudenza li tirriżulta mis-sentenza tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) tal‑14 ta’ Lulju 2021 isegwi li, l-aspett li l-ilmenti fformulati mill-Kummissjoni jintlaqgħu jwassal sabiex il-Qorti tal-Ġustizzja teċċedi l-kompetenti rispettivi tagħha u dawk tal-Unjoni. Li dawn jintlaqgħu jkun jippreġudika, skont ir-Repubblika tal-Polonja, minn naħa, il-kompetenza esklużiva tar-Repubblika tal-Polonja fil-qasam ta’ organizzazzjoni tal-ġustizzja, bi ksur tal-prinċipju tal-għoti tal-kompetenzi tal-Unjoni, u, min-naħa l-oħra, l-identità nazzjonali inerenti għall-istrutturi fundamentali politiċi u kostituzzjonali ta’ dan l-Istat Membru, bi ksur tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 4(2) TUE. |
62 |
F’dan ir-rigward, għandu madankollu jitfakkar, qabelxejn, li l-istħarriġ tal-osservanza, mill-Istati Membri, tar-rekwiżiti li jirriżultaw mill-Artikolu 2 u mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, jaqa’ bis-sħiħ taħt il-kompetenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, b’mod partikolari meta, bħal f’dan il-każ, hija tkun adita b’rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu ppreżentat mill-Kummissjoni abbażi tal-Artikolu 258 TFUE (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑16 ta’ Frar 2022, L‑Ungerija vs Il‑Parlament u Il‑Kunsill, C‑156/21, EU:C:2022:97, punt 161 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
63 |
Fir-rigward tal-portata ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jsegwi li, għalkemm l-organizzazzjoni tal-ġustizzja fl-Istati Membri, b’mod partikolari t-twaqqif, il-kompożizzjoni, il-kompetenzi u l-funzjonament tal-qrati nazzjonali, kif ukoll ir-regoli li jirregolaw il-proċeduri ta’ ħatra tal-imħallfin jew inkella dawk applikabbli għall-istatus tagħhom u għall-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom, taqa’ taħt il-kompetenza ta’ dawn l-Istati, dawn xorta waħda huma obbligati, fl-eżerċizzju ta’ din il-kompetenza, li josservaw l-obbligi tagħhom taħt id-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, taħt l-Artikoli 2 u 19 TUE (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punti 56, 60 sa 62 u 95 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata, u tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 38 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
64 |
Skont l-Artikolu 2 TUE, l-Unjoni hija bbażata fuq valuri li huma komuni għall-Istati Membri u, konformement mal-Artikolu 49 TUE, l-osservanza ta’ dawn il-valuri tikkostitwixxi prerekwiżit għall-adeżjoni mal-Unjoni ta’ kull Stat Ewropew li jitlob li jsir membru tagħha (sentenza tas‑16 ta’ Frar 2022, L‑Ungerija vs Il‑Parlament u Il‑Kunsill, C‑156/21, EU:C:2022:97, punt 124 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
65 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, sabiex setgħet taderixxi mal-Unjoni, ir-Repubblika tal-Polonja kellha tissodisfa kriterji li għandhom jiġu ssodisfatti mill-Istati kandidati għall-adeżjoni, kif huma stabbiliti mill-Kunsill Ewropew ta’ Kopenħagen tal‑21 u tat‑22 ta’ Ġunju 1993. Dawn il-kriterji jeżiġu b’mod partikolari li l-Istat kandidat “jkollu istituzzjonijiet stabbli li jiggarantixxu d-demokrazija, is-supremazija tad-dritt, id-drittijiet tal-bniedem, ir-rispett tal-minoranzi u l-protezzjoni tagħhom” (sentenza tad‑29 ta’ Marzu 2022, Getin Noble Bank,C‑132/20, EU:C:2022:235, punt 104). |
66 |
Bħalma l-Qorti tal-Ġustizzja enfasizzat ripetutament, l-Unjoni tiġbor fi ħdanha Stati li aderixxew liberament u volontarjament għall-valuri stipulati fl-Artikolu 2 TUE, jirrispettaw dawn il-valuri u jimpenjaw ruħhom li jippromwovuhom. Barra minn hekk, il-fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri u, b’mod partikolari, il-qrati tagħhom hija bbażata fuq il-premessa fundamentali li l-Istati Membri jikkondividu dawn il-valuri komuni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 50 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
67 |
Konsegwentement, l-Artikolu 2 TUE ma jikkostitwixxix sempliċi artikolazzjoni ta’ linji gwida jew ta’ intenzjonijiet ta’ natura politika, iżda jinkludi valuri li jappartjenu għall-identità nnifisha tal-Unjoni bħala ordinament ġuridiku komuni, valuri li huma kkonkretizzati fi prinċipji li jinkludu obbligi legalment vinkolanti għall-Istati Membri (sentenza tas‑16 ta’ Frar 2022, L‑Ungerija vs Il‑Parlament u Il‑Kunsill, C‑156/21, EU:C:2022:97, punt 232). |
68 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta, b’mod partikolari, li l-osservanza minn Stat Membru tal-valuri li jinsabu fl-Artikolu 2 TUE tikkostitwixxi kundizzjoni għat-tgawdija tad-drittijiet kollha li joħorġu mill-applikazzjoni tat-Trattati għal dan l-Istat Membru. Fil-fatt, l-osservanza ta’ dawn il-valuri ma għandhiex tiġi ridotta għal obbligu li għandu jiġi osservat minn Stat kandidat sabiex jaderixxi mal-Unjoni u li huwa jista’ ma jkomplix josserva wara l-adeżjoni tiegħu (sentenza tas‑16 ta’ Frar 2022, L‑Ungerija vs Il‑Parlament u Il‑Kunsill, C‑156/21, EU:C:2022:97, punt 126 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
69 |
Min-naħa tiegħu, l-Artikolu 19 TUE jikkonkretizza l-valur tal-Istat tad-dritt affermat fl-Artikolu 2 TUE (sentenza tas‑27 ta’ Frar 2018, Associação Sindical dos Juízes Portugueses,C‑64/16, EU:C:2018:117, punt 32). Fir-rigward, b’mod iktar speċifiku, tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, għandu jitfakkar li, bħalma tipprevedi din id-dispożizzjoni, huma l-Istati Membri li għandhom jipprevedu sistema ta’ rimedji u ta’ proċeduri li tiżgura lill-partijiet f’kawża r-rispett tad-dritt tagħhom għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni. Il-prinċipju ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva tad-drittijiet li l-partijiet f’kawża jisiltu mid-dritt tal-Unjoni, li għalih f’dan is-sens tirreferi l-imsemmija dispożizzjoni, jikkostitwixxi prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni li jirriżulta mit-tradizzjonijiet kostituzzjonali komuni għall-Istati Membri, li ġie stabbilit fl-Artikoli 6 u 13 tal-KEDB u li huwa issa affermat fl-Artikolu 47 tal-Karta (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 52 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
70 |
Issa, sabiex jiġi ggarantit li istanzi li jistgħu jintalbu jiddeċiedu dwar kwistjonijiet marbuta mal-applikazzjoni u mal-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni jkunu jistgħu jiżguraw tali protezzjoni ġudizzjarja effettiva, iż-żamma tal-indipendenza tagħhom hija primordjali, kif jikkonferma t-tieni paragrafu tal-Artikolu 47 tal-Karta (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 57 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
71 |
Bl-istess mod, il-Qorti tal-Ġustizzja enfasizzat, fil-ġurisprudenza tagħha, li l-garanziji ta’ aċċess għal qorti indipendenti, imparzjali u stabbilita minn qabel bil-liġi, u b’mod partikolari dawk li jiddeterminaw il-kunċett kif ukoll il-kompożizzjoni tagħha, jirrappreżentaw il-bażi tad-dritt għal smigħ xieraq (sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi tal-Qorti Suprema – Ħatra), C‑487/19, EU:C:2021:798, punt 126 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
72 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, ma jistax jiġi validament sostnut li r-rekwiżiti li jirriżultaw, bħala kundizzjonijiet kemm ta’ adeżjoni kif ukoll ta’ parteċipazzjoni fl-Unjoni, mill-osservanza ta’ valuri u ta’ prinċipji bħall-Istat tad-dritt, il-protezzjoni ġudizzjarja effettiva u l-indipendenza ġudizzjarja, stabbiliti fl-Artikolu 2 u fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, jistgħu jaffettwaw l-identità nazzjonali ta’ Stat Membru, fis-sens tal-Artikolu 4(2) TUE. Minn dan isegwi li din id-dispożizzjoni tal-aħħar, li għandha tinqara billi jittieħdu inkunsiderazzjoni d-dispożizzjonijiet, tal-istess livell bħalha, stabbiliti minn dan l-Artikolu 2 u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1), ma tistax teżenta lill-Istati Membri mill-osservanza tar-rekwiżiti li jirriżultaw minnhom. |
73 |
Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, għalkemm, hekk kif isegwi mill-Artikolu 4(2) TUE, l-Unjoni tirrispetta l-identità nazzjonali tal-Istati Membri, inerenti fl-istrutturi fundamentali politiċi u kostituzzjonali tagħhom, b’tali mod li dawn l-Istati għandhom ċertu marġni ta’ diskrezzjoni sabiex jiżguraw l-implimentazzjoni tal-prinċipji tal-Istat tad-dritt, minn dan bl-ebda mod ma jirriżulta li dan l-obbligu ta’ riżultat jista’ jvarja minn Stat Membru għall-ieħor. Fil-fatt, filwaqt li għandhom identitajiet nazzjonali separati, inerenti fl-istrutturi fundamentali politiċi u kostituzzjonali tagħhom, li l-Unjoni tirrispetta, l-Istati Membri jaderixxu għal kunċett ta’ “Stat tad-dritt” li huma jikkondividu, bħala valur komuni għat-tradizzjonijiet kostituzzjonali rispettivi tagħhom, u li huma impenjaw ruħhom li jirrispettaw b’mod kontinwu (sentenza tas‑16 ta’ Frar 2022, L‑Ungerija vs Il‑Parlament u Il‑Kunsill, C‑156/21, EU:C:2022:97, punti 233 u 234). |
74 |
Minn dan isegwi li, fl-għażla tal-mudell kostituzzjonali rispettiv tagħhom, l-Istati Membri huma obbligati jikkonformaw, b’mod partikolari, mar-rekwiżit ta’ indipendenza ġudizzjarja li jirriżulta mill-Artikolu 2 u mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ qorti kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 43 u l-ġurisprudenza ċċitata). Huma għalhekk b’mod partikolari obbligati li jiżguraw li tiġi evitata kull rigressjoni, fir-rigward tal-valur tal-Istat tad-dritt, tal-leġiżlazzjoni tagħhom fil-qasam tal-organizzazzjoni tal-ġustizzja, billi jastjenu milli jadottaw regoli li jippreġudikaw l-indipendenza ġudizzjarja (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2021, Euro Box Promotion et, C‑357/19, C‑379/19, C‑547/19, C‑811/19 u C‑840/19, EU:C:2021:1034, punt 162). |
75 |
Barra minn hekk, fis-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 1964, Costa (6/64, EU:C:1964:66, p. 1158 sa 1160), il-Qorti tal-Ġustizzja kkonstatat li l-istabbiliment mit-Trattat KEE ta’ ordinament ġuridiku speċifiku, aċċettat mill-Istati Membri fuq bażi ta’ reċiproċità, għandu bħala korollarju li ma jistgħux jinvokaw kontra dan l-ordinament ġuridiku miżura unilaterali sussegwenti, u lanqas jopponu għad-dritt imnissel mit-Trattat KEE b’regoli tad-dritt nazzjonali jkunu li jkunu, mingħajr ma jtellfu lil dan id-dritt min-natura Komunitarja tiegħu u mingħajr ma jpoġġu fid-dubju l-bażi legali tal-Komunità nnifisha. Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja enfasizzat li l-forza eżekuttiva tad-dritt Komunitarju ma tistax tvarja minn Stat Membru għall-ieħor favur leġiżlazzjonijiet interni sussegwenti, mingħajr ma tiġi pperikolata l-kisba tal-għanijiet tat-Trattat KEE u mingħajr ma tiġi pprovokata diskriminazzjoni minħabba n-nazzjonalità pprojbita minn dan it-Trattat (sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 48 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
76 |
Dawn il-karatteristiċi essenzjali tal-ordinament ġuridiku tal-Unjoni u l-importanza tal-osservanza dovuta lilu ġew, barra minn hekk, ikkonfermati bir-ratifika, mingħajr riżerva, tat-Trattati li jemendaw it-Trattat KEE u, b’mod partikolari, tat-Trattat ta’ Lisbona, bħalma turi, b’mod partikolari, id-Dikjarazzjoni Nru 17 dwar is-supremazija, annessa mal-att finali tal-konferenza intergovernattiva li adottat it-Trattat ta’ Lisbona, iffirmat fit‑13 ta’ Diċembru 2007 (ĠU 2012, C 326, p. 346). L-istess japplika għall-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan it-Trattat tal-aħħar (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punti 49 u 50 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
77 |
Minn din il-ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li, skont il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, il-fatt li Stat Membru jinvoka dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali, anki jekk ta’ natura kostituzzjonali, ma jistax jippreġudika l-unità u l-effettività tad-dritt tal-Unjoni. Fil-fatt, konformement ma’ ġurisprudenza ferm stabbilita, l-effetti marbuta mal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni huma imposti fuq il-korpi kollha ta’ Stat Membru, mingħajr, b’mod partikolari, ma d-dispożizzjonijiet interni, inklużi ta’ natura kostituzzjonali, jkunu jistgħu jostakolaw dan (sentenzi tas‑17 ta’ Diċembru 1970, Internationale Handelsgesellschaft,11/70, EU:C:1970:114, punt 3, kif ukoll tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata). L-osservanza ta’ dan l-obbligu hija b’mod partikolari neċessarja sabiex tiġi żgurata l-osservanza tal-ugwaljanza tal-Istati Membri quddiem it-Trattati u tikkostitwixxi espressjoni tal-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali stabbilit fl-Artikolu 4(3) TUE (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 55 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
78 |
Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, interpretat fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta, li jimponi fuq l-Istati Membri obbligu ta’ riżultat ċar u preċiż u mingħajr ebda kundizzjoni, b’mod partikolari għal dak li jikkonċerna l-indipendenza u l-imparzjalità tal-qrati mitluba biex jinterpretaw u japplikaw id-dritt tal-Unjoni u r-rekwiżit li dawn ikunu stabbiliti minn qabel bil-liġi, igawdi minn effett dirett li jimplika li titħalla mhux applikata kwalunkwe dispożizzjoni, ġurisprudenza jew prassi nazzjonali kuntrarja għal dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, kif interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi tal-Qorti Suprema – Ħatra), C‑487/19, EU:C:2021:798, punti 158 u 159 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata; tas‑16 ta’ Frar 2022, L‑Ungerija vs Il‑Parlament u Il‑Kunsill, C‑156/21,EU:C:2022:97, punt 162 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punti 58 u 59 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
79 |
F’dan ir-rigward, fl-aħħar, għandu jitfakkar li, peress li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni esklużiva sabiex tipprovdi l-interpretazzjoni definittiva tad-dritt tal-Unjoni, huwa l-kompitu tagħha, fl-eżerċizzju ta’ din il-ġurisdizzjoni, li tippreċiża l-portata tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni fid-dawl tad-dispożizzjonijiet rilevanti ta’ dan id-dritt, b’tali mod li din il-portata ma tistax tiddependi mill-interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali, u lanqas mill-interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni adottata minn qorti nazzjonali, li ma tikkorrispondix għal dik tal-Qorti tal-Ġustizzja (sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 52 u l-ġurisprudenza ċċitata). Għaldaqstant, jekk ikun il-każ, hija l-qorti nazzjonali kkonċernata li għandha temenda l-ġurisprudenza rispettiva tagħha li tkun inkompatibbli mad-dritt tal-Unjoni, kif interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tad‑19 ta’ April 2016, DI,C‑441/14, EU:C:2016:278, punti 33 u 34, kif ukoll tas‑6 ta’ Novembru 2018, Max-Planck-Gesellschaft zur Förderung der Wissenschaften,C‑684/16, EU:C:2018:874, punt 60). |
80 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, għandu jiġi kkonstatat li, kuntrarjament għal dak li tallega r-Repubblika tal-Polonja, la l-prinċipji stabbiliti fl-Artikolu 4(1) u (2) u fl-Artikolu 5(1) TUE, u lanqas il-ġurisprudenza ta’ qorti kostituzzjonali nazzjonali bħal dik imsemmija fil-punt 60 ta’ din is-sentenza, ma huma ta’ natura li jistgħu jostakolaw li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tar-rikors tagħha jistgħu jkunu s-suġġett ta’ stħarriġ mill-Qorti tal-Ġustizzja, b’mod partikolari fid-dawl tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, kif ukoll tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. |
Fuq iż‑żamma tas‑suġġett tal‑kawża
81 |
Matul is-seduta, ir-Repubblika tal-Polonja semmiet l-adozzjoni riċenti tal-ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (il-Liġi li Temenda l-Liġi dwar il-Qorti Suprema u Ċerti Liġijiet Oħrajn) tad‑9 ta’ Ġunju 2022 (Dz. U., intestatura 1259), li skont hi daħlet fis-seħħ fil‑15 ta’ Lulju ta’ wara u għandha, b’mod partikolari, bħala għan li xxolji l-Awla Dixxiplinari msemmija fir-raba’ ilment tal-Kummissjoni. Bl-istess mod, skont ir-Repubblika tal-Polonja, din il-liġi emendat, billi ppreċiżat, il-kliem li sa dak iż-żmien kienu redatti bih id-dispożizzjonijiet nazzjonali li huma s-suġġett tal-ewwel u t-tielet ilment. F’dawn iċ-ċirkustanzi, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li t-tkomplija tal-proċedura ma hijiex iġġustifikata f’dak li jirrigwarda l-ewwel, it-tielet u r-raba’ ilment. |
82 |
F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed, madankollu, li jitfakkar li, bħalma jsegwi minn ġurisprudenza stabbilita, l-eżistenza ta’ nuqqas għandha tiġi evalwata fid-dawl ta’ kif kienet is-sitwazzjoni tal-Istat Membru inkwistjoni fi tmiem it-terminu stabbilit fl-opinjoni motivata u li l-bidliet li jkunu seħħew sussegwentement ma għandhomx jittieħdu inkunsiderazzjoni mill-Qorti tal-Ġustizzja (sentenza tal‑24 ta’ Ġunju 2019, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Indipendenza tal-Qorti Suprema), C‑619/18, EU:C:2019:531, punt 30 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
83 |
F’dan il-każ, huwa paċifiku li, fid-dati li fihom skadew it-termini stabbiliti mill-Kummissjoni fl-opinjoni motivata u fl-opinjoni motivata supplimentari, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kollha li dik l-istituzzjoni tikkontesta permezz tar-rikors tagħha kienu għadhom fis-seħħ. Konsegwentement, hemm lok li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi fuq l-ilmenti kollha mqajma fil-kuntest ta’ dan ir-rikors. |
Fuq ir‑raba’ lment
L‑argumenti tal‑partijiet
84 |
Permezz tar-raba’ ilment tagħha, li għandu jiġi eżaminat fl-ewwel lok, il-Kummissjoni titlob li jiġi kkonstatat ksur tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, sa fejn ir-Repubblika tal-Polonja naqset milli tissodisfa l-obbligu tagħha li tiggarantixxi l-indipendenza u l-imparzjalità tal-Awla Dixxiplinari, meta din tal-aħħar kienet taqa’, bħala “qorti”, taħt is-sistema ġudizzjarja Pollakka fl-“oqsma koperti mid-dritt ta’ l-Unjoni” fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, u li din ingħatat kompetenza esklużiva sabiex tiddeċiedi f’ċerti kawżi dwar l-istatus u l-eżerċizzju tal-funzjonijiet tal-imħallfin, li tkun tista’ taffettwa l-indipendenza tagħhom. |
85 |
Fir-rikors tagħha, il-Kummissjoni tinvoka, f’dan ir-rigward, is-sentenza tad‑19 ta’ Novembru 2019, A. K. et (Indipendenza tal-Awla Dixxiplinari tal-Qorti Suprema) (C‑585/18, C‑624/18 u C‑625/18, iktar ’il quddiem is-“sentenza A. K. et”, EU:C:2019:982), kif ukoll is-sentenza tal‑5 ta’ Diċembru 2019 (III PO 7/18) u d-digrieti tal‑15 ta’ Jannar 2020 (III PO 8/18 u III PO 9/18) tas-Sąd Najwyższy (Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) (il-Qorti Suprema (Awla Industrijali u tas-Sigurtà Soċjali), il-Polonja), li kienet il-qorti tar-rinviju fit-tilwima fil-kawżi prinċipali li taw lok għas-sentenza A. K. et. Minn dawn id-deċiżjonijiet ġudizzjarji jirriżulta li evalwazzjoni globali li tirrigwarda, b’mod partikolari, il-kuntest u l-kundizzjonijiet li fihom inħolqot l-Awla Dixxiplinari, il-kompożizzjoni tagħha, il-mod ta’ ħatra tal-membri tagħha u l-intervent, f’dan il-kuntest, tal-KRS fil-kompożizzjoni ġdida tagħha, kif ukoll uħud mill-karatteristiċi ta’ dik l-awla u l-kompetenzi speċifiċi li ngħatawlha, hija ta’ natura li tnissel dubji leġittimi, fil-partijiet fil-kawża, dwar l-indipendenza u l-imparzjalità tal-imsemmija awla. |
86 |
Billi taw lill-Awla Dixxiplinari kompetenzi, minn naħa, sabiex tawtorizza l-ftuħ ta’ proċeduri kriminali kontra l-imħallfin u l-imħallfin apprendisti, kif ukoll l-arrest tagħhom u t-tqegħid eventwali tagħhom f’detenzjoni, u sabiex tiddeċiedi, f’tali każijiet, dwar is-sospensjoni tagħhom u t-tnaqqis tar-remunerazzjoni tagħhom, kif ukoll, min-naħa l-oħra, sabiex tieħu konjizzjoni tal-kawżi fil-qasam tad-dritt industrijali u tal-assigurazzjonijiet soċjali jew fil-qasam tal-irtirar obbligatorju dwar l-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), il-punti (1a), (2) u (3) tal-Artikolu 27(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema ma jippermettux li jiġu ggarantiti l-indipendenza u l-imparzjalità ta’ dawn l-imħallfin, b’mod partikolari fil-konfront ta’ pressjonijiet esterni mhux iġġustifikati, u lanqas, għaldaqstant, id-dritt tal-partijiet fil-kawża għal rimedju effettiv fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni. |
87 |
Fir-replika tagħha, il-Kummissjoni żżid li, sadanittant, il-fondatezza tar-raba’ ilment ġiet ikkonfermata mit-tagħrif li joħroġ mis-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596). Barra minn hekk, hija żżid li l-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem iddeċidiet, fis-sentenza tagħha tat‑22 ta’ Lulju 2021, Reczkowicz vs Il‑Polonja (CE:ECHR:2021:0722JUD004344719), li l-Awla Dixxiplinari ma kinitx tikkostitwixxi qorti stabbiliti bil-liġi, fis-sens tal-Artikolu 6 tal-KEDB. |
88 |
Fir-risposta, ir-Repubblika tal-Polonja ssostni li kemm il-proċedura ta’ ħatra tal-membri tal-Awla Dixxiplinari, kif ukoll il-garanziji l-oħra li jibbenefikaw minnhom ladarba jinħatru huma ta’ natura li jiggarantixxu l-indipendenza ta’ dik l-awla. |
89 |
Fil-fatt, skont ir-Repubblika tal-Polonja, minn naħa, il-kundizzjonijiet li għandhom jissodisfaw il-kandidati għall-funzjonijiet ta’ mħallef tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) huma ddefiniti b’mod eżawrjenti fid-dritt nazzjonali u l-proċedura ta’ ħatra tagħhom timplika, wara l-pubblikazzjoni ta’ sejħa pubblika għall-kandidaturi, selezzjoni mwettqa mill-KRS li fuq il-bażi tagħha din tal-aħħar tifformula proposta ta’ ħatra tal-kandidati magħżula. Din il-proċedura twassal għall-adozzjoni ta’ att ta’ ħatra, mill-President tar-Repubblika, li ma jkunx obbligat isegwi l-proposta tal-KRS. Fir-rigward tal-kompożizzjoni l-ġdida tal-KRS, li l-kostituzzjonalità tagħha ġiet ikkonfermata mit-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali), skont ir-Repubblika tal-Polonja din ma hijiex wisq differenti minn dik li tikkaratterizza l-kunsilli nazzjonali tal-maġistratura implimentati fi Stati Membri oħra. L-intervent tas-setgħa leġiżlattiva fil-ħatra tal-membri tal-KRS jikkontribwixxi barra minn hekk sabiex tissaħħaħ il-leġittimità demokratika ta’ din tal-aħħar, filwaqt li din il-kompożizzjoni l-ġdida tippermetti li tiġi żgurata rappreżentanza aħjar tal-maġistratura Pollakka. |
90 |
Min-naħa l-oħra, dejjem skont ir-Repubblika tal-Polonja, ladarba maħtura, il-membri tal-Awla Dixxiplinari jgawdu minn garanziji marbuta, b’mod partikolari, mat-tul indeterminat tal-mandat tagħhom, mal-irremovabbiltà tagħhom, mal-immunità tagħhom, mal-obbligu tagħhom li jibqgħu apolitiċi kif ukoll ma’ diversi inkompatibbiltajiet professjonali u ma’ remunerazzjoni partikolarment għolja. |
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja
91 |
Bħalma tfakkar fil-punti 69 sa 71 ta’ din is-sentenza, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE jimponi fuq l-Istati Membri l-obbligu li jipprevedu sistema ta’ rimedji u ta’ proċeduri li jiżguraw lill-partijiet fil-kawża r-rispett tad-dritt tagħhom għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari billi jiżguraw li l-istanzi li jiġu msejħa, bħala qrati, sabiex jiddeċiedu fuq kwistjonijiet relatati mal-applikazzjoni jew mal-interpretazzjoni ta’ dan id-dritt, jissodisfaw ir-rekwiżiti li jippermettu li jiġi żgurat tali rispett, fosthom dak marbut mal-indipendenza u l-imparzjalità ta’ dawn l-istanzi. |
92 |
Issa, huwa paċifiku li kemm is-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u, b’mod partikolari, l-Awla Dixxiplinari li minnha tagħmel parti, kif ukoll il-qrati ordinarji jew amministrattivi Pollakki jistgħu jiġu msejħa biex jagħtu deċiżjoni dwar kwistjonijiet marbuta mal-applikazzjoni jew mal-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni bħala “qrati” li jaqgħu taħt it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, b’tali mod li dawn il-qrati għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:59, punt 55 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
93 |
Barra minn hekk, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-garanziji ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità meħtieġa bis-saħħa tad-dritt tal-Unjoni jirrikjedu l-eżistenza ta’ regoli, b’mod partikolari fir-rigward tal-kompożizzjoni tal-istanza kkonċernata, tal-ħatra, tat-tul tal-kariga kif ukoll tar-raġunijiet għall-astensjoni, għar-rikuża u għat-tneħħija tal-membri tagħha, li jippermettu li jiġi eskluż kull dubju leġittimu, fi ħsieb il-partijiet fil-kawża, dwar l-impermeabbiltà ta’ dik l-istanza fil-konfront ta’ elementi esterni u dwar in-newtralità tagħha fir-rigward tal-interessi inkwistjoni quddiemha (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:59, punt 59 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
94 |
F’dan ir-rigward, huwa meħtieġ li l-imħallfin ikunu protetti minn interventi jew pressjonijiet esterni li jistgħu jipperikolaw l-indipendenza tagħhom. Ir-regoli applikabbli għall-istatus tal-imħallfin u għall-eżerċizzju tal-funzjoni tagħhom għandhom, b’mod partikolari, jippermettu li tiġi eskluża mhux biss kull influwenza diretta, fil-forma ta’ istruzzjonijiet, iżda wkoll il-forom ta’ influwenza iktar indiretta li jistgħu jiggwidaw id-deċiżjonijiet tal-imħallfin ikkonċernati, u għalhekk tiġi eskluża assenza ta’ apparenza ta’ indipendenza jew ta’ imparzjalità tagħhom li tista’ tippreġudika l-fiduċja li l-ġustizzja għandha tispira fil-partijiet fil-kawża f’soċjetà demokratika u fi Stat tad-dritt (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:59, punt 60 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
95 |
B’mod iktar partikolari, fir-rigward tar-regoli li jiggvernaw is-sistema dixxiplinari applikabbli għall-imħallfin, minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jsegwi li r-rekwiżit ta’ indipendenza li jirriżulta mid-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, jimponi li din is-sistema jkollha l-garanziji neċessarji sabiex jiġi evitat kull riskju ta’ użu ta’ tali sistema bħala sistema ta’ kontroll politiku tal-kontenut tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji. F’dan ir-rigward, il-promulgazzjoni ta’ regoli li jiddefinixxu, b’mod partikolari, kemm l-aġir li jikkostitwixxi ksur dixxiplinari kif ukoll is-sanzjonijiet applikabbli konkretament, li jipprevedu l-intervent ta’ istanza indipendenti konformement ma’ proċedura li tiggarantixxi b’mod sħiħ id-drittijiet stabbiliti fl-Artikoli 47 u 48 tal-Karta, b’mod partikolari d-drittijiet tad-difiża, u li jistabbilixxu l-possibbiltà li d-deċiżjonijiet tal-korpi dixxiplinari jiġu kkontestati quddiem qorti, tikkostitwixxi ġabra ta’ garanziji essenzjali għall-finijiet tal-ħarsien tal-indipendenza tas-setgħa ġudizzjarja (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:59, punt 61 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
96 |
Issa, bħala prinċipju, l-istess għandu japplika, mutatis mutandis, fir-rigward ta’ regoli oħra relatati mal-istatus ta’ mħallfin u mal-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom, bħal dawk li jiggvernaw it-tneħħija tal-immunità kriminali tagħhom meta tali immunità hija, bħal f’din il-kawża, prevista fid-dritt nazzjonali kkonċernat (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Mejju 2021, Asociaţia Forumul Judecătorilor din Româniaet, C‑83/19, C‑127/19, C‑195/19, C‑291/19, C‑355/19 u C‑397/19, EU:C:2021:393, punt 213). |
97 |
Fil-fatt, bħalma rrileva, essenzjalment, l-Avukat Ġenerali fil-punt 206 tal-konklużjonijiet tiegħu, l-applikazzjoni ta’ tali regoli jista’ jkollha konsegwenzi kbar kemm fuq l-iżvolġiment tal-karriera tal-imħallfin kif ukoll fuq il-kundizzjonijiet tal-ħajja ta’ dawn tal-aħħar. Dan huwa ċertament hekk fil-każ ta’ regoli bħal dawk li l-punti (1a), (2) u (3) tal-Artikolu 27(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jikkonferixxu l-applikazzjoni jew l-istħarriġ tagħhom lill-Awla Dixxiplinari, sa fejn tali applikazzjoni tista’ twassal għal awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra l-imħallfin ikkonċernati, jiġu arrestati jew jitpoġġew f’detenzjoni provviżorja, kif ukoll għas-sospensjoni tagħhom u għat-tnaqqis tar-remunerazzjoni tagħhom. |
98 |
L-istess japplika għad-deċiżjonijiet li jirrigwardaw aspetti essenzjali tas-sistemi ta’ dritt industrijali jew ta’ sigurtà soċjali applikabbli għal dawn l-imħallfin, bħad-drittijiet tagħhom fil-qasam ta’ emolumenti, ta’ leave jew ta’ protezzjoni soċjali, jew dwar l-eventwali rtirar kmieni tagħhom b’mod partikolari għal raġunijiet mediċi. |
99 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-ordinament ġuridiku tal-Istat Membru kkonċernat għandu jinkludi garanziji xierqa sabiex jiġi evitat kull riskju ta’ użu ta’ tali regoli jew deċiżjonijiet bħala sistema ta’ kontroll politiku tal-kontenut tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji jew bħala strument ta’ pressjoni jew ta’ intimidazzjoni fil-konfront tal-imħallfin li jistgħu b’mod partikolari joħolqu apparenza ta’ assenza ta’ indipendenza jew ta’ imparzjalità tagħhom li tista’ tippreġudika l-fiduċja li l-ġustizzja għandha tispira fil-partijiet fil-kawża f’soċjetà demokratika u fi Stat tad-dritt (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Mejju 2021, Asociaţia Forumul Judecătorilor din Româniaet, C‑83/19, C‑127/19, C‑195/19, C‑291/19, C‑355/19 u C‑397/19, EU:C:2021:393, punt 216). |
100 |
Għal dawn il-finijiet, għalhekk, bħalma tfakkar fil-punt 95 ta’ din is-sentenza dwar ir-regoli applikabbli għas-sistema dixxiplinari tal-imħallfin, id-deċiżjonijiet li jawtorizzaw il-prosekuzzjoni tal-imħallfin ikkonċernati, l-arrest tagħhom jew it-tqegħid f’detenzjoni tagħhom, kif ukoll is-sospensjoni tagħhom jew it-tnaqqis tar-remunerazzjoni tagħhom, jew id-deċiżjonijiet relatati ma’ aspetti essenzjali tas-sistemi tad-dritt industrijali, ta’ sigurtà soċjali jew ta’ irtirar applikabbli għal dawn l-imħallfin, ikunu adottati jew mistħarrġa minn istanza li hija stess tissodisfa l-garanziji inerenti fi protezzjoni ġudizzjarja effettiva, fosthom dik tal-indipendenza (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:59, punt 80 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
101 |
F’dan ir-rigward, għandu b’mod partikolari jiġi enfasizzat li s-sempliċi perspettiva, għall-imħallfin, li jinkorru r-riskju li awtorizzazzjoni sabiex jinfetħu proċeduri kriminali kontrihom tista’ tintalab u tinkiseb minn istanza li l-indipendenza tagħha ma tkunx iggarantita tista’ taffettwa l-indipendenza rispettiva tagħhom (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:59, punt 82 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). L-istess japplika fir-rigward tar-riskji li tali istanza tiddeċiedi għas-sospensjoni eventwali tagħhom mill-funzjonijiet tagħhom u għal tnaqqis tar-remunerazzjoni tagħhom jew għall-irtirar kmieni tagħhom jew inkella li tiddeċiedi dwar aspetti essenzjali oħrajn tas-sistema tad-dritt industrijali u tal-assigurazzjonijiet soċjali tagħhom. |
102 |
Issa, f’dan il-każ, għandu jitfakkar li, fid-dawl tal-punti kollha mqajma u tal-kunsiderazzjonijiet stipulati fil-punti 89 sa 110 tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), li għandu jsir riferiment għalihom, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, fil-punt 112 ta’ dik is-sentenza, li, ikkunsidrati flimkien, il-kuntest partikolari u l-kundizzjonijiet oġġettivi li fihom inħolqot l-Awla Dixxiplinari, il-karatteristiċi tagħha kif ukoll il-mod kif inħatru l-membri tagħha, huma tali li joħolqu dubji leġittimi, fil-ħsieb tal-partijiet f’kawża, dwar l-impermeabbiltà ta’ dik l-istanza fil-konfront ta’ elementi esterni, b’mod partikolari, ta’ influwenzi diretti jew indiretti tal-poteri leġiżlattivi u eżekuttivi Pollakki, u dwar in-newtralità tagħha fil-konfront tal-interessi inkwistjoni u, għalhekk, jistgħu jwasslu għal assenza ta’ dehra ta’ indipendenza jew ta’ imparzjalità tal-imsemmija istanza li tista’ tippreġudika l-fiduċja li l-ġustizzja għandha tispira fl-imsemmija partijiet f’kawża f’soċjetà demokratika u fi Stat tad-dritt. |
103 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, ir-raba’ ilment għandu jintlaqa’. |
Fuq it‑tielet ilment
L‑argumenti tal‑partijiet
104 |
It-tielet ilment, li għandu jiġi eżaminat fit-tieni lok, jinkludi żewġ partijiet. |
105 |
Permezz tal-ewwel parti ta’ dan l-ilment, il-Kummissjoni tikkontesta l-kompatibbiltà mad-dritt tal-Unjoni tad-dispożizzjonijiet tal-punti (2) u (3) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u dawk tal-punti (2) u (3) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, li jistabbilixxu bħala reat dixxiplinari, mill-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u mill-imħallfin tal-qrati ordinarji, minn naħa, l-atti jew ommissjonijiet ta’ natura li jipprekludu jew jikkompromettu serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja u, min-naħa l-oħra, l-atti li jippreġudikaw l-eżistenza tar-relazzjoni ta’ xogħol ta’ mħallef, l-effettività tal-ħatra ta’ mħallef jew il-leġittimità ta’ korp kostituzzjonali tar-Repubblika tal-Polonja. Il-Kummissjoni tippreċiża, f’dan ir-rigward, li, bħalma jsegwi mill-Artikolu 29(1) u mill-Artikolu 49(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi, id-dispożizzjonijiet tal-punti (2) u (3) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji huma applikabbli wkoll għall-imħallfin tal-qrati amministrattivi. |
106 |
Skont il-Kummissjoni, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jiksru, fl-ewwel lok, id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, sa fejn dawn huma intiżi li jipprekludu lill-imħallfin ikkonċernati kollha, taħt piena ta’ sanzjonijiet dixxiplinari li jistgħu jwasslu sat-tneħħija tagħhom, milli jagħmlu evalwazzjonijiet, bħalma huma għandhom madankollu l-obbligu li jagħmlu skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, dwar jekk, fil-kawżi li jirrigwardaw drittijiet individwali misluta mid-dritt tal-Unjoni, id-dritt tal-partijiet f’kawża li l-kawża tagħhom tinstema’ minn qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi, jistax jiġi ggarantit jew jekk ġiex miksur. |
107 |
Skont il-Kummissjoni, minkejja li reat dixxiplinari għandu dejjem ikun ifformulat f’termini ċara u preċiżi, il-kliem “ta’ tali tip li jipprevjenu” jew “jimminaw serjament” il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja li hemm fil-punt (2) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u fil-punt (2) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji ma jissodisfax tali rekwiżit. |
108 |
Skont il-Kummissjoni, dan il-kliem jippermetti, għalhekk, pereżempju, li jiġi konkluż li hemm reat imsemmi f’dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali meta, minflok l-eżami ta’ talba għal rikuża ma jiġi riferit quddiem l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, bħalma jeżiġi l-Artikolu 26(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, istanza ġudizzjarja tipproċedi hija stess għall-eżami tal-kwistjoni dwar jekk l-imħallef ikkonċernat huwiex indipendenti u tikkonkludi li dan ma huwiex il-każ, billi tibbaża ruħha fuq il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. |
109 |
Il-Kummissjoni tkompli tgħid li l-istess japplika meta, f’konformità mal-obbligi li jirriżultaw għaliha mis-sentenza A. K. et, qorti nazzjonali tapplika, fil-konfront ta’ qorti oħra msejħa sabiex tiddeċiedi f’kawża, il-kriterji stabbiliti mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-punti 132 sa 154 ta’ dik is-sentenza, u tiddeċiedi, b’kunsiderazzjoni tal-imsemmija kriterji, minn naħa, li twarrab l-applikazzjoni tad-dispożizzjoni nazzjonali li tagħti kompetenza lil dik il-qorti tal-aħħar minħabba n-nuqqas ta’ indipendenza tagħha u, min-naħa l-oħra, tibgħat il-kawża kkonċernata lura quddiem qorti terza li toffri tali garanziji ta’ indipendenza. Fil-fatt, tali proċess ġudizzjarju jkun jista’ jitqies bħala li jikkostitwixxi att jew ommissjoni ta’ tali tip li jipprekludi jew jikkomprometti serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja, fis-sens tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati. |
110 |
Fir-rigward tal-atti msemmija fil-punt (3) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u fil-punt (3) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, skont il-Kummissjoni, dawn jistgħu b’mod partikolari jinkludu, mhux biss l-ikkontestar tal-validità nfisha tal-att ta’ ħatra ta’ mħallef, iżda b’mod iżjed ġenerali, kull evalwazzjoni negattiva magħmula dwar ir-regolarità tal-proċedura ta’ ħatra tiegħu sabiex tiġi vverifikata l-osservanza tar-rekwiżit tad-dritt tal-Unjoni dwar qorti stabbilita minn qabel bil-liġi. Għalhekk, il-ksur ikkonċernat ikun jista’, pereżempju, jitqies bħala kkostitwit meta qorti, li tiddeċiedi fl-istadju tal-appell, tikkonstata li l-qorti tal-ewwel istanza ma kinitx tikkostitwixxi qorti stabbilita minn qabel bil-liġi minħabba l-modalitajiet li kienu jirrigwardaw il-ħatra tal-imħallfin sedenti fi ħdanha u tannulla, għal din ir-raġuni, id-deċiżjoni ta’ dik il-qorti tal-aħħar. |
111 |
F’dan ir-rigward, b’mod partikolari mill-punti 133 u 134 tas-sentenza A. K. et, skont il-Kummissjoni jsegwi li, fil-kuntest tal-eżami impost fuq kull qorti nazzjonali deskritta fil-punt 109 ta’ din is-sentenza, huwa b’mod partikolari neċessarju li din tkun tista’ tiżgura ruħha li l-kundizzjonijiet sostantivi u l-modalitajiet proċedurali li jirregolaw l-adozzjoni tal-ħatriet tal-imħallfin li jiffurmaw il-qorti li l-indipendenza tagħha titpoġġa f’dubju huma tali li ma jistgħux inisslu, fil-partijiet f’kawża, dubji leġittimi dwar l-impermeabbiltà tal-imħallfin ikkonċernati fil-konfront ta’ elementi esterni u dwar in-newtralità tagħhom fil-konfront tal-interessi inkwistjoni, ladarba maħtura. Issa, il-fatt innifsu li jsir tali stħarriġ jista’, dan ukoll, ikun issanzjonat dixxiplinarjament abbażi tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati. |
112 |
Barra minn hekk, skont il-Kummissjoni, mill-espożizzjoni tal-motivi tal-abbozz ta’ liġi li wassal għall-adozzjoni tal-Liġi Emendatorja jsegwi li r-reati dixxiplinari ġodda hekk stabbiliti kellhom bħala għan prinċipali li jipproteġu s-setgħa ġudizzjarja u l-korpi kostituzzjonali tal-Istat mill-kontestazzjonijiet mill-istanzi tiegħu stess. |
113 |
Barra minn hekk, il-Kummissjoni tgħid li dawn ir-reati ġodda jirrigwardaw il-kontenut tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji, minkejja li r-rekwiżit ta’ indipendenza ġudizzjarja jipprekludi li s-sistema dixxiplinari applikata għalihom tkun tista’ tintuża għal finijiet ta’ kontroll politiku ta’ tali kontenut. |
114 |
Fit-tieni lok, il-Kummissjoni targumenta li d-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punt 105 ta’ din is-sentenza jiksru wkoll l-Artikolu 267 TFUE. Fil-fatt, l-effett innifsu, għal qorti nazzjonali, li tissospendi proċedura pendenti u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja domandi preliminari dwar l-interpretazzjoni tar-rekwiżiti relatati mad-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva li tirriżulta mid-dritt tal-Unjoni, minħabba, pereżempju, dubji li dik il-qorti jkollha dwar il-konformità, ma’ dawn ir-rekwiżiti, tal-kompetenza mogħtija lil qorti nazzjonali jew lil korp kostituzzjonali bħall-KRS, jew tal-kundizzjonijiet li fihom seħħet il-ħatra ta’ mħallef, jista’ jiġi kklassifikat bħala reat dixxiplinari fid-dawl tal-formulazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali. |
115 |
Permezz tat-tieni parti tat-tielet ilment, il-Kummissjoni targumenta li l-introduzzjoni, fil-punt (1) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, ta’ reat dixxiplinari kkaratterizzat minn ksur “manifest u flagranti” tar-regoli ta’ dritt titlob l-istess kritiki bħal dawk li hija fformulat, fil-kuntest tar-rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu li hija ppreżentat fil-kawża Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), dwar id-dispożizzjoni, ifformulata f’termini identiċi, li tinsab fil-punt (1) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji. Fil-fatt, reat ifformulat f’termini tant vagi, li barra minn hekk huwa fil-kuntest, deskritt mill-Kummissjoni f’dak ir-rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu, ta’ intensifikazzjoni tal-azzjonijiet miftuħa fuq il-livell dixxiplinari kontra l-imħallfin u l-multiplikazzjoni tal-pressjonijiet tas-setgħa eżekuttiva fuq l-attività tal-istanzi dixxiplinari, iwassal għar-riskju li dan il-punt (1) tal-Artikolu 72(1) jintuża għal finijiet ta’ kontroll politiku u li jkun hemm paraliżi tal-attività ġudizzjarja tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema). |
116 |
Fir-replika tagħha, il-Kummissjoni targumenta li t-tagħrif li joħroġ mis-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), sadanittant ikkonferma bis-sħiħ il-fondatezza tat-tielet ilment. |
117 |
Fl-aħħar, matul is-seduta, il-Kummissjoni enfasizzat li l-kuntest li l-Liġi Emendatorja ġiet adottata fih, b’urġenza u bilkemm xahar wara l-għoti tas-sentenza A. K. et li fiha inkwistjoni kien hemm l-evalwazzjoni tal-indipendenza tal-Awla Dixxiplinari u dik tal-KRS, kien jikkonferma li l-funzjoni effettiva tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fil-kuntest tat-tielet ilment, bħal dik tad-dispożizzjonijiet nazzjonali li dik l-istituzzjoni tikkontesta fil-kuntest tal-ewwel ilment, kienet li l-imħallfin Pollakki jiġu preklużi milli japplikaw it-tagħrif tas-sentenza A. K. et, kif ukoll dak li jirriżulta mis-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u ta’ Affarijiet Pubbliċi tal-Qorti Suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798), mogħtija sadanittant. |
118 |
Fil-fatt, skont il-Kummissjoni, minn dawn is-sentenzi jsegwi b’mod partikolari li l-kontroll tal-proċedura ta’ ħatra tal-imħallfin kif ukoll l-eżami intiż sabiex jiġi żgurat, f’dan il-kuntest, li l-KRS jikkostitwixxi korp indipendenti, jistgħu jirriżultaw neċessarji sabiex jiġi żgurat li l-imħallfin ikkonċernati jew il-qorti li jappartjenu għaliha huma indipendenti u stabbiliti minn qabel bil-liġi. Issa, tali kontrolli u eżami huma preklużi mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati sa fejn dawn jippermettu li tiġi ssanzjonata dixxiplinarjament kull kontestazzjoni tal-effettività tal-ħatra ta’ mħallef jew tal-leġittimità ta’ korp kostituzzjonali. |
119 |
Bħala difiża, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-Kummissjoni ma tissodisfax l-oneru tal-prova u li hija tistipula sempliċi preżunzjonijiet fil-konfront tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati billi tagħtihom interpretazzjonijiet inkompatibbli mal-formulazzjoni tagħhom u mal-għan tagħhom, filwaqt li tonqos milli ssemmi kwalunkwe prassi tal-amministrazzjoni jew tal-qrati Pollakki li tista’ ssostni dawn l-interpretazzjonijiet. |
120 |
Fil-fatt, l-ewwel, skont ir-Repubblika tal-Polonja, l-applikazzjoni korretta tad-dritt tal-Unjoni minn qorti nazzjonali, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-indipendenza ġudizzjarja jew il-kwalità ta’ qorti stabbilita minn qabel bil-liġi, jew il-fatt li jiġi ppreżentat rinviju għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja, ma jistgħux jikkostitwixxu att jew ommissjoni li jistgħu jipprekludu jew jikkompromettu serjament il-funzjonament tal-ġustizzja, peress li l-għan tar-reat dixxiplinari inkwistjoni jikkonsisti għall-kuntrarju preċiżament f’li jiġi żgurat li l-imħallfin ma jiksrux id-dmirijiet tagħhom jew jaġixxu b’mod inkompatibbli mad-dinjità tal-funzjonijiet tagħhom. |
121 |
It-tieni, fir-rigward tar-reati dixxiplinari marbuta mill-kontestazzjoni tal-mandat jew tar-relazzjoni ta’ xogħol ta’ mħallef, skont ir-Repubblika tal-Polonja dawn la jistgħu jirriżultaw mill-fatt li mħallef jeżamina l-kwistjoni dwar jekk parti f’kawża tibbenefikax mid-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva u lanqas, fil-każ ta’ ksur eventwali ta’ dan id-dritt, miċ-ċirkustanza li tali mħallef jislet minn dan il-konsegwenzi previsti mil-liġi, bħar-rikuża ta’ mħallef, ir-rinviju ta’ kawża quddiem qorti oħra li toffri l-garanziji ta’ indipendenza kollha jew l-annullament ta’ deċiżjoni ġudizzjarja. Tali reati ma jistgħux barra minn hekk jirriżultaw miċ-ċirkustanza li domandi preliminari dwar l-indipendenza ġudizzjarja jiġu indirizzati lill-Qorti tal-Ġustizzja, bħalma juru barra minn hekk diversi rinviji b’tali għan magħmula reċentement minn qrati Pollakki, mingħajr ma nbdew proċeduri dixxiplinari minħabba dan il-fatt. |
122 |
Skont ir-Repubblika tal-Polonja, ir-reati dixxiplinari msemmija mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jikkonsistu, fir-realtà, biss fil-kontestazzjoni tal-att ta’ ħatra ta’ mħallef jew tal-effetti ta’ din il-ħatra fil-kuntest ta’ proċeduri mhux previsti mill-Kostituzzjoni, li huwa, barra minn hekk, konformi mar-rekwiżiti ta’ irremovabbiltà tal-imħallfin u ta’ stabbilita tar-relazzjoni ta’ xogħol tagħhom. |
123 |
It-tielet, skont ir-Repubblika tal-Polonja, ir-reat dixxiplinari dwar ksur “manifest u flagranti” tar-regoli ta’ dritt ġie introdott fil-punt (1) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, bil-perspettiva unika li l-każijiet li fihom tiskatta r-responsabbiltà dixxiplinari tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) jiġu allineati ma’ dawk applikabbli għall-imħallfin tal-qrati ordinarji previsti fil-punt (1) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji, b’tali mod li dawn iż-żewġ dispożizzjonijiet għandha tingħatalhom l-istess portata. Issa, il-punt (1) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji huwa s-suġġett ta’ interpretazzjoni stabbilita sew u restrittiva ferm mis-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), li teskludi li tali reat ikun jista’ jirriżulta mill-kontenut tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji li jinterpretaw il-liġi. B’mod partikolari, il-fatt li qorti nazzjonali tissodisfa obbligi li d-dritt tal-Unjoni jimponi fuqha, inkluż dak li tiggarantixxi lil parti d-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva, fis-sens tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, jew iċ-ċirkustanza li tali qorti tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni ma jistgħux, minnhom infushom, jikkostitwixxu ksur manifest u flagranti tar-regoli ta’ dritt, fis-sens ta’ dan il-punt (1) tal-Artikolu 72(1). |
124 |
Fl-aħħar, ir-Repubblika tal-Polonja hija tal-fehma li t-tielet ilment u t-tieni lment huma kontradittorji, sa fejn ma huwiex possibbli li jiġi sostnut li d-dritt nazzjonali jipprojbixxi lill-imħallfin tal-qrati nazzjonali milli jistħarrġu l-eżistenza eventwali ta’ istanzi ta’ ksur tad-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva taħt piena ta’ sanzjoni dixxiplinari, filwaqt li jiġi allegat, fl-istess ħin, li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi għandha kompetenza esklużiva sabiex tiddeċiedi dwar il-motivi bbażati fuq tali istanzi ta’ ksur. |
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja
– Kunsiderazzjonijiet preliminari
125 |
Preliminarjament, għandu, minn naħa, jitfakkar li, minkejja li l-istabbiliment tas-sistema dixxiplinari applikabbli għall-imħallfin taqa’ taħt il-kompetenza tal-Istati Membri, xorta jibqa’ l-fatt li, fl-eżerċizzju ta’ din il-kompetenza, kull Stat Membru huwa obbligat josserva d-dritt tal-Unjoni. Ir-Repubblika tal-Polonja hija għalhekk obbligata tiżgura li s-sistema dixxiplinari li hija implimentat fil-konfront tal-imħallfin nazzjonali tkun xierqa sabiex tinżamm l-indipendenza ġudizzjarja li, bħall-qrati ordinarji, il-qrati amministrattivi u s-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), huma mitluba jiddeċiedu dwar kwistjonijiet marbuta mal-applikazzjoni jew mal-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, sabiex jiżguraw lill-partijiet f’kawża l-protezzjoni ġudizzjarja effettiva meħtieġa mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 136 u l-ġurisprudenza ċċitata). Konformement mal-prinċipju ta’ separazzjoni tal-poteri li jikkaratterizza l-funzjonament ta’ Stat tad-dritt, tali indipendenza għandha b’mod partikolari tiġi ggarantita fil-konfront tal-poter leġiżlattiv u dak eżekuttiv (sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-Sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
126 |
Fir-rigward tal-aġir li jista’ jiġi stabbilit bħala reati dixxiplinari tal-imħallfin, il-Qorti tal-Ġustizzja, ċertament, ippreċiżat li s-salvagwardja ta’ din l-indipendenza ma jistax ikollha bħala konsegwenza li jiġi eskluż totalment li r-responsabbiltà dixxiplinari ta’ mħallef tista’, f’ċerti każijiet għalkollox eċċezzjonali, tiskatta minħabba deċiżjonijiet ġudizzjarji adottati minnu. Fil-fatt, tali rekwiżit ta’ indipendenza ma huwiex intiż, evidentement, biex japprova aġir gravi u totalment mhux skużabbli min-naħa ta’ mħallfin, li jkun jikkonsisti, pereżempju, f’li jiġu injorati deliberatament u in mala fide jew minħabba negliġenzi partikolarment gravi u għolja r-regoli tad-dritt nazzjonali u tad-dritt tal-Unjoni li huma mistennija jiżguraw l-osservanza tagħhom, jew li jimxu b’mod arbitrarju jew b’mod li tiġi miċħuda l-ġustizzja meta dawn, bħala depożitarji tal-funzjoni ta’ ġudikanti, jintalbu jiddeċiedu dwar tilwim li jitressaq quddiemhom minn partijiet f’kawża (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), punt 137). |
127 |
Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li jibqa’ essenzjali, sabiex tiġi ppreżervata l-imsemmija indipendenza u jiġi evitat li s-sistema dixxiplinari tkun tista’ tiġi ddevjata mill-għanijiet leġittimi tagħha u użata għal finijiet ta’ kontroll politiku tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji, li l-istanzi ta’ meta tiskatta r-responsabbiltà dixxiplinari ta’ mħallef minħabba tali deċiżjoni jkunu limitati għal każijiet eċċezzjonali ferm, bħal dawk invokati fil-punt preċedenti u limitati, f’dan ir-rigward, minn kriterji oġġettivi u verifikabbli li jimxu ma’ rekwiżiti imperattivi bbażati fuq l-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja kif ukoll minn garanziji intiżi li jevitaw kull riskju ta’ pressjoni esterna fuq il-kontenut tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji. Għal dan l-għan, huwa essenzjali, b’mod partikolari, li jkunu previsti regoli li jiddefinixxu, b’mod ċar u preċiż biżżejjed, l-aġir li jista’ jistabbilixxi r-responsabbiltà dixxiplinari tal-imħallfin ikkonċernati (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), punti 138 sa 140 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
128 |
Min-naħa l-oħra, għandu jitfakkar ukoll li, bħalma jsegwi mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, sabiex tiġi żgurata l-preżervazzjoni tal-karatteristiċi speċifiċi u tal-awtonomija tal-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, it-trattati stabbilixxew sistema ġudizzjarja intiża sabiex jiġu żgurati l-koerenza u l-unità fl-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni. F’dan il-kuntest, l-Artikolu 19 TUE, li, bħalma tfakkar fil-punt 69 ta’ din is-sentenza, jikkonkretizza l-valur tal-Istat tad-dritt iddikjarat fl-Artikolu 2 TUE, jagħti lill-qrati nazzjonali u lill-Qorti tal-Ġustizzja r-responsabbiltà li jiżguraw l-applikazzjoni sħiħa tad-dritt tal-Unjoni fl-Istati Membri kollha kif ukoll il-protezzjoni ġudizzjarja li l-partijiet f’kawża jisiltu minn dan id-dritt (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑24 ta’ Ottubru 2018, XC et, C‑234/17, EU:C:2018:853, punti 39 u 40 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata, u tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-Imħallfin tal-Qorti Suprema – Rikors), C‑824/18, EU:C:2021:153, punt 108 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
129 |
Bħalma tfakkar il-Kummissjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja għalhekk iddeċidiet li d-dritt fundamentali għal smigħ xieraq u, b’mod partikolari, il-garanziji ta’ aċċess għal qorti indipendenti, imparzjali u stabbilita minn qabel bil-liġi li jikkaratterizzaw dan id-dritt fundamentali jimplikaw b’mod partikolari li kull qorti għandha l-obbligu li tivverifika jekk, bil-kompożizzjoni tagħha, hija tikkostitwixxix tali qorti meta jitnissel dubju serju fuq dan il-punt, liema verifika hija neċessarja għall-fiduċja li l-qrati ta’ soċjetà demokratika għandhom jispiraw fil-parti f’kawża (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑26 ta’ Marzu 2020, Eżami mill-ġdid Simpson vs Il‑Kunsill u HG vs Il‑Kummissjoni, C‑542/18 RX‑II C‑543/18 RX‑II, EU:C:2020:232, punt 57). |
130 |
B’mod iżjed ġenerali, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jsegwi, f’dan ir-rigward, li l-verifika tal-osservanza tar-rekwiżiti li jirriżultaw mid-dritt fundamentali għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva, fis-sens tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, u, b’mod partikolari, minn dawk dwar aċċess għal qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi, tista’ tkun vinkolanti fuq il-qrati nazzjonali f’ċerti ċirkustanza (ara, bħala eżempji, is-sentenzi A. K. et, punti 153, 154, 164 u 166; tat‑2 ta’ Marzu 2021, A. B. et (Ħatra tal-Imħallfin tal-Qorti Suprema – Rikors), C‑824/18, EU:C:2021:153, punti 139, 149, 165 u 166, kif ukoll tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et, C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931, punti 74 u 87). |
131 |
Għalhekk huwa b’mod partikolari stabbilit li qorti nazzjonali għandha tkun tista’, f’ċerti ċirkustanzi, tivverifika jekk irregolarità li tivvizzja l-proċedura ta’ ħatra ta’ mħallef setgħetx twassal għal ksur ta’ dan id-dritt fundamentali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u ta’ Affarijiet Pubbliċi tal-Qorti Suprema – Ħatra), C‑487/19, EU:C:2021:798, punti 130 u 131, 152 sa 154 u 159). |
132 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-fatt, għal qorti nazzjonali, li teżerċita l-kompiti li huma fdati lilha mit-trattati u li, b’dan il-mod, tikkonforma mal-obbligi imposti fuqha skont it-trattati, billi tagħti effett għal dispożizzjonijiet bħat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-Artikolu 47 tal-Karta, ma jistax, minnu nnifsu, jiġi stabbilit bħala reat dixxiplinari tal-imħallfin sedenti f’tali qorti mingħajr dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni ma jkunu ipso facto miksura. |
– Fuq l‑ewwel parti tat‑tielet motiv
133 |
Permezz tal-ewwel parti tat-tielet motiv, il-Kummissjoni titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata li, billi adottat u żammet id-dispożizzjonijiet li jinsabu fil-punti (2) u (3) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u fil-punti (2) u (3) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, ir-Repubblika tal-Polonja naqset milli tissodisfa l-obbligi tagħha skont, minn naħa, id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta u, min-naħa l-oħra, tal-Artikolu 267 TFUE. |
134 |
Bħalma jsegwi mill-formulazzjoni tagħhom, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jistabbilixxu bħala reati dixxiplinari, tal-imħallfin tal-qrati ordinarji u tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), l-“atti jew ommissjonijiet ta’ tali tip li jipprevjenu jew jimminaw serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja” kif ukoll l-“atti li jpoġġu f’dubju l-eżistenza tar-relazzjoni ta’ impjieg ta’ mħallef, l-effettività tal-ħatra ta’ mħallef jew il-leġittimità ta’ korp kostituzzjonali tar-Repubblika tal-Polonja”. Barra minn hekk, mill-Artikolu 29(1) u mill-Artikolu 49(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi jsegwi li dawn ir-reati dixxiplinari japplikaw ukoll fil-konfront tal-imħallfin tal-qrati amministrattivi. |
135 |
Fir-rigward, minn naħa, tal-ksur allegat tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, għandu jiġi kkonstatat, fl-ewwel lok, li, kuntrarjament għal dak li ssostni r-Repubblika tal-Polonja, il-kliem li fih huma redatti d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ma jippermettix li jitqies li l-imsemmija reati dixxiplinari jkopru biss atti ġudizzjarji li għandhom bħala suġġett li tingħata deċiżjoni fuq il-validità nfisha tal-att ta’ ħatra ta’ mħallef. |
136 |
Fil-fatt, ir-riferimenti li dawn id-dispożizzjonijiet jagħmlu għal “atti jew ommissjonijiet” li jistgħu “jipprevjenu jew jimminaw serjament” il-“funzjonament” ta’ “awtorità ġudizzjarja” jew inkella għal “atti”“li jpoġġu f’dubju” l-eżistenza tar-“relazzjoni ta’ impjieg ta’ mħallef”, l-“effettività” tal-ħatra ta’ mħallef jew il-“leġittimità ta’ korp kostituzzjonali” jistgħu jwasslu sabiex firxa pjuttost wiesgħa ta’ atti jew ta’ ommissjonijiet, b’mod partikolari ġudizzjarji, tkun tista’, fid-dawl tal-kontenut tagħha jew tal-effetti tagħha, tiġi kklassifikata bħala “reati dixxiplinari” tal-imħallfin ikkonċernati, mingħajr il-qari riduttiv imsemmi iktar ’il fuq li r-Repubblika tal-Polonja tagħti għall-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali ma huwa barra minn hekk sostnut mill-kliem li uża l-leġiżlatur Pollakk. |
137 |
Bħalma rrileva l-Avukat Ġenerali, essenzjalment, fil-punti 181 u 183 tal-konklużjonijiet tiegħu, tali riferimenti tant huma ta’ natura wiesgħa u impreċiża li jistgħu, b’mod partikolari, iwasslu għall-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati u għall-ftuħ ta’ proċeduri dixxiplinari kontra l-imħallfin ikkonċernati f’każijiet li fihom dawn tal-aħħar jeżaminaw u jiddeċiedu fuq il-kwistjoni dwar jekk huma stess jew il-qorti li jkunu sedenti fiha jew imħallfin oħrajn jew il-qrati li dawn tal-aħħar jappartjenu għalihom jissodisfawx ir-rekwiżiti li joħorġu mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta. |
138 |
Barra minn hekk, fid-dawl tal-kliem mhux ċar u preċiż biżżejjed tagħhom, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali ma jippermettux barra minn hekk li jiġi żgurat li r-responsabbiltà tal-imħallfin ikkonċernati minħabba d-deċiżjonijiet ġudizzjarji li jkunu msejħa jagħtu tkun strettament limitata għal każijiet totalment eċċezzjonali, bħal dawk imsemmija fil-punt 126 ta’ din is-sentenza. |
139 |
Fit-tieni lok, għandhom ukoll, bħalma targumenta l-Kummissjoni, jittieħdu inkunsiderazzjoni l-kundizzjonijiet u l-kuntest partikolari li l-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali ġew adottati fihom, li, fil-fatt, huma ta’ natura li jikkontribwixxu sabiex jispjegaw il-portata tagħhom. |
140 |
F’dan ir-rigward, ma jistax, b’mod partikolari, jiġi injorat li l-kliem hekk magħżul mil-leġiżlatur Pollakk matul l-adozzjoni, b’urġenza u abbażi ta’ abbozz ta’ liġi sottomess lis-Sejm fit‑12 ta’ Diċembru 2019 tal-Liġi Emendatorja tal‑20 ta’ Diċembru 2019 li daħħlet id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fil-Liġi dwar il-Qorti Suprema, fil-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji u fil-Liġi dwar il-Qrati Amministrattivi, jirrifletti manifestament u speċifikament sensiela ta’ mistoqsijiet imqajma mid-diversi qrati Pollakki f’dak li jirrigwarda l-konformità mad-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, mar-rekwiżiti li jirriżultaw mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u mill-Artikolu 47 tal-Karta, ta’ diversi emendi leġiżlattivi reċenti li affettwaw l-organizzazzjoni ġudizzjarja fil-Polonja. |
141 |
Għalhekk, l-ewwel, mis-sentenza A.K. et, mogħtija ftit qabel ġiet adottata l-Liġi Emendatorja, b’mod partikolari mill-punti 134, 139 u 149 kif ukoll mid-dispożittiv ta’ dik is-sentenza, kien jirriżulta b’mod ċar li l-qorti tar-rinviju fil-kawżi magħquda li taw lok għaliha u, fid-dawl tal-effett erga omnes li għandhom is-sentenzi interpretattivi mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja abbażi tal-Artikolu 267 TFUE (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑11 ta’ Ġunju 1987, X,14/86, EU:C:1987:275, punt 12 u l-ġurisprudenza ċċitata; tal‑24 ta’ Novembru 2020, Openbaar Ministerie (Falsifikazzjoni ta’ dokumenti), C‑510/19, EU:C:2020:953, punt 73 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Consorzio Italian Management u Catania Multiservizi, C‑561/19, EU:C:2021:799, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata), il-qrati nazzjonali l-oħrajn kollha li sussegwentement ikunu mitluba jiddeċiedu fuq kawżi simili jkunu jistgħu jkunu rikjesti, abbażi tad-dritt tal-Unjoni, minn naħa, li jiddeċiedu fuq l-aspett dwar jekk istanza bħall-Awla Dixxiplinari hijiex xierqa sabiex tiddeċiedi jew le fuq kawżi li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni, billi jieħdu b’mod partikolari inkunsiderazzjoni l-kundizzjonijiet li fihom seħħet il-ħatra tal-membri tagħha u, min-naħa l-oħra, li jiddeċiedu fuq l-indipendenza tal-KRS bħala korp imsejjaħ sabiex jintervjeni fil-proċess ta’ ħatra tal-imħallfin. |
142 |
Issa, b’dan il-mod, il-qrati nazzjonali responsabbli għall-applikazzjoni, fil-kuntest tal-kompetenza tagħhom, tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, jistgħu jiġu msejħa jadottaw atti li jistgħu jirriżultaw li huma “ta’ tali tip li jipprevjenu jew jimminaw serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja”, bħall-Awla Dixxiplinari, u “jpoġġu f’dubju”“l-effettività tal-ħatra” tal-imħallfin sedenti f’din tal-aħħar, kif ukoll atti li jistgħu “jpoġġu f’dubju […] il-leġittimità ta’ korp kostituzzjonali” bħall-KRS, u li għalhekk jistgħu jaqgħu taħt id-dispożizzjonijiet nazzjonali li l-Kummissjoni tikkontesta fl-ewwel parti tat-tielet ilment. |
143 |
Barra minn hekk, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni wkoll, f’dan ir-rigward, li, fis-sentenza tagħha tal‑5 ta’ Diċembru 2019 (III PO 7/18), is-Sąd Najwyższy (Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) (il-Qorti Suprema (l-Awla tax-Xogħol u l-Assigurazzjoni Soċjali)), kienet, hija stess, iddeċidiet, abbażi tat-tagħlim li jirriżulta mis-sentenza A.K. et, li l-KRS ma kienx jikkostitwixxi, fil-kompożizzjoni l-ġdida tiegħu, istanza indipendenti mis-setgħa leġiżlattiva u dik eżekuttiva Pollakka u li l-Awla Dixxiplinari ma kinitx qorti, fis-sens tal-Artikolu 47 tal-Karta, tal-Artikolu 6 tal-KEDB u tal-Artikolu 45(1) tal-Kostituzzjoni. |
144 |
It-tieni, għandu jiġi rrilevat li, fid-data ta’ adozzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet barra minn hekk adita, f’talba għal deċiżjoni preliminari, b’diversi domandi relatati mal-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE li ġew indirizzati lilha minn qrati Pollakki u li jirrigwardaw, b’mod partikolari, il-punti dwar jekk din id-dispożizzjoni għandhiex tiġi interpretata fis-sens li:
|
145 |
Issa, għandu jiġi kkonstatat li, skont il-kontenut tagħhom, ir-risposti mistennija għal dawn id-diversi domandi kienu manifestament ta’ natura li jkunu jistgħu jwasslu lill-qrati tar-rinviju li adixxew lill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawżi kkonċernati u, barra minn hekk, lill-qrati nazzjonali l-oħra kollha msejħa, fil-futur, sabiex jiddeċiedu fuq kawżi simili, li jkollhom, skont il-każ, jadottaw atti li jista’ jiġi deċiż li “[poġġew] f’dubju” jew “l-effettività tal-ħatra ta’ mħallef” jew “l-eżistenza tar-relazzjoni ta’ impjieg ta’ mħallef”, jew li “[i]mminaw serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja”, fis-sens tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, u li għalhekk jistgħu jaqgħu taħthom. |
146 |
It-tielet, għandu jiġi enfasizzat li, f’waħda mis-sentenzi li kienet mistennija fid-data ta’ adozzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, jiġifieri s-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi tal-Qorti Suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni għandhom jiġu interpretati fis-sens li qorti nazzjonali adita b’talba għal rikuża bbażata fuq rikors li permezz tiegħu Mħallef sedenti fi ħdan qorti li tista’ tinterpreta u tapplika dan id-dritt jikkontesta deċiżjoni li ttrasferixxietu mingħajr il-kunsens tiegħu għandha, meta tali konsegwenza hija indispensabbli fir-rigward tas-sitwazzjoni proċedurali inkwistjoni sabiex tiġi żgurata s-supremazija tal-imsemmi dritt, tqis bħala mingħajr effett digriet li permezz tiegħu istanza, li tiddeċiedi fl-aħħar istanza u f’kulleġġ ġudikanti uniku, tkun ċaħdet l-imsemmi rikors, jekk jirriżulta mill-kundizzjonijiet u miċ-ċirkustanzi kollha li fihom seħħ il-proċess ta’ ħatra ta’ dan l-Imħallef uniku li din il-ħatra seħħet bi ksur manifest ta’ regoli fundamentali li jagħmlu parti integrali mill-istabbiliment u mill-funzjonament tas-sistema ġudizzjarja kkonċernata u li r-riżultat sħiħ li l-imsemmi proċess wassal għalih jiġi pperikolat billi jitnisslu dubji leġittimi, f’moħħ il-partijiet f’kawża, fir-rigward tal-indipendenza u tal-imparzjalità tal-Imħallef ikkonċernat, b’tali mod li l-imsemmi digriet ma jkunx jista’ jitqies bħala li jirriżulta minn qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi, fis-sens tal-imsemmi tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
147 |
Issa, jidher li, billi jwettqu l-eżami hekk meħtieġ u billi jwarrbu, jekk ikun il-każ, għall-motivi msemmija iktar ’il fuq, digriet bħal dak li kien inkwistjoni fil-kawża C‑487/19, l-imħallfin li jiffurmaw il-qorti tar-rinviju f’din il-kawża, bħall-imħallfin kollha li, fil-futur, ikollhom iwettqu tali eżami u jadottaw tali deċiżjoni, jistgħu jiġu kkritikati li, b’dan il-mod, “[poġġew] f’dubju”“l-effettività tal-ħatra ta’ mħallef” li ta tali digriet jew li adottaw att “ta’ tali tip li jipprevjen[i] jew jimmin[a] serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja”, fis-sens tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati. |
148 |
Barra minn hekk, f’sentenza oħra mistennija fid-data ta’ adozzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, jiġifieri s-sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, bħalma jsegwi mid-dispożittiv tagħha, li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqri fid-dawl tal-Artikolu 2 TUE, kif ukoll l-Artikolu 6(1) u (2) tad-Direttiva (UE) 2016/343 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad‑9 ta’ Marzu 2016 dwar it-tisħiħ ta’ ċerti aspetti tal-preżunzjoni tal-innoċenza u tad-dritt li wieħed ikun preżenti waqt il-proċess fil-proċedimenti kriminali (ĠU 2016, L 65, p. 1), għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu dispożizzjonijiet nazzjonali li jipprovdu li l-Ministru għall-Ġustizzja ta’ Stat Membru jista’, abbażi ta’ kriterji li ma humiex pubbliċi, minn naħa, jiddelega mħallef fi ħdan qorti kriminali ta’ istanza superjuri għal żmien determinat jew indeterminat u, min-naħa l-oħra, fi kwalunkwe mument u permezz ta’ deċiżjoni li ma hijiex motivata, jirrevoka din id-delega, indipendentement minn jekk l-imsemmija delega tkunx għal żmien determinat jew indeterminat. |
149 |
Issa, jidher, għal darba oħra, li, billi huma msejħa jisiltu l-konsegwenzi tas-sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931), l-imħallfin li jiffurmaw il-qorti tar-rinviju fil-kawżi prinċipali li taw lok għal dik is-sentenza jew dawk kollha li, fil-futur, ikollhom jagħtu deċiżjoni f’sitwazzjonijiet simili, jistgħu, huma wkoll, jiġu kkritikati li, b’dan il-mod, adottaw atti “ta’ tali tip li jipprevjenu jew jimminaw serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja”, fis-sens tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, u, konsegwentement, li jkollhom jaffaċċjaw proċeduri kriminali abbażi ta’ dan. |
150 |
Fit-tielet lok, fir-rigward tal-fatt li l-istanzi ta’ ksur dixxiplinari msemmija f’dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, skont ir-Repubblika tal-Polonja, sempliċement ikopru aġir li barra minn hekk huwa pprojbit skont id-dispożizzjonijiet Kostituzzjonali nazzjonali kif interpretati mit-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali), huwa biżżejjed li jiġi rrilevat li, bħalma jsegwi mill-ġurisprudenza mfakkra fil-punti 75 sa 79 ta’ din is-sentenza, tali ċirkustanza, anki jekk jitqies li hija vera, hija nieqsa minn rilevanza għall-finijiet tal-evalwazzjoni tar-rekwiżiti li jirriżultaw, għall-Istati Membri, mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
151 |
Barra minn hekk, għandu jitfakkar li, fil-każ li, wara s-sentenzi mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja, qorti nazzjonali tqis li l-ġurisprudenza ta’ qorti kostituzzjonali hija kuntrarja għad-dritt tal-Unjoni, il-fatt li tali qorti nazzjonali tħalli din il-ġurisprudenza mhux applikata, konformement mal-prinċipju ta’ supremazija ta’ dan id-dritt, bl-ebda mod ma jista’ jkun ta’ natura li joħloq ir-responsabbiltà dixxiplinari tiegħu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2021, Euro Box Promotion et, C‑357/19, C‑379/19, C‑547/19, C‑811/19 u C‑840/19, EU:C:2021:1034, punt 260). |
152 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jsegwi li r-riskju li d-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punt 133 ta’ din is-sentenza jkunu s-suġġett ta’ interpretazzjoni li tippermetti li s-sistema dixxiplinari applikabbli għall-imħallfin u, b’mod partikolari, is-sanzjonijiet li tinvolvi din is-sistema, tintuża sabiex il-qrati nazzjonali kkonċernati jiġu preklużi milli jagħmlu ċerti konstatazzjonijiet jew evalwazzjonijiet li jeżiġu barra minn hekk min-naħa tagħhom id-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta u li tinfluwenza, b’dan il-mod, id-deċiżjonijiet ġudizzjarji mistennija ta’ dawn il-qrati billi tiġi ppreġudikata l-indipendenza ġudizzjarja ta’ dawn tal-aħħar, huwa stabbilit f’dan il-każ u konsegwentement dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni huma miksura għal dawn ir-raġunijiet doppji. |
153 |
Fir-rigward, min-naħa l-oħra, tal-ksur allegat tal-Artikolu 267 TFUE, il-kunsiderazzjonijiet esposti fil-punti 135 sa 149 ta’ din is-sentenza jwasslu wkoll sabiex jiġi kkonstatat li l-imħallfin tal-qrati ordinarji, tal-qrati amministrattivi jew tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) li jadixxu lill-Qorti tal-Ġustizzja b’talbiet għal deċiżjoni preliminari dwar l-interpretazzjoni tar-rekwiżiti relatati mal-indipendenza u l-imparzjalità tal-qrati kif ukoll mal-kunċett ta’ “qorti stabbilita minn qabel bil-liġi” li jirriżulta mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u mill-Artikolu 47 tal-Karta, bħal dawk li saru lill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kuntest tal-kawżi preliminari msemmija fil-punti 141 u 144 ta’ din is-sentenza, jistgħu, sempliċement talli fformulaw tali domandi u esprimew id-dubji tagħhom dwar l-oriġini tagħhom, jiġu kkritikati li, b’dan il-mod, wettqu r-reati previsti mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati. |
154 |
Fil-fatt, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali huma, bħalma huwa rrilevat fil-punti 135 sa 138 ta’ din is-sentenza, ifformulati fi kliem tant wiesa’ u impreċiż li ma jippermettix li jiġi eskluż li tali dubji u mistoqsijiet ikunu pperċepiti bħala “li jpoġġu f’dubju l-eżistenza tar-relazzjoni ta’ impjieg ta’ mħallef, l-effettività tal-ħatra ta’ mħallef jew il-leġittimità ta’ korp kostituzzjonali tar-Repubblika tal-Polonja” jew bħala li kkontribwixxew sabiex “jimminaw serjament il-funzjonament ta’ awtorità ġudizzjarja”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjonijiet. |
155 |
Issa, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-Artikolu 267 TFUE jagħti lill-qrati nazzjonali l-possibbiltà l-iktar wiesgħa biex jadixxuha jekk dawn iqisu li kawża pendenti quddiemhom tqajjem kwistjonijiet li jeħtieġu interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni neċessarja għar-riżoluzzjoni tat-tilwima mressqa quddiemhom (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 223 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
156 |
Barra minn hekk, fir-rigward ta’ qrati bħas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) jew in-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema), li d-deċiżjonijiet tagħhom ma jistgħux jiġu appellati taħt id-dritt nazzjonali, fis-sens tat-tielet paragrafu tal-Artikolu 267 TFUE, din il-possibbiltà saħansitra tittrasforma ruħha, bla ħsara għall-eċċezzjonijiet irrikonoxxuti mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, f’obbligu li titressaq talba għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 224 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
157 |
Hija wkoll ġurisprudenza stabbilita li regola tad-dritt nazzjonali ma tistax tipprekludi qorti nazzjonali milli tagħmel użu mill-imsemmija fakultà jew milli tikkonforma ruħha mal-imsemmi obbligu, li huma, fil-fatt, inerenti għas-sistema ta’ kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, stabbilita fl-Artikolu 267 TFUE, u għall-funzjonijiet ta’ mħallef inkarigat mill-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni fdati minn din id-dispożizzjoni lill-qrati nazzjonali (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 225 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
158 |
Barra minn hekk, regola tad-dritt nazzjonali li jista’, b’mod partikolari, ikollha bħala konsegwenza li mħallef nazzjonali jippreferi joqgħod lura milli jagħmel domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja tippreġudika l-prerogattivi hekk irrikonoxxuti lill-qrati nazzjonali mill-Artikolu 267 TFUE u, konsegwentement, l-effikaċja ta’ din is-sistema ta’ kooperazzjoni (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 226 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
159 |
Għalhekk, dispożizzjonijiet nazzjonali li minnhom jirriżulta li l-imħallfin nazzjonali jistgħu jesponu lilhom infushom għal proċeduri dixxiplinari minħabba l-fatt li jkunu għamlu rinviju għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja ma jistgħux jiġu aċċettati. Fil-fatt, is-sempliċi perspettiva li persuna tkun tista’, jekk ikun il-każ, tkun is-suġġett ta’ proċeduri dixxiplinari minħabba li tkun għamlet tali rinviju jew minħabba li tkun iddeċidiet li dan jinżamm wara l-preżentata tiegħu hija ta’ natura li tippreġudika l-eżerċizzju effettiv mill-imħallfin nazzjonali kkonċernati tal-fakultà u tal-funzjonijiet imsemmija fil-punt 157 ta’ din is-sentenza (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 227 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
160 |
F’dan il-kuntest, għandu, barra minn hekk, jiġi enfasizzat li l-Qorti tal-Ġustizzja rrilevat, f’diversi sentenzi, li effettivament diġà nfetħu investigazzjonijiet preliminari għall-ftuħ ta’ eventwali proċeduri dixxiplinari dwar deċiżjonijiet li permezz tagħhom qrati ordinarji Pollakki kienu għamlu talbiet għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar, b’mod partikolari, l-interpretazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE (ara s-sentenzi tat‑2 ta’ Marzu 2021, A. B. et (Ħatra tal-Imħallfin tal-Qorti Suprema – Rikors) C‑824/18, EU:C:2021:153, punt 101 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin), C‑791/19, EU:C:2021:596, punt 231). |
161 |
Għalhekk, mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha jirriżulta li r-riskju li d-dispożizzjonijiet nazzjonali li l-Kummissjoni tikkontesta fl-ewwel parti tat-tielet ilment jistgħu jkunu s-suġġett ta’ interpretazzjoni li tippermetti li s-sistema dixxiplinari kkonċernata tintuża sabiex jiġu ssanzjonati mħallfin nazzjonali minħabba li għamlu rinviji għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja jew żammew tali rinviji huwa stabbilit ukoll u dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jiksru, konsegwentement, l-Artikolu 267 TFUE. |
162 |
Fl-aħħar, l-argument tar-Repubblika tal-Polonja rripetut fil-punt 124 ta’ din is-sentenza u bbażat fuq allegata kontradizzjoni bejn it-tielet ilment u t-tieni ilment għandu jiġi miċħud. F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed, fil-fatt, li jiġi rrilevat li, minkejja li dan it-tieni ilment huwa intiż li jiddenunzja ċ-ċirkustanza li l-eżami ta’ ċerti kwistjonijiet legali jaqa’ taħt il-kompetenza esklużiva tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, it-tielet ilment jirrigwarda, min-naħa tiegħu, il-konformità mad-dritt tal-Unjoni ta’ dispożizzjonijiet li jistabbilixxu ċerti tipi ta’ aġir bħala reati dixxiplinari tal-imħallfin tal-qrati ordinarji, tal-qrati amministrattivi u tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), inkluż, barra minn hekk, l-imħallfin tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. |
163 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, għandu jiġi kkonstatat li d-dispożizzjonijiet tal-punti (2) u (3) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u tal-punti (2) u (3) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji jiksru kemm id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll dawk tal-Artikolu 267 TFUE, b’tali mod li l-ewwel parti tat-tielet ilment tal-Kummissjoni għandha tintlaqa’. |
– Fuq it‑tieni parti tat‑tielet ilment
164 |
Għandu jiġi rrilevat, qabelxejn, li, bħalma tenfasizza l-Kummissjoni, id-dispożizzjoni tal-punt (1) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema li tikklassifika bħala reat dixxiplinari tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) il-“ksur manifest u flagranti tal-liġi” tieħu, f’dan ir-rigward, formulazzjoni identika għal dik li diġà kien jinkludi l-punt (1) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji qabel l-emenda tiegħu bil-Liġi Emendatorja u li kien jistabbilixxi wkoll tali ksur bħala reat dixxiplinari tal-imħallfin ta’ dawn il-qrati. |
165 |
Issa, bħalma jsegwi mill-punt 157 u mit-tieni inċiż tal-punt (1) tad-dispożittiv tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), mogħtija matul din l-istanza, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, dwar ir-regola stabbilita fil-punt (1) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji, li, fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha stabbiliti fil-punti 134 sa 156 ta’ dik is-sentenza, kien stabbilit li, fil-kuntest partikolari li jirriżulta mir-riformi reċenti li affettwaw is-setgħa ġudizzjarja u s-sistema dixxiplinari applikabbli għall-imħallfin tal-qrati ordinarji fil-Polonja, id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “reat dixxiplinari” li tinkludi din id-dispożizzjoni ma kinitx tippermetti li jiġi evitat li din is-sistema dixxiplinari tintuża sabiex isiru, fil-konfront ta’ dawn l-imħallfin, li huma msejħa sabiex jinterpretaw u japplikaw id-dritt tal-Unjoni, pressjoni u effett dissważiv li jistgħu jinfluwenzaw il-kontenut tad-deċiżjonijiet tagħhom. F’dan il-punt 157, il-Qorti tal-Ġustizzja għalhekk ikkonkludiet li dan il-punt (1) tal-Artikolu 107(1) kien, minħabba f’hekk, jippreġudika l-indipendenza tal-imħallfin tal-qrati ordinarji bi ksur tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
166 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok, għal raġunijiet essenzjalment identiċi għal dawk esposti fil-punti 134 sa 156 tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), li għandu jsir riferiment għalihom, li jiġi kkonstatat li l-punt (1) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema tikser, ukoll, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. Fil-fatt, din id-dispożizzjoni nazzjonali tikser l-indipendenza tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) li, bħalma ġie rrilevat fil-punt 92 ta’ din is-sentenza, huma wkoll għandhom jinterpretaw u japplikaw id-dritt tal-Unjoni, peress li l-imsemmija dispożizzjoni nazzjonali ma tippermettix li jiġi evitat li s-sistema dixxiplinari applikabbli fil-konfront ta’ dawn l-imħallfin tintuża sabiex isiru pressjoni u effett dissważiv li jistgħu jinfluwenzaw il-kontenut tad-deċiżjonijiet tagħhom, b’mod partikolari dawk li jirrigwardaw ir-rekwiżiti li jirriżultaw mid-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva dwar l-eżistenza ta’ qrati indipendenti u imparzjali stabbiliti minn qabel bil-liġi. |
167 |
Barra minn hekk, għandu jitfakkar li, fis-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll, bħalma jsegwi mill-punt 234 u mill-punt 2 tad-dispożittiv tagħha, li, minħabba l-eżistenza tar-reat dixxiplinari stabbilit fil-punt (1) tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji u għar-raġunijiet esposti fil-punti 222 sa 233 ta’ dik is-sentenza, ir-Repubblika tal-Polonja kienet kisret l-obbligi tagħha skont it-tieni u t-tielet paragrafu tal-Artikolu 267 TFUE, billi ppermettiet li d-dritt tal-qrati nazzjonali kkonċernati li jressqu talbiet għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jkun limitat bil-possibbiltà li jinbdew proċeduri dixxiplinari. |
168 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok, għal motivi essenzjalment identiċi għal dawk mogħtija fil-punti 222 sa 233 tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), li għandu jsir riferiment għalihom, li jiġi kkonstatat li, billi adottat u żammet fis-seħħ id-dispożizzjoni tal-punt (1) tal-Artikolu 72(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u billi ppermettiet, b’tali mod, li l-obbligu tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti tal-Ġustizzja) li tressaq talbiet għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jkun limitat bil-possibbiltà li jinbdew proċeduri dixxiplinari fil-konfront tal-imħallfin ta’ dik il-qorti nazzjonali, ir-Repubblika tal-Polonja naqset milli twettaq l-obbligi tagħha skont l-Artikolu 267 TFUE. |
169 |
Minn dan isegwi li t-tieni parti tat-tielet ilment hija fondata wkoll u li dan l-ilment għandu, konsegwentement, jintlaqa’ fit-totalità tiegħu. |
Fuq l‑ewwel ilment
L‑argumenti tal‑partijiet
170 |
Permezz tal-ewwel ilment tagħha, li għandu jiġi eżaminat fit-tielet lok, il-Kummissjoni targumenta li d-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 42a(1) u (2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, tal-Artikolu 26(3) u tal-Artikolu 29(2) u (3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u tal-Artikolu 5(1a) u (1b) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi kif ukoll id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji u dawk tal-Artikolu 8 tal-Liġi Emendatorja jiksru d-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni u l-Artikolu 267 TFUE. |
171 |
Skont il-Kummissjoni, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali għandhom bħala għan li jipprojbixxu lill-qrati nazzjonali li japplikaw għalihom milli jivverifikaw, bħalma dawn tal-aħħar għandhom madankollu l-obbligu li jagħmlu, ex officio jew fuq it-talba ta’ parti, jekk id-dritt ta’ partijiet f’kawża għal smigħ minn qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi, fil-kawżi dwar id-drittijiet individwali li dawn jisiltu mid-dritt tal-Unjoni, jistax jiġi ggarantit jew ġiex miksur, billi jistħarrġu jekk il-formazzjoni rispettiva tagħhom jew dik ta’ qorti oħra, pereżempju kulleġġ ta’ livell inferjuri, kinitx tissodisfa r-rekwiżiti meħtieġa sabiex tiġi offruta tali garanzija. Tali stħarriġ għandu, fil-fatt, b’mod partikolari, ikun jista’ jirrigwarda r-regolarità tal-proċess ta’ ħatra tal-membri li jiffurmaw il-qrati kkonċernati jew jippermetti li tiġi evalwata l-leġittimità tagħhom u tal-membri tagħhom, li jkun intiż li jipprevjeni d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati. |
172 |
Skont il-Kummissjoni, ir-Repubblika tal-Polonja, billi tinvoka l-prinċipju ta’ irremovabbiltà tal-imħallfin u l-impossibbiltà Kostituzzjonali li jiġi invalidat l-att ta’ ħatra tagħhom, tfixkel l-obbligu li jkun permess tali stħarriġ ġudizzjarju li jirriżulta mid-dritt tal-Unjoni mal-konsegwenzi tal-konstatazzjoni, wara dan l-istħarriġ ġudizzjarju, tan-nuqqas ta’ osservanza eventwali tar-rekwiżiti li jirriżultaw mid-dritt ta’ aċċess għal qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi. Issa, tali konsegwenzi, li għandhom jiġu ddeterminati mill-qorti nazzjonali msejħa sabiex tiddeċiedi, abbażi tad-dritt nazzjonali applikabbli u billi tieħu debitament inkunsiderazzjoni l-effettività sħiħa tad-dritt tal-Unjoni u n-neċessità li jiġu bbilanċjati r-rekwiżiti relatati mal-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ ċertezza legali u dawk relatati mal-osservanza tad-dritt applikabbli, ma għandhomx neċessarjament jikkonsistu f’annullament tal-att ta’ ħatra inkwistjoni jew f’revoka tal-imħallef ikkonċernat. B’mod ġenerali, dawn il-konsegwenzi jkunu barra minn hekk iddeterminati fil-kuntest ta’ stħarriġ ġudizzjarju mwettaq fit-tieni istanza u li s-suġġett tiegħu huwa sentenza jew att li ma huwiex att ta’ ħatra għal pożizzjoni ta’ mħallef. |
173 |
Fil-każ li jiġi stabbilit ksur tad-dritt fundamentali tal-partijiet f’kawża għal rimedju ġudizzjarju effettiv, il-prinċipju ta’ supremazija u l-effettività tad-dritt tal-Unjoni jeżiġu, barra minn hekk, skont il-Kummissjoni, li, meta r-riżultat tal-ibbilanċjar imsemmi iktar ’il fuq jeħtieġ dan, ir-regoli nazzjonali kkonċernati jitħallew mhux applikati. |
174 |
Bi tweġiba, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-Kummissjoni ma ssodisfatx l-oneru tal-prova impost fuqha, billi naqset milli tissostanzja l-allegazzjonijiet tagħha dwar eventwali ksur tal-Artikolu 267 TFUE u tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. Fi kwalunkwe każ, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ma jittrattawx it-tressiq ta’ domandi preliminari mill-qrati nazzjonali u lanqas ma jirrigwardaw kwistjonijiet ta’ kunflitt bejn normi li fil-kuntest tagħhom jista’ jkollu japplika dan il-prinċipju. Barra minn hekk, il-Kummissjoni bl-ebda mod ma spjegat b’liema mod waħda mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, jiġifieri l-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, jista’ jikser id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta. |
175 |
Fir-rigward tal-istanzi l-oħra ta’ ksur allegati ta’ dawn iż-żewġ dispożizzjonijiet tal-aħħar tad-dritt tal-Unjoni, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-obbligu, għal qorti nazzjonali, li teżamina l-osservanza tal-garanziji meħtieġa skonthom sabiex jiġi żgurat li irregolaritajiet fil-proċedura ta’ ħatra ta’ mħallef ma jkunux ippreġudikaw id-dritt ta’ parti għal qorti stabbilita bil-liġi f’kawża partikolari, ma jimplikax li jiġi rrikonoxxut lil kull parti f’kawża d-dritt li titlob li mħallef ikun imċaħħad mill-mandat tiegħu u lil kull qorti nazzjonali l-kompetenza sabiex tikkontesta, irrispettivament mil-liema proċedura, l-att ta’ ħatra ta’ mħallef u l-kwalità dejjiema tal-effetti tagħha mingħajr bażi legali. Skont dak l-Istat Membru, kull interpretazzjoni oħra tkun twassal barra minn hekk għal ksur tal-prinċipji ta’ irremovabbiltà u ta’ indipendenza ġudizzjarja. |
176 |
Skont ir-Repubblika tal-Polonja, bħalma jsegwi mill-interpretazzjoni litterali, kuntestwali, teleoloġika u sistematika tagħhom, u kuntrarjament għat-tifsira żbaljata li l-Kummissjoni tagħtihom, l-Artikolu 42a(1) u (2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, l-Artikolu 26(3) u l-Artikolu 29(2) u (3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema kif ukoll l-Artikolu 5(1a) u (1b) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi ma jipprekludux li l-garanziji meħtieġa skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-Artikolu 47 tal-Karta jkunu osservati. |
177 |
Fl-ewwel lok, skont ir-Repubblika tal-Polonja, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali ġew introdotti biss minħabba theddid serju fuq iċ-ċertezza tar-relazzjonijiet ġuridiċi u l-ġustizzja marbuta ma’ żieda reċenti tat-tentattivi sabiex tiġi mminata l-eżistenza nnifisha tal-mandati tal-imħallfin. B’dan il-mod, il-leġiżlatur Pollakk ried sempliċement jiżgura l-osservanza tad-dritt nazzjonali preeżistenti. Fil-fatt, il-Kostituzzjoni u ġurisprudenza stabbilita tal-qrati kemm Kostituzzjonali kif ukoll amministrattivi minn dejjem eskludiet li l-validità jew l-effettività tal-att ta’ ħatra ta’ mħallef tkun tista’ tkun is-suġġett ta’ stħarriġ ġudizzjarju. |
178 |
Fit-tieni lok, ir-Repubblika tal-Polonja tgħid li l-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali għandhom jiġu interpretati fid-dawl u konformement mad-dispożizzjonijiet ta’ livell superjuri fil-ġerarkija tan-normi, jiġifieri l-Artikolu 45 tal-Kostituzzjoni, l-Artikolu 6 tal-KEDB u d-dispożizzjonijiet korrispondenti tad-dritt tal-Unjoni. |
179 |
Fit-tielet lok, skont ir-Repubblika tal-Polonja, il-kontroll effettiv tal-garanziji relatati mal-aċċess għal qorti indipendenti, imparzjali u stabbilita minn qabel bil-liġi li jirriżultaw mid-dritt tal-Unjoni huwa żgurat bis-sħiħ bl-applikazzjoni ta’ diversi dispożizzjonijiet nazzjonali oħrajn. Dan huwa l-każ, għalhekk, l-ewwel, tal-Artikoli 48 sa 54 tal-ustawa – Kodeks postępowania cywilnego (il-Liġi dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili) (iktar ’il quddiem il-“Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili”), tal-Artikoli 40 sa 44 tal-ustawa – Kodeks postępowania karnego (il-Liġi dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali) u tal-Artikoli 18 sa 24 tal-ustawa – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (il-Liġi dwar il-Proċedura quddiem il-Qrati Amministrattivi), dispożizzjonijiet li jippermettu li tintalab ir-rikuża tal-imħallfin fil-każ ta’ dubju dwar l-imparzjalità tagħhom u dwar l-indipendenza tagħhom. It-tieni, il-possibbiltà, għal parti f’kawża li għandha dubji dwar il-kapaċità ta’ qorti li tiggarantixxi d-dritt tagħha għal tali qorti, li titlob li l-kawża kkonċernata tintbagħat quddiem qorti oħra, konformement mat-tagħlim li jirriżulta mis-sentenza A. K. et, hija ggarantita fl-Artikolu 200(14) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili, skont liema l-qrati nazzjonali għandhom jeżaminaw ex officio jekk għandhomx kompetenza u, fin-nuqqas ta’ tali kompetenza, jibagħtu l-kawża quddiem il-qorti kompetenti. It-tielet, meta l-kompożizzjoni tal-qorti li tkun iddeċidiet hija kuntrarja għal-liġi, il-qorti tal-istanza superjuri li quddiemha jkun ġie ppreżentat appell tkun meħtieġa tannulla, ex officio, il-proċedura kkonċernata u tannulla s-sentenza inkwistjoni, konformement mal-punt (4) tal-Artikolu 379 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili, mal-punt (1) tal-Artikolu 439(1) tal-Liġi dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali u mal-punt (4) tal-Artikolu 183(2) tal-Liġi dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Amministrattiva. |
180 |
Barra minn hekk, skont ir-Repubblika tal-Polonja, il-Kummissjoni hija żbaljata dwar il-portata tal-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji u, għaldaqstant, dwar dik tal-Artikolu 8 tal-Liġi Emendatorja, li tipprevedi l-applikazzjoni ta’ dan l-Artikolu 55(4) għall-kawżi pendenti. Fil-fatt, l-imsemmi Artikolu 55(4) bl-ebda mod ma jipprojbixxi l-evalwazzjoni tal-kwistjoni dwar jekk qorti hijiex komposta korrettament, b’mod partikolari permezz ta’ talba għal rikuża jew sabiex jiġi mistħarreġ jekk din il-kompożizzjoni kellhiex effett negattiv fuq l-eżitu tat-tilwima kkonċernata. L-istess Artikolu 55(4) fir-realtà jwettaq sempliċi kodifikazzjoni ta’ ġurisprudenza stabbilita tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), skont liema ċ-ċirkustanza li kawża tkun ġiet eżaminata minn kulleġġ ġudikanti bi ksur tad-dispożizzjonijiet “regolatorji” dwar l-għoti tal-kawżi lill-imħallfin u dwar id-deżinjazzjoni tal-kulleġġi ġudikanti ma tikkostitwixxix motiv ta’ ordni pubbliku ta’ natura li jinvalida awtomatikament il-proċedura kkonċernata u lanqas każ ta’ ftuħ ta’ azzjoni straordinarja. |
181 |
Fl-aħħar, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta, fi kliem simili għal dak imsemmi fil-punt 124 ta’ din is-sentenza, li l-ewwel u t-tieni lment huma kontradittorji, sa fejn ma huwiex possibbli li jiġi sostnut kemm li d-dritt nazzjonali jipprojbixxi lill-qrati nazzjonali milli jistħarrġu l-eżistenza eventwali ta’ istanzi ta’ ksur tad-dritt għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva u, fl-istess ħin, li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi hija investita b’kompetenza esklużiva sabiex tiddeċiedi fuq il-motivi bbażati fuq tali istanzi ta’ ksur. |
182 |
Fir-replika tagħha, il-Kummissjoni targumenta b’mod partikolari, f’dak li jirrigwarda l-ksur allegat tal-Artikolu 267 TFUE, li hija ppreċiżat, fl-avviż motivat, u li huwa barra minn hekk evidenti, li, billi jipprojbixxu lill-qrati nazzjonali milli jevalwaw jekk qorti jew imħallef jissodisfawx ċerti rekwiżiti relatati mal-protezzjoni ġudizzjarja effettiva li joħorġu mid-dritt tal-Unjoni, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jipprekludu, awtomatikament, lil dawn il-qrati nazzjonali milli jniedu djalogu preliminari mal-Qorti tal-Ġustizzja f’dan ir-rigward. Il-ksur allegat tal-Artikolu 267 TFUE kien, barra minn hekk, sostnut fid-dettall fir-rikors f’dak li jirrigwarda t-tieni lment. Fir-rigward tal-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, dan għandu l-istess kontenut normattiv bħall-Artikolu 29(3) ta’ din il-liġi u bħall-Artikolu 42a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, b’tali mod li l-istess raġunament ġuridiku japplika f’dak li jirrigwarda dawn id-dispożizzjonijiet kollha, mingħajr il-ħtieġa li jiġi ppreċiżat fil-motivi tar-rikors. |
183 |
Fir-rigward tal-ksur allegat tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, id-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punt 176 ta’ din is-sentenza jipprojbixxu, skont il-Kummissjoni, mhux biss li mħallef “[j]istabbilixxi” iżda wkoll li “[j]evalwa” l-legalità tal-ħatra kif ukoll is-“setgħa li jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji li tirriżulta minn din il-ħatra”, mingħajr ma jsemmu l-att ta’ ħatra kkonċernat, b’tali mod li, abbażi ta’ tali formulazzjoni, l-evalwazzjoni tas-setgħa ta’ mħallef li jiddeċiedi f’kawża partikolari hija pprojbita. Din l-interpretazzjoni tirriżulta wkoll mill-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, skont liema talba msemmija fil-paragrafu 2 ta’ dan l-istess artikolu ma tistax tirrigwarda l-evalwazzjoni tal-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew il-leġittimità tiegħu sabiex jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji. |
184 |
F’dak li jirrigwarda l-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, il-Kummissjoni tosserva li din id-dispożizzjoni nazzjonali ma tirrigwardax il-każijiet ta’ ksur tad-dispożizzjonijiet dwar l-attribuzzjoni tal-kawżi jew id-deżinjazzjoni u l-modifika tal-kulleġġi ġudikanti, b’tali mod li l-argumenti invokati mir-Repubblika tal-Polonja u bbażati fuq tali ksur huma nieqsa minn rilevanza. |
185 |
Fil-kontroreplika tagħha, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li, fir-rigward tal-istanzi ta’ ksur allegati tal-Artikolu 267 TFUE u tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, il-Kummissjoni ma hijiex fondata li tikkuntenta ruħha la b’allegata “evidenza”, bi kwalunkwe preżunzjoni tkun f’dan ir-rigward eskluża, u lanqas bil-fatt li fl-opinjoni motivata jkun hemm argument mhux invokat fir-rikors. Fir-rigward tal-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, kien il-kompitu tal-Kummissjoni li tissostanzja l-ilmenti tagħha mingħajr ma jkun jista’ jiġi mistenni mill-konvenuta li din tipprova taqta’ li argumenti invokati fir-rikors dwar dispożizzjonijiet nazzjonali oħrajn setgħu wkoll isostnu dawn l-ilmenti. |
186 |
Fir-rigward tal-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, mit-tieni sentenza ta’ din id-dispożizzjoni u, b’mod partikolari, mill-użu tal-kliem “ma jistgħux jikkostitwixxu bażi” li jinsab fihom ma jsegwix li l-konformità mad-dispożizzjonijiet regolatorji dwar l-attribuzzjoni tal-kawżi jew id-deżinjazzjoni jew il-modifika tal-kulleġġi ġudikanti hija ta’ natura li tirregolarizza d-difetti l-oħrajn kollha li, skont il-każ, ivvizzjaw il-proċedura kkonċernata u jistgħu jwasslu għal deċiżjoni li tikser id-dritt tal-parti f’kawża għal qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi. |
187 |
Matul is-seduta, lil hinn mill-kunsiderazzjonijiet invokati fil-punti 117 u 118 ta’ din is-sentenza, il-Kummissjoni argumentat li, fir-rigward tal-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, din id-dispożizzjoni nazzjonali kienet, pereżempju, ta’ natura li tostakola l-osservanza, mill-qrati nazzjonali, tat-tagħlim li joħroġ, minn naħa, mill-punt 176 tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), u, min-naħa l-oħra, mid-dispożittiv tas-sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931). |
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal-Ġustizzja
– Fuq l‑ammissibbiltà
188 |
Fir-rigward, fl-ewwel lok, tal-ksur allegat tal-Artikolu 267 TFUE, għandu jitfakkar li, konformement mal-Artikolu 120(c) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja u l-ġurisprudenza tagħha relatata ma’ din id-dispożizzjoni, kull rikors promotur għandu jindika s-suġġett tal-kawża, il-motivi u l-argumenti invokati kif ukoll espożizzjoni fil-qosor ta’ dawn il-motivi. Tali indikazzjoni għandha tkun ċara u preċiża biżżejjed sabiex tippermetti lill-konvenut jipprepara d-difiża tiegħu u lill-Qorti tal-Ġustizzja teżerċita l-istħarriġ tagħha. Minn dan jirriżulta li l-punti essenzjali ta’ fatt u ta’ liġi li fuqhom huwa bbażat rikors għandhom jirriżultaw b’mod koerenti u li jinftiehem mit-test tar-rikors innifsu u li t-talbiet ta’ dan tal-aħħar għandhom jiġu redatti b’mod mhux ekwivoku sabiex jiġi evitat li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi ultra petita jew tonqos milli tiddeċiedi fuq motiv (sentenza tad‑19 ta’ Settembru 2017, Il‑Kummissjoni vs L‑Irlanda (Taxxa ta’ reġistrazzjoni), C‑552/15, EU:C:2017:698, punt 38 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
189 |
Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li, fil-kuntest ta’ rikors ippreżentat skont l-Artikolu 258 TFUE, dan għandu jippreżenta l-ilmenti b’mod koerenti u preċiż sabiex l-Istat Membru u l-Qorti tal-Ġustizzja jkunu jistgħu jifhmu eżattament il-portata tal-ksur tad-dritt tal-Unjoni allegat, kundizzjoni neċessarja sabiex dan l-Istat ikun jista’ jsostni b’mod effettiv l-eċċezzjonijiet tiegħu u sabiex il-Qorti tal-Ġustizzja tkun tista’ tivverifika l-eżistenza tan-nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu allegat (sentenza tat‑8 ta’ Marzu 2022, Il‑Kummissjoni vs Ir‑Renju Unit (Ġlieda kontra l-frodi u s-Sottovalutazzjoni), C‑213/19, EU:C:2022:167, punt 133 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
190 |
B’mod partikolari, ir-rikors tal-Kummissjoni għandu jkun fih espożizzjoni koerenti u ddettaljata tar-raġunijiet li wassluha għall-konvinzjoni li l-Istat Membru kkonċernat naqas milli jwettaq wieħed mill-obbligi tiegħu taħt id-dritt tal-Unjoni (sentenza tal‑31 ta’ Ottubru 2019, Il‑Kummissjoni vs Il‑Pajjiżi l‑Baxxi, C‑395/17, EU:C:2019:918, punt 54 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
191 |
Issa, f’dan il-każ, għandu jiġi rrilevat li, għalkemm l-Artikolu 267 TFUE huwa b’mod partikolari msemmi fil-petitum tar-rikors relatat mal-ewwel ilment, l-iżviluppi ta’ dan tal-aħħar iddedikati għall-preżentazzjoni ta’ dan l-ilment u għall-argument tal-Kummissjoni li huwa relatat miegħu, min-naħa l-oħra, bl-ebda mod ma jsemmu dan l-artikolu u l-ksur eventwali tiegħu, u lanqas, a fortiori, ma jagħmlu xi preċiżazzjoni f’dak li jirrigwarda r-raġunijiet li għalihom id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fil-kuntest tal-imsemmi lment huma ta’ natura li jiksru l-imsemmi artikolu. |
192 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi kkonstatat, bħall-Avukat Ġenerali fil-punt 128 tal-konklużjonijiet tiegħu, li, fir-rigward tal-ksur allegat tal-Artikolu 267 TFUE fil-kuntest tal-ewwel ilment, ir-rikors ma jissodisfax ir-rekwiżiti mfakkra fil-punti 188 sa 190 ta’ din is-sentenza. F’dan ir-rigward, la ċ-ċirkustanza li dan il-ksur allegat, fir-rigward ta’ dan l-ewwel ilment, ġie sostnut mill-Kummissjoni fl-opinjoni motivata, u lanqas il-fatt li ksur analogu tal-Artikolu 267 TFUE kien is-suġġett ta’ argumenti f’dak li jirrigwarda lmenti oħra artikolati fir-rikors dwar dispożizzjonijiet nazzjonali differenti minn dawk imsemmija fl-imsemmi l-ewwel ilment, ma huma ta’ natura li jistgħu jirrimedjaw l-irregolarità li l-att promotur huwa vvizzjat biha. Fil-fatt, din tal-aħħar ma tippermettix, fir-rigward tal-ewwel ilment, li tiġi ppreċiżata, b’mod koerenti, ċar u preċiż, it-tilwima relatata mal-Artikolu 267 TFUE li f’dan il-każ ġiet sottomessa lill-Qorti tal-Ġustizzja wara l-proċedura prekontenzjuża. |
193 |
Fit-tieni lok, fir-rigward tal-ksur allegat tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, għandu, min-naħa l-oħra, jiġi rrilevat li, fl-iżviluppi stabbiliti fl-ewwel ilment li hija kkonstatat fir-rikors, il-Kummissjoni tagħmel riferiment għal dan il-prinċipju billi tenfasizza, b’mod partikolari, fil-punt 75 ta’ dan ir-rikors, li, billi jipprekludu lill-qrati Pollakki milli jagħtu deċiżjoni fuq il-kwistjoni dwar jekk humiex issodisfatti r-rekwiżiti li joħorġu mid-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, fis-sitwazzjonijiet koperti mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, dawn tal-aħħar setgħu wkoll, minħabba dan il-fatt innifsu, jipprekludu lil dawn il-qrati milli jadottaw, konformement mal-imsemmi prinċipju, l-atti li jistgħu jirriżultaw neċessarji sabiex tiġi żgurata l-osservanza effettiva ta’ dawn ir-rekwiżiti f’tali sitwazzjonijiet. |
194 |
F’dak li jirrigwarda, fit-tielet lok, l-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, huwa, ċertament, minnu, bħalma tosserva r-Repubblika tal-Polonja, li, għalkemm din id-dispożizzjoni nazzjonali tissemma fil-petitum tar-rikors dwar l-ewwel ilment, l-argumenti stabbiliti insostenn ta’ dan l-ilment f’dan ir-rikors ma jinkludux żviluppi speċifiċi relatati mal-imsemmija dispożizzjoni. |
195 |
Madankollu, bħalma ssemmi l-Kummissjoni, billi jistabbilixxi li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi ma tistax teżamina talba dwar il-konstatazzjoni u l-evalwazzjoni tal-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tal-leġittimità tiegħu sabiex jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji, dan l-Artikolu 26(3) sempliċement jirrepeti, essenzjalment, dak li diġà jsegwi mill-Artikolu 29(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, jiġifieri li s-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), b’mod partikolari l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, tiġi pprojbita milli tikkonstata jew tevalwa l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew mis-setgħa li teżerċita kompiti fil-qasam ta’ amministrazzjoni tal-ġustizzja li tirriżulta minn din il-ħatra. |
196 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jitqies li l-kritiki indirizzati mill-Kummissjoni fil-konfront tal-Artikolu 29(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jirrigwardaw, ipso facto, l-Artikolu 26(3) tagħha wkoll u għalhekk jinkludu din id-dispożizzjoni tal-aħħar. Minn dan isegwi li ma kienx neċessarju li l-Kummissjoni tipprovdi spjega partikolari f’dak li jirrigwarda din id-dispożizzjoni nazzjonali tal-aħħar u, għaldaqstant, li l-assenza ta’ tali spjega ma kinitx ta’ natura li taffettwa d-drittijiet tad-difiża tar-Repubblika tal-Polonja. |
197 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha jsegwi li l-ewwel ilment tal-Kummissjoni huwa inammissibbli sa fejn dan jirrigwarda l-ksur allegat tal-Artikolu 267 TFUE u huwa ammissibbli fil-kumplament tiegħu. |
– Fuq il‑mertu
198 |
Fir-rigward, qabelxejn, tal-Artikolu 42a(1) u (2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, tal-Artikolu 29(2) u (3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u tal-Artikolu 5(1a) u (1b) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi, mill-kliem tal-ewwel żewġ dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija jsegwi, minn naħa, li “fil-kuntest tal-attivitajiet” tad-diversi qrati kkonċernati “jew tal-korpi [tagħhom]”, ma “għandux ikun permissibbli li titqiegħed f’dubju l-leġittimità tal-[qrati], il-korpi kostituzzjonali tal-Istat u l-korpi responsabbli għall-istħarriġ u l-protezzjoni tal-liġi” u, min-naħa l-oħra, li dawn il-qrati “ma [jistgħux] [j]istabbilixx[u] jew [j]evalwa[w] l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tas-setgħa li jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji li tirriżulta minn din il-ħatra”. F’dak li jirrigwarda l-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, din id-dispożizzjoni teskludi li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi tkun tista’, wara li tintbagħat lilha, minn qorti oħra, talba dwar ir-rikuża ta’ mħallef jew id-deżinjazzjoni ta’ qorti li quddiemha għandha tinbeda proċedura u li tinkludi, skont il-każ, ilmenti bbażati fuq l-assenza ta’ indipendenza tal-imħallef jew tal-qorti kkonċernati, teżamina din it-talba meta din tal-aħħar “tikkonċerna l-konstatazzjoni u l-evalwazzjoni tal-legalità ta’ ħatra ta’ mħallef jew tal-leġittimità tiegħu sabiex jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji”. |
199 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat, fl-ewwel lok, li, bħal dak li ġie rrilevat, essenzjalment, fil-punti 135 sa 137 ta’ din is-sentenza dwar dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tat-tielet ilment, il-kliem li jikkaratterizza d-dispożizzjonijiet nazzjonali koperti mill-ewwel ilment ma jippermettix li jitqies, kuntrarjament għal dak li targumenta r-Repubblika tal-Polonja, li l-projbizzjonijiet hekk stabbiliti jirrigwardaw biss atti ġudizzjarji li għandhom bħala għan li tingħata deċiżjoni fuq il-validità tal-att ta’ ħatra ta’ mħallef. |
200 |
Fil-fatt, minn naħa, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali tal-aħħar ma jipprojbixxux biss “il-konstatazzjoni” iżda wkoll “l-evalwazzjoni”, fid-dawl tal-“legalità” tagħhom, kemm tal-“ħatra” innifisha kif ukoll is-“setgħa li jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji li tirriżulta minn din il-ħatra”. Min-naħa l-oħra, dawn l-istess dispożizzjonijiet jipprojbixxu, bi kliem dejjem iżjed ġenerali, kull “tqegħid f’dubju” tal-“leġittimità” tal-qrati u tal-“korpi kostituzzjonali tal-Istat jew il-korpi responsabbli għall-istħarriġ u l-protezzjoni tal-liġi”. |
201 |
Fid-dawl tan-natura relattivament wiesgħa u impreċiża tagħhom, tali formulazzjonijiet jidhru bħala li huma ta’ natura li jistgħu jwasslu sabiex firxa wiesgħa ta’ atti jew ta’ aġir tal-qrati ordinarji, tal-qrati amministrattivi jew tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) jew tal-korpi tagħhom tkun tista’, minħabba l-kontenut tagħha jew tal-effetti tagħha, taqa’ taħt il-projbizzjonijiet hekk stabbiliti. B’mod partikolari, dan jista’ jkun il-każ meta dawn il-qrati jkunu obbligati, konformement mal-obbligi imposti fuqhom u mfakkra fil-punti 128 sa 131 ta’ din is-sentenza, jivverifikaw, f’ċerti ċirkustanzi, jekk huma stess jew l-imħallfin li jiffurmawhom jew imħallfin jew qrati oħrajn, li jkunu msejħa jiddeċiedu f’kawżi li jittrattaw id-dritt tal-Unjoni jew li ddeċidew fihom, jissodisfawx ir-rekwiżiti li joħorġu mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u mill-Artikolu 47 tal-Karta relatati mal-indipendenza, mal-imparzjalità u mal-istabbiliment minn qabel bil-liġi tal-qrati u mħallfin ikkonċernati. |
202 |
Fit-tieni lok, għandu jiġi rrilevat li l-kliem li uża l-leġiżlatur Pollakk huwa, bħal dak li huwa rrilevat fil-punt 140 ta’ din is-sentenza dwar id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tat-tielet ilment, marbut mill-qrib ma’ sensiela ta’ mistoqsijiet imqajma minn diversi qrati Pollakki dwar il-konformità mad-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, mar-rekwiżiti li joħorġu mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u mill-Artikolu 47 tal-Karta, ta’ diversi emendi leġiżlattivi reċenti li affettwaw l-organizzazzjoni tal-ġustizzja fil-Polonja. |
203 |
Fil-fatt, il-Liġi Emendatorja u d-dispożizzjonijiet nazzjonali koperti mill-ewwel ilment ġew adottati, b’urġenza, fil-kuntest deskritt fil-punti 141 sa 145 ta’ din is-sentenza, li huwa b’mod partikolari kkaratterizzat mill-eżistenza, minn naħa, ta’ żviluppi ġurisprudenzjali reċenti relatati mal-preżervazzjoni tal-Istat tad-dritt u, b’mod partikolari, mal-indipendenza tas-setgħa ġudizzjarja fil-Polonja, li jirriżultaw mis-sentenza A. K. et kif ukoll, min-naħa l-oħra, minn diversi rinviji għal deċiżjoni preliminari pendenti quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja u li jittrattaw tali problematika. |
204 |
F’dan ir-rigward, mill-punti 134, 139 u 149 kif ukoll mid-dispożittiv tas-sentenza A. K. et isegwi, b’mod partikolari, li t-tagħrif minn dik is-sentenza, bħal dak mill-ġurisprudenza nazzjonali, imsemmija fil-punt 143 ta’ din is-sentenza li ġiet żviluppata fid-dawl tal-imsemmija sentenza A. K. et, jirrigwarda l-konformità mad-dritt tal-Unjoni tal-kompetenzi li ngħataw lill-Awla Dixxiplinari, b’mod partikolari fid-dawl tal-modalitajiet li rregolaw l-ħatra tal-membri ta’ dik l-awla u tan-nuqqasijiet ta’ indipendenza kemm tal-imsemmija awla kif ukoll tal-KRS li seħħew f’dan il-proċess ta’ ħatra. |
205 |
B’mod partikolari, bħalma ġie rrilevat fil-punt 141 ta’ din is-sentenza, mis-sentenza A. K. et kien jirriżulta b’mod ċar li l-qrati nazzjonali msejħa sabiex jiddeċiedu fuq kawżi ta’ dan it-tip jista’ jkollhom l-obbligu, skont id-dritt tal-Unjoni, minn naħa, li jiddeċiedu fuq jekk istanza bħall-Awla Dixxiplinari hijiex xierqa sabiex tiddeċiedi fuq kawżi li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni, billi tieħu inkunsiderazzjoni b’mod partikolari l-kundizzjonijiet li fihom seħħet il-ħatra tal-membri tagħha u, min-naħa l-oħra, teżamina l-indipendenza tal-KRS u, fin-nuqqas ta’ tali indipendenza, tiddeċiedi fuq il-konsegwenzi marbuta mal-intervent ta’ dan il-korp fil-proċess ta’ ħatra tal-imħallfin tal-Awla Dixxiplinari. |
206 |
Issa, kien ovvju li, b’dan il-mod, dawn il-qrati nazzjonali, responsabbli sabiex japplikaw, fil-kuntest tal-kompetenza tagħhom, id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, jistgħu jiġu msejħa jadottaw atti li jistgħu jitqiesu bħala li huma ta’ natura li “jqiegħdu f’dubju” l-“leġittimità tal-[qrati]”, bħall-Awla Dixxiplinari jew dik ta’ “korpi kostituzzjonali tal-Istat […] [jew] l-protezzjoni tal-liġi”, bħall-KRS, billi jagħmlu, barra minn hekk, f’din l-okkażjoni, “evalwazzjonijiet” dwar il-“legalità” tal-“ħatra” tal-imħallfin sedenti fi ħdan l-imsemmija Awla u tas-“setgħa [tagħhom] li jeżerċita[w] funzjonijiet ġudizzjarji fil-qasam ta’ amministrazzjoni tal-ġustizzja”, fis-sens tad-dispożizzjonijiet nazzjonali li l-Kummissjoni tikkontesta fil-kuntest tal-ewwel ilment. |
207 |
Fir-rigward tad-domandi preliminari, imsemmija fil-punt 144 ta’ din is-sentenza, li l-Qorti tal-Ġustizzja kienet adita biha fid-data ta’ adozzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, dawn kienu jirrigwardaw, minn naħa, l-assenza ta’ konformità eventwali mad-dritt tal-Unjoni ta’ regoli nazzjonali ġodda, skont liema diversi persuni kienu reċentement inħatru għal pożizzjonijiet ta’ mħallfin fis-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), u l-effetti li jistgħu jirriżultaw minn tali assenza ta’ konformità f’dak li jirrigwarda l-atti ġudizzjarji adottati mill-imħallfin ikkonċernati. Dawn id-domandi preliminari kienu jittrattaw, minn naħa, l-assenza ta’ konformità eventwali ma’ dan id-dritt ta’ regoli nazzjonali li jawtorizzaw l-adozzjoni ta’ deċiżjonijiet ministerjali li jikkonsistu f’li mħallfin jiġu ddelegati fi qrati differenti mill-qorti ta’ oriġini tagħhom. |
208 |
Skont il-kontenut tagħhom, ir-risposti għalhekk mistennija mill-Qorti tal-Ġustizzja għall-imsemmija domandi preliminari kienu ta’ natura li jistgħu jwasslu lill-qrati nazzjonali sabiex ikollhom, skont il-każ, jagħmlu “evalwazzjonijiet” dwar il-“legalità” tal-“ħatra” tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) jew tas-“setgħa [tagħhom] li jeżerċita[w] funzjonijiet ġudizzjarji fil-qasam ta’ amministrazzjoni tal-ġustizzja” jew jadottaw atti li jistgħu jitqiesu bħala li “jqiegħdu f’dubju” l-“leġittimità tal-[qrati]”, b’mod partikolari dawk li fihom kienu ddelegati mħallfin. |
209 |
Barra minn hekk, bħalma jsegwi mis-sentenzi msemmija fil-punti 146 u 148 ta’ din is-sentenza, ir-risposti mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja għad-domandi preliminari li l-kontenut tagħhom tfakkar fil-punt 207 ta’ din is-sentenza kkonfermaw ir-riskju li atti jew evalwazzjonijiet li huma imposti, f’ċerti ċirkustanzi, fuq il-qrati nazzjonali skont id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta jistgħu effettivament jaqgħu taħt il-projbizzjonijiet stabbiliti fid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fil-kuntest tal-ewwel ilment. |
210 |
L-argument tar-Repubblika tal-Polonja msemmi fil-punt 175 ta’ din is-sentenza ma huwiex ta’ natura li jikkontesta l-analiżi preċedenti. Fil-fatt, minnha ma jirriżultax li kull qorti nazzjonali għandha tingħata l-kompetenza sabiex tikkontesta, ex officio jew fuq it-talba ta’ parti f’kawża, fil-kuntest ta’ kwalunkwe proċedura li tkun, l-att ta’ ħatra ta’ mħallef, ir-relazzjoni ta’ xogħol tiegħu jew l-eżerċizzju tas-setgħa ġudizzjarja tiegħu, wara li jkun, skont il-każ, talab interpretazzjoni preliminari mill-Qorti tal-Ġustizzja. |
211 |
Bħalma l-Qorti tal-Ġustizzja, fis-sentenza tat‑22 ta’ Marzu 2022, Prokurator Generalny et (Awla Dixxiplinari tal-Qorti Suprema – Ħatra) (C‑508/19, EU:C:2022:201, punti 70, 71 u 81 sa 83), iddeċidiet li hija inammissibbli talba għal deċiżjoni preliminari mressqa fil-kuntest ta’ kontestazzjoni, quddiem il-qorti tar-rinviju, tal-validità tal-ħatra ta’ mħallef tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), wara li b’mod partikolari rrilevat, minn naħa, li d-domandi magħmula f’dik it-talba kienu intrinsikament jirrigwardaw tilwima differenti minn dik fil-kawża prinċipali u, min-naħa l-oħra, li l-azzjoni fil-kawża prinċipali kienet intiża li tikseb forma ta’ invalidazzjoni erga omnes tal-ħatra tal-imħallef ikkonċernat għall-funzjonijiet ta’ mħallef ta’ dik il-qorti minkejja li d-dritt nazzjonali ma jawtorizzax u qatt ma awtorizza lill-partijiet kollha f’kawża sabiex jikkontestaw il-ħatra tal-imħallfin permezz ta’ azzjoni diretta għall-annullament jew għall-invalidazzjoni ta’ tali ħatra. |
212 |
Fit-tielet lok, fir-rigward tal-allegazzjonijiet tar-Repubblika tal-Polonja li regoli nazzjonali oħrajn jippermettu li jiġu ssodisfatti r-rekwiżiti li joħorġu mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, għandu jiġi rrilevat, l-ewwel, li, fir-rigward tad-dispożizzjonijiet nazzjonali fil-qasam ta’ rikuża tal-imħallfin imsemmija fil-punt 179 ta’ din is-sentenza, minn naħa, mill-Artikolu 26(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jsegwi li l-evalwazzjoni tal-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tal-leġittimità tiegħu sabiex jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji ma hijiex awtorizzata fil-kuntest ta’ tali proċedura ta’ rikuża. |
213 |
Min-naħa l-oħra, bħalma jsegwi mill-formulazzjoni stess tad-dispożizzjonijiet nazzjonali fil-qasam ta’ rikuża tal-imħallfin li r-Repubblika tal-Polonja għamlet riferiment għalihom u li, fuq it-talba tal-Qorti tal-Ġustizzja, ipproduċiet it-test tagħhom, l-istħarriġ li jawtorizzaw dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jidher li jista’ jirrigwarda biss l-osservanza ta’ parti biss tar-rekwiżiti li joħorġu mill-prinċipju ta’ indipendenza ġudizzjarja u, b’mod iktar preċiż, dawk relatati mal-aspett intern ta’ dan il-prinċipju li jikkoinċidi mal-kunċett ta’ “imparzjalità” u li jirrigwarda d-distanza ugwali li l-imħallfin għandhom josservaw fil-konfront tal-partijiet fit-tilwima u l-interessi rispettivi tagħhom. Min-naħa l-oħra, fid-dawl ta’ din il-formulazzjoni, l-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali ma jidhrux li jawtorizzaw l-istħarriġ ta’ aspetti oħrajn li joħorġu minn dawn ir-rekwiżiti, b’mod partikolari dawk relatati mal-aspett estern tal-imsemmi prinċipju u dwar, b’mod partikolari, il-preżervazzjoni tal-istanza kkonċernata minn interventi jew minn pressjonijiet esterni jew inkella l-ħtieġa li dik l-istanza tkun ġiet stabbilita minn qabel bil-liġi. |
214 |
Matul is-seduta, ir-Repubblika tal-Polonja indikat, barra minn hekk, f’dan ir-rigward, li mis-sentenzi reċenti tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) kien isegwi li l-istess dispożizzjonijiet nazzjonali ma kinux b’mod partikolari jawtorizzaw it-talbiet jew dikjarazzjonijiet ibbażati fuq ilmenti bbażati fuq l-irregolarità tal-ħatra ta’ mħallef jew kwalunkwe ċirkustanza oħra dwar il-proċedura ta’ ħatra ta’ mħallef. |
215 |
It-tieni, fir-rigward tal-mekkaniżmi nazzjonali oħrajn invokati mir-Repubblika tal-Polonja, imsemmija wkoll fil-punt 179 ta’ din is-sentenza, jiġifieri dawk relatati mar-rinviju ta’ kawża għall-qorti kompetenti u mal-istħarriġ eżerċitat mill-qrati ta’ istanza superjuri, għandu jiġi osservat li, bħalma huwa rrilevat fil-punti 200 u 201 ta’ din is-sentenza, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fil-kuntest tal-ewwel ilment huma fformulati f’termini wiesgħa u impreċiżi li ma jippermettux li jiġi eskluż li huma wkoll ta’ natura li jipparalizzaw tali mekkaniżmi. |
216 |
Fil-fatt, il-projbizzjonijiet stabbiliti minn dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jistgħu wkoll japplikaw għall-qrati li quddiemhom tqum il-kwistjoni ta’ eventwali rinviju tal-kawża quddiem qorti oħra skont l-Artikolu 200(14) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili u li jidhru, għaldaqstant, ta’ natura li jkunu jistgħu jipprekludu li tali qrati jipproċedu għal tali rinviju, pereżempju, meta dan ikun jimplika, fil-kundizzjonijiet stabbiliti fis-sentenza A. K. et, li tiġi kkontestata l-konformità mar-rekwiżiti ta’ indipendenza li joħorġu mid-dritt tal-Unjoni u, għaldaqstant, il-leġittimità tal-qorti li quddiemha għandha normalment tiġi eżaminata l-kawża kkonċernata jew li tiġi kkontestata, f’dan il-kuntest, il-leġittimità ta’ korp kostituzzjonali bħall-KRS. |
217 |
Fid-dawl tal-formulazzjoni wiesgħa u impreċiża tagħhom, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati huma, barra minn hekk, ukoll ta’ natura li jipprekludu lil qorti ta’ istanza superjuri, adita bl-eżami ta’ deċiżjoni ta’ qorti ta’ livell inferjuri, milli tevalwa l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tas-setgħa tiegħu li jeżerċita l-funzjonijiet ġudizzjarji li joħorġu minn tali ħatra jew inkella li tpoġġi f’dubju l-leġittimità tat-tribunali u tal-qrati, u fir-rigward tal-għoti ta’ deċiżjoni dwar il-kompożizzjoni jew leġittimità rispettiva tagħha bħala qorti tat-tieni istanza jew dwar dawk tal-qorti ta’ istanza inferjuri. |
218 |
Fir-raba’ lok, l-argument tar-Repubblika tal-Polonja msemmi fil-punt 181 ta’ din is-sentenza u bbażat fuq allegata kontradizzjoni bejn l-ewwel u t-tieni lment għandu wkoll jiġi miċħud. F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed, fil-fatt, li jiġi enfasizzat li, minkejja li t-tieni lment huwa intiż li jiżvela ċ-ċirkustanza li l-eżami ta’ ċerti kwistjonijiet jaqa’ taħt il-kompetenza esklużiva tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, l-ewwel ilment jirrigwarda, min-naħa tiegħu, il-konformità mad-dritt tal-Unjoni ta’ dispożizzjonijiet li jistabbilixxu ċerti projbizzjonijiet li japplikaw għall-qrati ordinarji, għall-qrati amministrattivi u għas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), inkluża l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. |
219 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jsegwi li d-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punt 198 ta’ din is-sentenza jiksru d-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta. |
220 |
Sussegwentement, fir-rigward tal-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji u tal-Artikolu 8 tal-Liġi Emendatorja li jipprevedu l-applikazzjoni ta’ dan l-Artikolu 55(4) għall-kawżi miftuħa jew magħluqa qabel id-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi tal-aħħar, mill-formulazzjoni tat-tieni sentenza tal-imsemmi Artikolu 55(4) isegwi b’mod partikolari li “[i]d-dispożizzjonijiet relatati mal-allokazzjoni tal-kawżi u mal-ħatra u l-modifika tal-formazzjonijiet tal-qorti […] ma jistgħux jikkostitwixxu bażi biex jiġi ddeterminat […] li qorti hija komposta b’mod mhux xieraq jew li persuna mhux awtorizzata jew kompetenti biex tiddeċiedi tagħmel parti minn din il-qorti”. |
221 |
Issa, għandu jiġi enfasizzat li, bħad-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punti 133 u 198 ta’ din is-sentenza, l-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji wkoll ġie introdott reċentement ħafna fl-ordinament ġuridiku Pollakk mil-Liġi Emendatorja, fil-kuntest partikolari mfakkar fil-punti 140 sa 145 ta’ din is-sentenza. |
222 |
F’dan ir-rigward, għandu, b’mod iżjed speċifiku, jiġi enfasizzat li, fid-data ta’ adozzjoni ta’ din id-dispożizzjoni nazzjonali, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet b’mod partikolari adita b’talbiet għal deċiżjoni preliminari invokati fit-tielet inċiż tal-punt 144 ta’ din is-sentenza fil-kawżi magħquda li taw lok, sadanittant, għas-sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931). |
223 |
Issa, f’dik is-sentenza tal-aħħar, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi dispożizzjonijiet nazzjonali li jipprovdu li l-Ministru tal-Ġustizzja ta’ Stat Membru jista’, abbażi ta’ kriterji li ma jsirux pubbliċi, minn naħa, jiddelega mħallef fi ħdan qorti kriminali ta’ istanza superjuri għal żmien determinat jew indeterminat u, min-naħa l-oħra, f’kull mument u permezz ta’ deċiżjoni li ma tkunx motivata, jirrevoka din id-delega, indipendentement minn jekk l-imsemmija delega tkunx għal żmien determinat jew indeterminat. |
224 |
Barra minn hekk, matul l-adozzjoni tal-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet adita wkoll, fil-Kawża C‑791/19, b’rikors għall-konstatazzjoni ta’ nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu, ippreżentat mill-Kummissjoni u indirizzat kontra r-Repubblika tal-Polonja, sabiex, b’mod partikolari, jiġi kkonstatat li dan l-Istat Membru kien naqas milli jissodisfa l-obbligi tiegħu skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, billi ta lill-President tal-Awla Dixxiplinari s-setgħa diskrezzjonali li jinnomina l-qorti dixxiplinari kompetenti fl-ewwel istanza fil-kawżi dwar l-imħallfin tal-qrati ordinarji. |
225 |
Issa, għandu jiġi enfasizzat, f’dan ir-rigward, li, fis-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Sistema Dixxiplinari tal-Imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596), mogħtija sadanittant, il-Qorti tal-Ġustizzja, fil-punti 164 sa 177 tagħha, laqgħet tali lment u kkonstatat, konsegwentement, li, billi tat lill-President tal-Awla Dixxiplinari tali setgħa diskrezzjonali u, għaldaqstant, billi ma żguratx li l-kawżi dixxiplinari jkunu eżaminati minn qorti “stabbilita minn qabel bil-liġi”, ir-Repubblika tal-Polonja kienet naqset milli tissodisfa l-obbligi tagħha skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
226 |
Għaldaqstant jidher li, meta jkunu msejħa sabiex jisiltu l-konsegwenzi mis-sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja msemmija fil-punti 222 u 225 ta’ din is-sentenza, il-qrati nazzjonali jkun jista’ jkollhom jeżaminaw u, għaldaqstant, ikollhom “jinvokaw” dispożizzjonijiet nazzjonali, bħal dawk li kienu inkwistjoni f’dawk is-sentenzi, dwar il-“ħatra” jew il-“modifika tal-formazzjonijiet tal-qorti” u dan sabiex jikkonstataw, f’każ konkret, li, b’konsegwenza tal-applikazzjoni tal-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali u tal-kuntrarjetà tagħhom mad-dritt tal-Unjoni, qorti nazzjonali hija “komposta b’mod mhux xieraq” jew li persuna “mhux awtorizzata jew kompetenti biex tiddeċiedi tagħmel parti minn din il-qorti”. Issa, billi jagħmlu dan, il-qrati nazzjonali kkonċernati jaqgħu taħt il-projbizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji. Barra minn hekk, dawn il-projbizzjonijiet jistgħu japplikaw b’mod iżjed ġenerali, minkejja eventwali oġġezzjonijiet ta’ parti f’kawża bbażati fuq l-aspett li dispożizzjonijiet nazzjonali dwar jew l-attribuzzjoni tal-kawżi jew id-deżinjazzjoni jew il-modifika tal-kulleġġi ġudikanti jew l-applikazzjoni ta’ tali dispożizzjonijiet ikunu kuntrarji għar-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni inerenti fid-dritt għal qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. |
227 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, għandu jiġi kkonstatat li l-Artikolu 55(4) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji u, konsegwentement, l-Artikolu 8 tal-Liġi Emendatorja, jiksru, huma wkoll, id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta. |
228 |
Fl-aħħar, fir-rigward tal-ksur allegat tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, għandu jitfakkar li dan il-prinċipju jimponi fuq il-qorti nazzjonali responsabbli sabiex tapplika, fil-kuntest tal-ġurisdizzjoni tagħha, id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni l-obbligu li tiżgura l-effett sħiħ tar-rekwiżiti ta’ dan id-dritt fil-kawża li tkun adita biha. B’mod partikolari, hija għandha tħalli mhux applikata, ex officio, kull leġiżlazzjoni jew prassi nazzjonali, anki jekk sussegwenti, li hija kuntrarja għal dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni li għandha effett dirett, mingħajr ma jkollha titlob jew tistenna t-tneħħija minn qabel ta’ din il-leġiżlazzjoni jew prassi nazzjonali b’mezzi leġiżlattivi jew bi kwalunkwe proċess kostituzzjonali ieħor (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tad‑9 ta’ Marzu 1978, Simmenthal,106/77, EU:C:1978:49, punt 24, kif ukoll tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tas-sentenzi ta’ Qorti Kostituzzjonali), C‑430/21, EU:C:2022:99, punt 53 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
229 |
Issa, bħalma jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita, l-Artikolu 47 tal-Karta għandu tali effett dirett (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tad‑29 ta’ Lulju 2019, Torubarov,C‑556/17, EU:C:2019:626, punt 56 u l-ġurisprudenza ċċitata) u, barra minn hekk, tfakkar fil-punt 78 ta’ din is-sentenza, li l-istess japplika għat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
230 |
Għaldaqstant, sa fejn id-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punti 198 u 220 ta’ din is-sentenza huma, minħabba l-projbizzjonijiet innifishom li huma jistabbilixxu, ta’ natura li jistgħu jostakolaw li l-qrati Pollakki kkonċernati jħallu mhux applikati ċerti dispożizzjonijiet iġġudikati kuntrarji għal dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni ta’ effett dirett, huma wkoll ta’ natura li jiksru l-prinċipju ta’ supremazija ta’ dan id-dritt. |
231 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, l-ewwel ilment għandu jintlaqa’, sa fejn dan jiddenunzja ksur tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. |
Fuq it‑tieni lment
L‑argumenti tal‑partijiet
232 |
Permezz tat-tieni lment tagħha, li għandu jiġi eżaminat fir-raba’ lok, il-Kummissjoni targumenta, essenzjalment, li l-kwistjonijiet dwar l-indipendenza ta’ qorti jew ta’ mħallef jikkostitwixxu “kwistjonijiet orizzontali” li kull qorti nazzjonali adita b’kawża li taqa’ taħt id-dritt tal-Unjoni, inkluż in limine litis u meta tiddeċiedi fl-ewwel istanza, għandha l-obbligu li teżamina fid-dawl tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, u dwar liema hija għandha tkun tista’ tagħmel talba għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja abbażi tal-Artikolu 267 TFUE, billi tħalli barra minn hekk, jekk meħtieġ mhux applikati, konformement mal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kollha kuntrarji għal dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, kif interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja. Tali kwistjonijiet ma jikkostitwixxux kwistjonijiet ġuridiċi speċifiċi f’qasam tad-dritt speċifiku li jistgħu, għalhekk, jaqgħu taħt il-kompetenza esklużiva ta’ qorti allegatament speċjalizzata. |
233 |
Skont il-Kummissjoni, ir-Repubblika tal-Polonja għalhekk naqset milli tissodisfa l-obbligi tagħha li jirriżultaw mill-imsemmija dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni u minn dan il-prinċipju ta’ supremazija, l-ewwel, billi tat, skont l-Artikolu 26(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, kompetenza esklużiva sabiex tiddeċiedi fuq il-kwistjonijiet dwar ir-rikuża ta’ mħallfin u dwar id-deżinjazzjoni tal-qorti kompetenti sabiex tieħu konjizzjoni ta’ kawża li fiha jitqajjem ilment ibbażat fuq l-assenza ta’ indipendenza ta’ qorti jew ta’ mħallef u billi obbligat lill-qorti adita b’kawża li quddiemha jqumu tali kwistjonijiet li tibgħathom lil dik l-awla, meta din tal-aħħar ma għandhiex kompetenza sabiex tieħu konjizzjoni tal-mertu tal-kawża kkonċernata. |
234 |
B’dan il-mod, il-leġiżlatur Pollakk ried, barra minn hekk, skont il-Kummissjoni, jipprekludi lill-qrati nazzjonali aditi b’tilwima milli jivverifikaw, jekk ikun il-każ billi jistaqsu lill-Qorti tal-Ġustizzja, jekk l-istanza ġudizzjarja msejħa sabiex tiddeċidiha tissodisfax ir-rekwiżiti ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità li joħorġu mid-dritt tal-Unjoni u, fin-nuqqas ta’ tali indipendenza u ta’ tali imparzjalità, li jikkonformaw mal-obbligu tagħhom, enfasizzat mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza A. K. et, li jħallu mhux applikata d-dispożizzjoni nazzjonali li tirriżerva l-kompetenza sabiex tittieħed konjizzjoni ta’ tali tilwima lil dik l-istanza ġudizzjarja. Id-dispożizzjoni nazzjonali hekk ikkontestata hija intiża wkoll, skont il-Kummissjoni, li tipprekludi lill-qrati nazzjonali milli jeżaminaw, ex officio jew fuq it-talba ta’ parti fil-proċedura, in-neċessità ta’ rikuża ta’ mħallef li ma jissodisfax dawn ir-rekwiżiti jew li jistaqsu lill-Qorti tal-Ġustizzja f’dan ir-rigward. |
235 |
It-tieni, skont il-Kummissjoni, id-dispożizzjonijiet u prinċipju tad-dritt tal-Unjoni msemmija fil-punt 232 ta’ din is-sentenza huma wkoll miksura mid-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 82(2) sa (5) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema. Fil-fatt, billi jipprevedu, minn naħa, li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi biss għandha kompetenza sabiex tiddeċiedi l-kwistjonijiet ta’ liġi relatati mal-indipendenza ta’ mħallef jew ta’ qorti li jqumu f’kawżi pendenti quddiem is-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), min-naħa l-oħra, li, meta dik l-awla tadotta tali deċiżjoni, hija ma hija marbuta minn ebda deċiżjoni oħra tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u, fl-aħħar, li d-deċiżjonijiet tal-imsemmija awla jorbtu lill-kulleġġi ġudikanti l-oħrajn kollha tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jipprekludu lill-kulleġġi ġudikanti li jaqgħu taħt l-awli l-oħrajn tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) mill-possibbiltà li jiddeċiedu fuq tali kwistjonijiet ta’ liġi u li jistaqsu lill-Qorti tal-Ġustizzja f’dan ir-rigward. |
236 |
It-tielet, skont il-Kummissjoni, dawn id-dispożizzjonijiet u prinċipju tad-dritt tal-Unjoni huma miksura mill-Artikolu 26(4) sa (6) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema li jagħti lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi kompetenza esklużiva sabiex tieħu konjizzjoni tar-rikorsi intiżi għal konstatazzjoni ta’ illegalità ta’ sentenzi finali tal-qrati Pollakki kollha, kemm ġudizzjarji kif ukoll amministrattivi, inklużi dawk tal-awli l-oħrajn tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), jekk l-illegalità tikkonsisti f’li jiġi kkontestat l-istatus tal-persuna maħtura għall-pożizzjoni ta’ mħallef li tkun iddeċidiet fil-kawża kkonċernata, liema rikorsi jistgħu jiġu ppreżentati indipendentement mill-kwistjoni dwar jekk il-parti kkonċernata eżawrietx ir-rimedji l-oħrajn li kienu disponibbli għaliha. Fil-fatt, tali dispożizzjonijiet nazzjonali jipprekludu lil dawn l-awli l-oħrajn tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) milli jiddeċiedu fuq dawn il-kwistjonijiet u milli jagħmlu eventwali domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja f’dan ir-rigward. |
237 |
Ir-raba’, skont il-Kummissjoni, id-dispożizzjonijiet u l-prinċipju tad-dritt tal-Unjoni msemmija fil-punt 232 ta’ din is-sentenza huma miksura wkoll mid-dispożizzjonijiet tranżitorji tal-Artikolu 10 tal-Liġi Emendatorja li jipprevedu, qabelxejn, li l-qrati Pollakki, inklużi l-awli l-oħrajn tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), għandhom jibagħtu quddiem l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, qabel il‑21 ta’ Frar 2020, il-kawżi li kienu pendenti fl‑14 ta’ Frar tal-istess sena, dwar il-kwistjonijiet li issa jaqgħu taħt il-kompetenza esklużiva ta’ dik l-awla, sussegwentement, li din tal-aħħar tista’, f’dan il-każ, tirrevoka l-atti mwettqa preċedentement mill-qorti li kienet adita qabilha, atti li jistgħu jinkludu eventwali rinviju għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja u, fl-aħħar, li l-atti mwettqa f’tali kawżi wara l‑14 ta’ Frar 2020, bħal rinviju għal deċiżjoni preliminari potenzjali, huma mingħajr effett. |
238 |
Bħala difiża, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta, fl-ewwel lok, li l-Kummissjoni tinterpreta s-sentenza A. K. et b’mod żbaljat. Fil-fatt, hija targumenta li minn dik is-sentenza jirriżulta biss li, jekk parti targumenta li l-eżami tal-kawża tagħha mill-qorti li normalment għandha kompetenza jkun iwassal għal ksur tad-drittijiet li hija tislet mill-Artikolu 47 tal-Karta, il-qorti adita tkun tista’ tiddeċiedi fuq tali oġġezzjoni u, jekk din tal-aħħar tkun fondata, tibgħat il-kawża quddiem qorti oħra li toffri l-garanziji ta’ indipendenza meħtieġa u li jkollha kompetenza skont il-liġi fl-assenza tad-dispożizzjonijiet li jirriżervaw il-kompetenza lill-qorti li ma toffrix tali garanziji. |
239 |
Min-naħa l-oħra, skont ir-Repubblika tal-Polonja, mill-imsemmija sentenza ma jsegwix li l-qrati nazzjonali kollha għandhom id-dritt li jieħdu konjizzjoni ta’ dan it-tip ta’ kawżi. It-teżi sostnuta mill-Kummissjoni tikser barra minn hekk ir-rekwiżit dwar id-dritt għal qorti stabbilita bil-liġi, li jeskludi li d-determinazzjoni tal-qorti kompetenti titħalla fid-diskrezzjoni tal-awtoritajiet ġudizzjarji. Fis-sentenza A. K. et, il-Qorti tal-Ġustizzja ma ħolqotx, għall-benefiċċju tal-qrati tar-rinviju kkonċernati, is-setgħa li jadottaw atti mingħajr bażi legali, iżda pjuttost dik li jibagħtu l-kawżi kkonċernati quddiem qorti oħra li l-kompetenza tagħha tirriżulta minn att tal-Parlament, konformement mal-Artikolu 200(14) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili. L-uniku obbligu impost fuq l-Istati Membri huwa, f’dan ir-rigward, li jiżguraw, bħalma jeżiġi t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, li kawżi li għandhom punt ta’ rabta mad-dritt tal-Unjoni jinġiebu quddiem qrati li joffru l-garanziji meħtieġa minn din id-dispożizzjoni. |
240 |
Barra minn hekk, is-sitwazzjoni hekk imsemmija mis-sentenza A. K. et hija mingħajr rabta mad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati sa fejn dawn jirrigwardaw il-pożizzjoni ta’ qorti adita b’talba għal rikuża, bi kwistjoni ta’ liġi dwar l-indipendenza ta’ qorti jew b’dubju dwar il-legalità ta’ deċiżjoni finali. |
241 |
Fit-tieni lok, fir-rigward, b’mod iżjed partikolari, tal-kontenut tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, ir-Repubblika tal-Polonja tenfasizza, l-ewwel, dwar l-Artikolu 26(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, li l-eżami ta’ talba għal rikuża qatt ma waqa’, fid-dritt Pollakk, taħt il-kompetenza tal-imħallef jew tal-qorti kkonċernati, iżda kellu, qabel, isir jew minn kulleġġ ġudikanti ieħor tal-istess qorti, jew minn qorti ta’ istanza superjuri. Għalhekk, din id-dispożizzjoni nazzjonali ma ċċaħħadx lill-imħallfin jew lill-qrati li quddiemhom titqajjem tali kwistjoni inċidentali minn kompetenza li huma kellhom qabel. Din sempliċement tipprevedi li, meta l-ilmenti li jiġġustifikaw ir-rikuża ta’ ċerti mħallfin jirrigwardaw l-indipendenza tagħhom, din il-kwistjoni issa jkollha tintbagħat lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. Issa, kull Stat Membru jibqa’ liberu li jiddetermina minn liema qorti għandhom jinstemgħu tali tip ta’ kawżi, u d-dritt tal-Unjoni jeżiġi biss li l-qorti investita bil-kompetenza sabiex tieħu konjizzjoni ta’ kawża ta’ dan it-tip toffri l-garanziji msemmija fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
242 |
It-tieni, skont ir-Repubblika tal-Polonja, fir-rigward tal-Artikolu 26(4) sa (6) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, il-konstatazzjoni tal-illegalità ta’ deċiżjoni finali ma tikkostitwixxix kwistjoni “inċidentali” li tista’ tiġi eżaminata in limine litis fil-kuntest ta’ proċedura oħra, iżda teħtieġ il-preżentata ta’ rikors straordinarju li, mid-definizzjoni tiegħu stess, jista’ jiġi ppreżentat biss fil-każ tal-għoti ta’ tali deċiżjoni finali, u dan quddiem qorti kompetenti skont il-liġi, li għandha neċessarjament tkun differenti mill-qorti li tat dik id-deċiżjoni. Barra minn hekk, billi jipprevedu għalhekk li tip partikolari ta’ rikors huwa eżaminat mis-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), f’awla speċjalizzata fl-eżami tal-kwistjonijiet dwar l-indipendenza tas-setgħa ġudizzjarja, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jsaħħu l-garanziji proċedurali li jibbenefikaw lill-partijiet. |
243 |
It-tielet, f’dak li jirrigwarda l-Artikolu 82(2) sa (5) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, ir-Repubblika tal-Polonja tenfasizza li, konformement mal-punt (1)(a) tal-Artikolu 1 ta’ din il-liġi, taqa’ taħt il-kompetenza tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) l-adozzjoni ta’ riżoluzzjonijiet dwar kwistjonijiet ta’ liġi relatati mal-kawżi kollha li jaqgħu taħt il-kompetenza ta’ dik il-qorti. F’dan ir-rigward, it-tieni lment huwa totalment ibbażat fuq allegat rekwiżit li, meta tali kwistjonijiet ta’ liġi jirrigwardaw l-indipendenza tas-setgħa ġudizzjarja, dawn għandhom jiġu deċiżi mill-qrati li quddiemhom jitqajmu tali kwistjonijiet, rekwiżit li l-Kummissjoni madankollu bl-ebda mod ma ssostanzjat l-eżistenza tiegħu. Barra minn hekk, l-għan innifsu tal-proċedura dwar ir-riżoluzzjoni ta’ kwistjoni ta’ liġi jikkonsisti preċiżament, quddiem kwistjoni kumplessa li tista’ tagħti lok għal diverġenzi fl-interpretazzjoni, f’li qorti, li quddiemha tkun tqajmet tali kwistjoni, tkun tista’ tibgħat l-eżami tagħha quddiem kulleġġ speċjalizzat ta’ istanza superjuri sabiex tkun tista’ tgawdi mill-kjarifiki neċessarji u tipprevjeni, fl-interess taċ-ċertezza legali, diverġenzi sinjifikattivi u persistenti fil-ġurisprudenza. Barra minn hekk, tali mekkaniżmu ma jobbligax lill-qrati kkonċernati li jitolbu deċiżjoni fuq kwistjoni ta’ liġi, iżda sempliċement jagħtihom il-possibbiltà, u tali deċiżjoni tirrigwarda biss l-interpretazzjoni tal-liġi u mhux l-applikazzjoni tagħha, li tkompli taqa’ taħt il-kompetenza tal-qorti adita bil-mertu tat-tilwima kkonċernata. |
244 |
Ir-raba’, dejjem skont ir-Repubblika tal-Polonja, id-dispożizzjonijiet tranżitorji li jinkludi l-Artikolu 10 tal-Liġi Emendatorja skadew u, fi kwalunkwe każ, sempliċement ippermettew li jiġi żgurat li, konformement mad-dritt għal qorti stabbilita bil-liġi, qrati li ma għadx għandhom kompetenza jittrasferixxu l-kawżi kkonċernati lill-qorti li issa sar għandha kompetenza. |
245 |
Fit-tielet lok, ir-Repubblika tal-Polonja tqis li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ma jillimitawx is-setgħa tal-qrati Pollakki li jagħmlu domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja sa fejn dawn jaġixxu fil-qafas tal-kompetenzi territorjali u ratione materiae tagħhom. Barra minn hekk, peress li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi hija qorti tal-aħħar istanza, hija għandha l-obbligu li tressaq talba għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja kull darba li jkollha dubju dwar l-interpretazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, li jżid, għalhekk, fil-prattika, in-numru ta’ każijiet li fihom jista’ jkun hemm obbligu li l-Qorti tal-Ġustizzja tiġi adita b’rinviju għal deċiżjoni preliminari u, konsegwentement, isaħħaħ l-effettività tal-eżerċizzju tad-drittijiet misluta mill-Artikolu 47 tal-Karta. |
246 |
Barra minn hekk, skont ir-Repubblika tal-Polonja, id-dispożizzjonijiet tranżitorji li jinkludi l-Artikolu 10 tal-Liġi Emendatorja ma jawtorizzawx lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi biex tipproċedi għall-irtirar ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari, iżda dik l-awla hija, għall-kuntrarju, obbligata, fil-każ ta’ dubju dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, li tikkonferma d-domandi magħmula qabel jew tagħmel domandi min-naħa tagħha. Dawn id-dispożizzjonijiet tranżitorji barra minn hekk jippermettu r-revoka ta’ atti preċedenti biss jekk dawn jipprekludu li l-kawża kkonċernata tkun eżaminata “konformement mal-liġi”, li, mid-definizzjoni tiegħu stess, ma jistax ikun il-każ ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari. L-imsemmija dispożizzjonijiet tranżitorji ma jipprojbixxux barra minn hekk lill-qrati nazzjonali suġġetti għall-obbligu li jittrasferixxu l-kawżi li kienu aditi bihom sa dak iż-żmien milli jagħmlu domandi preliminari, bħalma juru, barra minn hekk, id-diversi domandi preliminari dwar ir-rekwiżiti ta’ indipendenza ġudizzjarja reċentement magħmula lill-Qorti tal-Ġustizzja. |
247 |
Fir-raba’ lok, skont ir-Repubblika tal-Polonja, il-Kummissjoni ma ssostanzjatx it-tieni lment dwar ksur tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni u d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ma jirrigwardawx kunflitti bejn normi li dan il-prinċipju għandu jiġi applikat fihom. |
248 |
Fir-replika tagħha, il-Kummissjoni tippreċiża li t-tieni lment huwa intiż, essenzjalment, li jikkritika l-fatt li l-kompetenza esklużiva għall-eżami tal-osservanza tar-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni inkwistjoni tneħħiet mid-diversi qrati nazzjonali jew mill-awli tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), sa dak iż-żmien kompetenti, u ngħatat, mingħajr raġunijiet leġittimi partikolari, lil awla ġudizzjarja ġdida li ma tistax titqies bħala qorti speċjalizzata. Fil-fatt, minn naħa, dik l-awla ġudizzjarja ġdida għandha biss 20 imħallef mill‑10 000 imħallef li għandha r-Repubblika tal-Polonja, b’tali mod li d-dritt tal-partijiet f’kawża għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva u l-effettività tad-dritt tal-Unjoni huma kunsiderevolment imdgħafja, filwaqt li mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja joħroġ li l-qrati nazzjonali kollha għandhom japplikaw bl-iżjed mod wiesa’ possibbli d-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni dwar l-indipendenza ġudizzjarja. Min-naħa l-oħra, peress li l-membri kollha tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi ġew maħtura fuq il-proposta tal-KRS, fil-kompożizzjoni ġdida tagħha, jiġifieri f’ċirkustanzi li, ħafna drabi, huma preċiżament dawk li huma invokati fit-talbiet għal rikuża bbażati fuq l-assenza ta’ indipendenza ġudizzjarja, tqum il-kwistjoni tal-evalwazzjoni imparzjali ta’ tali kwistjonijiet minn dik l-awla. |
249 |
Fir-rigward tal-Artikolu 267 TFUE, il-Kummissjoni targumenta li, fid-dawl, b’mod partikolari, tal-kuntest tar-riformi ġudizzjarji li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ġew adottati fihom u tal-miżuri ripetuti stabbiliti mill-awtoritajiet Pollakki sabiex jipprekludu l-funzjonament tajjeb tal-mekkaniżmu preliminari stabbilit minn dan l-artikolu, jidher b’mod ċar li dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, b’mod artifiċjali, neħħew mill-kompetenza ratione materiae tal-qrati nazzjonali, sa dak iż-żmien kompetenti, l-eżami tal-“kwistjoni orizzontali” tal-indipendenza ġudizzjarja li tista’ tqum f’kull kawża, u dan sabiex dawn il-qrati nazzjonali jiġu mċaħħda mill-possibbiltà li jagħmlu domandi lill-Qorti tal-Ġustizzja f’dan il-qasam, bi ksur tal-Artikolu 267 TFUE, moqri flimkien mat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 4(3) TUE. |
250 |
F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni targumenta wkoll li regoli nazzjonali li, bħal f’dan il-każ, jista’ jkollhom bħala konsegwenza li qorti nazzjonali tippreferi li tastjeni milli tagħmel domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja jippreġudikaw il-prerogattivi rrikonoxxuti lill-qrati nazzjonali fl-Artikolu 267 TFUE. Fir-rigward tal-argument li l-fatt li l-kompetenza ratione materiae kollha tiġi ttrasferita lil qorti li d-deċiżjonijiet tagħha ma jistgħux jiġu kkontestati jsaħħaħ l-effett utli ta’ dan l-artikolu, dan imur kontra l-istruttura tiegħu li jipprevedi, fil-fatt, li l-qrati ta’ istanza inferjuri għandhom il-possibbiltà li jagħmlu domandi lill-Qorti tal-Ġustizzja. |
251 |
F’dak li jirrigwarda l-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, il-Kummissjoni tindika li enfasizzat, kemm fl-opinjoni motivata kif ukoll fir-rikors, li l-kompetenza esklużiva tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi fit-tliet kategoriji ta’ kawżi kkonċernati tipprekludi lill-qrati Pollakki milli jħallu mhux applikati d-dispożizzjonijiet nazzjonali skont liema l-kompetenza sabiex tittieħed konjizzjoni tal-kawżi li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni tingħata lil qrati u lil imħallfin li ma jissodisfawx ir-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni fil-qasam ta’ indipendenza ġudizzjarja. |
252 |
Fil-kontroreplika tagħha, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-Kummissjoni ssemmi, fir-replika tagħha, “ilmenti ġodda”, billi tibbaża ruħha fuq l-aspett li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, li ilha teżisti madankollu mis-sena 2018 u li l-kundizzjonijiet ta’ ħatra tal-membri tagħha huma magħrufa sew, ma hijiex indipendenti u imparzjali. Issa, peress li dawn l-ilmenti ma ttrattawx elementi żvelati wara l-ftuħ tal-proċedura u li l-allegazzjonijiet tal-Kummissjoni f’relazzjoni ma’ allegata assenza ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità ġew ifformulati biss insostenn tar-raba’ ilment li jirrigwarda l-Awla Dixxiplinari biss, l-imsemmija lmenti huma tardivi u għandhom jiġu miċħuda konformement mal-Artikolu 127(1) tar-Regoli tal-Proċedura. |
253 |
Skont dan l-Istat Membru, dawn l-“ilmenti ġodda” huma, fi kwalunkwe każ, infondati. Fil-fatt, is-sempliċi fatt li l-imħallfin tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, bħall-imħallfin Pollakki oħrajn kollha, jinħatru permezz tal-intervent ta’ korp bħall-KRS ma huwiex ta’ natura li joħloq dipendenza ta’ dawn l-imħallfin fil-konfront tas-setgħa politika. Barra minn hekk, il-ġurisprudenza żviluppata minn dik l-awla turi bis-sħiħ l-indipendenza u l-imparzjalità tagħha. |
254 |
Barra minn hekk, skont ir-Repubblika tal-Polonja, billi argumentat li l-Artikolu 26(4) sa (6) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jċaħħad lill-awli l-oħra tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) mill-kompetenza tagħhom sabiex jieħdu konjizzjoni tal-azzjonijiet għall-konstatazzjoni tal-illegalità ta’ deċiżjoni finali meta l-illegalità kkonċernata tikkonsisti f’li jiġi kkontestat l-istatus tal-persuna maħtura fil-funzjonijiet ta’ mħallef, il-Kummissjoni hija żbaljata dwar il-portata ta’ din id-dispożizzjoni nazzjonali. Fil-fatt, il-kompetenza ta’ dawn id-diversi awli tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) hija ddefinita fl-Artikoli 23 sa 25 tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema li jirriżervaw il-kompetenza sabiex jingħataw deċiżjonijiet fil-kawżi ċivili lill-awla ċivili, dik sabiex jingħataw deċiżjonijiet fil-kawżi kriminali lill-awla kriminali u dik sabiex jingħataw deċiżjonijiet b’mod partikolari fil-kawżi fil-qasam tad-dritt industrijali u assigurazzjonijiet soċjali lill-Awla Industrijali u tas-Sigurtà Soċjali. Issa, tali kompetenzi ratione materiae huma kollha esterni għall-kawżi li fihom ġiet ikkontestata l-eżistenza tal-mandat ta’ mħallef, problematika li l-eżami tagħha jaqa’ taħt il-kompetenza esklużiva tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi. |
255 |
Fi kwalunkwe każ, skont dan l-Istat Membru, il-Kummissjoni ma werietx li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE jimponi obbligu li jiġi żgurat li r-rikorsi għall-konstatazzjoni tal-illegalità ta’ deċiżjoni finali jkunu eżaminati mill-awli kollha tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u lanqas li d-dritt tal-Unjoni kien applikat b’mod effettiv abbażi tad-dispożizzjonijiet nazzjonali preċedenti u li dan ma jkunx iktar il-każ minħabba d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati. |
256 |
Fir-rigward tal-Artikolu 82(2) sa (5) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-allegazzjoni tal-Kummissjoni li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi ma tikkostitwixxix qorti speċjalizzata hija arbitrarja, liema awla hija, fil-fatt, komposta minn ġuristi esperjenzati u li għandhom, tal-inqas, lawrja ta’ livell post-dottorali fix-xjenzi ġuridiċi. |
257 |
Fl-aħħar, skont ir-Repubblika tal-Polonja, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati la jipprekludu lill-qrati li għandhom kompetenza ratione materiae u lanqas lil dawk li ma għandhomx milli jagħmlu talbiet għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja u l-Kummissjoni ma tispjegax barra minn hekk b’liema mod dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jkollhom bħala konsegwenza li jiskoraġixxu lill-imħallfin nazzjonali milli jagħmlu tali domandi jew li jwassluhom sabiex jirtirawhom. |
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja
– Fuq l‑ammissibbiltà
258 |
Minbarra l-prinċipji invokati fil-punti 188 sa 190 ta’ din is-sentenza, għandu jitfakkar li hija wkoll ġurisprudenza kostanti li, fil-kuntest ta’ rikors ippreżentat skont l-Artikolu 258 TFUE, l-ittra ta’ intimazzjoni indirizzata mill-Kummissjoni lill-Istat Membru kkonċernat u sussegwentement l-opinjoni motivata maħruġa minn din tal-aħħar jiddefinixxu s-suġġett tal-kawża, li konsegwentement ma jistax jiġi estiż iktar. Fil-fatt, il-possibbiltà għal dan l-Istat Membru li jippreżenta osservazzjonijiet tikkostitwixxi, anki jekk iqis li ma għandux bżonn jużaha, garanzija essenzjali mixtieqa mit-Trattat FUE u l-osservanza tagħha hija rekwiżit proċedurali sostanzjali għar-regolarità tal-proċedura intiża sabiex jiġi kkonstatat nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu minn Stat Membru. Konsegwentement, din l-opinjoni motivata u r-rikors tal-Kummissjoni għandhom ikunu bbażati fuq l-istess ilmenti bħal dawk ifformulati fl-ittra ta’ intimazzjoni li tibda l-proċedura prekontenzjuża (sentenza tat‑22 ta’ Settembru 2016, Il‑Kummissjoni vs Ir‑Repubblika Ċeka, C‑525/14, EU:C:2016:714, punt 17 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
259 |
Fil-fatt, il-proċedura prekontenzjuża għandha l-għan li tagħti lill-Istat Membru kkonċernat l-opportunità, minn naħa, li jikkonforma ruħu mal-obbligi tiegħu skont id-dritt tal-Unjoni u, min-naħa l-oħra, li jinvoka l-eċċezzjonijiet tad-difiża tiegħu b’mod utli kontra l-ilmenti mressqa mill-Kummissjoni. Ir-regolarità ta’ din il-proċedura tikkostitwixxi garanzija essenzjali meħtieġa mit-Trattat FUE, mhux biss għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-Istat Membru inkwistjoni, iżda wkoll sabiex jiġi żgurat li l-proċedura kontenzjuża eventwali jkollha bħala għan tilwima ddefinita b’mod ċar (sentenza tat‑8 ta’ Marzu 2022, Il‑Kummissjoni vs Ir‑Renju Unit (Ġlieda kontra l-Frodi u s-Sottovalutazzjoni), C‑213/19, EU:C:2022:167, punt 131 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
260 |
Issa, f’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat, bħalma targumenta ġustament ir-Repubblika tal-Polonja, li la matul il-fażi prekontenzjuża u lanqas fir-rikors promotur, il-Kummissjoni ma argumentat li d-dispożizzjonijiet nazzjonali li hija tikkontesta fil-kuntest tat-tieni lment jiksru d-dritt tal-Unjoni minħabba l-kompożizzjoni tal-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi li lilha dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jagħtu kompetenza esklużiva u, b’mod iżjed partikolari, minħabba eventwali nuqqas ta’ imparzjalità li jista’ jaffettwa lil dik l-awla fl-eżerċizzju ta’ din il-kompetenza fid-dawl tal-modalitajiet li rregolaw il-ħatra tal-membri tagħha, minkejja li l-Kummissjoni kellha għarfien ta’ din il-kompożizzjoni u ta’ dawn il-modalitajiet ta’ ħatra. |
261 |
Billi għamlet tali kunsiderazzjonijiet biss fl-istadju tar-replika, il-Kummissjoni qiegħda tinvoka għalhekk argumenti ġodda ta’ natura li jbiddlu sostanzjalment il-portata tat-tieni lment, kif dan tal-aħħar kien espress sa dak iż-żmien. |
262 |
Peress li għalhekk ġew ifformulati b’mod tardiv u bi ksur tar-rekwiżiti mfakkra fil-punti 258 u 259 ta’ din is-sentenza, dawn l-argumenti huma inammissibbli u għandhom għaldaqstant jiġu miċħuda. |
– Fuq il‑mertu
263 |
Fl-ewwel lok, għandu jiġi rrilevat li mill-prinċipji mfakkra fil-punti 63 sa 74 ta’ din is-sentenza joħroġ li, minkejja li t-tqassim jew l-organizzazzjoni mill-ġdid tal-kompetenzi ġudizzjarji fi ħdan Stat Membru jaqa’, bħala prinċipju, taħt il-libertà tal-Istati Membri ggarantita fl-Artikolu 4(2) TUE (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2016, Remondis,C‑51/15, EU:C:2016:985, punti 47), dan huwa biss bla ħsara, b’mod partikolari, għall-fatt li tali tqassim jew organizzazzjoni mill-ġdid ma jippreġudikax l-osservanza tal-valur tal-Istat tad-dritt, stabbilit fl-Artikolu 2 TUE, u r-rekwiżiti li joħorġu, f’dan ir-rigward, mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, fosthom dawk dwar l-indipendenza, l-imparzjalità kif ukoll l-istabbiliment minn qabel bil-liġi tal-qrati msejħa sabiex jinterpretaw u japplikaw id-dritt tal-Unjoni. |
264 |
Fit-tieni lok, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja, ċertament, aċċettat ripetutament li, fl-eżerċizzju tal-kompetenza tiegħu dwar it-tqassim tal-kompetenzi ġudizzjarji fi ħdanu, Stat Membru seta’, f’ċerti ċirkustanzi, jasal sabiex jagħti lil istanza unika jew lil diversi istanzi deċentralizzati l-kompetenza esklużiva sabiex jieħdu konjizzjoni ta’ ċerti kwistjonijiet sostantivi li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni. |
265 |
F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja b’mod partikolari enfasizzat li l-fatt li kontenzjuż sostantiv speċifiku jaqa’ taħt il-kompetenza esklużiva ta’ qorti unika waħda seta’, skont il-każ, jirriżulta ta’ natura li jippermetti lil din tal-aħħar takkwista għarfien espert partikolari li jwassal sabiex jiġi limitat it-tul medju tal-proċeduri jew li tiġi żgurata prassi uniformi fit-territorju nazzjonali li tikkontribwixxi għalhekk għaċ-ċertezza legali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑27 ta’ Ġunju 2013, Agrokonsulting‑04, C‑93/12, EU:C:2013:432, punt 56). Barra minn hekk, hija rrilevat li l-indikazzjoni ta’ qrati deċentralizzati inqas numerużi, ta’ livell ogħla mill-qrati lokali u li l-imħallfin tagħhom ikollhom esperjenza professjonali ikbar setgħet tkun ta’ natura li tiffavorixxi amministrazzjoni tal-ġustizzja iżjed omoġenja u speċjalizzata fil-qasam tad-dritt sostantiv tal-Unjoni kkonċernat kif ukoll protezzjoni iżjed effikaċi tad-drittijiet li l-partijiet f’kawża jisiltu minn dan id-dritt (sentenza tat‑12 ta’ Frar 2015, Baczó u Vizsnyiczai, C‑567/13, EU:C:2015:88, punti 46 u 58). |
266 |
Għalkemm huwa għalhekk il-kompitu ta’ kull Stat Membru li jindika fl-ordinament ġuridiku intern tiegħu l-qrati kompetenti u li jirregola l-modalitajiet proċedurali tar-rikorsi intiżi sabiex tiġi żgurata s-salvagwardja tad-drittijiet li l-partijiet f’kawża jisiltu mid-dritt tal-Unjoni, xorta jibqa’ l-fatt li l-Istati Membri għandhom ir-responsabbiltà li jiżguraw, f’kull każ, protezzjoni effettiva ta’ dawn id-drittijiet. F’dan ir-rigward, bħalma jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita sew, il-modalitajiet proċedurali tar-rikorsi intiżi sabiex tiġi żgurata s-salvagwardja tad-drittijiet li l-partijiet f’kawża jisiltu mid-dritt tal-Unjoni ma għandhomx b’mod partikolari jagħmlu prattikament impossibbli jew eċċessivament diffiċli l-eżerċizzju tad-drittijiet mogħtija mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni u tali rekwiżit japplika wkoll f’dak li jirrigwarda l-indikazzjoni tal-qrati li għandhom kompetenza sabiex jieħdu konjizzjoni tal-azzjonijiet ibbażati fuq dan id-dritt. Fil-fatt, nuqqas ta’ osservanza ta’ dan ir-rekwiżit fuq dan il-livell huwa, daqs ksur tiegħu fuq il-livell tad-definizzjoni tal-modalitajiet proċedurali, ta’ natura li jippreġudika l-prinċipju ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑15 ta’ April 2008, Impact,C‑268/06, EU:C:2008:223, punti 44 sa 48; tas‑27 ta’ Ġunju 2013, Agrokonsulting-04,C‑93/12, EU:C:2013:432, punti 35 sa 37 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑24 ta’ Ottubru 2018, XC et, C‑234/17, EU:C:2018:853, punti 22 u 23). |
267 |
F’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li l-Kummissjoni ma tallegax madankollu fir-rikors tagħha, u lanqas, a fortiori, ma tistabbilixxi, li l-konċentrazzjoni ta’ kompetenzi mwettqa mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fl-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi hija ta’ natura li tiġġenera inkonvenjenzi proċedurali li, bħala tali, ikunu jistgħu jippreġudikaw l-effettività tad-drittijiet mogħtija mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni billi jagħmlu prattikament impossibbli jew eċċessivament diffiċli l-eżerċizzju ta’ dawn id-drittijiet mill-partijiet f’kawża. |
268 |
Dan ingħad, għandu, fit-tielet lok, jiġi osservat li, b’differenza mill-kompetenzi relatati ma’ dispożizzjonijiet tad-dritt sostantiv tal-Unjoni li kienu b’mod partikolari inkwistjoni fil-kawżi li taw lok għas-sentenzi msemmija fil-punti 265 u 266 ta’ din is-sentenza, l-organizzazzjoni mill-ġdid u l-konċentrazzjoni ta’ kompetenzi ġudizzjarji li tikkontesta l-Kummissjoni permezz tat-tieni lment tagħha jirrigwardaw ċerti rekwiżiti li joħorġu mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta, jiġifieri dispożizzjonijiet ta’ natura kemm kostituzzjonali kif ukoll proċedurali, u li l-osservanza tagħhom għandha, barra minn hekk, tiġi ggarantita b’mod trażversali fl-oqsma sostantivi ta’ applikazzjoni kollha tad-dritt tal-Unjoni u quddiem il-qrati nazzjonali kollha aditi b’kawżi li jaqgħu taħt dawn l-oqsma. |
269 |
Fil-fatt, bħalma tfakkar fil-punt 69 ta’ din is-sentenza, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE jikkonkretizza l-valur tal-Istat tad-dritt stabbilit fl-Artikolu 2 TUE u, f’dan ir-rigward, jobbliga lill-Istati Membri sabiex jipprevedu sistema ta’ rimedji ġudizzjarji u ta’ proċeduri li jiżguraw lill-partijiet f’kawża r-rispett tad-dritt tagħhom għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma kollha koperti mid-dritt tal-Unjoni, peress li l-prinċipju ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE jagħmel riferiment għalih jikkostitwixxi prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni li bħalissa huwa stabbilit fl-Artikolu 47 tal-Karta. |
270 |
F’dan ir-rigward, dawn l-aħħar żewġ dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni u dan il-prinċipju ġenerali għandhom rabta mill-qrib mal-prinċipju ta’ supremazija ta’ dan id-dritt. Fil-fatt, l-implimentazzjoni ta’ dan il-prinċipju tal-aħħar mill-qrati nazzjonali tikkontribwixxi sabiex tiġi żgurata l-protezzjoni effettiva tad-drittijiet li d-dritt tal-Unjoni jagħti lill-partijiet f’kawża (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑8 ta’ Settembru 2010, Winner Wetten,C‑409/06, EU:C:2010:503, punti 53 sa 55 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
271 |
Issa, il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, li huwa wkoll ta’ natura kostituzzjonali, jeżiġi, skont ġurisprudenza stabbilita mfakkra fil-punt 228 ta’ din is-sentenza, li l-qrati nazzjonali responsabbli sabiex japplikaw, fil-qafas tal-kompetenzi tagħhom, id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, għandhom jiżguraw l-effett sħiħ ta’ dawn id-dispożizzjonijiet fit-tilwimiet li huma aditi bihom, billi jħallu jekk hemm bżonn mhux applikata, ex officio, kull dispożizzjoni nazzjonali kuntrarja għal dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni ta’ effett dirett, mingħajr ma jitolbu jew jistennew it-tneħħija minn qabel ta’ din id-dispożizzjoni nazzjonali bil-mezz leġiżlattiv jew bi kwalunkwe proċedura kostituzzjonali oħra. |
272 |
Għalhekk il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li kienet inkompatibbli mar-rekwiżiti inerenti għan-natura stess tad-dritt tal-Unjoni kull dispożizzjoni ta’ ordinament ġuridiku nazzjonali jew kull prassi, leġiżlattiva, amministrattiva jew ġudizzjarja, li jkollha bħala effett li tnaqqas l-effettività tad-dritt tal-Unjoni billi l-imħallef kompetenti sabiex japplika dan id-dritt jiġi mċaħħad mis-setgħa li jagħmel, fil-mument stess ta’ din l-applikazzjoni, dak kollu li jkun neċessarju sabiex jitwarrbu d-dispożizzjonijiet leġiżlattivi nazzjonali li potenzjalment ikunu ta’ ostakolu għall-effettività sħiħa tar-regoli direttament applikabbli tad-dritt tal-Unjoni (sentenza tal‑4 ta’ Diċembru 2018, Minister for Justice and Equality u Commissioner of An Garda Síochána, C‑378/17, EU:C:2018:979, punt 36 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
273 |
Il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li dan ikun il-każ jekk, fl-ipoteżi ta’ kunflitt bejn dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni u liġi nazzjonali, ir-riżoluzzjoni ta’ dan il-kunflitt tkun irriżervata għal awtorità li ma tkunx l-imħallef imsejjaħ sabiex jiżgura l-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, investit b’setgħa ta’ evalwazzjoni awtonoma (sentenza tal‑4 ta’ Diċembru 2018, Minister for Justice and Equality u Commissioner of An Garda Síochána, C‑378/17, EU:C:2018:979, punt 37 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata), u dan anki jekk l-ostakolu li jirriżulta minnu b’dan il-mod għall-effettività sħiħa tad-dritt tal-Unjoni kien biss temporanju (sentenza tat‑8 ta’ Settembru 2010, Winner Wetten,C‑409/06, EU:C:2010:503, punt 57 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
274 |
Issa, bħalma tfakkar fil-punt 128 ta’ din is-sentenza, sabiex tiġi żgurata l-preżervazzjoni tal-karatteristiċi speċifiċi u l-awtonomija tal-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, it-trattati stabbilixxew sistema ġudizzjarja intiża sabiex jiġu żgurati l-koerenza u l-unità fl-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni u, f’dan il-kuntest, huma l-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja li għandhom jiggarantixxu kemm l-applikazzjoni sħiħa tad-dritt tal-Unjoni fl-Istati Membri kollha kif ukoll il-protezzjoni ġudizzjarja effettiva tad-drittijiet li l-partijiet f’kawża jisiltu minn dan id-dritt. |
275 |
Barra minn hekk, minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-element ċentrali tas-sistema ġudizzjarja hekk maħsub huwa kkostitwit mill-proċedura tar-rinviju għal deċiżjoni preliminari prevista fl-Artikolu 267 TFUE li, filwaqt li tistabbilixxi djalogu ta’ mħallef ma’ mħallef bejn il-Qorti tal-Ġustizzja u l-qrati tal-Istati Membri, għandha bħala għan li tiżgura l-unità fl-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, li b’hekk tippermetti li tiżgura l-koerenza tiegħu, l-effett sħiħ tiegħu u l-awtonomija tiegħu kif ukoll, fl-aħħar istanza, in-natura adatta tad-dritt stabbilit mit-Trattati (sentenza tal‑24 ta’ Ottubru 2018, XC et, C‑234/17, EU:C:2018:853, punt 41 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
276 |
F’dan il-kuntest, il-Qorti tal-Ġustizzja, b’mod partikolari, iddeċidiet, bħalma tfakkar fil-punti 129 sa 131 ta’ din is-sentenza, li d-dritt fundamentali għal qorti indipendenti u imparzjali, stabbilita minn qabel bil-liġi, jimplika li kull qorti nazzjonali msejħa sabiex tapplika d-dritt tal-Unjoni għandha l-obbligu li tivverifika jekk, bil-kompożizzjoni tagħha, hija tikkostitwixxix tali qorti meta jidher dubju serju dwar dan il-punt, liema verifika hija neċessarja għall-fiduċja li l-qrati għandhom jispiraw fil-parti f’kawża f’soċjetà demokratika, jew inkella li tali qorti nazzjonali għandha, f’ċerti ċirkustanzi, tkun tista’ tivverifika jekk irregolarità li tivvizzja l-proċedura ta’ ħatra ta’ mħallef setgħetx twassal għal ksur ta’ dan id-dritt fundamentali. |
277 |
Dan ingħad, jista’ jiġi ġġustifikat li mħallef li ma jkunx rikużat huwa nnifsu u li huwa s-suġġett ta’ talba għal rikuża fformulata minn parti minħabba potenzjali kunflitt ta’ interess ta’ dan l-imħallef ma jipparteċipax fid-deċiżjoni li tiddeċiedi dwar tali talba u li l-kompetenza sabiex tingħata deċiżjoni fuqha tingħata, bħalma kien il-każ fil-Polonja qabel id-dħul fis-seħħ tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, skont is-sitwazzjoni, jew lil kull ġudikanti ieħor tal-qorti kkonċernata, jew lill-qorti ta’ istanza immedjatament superjuri għaliha. Bl-istess mod, jista’ jirriżulta li huwa konformi ma’ amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja li l-kunflitti ta’ kompetenzi ratione materiae jew territorjali li jistgħu jqumu bejn diversi qrati jiġu deċiżi minn istanza terza. |
278 |
Min-naħa l-oħra, l-obbligi msemmija fil-punt 276 ta’ din is-sentenza huma ta’ natura li jeskludu li l-istħarriġ tal-osservanza u l-applikazzjoni sussegwenti, mill-qrati nazzjonali, tar-rekwiżiti li joħorġu mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u mill-Artikolu 47 tal-Karta, kif interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja, ikunu jistgħu, fl-okkażjoni ta’ organizzazzjoni mill-ġdid tal-kompetenzi ġudizzjarji bħal dik li tikkontesta l-Kummissjoni permezz tat-tieni lment tagħha, jaqgħu, b’mod ġenerali u indifferenzjat, taħt istanza nazzjonali waħda u unika, u iżjed u iżjed jekk dik l-istanza ma tkunx tista’, skont id-dritt nazzjonali, teżamina ċerti aspetti inerenti għal dawn ir-rekwiżiti. |
279 |
F’dan ir-rigward, għandu, barra minn hekk, jiġi rrilevat li l-kunsiderazzjonijiet li tagħmel riferiment għalihom il-Qorti tal-Ġustizzja fil-ġurisprudenza tagħha mfakkra fil-punt 265 ta’ din is-sentenza u li jirrigwardaw il-vantaġġi potenzjalment marbuta ma’ speċjalizzazzjoni fil-qasam ta’ amministrazzjoni tal-ġustizzja, ta’ għarfien espert, ta’ limitazzjoni tat-tul medju tal-proċeduri jew inkella ta’ uniformità fl-applikazzjoni tad-dritt ma jistgħux jipprevalu fir-rigward tar-rekwiżiti li joħorġu mill-prinċipju ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva, li kull qorti nazzjonali għandha, mid-definizzjoni tagħha stess, tkun ta’ liema istanza tkun u irrispettivament mill-qasam ta’ kompetenza ratione materiae tagħha, tkun tista’ tiżgura l-osservanza tiegħu, għall-ħtiġijiet tat-tilwima konkreta li tkun adita biha, jekk neċessarju billi tidħol fi djalogu mal-Qorti tal-Ġustizzja abbażi tal-Artikolu 267 TFUE. |
280 |
Issa, f’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat, minn naħa, li d-dispożizzjonijiet nazzjonali li l-Kummissjoni tikkontesta permezz tat-tieni lment għandhom bħala għan li jirriżervaw għal istanza waħda u unika, f’dan il-każ awla speċifika tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), l-istħarriġ ġeneralizzat tar-rekwiżiti li joħorġu minn dan il-prinċipju dwar l-indipendenza tal-qrati kollha u tal-imħallfin kemm tal-ordinament ġudizzjarju kif ukoll tal-ordinament amministrattiv, billi jeskludu li tali stħarriġ ikun jista’ jiġi eżerċitat minn waħda minn dawn il-qrati l-oħrajn, inkluż, għaldaqstant, mill-awli l-oħrajn tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u n-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema), u billi jċaħħdu, b’dan il-mod, mill-kompetenzi tagħhom, lill-qrati nazzjonali li sa dak iż-żmien kellhom kompetenza sabiex jeżerċitaw diversi tipi ta’ stħarriġ dwar tali rekwiżiti u sabiex japplikaw direttament, f’dan il-qafas, it-tagħlim li joħroġ mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. |
281 |
Fil-fatt, l-ewwel, bħalma jsegwi mill-Artikolu 26(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema, l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi ngħatat kompetenza esklużiva sabiex tiddeċiedi fuq it-“talbiet jew dikjarazzjonijiet” li jirrigwardaw l-“esklużjoni” ta’ mħallef jew id-“deżinjazzjoni tal-qorti” li quddiemha għandha titmexxa proċedura li tinklużi l-“ilmenti li jallegaw nuqqas ta’ indipendenza tal-qorti jew tal-imħallef” ikkonċernati, liema talbiet jew dikjarazzjonijiet għandhom għalhekk ikunu trażmessi immedjatament lil dik l-awla minn kull qorti oħra adita b’kawża, inkluż meta l-mertu ta’ dik il-kawża jkun jaqa’ taħt qasam kopert mid-dritt tal-Unjoni. |
282 |
It-tieni, mill-Artikolu 82(2) sa (5) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jsegwi li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi li tkun qiegħda tiddeċiedi f’seduta plenarja għandha kompetenza, esklużiva wkoll, meta, fl-okkażjoni tal-eżami ta’ appell fil-kassazzjoni jew ta’ rikors ieħor pendenti quddiem is-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), inkluż quddiem l-awli l-oħrajn ta’ dik il-qorti, “tqum kwistjoni ta’ liġi relatata mal-indipendenza ta’ mħallef jew ta’ qorti”. Fil-fatt, f’dawn il-każijiet, l-Artikolu 82(2) ta’ din il-liġi jipprovdi li l-formazzjoni tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) adita bil-kawża kkonċernata “għandha tissospendi l-proċeduri u tirreferi din il-kwistjoni” lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, filwaqt li huwa ppreċiżat barra minn hekk li deċiżjoni adottata minn dik l-awla fuq din il-bażi “għandha torbot lill-formazzjonijiet kollha tas-[Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)]”. |
283 |
It-tielet, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 26(4) sa (6) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema jipprevedu b’mod partikolari li l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi biss għandha kompetenza sabiex tieħu konjizzjoni tar-“rikorsi għal dikjarazzjoni li sentenzi finali [tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema)], il-qrati ordinarji, il-qrati militari u l-qrati amministrattivi, inklużi n-[Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema)], huma illegali”, jekk “l-illegalità tikkonsisti f’li jiġi kkontestat l-istatus tal-persuna maħtura għal kariga ġudizzjarja li ddeċidiet fil-kawża”. |
284 |
Issa, għandu jiġi osservat li t-termini wiesgħa li l-Artikolu 26(4) sa (6) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema huwa fformulat fihom jidhru li huma ta’ natura li jippermettu lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi li twettaq l-istħarriġ ex post tad-deċiżjonijiet finali kollha mogħtija mill-qrati ġudizzjarji u amministrattivi Pollakki l-oħrajn kollha, inklużi d-deċiżjonijiet finali ta’ awli oħrajn tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u tan-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema), kull darba li jiġi kkontestat l-istatus ta’ persuna maħtura fil-pożizzjoni ta’ mħallef u li kellha tiddeċiedi f’xi stadju tal-ipproċessar tal-kawża kkonċernata. |
285 |
Min-naħa l-oħra, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-aspett li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati fil-kuntest tat-tieni lment ġew introdotti fil-Liġi dwar il-Qorti Suprema mil-Liġi Emendatorja, b’urġenza u fil-kuntest partikolari preċedentement deskritti fil-punti 140 sa 145 ta’ din is-sentenza, flimkien mad-dispożizzjonijiet l-oħrajn ikkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tal-ewwel u tat-tielet ilment. Issa, bħalma jsegwi mill-konstatazzjonijiet magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja fl-okkażjoni tal-eżami ta’ dawn l-ewwel u t-tielet ilment, li dawn tal-aħħar intlaqgħu huwa motivat, b’mod partikolari, miċ-ċirkustanza li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati huma, minħabba l-projbizzjonijiet u ksur dixxiplinari li huma jistabbilixxu fil-konfront tal-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u tal-qrati ordinarji u amministrattivi kollha, ta’ natura li jipprekluduhom milli jagħmlu ċerti konstatazzjonijiet u evalwazzjonijiet li, f’ċerti ċirkustanzi, huma madankollu r-responsabbiltà tagħhom li jagħmlu skont id-dritt tal-Unjoni, fid-dawl tar-rekwiżiti li joħorġu mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta. |
286 |
F’tali kuntest, il-fatt, għal-leġiżlatur nazzjonali, li jorganizza mill-ġdid il-kompetenzi ġudizzjarji fis-seħħ u li jagħti lil istanza nazzjonali waħda u unika l-kompetenza li tivverifika l-osservanza ta’ ċerti rekwiżiti essenzjali li joħorġu mid-dritt fundamentali għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva stabbilit fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u fl-Artikolu 47 tal-Karta, minkejja li n-neċessità għal tali verifika tista’, skont iċ-ċirkustanzi, tqum quddiem kwalunkwe qorti nazzjonali, hija, flimkien mal-istabbiliment tal-projbizzjonijiet u reati dixxiplinari msemmija iktar ’il fuq, ta’ natura li tikkontribwixxi sabiex iddgħajjef iżjed l-effettività tal-istħarriġ tar-rispett ta’ dan id-dritt fundamentali, li d-dritt tal-Unjoni jagħti madankollu lill-qrati nazzjonali kollha. Dan japplika iżjed u iżjed peress li, bħalma ġie rrilevat fil-punt 198 ta’ din is-sentenza, dik l-istanza ma tistax, f’dan il-każ, teżamina talba li ġiet trażmessa lilha minn qorti nazzjonali u li tirrigwarda l-“istabbiliment u l-evalwazzjoni tal-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tal-awtorità tiegħu biex iwettaq funzjonijiet ġudizzjarji”. |
287 |
Barra minn hekk, billi għalhekk jipprekludu mingħajr distinzjoni lil dawn il-qrati l-oħra kollha, ta’ kwalunkwe istanza u irrispettivament mill-istadju proċedurali li huma jiddeċiedu fih u minkejja li huma jkunu aditi, skont il-każ, b’kawżi li jirrigwardaw l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet sostantivi tad-dritt tal-Unjoni, milli jagħmlu, immedjatament, dak li huwa neċessarju sabiex jiġi żgurat ir-rispett tad-dritt tal-partijiet f’kawża kkonċernati għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva billi jwarrbu, jekk hemm bżonn, huma stess l-applikazzjoni tar-regoli nazzjonali kuntrarji għar-rekwiżiti li joħorġu minn dan id-dritt, id-dispożizzjonijiet nazzjonali l-Kummissjoni tikkontesta fil-kuntest tat-tieni lment jiksru wkoll il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. |
288 |
Fir-rigward, fl-aħħar, tal-Artikolu 10 tal-Liġi Emendatorja, huwa biżżejjed jiġi rrilevat li, peress li dan l-artikolu, essenzjalment, għandu bħala għan li jippreċiża sa liema punt u kif il-kompetenza esklużiva mogħtija lill-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi mid-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-punti 281 sa 283 ta’ din is-sentenza għandha tiġi eżerċitata fir-rigward tal-kawżi li kienu pendenti fid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi, l-imsemmi artikolu huwa marbut mill-qrib ma’ dawn id-dispożizzjonijiet l-oħrajn u jikser, konsegwentement, għall-istess raġunijiet bħal dawk li huma esposti fil-punti 268 sa 287 ta’ din is-sentenza, kemm id-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll il-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. |
289 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha jirriżulta li t-tieni lment għandu jintlaqa’ sa fejn huwa bbażat fuq il-ksur tad-dispożizzjonijiet meħuda flimkien tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta kif ukoll tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni. |
290 |
Fir-rigward tal-Artikolu 267 TFUE, għandu jiġi kkonstatat li l-fatt innifsu li tiġi fdata hekk f’istanza unika, jiġifieri, f’dan il-każ, l-Awla ta’ Stħarriġ Straordinarju u Affarijiet Pubbliċi, il-kompetenza esklużiva sabiex jiġu deċiżi ċerti kwistjonijiet dwar l-applikazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u tal-Artikolu 47 tal-Karta huwa ta’ natura li jipprekludi jew, għall-inqas, li jiskoraġġixxi lill-qrati l-oħrajn, li għalhekk ġew imċaħħda minn kull kompetenza sabiex jagħtu deċiżjoni huma stess fuq dawn il-kwistjonijiet, milli jressqu talba għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja f’dan ir-rigward, aspett li, bħalma jsegwi mill-prinċipji mfakkra fil-punti 155 sa 158 ta’ din is-sentenza, jikser l-Artikolu 267 TFUE. |
291 |
Barra minn hekk, fir-rigward tal-kuntest iżjed ġenerali li tidħol fih l-adozzjoni tal-Liġi Emendatorja u tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, għandu jitfakkar ukoll li, bħalma tosserva l-Kummissjoni u bħalma jsegwi mill-indikazzjonijiet li jinsabu f’diversi sentenzi reċenti tal-Qorti tal-Ġustizzja, it-tentattivi tal-awtoritajiet Pollakki intiżi sabiex jiskoraġġixxu jew jipprekludu lill-qrati nazzjonali milli jressqu talba għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja b’domandi ta’ interpretazzjoni dwar it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-Artikolu 47 tal-Karta f’relazzjoni mar-riformi leġiżlattivi reċenti li affettwaw is-setgħa ġudizzjarja fil-Polonja, żdiedu reċentement (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑2 ta’ Marzu 2021, A. B. et (Ħatra tal-Imħallfin tal-Qorti Suprema – Rikors) (C‑824/18, EU:C:2021:153, punt 106). |
292 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, it-tieni lment għandu jintlaqa’. |
Fuq il‑ħames ilment
L‑argumenti tal‑partijiet
293 |
Permezz tal-ħames ilment tagħha, il-Kummissjoni targumenta li l-Artikolu 88a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, l-Artikolu 45(3) tal-Liġi emendata dwar il-Qorti Suprema u l-Artikolu 8(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi jiksru l-Artikolu 7 u l-Artikolu 8(1) tal-Karta kif ukoll il-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1), l-Artikolu 6(3) u l-Artikolu 9(1) tal-GDPR. |
294 |
Skont il-Kummissjoni, sa fejn dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jobbligaw lill-imħallfin tad-diversi qrati kkonċernati jibagħtu dikjarazzjoni bil-miktub dwar is-sħubija tagħhom f’assoċjazzjoni, fondazzjoni mingħajr skop ta’ lukru jew partit politiku, kif ukoll il-funzjonijiet eżerċitati fihom, u jimponu li tali informazzjoni tiġi ppubblikata fil-Biuletyn Informacji Publicznej, dawn jinvolvu pproċessar tad-data personali, għaliex tali informazzjoni tirrigwarda persuni fiżikament identifikati b’mod ċar li jaġixxu fl-isfera privata. |
295 |
Barra minn hekk, skont il-Kummissjoni, il-ġbir u l-pubblikazzjoni ta’ din id-data personali ma jaqgħux taħt l-organizzazzjoni tal-ġustizzja u, fi kwalunkwe każ, ir-rabta funzjonali potenzjali bejn l-imsemmija data u l-eżerċizzju tal-funzjonijiet ta’ mħallef ma tippermettix li tali miżuri jiġu esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-GDPR. Fil-fatt, dawn il-miżuri huma intiżi li jinfluwenzaw il-karriera tal-imħallfin u l-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom u jistgħu jaffettwaw l-indipendenza tagħhom meta l-protezzjoni tagħha għandha tiġi żgurata skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE meta dawn l-imħallfin jiġu msejħa japplikaw u jinterpretaw id-dritt tal-Unjoni. |
296 |
Id-data personali inkwistjoni taqa’, barra minn hekk, skont il-Kummissjoni, taħt il-kategoriji ta’ data sensittiva suġġetta għas-sistema ta’ projbizzjoni u ta’ protezzjoni msaħħa stabbilita fl-Artikolu 9(1) tal-GDPR, bħala data li tista’ tiżvela l-opinjonijiet politiċi jew il-konvinzjonijiet filosofiċi tal-imħallfin ikkonċernati. |
297 |
Issa, il-Kummissjoni hija tal-fehma li, anki jekk jitqies li l-għanijiet, li joħorġu mill-espożizzjoni tal-motivi dwar l-abbozz li wassal għall-adozzjoni tal-Artikolu 88a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, intiżi sabiex tiġi ppreżervata n-newtralità politika u l-imparzjalità tal-imħallfin, kif ukoll il-fiduċja dwar din l-imparzjalità, u sabiex tiġi protetta d-dinjità tal-funzjonijiet tagħhom, jistgħu jitqiesu bħala leġittimi, l-obbligi ta’ dikjarazzjoni u ta’ pubblikazzjoni inkwistjoni ma humiex madankollu neċessarji sabiex jintlaħqu dawn l-għanijiet. B’dan il-mod, l-interferenza li dawn l-obbligi jinvolvu fid-dritt tal-partijiet ikkonċernati għar-rispett tal-ħajja privata tagħhom u għall-protezzjoni tad-data personali tagħhom ma hijiex konformi mal-prinċipju ta’ proporzjonalità u tikser għalhekk ir-rekwiżiti li joħorġu mid-diversi dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni msemmija fil-punt 293 ta’ din is-sentenza. |
298 |
Fil-fatt, skont il-Kummissjoni tali miżuri ma humiex strettament limitati għal dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħqu l-imsemmija għanijiet, peress li mezzi inqas restrittivi jeżistu għal dan l-għan, bħall-proċeduri ta’ rikuża u li jkun hemm disponibbli korpi responsabbli sabiex jiżguraw l-osservanza tal-istandards professjonali jew jaħtru l-membri tal-kulleġġi ġudikanti, informazzjoni dwar ċerti attivitajiet eżerċitati mill-imħallfin ’il barra mill-funzjonijiet tagħhom u li jkunu jistgħu jagħtu lok għal kunflitti ta’ interess tagħhom f’kawża partikolari. Dawn il-mezzi inqas intrużivi jippermettu, barra minn hekk, li jiġi evitat użu tal-informazzjoni hekk miġbura għal finijiet differenti minn dawk allegatament imfittxija, bħall-eżerċizzju ta’ pressjoni esterna fuq l-imħallfin li tista’ tippreġudika l-indipendenza tagħhom jew rieda li ssir ħsara, minn naħa, għar-reputazzjoni professjonali tagħhom jew l-awtorità tagħhom billi tiġi promossa nuqqas ta’ fiduċja tal-pubbliku fil-konfront tagħhom u, min-naħa l-oħra, għall-iżvolġiment tal-karriera tagħhom billi jiġu esposti għal diskriminazzjoni. |
299 |
Barra minn hekk, dejjem skont il-Kummissjoni, is-sħubija fil-passat ta’ persuna f’partit politiku taqa’ taħt il-ħajja privata tagħha qabel il-ħatra tagħha bħala mħallef u ma hijiex ta’ natura li taffettwa direttament l-attività attwali tagħha. Dan huwa b’mod partikolari l-każ ta’ sħubija f’partit politiku qabel id‑29 ta’ Diċembru 1989, peress li l-kisba ta’ tali informazzjoni hija nieqsa minn kull rilevanza sabiex tiġi evalwata l-imparzjalità ta’ mħallef fil-kawżi li jiġi adit bihom iżjed minn 30 sena wara. Għalhekk, id-dikjarazzjoni obbligatorja u l-pubblikazzjoni ta’ tali data personali lanqas ma huma xierqa sabiex jilħqu l-għanijiet allegati f’dan il-każ. |
300 |
Il-Kummissjoni targumenta li l-miżuri nazzjonali inkwistjoni huma simili fir-realtà għal mezz ta’ sorveljanza tal-imħallfin li l-introduzzjoni mhux mistennija tiegħu ma tissodisfa ebda ġustifikazzjoni jew neċessità konkreta, peress li l-fatt li huma jkunu apolitiċi u imparzjali kien diġà ggarantit għal żmien twil, b’mod partikolari mill-Artikolu 178 tal-Kostituzzjoni li jipprevedi li jkunu apolitiċi kif ukoll mill-ġurament skont liema l-imħallfin jaħilfu li jamministraw il-ġustizzja “b’imparzjalità sħiħa” u mill-obbligu li jastjenu minn kull att li jista’ “jimmina l-fiduċja fl-imparzjalità tagħhom” li huma għandhom, skont l-Artikoli 66 u 82 tal-Liġi dwar il-Qrati Ordinarji. |
301 |
Bħala difiża, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta, qabelxejn, li l-GDPR ma japplikax għall-ipproċessar tad-data personali inkwistjoni, għar-raġuni li dan isir fil-qafas ta’ attività li ma taqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, fis-sens tal-Artikolu 2(2)(a) ta’ dan ir-regolament, jiġifieri l-organizzazzjoni u l-amministrazzjoni tal-ġustizzja, li l-informazzjoni kkonċernata għandha “rabta diretta” magħha peress li tirrigwarda l-eżerċizzju tal-funzjonijiet ta’ mħallef. |
302 |
Sussegwentement, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li, anki jekk jitqies li l-GDPR hija applikabbli f’dan il-każ, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati għandhom l-għan leġittimu li jsaħħu l-imparzjalità u n-newtralità politika tal-imħallfin billi jinfurmaw lill-partijiet f’kawża bl-eżistenza ta’ motivi ta’ rikuża potenzjali li jistgħu jiġu invokati minnhom f’kawża partikolari u li dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali huma proporzjonati għal dan l-għan. |
303 |
Fil-fatt, l-ewwel, affiljazzjoni antika f’partit politiku, inkluż meta din hija qabel id‑29 ta’ Diċembru 1989 u tidħol f’kuntest storiku ta’ politiċizzazzjoni tas-setgħa ġudizzjarja, jista’ jkollha effett fuq l-attività ġudizzjarja attwali u futura tal-imħallef ikkonċernat. |
304 |
It-tieni, skont ir-Repubblika tal-Polonja, il-Kummissjoni bl-ebda mod ma tissostanzja l-affermazzjonijiet tagħha li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jistgħu jippreġudikaw ir-reputazzjoni professjonali tal-imħallfin u l-indipendenza tagħhom kif ukoll li jwasslu għal riskju ta’ diskriminazzjoni fil-karriera professjonali tagħhom jew li jintużaw għal tali għanijiet. B’mod partikolari, l-għoti tal-informazzjoni kkonċernata ma għandux effett fuq il-kompetenza tal-imħallef sabiex jaqdi l-ġustizzja, lanqas fuq l-attribuzzjoni tal-kawżi fi ħdan il-qorti li huwa jagħmel parti minnha, u lanqas fuq l-iżvolġiment tal-karriera tal-persuna kkonċernata. L-għoti ta’ din l-informazzjoni ma għandux barra minn hekk bħala konsegwenza li jaffettwa l-indipendenza tal-imħallef ikkonċernat jew l-imparzjalità tiegħu fil-kawżi li jkun adit bihom jew li jwassal għar-rikuża awtomatika tal-persuna kkonċernata fil-kuntest tagħha. Barra minn hekk, il-Kummissjoni ma ssemmi l-ebda każ konkret li fih tali informazzjoni intużat bil-mod hekk issuġġerit. |
305 |
It-tielet, l-għan imfittex mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ma jistax jintlaħaq b’mezzi inqas restrittivi, għaliex, fl-assenza ta’ aċċess għall-informazzjoni kkonċernata, il-partijiet f’kawża ma jkunx jista’ jkollhom għarfien ta’ motivi ta’ rikuża potenzjali tal-imħallfin imsejħa sabiex jiddeċiedu f’kawża li tikkonċernahom. |
306 |
Barra minn hekk, skont ir-Repubblika tal-Polonja, id-data kkonċernata ma taqax taħt il-kategoriji msemmija fl-Artikolu 9(1) tal-GDPR, peress li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati ma humiex intiżi, fil-fatt, li mħallef jikkomunika informazzjoni dwar l-opinjonijiet politiċi tiegħu jew dwar il-konvinzjonijiet filosofiċi tiegħu. Dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali barra minn hekk ma jinkludu ebda elenku tat-tipi ta’ affiljazzjoni li għandhom jissemmew u għalhekk għandu jiġi evalwat, każ b’każ, jekk l-obbligu ta’ dikjarazzjoni kkonċernat japplikax, billi jittieħdu inkunsiderazzjoni b’mod partikolari limiti li jirregolaw l-interferenza fil-ħajja privata u, b’mod partikolari, l-Artikolu 53(7) tal-Kostituzzjoni li jipprojbixxi lill-awtoritajiet pubbliċi milli jeżiġu l-iżvelar tal-“viżjoni tad-dinja”, tal-konvinzjonijiet jew tar-reliġjon ta’ persuna. Fi kwalunkwe każ, għar-raġunijiet esposti preċedentement mir-Repubblika tal-Polonja, l-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali jissodisfaw ukoll ir-rekwiżit ta’ proporzjonalità stabbilit fl-Artikolu 9(2)(g) tal-GDPR. |
307 |
Fl-aħħar, ir-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-Kummissjoni qiegħda tipprova tikkonfuta l-oneru tal-prova impost fuqha billi tissuġġerixxi li hija r-Repubblika tal-Polonja li għandha tippreżenta l-fatti li jiġġustifikaw l-adozzjoni u l-proporzjonalità ta’ dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali għas-sempliċi fatt li dawn tal-aħħar ma kinux jeżistu qabel. |
Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja
– Kunsiderazzjonijiet preliminari
308 |
Preliminarjament, għandu jiġi osservat, fl-ewwel lok, li, permezz tal-ħames ilment tagħha, il-Kummissjoni titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata li, billi adottat l-Artikolu 88a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, l-Artikolu 45(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u l-Artikolu 8(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi, ir-Repubblika tal-Polonja naqset milli tissodisfa l-obbligi tagħha li joħorġu kemm mill-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1), mill-Artikolu 6(3) u mill-Artikolu 9(1) tal-GDPR kif ukoll dawk li jirriżultaw mill-Artikolu 7 u mill-Artikolu 8(1) tal-Karta. |
309 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, hija l-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tiddeċiedi fuq in-nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligi distinti hekk allegati mill-Kummissjoni (ara, b’analoġija, is-sentenzi tal‑21 ta’ Mejju 2019, Il‑Kummissjoni vs L‑Ungerija (Użufrutt fuq artijiet agrikoli), C‑235/17, EU:C:2019:432, punt 131, kif ukoll tat‑18 ta’ Ġunju 2020, Il‑Kummissjoni vs L‑Ungerija ((Trasparenza assoċjattiva), C‑78/18, EU:C:2020:476, punt 143). |
310 |
Fit-tieni lok, fir-rigward tal-għan tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tal-ħames ilment, għandu jiġi rrilevat, minn naħa, li dawn jimponu fuq l-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), tal-qrati ordinarji u tal-qrati amministrattivi l-obbligu li jagħmlu, skont il-qorti li jagħmlu parti minnha u l-kariga li huma jokkupaw fiha, dikjarazzjoni li għandha, fil-parti l-kbira tal-każijiet, tiġi indirizzata lill-President ta’ qorti ġudizzjarja jew amministrattiva, u b’mod iżjed eċċezzjonali, fir-rigward tal-presidenti ta’ Sąd Apelacyjny (il-Qorti tal-Appell), tal-ewwel President tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u tal-President tan-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema), jew lill-KRS, jew lill-Ministru għall-Ġustizzja. Skont dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, dawn id-diversi awtoritajiet nazzjonali għandhom, sussegwentement, f’terminu ta’ 30 jum, ipoġġu onlajn, fil-Biuletyn Informacji Publicznej, informazzjoni li tinsab f’dawn id-dikjarazzjonijiet. |
311 |
Peress li l-ġbir ta’ din l-informazzjoni huwa kkritikat mill-Kummissjoni sa fejn dan isir sabiex din titpoġġa onlajn, dawn iż-żewġ operazzjonijiet għandhom jitqiesu flimkien fid-dawl tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni li l-ksur tagħhom huwa allegat mill-Kummissjoni f’dan il-każ. |
312 |
Min-naħa l-oħra, għandu jiġi rrilevat li, bħalma jsegwi mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, u b’mod iżjed speċifiku mill-formulazzjoni tal-Artikolu 88a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, dispożizzjoni li għaliha jagħmlu riferiment, min-naħa tagħhom, l-Artikolu 45(3) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u l-Artikolu 8(2) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Amministrattivi, l-informazzjoni hekk suġġetta għal dikjarazzjoni sabiex titpoġġa onlajn hija ta’ tliet tipi. Din l-informazzjoni tirrigwarda, fil-fatt, l-ewwel, is-sħubija tal-imħallef ikkonċernat f’assoċjazzjoni, bl-indikazzjoni tal-isem u tas-sede ta’ din l-assoċjazzjoni, tal-funzjonijiet eżerċitati u tal-perijodu ta’ affiljazzjoni fiha, it-tieni, il-funzjonijiet eżerċitati mill-imħallef f’istanza ta’ fondazzjoni mingħajr skop ta’ lukru, bl-indikazzjoni tal-isem u tas-sede ta’ din il-fondazzjoni u tal-perijodu li matulu ġew eżerċitati dawn il-funzjonijiet, u, it-tielet, is-sħubija tal-persuna kkonċernata f’partit politiku qabel il-ħatra tagħha għal kariga ta’ mħallef u matul l-eżerċizzju tal-mandat tagħha qabel id‑29 ta’ Diċembru 1989, bl-indikazzjoni tal-isem ta’ dan il-partit politiku, tal-funzjonijiet eżerċitati u tal-perijodu ta’ affiljazzjoni fih. |
– Fuq l‑applikabbiltà tal‑GDPR
313 |
Peress li r-Repubblika tal-Polonja targumenta li l-GDPR ma huwiex applikabbli għad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, għandu jitfakkar, qabelxejn, li, skont l-Artikolu 2(1) tal-GDPR, dan ir-regolament japplika għall-ipproċessar ta’ data personali, fl-intier tiegħu jew parti minnu b’mezzi awtomatiċi, u għall-ipproċessar b’mezzi mhux awtomatiċi ta’ data personali li tkun tinsab jew li tkun maħsuba li tagħmel parti minn sistema ta’ arkivjar. |
314 |
L-Artikolu 2(2)(a) tal-GDPR jippreċiża, madankollu, li dan ir-regolament ma japplikax għall-ipproċessar ta’ data personali mwettaq “matul attività li ma taqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-liġi tal-Unjoni”. |
315 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat, fl-ewwel lok, li la l-fatt li l-informazzjoni li hija s-suġġett tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati tirrigwarda mħallfin u lanqas iċ-ċirkustanza li din l-informazzjoni jkun jista’ potenzjalment ikollha ċerti rabtiet mal-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom ma huma, bħala tali, ta’ natura li jneħħu dawn id-dispożizzjonijiet mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-GDPR. |
316 |
Fil-fatt, għandu jitfakkar li, sa fejn l-eċċezzjoni prevista fl-Artikolu 2(2)(a) tal-GDPR tagħmel is-sistema ta’ protezzjoni tad-data personali prevista minn dan ir-regolament inapplikabbli u għalhekk tiddevja mill-għan sottostanti għalih, li jikkonsisti f’li tiġi żgurata l-protezzjoni tal-libertajiet u tad-drittijiet fundamentali tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali, bħad-dritt għar-rispett tal-ħajja privata u tal-familja kif ukoll id-dritt għall-protezzjoni tad-data personali, iggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta, din l-eċċezzjoni għandha, bħall-eċċezzjonijiet l-oħra għal tali applikabbiltà previsti fl-imsemmi Artikolu 2(2) tiegħu, tingħata interpretazzjoni stretta (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑14 ta’ Frar 2019, Buivids,C‑345/17, EU:C:2019:122, punt 41 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tat‑22 ta’ Ġunju 2021, Latvijas Republikas Saeima (Punti ta’ penalità), C‑439/19, EU:C:2021:504, punt 62 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
317 |
Il-Qorti tal-Ġustizzja għalhekk iddeċidiet li l-Artikolu 2(2)(a) tal-GDPR, moqri fid-dawl tal-premessa 16 u tal-Artikolu 2(2)(b) ta’ dan ir-regolament kif ukoll tal-ewwel inċiż tal-Artikolu 3(2) tad-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal‑24 ta’ Ottubru 1995 dwar il-protezzjoni ta’ individwi fir-rigward ta’ l-ipproċessar ta’ data personali u dwar il-moviment liberu ta’ dik id-data (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 13, Vol. 15, p. 355) li l-Artikolu 2(2)(a) u (b) tal-imsemmi regolament ikompli parzjalment miegħu, għandu jitqies bħala li għandu bħala għan uniku li jeskludi mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-GDPR l-ipproċessar ta’ data personali mwettaq mill-awtoritajiet tal-Istat fil-kuntest ta’ attività li hija intiża li tippreżerva s-sigurtà nazzjonali jew attività li tista’ tidħol fl-istess kategorija, b’tali mod li s-sempliċi fatt li attività tkun tal-Istat jew ta’ awtorità pubblika ma huwiex biżżejjed sabiex din l-eċċezzjoni tkun awtomatikament applikabbli għal tali attività (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑22 ta’ Ġunju 2021, Latvijas Republikas Saeima (Punti ta’ penalità), C‑439/19, EU:C:2021:504, punti 63 sa 66 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑20 ta’ Ottubru 2022, KoalitsiaDemokratichna Bulgaria – Obedinenie, C‑306/21, EU:C:2022:813, punti 36 sa 39). |
318 |
L-attivitajiet li għandhom bħala għan li jippreżervaw is-sigurtà nazzjonali, imsemmija fl-Artikolu 2(2)(a) tal-GDPR, ikopru, b’mod partikolari, dawk li għandhom l-għan li jipproteġu l-funzjonijiet essenzjali tal-Istat u l-interessi fundamentali tas-soċjetà (sentenzi tat‑22 ta’ Ġunju 2021, Latvijas Republikas Saeima (Punti ta’ penalità), C‑439/19, EU:C:2021:504, punt 67, u tal‑20 ta’ Ottubru 2022, KoalitsiaDemokratichna Bulgaria – Obedinenie, C‑306/21, EU:C:2022:813, punt 40). |
319 |
Issa, għalkemm il-fatt li tiġi żgurata l-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja fl-Istati Membri u, b’mod partikolari, l-istituzzjoni ta’ regoli applikabbli għall-istatus tal-imħallfin u għall-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom jaqgħu taħt il-kompetenza ta’ dawn l-Istati, xorta jibqa’ l-fatt li l-operazzjonijiet irregolati mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tal-ħames ilment ma jistgħux jitqiesu bħala li jagħmlu parti minn attività li ma taqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, fis-sens tal-Artikolu 2(2)(a) tal-GDPR, bħal attività li għandha bħala għan li tippreserva s-sigurtà nazzjonali. |
320 |
F’dan ir-rigward, mill-premessa 20 tal-GDPR isegwi espressament li dan ir-regolament japplika, b’mod partikolari, għall-attivitajiet tal-qrati u awtoritajiet ġudizzjarji oħrajn, bla ħsara għal ċerti arranġamenti previsti jew awtorizzati mill-imsemmi regolament meta tali qrati jew awtoritajiet ġudizzjarji oħra jaġixxu fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet ġudizzjarji tagħhom. |
321 |
Issa, għandu jiġi osservat li, bħalma huwa rrilevat fil-punt 312 ta’ din is-sentenza, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jipprevedu li l-operazzjonijiet ta’ ġbir u ta’ tqegħid online tal-informazzjoni kkonċernata jaqgħu, ċertament, bħala regola ġenerali, fuq il-presidenti ta’ qrati jew tal-ordinament ġudizzjarju jew tal-ordinament amministrattiv u, b’mod eċċezzjonali, fuq il-KRS jew il-Ministru għall-Ġustizzja, u tali operazzjonijiet ma jagħmlux parti mill-eżerċizzju tal-funzjonijiet ġudizzjarji tal-awtoritajiet ikkonċernati, b’tali mod li l-Artikolu 2(2)(a) tal-GDPR ma huwiex applikabbli għal dawn l-operazzjonijiet. |
322 |
Fit-tieni lok, għandu jitfakkar li, skont il-punt (1) tal-Artikolu 4 tal-GDPR, “data personali” tfisser “kwalunkwe informazzjoni relatata ma’ persuna fiżika identifikata jew identifikabbli”. Min-naħa tiegħu, il-punt (2) tal-Artikolu 4 tal-GDPR jiddefinixxi t-terminu “ipproċessar” bħala li jkopri “kwalunkwe attività jew sett ta’ attivitajiet li jitwettqu fuq data personali jew fuq settijiet ta’ data personali, sew jekk b’mezzi awtomatizzati u sew jekk mingħajrhom”, billi jiċċita, bħala eżempji ta’ tali operazzjonijiet, b’mod partikolari, “l-ġbir, ir-reġistrazzjoni, […] it-tixrid jew it-tqegħid għad-dispożizzjoni b’xi mezz ieħor” ta’ tali data. |
323 |
Issa, f’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li, minn naħa, l-informazzjoni li d-dikjarazzjoni u t-tqegħid online tagħha huma magħmula obbligatorji hija relatata ma’ persuni fiżiċi identifikati jew identifikabbli u taqa’ għalhekk taħt il-kunċett ta’ “data personali”, fis-sens tal-punt (1) tal-Artikolu 4 tal-GDPR. Fil-fatt, din l-informazzjoni tikkonċerna persuni identifikati b’isimhom u tirrigwarda is-sħubija tagħhom għal assoċjazzjonijiet, għal fondazzjonijiet mingħajr skop ta’ lukru u għal partiti politiċi u l-funzjonijiet li dawn il-persuni jeżerċitaw fihom jew eżerċitaw fihom. Fir-rigward taċ-ċirkustanza li l-imsemmija informazzjoni taqa’ fil-kuntest tal-attività professjonali tad-dikjaranti, din ma hijiex ta’ natura li tneħħilha tali klassifikazzjoni (sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 65 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
324 |
Min-naħa l-oħra, dispożizzjonijiet nazzjonali li jikkonsistu, bħal f’dan il-każ, li jagħmlu obbligatorji d-dikjarazzjoni u t-tqegħid online tal-informazzjoni inkwistjoni jinvolvu operazzjonijiet li jikkonsistu fil-ġbir, fir-reġistrazzjoni u fit-tixrid ta’ din l-informazzjoni, jiġifieri assjem ta’ operazzjonijiet li jikkostitwixxi “ipproċessar” ta’ data personali, fis-sens tal-punt (2) tal-Artikolu 4 tal-GDPR (ara, fir-rigward tat-tqegħid online ta’ data personali, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 65 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
325 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, għandu jiġi kkonstatat li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-GDPR u li dawn għandhom, għaldaqstant, ikunu konformi mad-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-regolament, li l-ksur tiegħu huwa allegat mill-Kummissjoni f’dan il-każ. |
– Dwar l‑applikabbiltà tal‑Artikolu 7 u tal‑Artikolu 8(1) tal‑Karta
326 |
Bħalma jipprevedi l-Artikolu 51(1) tal-Karta, id-dispożizzjonijiet tagħha huma indirizzati lill-Istati Membri meta dawn ikunu qegħdin jimplimentaw id-dritt tal-Unjoni. |
327 |
F’dan il-każ, mill-kunsiderazzjonijiet esposti fil-punti 313 sa 325 ta’ din is-sentenza jsegwi li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jinvolvu l-ipproċessar ta’ data personali u li dawn jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-GDPR. Minn dan isegwi li, fl-adozzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, ir-Repubblika tal-Polonja kienet b’mod partikolari msejħa li timplimenta l-GDPR. |
328 |
Barra minn hekk, peress li din id-data personali tinkludi informazzjoni dwar persuni fiżiċi identifikati, l-aċċess ta’ kull membru tal-pubbliku ġenerali għall-imsemmija data jaffettwa d-dritt fundamentali tal-persuni kkonċernati għar-rispett tal-ħajja privata tagħhom, iggarantit fl-Artikolu 7 tal-Karta, mingħajr ma jkun rilevanti, f’dan il-kuntest, il-fatt li din tista’ tirrigwarda attivitajiet professjonali. Barra minn hekk, it-tqegħid għad-dispożizzjoni tal-pubbliku ġenerali ta’ tali data jikkostitwixxi pproċessar ta’ data personali li jaqa’ taħt l-Artikolu 8 tal-Karta (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers,C‑37/20 u C‑601/20, EU:C:2022:912, punt 38 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
329 |
Għalhekk, it-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ terzi tal-istess data personali jikkostitwixxi interferenza fid-drittijiet fundamentali stabbiliti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta, ikun x’ikun l-użu ulterjuri tal-informazzjoni kkomunikata. F’dan ir-rigward, ftit jimporta jekk l-informazzjoni dwar il-ħajja privata kkonċernata hijiex ta’ natura sensittiva jew le jew jekk il-persuni kkonċernati jkunux batew eventwali inkonvenjenzi minħabba din l-interferenza jew le (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers,C‑37/20 u C‑601/20, EU:C:2022:912, punt 39 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
330 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti joħroġ li l-Artikolu 7 u l-Artikolu 8(1) tal-Karta huma applikabbli f’dan il-każ u li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati għandhom għalhekk ikunu konformi ma’ dawn l-artikoli (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, Il‑Kummissjoni vs L‑Ungerija (Trasparenza assoċjattiva), C‑78/18, EU:C:2020:476, punt 103. |
– Fuq il‑ksur allegat tad‑dispożizzjonijiet tal‑punti (c) u (e) tal‑ewwel subparagrafu tal‑Artikolu 6(1), tal‑Artikolu 6(3) u tal‑Artikolu 9(1) tal‑GDPR kif ukoll tal‑Artikolu 7 u tal‑Artikolu 8(1) tal‑Karta
331 |
Qabelxejn, għandhom jiġu enfasizzati, minn naħa, ir-rabtiet mill-qrib eżistenti bejn il-GDPR u d-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 7 u tal-Artikolu 8(1) tal-Karta, dispożizzjonijiet li dan ir-regolament għandu jiġi interpretat fid-dawl tagħhom. |
332 |
Barra minn hekk, mill-Artikolu 1(2) tal-GDPR, moqri flimkien mal-premessi 4 u 10 tiegħu, isegwi li dan ir-regolament għandu b’mod partikolari bħala għan li jiggarantixxi livell għoli ta’ protezzjoni tal-libertajiet u tad-drittijiet fundamentali tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali, liema dritt huwa rrikonoxxut ukoll fl-Artikolu 8 tal-Karta u marbut mill-qrib mad-dritt għar-rispett tal-ħajja privata, stabbilit fl-Artikolu 7 tagħha (sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 61). Huwa għalhekk, b’mod partikolari, li, bħalma osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 235 tal-konklużjonijiet tiegħu, sakemm il-kundizzjonijiet ta’ pproċessar legali ta’ data personali skont l-imsemmi regolament ikunu ssodisfatti, dan l-ipproċessar huwa, bħala prinċipju, meqjus li jissodisfa wkoll ir-rekwiżiti stabbiliti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta (ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑27 ta’ Settembru 2017, Puškár,C‑73/16, EU:C:2017:725, punt 102). |
333 |
Min-naħa l-oħra, bħalma jsegwi mill-argumenti li hija żviluppat insostenn tal-ħames ilment, il-Kummissjoni tpoġġi f’dubju l-fatt li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jfittxu fil-verità l-għanijiet enfasizzati mir-Repubblika tal-Polonja u targumenta li l-interferenza fid-drittijiet fundamentali għall-protezzjoni tad-data personali u għar-rispett tal-ħajja privata li tirriżulta minn dawn id-dispożizzjonijiet ma hijiex, fi kwalunkwe każ, konformi mar-rekwiżit ta’ proporzjonalità li joħroġ mid-diversi dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni li hija tallega l-ksur tiegħu. Peress li l-Kummissjoni ma allegatx li l-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali ma jissodisfawx rekwiżiti oħrajn li joħorġu mill-imsemmija dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tillimita ruħha għall-eżami tal-ilment hekk ifformulat mir-rikorrenti u, konsegwentement, li teżamina dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali mill-angolu biss tal-proporzjonalità tagħhom fid-dawl tal-għanijiet allegati mir-Repubblika tal-Polonja. |
334 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar, l-ewwel, li, bħalma jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita, id-drittijiet fundamentali għar-rispett tal-ħajja privata u għall-protezzjoni tad-data personali, iggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta, ma humiex prerogattivi assoluti, iżda għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni fir-rigward tal-funzjoni tagħhom fis-soċjetà u għandhom jiġu bbilanċjati ma’ drittijiet fundamentali oħra. Għalhekk jistgħu jsiru limitazzjonijiet, sakemm, konformement mal-Artikolu 52(1) tal-Karta, dawn ikunu previsti mil-liġi u jirrispettaw il-kontenut essenzjali tad-drittijiet fundamentali kif ukoll josservaw il-prinċipju ta’ proporzjonalità. Skont dan il-prinċipju tal-aħħar, jistgħu jsiru limitazzjonijiet biss jekk dawn ikunu meħtieġa u jekk effettivament ifittxu għanijiet ta’ interess ġenerali rrikonoxxuti mill-Unjoni jew il-ħtieġa ta’ protezzjoni tad-drittijiet u tal-libertajiet ta’ ħaddieħor. Dawn għandhom jiġu applikati fil-limiti ta’ dak li huwa strettament neċessarju u l-leġiżlazzjoni li tinvolvi l-interferenza għandha tipprevedi regoli ċari u preċiżi li jirregolaw il-portata u l-applikazzjoni tal-miżura inkwistjoni (sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 70 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
335 |
It-tieni, fir-rigward tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) tal-GDPR, din id-dispożizzjoni tipprevedi lista eżawrjenti u limitata tal-każijiet li fihom ipproċessar ta’ data personali jista’ jitqies li huwa legali. Għalhekk, sabiex ikun jista’ jitqies bħala tali, ipproċessar għandu jaqa’ taħt wieħed mill-każijiet previsti fl-imsemmija dispożizzjoni (sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 67 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
336 |
Skont il-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) tal-GDPR, huwa legali l-ipproċessar li huwa meħtieġ għall-osservanza ta’ obbligu legali li għalih huwa suġġett il-kontrollur. Skont il-punt (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) ta’ dan ir-regolament, huwa legali wkoll l-ipproċessar li huwa meħtieġ għat-twettiq ta’ kompitu ta’ interess pubbliku jew li jaqa’ taħt l-eżerċizzju tal-awtorità pubblika li għandu l-kontrollur. |
337 |
L-Artikolu 6(3) tal-GDPR jippreċiża, fir-rigward ta’ dawn iż-żewġ ipoteżijiet ta’ legalità, li l-ipproċessar għandu jkun ibbażat fuq id-dritt tal-Unjoni jew fuq id-dritt tal-Istat Membru li għalih huwa suġġett il-kontrollur, u li din il-bażi legali għandha tissodisfa għan ta’ interess pubbliku u għandha tkun proporzjonata għall-għan leġittimu mfittex. Peress li dawn ir-rekwiżiti jikkostitwixxu espressjoni ta’ dawk li jirriżultaw mill-Artikolu 52(1) tal-Karta, dawn għandhom jiġu interpretati fid-dawl ta’ din id-dispożizzjoni tal-aħħar (sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 69). |
338 |
F’dan il-każ, l-għan tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jikkonsisti, bħalma huwa enfasizzat fil-punt 310 ta’ din is-sentenza, f’li jiġi impost fuq l-imħallfin ikkonċernati l-obbligu li jagħmlu, skont il-qorti li jagħmlu parti minnha u l-kariga li huma jokkupaw fi ħdanha, dikjarazzjoni li għandha, fil-parti l-kbira tal-każijiet, tiġi indirizzata lil Presidenti ta’ qrati jew tal-ordinament ġudizzjarju, jew tal-ordinament amministrattiv u, b’mod eċċezzjonali, lill-KRS jew lill-Ministru għall-Ġustizzja, għall-finijiet tal-pubblikazzjoni, fil-Biuletyn Informacji Publicznej, minn tali awtoritajiet, tal-informazzjoni li tinsab f’din id-dikjarazzjoni. |
339 |
Issa, peress li l-obbligu ta’ ġbir, ta’ reġistrazzjoni u ta’ tqegħid online, li dawn l-awtoritajiet huma għalhekk suġġetti għalih, jirriżulta mid-dispożizzjonijiet imsemmija fil-punt 310 ta’ din is-sentenza, l-ipproċessar ta’ data personali inkwistjoni għandu jitqies bħala neċessarju għall-osservanza ta’ obbligu legali li għandha kull waħda mill-imsemmija awtoritajiet bħala kontrollur ta’ dan l-ipproċessar. Għaldaqstant, dan l-ipproċessar jaqa’ taħt l-ipoteżi prevista fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) tal-GDPR (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 71). |
340 |
Fir-rigward tal-ipoteżi ta’ legalità msemmija fil-punt (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) tal-GDPR, għandu jiġi rrilevat li t-tfittxija tal-għan ta’ imparzjalità tal-imħallfin, enfasizzat b’mod partikolari fl-espożizzjoni tal-motivi tal-Liġi Emendatorja dwar id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kumissjoni fil-kuntest tal-ħames ilment tagħha, tikkontribwixxi sabiex jiġi żgurat l-eżerċizzju tajjeb tal-funzjonament ġudizzjarju li jikkostitwixxi missjoni ta’ interess pubbliku, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni ta’ dan ir-regolament. |
341 |
It-tielet, fir-rigward tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR, dan jipprojbixxi, b’mod partikolari, l-ipproċessar tad-data personali li tiżvela l-opinjonijiet politiċi jew il-konvinzjonijiet reliġjużi jew filosofiċi ta’ persuna fiżika. Skont it-titolu ta’ dan l-Artikolu 9, dawn huma “kategoriji speċjali ta’ data personali”, u din id-data hija wkoll ikklassifikata bħala “data sensittiva” fil-premessa 10 tal-GDPR. |
342 |
Ċerti eċċezzjonijiet għal tali projbizzjoni huma previsti fl-Artikolu 9(2) tal-GDPR. Bħalma jsegwi mill-Artikolu 9(2)(g) ta’ dan ir-regolament, din il-projbizzjoni ma tapplikax, b’mod partikolari, meta l-ipproċessar inkwistjoni jkun meħtieġ għal raġunijiet ta’ interess pubbliku sostanzjali, abbażi tad-dritt tal-Unjoni jew tad-dritt ta’ Stat Membru li għandha tkun proporzjonata għall-għan imfittex, tirrispetta l-essenza tad-dritt għall-protezzjoni tad-data u tipprevedi miżuri xierqa u speċifiċi għas-salvagwardja tad-drittijiet fundamentali u tal-interessi tal-persuna kkonċernata. |
343 |
Mill-formulazzjoni tal-Artikolu 9 tal-GDPR isegwi li l-projbizzjoni li tistabbilixxi din id-dispożizzjoni tapplika, bla ħsara għall-eċċezzjonijiet previsti minn dan ir-regolament, għal kull tip ta’ pproċessar tal-kategoriji partikolari ta’ data msemmija fl-imsemmija dispożizzjoni u għall-kontrolluri kollha li jagħmlu tali pproċessar (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑24 ta’ Settembru 2019, GC et (Tneħħija ta’ referenza ta’ data sensittiva), C‑136/17, EU:C:2019:773, punt 42). |
344 |
Sabiex jiġi ddeterminat jekk id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 9 tal-GDPR, għandu jitfakkar, qabelxejn, li din id-dispożizzjoni tapplika għal ipproċessar li ma jirrigwardax biss id-data intrinsikament sensittiva li jirrigwarda dan l-artikolu, iżda wkoll data li tiżvela indirettament, fi tmiem proċess intellettwali ta’ deduzzjoni jew ta’ approssimazzjoni, informazzjoni ta’ din in-natura (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 123). |
345 |
Għandu jitfakkar ukoll li, bħalma ddeċidiet il-Qorti tal-Ġustizzja, interpretazzjoni wiesgħa tal-kunċett ta’ “data sensittiva” hija sostnuta mill-għan tal-GDPR, imfakkar fil-punt 316 ta’ din is-sentenza, li huwa li jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni tal-libertajiet u tad-drittijiet fundamentali tal-persuni fiżiċi, b’mod partikolari tal-ħajja privata tagħhom, fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali li tikkonċernahom. Tali interpretazzjoni hija konformi wkoll mal-għan tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR, li jikkonsisti f’li tiġi żgurata protezzjoni ikbar kontra pproċessar li, minħabba s-sensittività partikolari tad-data li hija s-suġġett tagħha, tista’ tikkostitwixxi, bħalma jsegwi mill-premessa 51 ta’ dan ir-regolament, interferenza partikolarment gravi fid-drittijiet fundamentali għar-rispett tal-ħajja privata u għall-protezzjoni tad-data personali, iggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punti 125 u 126 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
346 |
F’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li l-ġbir u t-tqegħid online tal-informazzjoni relatata mas-“sħubija” fil-passat ta’ mħallef f’“partit politiku” u l-“karigi” eżerċitati f’dan il-partit, imsemmija fil-punt (3) tal-Artikolu 88a(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, jikkostitwixxu pproċessar ta’ natura li jista’ jiżvela l-opinjonijiet politiċi tal-persuna kkonċernata, fis-sens tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR. |
347 |
Fir-rigward tal-informazzjoni relatata mas-“sħubija” fil-passat jew attwali ta’ mħallef f’“assoċjazzjoni” u l-“karigi” eżerċitati minn dan l-imħallef fil-kuntest tagħha jew il-“karigi” fil-passat jew attwali eżerċitati minnu f’korp ta’ “fondazzjoni mingħajr skop ta’ lukru”, imsemmija fil-punti (1) u (2) tal-Artikolu 88a(1) tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji, għandu jiġi kkonstatat, bħall-Avukat Ġenerali fil-punti 244 u 245 tal-konklużjonijiet tiegħu, li, fid-dawl tan-natura wiesgħa u impreċiża ħafna tat-termini li uża l-leġiżlatur Pollakk, il-ġbir u t-tqegħid online ta’ tali informazzjoni jista’, skont in-natura preċiża tal-assoċjazzjonijiet u fondazzjonijiet ikkonċernati, jiżvela l-konvinzjonijiet reliġjużi jew filosofiċi tal-persuni kkonċernati, fis-sens tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR, bħalma targumenta l-Kummissjoni. |
348 |
Minn dan isegwi li, sabiex joħorġu ’l barra mill-projbizzjoni stabbilita f’dan l-Artikolu 9(1), id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati għandhom jikkorrispondu għal waħda mill-ipoteżijiet imsemmija fil-paragrafu (2) tal-imsemmi Artikolu 9 u jissodisfaw ir-rekwiżiti li huma stabbiliti fih, jiġifieri, f’dan il-każ, ir-rekwiżiti previsti fl-Artikolu 9(2)(g) tal-GDPR. |
349 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha joħroġ li, peress li d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) u tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR, kif ukoll tal-Artikolu 7 u tal-Artikolu 8(1) tal-Karta, għandha issa tiġi evalwata l-ġustifikazzjoni eventwali tagħhom fid-dawl tal-Artikolu 6(3) u tal-Artikolu 9(2)(g) ta’ dan ir-regolament, kif ukoll tal-Artikolu 52(1) tal-Karta. |
350 |
F’dan ir-rigward, mill-punti 334, 337 u 342 ta’ din is-sentenza jsegwi li, sabiex id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, bħala bażi legali għall-ipproċessar ta’ data personali inkwistjoni, jissodisfaw ir-rekwiżiti li joħorġu mill-Artikolu 52(1) tal-Karta, mill-Artikolu 6(3) tal-GDPR u mill-Artikolu 9(2)(g) tiegħu, rispettivament, dan l-ipproċessar għandu, b’mod partikolari, jissodisfa għan ta’ interess pubbliku u jkun proporzjonat għall-għan leġittimu hekk imfittex (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 73). |
351 |
F’dan il-każ, il-Kummissjoni targumenta fir-rikors tagħha li mill-espożizzjoni tal-motivi relatati mal-abbozz li wassal għall-adozzjoni tal-Artikolu 88a tal-Liġi Emendata dwar il-Qrati Ordinarji jsegwi li dan l-abbozz kellu fih rieda li tinżamm in-newtralità politika u l-imparzjalità tal-imħallfin, il-fiduċja tal-pubbliku f’din l-imparzjalità u, fl-aħħar, id-dinjità tal-funzjonijiet eżerċitati minnhom. |
352 |
Fid-difiża, ir-Repubblika tal-Polonja, sabiex tiġġustifika l-adozzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, għamlet riferiment għall-għan li jikkonsisti f’li tissaħħaħ in-newtralità politika u l-imparzjalità tal-imħallfin u l-fiduċja tal-partijiet f’kawża f’din l-imparzjalità, filwaqt li ppreċiżat, fir-rigward ta’ din in-newtralità politika, li, f’dan il-każ, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali huma intiżi, b’mod iżjed speċifiku, sabiex il-partijiet f’kawża jkunu jistgħu jkunu infurmati bl-attivitajiet politiċi preċedenti tal-imħallfin ikkonċernati meta dawn l-attivitajiet ikunu ta’ natura li jkunu jistgħu jqajmu dubju dwar l-oġġettività tal-imħallef f’kawża partikolari u jwasslu, minħabba f’hekk, għar-rikuża potenzjali tiegħu. |
353 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat, qabelxejn, li l-għan hekk allegat mir-Repubblika tal-Polonja, sa fejn dan jikkonsisti f’li tiġi żgurata n-newtralità politika u l-imparzjalità tal-imħallfin u f’li jitnaqqas ir-riskju li dawn tal-aħħar ikunu jistgħu jkunu influwenzati, fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom, minn kunsiderazzjonijiet relatati ma’ interessi privati jew politiċi, huwa, bħalma huwa enfasizzat fil-punt 340 ta’ din is-sentenza, mingħajr dubju ta’ interess pubbliku u, konsegwentement, leġittimu (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punti 75 u 76). L-istess japplika għall-għan li jikkonsisti f’li tissaħħaħ il-fiduċja tal-partijiet f’kawża dwar l-eżistenza ta’ tali imparzjalità. |
354 |
Fil-fatt, kif il-Qorti tal-Ġustizzja enfasizzat repetutament, dan ir-rekwiżit ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità tal-imħallfin, li huwa inerenti fil-kompitu li tittieħed deċiżjoni, jaqa’ taħt il-kontenut essenzjali tad-dritt fundamentali għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva u għal smigħ xieraq, li għandu importanza fundamentali bħala garanti tal-protezzjoni tad-drittijiet kollha li l-partijiet f’kawża jisiltu mid-dritt tal-Unjoni u tal-ħarsien tal-valuri komuni għall-Istati Membri stabbiliti fl-Artikolu 2 TUE, b’mod partikolari tal-valur tal-Istat tad-dritt (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑20 ta’ April 2021, Repubblika,C‑896/19, EU:C:2021:311, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tad‑29 ta’ Marzu 2022, Getin Noble Bank,C‑132/20, EU:C:2022:235, punt 94 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
355 |
Skont ġurisprudenza stabbilita, il-garanziji ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità meħtieġa skont id-dritt tal-Unjoni jippreżupponu għalhekk l-eżistenza ta’ regoli, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-kompożizzjoni ta’ qorti u r-raġunijiet għar-rikuża tal-membri tagħha, li jippermettu li jiġi eskluż kull dubju leġittimu, f’moħħ il-partijiet f’kawża, dwar l-impermeabbiltà ta’ dan il-korp fil-konfront ta’ elementi esterni u dwar in-newtralità tiegħu fil-konfront tal-interessi kunfliġġenti (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tad‑29 ta’ Marzu 2022, Getin Noble Bank,C‑132/20, EU:C:2022:235, punt 95 u l-ġurisprudenza ċċitata). Bħalma tfakkar fil-punt 95 ta’ din is-sentenza, dawn ir-regoli għandhom, b’mod partikolari, jippermettu li jiġu esklużi l-forom ta’ influwenza iżjed indiretta li jistgħu jorjentaw id-deċiżjonijiet tal-imħallfin ikkonċernati u li tiġi eskluża għalhekk assenza ta’ apparenza ta’ indipendenza jew ta’ imparzjalità tagħhom li tista’ tippreġudika l-fiduċja li l-ġustizzja għandha tispira fil-partijiet f’kawża f’soċjetà demokratika u Stat tad-dritt. |
356 |
Minn dan isegwi li l-għan li r-Repubblika tal-Polonja tallega li riedet issegwi f’dan il-każ jikkorrispondi, bħala tali, għal għan ta’ interess ġenerali rrikonoxxut mill-Unjoni, fis-sens tal-Artikolu 52(1) tal-Karta jew inkella għan ta’ interess pubbliku u, għalhekk, leġittimu, fis-sens tal-Artikolu 6(3) tal-GDPR, liema għan ta’ interess pubbliku jista’, barra minn hekk, jiġi kklassifikata bħala “sostanzjali”, fis-sens tal-Artikolu 9(2)(g) ta’ dan ir-regolament. |
357 |
Konsegwentement, konformement ma’ dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, tali għan jawtorizza limitazzjonijiet fuq l-eżerċizzju tad-drittijiet iggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta, sa fejn, b’mod partikolari, dawn il-limitazzjonijiet jissodisfaw effettivament dan l-għan u jkunu proporzjonati għalih (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 81). |
358 |
Skont ġurisprudenza stabbilita, il-proporzjonalità ta’ miżuri li minnhom tirriżulta interferenza fid-drittijiet iggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta teħtieġ l-osservanza tar-rekwiżiti ta’ adegwatezza u ta’ neċessità kif ukoll ta’ dik dwar in-natura proporzjonata ta’ dawn il-miżuri meta mqabbla mal-għan imfittex (sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers,C‑37/20 u C‑601/20, EU:C:2022:912, punt 63 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
359 |
B’mod iktar speċifiku, id-derogi mill-protezzjoni tad-data personali u l-limitazzjonijiet tagħha għandhom isiru fil-limiti ta’ dak li huwa strettament neċessarju, peress li, meta jkun hemm għażla bejn diversi miżuri xierqa biex jintlaħqu l-għanijiet leġittimi mfittxija, għandha tintgħażel dik li hija l-inqas oneruża. Barra minn hekk, għan ta’ interess ġenerali ma jistax jintlaħaq mingħajr ma jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li għandu jiġi kkonċiljat mad-drittijiet fundamentali kkonċernati mill-miżura inkwistjoni, u dan billi jsir ibbilanċjar bejn, minn naħa, l-għan ta’ interess ġenerali u, min-naħa l-oħra, id-drittijiet inkwistjoni, sabiex jiġi żgurat li l-inkonvenjenzi kkawżati minn din il-miżura ma jkunux sproporzjonati meta mqabbla mal-għanijiet imfittxija. Għalhekk, il-possibbiltà li tiġi ġġustifikata limitazzjoni għad-drittijiet iggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta għandha tiġi evalwata billi titkejjel il-gravità tal-interferenza li tinvolvi tali limitazzjoni u billi jiġi vverifikat li l-importanza tal-għan ta’ interess ġenerali mfittex minn din il-limitazzjoni hija marbuta ma’ din il-gravità (sentenzi tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 98 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tat‑22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers,C‑37/20 u C‑601/20, EU:C:2022:912, punt 64 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
360 |
Bl-istess mod, il-premessa 39 tal-GDPR tenfasizza, b’mod partikolari, li l-kundizzjoni ta’ neċessità hija ssodisfatta meta l-għan ta’ interess ġenerali kopert ma jistax b’mod raġonevoli jintlaħaq b’mod daqstant effettiv b’metodi oħrajn inqas detrimentali għad-drittijiet fundamentali tal-persuni kkonċernati, b’mod partikolari d-drittijiet għar-rispett tal-ħajja privata u għall-protezzjoni tad-data personali ggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta, u d-derogi u r-restrizzjonijiet għall-prinċipju tal-protezzjoni ta’ tali data għandhom isiru fil-limiti ta’ dak li huwa strettament neċessarju (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 85 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
361 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi vverifikat, l-ewwel, jekk, anki jekk jitqies li huma effettivament diretti lejn it-tfittxija tal-għan ta’ interess ġenerali allegat mir-Repubblika tal-Polonja, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jirriżultawx li huma xierqa sabiex jintlaħaq dan l-għan. Skont il-każ, ikollu jiġi eżaminat, it-tieni, jekk l-interferenza fid-drittijiet fundamentali ggarantiti fl-Artikoli 7 u 8 tal-Karta li tirriżulta minn dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali hijiex limitata għal dak li huwa strettament neċessarju, fis-sens li l-imsemmi għan ma jistax raġonevolment jintlaħaq b’mod daqstant effettiv permezz ta’ mezzi oħra li huma inqas detrimentali għal dawn id-drittijiet fundamentali, u, it-tielet, jekk din l-interferenza hijiex sproporzjonata meta mqabbla mal-istess għan, li jimplika b’mod partikolari evalwazzjoni tal-importanza tiegħu u tal-gravità tal-imsemmi ndħil (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers,C‑37/20 u C‑601/20, EU:C:2022:912, punt 66). |
362 |
F’dak li jirrigwarda, fl-ewwel lok, il-kwistjoni dwar jekk il-pubblikazzjoni fil-Biuletyn Informacji Publicznej tal-informazzjoni miġbura permezz tad-dikjarazzjonijiet inkwistjoni hijiex xierqa sabiex jintlaħaq l-għan ta’ interess ġenerali allegatament imfittex f’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li r-Repubblika tal-Polonja ma ppreżentatx spjegazzjonijiet ċari u konkreti li jindikaw għal liema raġunijiet it-tqegħid online obbligatorja tal-informazzjoni li tirrigwarda s-sħubija ta’ persuna f’partit politiku qabel il-ħatra tagħha għal kariga ta’ mħallef u matul l-eżerċizzju tal-mandat tiegħu qabel id‑29 ta’ Diċembru 1989 hija ta’ natura li tista’ tikkontribwixxi attwalment sabiex jissaħħu d-drittijiet tal-partijiet f’kawża sabiex il-kawża tagħhom tinstema’ minn qorti li tissodisfa r-rekwiżit ta’ imparzjalità u l-fiduċja tagħhom f’tali imparzjalità. |
363 |
F’dan ir-rigward, għandu, barra minn hekk, jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet, b’mod iżjed ġenerali, li ċ-ċirkustanzi relatati mal-ewwel ħatra ta’ mħallef, li seħħew fil-perijodu li matulu kien fis-seħħ ir-reġim mhux demokratiku tar-Repubblika Popolari tal-Polonja, ma jistgħux fihom infushom jitqiesu ta’ natura li jqajmu dubji leġittimi u serji, f’moħħ il-partijiet f’kawża, dwar l-indipendenza u l-imparzjalità ta’ dan l-imħallef, fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet ġudizzjarji ulterjuri tiegħu (sentenza tad‑29 ta’ Marzu 2022, Getin Noble Bank,C‑132/20, EU:C:2022:235, punti 82 sa 84 u 107). |
364 |
Barra minn hekk, l-adozzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati mill-Kummissjoni fil-kuntest tal-ħames ilment tagħha, li, bħal dawk imsemmija fl-ewwel u t-tielet ilment tagħha, jinsabu fil-Liġi Emendatorja, adottata b’urġenza u fil-kuntest deskritt fil-punti 141 sa 145 u 291 ta’ din is-sentenza, tħalli, bħalma targumenta l-Kummissjoni, li jitqies li dawn id-dispożizzjonijiet, sa fejn dawn jirrigwardaw l-informazzjoni dwar is-sħubija tal-imħallfin f’partit politiku qabel il-ħatra tagħhom u matul l-eżerċizzju tal-mandat tagħhom qabel id‑29 ta’ Diċembru 1989, ġew, fir-realtà, adottati sabiex issir ħsara għar-reputazzjoni professjonali tal-imħallfin ikkonċernati u għall-perċezzjoni li l-partijiet f’kawża għandhom tagħhom jew inkella sabiex dawn l-imħallfin jiġu stigmatizzati, u, għaldaqstant, bl-intenzjoni li jiġi ostakolat l-iżvilupp tal-karriera tal-persuni kkonċernati. |
365 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti joħroġ li, sa fejn id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jirrigwardaw tali informazzjoni, bl-obbligu li jissemma l-isem tal-partit politiku kkonċernat, il-funzjonijiet eżerċitati u l-perijodu ta’ sħubija fih, jiġifieri data personali li hija “sensittiva”, fis-sens tal-Artikolu 9 tal-GDPR, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali, anki jekk jitqies li huma verament huma intiżi sabiex jintlaħaq l-għan leġittimu allegat f’din il-kawża, fi kwalunkwe każ, ma humiex xierqa sabiex jintlaħaq dan l-għan. |
366 |
Il-konstatazzjonijiet magħmula fil-punti 362 sa 365 ta’ din is-sentenza huma biżżejjed sabiex jiġi eskluż li, sa fejn id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati jipprevedu l-ġbir ta’ informazzjoni u t-tqegħid online tagħha dwar is-sħubija ta’ persuna f’partit politiku qabel il-ħatra tagħha għal kariga ta’ mħallef u matul l-eżerċizzju tal-mandat tagħha qabel id‑29 ta’ Diċembru 1989, dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali jistgħu jissodisfaw ir-rekwiżiti li joħorġu mill-prinċipju ta’ proporzjonalità stabbilit fl-Artikolu 52(1) tal-Karta, kif ukoll fl-Artikolu 6(3) u fl-Artikolu 9(2)(g) tal-GDPR. Minn dawn isegwi li, sa fejn l-imsemmija dispożizzjonijiet nazzjonali jirrigwardaw tali informazzjoni, dawn jiksru kemm id-dispożizzjonijiet tal-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1), tal-Artikolu 6(3) u tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR, kif ukoll dawk tal-Artikolu 7 u tal-Artikolu 8(1) tal-Karta. |
367 |
Min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-informazzjoni l-oħra msemmija mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, jiġifieri dik relatata mas-sħubija attwali jew fil-passat f’assoċjazzjoni jew mal-eżerċizzju attwali jew fil-passat ta’ funzjonijiet fi ħdanha jew f’fondazzjoni mingħajr skop ta’ lukru, ma jistax jiġi eskluż, a priori, li l-fatt li tali informazzjoni titqiegħed onlajn jikkontribwixxi sabiex tiġi żvelata l-eżistenza ta’ kunflitti ta’ interess potenzjali li jistgħu jinfluwenzaw l-eżerċizzju tal-funzjonijiet tal-imħallfin ikkonċernati matul l-ipproċessar ta’ kawżi partikolari, billi jwasslu għal eżerċizzju imparzjali ta’ dawn il-funzjonijiet u, għalhekk, għal tisħiħ tal-fiduċja tal-partijiet f’kawża fl-azzjoni tal-ġustizzja (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 83). |
368 |
Konsegwentement, fit-tieni lok, għandu jiġi vverifikat jekk l-għan allegat mir-Repubblika tal-Polonja jistax raġonevolment jintlaħaq b’mod daqstant effettiv b’metodi oħrajn inqas detrimentali għad-drittijiet tal-imħallfin ikkonċernati għar-rispett tal-ħajja privata tagħhom u għall-protezzjoni tad-data personali tagħhom u jekk l-interferenza hijiex sproporzjonata għal dan l-għan, li jimplika, b’mod partikolari, ibbalanċjar tal-importanza tiegħu u tal-gravità ta’ din l-interferenza. |
369 |
Tali evalwazzjonijiet għandhom b’mod partikolari jsiru billi jittieħdu inkunsiderazzjoni l-punti ta’ liġi u ta’ fatt kollha li huma speċifiċi għall-Istat Membru kkonċernat, bħall-eżistenza ta’ miżuri oħra intiżi sabiex jiggarantixxu tali imparzjalità u jipprevjenu l-kunflitti ta’ interess (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 86). |
370 |
F’dan ir-rigward, għalkemm, ċertament, bħalma targumenta l-Kummissjoni u bħalma jsegwi mill-punt 300 ta’ din is-sentenza, diġà jeżistu diversi dispożizzjonijiet nazzjonali sabiex tiġi stabbilita u ggarantita l-imparzjalità ġudizzjarja fil-Polonja, dan ma jfissirx li l-miżuri intiżi li jkomplu jsaħħu din l-imparzjalità, inkluż l-apparenza ta’ imparzjalità, u l-fiduċja tal-partijiet f’kawża fiha għandhom jitqiesu bħala li jeċċedu dak li huwa neċessarju għal tali għan. |
371 |
Barra minn hekk, il-fatt li l-informazzjoni inkwistjoni tiġi magħmula disponibbli għall-awtoritajiet imsejħa sabiex jiddeċiedu jew jipprevjenu eventwali kunflitti ta’ interess, bħalma tissuġġerixxi l-Kummissjoni, ma huwiex neċessarjament ta’ natura li jippermetti lill-partijiet f’kawża jkollhom huma stess l-istess għarfien ta’ din l-informazzjoni u li tiġi skoperta l-eżistenza potenzjali ta’ tali kunflitt li joħroġ minnha, u, jekk ikun il-każ, li l-imsemmija informazzjoni tiġi invokata sabiex tintalab ir-rikuża ta’ mħallef imsejjaħ sabiex jiddeċiedi kawża partikolari. Bl-istess mod, it-tqegħid online tal-istess informazzjoni hija bħala prinċipju ta’ natura li tippermetti lill-partijiet f’kawża kkonċernati li jkollhom din l-informazzjoni bi trasparenza sħiħa u mingħajr ma jkollhom jieħdu passi sabiex jinformaw ruħhom dwar dawk li huma msejħa li jiddeċiedu l-kawżi li huma parti fihom. Tali trasparenza tista’, fl-istess ħin, tikkontribwixxi sabiex issaħħaħ il-fiduċja ta’ dawn il-partijiet f’kawża fil-ġustizzja. |
372 |
Madankollu, minn naħa, għandu jiġi rrilevat li, f’dan il-każ, id-data personali kkonċernata tirrigwarda b’mod partikolari perijodi preċedenti għad-data li minnha mħallef huwa obbligat li jagħmel id-dikjarazzjoni meħtieġa skont id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, u dan irrispettivament minn kemm huma preċedenti l-perijodi kkonċernati. Issa, fl-assenza, għall-inqas, ta’ limitazzjoni ratione temporis fir-rigward tal-perijodi preċedenti hekk ikkonċernati, ma jistax jitqies raġonevolment li, sa fejn dawn jirrigwardaw tali perijodi preċedenti, il-miżuri inkwistjoni huma limitati għal dak li huwa strettament neċessarju sabiex jikkontribwixxu għat-tisħiħ tad-dritt tal-partijiet f’kawża li, f’kawża partikolari, il-kawża tagħhom tinstema’ minn qorti li tissodisfa r-rekwiżiti ta’ imparzjalità, kif ukoll il-fiduċja tagħhom f’din l-imparzjalità. |
373 |
Min-naħa l-oħra, fid-dawl tal-ġurisprudenza mfakkra fil-punt 359 ta’ din is-sentenza, għandha wkoll, sabiex tiġi evalwata n-natura proporzjonata tal-ipproċessar ikkontestat mill-Kummissjoni, tiġi evalwata l-gravità tal-interferenza fid-drittijiet fundamentali għar-rispett tal-ħajja privata u għall-protezzjoni tad-data personali li jinvolvi dan l-ipproċessar u li jiġi vverifikat jekk l-importanza tal-għan ta’ interess ġenerali segwit minnu hijiex marbuta ma’ din il-gravità. |
374 |
Sabiex tiġi evalwata l-gravità ta’ din l-interferenza, għandha b’mod partikolari tittieħed inkunsiderazzjoni n-natura tad-data personali inkwistjoni, b’mod partikolari tan-natura potenzjalment sensittiva ta’ din id-data, kif ukoll tan-natura u tal-modalitajiet konkreti tal-ipproċessar tal-imsemmija data, b’mod partikolari tan-numru ta’ persuni li għandhom aċċess għaliha l-modalitajiet ta’ aċċess għal din tal-aħħar (sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 99 u l-ġurisprudenza ċċitata). Bħalma huwa enfasizzat fil-punt 369 ta’ din is-sentenza, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni wkoll għal dan l-għan il-punti kollha ta’ liġi u ta’ fatt rispettivi għall-Istat Membru kkonċernat. |
375 |
F’dan il-każ, għandu jiġi rrilevat, l-ewwel, li t-tqegħid online tal-informazzjoni personali inkwistjoni tista’, skont l-għan tal-assoċjazzjonijiet jew tal-fondazzjonijiet mingħajr skop ta’ lukru kkonċernati, tiżvela informazzjoni fuq ċerti aspetti sensittivi tal-ħajja privata tal-imħallfin ikkonċernati, b’mod partikolari l-konvinzjonijiet reliġjużi jew filosofiċi ta’ dawn tal-aħħar, u għalhekk tali informazzjoni taqa’, bħalma ġie stabbilit preċedentement, taħt l-ambitu tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR. |
376 |
It-tieni, għandu jiġi rrilevat li l-ipproċessar tad-data personali inkwistjoni jwassal sabiex din id-data ssir liberament aċċessibbli fuq l-internet għall-pubbliku inġenerali u, għalhekk, għal numru potenzjalment illimitat ta’ persuni, b’tali mod li dan l-ipproċessar jista’ jippermetti lil persuni li, għal raġunijiet li ma humiex relatati mal-għan ta’ interess ġenerali allegat intiż li jiżgura l-imparzjalità tal-imħallfin u li jipprevjeni kunflitti ta’ interess fil-konfront tagħhom, ifittxu li jinfurmaw ruħhom fuq is-sitwazzjoni personali tad-dikjarant, jaċċedu liberament għall-imsemmija data (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers,C‑37/20 u C‑601/20, EU:C:2022:912, punt 42 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
377 |
It-tielet, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni wkoll l-aspett li, bħalma targumenta l-Kummissjoni u bħalma huwa enfasizzat fil-punt 364 ta’ din is-sentenza, fil-kuntest partikolari rispettiv għall-Istat Membru kkonċernat, li fih ġew adottati d-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, it-tqegħid online tad-data personali inkwistjoni tista’, pereżempju, tesponi lill-imħallfin ikkonċernati għal riskji ta’ stigma indebita, li taffettwa b’mod inġustifikat il-perċezzjoni li għandhom tagħhom kemm il-partijiet f’kawża kif ukoll il-pubbliku inġenerali, kif ukoll għar-riskju li l-iżvilupp tal-karriera tagħhom jiġi ostakolat b’mod indebitu. |
378 |
Għaldaqstant, ipproċessar tad-data personali bħal dak stabbilit mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati għandu jitqies bħala li jikkostitwixxi interferenza partikolarment gravi fid-drittijiet fundamentali tal-persuni kkonċernati għar-rispett tal-ħajja privata tagħhom u għall-protezzjoni tad-data personali tagħhom stabbiliti fl-Artikolu 7 u fl-Artikolu 8(1) tal-Karta. |
379 |
Il-gravità ta’ din l-interferenza għandha għalhekk tiġi bbilanċjata mal-importanza tal-għan ta’ interess ġenerali allegat, intiż li tiġi żgurata l-imparzjalità tal-imħallfin, inkluża l-apparenza ta’ imparzjalità, u li jiġu evitati kunflitti ta’ interess tagħhom filwaqt li titkabbar it-trasparenza u l-fiduċja tal-partijiet f’kawża f’din l-imparzjalità. |
380 |
Għal dan l-għan, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni, b’mod partikolari, ir-realtà u l-kobor tar-riskju hekk allegatament miġġieled u l-għanijiet imfittxija fil-verità mid-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, fid-dawl, b’mod partikolari, tal-kuntest li huma adottati fih, b’tali mod li r-riżultat tal-ibbilanċjar li għandu jitwettaq bejn dawn l-għanijiet, minn naħa, u d-drittijiet tal-persuni kkonċernati għar-rispett tal-ħajja privata tagħhom u għall-protezzjoni tad-data personali tagħhom, min-naħa l-oħra, ma huwiex neċessarjament l-istess għall-Istati Membri kollha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑1 ta’ Awwissu 2022, Vyriausioji tarnybinės etikos komisija,C‑184/20, EU:C:2022:601, punt 110 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
381 |
F’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li, fid-dawl tal-kuntest nazzjonali ġenerali u speċifiku diġà invokat, li jidħlu fih id-dispożizzjonijiet nazzjonali kkontestati, u tal-konsegwenzi partikolarment serji li jistgħu joħorġu minn dawn id-dispożizzjonijiet nazzjonali għall-imħallfin ikkonċernati, ir-riżultat tal-ibbilanċjar bejn l-interferenza li toħroġ mit-tqegħid online tad-data personali kkonċernata u l-għan ta’ interess ġenerali allegat ma huwiex ekwilibrat. |
382 |
Fil-fatt, b’paragun mal-istatus quo ante li joħroġ mill-qafas ġuridiku nazzjonali preeżistenti, it-tqegħid online tad-data personali kkonċernata tirrappreżenta interferenza potenzjalment kunsiderevoli fid-drittijiet fundamentali ggarantiti fl-Artikolu 7 u fl-Artikolu 8(1) tal-Karta, mingħajr din l-interferenza ma tkun tista’, f’dan il-każ, tiġi ġġustifikata mill-benefiċċji eventwali li jistgħu jirriżultaw minnha f’termini ta’ prevenzjoni tal-kunflitti ta’ interess tal-imħallfin u ta’ żieda tal-fiduċja fl-imparzjalità ta’ dawn tal-aħħar. |
383 |
F’dan il-kuntest, għandu, barra minn hekk, jiġi enfasizzat li kull imħallef għandu l-obbligu, skont ir-regoli ġeneralment applikabbli għall-istatus tal-imħallfin u għall-eżerċizzju tal-kariga tiegħu, li jastjeni f’kull kawża li fiha ċirkustanza, bħas-sħubija attwali jew fil-passat tiegħu f’assoċjazzjoni jew l-eżerċizzju attwali jew fil-passat ta’ funzjonijiet fi ħdanha jew f’fondazzjoni mingħajr skop ta’ lukru, tkun tista’ leġittimament tqanqal dubju dwar l-imparzjalità tiegħu. |
384 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, għandu jiġi kkonstatat li d-dispożizzjonijiet ikkontestati jiksru kemm id-dispożizzjonijiet tal-punti (c) u (e) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1), tal-Artikolu 6(3) u tal-Artikolu 9(1) tal-GDPR, kif ukoll dawk tal-Artikolu 7 u tal-Artikolu 8(1) tal-Karta, kemm sa fejn dawn jirrigwardaw il-ġbir u t-tqegħid online tad-data personali relatata mas-sħubija attwali jew fil-passat f’assoċjazzjoni kif ukoll l-eżerċizzju attwali jew fil-passat ta’ funzjonijiet fi ħdanha jew f’fondazzjoni mingħajr skop ta’ lukru. |
385 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-ħames ilment għandu jintlaqa’ kollu kemm hu sa fejn dan huwa bbażat fuq il-ksur ta’ dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni. |
386 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, hemm lok li jiġi kkonstatat li,
|
387 |
Il-kumplament tar-rikors huwa miċħud, jiġifieri, sa fejn il-Kummissjoni hija intiża, permezz tal-ewwel ilment tagħha, li jiġi kkonstatat ksur tal-Artikolu 267 TFUE. |
Fuq l‑ispejjeż
388 |
Skont l-Artikolu 138(1) tar-Regoli tal-Proċedura, il-parti li titlef il-kawża għandha tbati l-ispejjeż, jekk dawn ikunu ntalbu. Peress li r-Repubblika tal-Polonja tilfet, hemm lok li hija tiġi kkundannata għall-ispejjeż kif mitlub mill-Kummissjoni, inklużi dawk relatati mal-proċeduri għal miżuri provviżorji. |
389 |
Konformement mal-Artikolu 140(1) tar-Regoli tal-Proċedura, ir-Repubblika tal-Belġju, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, ir-Repubblika tal-Finlandja u r-Renju tal-Isvezja għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
|
|
|
|
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Pollakk.
( i ) Fil-bidu u fil-punti 64, 86, 100, 321, 324, 339, 346, 347, 362, 366, 371, 375, 377, 381, 382 u 384 ta’ dan it-test saret modifika ta’ natura lingwistika, wara li kien tqiegħed online għal-ewwel darba. Saret ukoll modifika ta’ natura stilistika.