1.

Wara li kkunsidraw it-Trattat KE u b'mod partikulari l-Artikoli 138 u 139 tiegħu (*);

2.

Wara li kkunsidraw l-Artikoli 137(1)(c) u 141 tat-Trattat KE (**) u l-prinċipju ta' trattament ugwali (l-Artikoli 2, 3 u 13 tat-Trattat KE (***) u l-leġislazzjoni sekondarja bbażata fuq dan, b'mod partikolari d-Direttiva tal-Kunsill 75/117/KEE dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x'jaqsmu mal-applikazzjoni tal-prinċipju ta' paga ndaqs għall-irġiel u għan-nisa (1); id-Direttiva tal-Kunsill 92/85/KEE dwar l-introduzzjoni ta' miżuri biex jinkoraġġixxu t-titjib fis-saħħa u s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol għall-ħaddiema nisa tqal u ħaddiema li welldu reċentement, jew li qed ireddgħu (2); id-Direttiva tal-Kunsill 96/97/KE li temenda d-Direttiva 86/378/KEE dwar l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta' trattament ugwali għall-irġiel u n-nisa fi skemi tax-xogħol tas-sigurtà soċjali (3); u d-Direttiva 2006/54/KE TAL-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta’ opportunitajiet indaqs u ta’ trattament ugwali tal-irġiel u n-nisa fi kwistjonijiet ta’ impjiegi u xogħol (tfassil mill-ġdid) (4);

3.

Wara li kkunsidraw il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea tas-7 ta' Diċembru 2000 u l-Artikoli 23 u 33 tagħha dwar l-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa u r-rikonċiljazzjoni tal-ħajja professjonali, privata u tal-familja;

4.

Wara li kkunsidraw ir-Rapport tal-2003 mill-Kummissjoni dwar l-Implimentazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 96/34/KE tat-3 ta' Ġunju 1996 dwar il-Ftehim Qafas fuq il-leave tal-ġenituri konkluż mill-UNICE, is-CEEP u l-ETUC;

5.

Wara li kkunsidraw l-għan tal-Istrateġija ta' Lisbona dwar it-tkabbir u l-impjiegi li tkabbar ir-rati tal-impjiegi ġenerali għal 70 %; ir-rati tal-impjiegi tan-nisa għal 60 % u r-rati tal-impjiegi ta' ħaddiema ta' età akbar għal 50 %; il-miri ta' Barċellona dwar il-provvista ta' faċilitajiet għall-ħarsien tat-tfal; u l-kontribuzzjoni tal-politika għat-titjib tar-rikonċiljazzjoni tal-ħajja professjonali, privata u dik tal-familja fil-kisba ta' dawn il-miri;

6.

Wara li kkunsidraw il-Qafas ta' Azzjonijiet dwar l-Ugwaljanza bejn is-Sessi tal-imsieħba soċjali Ewropej tat-22 ta' Marzu 2005 li fiha l-appoġġ għall-bilanċ bejn il-ħajja tax-xogħol u tal-familja huwa kkunsidrat qasam ta' prijorità għal azzjoni, filwaqt li huwa rikonoxxut li, biex ikompli jsir progress fil-qasam tar-rikonċiljazzjoni, hemm bżonn ta' firxa ta' politika koerenti, bbilanċjata u integrata li tinkludi arranġamenti ta' leave, arranġamenti dwar ix-xogħol u infrastrutturi ta' ħarsien;

7.

Billi l-miżuri biex titjieb ir-rikonċiljazzjoni huma parti minn aġenda politika usa' li tittratta l-bżonnijiet ta' min iħaddem u tal-ħaddiema u li ttejjeb l-adattabbiltà u l-impjegabbiltà, bħala parti minn approċċ ta' flessigurtà;

8.

Billi l-politika favur il-familja għandha tikkontribwixxi għall-kisba ta' ugwaljanza bejn is-sessi u tkun ikkunsidrata fid-dawl tat-tibdil demografiku, l-effetti ta' popolazzjoni b'età medja li qed tikber, filwaqt li titnaqqas id-differenza bejn is-sessi, ikun hemm promozzjoni tal-parteċipazzjoni tan-nisa fix-xogħol u l-qsim tar-responsabbiltajiet tal-ħarsien bejn l-irġiel u n-nisa;

9.

Billi l-Kummissjoni kkonsultat lill-imsieħba soċjali Ewropej fl-2006 u fl-2007 f'konsultazzjoni tal-ewwel u tat-tieni stadju dwar ir-rikonċiljazzjoni tal-ħajja professjonali, privata u dik tal-familja u, fost affarijiet oħrajn, ittrattat din il-kwistjoni tal-aġġornament tal-qafas regolatorju fuq livell Komunitarju, u inkoraġġixxiet lill-imsieħba soċjali Ewropej biex jivvalutaw id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim Qafas tagħhom dwar il-leave tal-ġenituri bil-għan tar-reviżjoni tiegħu;

10.

Billi l-Ftehim Qafas tal-imsieħba soċjali Ewropej tal-1995 dwar il-leave tal-ġenituri kien katalista għal bidla pożittiva, żgura bażi komuni dwar il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja fl-Istati Membri u kellu rwol sinifikanti fl-għajnuna biex il-ġenituri li jaħdmu fl-Ewropa jsibu rikonċiljazzjoni aħjar; madankollu, abbażi ta' valutazzjoni konġunta, l-imsieħba soċjali Ewropej jikkunsidraw li ċerti elementi tal-ftehim hemm bżonn li jiġu adattati jew riveduti sabiex jinkisbu aħjar l-għanijiet tiegħu;

11.

Billi ċerti aspetti hemm bżonn li jkunu adattati, b'konsiderazzjoni għaż-żieda fid-diversità tal-ħaddiema u l-iżviluppi soċjali inkluż iż-żieda fid-diversità tal-istrutturi familjari, waqt li jiġu rrispettati l-liġi, l-ftehim kollettiv u/jew il-prattika nazzjonali;

12.

Billi f'ħafna Stati Membri l-inkoraġġiment lill-irġiel biex jassumu responsabbiltà familjari ugwali ma wassalx għal riżultati suffiċjenti; għaldaqstant, hemm bżonn ta' miżuri aktar effettivi biex ikun inkoraġġit sehem aktar ugwali tar-responsabbiltajiet bejn l-irġiel u n-nisa;

13.

Billi ħafna Stati Membri diġà għandhom firxa wiesgħa ta' miżuri u prattiki tal-politika dwar faċilitajiet ta' leave, ħarsien tat-tfal u arranġamenti ta' xogħol flessibbli, imfassla għall-bżonnijiet tal-ħaddiema u ta' min iħaddem u li jimmiraw li jappoġġjaw lill-ġenituri fir-rikonċiljazzjoni tal-ħajja professjonali tagħhom, dik privata u dik tal-familja; dawn għandhom ikun ikkunsidrati meta jiġi implimentat dan il-ftehim;

14.

Billi dan il-ftehim qafas jipprovdi element wieħed tal-azzjonijiet tal-imsieħba soċjali Ewropej fil-qasam tar-rikonċiljazzjoni;

15.

Billi dan il-ftehim huwa ftehim qafas li jistabbilixxi rekwiżiti minimi u dispożizzjonijiet għal-leave tal-genituri, kif distint mil-leave tal-maternità, u minn ħin frank mix-xogħol abbażi ta' forża maġġuri, u jirreferi lura għall-Istati Membri u l-imsieħba soċjali għat-twaqqif ta' kondizzjonijiet għall-aċċess u modalitajiet ta' applikazzjoni biex tiġi kkunsidrata s-sitwazzjoni f'kull Stat Membru;

16.

Billi d-dritt tal-leave tal-ġenituri f'dan il-ftehim huwa dritt individwali u fil-prinċipju mhux trasferibbli, u l-Istati Membri għandhom id-dritt jagħmluh trasferibbli. L-esperjenza turi li l-leave mhux trasferibbli jista' jkun ta' inċentiva pożittiva għat-teħid mill-missirijiet, l-imsieħba soċjali Ewropej għalhekk jaqblu li parti mil-leave isir mhux trasferibbli;

17.

Billi huwa importanti li jkunu kkunsidrati l-bżonnijiet speċjali tal-ġenituri bi tfal b'diżabbiltajiet jew mard fit-tul;

18.

Billi l-Istati Membri għandhom jipprovdu għaż-żamma ta' intitolamenti għall-benefiċċji in natura taħt assigurazzjoni tal-mard tul il-perijodu minimu ta' leave tal-ġenituri;

19.

Billi l-Istati Membri għandhom ukoll, meta xieraq skont il-kondizzjonijiet nazzjonali u b'konsiderazzjoni għas-sitwazzjoni baġitarja, jikkunsidraw iż-żamma ta' intitolamenti għall-benefiċċji rilevanti tas-sigurtà soċjali kif inhuma matul il-perijodu minimu tal-leave tal-ġenituri kif ukoll ir-rwol tad-dħul fost fatturi oħrajn fit-teħid tal-leave tal-ġenituri fl-implimentazzjoni ta' dan il-ftehim;

20.

Billi l-esperjenza fl-Istati Membri wriet li l-livell ta' dħul matul il-leave għall-missirijiet huwa fattur li jinfluwenza t-teħid mill-ġenituri, speċjalment mill-missirijiet;

21.

Bili l-aċċess għal arranġamenti flessibbli tax-xogħol jagħmilha aktar faċli għall-ġenituri li jikkumbinaw ir-responsabbiltajiet tax-xogħol u tal-ġenituri u jiffaċilita r-reintegrazzjoni fix-xogħol, speċjalment wara r-ritorn mil-leave tal-ġenituri;

22.

Billi l-arranġamenti tal-leave tal-ġenituri huma maħsuba biex jappoġġjaw ġenituri li jaħdmu matul perijodu speċifiku ta' żmien, bil-għan li jżommu u jippromwovu l-parteċipazzjoni kontinwa tagħhom fis-suq tax-xogħol; għalhekk, għandha tingħata aktar attenzjoni li jinżamm kuntatt ma' min iħaddem matul il-leave jew permezz ta' arranġamenti għar-ritorn lura lejn ix-xogħol;

23.

Billi dan il-ftehim jikkunsidra l-bżonn li jitjiebu r-rekwiżiti tal-politika soċjali, biex titjieb il-kompetittività tal-ekonomija tal-Unjoni Ewropea u biex tiġi evitata l-impożizzjoni ta' rbit amministrattiv, finanzjarju u legali b'tali mod li jinżamm lura l-ħolqien u l-iżvilupp ta' impriżi żgħar u ta' daqs medju;

24.

Billi l-imsieħba soċjali jinsabu fl-aħjar pożizzjoni biex isibu soluzzjonijiet li jaqblu mal-bżonnijiet kemm ta' min iħaddem kif ukoll tal-ħaddiema u għalhekk għandu jkollhom rwol speċjali fl-implimentazzjoni, fl-applikazzjoni u fil-valutazzjoni ta' dan il-ftehim, fil-kuntest usa' ta' miżuri oħrajn biex titjieb ir-rikonċiljazzjoni tar-responsabbiltajiet professjonali u familjari u biex ikun hemm promozzjoni ta' opportunitajiet indaqs u trattament ugwali bejn l-irġiel u n-nisa.

1.

Dan il-ftehim jistabbilixxi rekwiżiti minimi mfassla biex jiffaċilitaw ir-rikonċiljazzjoni tar-responsabbiltajiet tal-ġenituri u dawk professjonali għall-ġenituri li jaħdmu, b'konsiderazzjoni għaż-żieda fid-diversità ta' strutturi familjari filwaqt li jiġu rrispettati l-liġi, il-ftehim kollettiv u/jew il-prattika nazzjonali.

2.

Dan il-ftehim japplika għall-ħaddiema kollha, irġiel u nisa, li għandhom kuntratt ta' mpjieg jew relazzjoni ta' xogħol kif definit mil-liġi, ftehim kollettiv u/jew prattika fis-seħħ f'kull Stat Membru.

3.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali m'għandhomx jeskludu mill-ambitu u l-applikazzjoni ta' dan il-ftehim ħaddiema, kuntratti ta' mpjieg jew relazzjonijiet ta' mpjieg sempliċiment minħabba li dawn għandhom x'jaqsmu ma' ħaddiema part-time, ħaddiema b'kuntratt għal żmien fiss jew persuni b'kuntratt ta' mpjieg jew relazzjoni ta' mpjieg ma' aġenzija ta' xogħol temporanju.

1.

Dan il-ftehim jagħti lill-ħaddiema rġiel u dawk nisa d-dritt individwali għal leave tal-ġenituri għar-raġuni ta' twelid jew adozzjoni ta' wild biex ikunu jistgħu jieħdu ħsieb il-wild sal-età li tista' tkun ta' tmien snin li għandha tiġi definita mill-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali.

2.

Il-leave għandu jingħata għal perijodu ta' mill-anqas erba' xhur u, għall-promozzjoni ta' opportunitajiet indaqs u trattament ugwali bejn irġiel u nisa, għandu, fil-prinċipju, jingħata fuq bażi mhux trasferibbli. Biex ikun inkoraġġut teħid aktar ugwali bejn iż-żewġ ġenituri, tal-anqas wieħed mill-erba' xhur għandu jkun provdut fuq bażi mhux trasferibbli. Il-modalitajiet tal-applikazzjoni tal-perijodu mhux trasferibbli għandhom ikunu stipulati fuq livell nazzjonali permezz ta' leġislazzjoni u/jew ftehim kollettiv li jikkunsidra l-arranġamenti tal-leave fl-Istati Membri.

1.

Il-kondizzjonijiet tal-aċċess u r-regoli dettaljati għall-applikazzjoni tal-leave tal-ġenituri għandhom ikunu definiti mil-liġi u/jew bi ftehim kollettiv fl-Istati Membri, sakemm ir-rekwiżiti minimi ta' dan il-ftehim ikunu mħarsa. L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali jistgħu, b'mod partikolari:

2.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jiffissaw perijodi ta' avviż li għandhom jingħataw mill-ħaddiem lil min iħaddem meta jeżerċita d-dritt tal-leave tal-ġenituri, fejn jispeċifika l-bidu u t-tmiem tal-perijodu tal-leave. L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jikkunsidraw l-interessi tal-ħaddiema u ta' min iħaddem fl-identifikazzjoni tat-tul ta' dawn il-perijodi ta' avviż.

3.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jivvalutaw il-bżonn ta' aġġustament tal-kondizzjonijiet għall-aċċess u l-modalitajiet tal-applikazzjoni tal-leave tal-ġenituri għall-bżonnijiet tal-ġenituri ta' tfal b'diżabbiltà jew mard fit-tul.

1.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jivvalutaw il-bżonn għal miżuri addizjonali biex jittrattaw il-bżonnijiet speċifiċi ta' ġenituri li jadottaw.

1.

Fl-aħħar tal-leave tal-ġenituri, il-ħaddiema għandu jkollhom id-dritt jirritornaw għall-istess impjieg jew, jekk dan mhuwiex possibbli, għal impjieg ekwivalenti jew simili konsistenti mal-kuntratt tal-impjieg jew mar-relazzjoni tax-xogħol tagħhom.

2.

Id-drittijiet miksuba jew fil-proċess li jkunu miksuba mill-ħaddiem fid-data li fiha jibda l-leave tal-ġenituri għandhom jinżammu kif inhuma sa meta jintemm il-leave tal-ġenituri. Fit-tmiem tal-leave tal-ġenituri, dawn id-drittijiet, inkluż kull tibdil ikkawżat mil-liġi, minn ftehim kollettiv u/jew mill-prattika nazzjonali, għandhom japplikaw.

3.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jiddefinixxu l-istatus tal-kuntratt tal-impjieg jew tar-relazzjoni tax-xogħol għall-perijodu tal-leave tal-ġenituri.

4.

Biex jiżguraw li l-ħaddiema jkunu jistgħu jeżerċitaw id-dritt tagħhom għal-leave tal-ġenituri, l-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex iħarsu lill-ħaddiem kontra trattament anqas favorevoli jew tkeċċija abbażi ta' applikazzjoni għal, jew teħid ta', leave tal-ġenituri skont il-liġi, ftehim kollettiv u/jew il-prattiki nazzjonali.

5.

Il-kwistjonijiet kollha relatati mas-sigurtà soċjali li għandhom x'jaqsmu ma' dan il-ftehim għandhom jiġu kkunsidrati u ddeterminati mill-Istati Membri u/jew mill-imsieħba soċjali skont il-liġi u/jew ftehim kollettiv nazzjonali, b'konsiderazzjoni għall-importanza tal-kontinwità tal-intitolamenti għall-kopertura tas-sigurtà soċjali taħt l-iskemi differenti, b'mod partikolari dak tas-saħħa.

Kull kwistjoni dwar id-dħul fir-rigward ta' dan il-ftehim għandha tiġi kkunsidrata u ddeterminata mill-Istati Membri u/jew mill-imsieħba soċjali skont il-liġi, ftehim kollettiv u/jew prattika nazzjonali, b'konsiderazzjoni għar-rwol tad-dħul – fost fatturi oħrajn – fit-teħid ta' leave tal-ġenituri.

1.

Biex issir aktar promozzjoni għal rikonċiljazzjoni aħjar, l-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-ħaddiema, meta jirritornaw mil-leave tal-ġenituri, ikunu jistgħu jitolbu tibdil fil-ħinijiet u/jew fl-arranġamenti tax-xogħol tagħhom għal perijodu stipulat ta' żmien. Min iħaddem għandu jikkunsidra u jirrispondi għal dawn it-talbiet, b'konsiderazzjoni kemm għall-bżonnijiet ta' min iħaddem kif ukoll tal-ħaddiem.

Il-modalitajiet ta' dan il-paragrafu għandhom ikunu ddeterminati skont il-liġi, ftehim kollettiv u/jew prattika nazzjonali.

2.

Sabiex ikun iffaċilitat ir-ritorn lejn ix-xogħol wara l-leave tal-ġenituri, il-ħaddiema u min iħaddem huma inkoraġġuti li jżommu kuntatt matul il-perijodu ta' leave u jagħmlu arranġamenti għal miżuri xierqa ta' integrazzjoni mill-ġdid, li għandhom ikunu deċiżi bejn il-partijiet ikkonċernati, b'konsiderazzjoni għal-liġi, ftehim kollettiv u/jew prattiki nazzjonali.

1.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jintitolaw lill-ħaddiema għal ħin frank mix-xogħol, skont il-liġi, ftehim kollettiv u/jew prattika nazzjonali, abbażi ta' forza maġġuri għal raġunijiet urġenti tal-familja f'każ ta' mard jew inċident li jirrendi l-preżenza immedjata tal-ħaddiem indispensabbli.

2.

L-Istati Membri u/jew l-imsieħba soċjali jistgħu jispeċifikaw il-kondizzjonijiet tal-aċċess u r-regoli dettaljati għall-applikazzjoni tal-klawsola 7.1 u jillimitaw dan id-dritt għal ċertu ammont ta' żmien fis-sena u/jew skont il-każ.

1.

L-Istati Membri jistgħu japplikaw jew jintroduċu dispożizzjonijiet aktar favorevoli minn dawk stabbiliti f'dan il-ftehim.

2.

L-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-ftehim m'għandhiex tikkostitwixxi raġuni valida għat-tnaqqis tal-livell ġenerali ta' ħarsien mogħti lill-ħaddiema fil-qasam kopert minn dan il-ftehim. Dan m'għandux jippreġudika d-dritt tal-Istati Membri u/jew tal-imsieħba soċjali li jiżviluppaw dispożizzjonijiet leġislattivi, regolatorji jew kuntrattwali differenti, fid-dawl ta' tibdil fiċ-ċirkostanzi (inkluża l-introduzzjoni tan-nuqqas ta' trasferibbiltà), sakemm ir-rekwiżiti minimi previsti f'dan il-ftehim ikunu mħarsa.

3.

Dan il-ftehim m'għandux jippreġudika d-dritt tal-imsieħba soċjali li jikkonkludu, fil-livell xieraq inkluż il-livell Ewropew, strumenti ta' ftehim li jaddattaw u/jew jikkumplimentaw id-dispożizzjonijiet ta' dan il-ftehim sabiex ikunu kkunsidrati ċirkostanzi partikolari.

4.

L-Istati Membri għandhom jadottaw il-liġijiet, ir-regoli u d-dispożizzjonijiet amministrattivi meħtieġa biex jikkonformaw mad-deċiżjoni tal-Kunsill f'perijodu ta' sentejn mill-adozzjoni tagħha jew għandhom jiżguraw li l-imsieħba soċjali jintroduċu l-miżuri meħtieġa permezz ta' ftehim sa tmiem dan il-perijodu. L-Istati Membri jista' jkollhom, jekk dan ikun meħtieġ biex jittieħed kont ta' diffikultajiet partikolari jew tal-implimentazzjoni permezz ta' ftehim kollettiv, massimu ta' sena addizzjonali biex jikkonformaw ma' din id-deċiżjoni.

5.

Il-prevenzjoni u s-soluzzjoni ta' tilwim u lmenti li joħorġu mill-applikazzjoni ta' dan il-ftehim għandhom ikunu kkunsidrati skont il-liġi, ftehim kollettiv u/jew prattiki nazzjonali.

6.

Mingħajr preġudizzju għar-rwol rispettiv tal-Kummissjoni, tal-qrati nazzjonali u tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja, kull kwistjoni relatata mal-interpretazzjoni ta' dan il-ftehim fuq livell Ewropew għandha, fl-ewwel lok, tiġi riferuta mill-Kummissjoni lill-partijiet firmatarji biex jagħtu opinjoni.

7.

Il-partijiet firmatarji għandhom jirrevedu l-applikazzjoni ta' dan il-ftehim ħames snin wara d-data tad-deċiżjoni tal-Kunsill jekk mitlub minn wieħed mill-partijiet ta'dan il-ftehim.