Déagóirí i mbun oibre

Teorainneacha aoise:

Ní féidir leat daoine óga faoi bhun 15 bliana d’aois a fhostú. D’fhéadfadh an teorainn aoise a bheith níos airde sna tíortha den Aontas ina leantar den scolaíocht lánaimseartha éigeantach tar éis 15 bliana d’aois a bhaint amach.

Mar sin féin, is féidir leat leanaí faoi bhun 15 bliana d’aois a fhostú i ngníomhaíochtaí cultúrtha, ealaíonta, spóirt nó fógraíochta, ar choinníoll go bhfuil údarú tugtha roimh ré ag an údarás inniúil.

Is féidir leat leanaí idir 14 agus 15 bliana d’aois a fhostú mar chuid de scéim oibre/oiliúna nó scéim taithí oibre. Is féidir le leanaí atá 14 bliana d’aois ar a laghad (nó 13 bliana d’aois i gcásanna áirithe) obair éadrom a dhéanamh freisin.

Rioscaí, sábháilteacht agus sláinte ag an obair

Mar fhostóir, ní mór duit na bearta is gá a dhéanamh chun sláinte agus sábháilteacht daoine óga a chosaint agus a chinntiú go gcuirtear i bhfeidhm iad bunaithe ar mheasúnú riosca ar a gcuid oibre. Caithfear an méid sin a dhéanamh sula dtosaíonn na daoine óga ag obair duit.

Ní féidir leat daoine óga a fhostú le haghaidh na gcineálacha oibre seo a leanas:

• obair atá thar a gcumas fisiceach nó síceolaíochta
• obair lena mbaineann nochtadh do tháirgí díobhálacha amhail ceimiceáin chontúirteacha nó radaíocht
• obair a meastar go mbaineann riosca ard timpistí léi agus nach n-aithneodh nó nach seachnódh daoine óga é toisc nach bhfuil aird leordhóthanach acu ar an tsábháilteacht nó go bhfuil easpa taithí nó oiliúna acu
• obair lena mbaineann riosca don tsláinte i ngeall ar fhuacht, teas, torann nó creathadh as cuimse
• obair lena mbaineann próisis chontúirteacha (pléascáin, substaintí nimhiúla, guaiseacha leictreacha ardvoltais, etc.)

Ceadaíonn roinnt tíortha den Aontas d’fhostóirí oibrithe óga a fhostú más gá na poist a dhéanamh mar chuid dá ngairmoiliúint. Mar fhostóir, ní mór duit a chinntiú go ndéanann duine inniúil maoirseacht ar a c(h)uid oibre lena chinntiú go gcosnaítear a s(h)láinte agus a s(h)ábháilteacht.

Ní mór duit na hoibrithe óga a chur ar an eolas faoi na rioscaí a d’fhéadfadh a bheith ag baint lena bpost agus faoi gach beart a dhéantar maidir lena sábháilteacht agus lena sláinte. Más faoi bhun 15 bliana d’aois atá na hoibrithe óga s’agatsa, ní mór duit a n-ionadaí dlíthiúil a chur ar an eolas.

Má léiríonn an measúnú ar na guaiseacha do dhaoine óga a bhaineann lena gcuid oibre go bhfuil riosca ann dá sábháilteacht, dá sláinte fhisiceach nó mheabhrach nó dá bhforbairt, ní mór duit measúnú cuí saor in aisce ar shláinte agus ar chumas a chur ar fáil dóibh sula dtosaíonn a gcuid oibre.

Rialacha ginearálta maidir le scíth bhliantúil agus sosanna

Nuair a fhostaíonn tú daoine óga, ní mór duit sos 30 nóiméad ar a laghad a chinntiú dóibh má oibríonn siad níos faide ná 4.5 uair an chloig.

Má fhreastalaíonn leanaí ar scolaíocht lánaimseartha éigeantach, ní mór duit a chinntiú go mbíonn tréimhse saor ó aon obair san áireamh sna laethanta saoire scoile dóibh (mar a fhoráiltear sna rialacha náisiúnta is infheidhme).

Am oibre, obair oíche agus sosanna do leanaí faoi bhun 15 bliana d’aois

Ní mór duit rialacha dochta a leanúint nuair a fhostaíonn tú leanaí faoi bhun 15 bliana d’aois; bíonn na rialacha sin éagsúil ag brath ar an gcineál oibre/scéime oiliúna atáthar a dhéanamh.

Is iad seo a leanas na huastréimhsí oibre:

• 8 n-uair an chloig in aghaidh an lae agus 40 uair an chloig in aghaidh na seachtaine le haghaidh comhscéim oibre/oiliúna nó scéim taithí oibre ar an láthair
• 2 uair an chloig ar lá scoile agus 12 uair an chloig in aghaidh na seachtaine (má cheadaítear leis an reachtaíocht náisiúnta é) le haghaidh obair a dhéantar i rith an téarma lasmuigh de na huaireanta scoile seasta
• 7 n-uair an chloig in aghaidh an lae agus 35 uair an chloig in aghaidh na seachtaine ar feadh tréimhse dar fad seachtain amháin ar a laghad nuair a bhíonn an scoil dúnta. Más 15 bliana d’aois nó níos sine atá na leanaí, is féidir leo oibriú suas le 8 n-uair an chloig ar a mhéad.
• 7 n-uair an chloig in aghaidh an lae agus 35 uair an chloig in aghaidh na seachtaine i gcás obair éadrom a dhéanann leanaí nach bhfuil faoi réir scolaíocht lánaimseartha éigeantach níos mó faoin dlí náisiúnta

Le haghaidh gach tréimhse 24 uair an chloig, ní mór duit íostréimhse sosa 14 uair an chloig as a chéile a chinntiú, agus íostréimhse sosa 2 lá le haghaidh gach tréimhse 7 lá a chinntiú (i ndiaidh a chéile, más féidir).

Am oibre, obair oíche agus sosanna do dhéagóirí idir 15 agus 18 mbliana d’aois

Má fhostaíonn tú déagóirí idir 15 agus 18 mbliana d’aois nach bhfuil faoi réir scolaíocht lánaimseartha éigeantach níos mó faoin dlí náisiúnta, féadfaidh siad a bheith ag obair suas le 8 n-uair an chloig in aghaidh an lae agus 40 uair an chloig in aghaidh na seachtaine.

Ní féidir le fostaithe sna déaga a bheith ag obair idir 10:00 pm agus 06:00 am nó idir 11:00 pm agus 07:00 am. Ceadaíonn roinnt tíortha den Aontas maoluithe ar na teorainneacha sin faoi choinníollacha eisceachtúla a bhaineann le cineál na hoibre (earnálacha loingseoireachta nó iascaigh, fórsaí armtha nó póilíneacht, ospidéil nó bunaíochtaí comhchosúla, gníomhaíochtaí cultúrtha, ealaíonta, spóirt nó fógraíochta).

Le haghaidh gach tréimhse 24 uair an chloig, ní mór duit íostréimhse sosa 12 uair an chloig as a chéile a chinntiú, agus íostréimhse sosa 2 lá le haghaidh gach tréimhse 7 lá a chinntiú (i ndiaidh a chéile, más féidir).

Má cheadaítear é le maoluithe náisiúnta, b’fhéidir nach mbeadh ort na tréimhsí sosa sin a thabhairt do d’fhostaithe óga atá ag obair sna hearnálacha seo a leanas:

• earnáil na loingseoireachta nó an iascaigh
• fórsaí armtha nó póilíneacht
• ospidéil nó bunaíocht chomhchosúil
• talmhaíocht
• tionscal na turasóireachta nó earnáil na n-óstán, na mbialann agus na gcaiféanna

Má fhostaíonn tú déagóirí a bhfuil a gcuid oibre roinnte suas thar an lá, d’fhéadfadh maoluithe ar na tréimhsí sosa íosta a bheith ann freisin.

Is féidir eolas náisiúnta a rochtain thíos: