σύζυγοι και τέκνα - υπήκοοι χώρας εκτός ΕΕ
Εάν είστε παντρεμένοι ή έχετε συνάψει σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης με πολίτη χώρας της ΕΕ ο οποίος ζει, εργάζεται, σπουδάζει ή αναζητά εργασία σε χώρα της ΕΕ διαφορετική από τη χώρα καταγωγής του, οι κανόνες της ΕΕ σάς δίνουν τη δυνατότητα να ζήσετε μαζί του εκεί. Οι πληροφορίες που παρέχονται σ' αυτή τη σελίδα αφορούν επίσης τα τέκνα και τα εγγόνια που ακολουθούν στο εξωτερικό μέλη της οικογένειάς τους που είναι πολίτες χώρας της ΕΕ.
Εάν θέλετε να ζήσετε με τον/την σύζυγο ή τον/την καταχωρισμένο/-η σας σύντροφο, που είναι πολίτης χώρας της ΕΕ, στη χώρα καταγωγής του/της και δεν έχετε ζήσει μαζί σε άλλη χώρα της ΕΕ κατά το παρελθόν, στην περίπτωσή σας ισχύουν μόνο οι εθνικοί κανόνες.
Αν είστε παντρεμένος/-η με άτομο του ιδίου φύλου και μετακομίζετε σε άλλη χώρα της ΕΕ, η χώρα υποδοχής πρέπει να αναγνωρίσει τα δικαιώματα διαμονής σας εκεί. Αυτό ισχύει ακόμη και αν ο γάμος μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου δεν αναγνωρίζεται στη χώρα υποδοχής.
Ενημερωθείτε για τα δικαιώματά σας και τις διαδικασίες που πρέπει ενδεχομένως να ακολουθήσετε ανάλογα με την περίπτωσή σας:
Επιλέξτε μία περίπτωση
- Είμαι πολίτης χώρας εκτός ΕΕ και έχω συνάψει σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης με πολίτη χώρας της ΕΕ
- Είμαι πολίτης χώρας εκτός ΕΕ και είμαι παντρεμένος/-η με πολίτη χώρας της ΕΕ
Ορισμένες χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν τους καταχωρισμένους συντρόφους με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουν τα έγγαμα ζευγάρια. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ενημερωθείτε για τα δικαιώματα και τους όρους διαμονής που ισχύουν για συζύγους που είναι πολίτες χώρας εκτός ΕΕ.
Άλλες χώρες της ΕΕ δεν αναγνωρίζουν το καθεστώς της καταχωρισμένης συμβίωσης ως ισοδύναμο με γάμο. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ενημερωθείτε για τα δικαιώματα και τους όρους διαμονής που ισχύουν για άλλους συγγενείς που είναι πολίτες χώρας εκτός ΕΕ.
Μάθετε τι ισχύει σχετικά με την αναγνώριση του συμφώνου συμβίωσης στην Ευρώπη.
- Πηγαίνω να ζήσω με τον/τη σύζυγό μου στη χώρα καταγωγής του εντός της ΕΕ
- Πηγαίνω να ζήσω με τον/τη σύζυγό μου σε άλλη χώρα της ΕΕ
Στην περίπτωση αυτή ισχύουν συνήθως οι εθνικοί κανόνες σχετικά με τη μετανάστευση. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τις αρχές μετανάστευσης στη σχετική χώρα της ΕΕ.
Εάν είστε πολίτης χώρας εκτός ΕΕ παντρεμένος με πολίτη χώρας της ΕΕ, μπορείτε να ζήσετε με τον/τη σύζυγό σας στη χώρα της ΕΕ στην οποία διαμένει.
Διαμονή στο εξωτερικό μέχρι 3 μήνες
Εάν μείνετε λιγότερο από 3 μήνες, το μόνο που χρειάζεστε είναι ισχύον διαβατήριο και θεώρηση (βίζα) εισόδου ανάλογα με τη χώρα καταγωγής σας.
Δείτε τις απαιτήσεις/εξαιρέσεις όσον αφορά τη χορήγηση θεώρησης εισόδου στην ΕΕ.
Προτού αναχωρήσετε, ενημερωθείτε από το προξενείο της χώρας προορισμού σας αν χρειάζεστε θεώρηση εισόδου και πόσο διάστημα απαιτείται για την έκδοσή της.
Διαμονή στο εξωτερικό για περισσότερους από 3 μήνες
Εάν πρόκειται να μείνετε περισσότερο από 3 μήνες στη χώρα υποδοχής του/της συζύγου σας, πρέπει να υποβάλετε αίτηση για την έκδοση κάρτας διαμονής και να δηλώσετε την παρουσία σας στις αρμόδιες αρχές.
Κάρτα διαμονής
Πρέπει να υποβάλετε αίτηση για την έκδοση κάρτας διαμονής στις αρχές της χώρας υποδοχής εντός της ΕΕ (συνήθως το δημαρχείο ή το τοπικό αστυνομικό τμήμα) εντός 3 μηνών από την άφιξή σας.
Δήλωση παρουσίας
Ορισμένες χώρες της ΕΕ απαιτούν να δηλώσετε την παρουσία σας στις αρμόδιες αρχές μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα από την άφιξή σας. Ίσως χρειαστεί να πληρώσετε πρόστιμο εάν δεν δηλώσετε την παρουσία σας εμπρόθεσμα.
Πριν από τη μετάβασή σας στη χώρα υποδοχής εντός της ΕΕ, ενημερωθείτε από τις εθνικές αρχές για τις προθεσμίες και τους όρους σχετικά με τη δήλωση παρουσίας.
Πρέπει να έχετε ανά πάσα στιγμή μαζί σας το διαβατήριό σας.
Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, μπορεί να σας επιβληθεί πρόστιμο ή προσωρινή κράτηση αν δεν έχετε μαζί σας το διαβατήριό σας, δεν είναι δυνατόν όμως να υποχρεωθείτε να επιστρέψετε στη χώρα σας μόνο γι' αυτό.
Εάν ο/η σύζυγός σας είναι πολίτης χώρας της ΕΕ και εργάζεται
Εάν ο/η σύζυγός σας είναι πολίτης χώρας της ΕΕ και εργάζεται νόμιμα σε άλλη χώρα της ΕΕ, μπορείτε να μείνετε μαζί του/της εκεί άνευ όρων.
Αν ο/η σύζυγός σας είναι πολίτης χώρας της ΕΕ και συνταξιούχος
Εάν ο/η σύζυγός σας είναι πολίτης της ΕΕ, συνταξιούχος, και ζει σε άλλη χώρα της ΕΕ, μπορείτε να μείνετε μαζί του/της, εάν αυτός/-ή διαθέτει επαρκές εισόδημα που σας επιτρέπει να ζείτε χωρίς να χρειάζεστε εισοδηματική ενίσχυση και πλήρη υγειονομική ασφάλιση που καλύπτει όλη την οικογένεια στη χώρα αυτή.
Εάν ο/η σύζυγός σας είναι πολίτης χώρας της ΕΕ και σπουδάζει
Εάν ο/η σύζυγός σας είναι πολίτης χώρας της ΕΕ και σπουδάζει σε άλλη χώρα της ΕΕ, μπορείτε να μείνετε μαζί του/της, εάν αυτός/-ή:
- είναι εγγεγραμμένος/-η σε αναγνωρισμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα
- διαθέτει επαρκές εισόδημα που επιτρέπει τη συντήρηση όλης της οικογένειας χωρίς να απαιτείται εισοδηματική ενίσχυση
- διαθέτει πλήρη υγειονομική ασφάλιση που καλύπτει όλη την οικογένεια στη χώρα αυτή
Δικαιώματα διαμονής σε περίπτωση θανάτου του/της συζύγου
Εάν ζείτε νόμιμα σε άλλη χώρα της ΕΕ και ο/η σύζυγός σας που είναι πολίτης χώρας της ΕΕ αποβιώσει προτού αποκτήσει το δικαίωμα μόνιμης διαμονής εκεί, μπορείτε να παραμείνετε στην εν λόγω χώρα αν, πριν από τον θάνατό του/της, είχατε συμπληρώσει ήδη ένα τουλάχιστον έτος διαμονής εκεί.
Για να μπορείτε να παραμείνετε, πρέπει επίσης να πληροίτε τους ίδιους όρους διαμονής που ισχύουν για τους πολίτες χώρας της ΕΕ.
Δείτε τους όρους και τις διατυπώσεις για:
Δικαιώματα διαμονής σε περίπτωση διαζυγίου
Αν πήρατε διαζύγιο από τον/την σύζυγό σας που είναι πολίτης χώρας της ΕΕ προτού αποκτήσει δικαίωμα μόνιμης διαμονής στη χώρα υποδοχής (για το οποίο απαιτείται συνήθως πενταετής διαμονή) - μπορείτε να παραμείνετε στη χώρα αυτή εφόσον:
- ζείτε στη χώρα επί τουλάχιστον 1 έτος, και
- ο γάμος σας διήρκεσε τουλάχιστον 3 χρόνια προτού ξεκινήσετε τη διαδικασία διαζυγίου
Μπορείτε επίσης να παραμείνετε εφόσον έχετε:
- την επιμέλεια του/των τέκνων σας ή
- το δικαίωμα να βλέπετε το ανήλικο τέκνο σας, εφόσον το δικαστήριο κρίνει ότι η συνάντηση γίνεται στη χώρα υποδοχής εντός της ΕΕ
Σε περίπτωση που έχετε το δικαίωμα να βλέπετε το ανήλικο τέκνο σας, μπορείτε να παραμείνετε στη χώρα υποδοχής εντός της ΕΕ για όσο διάστημα χρειάζεται.
Για να μπορείτε να παραμείνετε, πρέπει να πληροίτε τους ίδιους όρους διαμονής που ισχύουν για τους πολίτες χώρας της ΕΕ. Δείτε τους όρους και τις διατυπώσεις για:
Ίση μεταχείριση
Κατά τη διαμονή σας δικαιούστε ίση μεταχείριση με τους πολίτες της χώρας υποδοχής, ιδίως όσον αφορά την εργασία, τις αμοιβές, τις παροχές, την πρόσβαση στην εργασία και την εγγραφή σε σχολεία.
Ακόμη και αν επισκέπτεστε τη χώρα ως τουρίστας, δεν θα πρέπει, π.χ., να πληρώνετε περισσότερο για την επίσκεψη μουσείων ή την αγορά εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Εάν είστε σύζυγος συνταξιούχου, ορισμένες χώρες της ΕΕ μπορεί να αποφασίσουν να μη χορηγήσουν σε εσάς και την οικογένειά σας εισοδηματική ενίσχυση κατά τους πρώτους 3 μήνες διαμονής σας στη χώρα αυτή.
Απέλαση
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η νέα σας χώρα μπορεί να αποφασίσει να σας απελάσει για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας, αλλά μόνον αν μπορεί να αποδειχθεί ότι αποτελείτε σοβαρή απειλή.
Η απόφαση απέλασης πρέπει να σας επιδοθεί εγγράφως. Πρέπει να αναφέρει όλους τους λόγους στους οποίους στηρίζεται και να ορίζει πώς μπορείτε να ασκήσετε προσφυγή και μέχρι πότε.
Μόνιμη διαμονή
Αποκτάτε το δικαίωμα μόνιμης διαμονής εάν έχετε ζήσει νόμιμα στη χώρα υποδοχής εντός της ΕΕ επί 5 συναπτά έτη.
Δηλαδή, μπορείτε να μείνετε στη χώρα αυτή για όσο διάστημα επιθυμείτε, ακόμη και αν δεν εργάζεστε ή αν χρειάζεστε εισοδηματική ενίσχυση. Θα πρέπει να έχετε τα ίδια δικαιώματα, παροχές και πλεονεκτήματα με τους πολίτες χώρας της ΕΕ.
Η συνέχεια της διαμονής σας δεν επηρεάζεται από:
- προσωρινές απουσίες (μικρότερες των 6 μηνών ετησίως)
- μεγαλύτερες απουσίες σε περίπτωση υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας
- απουσία έως και 12 συνεχών μηνών για σημαντικούς λόγους όπως π.χ. εγκυμοσύνη και τοκετός, σοβαρή ασθένεια, εργασία, επαγγελματική κατάρτιση ή απόσπαση σε άλλη χώρα.
Ενδέχεται να χάσετε το δικαίωμα μόνιμης διαμονής αν ζήσετε εκτός της χώρας αυτής για διάστημα μεγαλύτερο από δύο συναπτά έτη.