Άνεργος/-η στο εξωτερικό
Εάν χάσετε τη δουλειά σας ενόσω εργάζεστε σε άλλη χώρα της ΕΕ, η χώρα που καταβάλλει το επίδομα ανεργίας εξαρτάται από την εργασιακή σας κατάσταση και τον τόπο διαμονής σας — και όχι από την ιθαγένειά σας.
Τι πρέπει να κάνετε αν, προτού χάσετε τη δουλειά σας:
Ζούσατε και εργαζόσασταν στο εξωτερικό
Σκοπεύετε να παραμείνετε;
Αν χάσατε τη δουλειά σας και αποφασίσατε να παραμείνετε στη χώρα της ΕΕ όπου εργαζόσασταν, θα πρέπει να ζητήσετε επίδομα ανεργίας από τη χώρα αυτή.
Εγγραφείτε ως άτομο που αναζητά εργασία στις τοπικές υπηρεσίες απασχόλησης. Θα έχετε την ίδια μεταχείριση με τους υπηκόους της χώρας αυτής.
Προσέξτε ιδιαίτερα τα ακόλουθα σημεία:
- τις περιόδους απασχόλησης που απαιτούνται για να θεμελιώσετε δικαίωμα σε επίδομα ανεργίας
- τους συντελεστές που εφαρμόζονται για τον υπολογισμό του επιδόματος
- τη διάρκεια χορήγησης του επιδόματος.
Εάν πρέπει να βεβαιώσετε προηγούμενες περιόδους απασχόλησης και κοινωνικής ασφάλισης στο εξωτερικό, ίσως χρειαστεί να υποβάλετε αίτηση για το έντυπο U1 (πρώην έντυπο E 301) στη χώρα όπου εργαστήκατε.
Ακόμη και αν δεν υποβάλετε το έντυπο U1, οι διαχειριστές αιτήσεων μπορούν να λάβουν τις πληροφορίες απευθείας από τις αρχές της άλλης χώρας. Το έντυπο όμως βοηθά στην επίσπευση της διαδικασίας.
Επιστρέφετε στην πατρίδα σας;
Εάν, μετά την απώλεια της εργασίας σας, επιλέξετε να επιστρέψετε στη χώρα προέλευσής σας, πρέπει να επικοινωνήσετε με την εθνική υπηρεσία απασχόλησης εκεί για να μάθετε αν εξακολουθείτε να δικαιούστε επίδομα ανεργίας μετά την παραμονή σας στο εξωτερικό.
Αν έχετε τέτοιο δικαίωμα, θα πρέπει:
- να εγγραφείτε κατευθείαν στη χώρα σας ως άτομο που αναζητά εργασία,
- να υποβάλετε αίτηση για έντυπο U1 (πρώην έντυπο E 301) στη χώρα όπου εργαστήκατε για τελευταία φορά.
Ακόμη και αν δεν υποβάλετε το έντυπο U1, οι διαχειριστές αιτήσεων μπορούν να λάβουν τις πληροφορίες απευθείας από τις αρχές της άλλης χώρας. Το έντυπο όμως βοηθά στην επίσπευση της διαδικασίας.
Εάν δεν δικαιούστε επίδομα ανεργίας στη χώρα καταγωγής σας, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για άδεια μεταφοράς του επιδόματος ανεργίας από τη χώρα στην οποία μείνατε άνεργος/-η είτε:
- στη χώρα καταγωγής σας, είτε
- σε οποιαδήποτε άλλη χώρα επιθυμείτε να αναζητήσετε εργασία
το επίδομα ανεργίας μεταφέρεται συνήθως για 3 μήνες, αλλά υπάρχει δυνατότητα παράτασης το πολύ για 6 μήνες.
Αποσπασμένος/-η στο εξωτερικό για σύντομο χρονικό διάστημα (λιγότερο από 2 χρόνια)
Εάν επιλέξετε να εξακολουθήσετε να καλύπτεστε στη χώρα από την οποία έχετε αποσπαστεί, το επίδομα ανεργίας σας θα πρέπει να καταβάλλεται εκεί.
Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να εγγραφείτε ως άτομο που αναζητά εργασία στην υπηρεσία απασχόλησης της χώρας αυτής.
Δημόσιος/-α υπάλληλος αποσπασμένος στο εξωτερικό
Εάν είστε πλήρως άνεργος/-η, μπορείτε να επιλέξετε να λάβετε επίδομα ανεργίας είτε στη χώρα της ΕΕ στην οποία έχετε αποσπαστεί είτε στη χώρα καταγωγής σας — μέσω της εγγραφής σας στις υπηρεσίες απασχόλησης.
- Εάν αποφασίσετε να υποβάλετε αίτηση για επίδομα ανεργίας στη χώρα στην οποία έχετε αποσπαστεί, ζητήστε από την εθνική υπηρεσία απασχόλησης στη χώρα προέλευσής σας το έντυπο U1 (πρώην έντυπο E 301).
Το έντυπο αυτό δείχνει τις περιόδους που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό του επιδόματος ανεργίας. Πρέπει να το υποβάλετε στην εθνική υπηρεσία απασχόλησης της χώρας από την οποία ζητάτε το επίδομα.
Ακόμη και αν δεν υποβάλετε το έντυπο U1, οι διαχειριστές αιτήσεων μπορούν να λάβουν τις πληροφορίες απευθείας από τις αρχές της άλλης χώρας. Το έντυπο όμως βοηθά στην επίσπευση της διαδικασίας.
- Αν αποφασίσετε να ζητήσετε τη χορήγηση επιδόματος στην πατρίδα σας, θα πρέπει να επιστρέψετε εκεί.
Το επίδομά σας θα υπολογιστεί σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της χώρας στην οποία εγγράφεστε ως άτομο που αναζητά εργασία και θα ληφθούν υπόψη οι περίοδοι που εργαστήκατε στο εξωτερικό.
Παράδειγμα
Σκεφτείτε το πολύ καλά προτού εγγραφείτε στο ταμείο ανεργίας
Ο Μίρκο από τη Γερμανία εργαζόταν ως Γερμανός δημόσιος υπάλληλος στην Ιρλανδία όταν έχασε τη δουλειά του. Θα μπορούσε να επιστρέψει στη Γερμανία και να εγγραφεί ως άτομο που αναζητά εργασία εκεί. Ωστόσο, επέλεξε να παραμείνει στην Ιρλανδία και να υποβάλει αίτηση για επίδομα ανεργίας εκεί.
Πίστευε ότι θα λάμβανε το 67% των μέσων ημερήσιων απολαβών του, όπως συνηθίζεται στη Γερμανία. Στην Ιρλανδία όμως το επίδομα ανεργίας δεν βασίζεται στις προηγούμενες αποδοχές. Με έκπληξη πληροφορήθηκε ότι θα εισέπραττε το κατ’ αποκοπή ποσό των 204,30 ευρώ κάθε εβδομάδα.
Εργάζεστε σε μια χώρα και κατοικείτε σε άλλη (διασυνοριακός/-ή εργαζόμενος/-η)
Εάν είστε διασυνοριακός/-ή εργαζόμενος/-η (μισθωτός/-ή ή αυτοαπασχολούμενος/-η) και χάσετε τη δουλειά σας, μπορείτε να ζητήσετε επίδομα ανεργίας μόνον στη χώρα διαμονής σας.
Προειδοποίηση
Εξαίρεση
Εάν, κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου διασυνοριακής μετακίνησης, επιστρέφατε στη χώρα σας λιγότερο από μία φορά την εβδομάδα, μπορείτε να επιλέξετε από πού να ζητήσετε επίδομα ανεργίας (χώρα κατοικίας ή χώρα όπου εργαστήκατε για τελευταία φορά).
Αυτός είναι ο κανόνας από την 1η Μαΐου 2010, αν και ορισμένα κέντρα απασχόλησης ενδέχεται να μην το γνωρίζουν ακόμη. Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με την καταβολή του επιδόματος ανεργίας στο εξωτερικό, επικοινωνήστε με τις υπηρεσίες υποστήριξης για βοήθεια.
Ποσόν
Το αν δικαιούστε επίδομα ανεργίας και το πόσο εξαρτάται από τους κανόνες της χώρας όπου ζείτε και από τον χρόνο που εργαστήκατε στο εξωτερικό.
Ζητήστε από τις αρχές της χώρας (ή των χωρών) που έχετε εργαστεί για ένα έντυπο U1 (πρώην έντυπο E 301 — όπου αναγράφονται οι περίοδοι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό του επιδόματος ανεργίας).
Στείλτε το εν λόγω έντυπο στις εθνικές υπηρεσίες απασχόλησης της χώρας στην οποία επιθυμείτε να υποβάλετε αίτηση για επίδομα ανεργίας, ώστε να λάβουν υπόψη τυχόν περιόδους κοινωνικής ασφάλισης ή απασχόλησης σε άλλες χώρες.
Ακόμη και αν δεν συμπληρώσετε το έντυπο U1, οι διαχειριστές αιτήσεων μπορούν να λάβουν τις πληροφορίες απευθείας από τις αρχές των άλλων χωρών. Το έντυπο όμως βοηθά στην επίσπευση της διαδικασίας.
Χρειάζεστε βοήθεια για να βρείτε εργασία;
Εάν χρειάζεστε βοήθεια για εξεύρεση νέας θέσης εργασίας στη χώρα όπου μείνατε άνεργος/-η, μπορείτε να εγγραφείτε ως άτομο που αναζητά εργασία στην εθνική υπηρεσία απασχόλησης της χώρας αυτής. Θα πρέπει στην περίπτωση αυτή να πληροίτε τις προϋποθέσεις σε αμφότερες τις χώρες: χώρα κατοικίας (καταβολή του επιδόματός σας) και χώρα όπου εργαστήκατε για τελευταία φορά (όπου αναζητάτε επίσης εργασία).
Προειδοποίηση
Είναι πολύ σημαντικό να πληροίτε τις προϋποθέσεις της χώρας στην οποία ζείτε — σε αντίθετη περίπτωση, θα μπορούσε να επηρεαστεί το επίδομά σας.
Παράδειγμα
Μάθετε πού μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για παροχές ανεργίας
Ο Άρθουρ από τη Γερμανία έχασε τη δουλειά του το 2008 και έφυγε αμέσως για την Ουγγαρία για να δουλέψει εκεί. Υπέγραψε σύμβαση εργασίας για ένα χρόνο στη Βουδαπέστη, αλλά διατήρησε το σπίτι του στη Γερμανία και επέστρεφε εκεί σε τακτική βάση.
Όταν έχασε πάλι τη δουλειά του, μπορούσε να ζητήσει επίδομα ανεργίας στην Ουγγαρία. Ωστόσο, αποφάσισε να επιστρέψει στη Γερμανία και δεν δυσκολεύτηκε να λάβει το επίδομα εκεί.
Προειδοποίηση
Άλλη χώρα, άλλες παροχές
Κάθε χώρα έχει τους δικούς της κανόνες χορήγησης παροχών ανεργίας. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να λαμβάνετε επίδομα ανεργίας για 24 μήνες στη χώρα σας, αλλά μόνο για 12 μήνες σε άλλη χώρα.
Αξίζει να συγκρίνετε τα επιδόματα που χορηγούνται σε κάθε χώρα, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα εξής:
- τις περιόδους απασχόλησης που απαιτούνται για να θεμελιώσετε δικαίωμα σε επίδομα ανεργίας
- τους συντελεστές που εφαρμόζονται για τον υπολογισμό του επιδόματος
- τη διάρκεια χορήγησης του επιδόματος.
Να θυμάστε: Δεν μπορείτε να επιλέξετε εσείς ποια χώρα θα σας καλύπτει!
Όταν εργάζεστε ή ζείτε στο εξωτερικό, θα έχετε ασφαλιστική κάλυψη είτε από τη χώρα καταγωγής σας είτε από τη χώρα υποδοχής σας. Για να αποφύγετε, ενδεχομένως, σοβαρά προβλήματα και παρανοήσεις, ενημερωθείτε για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα υποδοχής σας.
Μάθετε για το επίδομα ανεργίας στη χώρα που είναι υπεύθυνη για την καταβολή του:
Επιλέξτε χώρα
Μετάβαση σε άλλη χώρα της ΕΕ προς αναζήτηση εργασίας
Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, μπορείτε να μεταφέρετε σε άλλη χώρα της ΕΕ το επίδομα ανεργίας που δικαιούστε, για όσο διάστημα αναζητάτε εργασία εκεί. Το επίδομα ανεργίας μεταφέρεται συνήθως για 3 μήνες, αλλά υπάρχει δυνατότητα παράτασης το πολύ για 6 μήνες.