Forléargas
- Ról: cuireann sé leas ginearálta an Aontais chun cinn trí reachtaíocht a mholadh agus a fhorfheidhmiú agus lena chois sin trí bheartais agus buiséad an Aontais a chur i bhfeidhm
- Comhaltaí: foireann nó 'Coláiste' Coimisinéirí, 1 ó gach Ballstát
- Uachtarán: Ursula von der Leyen
- Bliain a bhunaithe: 1958
- Áit: An Bhruiséil (an Bheilg)
- Suíomh Gréasáin: An Coimisiún Eorpach
Is é an Coimisiún Eorpach feidhmeannas an Aontais atá neamhspleách ó thaobh na polaitíochta de. Is faoin gCoimisiún agus faoin gCoimisiún amháin atá sé tograí le haghaidh reachtaíocht Eorpach nua a dhréachtú, agus is é a chuireann cinntí Pharlaimint na hEorpa agus Chomhairle an Aontais Eorpaigh i bhfeidhm.
Cad a dhéanann an Coimisiún?
Molann sé dlíthe nua
Is é an Coimisiún an t-aon institiúid de chuid an Aontais a mholann dlíthe lena nglacadh ag an bParlaimint agus an Chomhairle:
- a chosnaíonn leasanna an Aontais agus a chuid saoránach i dtaobh ceisteanna nach féidir déileáil leo go héifeachtach ar an leibhéal náisiúnta
- a chinntíonn go bhfuil sonraí teicniúla beachta sna dlíthe sin trí dhul i gcomhairle le saineolaithe agus leis an bpobal
Bainistíonn sé beartais an Aontais agus leithdháileann sé maoiniú an Aontais
- leagann sé amach tosaíochtaí caiteachais an Aontais, in éineacht leis an gComhairle agus an Pharlaimint
- dréachtann sé na buiséid bhliantúla lena bhformheas ag an bParlaimint agus an Chomhairle
- maoirsíonn sé an chaoi ina gcaitear an t-airgead, faoi ghrinnscrúdú na Cúirte Iniúchóirí
Forfheidhmíonn sé dlí an Aontais Eorpaigh
- in éineacht leis an gCúirt Bhreithiúnais, cinntíonn sé go gcuirtear dlí an Aontais i bhfeidhm mar is cuí i ngach tír de chuid an Aontais
Ionadaíocht ar an Aontas Eorpach go hidirnáisiúnta
- labhraíonn sé thar ceann na mBallstát uile i gcomhlachtaí idirnáisiúnta, go háirithe i réimsí na trádála agus na cabhrach daonnúla
- caibidlíonn sé comhaontuithe idirnáisiúnta don Aontas Eorpach
Comhdhéanamh
Tugann foireann de 27 gCoimisinéirí (duine ó gach tír san Aontas) ceannaireacht pholaitiúil, agus i gceannas ar an bhfoireann sin tá Uachtarán an Choimisiúin, a chinneann cé atá freagrach as na réimsí beartais ar leith.
Is é atá i gColáiste na gCoimisinéirí Uachtarán an Choimisiúin, cúigear Leas-Uachtarán Feidhmiúcháin, Ardionadaí an Aontais do Ghnóthaí Eachtracha agus don Bheartas Slándála/Leas-Uachtarán, agus 20 gCoimisinéir a bhfuil punann cúraimí ar leith orthu.
Is iad baill foirne an Choimisiúin (dlíodóirí, eacnamaithe, saineolaithe, srl.), agus iad eagraithe ina ranna ar a dtugtar Ard-Stiúrthóireachtaí (ASanna) a dhéanann an obair laethúil. Bíonn réimse beartais ar leith faoi chúram gach Ard-Stiúrthóireachta.
An tUachtarán a cheapadh
Is iad na ceannairí náisiúnta sa Chomhairle Eorpach a chuireann an iarrthóir ar ról Uachtarán an Choimisiúin ar aghaidh, agus torthaí thoghcháin Pharlaimint na hEorpa á gcur san áireamh acu. Teastaíonn tacaíocht ó thromlach na bhFeisirí i bParlaimint na hEorpa ón iarrthóir sin le go dtoghfar é.
An fhoireann a roghnú
Roghnaíonn an t-iarrthóir ar an Uachtaránacht Leas-Uachtaráin Feidhmiúcháin, Leas-Uachtaráin agus Coimisinéirí féideartha ar bhonn moltaí ó thíortha an Aontais. Ní mór formheas a fháil ó cheannairí náisiúnta na Comhairle Eorpaí do liosta na n-ainmnitheach.
Bíonn ar gach ainmní dul os comhair Pharlaimint na hEorpa leis an bhfís atá aige nó aici a mhíniú agus ceisteanna a fhreagairt. Caitheann an Pharlaimint vóta ansin faoi cé acu a ghlacfar nó nach nglacfar leis na hainmnithigh mar fhoireann. Ar deireadh, ceapann an Chomhairle Eorpach iad, trí thromlach cáilithe.
Mairfidh téarma an Choimisiúin reatha go dtí an 30 Samhain 2029.
Cén chaoi a n-oibríonn an Coimisiún?
Pleanáil straitéiseach
Is é an tUachtarán a stiúrann beartais don Choimisiún, rud a chuireann ar chumas na gCoimisinéirí le chéile cuspóirí straitéiseacha a chinneadh agus an clár oibre bliantúil a leagan síos.
Cinntí comhchoiteanna a dhéanamh
Déantar cinntí bunaithe ar fhreagracht chomhchoiteann. Tá na Coimisinéirí go léir ar comhchéim i bpróiseas na cinnteoireachta agus tá siad comhfhreagrach as na cinntí sin. Ní bhíonn aon chumhachtaí cinnteoireachta acu ina n-aonar, ach amháin nuair a thugtar na cumhachtaí sin dóibh i gcásanna ar leith.
Gníomhaíonn na Leas-Uachtaráin Feidhmiúcháin agus an tArdionadaí/Leas-Uachtarán thar ceann an Uachtaráin agus comhordaíonn siad a gcuid oibre sa réimse atá faoina gcúram in éineacht le roinnt Coimisinéirí. Sainítear tionscadail tosaíochta lena chinntiú go n-oibríonn an Coláiste i ndlúthchomhar le chéile agus ar bhealach solúbtha.
Tacaíonn na Coimisinéirí leis na Leas-Uachtaráin Feidhmiúcháin agus leis an Ardionadaí/Leas-Uachtarán agus tograí á gcur faoi bhráid an Choláiste acu. Is gnách go ndéantar cinntí ginearálta ar bhonn comhthola agus is féidir cinntí a chur ar vóta freisin. Sa chás sin, déantar cinntí trí thromlach simplí, rud a chiallaíonn go bhfuil vóta amháin ag gach Coimisinéir.
Is í an Ard-Stiúrthóireacht ábhartha (a bhfuil Ard-Stiúrthóir i gceannas uirthi, atá freagrach don Choimisinéir ábhartha) a thugann faoin ábhar ansin. Is i bhfoirm dréacht-tograí reachtacha a dhéantar é sin de ghnáth.
Cuirtear na dréacht-tograí faoi bhráid na gCoimisinéirí in athuair ansin lena nglacadh ag a gcruinniú seachtainiúil, tar éis sin is tograí oifigiúla iad, agus cuirtear chuig Comhairle an Aontais Eorpaigh agus chuig Parlaimint na hEorpa iad le haghaidh na chéad céime eile i bpróiseas reachtach an Aontais.
Tusa agus an Coimisiún Eorpach
Ionchur a thabhairt
Má theastaíonn uait do thuairimí faoi bheartais an Aontais a chur chugainn nó athruithe nó beartais nua a mholadh, tá roinnt roghanna agat:
- freagra a sheoladh chuig comhairliúchán poiblí de chuid an Choimisiúin maidir le ceist a bhaineann leat
- Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a sheoladh
- gearán foirmiúil a dhéanamh má mheasann tú nach bhfuil dlí an Aontais á chur i bhfeidhm go cuí i do chás
Eolas a fháil
Cuireann an Coimisiún seirbhísí comhairle agus eolais ar fáil chun cuidiú leat maidir le gnó, staidéar, ábhair dhlíthiúla, agus gluaiseacht timpeall na hEorpa agus bheith ag obair inti.
Teagmháil a dhéanamh linn
Má bhíonn aon cheisteanna agat faoin obair a dhéanaimid:
- teagmháil a dhéanamh le foireann de chuid an Choimisiúin (sa Bhruiséil, srl.)
- teagmháil a dhéanamh le hoifig áitiúil de chuid an Choimisiúin i do thír féin
Rochtain ar dhoiciméid
Féilire an Uachtaráin agus na gCoimisinéirí
Tuilleadh eolais
Leabharlann an Choimisiúin Eorpaigh agus an tIonad Acmhainní Leictreonacha