In het kort
Hoofdstad: Amsterdam, het parlement en de regering zetelen in Den Haag
Officiële EU-talen: Nederlands
EU-lidstaat: 1 januari 1958
Munteenheid: euro (€)
Eurozone: lid sinds 1 januari 1999
Schengen: lid sinds 26 maart 1995
Cijfers:
- Oppervlakte: 37 391 km2
- Bevolking: 17 942 942 (2024)
(Bron: Eurostat – cijfers voor oppervlakte en bevolkingsaantal)
Staatsbestel
Nederland is een parlementaire constitutionele monarchie. De premier is het hoofd van de regering en de koning is staatshoofd. De uitvoerende macht ligt bij de ministers. Het land is verdeeld in 12 provincies en 342 gemeenten. Het is ook verdeeld in 21 waterschappen, bestuurd door een college van dijkgraaf en heemraden, die bevoegd zijn voor de waterhuishouding. 6 landen en gebieden overzee in het Caribisch gebied maken ook deel uit van het Koninkrijk der Nederlanden. Deze landen en gebieden maken echter geen deel uit van de EU.
Handel en economie
Nederland staat met 48 900€ op de derde plaats in de Europese Unie wat bbp per hoofd van de bevolking betreft, ruim boven het EU-gemiddelde (€ 37 600). Daarmee is Nederland goed voor 6,3 % van het totale bbp van de EU.
(Bron: Eurostat – cijfers voor bbp per hoofd van de bevolking en bbp)
(Bron: Eurostat – cijfers voor in- en uitvoer)
Het Europees Parlement telt 31 vertegenwoordigers uit Nederland. Ontdek wie deze leden van het Europees Parlement zijn en volg de activiteiten van het Liaisonbureau van het Europees Parlement in Nederland.
In de Raad van de EU komen nationale ministers regelmatig bijeen om het beleid te coördineren en EU-wetgeving aan te nemen. Vertegenwoordigers van de Nederlandse regering nemen verscheidene malen per jaar deel aan de zittingen van de Raad over hun beleidsterrein.
De Raad van de EU heeft geen permanente voorzitter (de Commissie en het Parlement wel). De werkzaamheden worden geleid door het land dat het voorzitterschap bekleedt, een taak die om de zes maanden rouleert.
Gedurende deze zes maanden zitten de ministers van de regering van dat land de Raadsvergaderingen voor. Zij helpen de agenda van Raadszittingen op de verschillende beleidsterreinen op te stellen en de dialoog met de andere EU-instellingen vlot te laten verlopen.
Voorzitterschappen van Nederland:
juli-december 1960 | juli-december 1963 | juli-december 1966 | juli-december 1969 | juli-december 1972 | juli-december 1976 | januari-juni 1981 | januari-juni 1986 | juli-december 1991 | januari-juni 1997 | juli-december 2004 | januari-juni 2016 | juli-december 2029
Het door Nederland voorgedragen lid van de Europese Commissie is Wopke Hoekstra, bevoegd voor klimaat, nettonul en schone groei.
De Commissie heeft in elk EU-land een eigen kantoor, de zogenaamde vertegenwoordiging. Meer over de vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland.
Nederland heeft 12 vertegenwoordigers in het Europees Economisch en Sociaal Comité. Dit adviesorgaan, dat werkgevers, werknemers en andere belangengroepen vertegenwoordigt, wordt geraadpleegd over wetsvoorstellen, zodat de mogelijke gevolgen voor de werkgelegenheid en de sociale situatie in de verschillende landen duidelijker worden.
Nederland heeft 12 vertegenwoordigers in het Europees Comité van de Regio's, dat de regionale en lokale overheden in de EU vertegenwoordigt. Dit adviesorgaan wordt geraadpleegd over voorgestelde wetgeving. Dat moet ervoor zorgen dat rekening wordt gehouden met het standpunt van elke regio in de EU.
Nederland houdt contact met de EU-instellingen via zijn permanente vertegenwoordiging in Brussel. Als Nederlandse "ambassade bij de EU" is het haar voornaamste taak ervoor te zorgen dat de belangen en het beleid van het land worden gehoord en zo goed mogelijk worden verdedigd in de EU.
Begroting en financiering
Hoe profiteert Nederland van de EU-begroting?
De EU-begroting staat borg voor een democratisch, vreedzaam, welvarend en concurrerend Europa. De EU gebruikt haar begroting om prioriteiten en grote projecten te financieren die de meeste afzonderlijke EU-landen alleen niet zouden kunnen financieren.
De voordelen van het EU-lidmaatschap zijn aanzienlijk groter dan de hoogte van de bijdragen aan de EU-begroting. Zie onderstaande voorbeelden. Alle lidstaten genieten de voordelen van de eengemaakte markt en van een gezamenlijke aanpak van de gemeenschappelijke uitdagingen op het gebied van migratie, terrorisme en klimaatverandering, en concrete voordelen zoals een betere vervoersinfrastructuur, gemoderniseerde en gedigitaliseerde overheidsdiensten en geavanceerde medische behandelingen.
De financiële bijdrage van de lidstaten aan de EU-begroting wordt naar draagkracht bepaald. Hoe groter de economie van een land, hoe meer het betaalt.
De EU-begroting draait niet om geven en nemen, maar om een collectieve bijdrage om van Europa en de wereld een betere plek voor iedereen te maken.
Uitgaven en ontvangsten uit de EU-begroting per land en per jaar
Door de EU gefinancierde projecten in Nederland
Met bijdragen uit de EU-begroting worden programma’s en projecten in alle EU-landen gefinancierd, zoals de aanleg van wegen, het subsidiëren van onderzoekers en milieubescherming.
Meer informatie: hoe Nederland profiteert van EU-financiering en herstelfondsen in uw land of regio.