UE charakteryzuje się różnorodnością kulturową i językową, a języki używane w krajach Unii stanowią istotną część jej dziedzictwa kulturowego. W związku z tym UE w swoich programach i w pracach swoich instytucji wspiera wielojęzyczność.
W UE obowiązują 24 języki urzędowe.
angielski, bułgarski, chorwacki, czeski, duński, estoński, fiński, francuski, grecki, hiszpański, irlandzki, litewski, łotewski, maltański, niderlandzki, niemiecki, polski, portugalski, rumuński, słowacki, słoweński, szwedzki, węgierski i włoski.
Historia
Za każdym razem, gdy do Unii przystępowały nowe kraje, ich języki urzędowe stawały się językami urzędowymi UE.
Daty wprowadzenia kolejnych języków urzędowych
- 1958 r.: francuski, niderlandzki, niemiecki i włoski
- 1973 r.: angielski i duński
- 1981 r.: grecki
- 1986 r.: portugalski i hiszpański
- 1995 r.: fiński i szwedzki
- 2004 r.: czeski, estoński, litewski, łotewski, maltański, polski, słowacki, słoweński i węgierski
- 2007 r.: bułgarski, irlandzki i rumuński
- 2013 r.: chorwacki
Wielojęzyczność
Jedną z zasad leżących u podstaw UE jest wielojęzyczność.
Celem polityki wielojęzyczności jest:
- porozumiewanie się z obywatelami w ich języku ojczystym
- ochrona różnorodności językowej w Europie
- promowanie nauki języków obcych w Europie.
Jest to polityka o wyjątkowym charakterze, która nie ma sobie równych ani w wielojęzycznych państwach, ani w organizacjach międzynarodowych.
Wielojęzyczność jest zapisana w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej: obywatele UE mają prawo kontaktować się z instytucjami UE w dowolnym spośród 24 języków urzędowych, a instytucje UE mają obowiązek udzielić odpowiedzi w tym samym języku.
Akty prawne i ich streszczenia dostępne są we wszystkich językach urzędowych UE.
Posiedzenia Rady Europejskiej i Rady Unii Europejskiej są tłumaczone na wszystkie języki urzędowe UE. Podczas swoich wystąpień w Parlamencie Europejskim posłowie mogą posługiwać się dowolnym językiem urzędowym Unii Europejskiej.
Tłumacze ustni i tłumacze pisemni dbają o to, by wypowiedzi ustne i teksty były dostępne we wszystkich 24 językach urzędowych UE, a w razie potrzeby także w innych językach.
Przepisy dotyczące użycia języków UE
Rada ustanawia zasady dotyczące stosowania języków w instytucjach UE, stanowiąc jednomyślnie w drodze rozporządzeń przyjmowanych na podstawie art. 342 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zasady te są ustanowione w rozporządzeniu nr 1, zgodnie z którym instytucje posługują się 24 językami urzędowymi i roboczymi.
Wśród tych języków znajduje się język angielski, pomimo wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE. Język angielski pozostaje językiem urzędowym i roboczym instytucji Unii, dopóki jest wymieniony jako taki w rozporządzeniu nr 1. Jest to również jeden z języków urzędowych w Irlandii i na Malcie.
Rozporządzenie nr 1 określa również zasady dotyczące języków, w których należy sporządzać i publikować akty prawne oraz języki dokumentów przesyłanych między instytucjami UE a obywatelami lub między instytucjami a krajami UE. Instytucje UE mają również prawo do samodzielnego decydowania o tym, w jaki sposób wdrażają system językowy na szczeblu wewnętrznym.