PDF Basket
Το κτιριακό απόθεμα της Ευρώπης ευθύνεται για το 40 % της κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ, γεγονός που καθιστά την ενεργειακή απόδοση βασικό στοιχείο των στόχων της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα.
Το πρόγραμμα D^2EPC έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίον αξιολογούμε και βελτιστοποιούμε την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Στο επίκεντρό του βρίσκεται η έννοια των δυναμικών ψηφιακών πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) επόμενης γενιάς.
Τα παραδοσιακά ΠΕΑ λειτουργούν ως ενεργειακές ετικέτες για τα κτίρια και συνήθως χρησιμοποιούν ένα σύστημα διαβάθμισης με γράμματα, όπου το «Α» σημαίνει εξαιρετική απόδοση και το «Η» υποδηλώνει το χαμηλότερο επίπεδο απόδοσης. Αυτά τα στατικά πιστοποιητικά αποτυπώνουν την απόδοση του κτιρίου σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, συχνά με βάση τις προβλεπόμενες επιδόσεις και όχι τα πραγματικά δεδομένα, οπότε μπορεί σύντομα να καταστούν ξεπερασμένα.
Σκοπός του προγράμματος D^2EPC ήταν να φέρει επανάσταση σε αυτή την προσέγγιση. Φανταστείτε πιστοποιητικά που δεν είναι στατικά, αλλά δυναμικά έγγραφα που προσαρμόζονται και επικαιροποιούνται με βάση την πραγματική ενεργειακή απόδοση ενός κτιρίου. Καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο ζωής του κτιρίου, παρέχοντας μια ολοκληρωμένη προοπτική που είναι ουσιώδης για την ολιστική κατανόηση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου. Ο μετασχηματισμός αυτός βασίζεται στην έννοια των έξυπνων κτιρίων που είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες οι οποίοι συγκεντρώνουν πλήθος δεδομένων — σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας, τα πρότυπα χρήσης, ακόμη και την ποιότητα του αέρα στο εσωτερικό του κτιρίου.
Όλα τα δεδομένα διαβιβάζονται στο πλαίσιο αξιολόγησης πολλαπλών παραμέτρων του προγράμματος D^2EPC, διασφαλίζοντας την ολοκληρωμένη κατανόηση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου, της ευφυΐας του, των περιβαλλοντικών του επιπτώσεων και της άνεσης που προσφέρει στον άνθρωπο.
«Το όραμά μας ήταν σαφώς καθορισμένο ευθύς εξαρχής», λέει η υπεύθυνη του προγράμματος Παναγιώτα Χατζηπαναγιωτίδου. «Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα εργαλείο που θα χρησιμοποιούνταν σε ολόκληρη την ΕΕ και να αυτοματοποιήσουμε τη διαδικασία έκδοσης ΠΕΑ με βάση τα ψηφιακά δίδυμα που βασίζονται στη μοντελοποίηση κτιριακών πληροφοριών».
Μια πλατφόρμα φιλική για τον χρήστη
Στο πλαίσιο του προγράμματος D^2EPC αναπτύχθηκε μια πλατφόρμα φιλική για τον χρήστη με δύο διεπαφές: μια απλουστευμένη έκδοση για τους ενοικιαστές / διαχειριστές εγκαταστάσεων προκειμένου να κατανοούν εύκολα την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου τους, και μια πιο λεπτομερή για τους αξιολογητές που εκδίδουν ΠΕΑ ώστε να διενεργούν τις αξιολογήσεις τους, επαληθεύοντας ταυτόχρονα την αξιοπιστία και την ποιότητα της διαδικασίας αξιολόγησης.
Τα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν διαγράμματα, τρισδιάστατα μοντέλα και αναπαραστάσεις GIS που δίνουν στους χρήστες τη δυνατότητα να κατανοούν σαφώς τη χρήση του κτιρίου τους, καθώς επίσης πληροφορίες και συστάσεις για ανακαίνιση, προβλέψεις για την αποδοτικότητα της λειτουργίας του κτιρίου και ειδοποιήσεις σε περίπτωση μη αποδοτικής λειτουργίας.
«Το πρόγραμμα D^2EPC δεν αφορά μόνο τη χρήση ενέργειας», εξηγεί η Παναγιώτα. «Λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως η ευφυΐα ενός κτιρίου, η άνεση που προσφέρει στους χρήστες, οι οικονομικοί δείκτες και η βιωσιμότητα, ώστε να σχηματιστεί μια ολοκληρωμένη εικόνα».
Αλλά το πρόγραμμα D^2EPC δεν ήταν απλώς μια θεωρητική ιδέα. Δοκιμάστηκε στο πλαίσιο πραγματικών πιλοτικών προγραμμάτων σε τέσσερις διαφορετικές τοποθεσίες στην Ευρώπη.
Η πρωτοβουλία συμπεριέλαβε έξι κτίρια, από πολυκατοικίες και γραφεία στη Γερμανία έως πανεπιστημιακούς χώρους μεικτής χρήσης στην Κύπρο και κτίρια κατοικιών στην Ελλάδα. Είναι ενδιαφέρον ότι ορισμένα από αυτά τα πιλοτικά προγράμματα χρησιμοποιούν ήδη έξυπνες οικιακές λειτουργίες ή συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προσθέτοντας ένα ακόμη επίπεδο πολυπλοκότητας και πολύτιμων δεδομένων στο πρόγραμμα.
Τα οφέλη υπερβαίνουν τα επιμέρους κτίρια. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αποκτούν ένα ισχυρό εργαλείο για την ανάπτυξη στοχευμένων πολιτικών ενεργειακής απόδοσης που βασίζονται σε μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων σε ολόκληρες περιοχές, ώστε να έχουν μια πλατφόρμα βασισμένη σε δεδομένα για τον προγραμματισμό και τη λήψη αποφάσεων με αποτελεσματικό τρόπο.
Το πρόγραμμα D^2EPC εστίασε επίσης στη δημιουργία νέων δυνατοτήτων για τους ιδιοκτήτες κατοικιών. Με τα ΠΕΑ επόμενης γενιάς, μπορούν τώρα να βελτιστοποιήσουν τόσο την ενεργειακή απόδοση όσο και την άνεση των ακινήτων τους, γεγονός που ενδεχομένως μειώνει το κόστος και καθιστά τα ακίνητα πιο ελκυστικά για ενοικίαση.
Πιστοποιητικά επόμενου επιπέδου, αποτελέσματα επόμενου επιπέδου
«Στο πλαίσιο του προγράμματος D^2EPC συνεργάστηκαν διάφορων ειδών εμπειρογνώμονες —ακαδημαϊκοί, φορείς τυποποίησης, εταιρείες τεχνολογίας και οργανισμοί ενέργειας— από ολόκληρη την Ευρώπη», προσθέτει η Παναγιώτα. «Και αυτή η συνεργασία ήταν ζωτικής σημασίας για την επιτυχία του προγράμματος».
Ο αντίκτυπος του προγράμματος είναι αδιαμφισβήτητος. Στο πλαίσιο του προγράμματος D^2EPC έχουν δημοσιευτεί 14 επιστημονικές εργασίες και πάνω από 55 άρθρα σε ιστοτόπους, και δημιουργήθηκε μια νέα ομάδα εργασίας τυποποίησης που κάλυψε τη λειτουργική αξιολόγηση. Μάλιστα το πρόγραμμα κέρδισε το βραβείο στην κατηγορία Project των φημισμένων Standards+Innovation Awards 2023 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN).
Δεδομένου ότι τα κτίρια αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο της συνολικής χρήσης ενέργειας στην ΕΕ, το καινοτόμο αυτό πιστοποιητικό θα βοηθήσει την Ευρώπη να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της για το κλίμα. Τα ΠΕΑ του προγράμματος, που είναι δυναμικά και βασίζονται στα δεδομένα, αποτελούν ένα ισχυρό εργαλείο για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης.