Zalecenie kapitałowe w ramach filaru II
Zalecenie kapitałowe w ramach filaru II to narzut, jaki dany bank powinien według EBC utrzymać ponad obowiązkowe wymogi kapitałowe, żeby móc pokryć ewentualne straty w przypadku wystąpienia warunków skrajnych.
Wysokość tego narzutu określa się w procesie przeglądu i oceny nadzorczej. W przeciwieństwie do wymogu kapitałowego w ramach filaru II to zalecenie nie jest prawnie wiążące. Nie odnosi się także do ryzyka nadmiernej dźwigni, które się uwzględnia w zaleceniu w ramach filaru II obejmującym wskaźnik dźwigni.
Jak nadzorcy ustalają zalecenie kapitałowe w ramach filaru II dla poszczególnych banków?
Podstawą jego określenia są wyniki banków w regularnych ogólnounijnych testach warunków skrajnych, które pokazują, jak wystąpienie szoku gospodarczego wpłynęłoby na współczynniki kapitałowe banków (tzn. poziom kapitału w stosunku do aktywów ważonych ryzykiem).
Do ustalania tego narzutu dla poszczególnych instytucji Nadzór Bankowy EBC stosuje – od 2021 – dwuetapową metodę klasyfikacji. Zapewnia ona równe traktowanie, zwiększa spójność postępowania i uwzględnia specyfikę banków, a jednocześnie zachowuje prostą konstrukcję.
Etap 1
Nadzorcy zaliczają bank do jednej z czterech klas w zależności od poziomu uszczuplenia jego współczynnika kapitałowego w teście warunków skrajnych. Każda klasa ma odpowiedni przedział zalecanego narzutu, przy czym przedziały kolejnych klas częściowo się pokrywają, żeby zapobiec efektowi klifu.
Etap 2
Nadzorcy określają zalecenie kapitałowe w ramach filaru II dla banku w przedziale danej klasy lub – w wyjątkowych przypadkach – poza jej przedziałem, po uwzględnieniu sytuacji banku, w tym jego profilu ryzyka oraz roku, dla którego współczynnik kapitałowy w teście warunków skrajnych był najniższy. Dzięki takiemu podejściu uwzględnia się specyfikę banku i, w przypadku banków o bardzo dużym uszczupleniu kapitału, zapewnia odpowiedni zalecany narzut.
Przedziały zalecenia kapitałowego w ramach filaru II dla poszczególnych klas (2023)
Dzięki tej metodzie klasyfikacji wprowadzono wyraźne powiązanie między zaleceniem kapitałowym w ramach filaru II a wynikami testu warunków skrajnych. Jak pokazuje powyższy wykres, to zalecenie nie jest jednak równe wielkości uszczuplenia współczynnika kapitałowego danego banku. Na przykład bank, którego współczynnik kapitałowy obniżył się o 8 pkt proc., zostanie zaliczony do klasy trzeciej, a zatem jego zalecany narzut nie powinien przekroczyć 2,75%.
Wyznaczone klasy i ich przedziały nie uległy zmianie od 2021.
W przypadku banków, które nie uczestniczyły w teście warunków skrajnych w 2021, nadzorcy ustalają zalecenie kapitałowe w ramach filaru II na podstawie prognostycznej oceny odporności danego banku i potencjalnych skutków scenariuszy szokowych dla jego wypłacalności.