Traktat z Lizbony: większe uprawnienia dla Parlamentu Europejskiego 

Traktat z Lizbony, który wszedł w życie pod koniec 2009 r., dał Parlamentowi Europejskiemu nowe uprawnienia ustawodawcze i zrównał jego pozycję z Radą Ministrów przy podejmowaniu decyzji dotyczących działań UE i sposobu wydatkowania pieniędzy.

Zmienił on również sposób współpracy Parlamentu z innymi instytucjami i zwiększył wpływ posłów do PE na to, kto kieruje UE. Wspomniane reformy sprawiły, że oddając głos w wyborach europejskich, w jeszcze większym stopniu wpływasz na przyszły kształt Europy.

Parlament Europejski:Nowe uprawnienia

Większa rola

  •  

    Po zmianach traktatowych to Parlament wybiera szefa Komisji Europejskiej, która jest organem wykonawczym UE

     
  •   Po wejściu w życie traktatu Parlament i Rada mają   .

Traktat lizboński zwiększył uprawnienia Parlamentu Europejskiego :

    
  •  

    Traktat lizboński rozszerzył kompetencje ustawodawcze Parlamentu o ponad 40 nowych dziedzin i uczynił go prawdziwie równorzędnym prawodawcą w stosunku do Rady

    Poprzednie obszary objęte procedurą współdecyzji:

    • Środowisko
    • Transport
    • Rynek wewnętrzny
    • Zatrudnienie i polityka społeczna
    • Edukacja
    • Zdrowie publiczne
    • Ochrona konsumentów

    Nowe obszary wprowadzone w traktacie lizbońskim

    • Rolnictwo i rybołówstwo
    • Wsparcie dla uboższych regionów
    • Bezpieczeństwo i wymiar sprawiedliwości
    • Polityka handlowa
    • Współpraca z krajami spoza UE
    • Akty wykonawcze
  •  

    Umowy międzynarodowe – prawo do zatwierdzania/odrzucania

  •  

    Parlament podejmuje decyzje w sprawie całego budżetu (a nie tylko w sprawie wydatków nieobowiązkowych)

  •  

    Nowa forma demokracji uczestniczącej. PE dąży do ułatwienia procedur i zobowiązuje się do przeprowadzenia wysłuchań dotyczących inicjatyw, które zgromadziły wymaganą liczbę podpisów

Rozszerzone uprawnienia

Traktat z Lizbony zwiększył zdolność UE i jej Parlamentu do działania i osiągania rezultatów. Rozszerzył on pełne uprawnienia ustawodawcze Parlamentu na ponad 40 nowych dziedzin, takich jak rolnictwo, bezpieczeństwo energetyczne, imigracja, sprawiedliwość i fundusze unijne, a ponadto zrównał jego pozycję z Radą reprezentującą rządy państw członkowskich. Parlament ma też prawo zatwierdzania wraz z Radą całego budżetu UE.

Posłowie i posłanki do PE zyskali prawo odrzucania umów międzynarodowych, z którego bez wahania skorzystali, by zablokować kontrowersyjną Umowę handlową dotyczącą zwalczania obrotu towarami podrobionymi (ACTA), postrzeganą przez wiele osób jako narzędzie ograniczania podstawowych wolności. Pokazało to, że dzięki rozszerzeniu uprawnień decyzje podejmowane przez posłów do PE wywierają jeszcze większy wpływ na codzienne życie Europejczyków.

Większa rola

Traktat z Lizbony nie tylko zrównał uprawnienia ustawodawcze Parlamentu z uprawnieniami Rady, lecz pozwolił mu również wywierać wpływ na ustalanie kierunku politycznego Europy. Zgodnie ze zmianami traktatowymi Parlament wybiera przewodniczącego lub przewodniczącą Komisji Europejskiej, czyli organu wykonawczego UE, i decyzja ta musi odzwierciedlać wyniki wyborów europejskich, a tym samym wybór głosujących.

Silniejsza pozycja obywateli

Jako jedyna instytucja unijna wybierana bezpośrednio przez obywateli Parlament odpowiada dzięki swoim uprawnieniom za kontrolę instytucji UE. Parlament stoi na straży dołączonej do Traktatu z Lizbony Karty praw podstawowych, a także prawa inicjatywy obywatelskiej, umożliwiającego ludziom domaganie się nowych propozycji politycznych po podpisaniu odpowiedniej petycji przez milion osób.