SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku Luigiego de Magistrisa o skorzystanie z immunitetu i przywilejów

w sprawie wniosku Luigiego de Magistrisa o skorzystanie z immunitetu i przywilejów

(2011/2076(IMM))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Luigiego de Magistrisa z dnia 31 marca 2011 r., ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 6 kwietnia 2011 r., o skorzystanie z immunitetu w związku z postępowaniem toczącym się przed sądem w Neapolu (Włochy),

–   uwzględniając pisemne wyjaśnienia przedłożone przez Luigiego de Magistrisa zgodnie z art. 7 ust. 3 Regulaminu,

–   uwzględniając art. 8 Protokołu (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, załączonego do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, oraz art. 6 ust. 2 Aktu dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

–   uwzględniając orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r. i 6 września 2011 r.[1],

–   uwzględniając art. 6 ust. 3 oraz art. 7 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A7-0412/2011),

A. mając na uwadze, że poseł do Parlamentu Europejskiego Luigi de Magistris złożył wniosek o skorzystanie z immunitetu poselskiego w związku z postępowaniem toczącym się przed jednym z sądów włoskich,

B.  mając na uwadze, że wniosek Luigiego de Magistrisa odnosi się do pozwu wniesionego przeciwko niemu przed sądem w Neapolu w imieniu spółki Bagnolifutura z siedzibą w Neapolu, prowadzącej działalność w zakresie kształtowania i rekultywacji terenów, w związku z wydanymi przezeń oświadczeniami prasowymi zamieszczonymi na jego stronie internetowej,

C. mając na uwadze, że zgodnie z pozwem stwierdzenia zawarte w tych oświadczeniach prasowych stanowią pomówienie, w związku z którym powód domaga się odszkodowania,

D. mając na uwadze, że oświadczenia prasowe zostały opublikowane w czasie, gdy Luigi de Magistris był posłem do Parlamentu Europejskiego w wyniku wyborów do Parlamentu Europejskiego z 2009 r.,

E.  mając na uwadze, że w tych oświadczeniach prasowych Luigi de Magistris opublikował informacje związane z dodatkowym pytaniem pisemnym do Komisji Europejskiej, w którym pytał o dodatkowe szczegóły dotyczące nieprawidłowości przy zamówieniach publicznych, odnotowanych przez Komisję w maju 2009 r., oraz mając na uwadze, że prosił także o dalsze szczegóły dotyczące domniemanego marnotrawienia środków publicznych w okolicy Neapolu, gdzie Bagnolifutura prowadzi działalność,

F.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 8 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej wobec posłów do Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych,

G. mając na uwadze, że – zgodnie z ustaloną praktyką w Parlamencie – fakt, iż postępowania prawne są objęte prawem cywilnym lub administracyjnym albo dotyczą pewnych aspektów objętych prawem cywilnym lub administracyjnym, sam w sobie nie uniemożliwia stosowania immunitetu przewidzianego w tym artykule,

H. mając na uwadze, że szczegóły sprawy przedstawione w pozwie i pisemnym wyjaśnieniu Luigiego de Magistrisa przedłożonym Komisji Prawnej wskazują, że poczynione stwierdzenia mają bezpośredni i oczywisty związek ze sprawowaniem przez Luigiego de Magistrisa funkcji posła do Parlamentu Europejskiego,

I.   mając na uwadze, że publikując przedmiotowe oświadczenia prasowe, Luigi de Magistris wykonywał swoje obowiązki jako poseł do Parlamentu Europejskiego,

1.  wyraża zgodę na skorzystanie przez Luigiego de Magistrisa z immunitetu i przywilejów;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do niezwłocznego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania właściwej komisji właściwym organom Republiki Włoskiej oraz Luigiemu de Magistrisowi.

• [1]  Sprawa 101/63 Wagner v Fohrmann i Krier, Zb.Orz. 1964, s. 195, sprawa 149/85 Wybot v Faure i inni, Zb.Orz. 1986, s. 2391, sprawa T-345/05 Mote v Parlament, Zb.Orz. 2008, s. II-2849, sprawy połączone C-200/07 i C-201/07 Marra v De Gregorio i Clemente, Zb.Orz. 2008, s. I-7929, sprawa T-42/06 Gollnisch v Parlament (dotychczas nieopublikowana w Zb.Orz.) i sprawa C-163/10 Patriciello (dotychczas nieopublikowana w Zb.Orz.).

1.        Kontekst

Na posiedzeniu w dniu 6 kwietnia 2011 r. przewodniczący ogłosił, zgodnie z art. 6 ust. 3 Regulaminu PE, że dnia 31 marca 2011 r. otrzymał wniosek Luigiego de Magistrisa o skorzystanie z immunitetu poselskiego na mocy art. 8 i 9 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej oraz art. 68 Konstytucji Republiki Włoskiej zmienionej ustawą konstytucyjną nr 3 z dnia 29 października 1993 r. Przewodniczący przekazał wniosek Komisji Prawnej na mocy art. 6 ust. 3 Regulaminu. L. de Magistris nie skorzystał z prawa do wysłuchania przez komisję.

Wniosek o skorzystanie z immunitetu dotyczy następującej sprawy: L. de Magistris został pozwany przed sądem w Neapolu przez spółkę akcyjną Bagnolifutura z siedzibą w Neapolu, prowadzącą działalność w zakresie kształtowania i rekultywacji terenów, w związku z wydanymi przezeń oświadczeniami prasowymi zamieszczonymi na jego stronie internetowej.

W tych oświadczeniach prasowych Luigi de Magistris opublikował informacje związane z dodatkowym pytaniem pisemnym do Komisji Europejskiej, w którym pytał o dodatkowe szczegóły dotyczące nieprawidłowości przy zamówieniach publicznych, odnotowanych przez Komisję w maju 2009 r. Prosił także o dalsze szczegóły dotyczące domniemanego marnotrawienia środków publicznych w okolicy Neapolu, gdzie Bagnolifutura prowadzi działalność.

Bagnolifutura twierdzi, że w oświadczeniach prasowych Luigi de Magistris oskarżył spółkę o opóźnienia i marnotrawienie funduszy publicznych, bierność i nieskuteczność oraz dowodził, że spółka jest zamieszana w działalność, którą najlepiej można opisać jako mieszankę polityki i przestępczości. Luigi de Magistris miał nadużyć wolności słowa i nie dochował istotnego wymogu prawdomówności. Powód dowodzi, że zarzuty spowodowały poważne trudności spółki na rynku oraz w stosunkach biznesowych z bankami, agencjami rządowymi i dostawcami.

Ze swojej strony Luigi de Magistris wyjaśnił, że w oświadczeniach prasowych wyraził swój pogląd polityczny jako poseł do Parlamentu Europejskiego i że według niego absolutnie normalne i konieczne jest informowanie społeczeństwa o wynikach jego pracy. W związku z tym poczynione stwierdzenia stanowią przejaw działalności politycznej posła do Parlamentu Europejskiego, którą powinien chronić Protokół o przywilejach i immunitetach.

2.        Przepisy i procedury dotyczące immunitetu posłów do Parlamentu Europejskiego

Artykuły 8 i 9 Protokołu (nr 7) do TFUE w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej brzmią następująco (wyróżnienia dodane):

Artykuł 8

Wobec członków Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych.

Artykuł 9

Podczas sesji Parlamentu Europejskiego jego członkowie korzystają:

a)  na terytorium swojego państwa – z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;

b)  na terytorium innego państwa członkowskiego – z immunitetu chroniącego przed zatrzymaniem oraz immunitetu jurysdykcyjnego.

Immunitet chroni także członków podczas ich podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu Europejskiego.

Nie można powoływać się na immunitet w przypadku, gdy członek został schwytany na gorącym uczynku i nie może on stanowić przeszkody w wykonywaniu przez Parlament Europejski prawa uchylenia immunitetu w odniesieniu do któregokolwiek ze swoich członków.

Procedurę tę regulują w Parlamencie Europejskim art. 6 i 7 Regulaminu. Odnośne przepisy brzmią następująco:

Artykuł 6 - Uchylenie immunitetu

1.  Wykonując swoje uprawnienia związane z przywilejami oraz immunitetami Parlament dąży przede wszystkim do utrzymania swojej integralności jako demokratycznego zgromadzenia prawodawczego oraz do zagwarantowania niezależności posłów w sprawowaniu ich funkcji. (...)

3.  Każdy wniosek dotyczący skorzystania z immunitetu i przywilejów skierowany do Przewodniczącego przez posła lub byłego posła jest przedstawiany na posiedzeniu plenarnym oraz przekazywany właściwej komisji.

4.  W przypadku zatrzymania posła lub pozbawienia go swobody przemieszczania się, gdy zachodzi podejrzenie naruszenia jego przywilejów i immunitetu, Przewodniczący, po konsultacji z przewodniczącym właściwej komisji i jej sprawozdawcą, może zainicjować w trybie pilnym działania zmierzające do potwierdzenia przywilejów i immunitetu posła. Przewodniczący informuje o podjętej inicjatywie właściwą komisję oraz Parlament.

Artykuł 7 - Procedury dotyczące immunitetu

1.  Wnioski o uchylenie immunitetu lub o skorzystanie z immunitetu i przywilejów są niezwłocznie rozpatrywane przez właściwą komisję w kolejności, w jakiej zostały wniesione.

2.  Komisja przedstawia wniosek dotyczący decyzji zawierający zalecenie przyjęcia lub odrzucenia wniosku o uchylenie immunitetu lub skorzystanie z immunitetu i przywilejów.

3.  Komisja może zwrócić się do właściwego organu o udostępnienie wszelkich informacji, które uzna za niezbędne do ustalenia zasadności uchylenia immunitetu lub skorzystania z niego. Zainteresowany poseł ma możliwość udzielenia wyjaśnień, może także przedłożyć wszelkie dokumenty oraz dowody pisemne, które uzna za istotne. Posła może reprezentować inny poseł. (...)

6.  W przypadku wniosku o skorzystanie z przywilejów lub immunitetu komisja stwierdza, czy istnieją okoliczności stanowiące administracyjne lub inne ograniczenie swobody przemieszczania się posłów udających się na miejsce obrad Parlamentu lub z niego powracających bądź swobody wyrażania opinii lub głosowania podczas wykonywania mandatu lub czy wchodzą one w zakres art. [9] Protokołu o przywilejach i immunitetach nieobjęty prawem krajowym. Komisja przedstawia właściwemu organowi propozycję wyciągnięcia odpowiednich wniosków.

7.  Komisja może wydać uzasadnioną opinię co do właściwości wyżej wymienionego organu oraz co do dopuszczalności wniosku, natomiast nie może w żadnym przypadku wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy badanie wniosku pozwala komisji na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy. (...)

3.        Uzasadnienie proponowanej decyzji

Artykuł 8 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej został wyraźnie przywołany przez Luigiego de Magistrisa w jego wniosku.

Oświadczenia prasowe zostały opublikowane w czasie, gdy Luigi de Magistris był posłem do Parlamentu Europejskiego w wyniku wyborów do Parlamentu Europejskiego z 2009 r.

Zgodnie z ustaloną w Parlamencie praktyką fakt, że postępowanie ma charakter cywilny lub administracyjny albo obejmuje pewne aspekty podlegające prawu cywilnemu lub administracyjnemu, sam w sobie nie uniemożliwia stosowania immunitetu przewidzianego w tym artykule.

Jak utrzymuje Trybunał Sprawiedliwości, zakres immunitetu, o którym mowa w art. 8, „powinien być ustalony wyłącznie na podstawie prawa wspólnotowego”[1]. Jednak Trybunał stwierdził również niedawno, że oświadczenie złożone przez posła do Parlamentu Europejskiego poza pomieszczeniami Parlamentu, w którego sprawie wszczęto postępowanie karne w jego państwie członkowskim pochodzenia z tytułu czynu zabronionego polegającego na pomówieniu, stanowi opinię wyrażoną w czasie wykonywania przez niego obowiązków parlamentarnych objętą zakresem immunitetu określonego w tym przepisie, tylko gdy oświadczenie to odpowiada subiektywnej ocenie, która wykazuje bezpośrednią, oczywistą więź z wykonywaniem takich obowiązków[2] (podkreślenie sprawozdawcy).

W związku z powyższym komisja uznaje, że okoliczności sprawy wynikające z pozwu i pisemnego wyjaśnienia Luigiego de Magistrisa przedłożonego komisji wskazują, iż poczynione stwierdzenia mają bezpośredni, oczywisty związek ze sprawowaniem przez Luigiego de Magistrisa funkcji posła do Parlamentu Europejskiego, tym bardziej że opublikowane informacje mają związek z dodatkowym pytaniem pisemnym skierowanym do Komisji Europejskiej.

Z tego względu komisja uważa, że publikując przedmiotowe oświadczenia pisemne, Luigi de Magistris wykonywał swoje obowiązki jako poseł do Parlamentu Europejskiego.

4.        Wniosek

Wobec powyższego i zgodnie z art. 6 ust. 3 Regulaminu, po rozpatrzeniu argumentów za i przeciw w odniesieniu do skorzystania przez posła z immunitetu, Komisja Prawna zaleca, aby Parlament Europejski wydał zgodę na skorzystanie z immunitetu poselskiego przez Luigiego de Magistrisa.

• [1]  Wyżej wymieniona sprawa Marra, pkt 26.
• [2]  Wyżej wymieniona sprawa Patriciello, sentencja wyroku.