ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ

2.3.2015 - (COM(2014)0020 – C8‑0016/2014 – 2014/0011(COD)) - ***I

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
Εισηγητής: Ivo Belet


Διαδικασία : 2014/0011(COD)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0029/2015
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0029/2015
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ

(COM(2014)0020 – C8‑0016/2014 – 2014/0011(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2014)0020),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 2, και το άρθρο 192, παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8‑0016/2014),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 3, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–       έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 4ης Ιουνίου 2014[1],

–       έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών[2],

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0029/2015),

1.      εγκρίνει τη θέση σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.      ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.      αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Τροπολογία  1

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη -1 (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(-1) Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Οκτωβρίου 2014 σχετικά με το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030 αναφέρεται ότι ένα λειτουργικό, αναμορφωμένο σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS) με ένα μέσο για τη σταθεροποίηση της αγοράς θα αποτελεί το βασικό ευρωπαϊκό μέσο για την επίτευξη του στόχου της Ένωσης για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Τροπολογία  2

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 1 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(1a) Μέσα από το πρίσμα της ανάγκης διατήρησης των κινήτρων στο ΣΕΔΕ της Ένωσης κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου1a, η Επιτροπή κατέθεσε δήλωση για την εξέταση επιλογών δράσης, συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της μόνιμης παρακράτησης του απαραίτητου αριθμού δικαιωμάτων εκπομπής, με σκοπό την περαιτέρω λήψη, το συντομότερο δυνατό, κατάλληλων διαρθρωτικών μέτρων για την ενίσχυση του ΣΕΔΕ κατά τη διάρκεια της 3ης περιόδου και την αύξηση της αποτελεσματικότητάς του.

 

__________________

 

1a Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1).

Τροπολογία  3

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 2

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(2) Στην έκθεση που υπέβαλε η Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την κατάσταση της ευρωπαϊκής αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα το 21021 διαπιστώνεται η ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης. Στην έκθεση εκτίμησης επιπτώσεων του πλαισίου πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια έως το 20302 υπογραμμίζεται ότι η ανισορροπία αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και δεν θα αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά με την προσαρμογή της γραμμικής πορείας σε αυστηρότερους στόχους μέσα στο ίδιο πλαίσιο. Μια αλλαγή στον γραμμικό συντελεστή μεταβάλλει απλώς σταδιακά το ανώτατο όριο. Κατά συνέπεια, και το πλεόνασμα θα μειώνεται μόνο σταδιακά και η αγορά θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί για πάνω από μια δεκαετία με ένα πλεόνασμα 2 δισεκατομμυρίων περίπου μονάδων δικαιωμάτων ή και περισσότερο. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό και το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής να γίνει ανθεκτικότερο στις ανισορροπίες, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς. Για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια του ρυθμιστικού πλαισίου όσον αφορά την προσφορά δικαιωμάτων προς πλειστηριασμό κατά την 3η περίοδο και να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος προσαρμογής στην αλλαγή του σχεδιασμού, το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς θα πρέπει να θεσπιστεί από την 4η περίοδο με αρχή το 2021. Προκειμένου να διατηρηθεί ο μεγαλύτερος δυνατός βαθμός προβλεψιμότητας, θα πρέπει να τεθούν σαφείς κανόνες σχετικά με την τοποθέτηση δικαιωμάτων στο αποθεματικό και την απελευθέρωσή τους από αυτό. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ξεκινώντας από το 2021, δικαιώματα εκπομπής που θα αντιστοιχούν στο 12% του αριθμού των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία κατά το έτος x-2 θα πρέπει να τεθούν στο αποθεματικό. Αντίστοιχος αριθμός δικαιωμάτων εκπομπής θα πρέπει να απελευθερωθούν από το αποθεματικό όταν ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία γίνει μικρότερος από 400 εκατομμύρια.

(2) Στην έκθεση που υπέβαλε η Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την κατάσταση της ευρωπαϊκής αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα το 20121 διαπιστώνεται η ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης. Στην έκθεση εκτίμησης επιπτώσεων του πλαισίου πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια έως το 20302 υπογραμμίζεται ότι η ανισορροπία αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και δεν θα αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά με την προσαρμογή της γραμμικής πορείας σε αυστηρότερους στόχους μέσα στο ίδιο πλαίσιο. Μια αλλαγή στον γραμμικό συντελεστή μεταβάλλει απλώς σταδιακά το ανώτατο όριο. Κατά συνέπεια, και το πλεόνασμα θα μειώνεται μόνο σταδιακά και η αγορά θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί για πάνω από μια δεκαετία με ένα πλεόνασμα 2 δισεκατομμυρίων περίπου μονάδων δικαιωμάτων ή και περισσότερο, με αποτέλεσμα το ΣΕΔΕ να μην μπορεί να παράσχει την απαραίτητη ένδειξη για να πραγματοποιηθούν επενδύσεις με στόχο την οικονομικά αποδοτική μείωση των εκπομπών CO2. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό και το ΣΕΔΕ να γίνει ανθεκτικότερο στις ανισορροπίες προσφοράς και ζήτησης, και έτσι να διορθωθεί ένα σχεδιαστικό λάθος του συστήματος προκειμένου να λειτουργεί ως εύρυθμη αγορά με σταθερές και ανταγωνιστικές τιμές, οι οποίες θα αντανακλούν την πραγματική αξία των δικαιωμάτων, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς κατά τη διάρκεια της 3ης περιόδου, ούτως ώστε να προσδιοριστούν οι θετικές επιδράσεις του πριν από την έναρξη της 4ης περιόδου το 2021. Το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς θα πρέπει να εξασφαλίζει επίσης συνέργεια με άλλες πολιτικές για το κλίμα, όπως είναι οι πολιτικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση. Προκειμένου να διατηρηθεί ο μεγαλύτερος δυνατός βαθμός προβλεψιμότητας, θα πρέπει να τεθούν σαφείς κανόνες σχετικά με την τοποθέτηση δικαιωμάτων στο αποθεματικό και την απελευθέρωσή τους από αυτό. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ξεκινώντας από το 2018, δικαιώματα εκπομπής που θα αντιστοιχούν στο 12% του αριθμού των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία κατά το έτος x-1 θα πρέπει να τεθούν στο αποθεματικό. Αντίστοιχος αριθμός δικαιωμάτων εκπομπής θα πρέπει να απελευθερωθούν από το αποθεματικό όταν ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία γίνει μικρότερος από 400 εκατομμύρια.

____________________

____________________

1 COM(2012) 652 τελικό.

1 COM(2012) 652 τελικό.

2 Να εισαχθεί η παραπομπή.

2 Να εισαχθεί η παραπομπή.

Τροπολογία  4

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 3

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(3) Επιπλέον, εκτός από τη θέσπιση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, θα πρέπει να γίνουν και ορισμένες επακόλουθες τροποποιήσεις στην οδηγία 2003/87/ΕΚ για να εξασφαλιστεί η συνέπεια και η ομαλή λειτουργία του ΣΕΔΕ. Ειδικότερα, η εφαρμογή της οδηγίας 2003/87/ΕΚ μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες δικαιωμάτων να τίθενται σε πλειστηριασμό στο τέλος κάθε περιόδου εμπορίας, γεγονός που μπορεί να υπονομεύσει τη σταθερότητα της αγοράς. Επομένως, για να αποφευχθεί η ανισορροπία στην αγορά όσον αφορά την προσφορά δικαιωμάτων στο τέλος μιας περιόδου εμπορίας και την αρχή της επόμενης, με πιθανή συνέπεια τη διατάραξη της αγοράς, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη ώστε μέρος οποιασδήποτε μεγάλης αύξησης της προσφοράς στο τέλος της μιας περιόδου εμπορίας να τίθεται σε πλειστηριασμό κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ετών της επόμενης περιόδου.

(3) Επιπλέον, εκτός από τη θέσπιση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, θα πρέπει να γίνουν και ορισμένες επακόλουθες τροποποιήσεις στην οδηγία 2003/87/ΕΚ για να εξασφαλιστεί η συνέπεια και η ομαλή λειτουργία του ΣΕΔΕ. Ειδικότερα, η εφαρμογή της οδηγίας 2003/87/ΕΚ μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες δικαιωμάτων να τίθενται σε πλειστηριασμό στο τέλος κάθε περιόδου εμπορίας, γεγονός που μπορεί να υπονομεύσει τη σταθερότητα της αγοράς. Επομένως, για να αποφευχθεί η ανισορροπία στην αγορά όσον αφορά την προσφορά δικαιωμάτων στο τέλος μιας περιόδου εμπορίας, με πιθανή συνέπεια τη διατάραξη της αγοράς, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για την τοποθέτηση των δικαιωμάτων αυτών στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς στο τέλος της εν λόγω περιόδου εμπορίας.

Τροπολογία  5

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 3 α (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(3a) Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 176/2014 της Επιτροπής1a προβλέπει τη μεταφορά 900 εκατομμυρίων δικαιωμάτων από τα έτη 2014 - 2016 στα έτη 2019 και 2020 (το τέλος της 3ης περιόδου του ΣΕΔΕ). Ο αντίκτυπος της δημοπράτησης αυτών των παρακρατηθέντων δικαιωμάτων το 2019 και το 2020 θα αποβεί σε βάρος του επιδιωκόμενου στόχου της τρέχουσας πρότασης για τη δημιουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, που είναι η μείωση του πλεονάσματος των δικαιωμάτων. Για τον λόγο αυτό, τα παρακρατηθέντα δικαιώματα θα πρέπει, αντί να τεθούν σε πλειστηριασμό, να τοποθετηθούν απευθείας στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς.

 

__________________

 

1a Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 176/2014 της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1031/2010 με σκοπό, ιδίως, τον καθορισμό των ποσοτήτων δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου που θα εκπλειστηριαστούν κατά την περίοδο 2013-2020 (ΕΕ L 56, της 26.2.2014, σ. 11).

Τροπολογία  6

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 3 β (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(3β) Είναι σημαντικό ότι το ΣΕΔΕ παρέχει κίνητρα για ανάπτυξη με χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και ότι προστατεύεται η ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών της Ένωσης που διατρέχουν ουσιαστικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα. Στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου σχετικά με το σχέδιο δράσης για μια ανταγωνιστική και βιώσιμη χαλυβουργία στην Ευρώπη ήδη επισημάνθηκε ότι «η Επιτροπή θα πρέπει να αντιμετωπίσει με περισσότερο συγκεκριμένο και λεπτομερή τρόπο το ζήτημα της διαρροής άνθρακα». Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Οκτωβρίου 2014 σχετικά με το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030 παρέχεται σαφής καθοδήγηση για τη συνέχιση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων και για τις διατάξεις περί διαρροής άνθρακα μετά το 2020, και αναφέρεται ότι οι αποτελεσματικότερες εγκαταστάσεις στους τομείς που κινδυνεύουν με απώλεια διεθνούς ανταγωνιστικότητας «δεν θα πρέπει να επιβαρύνονται με αδικαιολόγητο κόστος άνθρακα που θα έχει ως αποτέλεσμα τη διαρροή άνθρακα». Θα πρέπει να θεσπιστούν αναλογικά μέτρα που θα αντικατοπτρίζουν την τιμή του διοξειδίου του άνθρακα που επικρατεί κατά τη θέσπισή τους, προκειμένου να προστατευτούν οι βιομηχανίες της Ένωσης που διατρέχουν ουσιαστικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα από κάθε αρνητικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητά τους και, με τον τρόπο αυτό, να αποφευχθεί το επιπλέον κόστος σε σχέση με το ΣΕΔΕ στο επίπεδο των πλέον αποτελεσματικών εγκαταστάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να αναθεωρήσει την οδηγία 2003/87/ΕΚ και ιδίως το άρθρο 10α αυτής. Για την επίτευξη του στόχου δημιουργίας μιας ενιαίας αγοράς ενέργειας, η αναθεώρηση αυτή θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει εναρμονισμένα μέτρα σε επίπεδο Ένωσης για την αντιστάθμιση του κόστους άνθρακα που μετακυλίεται στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, διαφορετικά από τον υφιστάμενο μηχανισμό που διέπεται από τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να εξασφαλιστούν απόλυτα ίσοι όροι ανταγωνισμού.

Τροπολογία  7

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 4

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(4) Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει τη λειτουργία του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς με βάση την εμπειρία από την εφαρμογή του. Κατά την επανεξέταση της λειτουργίας του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς θα πρέπει κυρίως να διερευνηθεί αν οι κανόνες για την τοποθέτηση δικαιωμάτων εκπομπής στο αποθεματικό είναι κατάλληλοι σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης.

(4) Η Επιτροπή θα πρέπει, σε διάστημα τριών ετών από την ημερομηνία λειτουργίας του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, να επανεξετάσει τη λειτουργία αυτή με βάση την εμπειρία από την εφαρμογή του. Κατά την επανεξέταση της λειτουργίας του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς θα πρέπει κυρίως να διερευνηθεί αν οι κανόνες για την τοποθέτηση δικαιωμάτων εκπομπής στο αποθεματικό και την αποδέσμευσή τους από αυτό είναι κατάλληλοι σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης. Η αναθεώρηση θα πρέπει επίσης να εξετάσει τον αντίκτυπο του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς στη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της Ένωσης και στον κίνδυνο διαρροής άνθρακα.

Τροπολογία  8

Πρόταση απόφασης

Αιτιολογική σκέψη 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(5) Επομένως, το άρθρο 10 και το άρθρο 13 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθούν αναλόγως,

(5) Επομένως, η οδηγία 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

Αιτιολόγηση

Δεν είναι απαραίτητη η αναφορά σε συγκεκριμένα άρθρα που πρόκειται να τροποποιηθούν.

Τροπολογία  9

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 1 – παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Θεσπίζεται αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς το οποίο θα είναι λειτουργικό από την 1η Ιανουαρίου 2021.

1. Θεσπίζεται, το 2018, αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς, το οποίο θα είναι λειτουργικό από την 31η Δεκεμβρίου 2018.

Τροπολογία  10

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 1 – παράγραφος 1 α (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

1a. Η Επιτροπή εξασφαλίζει ότι τα δικαιώματα που έχουν παρακρατηθεί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 176/2014 της Επιτροπής1a τοποθετούνται απευθείας στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς.

 

__________________

 

1a Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 176/2014 της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1031/2010 με σκοπό, ιδίως, τον καθορισμό των ποσοτήτων δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου που θα εκπλειστηριαστούν κατά την περίοδο 2013-2020 (ΕΕ L 56, της 26.2.2014, σ. 11).

Τροπολογία  11

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 1 – παράγραφος 1 β (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

1β. Τα δικαιώματα που εξακολουθούν να βρίσκονται στο αποθεματικό των νεοεισερχομένων στο τέλος της περιόδου εμπορίας και τα δικαιώματα που δεν έχουν χορηγηθεί λόγω κλεισίματος ή λόγω της παρέκκλισης για τον εκσυγχρονισμό του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας θεωρούνται «μη κατανεμημένα». Όλα αυτά τα μη κατανεμημένα δικαιώματα δεν εκπλειστηριάζονται στο τέλος της τρίτης περιόδου εμπορίας αλλά τοποθετούνται απευθείας στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς.

Τροπολογία  12

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 1 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Η Επιτροπή δημοσιεύει τον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων εκπομπής που βρίσκονται σε κυκλοφορία κάθε χρόνο έως τις 15 Μαΐου του επόμενου έτους. Ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία για το έτος x είναι ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων που εκδόθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2008 και έπειτα, συμπεριλαμβανομένων του αριθμού δικαιωμάτων που εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ κατά την εν λόγω περίοδο και των δικαιωμάτων χρήσης διεθνών μορίων που διαθέτουν οι εγκαταστάσεις σύμφωνα με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ και αφορούν εκπομπές έως και την 31η Δεκεμβρίου του έτους x, μείον τους σωρευτικούς τόνους των εξακριβωμένων εκπομπών από εγκαταστάσεις σύμφωνα με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2008 και 31ης Δεκεμβρίου του έτους x, τα τυχόν δικαιώματα που ακυρώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 4 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και τον αριθμό των δικαιωμάτων στο αποθεματικό. Δεν λαμβάνονται υπόψη οι εκπομπές που αφορούν την τριετή περίοδο από την αρχή του 2005 έως το τέλος του 2007 και τα δικαιώματα που εκδόθηκαν σχετικά με τις εκπομπές αυτές. Η πρώτη δημοσίευση θα πραγματοποιηθεί στις 15 Μαΐου 2017.

2. Η Επιτροπή δημοσιεύει τον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων εκπομπής που βρίσκονται σε κυκλοφορία κάθε χρόνο έως τις 15 Μαΐου του επόμενου έτους. Ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία για το έτος x είναι ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων που εκδόθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2008 και έπειτα, συμπεριλαμβανομένων του αριθμού δικαιωμάτων που εκδόθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ κατά την εν λόγω περίοδο και των δικαιωμάτων χρήσης διεθνών μορίων που διαθέτουν οι εγκαταστάσεις σύμφωνα με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ και αφορούν εκπομπές έως και την 31η Δεκεμβρίου του έτους x, μείον τους σωρευτικούς τόνους των εξακριβωμένων εκπομπών από εγκαταστάσεις σύμφωνα με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2008 και 31ης Δεκεμβρίου του έτους x, τα τυχόν δικαιώματα που ακυρώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 4 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και τον αριθμό των δικαιωμάτων στο αποθεματικό. Δεν λαμβάνονται υπόψη οι εκπομπές που αφορούν την τριετή περίοδο από την αρχή του 2005 έως το τέλος του 2007 και τα δικαιώματα που εκδόθηκαν σχετικά με τις εκπομπές αυτές. Η πρώτη δημοσίευση θα πραγματοποιηθεί στις 15 Μαΐου 2016.

Τροπολογία  13

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 1 – παράγραφος 3

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Κάθε χρόνο, από το 2021 και έπειτα, ένας αριθμός δικαιωμάτων ίσος με το 12% του συνολικού αριθμού των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία κατά το έτος x-2, όπως δημοσιεύτηκαν τον Μάιο του έτους x-1, τοποθετείται στο αποθεματικό, εκτός εάν ο αριθμός των δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετηθούν στο αποθεματικό είναι μικρότερος από 100 εκατομμύρια.

3. Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 1 που προβλέπει έγκαιρη εφαρμογή όταν έχει θεσπιστεί το αποθεματικό, ένας αριθμός δικαιωμάτων ίσος με το 12% του συνολικού αριθμού των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία κατά το έτος x-1, όπως δημοσιεύτηκαν τον Μάιο του έτους x, τοποθετούνται στο αποθεματικό χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, εκτός εάν ο αριθμός των δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετηθούν στο αποθεματικό είναι μικρότερος από 100 εκατομμύρια.

Τροπολογία  14

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 2 – παράγραφος 1 – σημείο 2

Οδηγία 2003/87/ΕΚ

Άρθρο 10 – παράγραφος 1

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Από το 2021 και έπειτα τα κράτη μέλη θέτουν σε πλειστηριασμό όλα τα δικαιώματα που δεν έχουν κατανεμηθεί δωρεάν σύμφωνα με το άρθρο 10α και 10γ και δεν έχουν τοποθετηθεί στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς το οποίο θεσπίστηκε με την απόφαση [ΥΕΕΕ να εισαχθεί ο αριθμός της απόφασης όταν γίνει γνωστός] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*).

1. Από το 2018 και έπειτα τα κράτη μέλη θέτουν σε πλειστηριασμό όλα τα δικαιώματα που δεν έχουν κατανεμηθεί δωρεάν σύμφωνα με το άρθρο 10α και 10γ και δεν έχουν τοποθετηθεί στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς το οποίο θεσπίστηκε με την απόφαση [ΥΕΕΕ να εισαχθεί ο αριθμός της απόφασης όταν γίνει γνωστός] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*).

Τροπολογία  15

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 2 – παράγραφος 1 – σημείο 3

Οδηγία 2003/87/ΕΚ

Άρθρο 10 – παράγραφος 1α

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1α. Αν η ποσότητα των δικαιωμάτων που τίθεται σε πλειστηριασμό από τα κράτη μέλη κατά το τελευταίο έτος κάθε περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 υπερβαίνει κατά 30% ή και περισσότερο την αναμενόμενη μέση ποσότητα που θα τεθεί σε πλειστηριασμό κατά τα πρώτα δύο έτη της επόμενης περιόδου πριν από την εφαρμογή του άρθρου 1 παράγραφος 3 της απόφασης [ΥΕΕΕ: να εισαχθεί ο αριθμός της απόφασης όταν γίνει γνωστός], τα δύο τρίτα της διαφοράς των ποσοτήτων αφαιρούνται από τις ποσότητες που θα τεθούν σε πλειστηριασμό κατά το τελευταίο έτος της περιόδου και προστίθενται ισόποσα στις ποσότητες που πρόκειται να τεθούν σε πλειστηριασμό από τα κράτη μέλη κατά τα πρώτα δύο έτη της επόμενης περιόδου.

1α. Στο τέλος της περιόδου εμπορίας, όλα τα δικαιώματα που εξακολουθούν να βρίσκονται στο αποθεματικό των νεοεισερχομένων και τα δικαιώματα που δεν έχουν χορηγηθεί λόγω κλεισίματος ή λόγω της παρέκκλισης για τον εκσυγχρονισμό του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας θεωρούνται «μη κατανεμημένα». Όλα τα μη κατανεμημένα δικαιώματα πρέπει να τοποθετούνται απευθείας στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς.

Τροπολογία  16

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 2 – παράγραφος 1 – σημείο 3 α (νέο)

Οδηγία 2003/887/ΕΚ

Άρθρο 10 – παράγραφος 3 – εδάφιο 1 – εισαγωγικό μέρος

 

Ισχύον κείμενο

Τροπολογία

 

3a. Στο άρθρο 10 παράγραφος 3 η εισαγωγική φράση στο πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

"3. Τα κράτη μέλη θα αποφασίσουν τη χρήση των εσ όδων από τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων. Τουλάχιστον 50% των εισπράξεων που προέρχονται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων που αναφέρονται στην παράγραφο 2, περιλαμβανομένων όλων των εισπράξεων από πλειστηριασμούς που αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχεία β) και γ), ή ποσού ίσου με τις συγκεκριμένες εισπράξεις, χρησιμοποιούνται για έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους σκοπούς:

"3. Τα κράτη μέλη θα αποφασίσουν τη χρήση των εσόδων από τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων. Τουλάχιστον 50% των εισπράξεων που προέρχονται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων που αναφέρονται στην παράγραφο 2, περιλαμβανομένων όλων των εισπράξεων από πλειστηριασμούς που αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχεία β) και γ), ή ποσού ίσου με τις συγκεκριμένες εισπράξεις, χρησιμοποιούνται για έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους σκοπούς:

Αιτιολόγηση

Με τη συγκεκριμενοποίηση της υποχρέωσης σχετικά με τον τρόπο χρήσης των εσόδων από τους πλειστηριασμούς θα αποφευχθεί η χρήση των εν λόγω οικονομικών πόρων για την κάλυψη κρατικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Στη συνέχεια, τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την υποστήριξη της μετάβασης της ΕΕ σε μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών σύμφωνα με τις αρχές της δέσμης μέτρων του 2008 για το κλίμα και την ενέργεια.

Τροπολογία  17

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 2 – παράγραφος 1 – σημείο 3 β (νέο)

Οδηγία 2003/87/ΕΚ

Άρθρο 10 – παράγραφος 4 – εδάφιο 1 α (νέο)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

3β. Στο άρθρο 10 παράγραφος 4, παρεμβάλλεται το ακόλουθο εδάφιο μετά το πρώτο εδάφιο:

 

«Όταν η Επιτροπή έχει πραγματοποιήσει την προσαρμογή που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, ένα ποσό των δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στην αύξηση των δικαιωμάτων το 2019 και το 2020 όπως ορίζεται στο Παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1031/2010 της Επιτροπής* τοποθετείται στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς που θεσπίζεται με την απόφαση [ΥΕΕΕ:να εισαχθεί ο αριθμός της απόφασης όταν γίνει γνωστός].

 

_______________

 

* Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1031/2010 της Επιτροπής, της 12ης Νοεμβρίου 2010, για τον χρόνο διεξαγωγής, τη διαχείριση και τις λοιπές πτυχές των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου κατ’ εφαρμογήν της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας (ΕΕ L 302 της 18.11.2010, σ. 1).»

Τροπολογία  18

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 2 – παράγραφος 1 – σημείο 3 γ (νέο)

Οδηγία 2003/87/ΕΚ

Άρθρο 10α παράγραφος 8 – εδάφιο 2 α (νέο)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

3γ. Στο άρθρο 10α παράγραφος 8, παρεμβάλλεται το ακόλουθο εδάφιο μετά το πρώτο εδάφιο:

 

300 εκατομμύρια δικαιώματα γίνονται διαθέσιμα από την ημερομηνία λειτουργίας του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς που θεσπίστηκε με την απόφαση [ΥΕΕΕ να εισαχθεί ο αριθμός της απόφασης όταν γίνει γνωστός] μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 σύμφωνα με την παράγραφο αυτή και για έργα βιομηχανικής καινοτομίας αιχμής στους τομείς που απαριθμούνται στο Παράρτημα I αυτής της οδηγίας βάσει αντικειμενικών και διαφανών κριτηρίων που αναφέρονται στην εν λόγω παράγραφο. Αυτά τα 300 εκατομμύρια δικαιώματα προέρχονται από τα μη κατανεμημένα δικαιώματα, όπως ορίζονται στο άρθρο 1 παράγραφος 1β της απόφασης [ΥΕΕΕ να εισαχθεί ο αριθμός της απόφασης όταν γίνει γνωστός].

Τροπολογία  19

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 2 α (νέο)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 2α

 

Επανεξέταση της οδηγίας 2003/87/EK

 

Έως την ...+, η Επιτροπή θα αναθεωρήσει την οδηγία 2003/87/ΕΚ, με στόχο την αποτελεσματική προστασία της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών της Ένωσης που διατρέχουν ουσιαστικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, τη θέσπιση μιας ακριβέστερης μεθοδολογίας για την κατανομή δικαιωμάτων και την παροχή κινήτρων για ανάπτυξη με χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα χωρίς συμβολή στην υπερπροσφορά δικαιωμάτων. Η Επιτροπή, με τον τρόπο αυτό, λαμβάνει υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Οκτωβρίου 2014, ιδίως όσον αφορά τις διατάξεις περί διαρροής άνθρακα και τη συνέχιση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων, την καλύτερη έκφραση των μεταβαλλόμενων επιπέδων παραγωγής και την παροχή κινήτρων για την πλέον αποτελεσματική επίδοση. Η Επιτροπή εξετάζει επίσης έναν μηχανισμό εναρμονισμένο σε επίπεδο Ένωσης για την αντιστάθμιση του έμμεσου κόστους περιορισμού των εκπομπών που απορρέει από την οδηγία αυτή, ούτως ώστε να διασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού σε παγκόσμιο και ενωσιακό επίπεδο. Εάν κρίνεται απαραίτητο, η Επιτροπή, σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, υποβάλλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

 

________________

 

+ ΕΕ: Εισάγετε την ημερομηνία: 6 μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης.

Τροπολογία  20

Πρόταση απόφασης

Άρθρο 3

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, η Επιτροπή, βάσει ανάλυσης σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα, θα επανεξετάσει το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς και, αν χρειαστεί, θα υποβάλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Στην επανεξέταση θα μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή το ποσοστό για τον καθορισμό του αριθμού των δικαιωμάτων που τίθενται στο αποθεματικό σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 και η αριθμητική τιμή του ορίου για τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων σε κυκλοφορία που ορίζεται από το άρθρο 1 παράγραφος 4.

Μέσα σε τρία χρόνια από την ημερομηνία λειτουργίας του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, η Επιτροπή, βάσει ανάλυσης σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα, θα επανεξετάσει το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς και, αν χρειαστεί, θα υποβάλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Στην επανεξέταση θα μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή το ποσοστό για τον καθορισμό του αριθμού των δικαιωμάτων που τίθενται στο αποθεματικό σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 και η αριθμητική τιμή του ορίου για τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων σε κυκλοφορία που ορίζεται από το άρθρο 1 παράγραφος 4. Στην επανεξέτασή της, η Επιτροπή θα μελετήσει επίσης τον αντίκτυπο του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς στην ευρωπαϊκή βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και στον κίνδυνο διαρροής άνθρακα. Η διεξαγωγή περιοδικής επανεξέτασης των όρων λειτουργίας του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς δύο χρόνια πριν από την έναρξη κάθε νέας περιόδου είναι αναγκαία για να εξασφαλίζεται ότι οι όροι λειτουργίας εξακολουθούν να είναι κατάλληλοι και για να διατηρείται παράλληλα η βεβαιότητα για την αγορά.

  • [1]  ΕΕ C 0, 0.0.0000, σ. 0.
  • [2]  ΕΕ C 0 της 0.0.0000, σ. 0.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Εισαγωγή

«Ένα αναμορφωμένο σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS) που θα λειτουργεί ορθά, με ένα μέσο για τη σταθεροποίηση της αγοράς σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, θα αποτελεί το βασικό ευρωπαϊκό μέσο επίτευξης αυτού του στόχουΣυμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 23 Οκτωβρίου 2014

Στις 22 Ιανουαρίου 2014, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για ένα αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς, καθώς και ανακοίνωση για ένα πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια από το 2020 έως το 2030.

Σκοπός της πρότασης της Επιτροπής είναι να υποβάλει το σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS) σε διαρθρωτικές αλλαγές για να αντιμετωπίσει το πλεόνασμα δικαιωμάτων εκπομπής, το οποίο αυτή τη στιγμή αποτιμάται στα 2 δισεκατομμύρια (και το οποίο συσσωρεύεται στο σύστημα από το 2009, κατά τη διάρκεια της 2ης περιόδου), και να διορθώσει τις ελλείψεις του συστήματος ούτως ώστε αυτό να επιτύχει τον σκοπό του, δηλαδή «να προωθήσει τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τρόπο αποδοτικό από πλευράς κόστους και οικονομικώς αποτελεσματικό» (άρθρο 1 της οδηγίας ΣΕΔΕ).

Παρόλο που ο στόχος για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2020 διασφαλίζεται με το ανώτατο όριο εκπομπών, το πλεόνασμα δικαιωμάτων υπονομεύει την μακροπρόθεσμη οικονομική αποδοτικότητα του συστήματος. Κατά συνέπεια, το πλεόνασμα υπονομεύει την ορθή λειτουργία της αγοράς άνθρακα και επηρεάζει σημαντικά την τιμή του άνθρακα, με αποτέλεσμα να μειώνονται τα κίνητρα για επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί η κατάσταση αυτή, το κόστος της μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα αυξηθεί σημαντικά στο μέλλον.

Η πρόταση της Επιτροπής ανταποκρίνεται στις εκκλήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εγκρίνει μέτρα προκειμένου να διορθωθούν οι αδυναμίες του ΣΕΔΕ και να του επιτραπεί να λειτουργήσει όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί[1].

Η πρόταση για ένα αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (Market Stability Reserve, MSR) θα διόρθωνε μια διαρθρωτική αδυναμία στον αρχικό σχεδιασμό του ΣΕΔΕ, δηλαδή την απουσία δυνατότητας ευελιξίας στην προσφορά δικαιωμάτων για την κάλυψη αλλαγών στις συνθήκες της αγοράς ή για την προστασία του ΣΕΔΕ από μη αναμενόμενους και αιφνίδιους κλυδωνισμούς της ζήτησης. Όπως αναφέρεται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την πρόταση, η υφιστάμενη ανισορροπία προέκυψε λόγω αναντιστοιχίας μεταξύ της προσφοράς δικαιωμάτων εκπομπής, η οποία είναι καθορισμένη λόγω του χαρακτήρα του συστήματος ΣΕΔΕ της ΕΕ ως συστήματος ανωτάτων ορίων και δικαιωμάτων εμπορίας (και αποφασίστηκε σε ευνοϊκότερες οικονομικές συνθήκες), και της ζήτησης για αυτά, η οποία είναι ευέλικτη και επηρεάζεται από οικονομικούς κύκλους, τις τιμές των ορυκτών καυσίμων, τις κλιματικές πολιτικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, καθώς και από άλλους παράγοντες.

Μέσα από το πρίσμα των ανωτέρω, ο εισηγητής υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση ενός αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς (MSR), δεδομένου ότι πρόκειται για διαρθρωτική μεταρρύθμιση η οποία θα εισαγάγει, εντός της οδηγίας ΣΕΔΕ καθαυτής, κανόνες που θα διέπουν τις διακυμάνσεις στην αγορά και ιδίως την προσφορά δικαιωμάτων. Θα αποφεύγεται η βραχυπρόθεσμη διακριτική ευχέρεια παρέμβασης στην αγορά και θα παρέχεται μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη προβλεψιμότητα και σταθερότητα στη βιομηχανία.

Ο εισηγητής πιστεύει ότι η μεταρρύθμιση αυτή είναι απαραίτητη για τη διατήρηση του ΣΕΔΕ ως ακρογωνιαίου λίθου της πολιτικής της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών CO2. Εάν δεν πραγματοποιηθεί η μεταρρύθμιση, το ΣΕΔΕ θα φτάσει στα όρια της κατάρρευσης (χωρίς το επενδυτικό κίνητρο της τιμής του άνθρακα). Αυτό θα οδηγούσε στην επικράτηση των εθνικών πρωτοβουλιών ως κύριων μέσων πολιτικής για τη μείωση των εκπομπών CO2, και, κατά συνέπεια, στην «επανεθνικοποίηση» της κλιματικής πολιτικής. Επιπλέον, θα προκαλούσε κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς, ένα συνονθύλευμα ρυθμίσεων της ΕΕ και ακόμη και τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα στην ΕΕ.

Οπισθοβαρή δικαιώματα

Κατά το περασμένο έτος, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τροποποίησαν την οδηγία ΣΕΔΕ, για να μπορέσει η Επιτροπή να αναβάλει τον πλειστηριασμό 900 εκατομμυρίων δικαιωμάτων εκπομπής έως τα έτη 2019 και 2020. Τον Φεβρουάριο του 2014, η Επιτροπή ενέκρινε κανονισμό για να προσαρμόσει το χρονοδιάγραμμα των πλειστηριασμών για την τρίτη περίοδο εμπορίας του ΣΕΔΕ, ούτως ώστε 300 και 600 εκατομμύρια δικαιώματα να μετατεθούν στα έτη 2019 και 2020 αντίστοιχα.

Όπως προαναφέρθηκε, σκοπός της προτεινόμενης μεταρρύθμισης του ΣΕΔΕ είναι να εξασφαλιστεί προβλεψιμότητα και σταθερότητα στην αγορά. Ως εκ τούτου, θα ήταν παράλογη η επιστροφή των οπισθοβαρών δικαιωμάτων στην αγορά κατά τα έτη 2019 και 2020 μόνο για τοποθετηθούν σταδιακά εκ νέου στο αποθεματικό κατά την τέταρτη περίοδο εμπορίας. Αυτό θα προκαλούσε περιττή στρέβλωση της αγοράς και θα ήταν ασύμβατο με τον γενικό στόχο της μείωσης του πλεονάσματος.

Παράλληλα, δεδομένου ότι αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη έχουν τονίσει την αξία των οπισθοβαρών δικαιωμάτων όσον αφορά τις βελτιωμένες διατάξεις για τη διαρροή άνθρακα μετά το 2020, με ιδέες που αφορούν μια δυναμικότερη κατανομή (πρβλ. κατωτέρω), δεν κρίνεται σκόπιμη η επαναφορά των δικαιωμάτων αυτών στην αγορά.

Ο εισηγητής, επομένως, προτείνει την τοποθέτηση των οπισθοβαρών δικαιωμάτων απευθείας στο αποθεματικό.

Διαρροή άνθρακα

Παρόλο που η πρόταση διευθετεί προβλήματα σχετικά με την προσφορά δικαιωμάτων προς πλειστηριασμό, δεν επιλύει υφιστάμενα ζητήματα που αφορούν την κατανομή δωρεάν δικαιωμάτων ή τις διατάξεις για τη διαρροή άνθρακα.

Το ισχύον καθεστώς για τη διαρροή άνθρακα παρατάθηκε πρόσφατα έως το 2020. Στις 24 Σεπτεμβρίου 2014, η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων του Κοινοβουλίου υποστήριξε την προτεινόμενη απόφαση της Επιτροπής σχετικά με τον προσδιορισμό του καταλόγου των τομέων οι οποίοι θεωρείται ότι εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα για την περίοδο 2015 έως 2019. Η αξιολόγηση στην οποία βασίστηκε η απόφαση εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί την εικαζόμενη τιμή δικαιώματος των 30 EUR, ενώ η πραγματική τιμή του άνθρακα είναι πολύ χαμηλότερη. Αυτή η εικασία για την τιμή, εντούτοις, υποστηρίχθηκε από την προτεινόμενη δημιουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς και από τον στόχο για τη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% έως το 2030.

Από την εκτίμηση επιπτώσεων της Επιτροπής προκύπτει ότι οι επιπτώσεις του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, ακόμη και αν αυτό αρχίσει να λειτουργεί πριν το 2020, θα είναι περιορισμένες. Τα δικαιώματα θα παραμείνουν, κατά πάσα πιθανότητα, στα επίπεδα των τιμών άνθρακα στα οποία βασίζονται οι διατάξεις για τη διαρροή άνθρακα για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες έως το 2020. Με μια μέση αύξηση του ΑΕγχΠ (στο 1,8%), οι αναλυτές της αγοράς αναμένουν την τιμή των 30 EUR μόλις το 2027.

Ο εισηγητής αναγνωρίζει την ανάγκη να διαβεβαιωθεί η βιομηχανία ότι θα παραμείνει προστατευμένη από την διαρροή άνθρακα μετά το 2020. Είναι, επομένως, σημαντικό να δοθεί έμφαση στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2014, με τα οποία διαβεβαιώνεται η βιομηχανία ότι «η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων δεν θα λήξει» και ότι «τα υφιστάμενα μέτρα θα συνεχιστούν και μετά το 2020 για να αποτραπεί ο κίνδυνος διαρροής άνθρακα λόγω της κλιματικής πολιτικής, εφόσον δεν καταβληθούν συγκρίσιμες προσπάθειες σε άλλες μεγάλες οικονομίες, με στόχο την παροχή κατάλληλων επιπέδων στήριξης σε τομείς που κινδυνεύουν να χάσουν διεθνή ανταγωνιστικότητα».

Η Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει διαβουλεύσεις για προτάσεις σχετικά με διατάξεις που αφορούν τη διαρροή άνθρακα μετά το 2020, συμπεριλαμβανομένων βελτιώσεων στο υφιστάμενο καθεστώς. Οι προτάσεις αυτές συνδέονται με το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς, αλλά υπερβαίνουν σε μεγάλο βαθμό το συστημικό σφάλμα της ανισορροπίας στην αγορά, στην επίλυση του οποίου στοχεύει το αποθεματικό.

Ο εισηγητής πιστεύει ότι σε κάθε περίπτωση απαιτείται περαιτέρω συζήτηση σχετικά με τη βελτίωση της κατανομής δωρεάν δικαιωμάτων, ιδίως όσον αφορά τη μεταβολή των επιπέδων παραγωγής, και εγγυάται ότι οι πλέον αποδοτικές εγκαταστάσεις δεν θα πρέπει να επιβαρύνονται με αδικαιολόγητο κόστος άνθρακα που θα έχει ως αποτέλεσμα τη διαρροή άνθρακα.

Σύμφωνα με το αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που αφορά την εξασφάλιση καλύτερης ευθυγράμμισης των δικαιωμάτων με τα μεταβαλλόμενα επίπεδα παραγωγής, και για να μην προδικάζονται ή αποτρέπονται μελλοντικές δυνατότητες για δυναμικότερη κατανομή, ο εισηγητής προτείνει την ένταξη των οπισθοβαρών δικαιωμάτων στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς. Με βάση την καθοδήγηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει τις προτάσεις της για αναθεώρηση της οδηγίας ΣΕΔΕ το ταχύτερο δυνατό, περιλαμβάνοντας βελτιωμένες διατάξεις για τη διαρροή άνθρακα.

Κίνητρα επενδύσεων

Ο εισηγητής υποστηρίζει επίσης την κατανομή μερίδας των δικαιωμάτων του αποθεματικού με σκοπό να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις σε βιομηχανικές τεχνολογίες και διεργασίες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Λειτουργία του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς

Όσον αφορά τη λειτουργία του αποθεματικού καθαυτού, η Επιτροπή προτείνει:- την προσθήκη δικαιωμάτων στο αποθεματικό εάν το συνολικό πλεόνασμα υπερβαίνει τα 833 εκατομμύρια δικαιώματα (αντιστοιχεί στο 12% του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία κατά το έτος x-2)·

- την απελευθέρωση 100 εκατομμυρίων δικαιωμάτων από το αποθεματικό εάν το πλεόνασμα είναι χαμηλότερο των 400 εκατομμυρίων.

Οι παράμετροι αυτές θα μπορούν να προσαρμόζουν την κατάσταση της αγοράς ανεπαρκώς ή υπερβολικά εάν οι εκτιμήσεις για την αντιστάθμιση κινδύνου είναι ανακριβείς. Ενδέχεται, επίσης, να προβλεφθούν πιο ευέλικτες παράμετροι στο μέλλον. Υπάρχουν αιτήματα για αύξηση των ορίων, ενώ άλλοι τάσσονται υπέρ μιας πιο αργής απελευθέρωσης δικαιωμάτων από το αποθεματικό. Τα ζητήματα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν. Δεδομένου ότι εξακολουθεί να υφίσταται σημαντικός βαθμός αβεβαιότητας εν προκειμένω, θα χρειαστεί επανεξέταση την κατάλληλη στιγμη.

Όσον αφορά το χρονικό διάστημα των δύο ετών, ο εισηγητής πιστεύει ότι η αναφορά στο έτος x-2 θα έχει ως αποτέλεσμα σχετικά αργή απόκριση, και, επομένως, θεωρεί ότι η πρόταση πρέπει να τροποποιηθεί προκειμένου να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα.

List of related stakeholder meetings / events attended with

Provisional closing date: 24.02.2015

Governments and Permanent Representations

- Belgian Permanent Representation

- Danish Permanent Representation

- Dutch Permanent Representation

- French Permanent Representation

- German Permanent Representation

- Italian Environment Minister

- Italian Permanent Representation

- Latvian Permanent Representation

- UK Permanent Representation

- Polish Secretary of State for European Affairs

Industries and non -governmental organisations

- AGC Glass Europe

- Alstom

- Arcelor-Mittal

- Aurubis A.G./ Eurometaux (European Association of Metals)

- BASF

- Belgisch Staalindustrieverbond

- Business Europe

- CAN-Europe

- Carbon Market Watch

- CEFIC

- CEPI (Confederation of European paper industries)

- CEPS (Centre for European Policy Studies / Carbon Market Forum)

- Cembureau (European Cement Association)

- Change Partnership

- Ecofys

- ENECO

- ENEL

- ENI

- E.ON

- ESTA (European Steel Tube Association)

- Eurelectric (Union of the Electricity Industry)

- Eurofer (The European Steel Association)

- Eurometaux (European Association of Metals)

- European Energy Forum

- EWEA (European Wind Energy Association)

- Essencia (Belgian chemical industry)

- Exxon

- Federacciai (Federation of the Italian Steel Companies)

- ICIS Tschach Solution GmbH (carbon market analysis)

- IIGCC (Institutional Investors Group on Climate Change)

- Glass for Europe

- Greenpeace

- Hydro/Eurometaux (European Association of Metals)

- LSE, Grantham research institute on climate change and the environment

- Mercuria Energy Group

- IETA (International Emissions Trading Association)

- Point Carbon, Thomson Reuters

- Polish Energy Association

- Potsdam Institut für Klimafolgenforschung / Energy Platform of the European Council of Academies of Applied Sciences, Technologies and Engineering

- Sandbag

- Shell

- L'Union Française de l'Electricité (UFE)

- VGI (Federation of Glass industry)

- WWF.

  • [1]  Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Μαρτίου 2012 σχετικά με τον χάρτη πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050, P7_TA(2012)0086

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Θέσπιση και λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκππομπής αερίων θερμοκηπίου και τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ

Έγγραφα αναφοράς

COM(2014)0020 – C7-0016/2014 – 2014/0011(COD)

Ημερομηνία υποβολής στο ΕΚ

22.1.2014

 

 

 

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

ENVI

6.2.2014

 

 

 

Γνωμοδοτικές επιτροπές

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

ECON

6.2.2014

ITRE

6.2.2014

JURI

6.2.2014

 

Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει

       Ημερομηνία της απόφασης

ECON

22.7.2014

JURI

3.9.2014

 

 

Εισηγητές

       Ημερομηνία ορισμού

Ivo Belet

10.7.2014

 

 

 

Εξέταση στην επιτροπή

5.11.2014

3.12.2014

21.1.2015

 

Ημερομηνία έγκρισης

24.2.2015

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

58

10

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Margrete Auken, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Catherine Bearder, Ivo Belet, Biljana Borzan, Lynn Boylan, Cristian-Silviu Bușoi, Nessa Childers, Birgit Collin-Langen, Mireille D’Ornano, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Jørn Dohrmann, Ian Duncan, Stefan Eck, Bas Eickhout, Eleonora Evi, José Inácio Faria, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Enrico Gasbarra, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, György Hölvényi, Anneli Jäätteenmäki, Jean-François Jalkh, Karin Kadenbach, Kateřina Konečná, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Massimo Paolucci, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Marcus Pretzell, Frédérique Ries, Michèle Rivasi, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Tibor Szanyi, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Nils Torvalds, Glenis Willmott, Jadwiga Wiśniewska

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Paul Brannen, Nicola Caputo, Mark Demesmaeker, Esther Herranz García, Merja Kyllönen, Jo Leinen, József Nagy, Younous Omarjee, Alojz Peterle, Sirpa Pietikäinen, Julia Reid, Bart Staes

Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Andrew Lewer

Ημερομηνία κατάθεσης

2.3.2015