ΕΚΘΕΣΗ με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ:

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

1. Σκοπός

Η πρόταση κανονισμού («η πρόταση») θα πρέπει να παρέχει τη βάση για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των φυσικών πόρων, όπως είναι τα φυσικά δάση, η βιοποικιλότητα και τα φυσικά οικοσυστήματα, και να συμβάλλει στην ενίσχυση του νομικού πλαισίου για τη βιώσιμη διαχείρισή τους ώστε να αποφεύγεται η υποβάθμιση και η μετατροπή τους, και να διασφαλίζει ότι τα πρότυπα της ενωσιακής αγοράς και της κατανάλωσης δεν έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε αυτά. Η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και των τυπικών και εθιμικών δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων σε εκτάσεις γης, εδάφη και πόρους που επηρεάζονται από τη συγκομιδή, τη συλλογή και την παραγωγή προϊόντων, θα πρέπει επίσης να καλύπτεται από την πρόταση.

Θα πρέπει να παρέχει διαφάνεια και ασφάλεια όσον αφορά:

α) βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση και παράγωγα προϊόντα αυτών, τα οποία διατίθενται στην εσωτερική αγορά της Ένωσης,

β) τις πρακτικές εφοδιασμού και τη χρηματοδότηση όλων των φορέων εκμετάλλευσης που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά της Ένωσης,

γ) τις πρακτικές παραγωγής, μεταξύ άλλων όσον αφορά την άντληση υδάτων, των φορέων εκμετάλλευσης που ασχολούνται με τη συγκομιδή, τη συλλογή, την προμήθεια και την επεξεργασία βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα (FERC) και καλύπτονται από την παρούσα πρόταση ή ασχολούνται με την παραγωγή προϊόντων που προέρχονται από FERC στην εσωτερική αγορά της Ένωσης, καθώς και τις πρακτικές των χρηματοδοτών τους.

Θα πρέπει να συμβάλλει στην εκπλήρωση των διεθνών δεσμεύσεων για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχουν αναλάβει η Ένωση και τα κράτη μέλη της, όπως η συμφωνία του Παρισιού, οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης και οι υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ορίζονται στις διεθνείς συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και να θεσπίζει νομικά δεσμευτικά κριτήρια βιωσιμότητας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και την προστασία των φυσικών δασών και των φυσικών οικοσυστημάτων από τη μετατροπή και την υποβάθμισή τους, όπως ορίζεται στην πρόταση. Η πρόταση θα πρέπει να βασίζεται σε εκτίμηση κινδύνου και να χαρακτηρίζεται από αναλογικότητα και εκτελεστότητα.

2. Πεδίο εφαρμογής

Η πρόταση θα πρέπει να ισχύει για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή, το μέγεθος ή την πολυπλοκότητα των αλυσίδων αξίας τους, δηλ. για κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εξαιρουμένων των μη εμπορικών καταναλωτών) που διαθέτει για πρώτη φορά στην εσωτερική αγορά της Ένωσης βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση και παράγωγα αυτών ή παρέχει χρηματοδότηση σε φορείς που εκτελούν αυτές τις δραστηριότητες. Αυτό θα πρέπει να ισχύει τόσο για τους φορείς της Ένωσης όσο και για τους φορείς που δεν έχουν την έδρα τους στην Ένωση. Οι φορείς εκμετάλλευσης που δεν είναι εγκατεστημένοι στην Ένωση θα πρέπει να αναθέτουν εντολή σε εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο για την εκτέλεση των καθηκόντων (σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2019/1020 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[39]).

Όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να διαθέτουν νομίμως στην αγορά της Ένωσης βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα και παράγωγα αυτών των προϊόντων μόνον εφόσον, σύμφωνα με τις διατάξεις που αναφέρονται στο τμήμα 4 του παρόντος παραρτήματος, είναι σε θέση να αποδείξουν ότι στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους και όλων των ειδών επιχειρηματικών σχέσεων που διατηρούν με επιχειρηματικούς εταίρους και οντότητες σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας τους (δηλ. με μεταφορικές εταιρείες, προμηθευτές, εμπόρους, δικαιοδόχους, κατόχους αδειών χρήσης, κοινές επιχειρήσεις, επενδυτές, πελάτες, αναδόχους, εμπορικούς πελάτες, οικονομικούς, νομικούς και άλλους σύμβουλους) υπάρχει, στη χειρότερη περίπτωση, αμελητέος κίνδυνος τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης:

- να προέρχονται από εκτάσεις που αποκτώνται μέσω μετατροπής φυσικών δασών ή άλλων φυσικών οικοσυστημάτων·

- να προέρχονται από φυσικά δάση και φυσικά οικοσυστήματα που υφίστανται υποβάθμιση· και

- να παράγονται κατά παράβαση των αρχών για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή να συνδέονται με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που παρέχουν χρηματοδότηση, επενδύσεις, ασφάλιση ή άλλες υπηρεσίες σε φορείς εκμετάλλευσης που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού βασικών προϊόντων έχουν επίσης ευθύνη να επιδεικνύουν δέουσα επιμέλεια για να διασφαλίζουν ότι οι εταιρείες στην αλυσίδα εφοδιασμού συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που ορίζει η παρούσα πρόταση.

Η πρόταση θα πρέπει να καλύπτει όλα τα βασικά προϊόντα που συνδέονται συχνότερα με την αποψίλωση των δασών, την υποβάθμιση των φυσικών δασών και τη μετατροπή και την υποβάθμιση φυσικών οικοσυστημάτων λόγω ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Θα πρέπει να συνταχθεί ένας κατάλογος των εν λόγω βασικών προϊόντων, βάσει ανεξάρτητης αξιολόγησης από εμπειρογνώμονες που θα λάβουν υπόψη την αρχή της προφύλαξης, ώστε αυτά να απαριθμούνται σε παράρτημα της παρούσας πρότασης και να περιλαμβάνουν τουλάχιστον το φοινικέλαιο, τη σόγια, το κρέας, το δέρμα, το κακάο, τον καφέ, το καουτσούκ και τον αραβόσιτο, όπως επίσης και όλα τα ενδιάμεσα ή τελικά προϊόντα που παράγονται από τα εν λόγω βασικά προϊόντα, καθώς και τα προϊόντα που περιέχουν τέτοια βασικά προϊόντα. Στην περίπτωση που τα παράγωγα προϊόντα περιέχουν στοιχεία από περισσότερα του ενός βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση, θα πρέπει να λαμβάνεται η δέουσα επιμέλεια όσον αφορά καθένα από αυτά τα βασικά προϊόντα. Τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 995/2010[40] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου («κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία») θα πρέπει να ενσωματωθούν στο πεδίο εφαρμογής της πρότασης, κατόπιν αξιολόγησης της Επιτροπής βάσει ανεξάρτητης αξιολόγησης από εμπειρογνώμονες, λαμβανομένης υπόψη της αρχής της προφύλαξης, εντός τριών ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της πρότασης.

Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εγκαίρως κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις βάσει ανεξάρτητης αξιολόγησης από εμπειρογνώμονες, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της προφύλαξης, για την αναθεώρηση και την τροποποίηση του καταλόγου με τυχόν πρόσθετα βασικά προϊόντα και τα παράγωγα προϊόντα τους που θα καλύπτονται από την πρόταση, εάν προκύψουν αποδεικτικά στοιχεία ή σημαντικές ενδείξεις σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις της υλοτόμησης, της συλλογής ή της παραγωγής τους στα φυσικά δάση, στα φυσικά οικοσυστήματα ή στα ανθρώπινα δικαιώματα, στα τυπικά και εθιμικά δικαιώματα αυτοχθόνων πληθυσμών και τοπικών κοινοτήτων σε εκτάσεις, εδάφη και πόρους. Η Επιτροπή θα πρέπει να επαγρυπνεί και να ενεργεί προορατικά όσον αφορά τον προσδιορισμό αναδυόμενων κινδύνων, καθώς και να διαβουλεύεται ενεργά με διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη με σχετική πείρα, προκειμένου να διατηρεί κατάλογο βασικών προϊόντων ο οποίος θα αντικατοπτρίζει το επίπεδο των γνώσεων όσον αφορά τους κινδύνους για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον στους σχετικούς τομείς.

Η πρόταση θα πρέπει να ισχύει εξίσου για όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με άδεια λειτουργίας στην Ένωση τα οποία παρέχουν χρηματοδότηση, επενδύσεις, ασφάλιση ή άλλες υπηρεσίες σε οικονομικούς φορείς που συγκομίζουν, συλλέγουν, παράγουν, επεξεργάζονται, εμπορεύονται ή πωλούν βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα και παράγωγα προϊόντα αυτών, για να διασφαλίζεται ότι τα εν λόγω χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι εταιρείες στην αλυσίδα εφοδιασμού τους συμμορφώνονται με τις ευθύνες σχετικά με το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως προβλέπεται στην πρόταση.

Η πρόταση θα πρέπει να ισχύει για τους εμπόρους, δηλ. για κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητας πωλεί σε φορείς εκμετάλλευσης ή αγοράζει από αυτούς στην εσωτερική αγορά της Ένωσης οποιοδήποτε βασικό προϊόν καλυπτόμενο από την πρόταση ή παράγωγο προϊόν αυτού, το οποίο έχει ήδη διατεθεί στην εσωτερική αγορά της Ένωσης. Οι φορείς εκμετάλλευσης στην εσωτερική αγορά της Ένωσης δεν θα πρέπει να μπορούν να συνεργάζονται με εμπόρους, εκτός εάν οι έμποροι είναι σε θέση:

- να προσδιορίζουν τους φορείς εκμετάλλευσης ή τους εμπόρους οι οποίοι προμήθευσαν τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από τον κανονισμό και τα παράγωγα προϊόντα αυτών· και

- κατά περίπτωση, να προσδιορίζουν τους εμπόρους στους οποίους προμήθευσαν τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση και τα παράγωγα προϊόντα αυτών· και

- να διασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων τους, ούτως ώστε να μπορούν να προσδιορίζουν την προέλευσή τους, όταν διατίθενται στην εσωτερική αγορά της Ένωσης.

3. Γενικές υποχρεώσεις

3.1. Αποψίλωση των δασών και μετατροπή φυσικών οικοσυστημάτων

Τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση και τα παράγωγα προϊόντα τους που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης δεν πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα ή να προκύπτουν από την αποψίλωση των δασών ή τη μετατροπή φυσικών οικοσυστημάτων.

Για τον σκοπό αυτό, τα FERC που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης, σε ακατέργαστη μορφή ή ως προϊόντα που παράγονται από ή περιέχουν τέτοια βασικά προϊόντα, δεν θα πρέπει να συγκομίζονται, να συλλέγονται ή να παράγονται από εκτάσεις οι οποίες σε μια καταληκτική ημερομηνία του παρελθόντος —αλλά όχι μετά το 2015— η οποία βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία, μπορεί να δικαιολογηθεί και να εφαρμοστεί στην πράξη και συνάδει με τις διεθνείς δεσμεύσεις της ΕΕ, αποτελούσαν φυσικά δάση ή φυσικά οικοσυστήματα, σύμφωνα με τον ορισμό που περιλαμβάνεται στο τμήμα 3.3 «Ορισμοί», αλλά έχουν απωλέσει έκτοτε την ιδιότητα αυτή λόγω αποψίλωσης ή μετατροπής.

3.2. Υποβάθμιση φυσικών δασών και φυσικών οικοσυστημάτων

Τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση και τα παράγωγα προϊόντα τους που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης δεν θα πρέπει να συνεπάγονται –ή να προκύπτουν από– την υποβάθμιση φυσικών δασών ή φυσικών οικοσυστημάτων λόγω ανθρωπογενούς δραστηριότητας.

Για τον σκοπό αυτό, τα FERC που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης, σε ακατέργαστη μορφή ή ως προϊόντα που παράγονται από ή περιέχουν τέτοια βασικά προϊόντα, δεν θα πρέπει να συγκομίζονται, να συλλέγονται ή να παράγονται από εκτάσεις που αποτελούσαν σε μια καθορισμένη καταληκτική ημερομηνία φυσικά δάση ή φυσικά οικοσυστήματα, σύμφωνα με τον ορισμό που περιλαμβάνεται στο τμήμα 3.3. Η καταληκτική ημερομηνία πρέπει να οριστεί και να είναι ημερομηνία του παρελθόντος, αλλά όχι μετά το 2015, και πρέπει επίσης να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, αιτιολογημένη, εφαρμόσιμη στην πράξη και σύμφωνη με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ένωσης. Θα πρέπει να είναι νομικά εφικτό να διατίθεται στην αγορά της Ένωσης βασικό προϊόν το οποίο έχει συγκομιστεί, συλλεχθεί ή παραχθεί σύμφωνα με τους στόχους διατήρησης και δεν οδήγησε σε απώλεια ή υποβάθμιση λειτουργιών οικοσυστήματος εντός ή πλησίον της έκτασης από την οποία συγκομίστηκε, συλλέχθηκε ή παράχθηκε.

3.3. Ορισμοί

Η νομοθετική πρόταση της Επιτροπής θα πρέπει να περιέχει ορισμούς σχετικά με το τι συνιστά «δάσος», «φυσικό δάσος» που διαθέτει πολλά ή περισσότερα χαρακτηριστικά ενός πρωτογενούς δάσους της συγκεκριμένης τοποθεσίας, ακόμη και όταν υπάρχουν ανθρωπογενείς δραστηριότητες, «αποψίλωση», «υποβάθμιση των δασών», «φυσικό οικοσύστημα», «υποβάθμιση οικοσυστήματος» και «μετατροπή οικοσυστήματος», καθώς και «βιώσιμη διαχείριση». Οι ορισμοί αυτοί θα πρέπει να βασίζονται σε αντικειμενικές και επιστημονικές εκτιμήσεις και να λαμβάνουν υπόψη τις σχετικές πηγές του διεθνούς δικαίου και των διεθνών οργανισμών, καθώς και άλλες πρωτοβουλίες που προβλέπουν κατάλληλους ορισμούς, όπως ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, η πρωτοβουλία για το πλαίσιο λογοδοσίας ή η προσέγγιση για τα υψηλά αποθέματα άνθρακα.

Οι ορισμοί θα πρέπει να βασίζονται στις ακόλουθες αρχές:

- θα πρέπει να επιτρέπουν την επίτευξη του υψηλότερου επιπέδου περιβαλλοντικής προστασίας, ιδίως για τα δάση και άλλα φυσικά οικοσυστήματα, και να συνάδουν με τη δέσμευση της Ένωσης σε διεθνές και εσωτερικό επίπεδο για τα δάση, τη βιοποικιλότητα και την προστασία του κλίματος,

- θα πρέπει να στηρίζουν τον στόχο της Ένωσης για τη διατήρηση των φυσικών δασών και οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των πρωτογενών και των αναγεννημένων δασών, και να αποτρέπουν την αντικατάστασή τους από δάση και οικοσυστήματα που προέρχονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως οι δενδροφυτείες,

- θα πρέπει να είναι αρκούντως περιεκτικοί ώστε να παρέχουν προστασία σε άλλα φυσικά οικοσυστήματα τα οποία, όπως τα δάση, είναι σημαντικά για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας ή για την επίτευξη των στόχων για το κλίμα που ορίζονται στη συμφωνία του Παρισιού,

- θα πρέπει να αποσκοπούν στο να διασφαλίσουν ότι η έγκριση ενωσιακών μέτρων για την προστασία των δασών του πλανήτη δεν έχει ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση του προβλήματος της μετατροπής και της υποβάθμισης σε άλλα φυσικά οικοσυστήματα που είναι εξίσου σημαντικά με τα φυσικά δάση για την προστασία της βιοποικιλότητας, του κλίματος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

3.4. Παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Τα FERC που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης, σε ακατέργαστη μορφή ή ως προϊόντα που παράγονται από ή περιέχουν τέτοια βασικά προϊόντα, δεν θα πρέπει να συγκομίζονται, να συλλέγονται ή να παράγονται από εκτάσεις γης που αποκτώνται ή χρησιμοποιούνται κατά παράβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία κατοχυρώνονται στην εθνική νομοθεσία, ούτε κατά παράβαση δικαιωμάτων που αναφέρονται, κατ’ ελάχιστον, στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ ή σε διεθνείς συμφωνίες, όπως τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, μεταξύ άλλων τα δικαιώματα γαιοκτησίας και το δικονομικό δικαίωμα εκχώρησης ή άρνησης της ελεύθερης, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεσης, όπως ορίζεται, για παράδειγμα, από το μόνιμο φόρουμ του ΟΗΕ για θέματα αυτοχθόνων και τα όργανα συνθηκών του ΟΗΕ και τα περιφερειακά όργανα συνθηκών, το δικαίωμα στο νερό, το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη, το δικαίωμα υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος, χωρίς την απειλή οποιασδήποτε μορφής δίωξης ή παρενόχλησης, τα εργασιακά δικαιώματα όπως κατοχυρώνονται στις θεμελιώδεις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και άλλα διεθνώς αναγνωρισμένα ανθρώπινα δικαιώματα που σχετίζονται με τη χρήση γης, την πρόσβαση ή την ιδιοκτησία, καθώς και το ανθρώπινο δικαίωμα σε υγιές περιβάλλον, όπως ορίζεται στις αρχές-πλαίσια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον και στα πρότυπα και τις ορθές πρακτικές που προσδιόρισε ο ειδικός εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην παιδική εργασία με στόχο την εξάλειψή της.

Σε όλα τα στάδια, η συγκομιδή, η συλλογή ή η παραγωγή των βασικών προϊόντων που καλύπτονται θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό στα δικαιώματα των τοπικών κοινοτήτων και των αυτοχθόνων πληθυσμών και στα δικαιώματα γαιοκτησίας σε όλες τις μορφές τους, είτε είναι δημόσια, ιδιωτικά, κοινοτικά, συλλογικά, αυτοχθόνων, γυναικών ή εθιμικά δικαιώματα. Τα τυπικά και τα εθιμικά δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων σε εκτάσεις γης, εδάφη και πόρους θα πρέπει να αναγνωριστούν και να προστατευθούν, όπως και η ικανότητα των θιγόμενων να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους χωρίς αντίποινα. Στα εν λόγω δικαιώματα περιλαμβάνονται τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, κατοχής, χρήσης και διαχείρισης των εν λόγω εκτάσεων, εδαφών και πόρων.

Τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση δεν θα πρέπει να λαμβάνονται από εκτάσεις γης των οποίων η απόκτηση και η χρήση επηρεάζει δικαιώματα κοινοτήτων και γαιοκτησίας. Ειδικότερα, τα βασικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης δεν θα πρέπει να συγκομίζονται, να συλλέγονται ή να παράγονται από εκτάσεις αυτοχθόνων πληθυσμών και τοπικών κοινοτήτων, είτε πρόκειται για εκτάσεις υπό καθεστώς τυπικής ιδιοκτησίας είτε πρόκειται για εκτάσεις υπό καθεστώς εθιμικής ιδιοκτησίας, χωρίς την ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεση αυτών.

4. Υποχρέωση εντοπισμού, πρόληψης και μετριασμού της βλάβης σε αλυσίδες αξίας

4.1. Υποχρέωση δέουσας επιμέλειας

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για τον σεβασμό και τη διασφάλιση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των φυσικών δασών και των φυσικών οικοσυστημάτων, όπως ορίζεται στην πρόταση, σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας τους. Αυτά πρέπει να αφορούν όλα τα είδη επιχειρηματικών σχέσεων της εκμετάλλευσης με επιχειρηματικούς εταίρους και οντότητες σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας της (όπως π.χ. με προμηθευτές, εμπόρους, δικαιοδόχους, κατόχους αδειών χρήσης, κοινές επιχειρήσεις, επενδυτές, πελάτες, αναδόχους, εμπορικούς πελάτες, μεταφορικές εταιρείες, οικονομικούς, νομικούς και άλλους σύμβουλους), καθώς και κάθε άλλη κρατική ή μη κρατική οντότητα που συνδέεται άμεσα με τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες, τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της.

Στο πλαίσιο αυτό, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να εφαρμόζουν μια προσέγγιση με γνώμονα τον κίνδυνο όσον αφορά τη δέουσα επιμέλεια, εφόσον ο χαρακτήρας και η έκταση της δέουσας επιμέλειας αντιστοιχούν στο είδος και το επίπεδο του κινδύνου δυσμενών επιπτώσεων. Οι περιοχές υψηλότερου κινδύνου θα πρέπει να υπόκεινται σε ενισχυμένη δέουσα επιμέλεια.

Τα ακόλουθα μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνονται επαρκώς και αποτελεσματικώς:

α) Χαρτογράφηση του συνόλου της αλυσίδας αξίας

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να προσδιορίζουν κατά πόσον τα βασικά και άλλου είδους προϊόντα σε ολόκληρες τις αλυσίδες αξίας τους συμμορφώνονται με τα κριτήρια βιωσιμότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων της πρότασης, μέσω της πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με την ακριβή χερσαία έκταση/τις ακριβείς χερσαίες εκτάσεις από όπου προέρχονται αυτά τα αγαθά και μέσω της αξιολόγησης των πληροφοριών αυτών. Πέρα από τα περιβαλλοντικά κριτήρια, η πρόσβαση σε πληροφορίες πρέπει να επιτρέπει στον φορέα εκμετάλλευσης να συμπεραίνει ότι όσοι χρησιμοποιούν τις εκτάσεις για την παραγωγή FERC έχουν το δικαίωμα να το πράττουν και ότι έχουν λάβει ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεση από αυτούς που κατέχουν δικαιώματα επί αυτών των χερσαίων εκτάσεων, καθώς και ότι δεν παραβιάζουν, ή δεν έχουν παραβιάσει, τυχόν ανθρώπινα δικαιώματα που αναφέρονται στην παρούσα πρόταση.

Ειδικότερα, οι φορείς εκμετάλλευσης υποχρεούνται να έχουν, και να καθιστούν διαθέσιμες, πληροφορίες σχετικά με:

i) την ακριβή έκταση ή τις ακριβείς εκτάσεις συγκομιδής, συλλογής ή παραγωγής των βασικών προϊόντων· όσον αφορά τα βοοειδή, το βόειο κρέας και το δέρμα, οι φορείς εκμετάλλευσης πρέπει να είναι σε θέση να αποκτούν πληροφορίες σχετικά με τις διάφορες περιοχές βοσκοτόπων όπου τα βοοειδή τράφηκαν ή σχετικά με την προέλευση των ζωοτροφών, στις περιπτώσεις που η εκτροφή βοοειδών γίνεται με τη χρήση ζωοτροφών·

ii) τη σημερινή οικολογική κατάσταση της έκτασης συγκομιδής, συλλογής ή παραγωγής·

iii) την οικολογική κατάσταση της έκτασης κατά την προκαθορισμένη καταληκτική ημερομηνία της παρούσας πρότασης·

iv) το νομικό καθεστώς της έκτασης (ιδιοκτησία/τίτλος, συμπεριλαμβανομένων τόσο των τυπικών όσο και των εθιμικών δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων σε εκτάσεις γης, εδάφη και πόρους) και τα στοιχεία που αποδεικνύουν την ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεση·

v) τα τμήματα της αλυσίδας εφοδιασμού του εν λόγω βασικού προϊόντος, με στόχο την απόκτηση πληροφοριών σχετικά με ενδεχόμενους κινδύνους μόλυνσης με προϊόντα άγνωστης προέλευσης ή τα οποία προέρχονται από αποψιλωμένες περιοχές ή από περιοχές όπου έλαβε χώρα μετατροπή ή υποβάθμιση φυσικών δασών, δασών και οικοσυστημάτων, και πληροφοριών σχετικά με το πού, από ποιον και υπό ποιες συνθήκες τα βασικά προϊόντα συγκομίστηκαν, μετασχηματίστηκαν ή μεταποιήθηκαν, με στόχο να διαπιστωθεί η συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων της παρούσας πρότασης.

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με την προέλευση των προϊόντων τα οποία εισέρχονται στην εσωτερική αγορά της Ένωσης μέσω της συστηματικής δήλωσης των συντεταγμένων GPS για τα εν λόγω βασικά προϊόντα, μετά την έναρξη ισχύος της πρότασης όπως ορίζει το τμήμα 4.1 του παρόντος παραρτήματος.

β) Προσδιορισμός και αξιολόγηση των πραγματικών και δυνητικών κινδύνων για τα δάση και τα οικοσυστήματα στις αλυσίδες αξίας, με βάση τα κριτήρια που καθορίζονται στην πρόταση

Όταν ένας φορέας εκμετάλλευσης δημιουργεί νέες επιχειρήσεις ή απασχολεί νέους επιχειρηματικούς εταίρους, θα πρέπει να προσδιορίζει τους παράγοντες που συμμετέχουν στις νέες αλυσίδες εφοδιασμού και επενδύσεων και να αξιολογεί τις πολιτικές και τις πρακτικές τους, καθώς και τους τόπους συγκομιδής, παραγωγής, συλλογής και μεταποίησης. Για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, θα πρέπει να εντοπίζονται και να αξιολογούνται οι συνεχιζόμενες δυσμενείς επιπτώσεις και βλάβες, καθώς και οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι. Θα πρέπει να γίνεται ανάλυση κινδύνου όσον αφορά τους κινδύνους που προκύπτουν από τις δραστηριότητες του φορέα εκμετάλλευσης ή τον αντίκτυπο αυτών σε σχέση με τα φυσικά δάση και οικοσυστήματα, τους αυτόχθονες πληθυσμούς, τις τοπικές κοινότητες και τα άτομα που επηρεάζονται, και όχι όσον αφορά τον ουσιαστικό κίνδυνο για τους μετόχους των εταιρειών. Όταν οι φορείς εκμετάλλευσης διαθέτουν μεγάλο αριθμό προμηθευτών, θα πρέπει να προσδιορίζουν γενικούς τομείς στους οποίους ο κίνδυνος δυσμενών επιπτώσεων είναι πιο σημαντικός και, με βάση την εν λόγω αξιολόγηση κινδύνου, να προβαίνουν σε ιεράρχηση των προμηθευτών για τη δέουσα επιμέλεια.

γ) Πρόληψη και μετριασμός των κινδύνων σε αμελητέο επίπεδο

Εκτός από την περίπτωση που ο κίνδυνος ο οποίος εντοπίζεται στο πλαίσιο διαδικασιών εντοπισμού και αξιολόγησης κινδύνων που αναφέρονται στο στοιχείο β) είναι αμελητέος, και, συνεπώς, ο φορέας εκμετάλλευσης δεν έχει λόγο να ανησυχεί ότι τα βασικά και άλλου είδους προϊόντα ενδέχεται να μην πληρούν τα κριτήρια που ορίζει το παρόν πλαίσιο, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να υιοθετούν διαδικασίες μετριασμού κινδύνων. Οι διαδικασίες αυτές θα πρέπει να συνίστανται σε σειρά επαρκών και αναλογικών μέτρων τα οποία μειώνουν αποτελεσματικά και αποδεδειγμένα όλους τους εντοπισθέντες κινδύνους σε αμελητέα επίπεδα, για παράδειγμα τροποποίηση των συμβάσεων με τους προμηθευτές, παροχή στήριξης σε προμηθευτές για να αλλάξουν τις πρακτικές τους, αλλαγή των πρακτικών αγοράς και επενδύσεων, για τους σκοπούς και ενόψει της νόμιμης διάθεσης των βασικών και άλλου είδους προϊόντων που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής στην εσωτερική αγορά.

δ) Τερματισμός των παραβιάσεων σε σχέση με το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα

Σε περίπτωση που, κατόπιν ενδελεχούς τήρησης των απαιτήσεων που αναφέρονται στα στοιχεία α), β) και γ), οι φορείς εκμετάλλευσης διαπιστώνουν ότι οι δραστηριότητες, ή τμήματα των δραστηριοτήτων, συμβάλλουν ή ενδέχεται να προκαλέσουν ή να συμβάλουν σε αρνητικές επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, σε φυσικά δάση ή φυσικά οικοσυστήματα, όπως ορίζεται στην πρόταση, οι οποίες δεν μπορούν να προληφθούν ή να μετριαστούν, θα πρέπει να δώσουν τέλος σε όλες τις εν λόγω δραστηριότητες ή τα τμήματα των δραστηριοτήτων.

ε) Παρακολούθηση και συνεχής βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δέουσας επιμέλειας και της εφαρμογής του

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να ελέγχουν ανά διαστήματα εάν το σύστημα δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζουν είναι κατάλληλο για την πρόληψη βλαβών και τη διασφάλιση συμμόρφωσης των βασικών και άλλου είδους προϊόντων με το πλαίσιο και, εάν όχι, να το προσαρμόζουν ή να αναπτύσσουν άλλες δράσεις. Η αξιολόγηση του συστήματος δέουσας επιμέλειας θα πρέπει να βασίζεται σε ποιοτικούς και ποσοτικούς δείκτες και σε εσωτερική και εξωτερική ανατροφοδότηση, καθώς και σε σαφείς διαδικασίες λογοδοσίας.

στ) Ενσωμάτωση συστημάτων πιστοποίησης από τρίτους

Τα συστήματα πιστοποίησης από τρίτους μπορούν να συμπληρώνουν και να διασφαλίζουν τον προσδιορισμό της προέλευσης των προϊόντων, την εκτίμηση κινδύνου και τις συνιστώσες μετριασμού των συστημάτων δέουσας επιμέλειας, υπό την προϋπόθεση ότι τα συστήματα αυτά είναι κατάλληλα όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής και τα κριτήρια βιωσιμότητας για την προστασία των φυσικών δασών και των φυσικών οικοσυστημάτων από τη μετατροπή και την υποβάθμισή τους, όπως ορίζεται στην πρόταση και όσον αφορά την ικανότητά τους να παρακολουθούν την αλυσίδα εφοδιασμού, και με την προϋπόθεση ότι πληρούν επαρκή επίπεδα διαφάνειας, αμεροληψίας και αξιοπιστίας. Ε Επιτροπή θα πρέπει, με κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, να θεσπίσει ελάχιστα κριτήρια και κατευθυντήριες γραμμές ώστε οι φορείς εκμετάλλευσης να αξιολογούν την αξιοπιστία και τη σταθερότητα των συστημάτων πιστοποίησης από τρίτους. Αυτά τα ελάχιστα κριτήρια θα πρέπει συγκεκριμένα να διασφαλίζουν ανεξαρτησία από τον κλάδο, ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών συμφερόντων στον καθορισμό προτύπων, ανεξάρτητο έλεγχο από τρίτους, δημοσιοποίηση εκθέσεων ελέγχου, διαφάνεια σε όλα τα στάδια και ανοικτό χαρακτήρα. Τα συστήματα πιστοποίησης θα πρέπει να χορηγούν πιστοποίηση μόνο σε προϊόντα με 100 % πιστοποιημένο περιεχόμενο. Μόνον τα συστήματα πιστοποίησης που πληρούν τα εν λόγω κριτήρια μπορούν να χρησιμοποιούνται από τους φορείς εκμετάλλευσης για τα οικεία συστήματα δέουσας επιμέλειας. Η πιστοποίηση από τρίτους δεν θα πρέπει να θίγει την αρχή της ευθύνης του φορέα εκμετάλλευσης.

ζ) Ο ρόλος της Συμφωνίας Εθελοντικής Εταιρικής Σχέσης

Η Ένωση μπορεί να διαπραγματεύεται συμφωνίες εθελοντικής εταιρικής σχέσης για προϊόντα FERC με χώρες που παράγουν προϊόντα FERC (χώρες εταίροι), οι οποίες δημιουργούν μια νομικά δεσμευτική υποχρέωση για τα μέρη ώστε να εφαρμόζουν ένα σύστημα αδειών και να ρυθμίζουν το εμπόριο προϊόντων FERC σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία της χώρας παραγωγής των προϊόντων FERC και τα κριτήρια σχετικά με το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα που καθορίζονται στην πρόταση. Τα προϊόντα FERC που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της πρότασης και τα οποία προέρχονται από χώρες εταίρους με συμφωνίες εθελοντικής εταιρικής σχέσης για προϊόντα FERC θα πρέπει να θεωρούνται αμελητέας επικινδυνότητας για τους σκοπούς της πρότασης, στον βαθμό που η εταιρική σχέση εφαρμόζεται. Οι συμφωνίες αυτές θα πρέπει να βασίζονται σε εθνικούς πολυμερείς διαλόγους με αποτελεσματική και ουσιαστική συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων.

4.2. Υποχρέωση διαβούλευσης

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει:

α) να προβαίνουν σε κατάλληλη, έγκαιρη και άμεση διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη που επηρεάζονται ή ενδέχεται να επηρεαστούν·

β) να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή των μέτρων δέουσας επιμέλειας·

γ) να διασφαλίζουν ότι οι αντιπροσωπευτικές συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων συμμετέχουν στον καθορισμό και την εφαρμογή των μέτρων δέουσας επιμέλειας·

δ) να δημιουργήσουν έναν μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης ο οποίος θα δίνει σε εργαζομένους και ενδιαφερόμενα μέρη που έχουν βάσιμες ανησυχίες τη δυνατότητα να ενημερώνουν τον φορέα εκμετάλλευσης σχετικά με οποιονδήποτε κίνδυνο βλάβης σε φυσικά δάση, φυσικά οικοσυστήματα και ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο το μήκος της αλυσίδας αξίας· οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τον φορέα εκμετάλλευσης κατά τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζει·

ε) να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις γνώσεις των αυτοχθόνων και των τοπικών πληθυσμών, καθώς και τους κινδύνους και τις ανησυχίες που εκφράζονται από τις τοπικές κοινότητες, τους αυτόχθονες πληθυσμούς και τους υπερασπιστές της γης και του περιβάλλοντος.

4.3. Υποχρέωση διαφάνειας και υποβολής εκθέσεων

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να υποβάλλουν σε ετήσια βάση εκθέσεις σχετικά με τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας και διαβούλευσης που εφαρμόζουν, τους κινδύνους που εντοπίζονται, τις διαδικασίες τους για ανάλυση κινδύνου, μετριασμό κινδύνου και επανόρθωση, καθώς και σχετικά με την εφαρμογή και τα αποτελέσματα, στην αρμόδια αρχή και με δημόσιο, προσβάσιμο και κατάλληλο τρόπο που δεν θα επιφέρει δυσανάλογο φόρτο, ιδίως στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τον καθορισμό της μορφής και των στοιχείων των εκθέσεων. Ειδικότερα, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με το σύστημα που χρησιμοποιούν και τον τρόπο με τον οποίον το εφαρμόζουν στα εν λόγω βασικά προϊόντα, τους κινδύνους και τις επιπτώσεις που εντοπίστηκαν· τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την παύση και την επανόρθωση των υφιστάμενων παραβιάσεων και για την πρόληψη και τον μετριασμό των κινδύνων παραβίασης, καθώς και τα αποτελέσματά τους· τα μέτρα και τα αποτελέσματα της παρακολούθησης της εφαρμογής και της αποτελεσματικότητας των εν λόγω δράσεων, τις προειδοποιήσεις που λαμβάνονται μέσω του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης και τον τρόπο με τον οποίον ο φορέας εκμετάλλευσης τις έλαβε υπόψη στις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας, καθώς και κατάλογο όλων των θυγατρικών, υπεργολάβων και προμηθευτών, των προϊόντων και της ποσότητας και προέλευσής τους. Η μη δημοσίευση ολοκληρωμένων και έγκαιρων εκθέσεων θα πρέπει να τιμωρείται και να οδηγεί τελικά σε αναστολή της άδειας διάθεσης προϊόντων στην εσωτερική αγορά της Ένωσης.

4.4. Υποχρέωση τεκμηρίωσης:

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να διατηρούν γραπτό αρχείο όλων των δράσεων δέουσας επιμέλειας και των αποτελεσμάτων τους, και να το θέτουν στη διάθεση των αρμόδιων αρχών κατόπιν αιτήματος.

4.5. Κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής

Η Επιτροπή θα πρέπει να εκπονήσει κατευθυντήριες γραμμές και να δώσει κατευθύνσεις για να διευκολύνει τη συμμόρφωση με τις νομικές υποχρεώσεις που περιέχονται στην πρόταση, ιδίως για να αποσαφηνιστούν οι προσδοκίες δέουσας επιμέλειας σε συγκεκριμένα πλαίσια, τομείς ή σε σχέση με ορισμένους τύπους φορέων εκμετάλλευσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιοποιήσει και να επεκτείνει τις ορθές πρακτικές που εφαρμόζονται στα υφιστάμενα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης.

Για να στηρίξει τους οικονομικούς φορείς στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας, η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύει αναλύσεις περιφερειακών κομβικών σημείων όσον αφορά τα προϊόντα FERC.

5. Έλεγχος, παρακολούθηση, επιβολή, κυρώσεις και πρόσβαση στη δικαιοσύνη

5.1. Δημόσια επιβολή

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική, την τήρηση των υποχρεώσεων που αναφέρονται στο τμήμα 4 με:

α) θέσπιση αναλογικών, αποτελεσματικών και αποτρεπτικών ποινών και κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με οποιαδήποτε από τις υποχρεώσεις που καθορίζονται σε αυτό ή σε περίπτωση που η μη συμμόρφωση με οποιαδήποτε από τις υποχρεώσεις αυτές προκαλεί, συμβάλλει σε, είναι συνδεδεμένη με ή επιδεινώνει ζημία σε φυσικά δάση ή φυσικά οικοσυστήματα ή παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή τον σχετικό κίνδυνο· σε αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνονται:

i. χρηματικές ποινές ανάλογες με τις ζημίες σε φυσικά δάση, φυσικά οικοσυστήματα ή στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως ορίζεται στην πρόταση, το κόστος αποκατάστασης των φυσικών δασών και φυσικών οικοσυστημάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την οικονομική ζημία που προκύπτει από την παράβαση στις πληττόμενες κοινότητες·

ii. οριστική κατάσχεση των επίμαχων καλυπτόμενων βασικών προϊόντων και των παράγωγων προϊόντων αυτών·

iii. άμεση αναστολή της άδειας διάθεσης προϊόντων στην εσωτερική αγορά της Ένωσης·

iv. αποκλεισμός από διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων·

v. ποινικές κυρώσεις σε ιδιώτες και, εφόσον επιτρέπεται, σε νομικές οντότητες όταν πρόκειται για τα σοβαρότερα αδικήματα.

β) ορισμό των αρμόδιων εθνικών αρχών διερεύνησης και επιβολής («αρμόδιες αρχές»)· οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να ελέγχουν κατά πόσον οι φορείς εκμετάλλευσης όντως εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις που καθορίζονται στην πρόταση· για τον σκοπό αυτό, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να προβαίνουν σε επίσημους ελέγχους βάσει σχεδίου, εφόσον συντρέχει λόγος, ενδεχομένως και στις εγκαταστάσεις των φορέων εκμετάλλευσης και επιτόπου, και θα πρέπει να είναι σε θέση να εκδίδουν προσωρινές εντολές και, παράλληλα με την εφαρμογή των κυρώσεων και χωρίς αυτή να θίγεται, θα πρέπει να έχουν την εξουσία να απαιτούν από τους φορείς εκμετάλλευσης την υλοποίηση διορθωτικών ενεργειών· οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει επίσης να διενεργούν έγκαιρους και διεξοδικούς ελέγχους όταν κατέχουν σχετικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων τεκμηριωμένων ανησυχιών τρίτων, και θα πρέπει να χειρίζονται τις πληροφορίες που σχετίζονται με τη δραστηριότητά τους σύμφωνα με την οδηγία 2003/4 για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες·

γ) διασφάλιση του δικαιώματος του κοινού να προσφεύγει κατά της μη συμμόρφωσης ενώπιον δικαστικών ή διοικητικών αρχών, κάτι που θα πρέπει να περιλαμβάνει και όλα τα άτομα ή τις ομάδες των οποίων τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις ή τα συμφέροντα επηρεάζονται, άμεσα ή έμμεσα, από την πλήρη ή μερική αδυναμία της επιχείρησης να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων, των πελατών, των καταναλωτών και των τελικών χρηστών, των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των διακρατικών συνδικαλιστικών ομοσπονδιών, των τοπικών κοινοτήτων, των εθνικών κυβερνήσεων ή τοπικών αυτοδιοικήσεων ή θεσμών, των δημοσιογράφων, των ΜΚΟ και των τοπικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τη θέσπιση των νομικά δεσμευτικών προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών που θα ισχύουν στις εθνικές αρμόδιες αρχές για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και ομοιόμορφης εφαρμογής και επιβολής της πρότασης σε ολόκληρη την Ένωση, ιδίως όσον αφορά:

– την καταχώριση και δημοσιοποίηση των φορέων εκμετάλλευσης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της πρότασης σε δημόσιο μητρώο·

– τον καθορισμό προτύπων για την ποιότητα και τον αριθμό των ελέγχων συμμόρφωσης που διενεργούνται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές·

– περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής των ελέγχων συμμόρφωσης, όπως καθοδήγηση για τις εθνικές αρμόδιες αρχές, η οποία καθορίζει κριτήρια για τους ελέγχους ώστε να αναλύεται και να αξιολογείται καλύτερα ο βαθμός επικινδυνότητας των προϊόντων και επαρκή τεκμηρίωση των χρησιμοποιούμενων συστημάτων δέουσας επιμέλειας·

– καθοδήγηση σχετικά με τους προβληματισμούς τρίτων μερών, με στόχο τον καθορισμό ενωσιακών κριτηρίων για την αξιολόγηση του κατά πόσον ένας προβληματισμός είναι αρκετά ουσιαστικός και αξιόπιστος για να εξεταστεί, και για την ανάπτυξη σαφών διαδικαστικών προτύπων για έγκαιρες, αμερόληπτες, αποτελεσματικές και διαφανείς απαντήσεις των αρμόδιων εθνικών αρχών σε προβληματισμούς που διατυπώνονται από τρίτα μέρη·

– τα κριτήρια σε επίπεδο Ένωσης που θα βοηθήσουν να προσδιορίζεται εάν θα πρέπει ένας φορέας εκμετάλλευσης να λαμβάνει κοινοποίηση σχετικά με διορθωτικά μέτρα και κυρώσεις ή εάν θα πρέπει να επιβάλλονται άλλες κυρώσεις· και

– υποχρεώσεις των αρμόδιων αρχών να δημοσιοποιούν εκθέσεις σχετικά με τις δραστηριότητες ελέγχου και επιβολής της νομοθεσίας, τις διαπιστωθείσες παραβάσεις και τις απαντήσεις σε σοβαρές ανησυχίες.

5.2. Αστική ευθύνη και πρόσβαση σε μέσα προσφυγής

α) Αστική ευθύνη

Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει:

i) να ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον για τις βλάβες που απορρέουν από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή ζημίες σε φυσικά δάση και φυσικά οικοσυστήματα, όπως προβλέπεται στην πρόταση, οι οποίες έχουν προκληθεί, επιδεινώνονται ή συνδέονται με ελεγχόμενες ή οικονομικά εξαρτώμενες οντότητες ή στις οποίες συμβάλλουν οι εν λόγω οντότητες·

ii) να ευθύνονται για βλάβες που προκύπτουν από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή από ζημίες σε φυσικά δάση και φυσικά οικοσυστήματα, όπως ορίζεται στην πρόταση, οι οποίες συνδέονται άμεσα με τα προϊόντα, τις υπηρεσίες ή τις λειτουργίες τους μέσω επιχειρηματικής σχέσης, εκτός εάν μπορούν να αποδείξουν ότι ενήργησαν με τη δέουσα προσοχή και έλαβαν όλα τα εύλογα μέτρα –δεδομένων των συνθηκών– που θα μπορούσαν να έχουν αποτρέψει τη βλάβη· συνεπώς, οι φορείς εκμετάλλευσης δύνανται να απαλλαγούν από την ευθύνη τους εάν μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν επιδείξει όλη τη δέουσα επιμέλεια για τον εντοπισμό και την αποφυγή της βλάβης.

β) Κοινοποίηση αποδεικτικών στοιχείων

Σε περίπτωση που ο ενάγων έχει υποβάλει λογικώς διαθέσιμα γεγονότα και αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία επαρκούν για την υποστήριξη των ενεργειών του, ο εναγόμενος θα πρέπει να φέρει το βάρος της απόδειξης όσον αφορά:

i) τη φύση της σχέσης του με τις οντότητες που εμπλέκονται στη βλάβη·

ii) το κατά πόσον ενήργησε με τη δέουσα επιμέλεια και έλαβε όλα τα εύλογα μέτρα για την πρόληψη της βλάβης.

γ) Πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας

Τα ζημιωθέντα μέρη θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα σε προσβάσιμα και αποτελεσματικά ένδικα μέσα για να προσφεύγουν κατά των φορέων εκμετάλλευσης που προκαλούν, επιδεινώνουν, συνδέονται με ή συμβάλλουν σε αρνητικό αντίκτυπο στα δικαιώματά τους. Οι μη κρατικοί μηχανισμοί καταγγελιών θα πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά στα ένδικα μέσα προσφυγής για τη βελτίωση της λογοδοσίας και της πρόσβασης σε επανόρθωση.

6. Τελικές διατάξεις

6.1. Ρήτρα μη υποβάθμισης

Η εφαρμογή της πρότασης δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να δικαιολογεί υποβάθμιση του γενικού επιπέδου προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο των τυπικών όσο και των εθιμικών δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων σε εκτάσεις γης, εδάφη και πόρους, ή του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, δεν πρέπει να επηρεάζει άλλα υφιστάμενα πλαίσια που αφορούν την ευθύνη της υπεργολαβίας ή της αλυσίδας εφοδιασμού.

6.2. Πιο ευνοϊκές διατάξεις

Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν ή να διατηρούν διατάξεις που υπερβαίνουν τις διατάξεις της πρότασης όσον αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των περιβαλλοντικών προτύπων στην αλυσίδα εφοδιασμού των FERC.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Ιστορικό και ευρύτερο πλαίσιο

Κάθε χρόνο αποψιλώνονται συνολικά 13 εκατομμύρια εκτάρια δασικών εκτάσεων[41], σχεδόν όλα σε τροπικά δάση (96 %). Ο κύριος παράγοντας (80 %) της αποψίλωσης είναι η επέκταση των γεωργικών εκτάσεων[42]. Τρία βασικά προϊόντα, η σόγια, το βόειο κρέας και το φοινικέλαιο, ευθύνονται για το 80 % περίπου της αποψίλωσης σε παγκόσμιο επίπεδο[43]. Άλλα βασικά προϊόντα, όπως το κακάο ή ο καφές, έχουν σχετικά μικρά δασικά αποτυπώματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, δεδομένου ότι η παραγωγή τους είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένη σε λίγες χώρες, το αποτύπωμά τους και οι αρνητικές επιπτώσεις βρίσκονται σε πολύ υψηλά επίπεδα στις εν λόγω περιοχές[44]. Οι εισαγωγές και η κατανάλωση στην Ένωση αντιστοιχούν στο 7 έως 10 % της παγκόσμιας κατανάλωσης των φυτικών και ζωικών προϊόντων που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών στις χώρες καταγωγής[45]. Η Ένωση συγκαταλέγεται επίσης στους κυριότερους εισαγωγείς σε παγκόσμιο επίπεδο διάφορων «βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση», δηλ. φοινικέλαιου (17 %), σόγιας (15 %), καουτσούκ (25 %), βόειου κρέατος (41 %), αραβοσίτου (30 %), κακάο (80 %) και καφέ (60 %)[46].

Όσον αφορά τις επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή, η αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο ευθύνεται για το 12 % περίπου των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG)[47]. Η αποψίλωση σημαίνει επίσης απώλεια βιοποικιλότητας, η οποία δεν μπορεί να ανακτηθεί με τη φύτευση ενός νέου δάσους. Όσον αφορά τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της αποψίλωσης των δασών, πρέπει να σημειωθεί ότι 1,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τους δασικούς πόρους[48]. Σε χώρες όπου το κράτος δικαίου είναι αδύναμο, τα δικαιώματα γαιοκτησίας συχνά δεν γίνονται σεβαστά και οι αυτόχθονες πληθυσμοί χάνουν την πρόσβαση σε δασικούς πόρους, οι οποίοι είναι καίριας σημασίας για την τοπική οικονομία.

Μέσω των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, της συμφωνίας του Παρισιού και του 7ου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον, η Ένωση έχει δεσμευτεί σε διάφορα επίπεδα να προστατεύει τα δάση τόσο της Ευρώπης όσο και ολόκληρου του πλανήτη και να συμβάλλει στη βιώσιμη χρήση της γης, στην αλλαγή της χρήσης γης και στη δασοκομία.

Η Ένωση έχει ήδη θεσπίσει ορισμένα ρυθμιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος της αποψίλωσης δασών που οφείλεται στις εισαγωγές. Αυτά αφορούν, μεταξύ άλλων, το σχέδιο δράσης του 2003 για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT), τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2173/2005 του Συμβουλίου του 2005[49], τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 995/2010[50] («κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία») και την οδηγία (ΕΕ) 2018/2001[51], σε συνδυασμό με την οδηγία (ΕΕ) 2015/1513[52] και την οδηγία (ΕΕ) 2015/1513. Ωστόσο, διάφορες αξιολογήσεις εκτίμησαν την αποτελεσματικότητα και το πεδίο εφαρμογής τους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν επαρκούν για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο[53] [54].

Εντούτοις, δεν υπάρχει συνεκτικό νομικό πλαίσιο της ΕΕ που να αφορά άμεσα τρόφιμα ή ζωοτροφές της κατηγορίας «βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση», τα οποία έχουν αντίκτυπο στην αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ένωση δεν πέτυχε τον στόχο του 7ου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον σχετικά με τη μείωση της συνολικής αποψίλωσης των τροπικών δασών έως το 2020. Στο πλαίσιο αυτό, λαμβανομένων υπόψη των πρόσφατων αποτελεσμάτων μελετών και διαβουλεύσεων που δρομολογήθηκαν από την Επιτροπή και δεδομένων των ακαδημαϊκών ευρημάτων επί του θέματος, απαιτείται κανονιστική παρέμβαση της Ένωσης.

Στις 23 Ιουλίου 2019, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση με τίτλο «Εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη»[55]. Η νέα Επιτροπή έχει επιβεβαιώσει σαφώς ότι προτίθεται να αναλάβει νομοθετική δράση σε επίπεδο Ένωσης για την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιβεβαιώθηκε στις ακροάσεις των ορισθέντων Επιτρόπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο[56].

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί τακτικά την Επιτροπή να εντείνει τη δράση της Ένωσης για την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο[57] [58]. Πιο συγκεκριμένα, στο ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με τη 15η σύνοδο της Διάσκεψης των μερών (COP15) της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να προτείνει νομοθεσία που θα βασίζεται στην αρχή της δέουσας επιμέλειας για προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης στην αγορά της ΕΕ[59].

Η εισηγήτρια συνιστά στην Επιτροπή να υποβάλει, για πρώτη φορά, νομοθετική πρόταση για υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα και τα οποία διατίθενται στην αγορά της Ένωσης.

Η εισηγήτρια πιστεύει ότι ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία μπορεί να αποτελέσει ορθό πρότυπο και να λειτουργήσει ως βάση, ενώ παράλληλα θα βελτιωθούν ορισμένες πτυχές του. Οι εν λόγω βελτιώσεις θα πρέπει να αφορούν απαιτήσεις για βασικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης οι οποίες θα υπερβαίνουν τη νομιμότητα της προμήθειας των βασικών προϊόντων στη χώρα καταγωγής ώστε να συμπεριλαμβάνονται τα κριτήρια βιωσιμότητας και η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον, θα πρέπει να αντληθούν διδάγματα από την εσφαλμένη εφαρμογή και επιβολή του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία. Ως εκ τούτου, η εισηγήτρια προτείνει τη συμπερίληψη ενός βελτιωμένου μηχανισμού εφαρμογής και επιβολής στη νομοθετική πρόταση για τον μελλοντικό κανονισμό σχετικά με τα βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση.

Η εισηγήτρια πιστεύει ότι είναι απαραίτητες οι υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας για τους οικονομικούς φορείς που διαθέτουν στην αγορά της Ένωσης βασικά προϊόντα τα οποία θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα και παράγωγα προϊόντα αυτών, δεδομένου ότι οι προσπάθειες και οι εθελοντικές δεσμεύσεις από οικονομικούς φορείς με στόχο τον περιορισμό του αντικτύπου των βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα όσον αφορά την αποψίλωση των δασών και με στόχο τη θέσπιση εθελοντικών μέτρων για την αλυσίδα εφοδιασμού είναι μέχρι σήμερα μάλλον περιορισμένες και γενικά μη ικανοποιητικές[60]. Σύμφωνα με μελέτες είναι επείγουσα η ανάγκη ενίσχυσης της δημόσιας παρέμβασης[61].

Εταιρείες και ενώσεις επιχειρήσεων συμφώνησαν με αυτήν την άποψη σε πολλές συναντήσεις με την εισηγήτρια. Εξέφρασαν την προτίμησή τους – και για επιχειρηματικούς λόγους – για κανονισμό της Ένωσης σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τα βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση.

Οι εκκλήσεις αυτές απηχούνται και σε μελέτη που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΓΔ JUST της Επιτροπής σχετικά με τις απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού[62], σύμφωνα με την οποία στην πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη (68 %) απάντησαν ότι τα ισχύοντα καθεστώτα εθελοντικών μέτρων δεν έχουν μεταβάλει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίον οι εταιρείες διαχειρίζονται τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, καθώς και τον αντίκτυπο σε θέματα διακυβέρνησης, και δεν παρέχουν μέσα προσφυγής στα θύματα.

Η μελέτη προβλέπει ότι η υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια θα δώσει τη δυνατότητα για «σημαντικά οφέλη πρόληψης», «ευκαιρίες για προστασία», καθώς και για «ενισχυμένη πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε περίπτωση δυσμενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων» για τους δικαιούχους[63], που δεν καλύπτονται από τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων.

Σύμφωνα με τη μελέτη, η υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια θα έχει τον πλέον θετικό αντίκτυπο όσον αφορά την κοινωνία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, ενώ οι προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές και οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων δεν θεωρείται πιθανό να έχουν σημαντικό θετικό αντίκτυπο στον άνθρωπο ή στον πλανήτη.

Στόχος

Συνεπώς, με βάση αυτούς τους λόγους, η εισηγήτρια επιδιώκει να εξασφαλιστεί με την πρόταση υψηλό επίπεδο προστασίας για τα φυσικά δάση και τα φυσικά οικοσυστήματα, καθώς και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ενδέχεται να επηρεάζονται από τη συγκομιδή, τη συλλογή και την παραγωγή βασικών προϊόντων τα οποία πολύ συχνά σχετίζονται με αποψίλωση δασών, καταστροφή οικοσυστημάτων, υποβάθμιση δασών και οικοσυστημάτων και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η εισηγήτρια πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να καλύπτονται από την πρόταση και τα φυσικά οικοσυστήματα, διότι διαφορετικά η πίεση θα μετατοπιστεί στις περιοχές αυτές ώστε να μετατραπούν σε γεωργικές εκτάσεις, με εξίσου καταστροφικές επιπτώσεις για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα. Επιπλέον, η πρόταση πρέπει να καλύπτει τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεδομένου ότι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελούν παράγοντα και συνέπεια της καταστροφής δασών και οικοσυστημάτων. Η διασφάλιση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας των λαών που εξαρτώνται από τα δάση ωφελεί άμεσα τα δάση και τα οικοσυστήματα.

Πεδίο εφαρμογής

Η εισηγήτρια είναι της γνώμης ότι η πρόταση θα πρέπει να καλύπτει τους οικονομικούς φορείς όλων των μεγεθών, διότι διαφορετικά η δημιουργία ρυθμιστικών κενών θα θέσει σε κίνδυνο τους στόχους του κανονισμού. Η ίδια συλλογιστική ισχύει και για την κάλυψη των ολοκληρωμένων αλυσίδων αξίας των οικονομικών φορέων. Η εφαρμογή του κανονισμού σε όλους τους οικονομικούς φορείς θα συνάδει με τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, στις οποίες τονίζεται ότι όλες οι επιχειρήσεις έχουν ευθύνη να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η εισηγήτρια επιθυμεί να υπογραμμίσει ότι η ευθύνη αυτή υφίσταται εξίσου όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος.

Επιπλέον, ο κανονισμός θα πρέπει να καλύπτει όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Μια πρόσφατη έρευνα της Global Witness καταδεικνύει ότι, από το 2013 έως το 2019, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που είχαν την έδρα τους στην Ένωση ήταν μεταξύ των κύριων πηγών χρηματοδότησης και είχαν στηρίξει έξι γεωργικές επιχειρήσεις που συνδέονταν με την καταστροφή δασών κρίσιμης σημασίας για το κλίμα στον Αμαζόνιο, τη λεκάνη του Κονγκό και την Παπουασία-Νέα Γουινέα με κεφάλαια ύψους 7 δισ. EUR[64].

Η εισηγήτρια συντάσσεται με τα πορίσματα της μελέτης που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΓΔ JUST, σύμφωνα με τα οποία θα πρέπει να συμπεριληφθεί ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων σε ένα πλαίσιο δέουσας επιμέλειας σε επίπεδο Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων ΜΜΕ και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων[65].

Φαίνεται επίσης λογικό οι υποχρεώσεις ιχνηλασιμότητας για τα βασικά προϊόντα και τα προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση να ισχύουν και για τους εμπόρους. Η ιχνηλασιμότητα επιτρέπει ανά πάσα στιγμή την ταυτοποίηση των σχετικών οικονομικών φορέων που διαθέτουν στην αγορά εμπορεύματα τα οποία καλύπτονται από τον κανονισμό και, ως εκ τούτου, είναι υπεύθυνοι για την άσκηση της δέουσας επιμέλειας.

Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη» του 2019, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, αν εξετάσουμε την αποψίλωση των δασών που ενσωματώνεται στην τελική κατανάλωση, η κατανάλωση στην Ένωση αντιπροσωπεύει περίπου το 10 % του συνόλου σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό οφείλεται κυρίως στις εισαγωγές στην Ένωση προϊόντων όπως το φοινικέλαιο, το κρέας, η σόγια, το κακάο, ο αραβόσιτος, η ξυλεία και το καουτσούκ, μεταξύ άλλων και υπό μορφή μεταποιημένων προϊόντων ή υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, τα εν λόγω βασικά προϊόντα θα πρέπει να καλύπτονται από τον κανονισμό. Τα προτεινόμενα μέτρα θα πρέπει επίσης να εφαρμόζονται σε όλα τα προϊόντα που περιέχουν ανεπεξέργαστα ή επεξεργασμένα προϊόντα, είτε ως μοναδική εισροή είτε σε συνδυασμό με άλλες εισροές, ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία κινήτρων για τη ζήτηση των εν λόγω προϊόντων και ο κίνδυνος παράκαμψης της υποχρέωσης δέουσας επιμέλειας. Η εισηγήτρια επισημαίνει ότι οι επιστημονικές γνώσεις σχετικά με τον ακριβή αντίκτυπο που έχει η εισαγωγή ορισμένων βασικών προϊόντων στην κατάσταση των δασών, των οικοσυστημάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να εξελίσσονται. Ως εκ τούτου, η εισηγήτρια θεωρεί ότι μπορούν να προστεθούν και άλλα βασικά προϊόντα στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξης.

Γενικές υποχρεώσεις

Η εισηγήτρια προτείνει τα βασικά προϊόντα που καλύπτονται από την πρόταση να μην προέρχονται από περιοχές που μπορούσαν να ταξινομηθούν ως φυσικά δάση ή φυσικά οικοσυστήματα πριν από την 1η Ιανουαρίου 2008 αλλά έχουν απωλέσει την ιδιότητα αυτή μετά την εν λόγω καταληκτική ημερομηνία ή έχουν υποστεί υποβάθμιση έκτοτε.

Ο ορισμός της 1ης Ιανουαρίου 2008 ως καταληκτικής ημερομηνίας θα ευθυγραμμίσει την πρόταση με τις διατάξεις περί βιωσιμότητας που προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001.

Για τον ορισμό των φυσικών δασών, των φυσικών οικοσυστημάτων, της αποψίλωσης των δασών και της υποβάθμισης δασών και οικοσυστημάτων, η εισηγήτρια προτείνει να χρησιμοποιηθούν οι ορισμοί του πλαισίου λογοδοσίας και η προσέγγιση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 για εκτάσεις με οικοσυστήματα υψηλής αξίας όσον αφορά τη βιοποικιλότητα και με μεγάλα αποθέματα άνθρακα. Η εισηγήτρια πιστεύει ότι πρόκειται για αναγνωρισμένες έννοιες με ήδη υπάρχουσες κατευθυντήριες γραμμές που τις καθιστούν εύκολα λειτουργικές. Επιπλέον, ο ορισμός του πλαισίου λογοδοσίας διαχωρίζει σαφώς τα φυσικά δάση από τις δενδροφυτείες και εξετάζει ρητά τόσο τη μετατροπή σε φυτεία όσο και τη σοβαρή, συνεχιζόμενη υποβάθμιση.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει τακτικά, με κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, έναν μη εξαντλητικό κατάλογο των τομέων που καλύπτονται από την πρόταση.

Όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να εγγυώνται ότι τα προϊόντα τους δεν συνδέονται με παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται ως επί το πλείστον με αποψίλωση των δασών, καταστροφή των οικοσυστημάτων και υποβάθμιση δασών και οικοσυστημάτων. Πρόκειται για δικαιώματα γαιοκτησίας, δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών, την ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεση όπως ορίζεται από το μόνιμο φόρουμ του ΟΗΕ για θέματα αυτοχθόνων, το δικαίωμα στο νερό, τα εργασιακά δικαιώματα όπως κατοχυρώνονται στις θεμελιώδεις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και άλλα διεθνώς αναγνωρισμένα ανθρώπινα δικαιώματα που σχετίζονται με τη χρήση γης, την πρόσβαση ή την ιδιοκτησία.

Υποχρέωση δέουσας επιμέλειας

Με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ και του FAO για υπεύθυνες αλυσίδες εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων, η εισηγήτρια προτείνει να επιβληθεί στους οικονομικούς φορείς υποχρέωση δέουσας επιμέλειας, υποχρέωση διαβούλευσης, υποχρέωση διαφάνειας και υποβολής εκθέσεων και υποχρέωση τεκμηρίωσης.

Η δέουσα επιμέλεια θα πρέπει να ακολουθεί μια προσέγγιση βάσει κινδύνου. Η εισηγήτρια τονίζει ότι η υιοθέτηση μιας προσέγγισης βάσει κινδύνου δεν θα πρέπει να απαγορεύει στους οικονομικούς φορείς να συμμετέχουν σε ορισμένα πλαίσια ή να συνεργάζονται με ορισμένους επιχειρηματικούς εταίρους, αλλά θα πρέπει να τους βοηθά στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων δυσμενών επιπτώσεων σε περιβάλλοντα υψηλού κινδύνου.

Η εφαρμογή της δέουσας επιμέλειας δεν βασίζεται στα κράτη καταγωγής για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης, αλλά αναθέτει την ευθύνη σε οικονομικούς φορείς που επιθυμούν να εμπορευθούν βασικά προϊόντα ή παράγωγα αυτών στην Ένωση. Η εισηγήτρια τονίζει ότι, αυτό που είναι πιο σημαντικό, σε αντίθεση με εργαλεία όπως τα σήματα και οι πιστοποιήσεις, είναι το γεγονός ότι η δέουσα επιμέλεια δεν βασίζεται στις προτιμήσεις των καταναλωτών και, ως εκ τούτου, προσφέρει δυνητικά υψηλό βαθμό αποτελεσματικότητας όσον αφορά την επίτευξη των κανονιστικών στόχων.

Δυνάμει των προτεινόμενων μέτρων, η νόμιμη διάθεση στην αγορά της Ένωσης θα είναι δυνατή μόνον εφόσον οι οικονομικοί φορείς είναι σε θέση να αποδείξουν, ως αποτέλεσμα της διαδικασίας δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζουν, ότι οποιοσδήποτε προσδιορισθείς κίνδυνος έχει μετριαστεί τόσο ώστε να καθίσταται αμελητέος στη χειρότερη περίπτωση. Επιπλέον, και με σκοπό να διευκολύνεται η επιβολή, οι φορείς εκμετάλλευσης θα είναι υποχρεωμένοι να διασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα και τη διαφάνεια της αλυσίδας εφοδιασμού τους και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τη συμμόρφωσή τους με τη δέουσα επιμέλεια, ιδίως όσον αφορά την αξιολόγηση του κινδύνου και τον μετριασμό του κινδύνου.

Η εισηγήτρια προτείνει να αναπτύξει η Επιτροπή κατευθυντήριες γραμμές για την υποστήριξη των οικονομικών φορέων κατά την εκτέλεση των εν λόγω καθηκόντων. Για να εξασφαλιστούν υψηλής ποιότητας και συγκρίσιμα πρότυπα για τη διαφάνεια και την υποβολή εκθέσεων σε ολόκληρη την Ένωση, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τα θέματα αυτά.

Υποχρέωση δέουσας επιμέλειας: θα πρέπει να θεσπιστεί υποχρέωση που να απαιτεί από τους οικονομικούς φορείς να επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τους, προκειμένου να εντοπίζουν, να προλαμβάνουν και να μετριάζουν τους κινδύνους και τις επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον, την κοινωνική διάσταση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση των εμπορευμάτων που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης με ένα σύνολο κριτηρίων βιωσιμότητας και νομικών κριτηρίων.

Όπως και με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2173/2005, θα μπορούσαν να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες εθελοντικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ένωσης και των χωρών που παράγουν FERC. Ωστόσο, η εισηγήτρια επιθυμεί να υπογραμμίσει ότι, ενώ οι διαπραγματεύσεις για συμφωνίες εθελοντικής εταιρικής σχέσης ενδέχεται να διαρκέσουν πολλά χρόνια, ένας κανονισμός υποχρεωτικής δέουσας επιμέλειας όσον αφορά βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση μπορεί να τεθεί σε ισχύ ταχύτερα και μπορεί επίσης να λειτουργεί αυτόνομα.

Οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν συστήματα πιστοποίησης από τρίτους για την ενημέρωση σχετικά με την εκπλήρωση των εν λόγω υποχρεώσεων. Η εισηγήτρια τονίζει, ωστόσο, ότι τα συστήματα πιστοποίησης από τρίτους δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την υποχρέωση των οικονομικών φορέων όσον αφορά τη δέουσα επιμέλεια και την ευθύνη του οικονομικού φορέα. Δεδομένης της μεγάλης ποικιλομορφίας των συστημάτων τρίτων και της δυνητικά σημαντικής πιστοποίησης, οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να διενεργούν αυστηρή αξιολόγηση σε σχέση με τα κριτήρια κινδύνου για τα δάση και τα οικοσυστήματα που προσδιορίζονται στην πρόταση, προτού καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι ένα σύστημα μπορεί πράγματι να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της πρότασης. Η εισηγήτρια επισημαίνει ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές ως προς την ποιότητα μεταξύ των συστημάτων πιστοποίησης, η αποτελεσματικότητα των οποίων εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το πεδίο εφαρμογής, το επίπεδο διαφάνειας και η αξιοπιστία των κριτηρίων[66], καθώς και η απαιτούμενη συχνότητα των ελέγχων, όπως επίσης και από την ποιότητα και την ανεξαρτησία τους. Η ποικιλομορφία αυτή περιορίζει τον βαθμό στον οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν με συνέπεια ως εργαλείο για την πρόληψη της αποψίλωσης των δασών[67]. Επιπλέον των κριτηρίων κινδύνου για τα δάση και τα οικοσυστήματα, η ανωτέρω αξιολόγηση θα πρέπει επίσης να καλύπτει συγκεκριμένα κριτήρια διακυβέρνησης, τα οποία συνίστανται στην ανεξαρτησία από τον κλάδο, στην ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών συμφερόντων στον καθορισμό προτύπων, στον ανεξάρτητο έλεγχο από τρίτους, στη δημοσιοποίηση εκθέσεων ελέγχου, στη διαφάνεια σε όλα τα στάδια και στον ανοικτό χαρακτήρα. Μόνον αφού ο οικονομικός φορέας διενεργήσει μια τέτοια αξιολόγηση μπορεί να αποφασίσει να λάβει υπόψη του συστήματα από τρίτους, όπου αυτό είναι αναγκαίο και σκόπιμο.

Υποχρέωση διαβούλευσης: οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να διαβουλεύονται με τα ενδιαφερόμενα μέρη όσον αφορά τον καθορισμό και την εφαρμογή των μέτρων δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζουν και θα πρέπει να θέτουν σε ισχύ μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης που θα επιτρέπει σε τρίτους να ενημερώνουν τον οικονομικό φορέα σχετικά με τυχόν κίνδυνο βλάβης σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. Τα τρίτα μέρη έχουν συχνά εκτεταμένη εμπειρογνωσία επί του πεδίου και μπορούν να βοηθήσουν τους οικονομικούς φορείς να εκτελέσουν το καθήκον τους για την πρόληψη επιβλαβών συνεπειών.

Υποχρέωση διαφάνειας και υποβολής εκθέσεων: οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να υποβάλλουν τακτικά και δημοσίως έκθεση σχετικά με τις διαδικασίες, τις δραστηριότητες και τα αποτελέσματα της δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζουν. Η μορφή και τα στοιχεία των εκθέσεων θα πρέπει να καθορίζονται με κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, ώστε να εξασφαλίζεται ομοιομορφία και να αποφεύγεται η επιλεκτικότητα όσον αφορά τις πρακτικές υποβολής εκθέσεων των οικονομικών φορέων. Η υποβολή δημόσιων εκθέσεων θα πρέπει να δίνει τη δυνατότητα σε τρίτα μέρη να ελέγχουν τις δραστηριότητες των οικονομικών φορέων. 

Υποχρέωση τεκμηρίωσης: οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να τηρούν γραπτά αρχεία όλων των δράσεων δέουσας επιμέλειας για να είναι δυνατή η διερεύνηση πιθανών παραβιάσεων του κανονισμού όταν η κατηγορία διατυπώνεται σε μεταγενέστερο στάδιο.

Έλεγχος, παρακολούθηση, επιβολή και πρόσβαση στη δικαιοσύνη

Η διαδικασία δέουσας επιμέλειας θα αποτελέσει τη βάση επί της οποίας ένας φορέας εκμετάλλευσης θα αποφασίζει να διαθέσει τα εμπορεύματα που καλύπτονται από τον κανονισμό στην αγορά της Ένωσης. Η επίπτωση της διάθεσης των εν λόγω εμπορευμάτων στην αγορά της Ένωσης, παρά την αδυναμία απόδειξης της συμμόρφωσης με τα κριτήρια βιωσιμότητας και τα κριτήρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που περιγράφονται ανωτέρω, θα πρέπει να θεωρείται νομική ευθύνη των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων υπό μορφή επαπειλούμενης επιβολής τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς φορείς, από τις αρμόδιες διοικητικές και δικαστικές αρχές και από ζημιωθέντες ιδιωτικούς φορείς αντίστοιχα.

Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες αρχές παρακολουθούν την εκπλήρωση από τους οικονομικούς φορείς των υποχρεώσεων που προβλέπονται στον κανονισμό (δέουσα επιμέλεια, διαβούλευση, υποβολή εκθέσεων, τεκμηρίωση).

Οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να υπέχουν ποινική ευθύνη για παραβιάσεις των καθηκόντων τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβλέπουν αναλογικές, αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις της δέουσας επιμέλειας, της διαβούλευσης, της υποβολής εκθέσεων και της τεκμηρίωσης, και σε περίπτωση που η μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του κανονισμού έχει προκαλέσει περιβαλλοντική ζημία ή παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Θα πρέπει να εκπονηθούν σε επίπεδο Ένωσης πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για τις εθνικές αρμόδιες αρχές, με στόχο τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και ομοιόμορφης εφαρμογής και επιβολής της πρότασης σε ολόκληρη την Ένωση. Η εισηγήτρια θεωρεί ότι για τον σκοπό αυτό μπορεί κανείς να αντλήσει διδάγματα από την εμπειρία του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία.[68] [69].

Τα τρίτα μέρη θα πρέπει να είναι σε θέση να προσφεύγουν σχετικά με τη μη συμμόρφωση των οικονομικών φορέων με τις υποχρεώσεις του κανονισμού ενώπιον δικαστικών ή διοικητικών αρχών. Οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να φέρουν το βάρος της απόδειξης όταν ο ενάγων έχει υποβάλει λογικώς διαθέσιμα γεγονότα και αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία επαρκούν για την υποστήριξη των ενεργειών του.

Οι οικονομικοί φορείς θα πρέπει να ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον για τις βλάβες που απορρέουν από καταχρήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα ή το περιβάλλον και θα πρέπει να προβλέπουν μέτρα επανόρθωσης της βλάβης που προκαλείται σε άτομα ή οργανώσεις.

Το γεγονός ότι οι κανόνες υποχρεωτικής δέουσας επιμέλειας πρέπει να περιλαμβάνουν κάποια μορφή ευθύνης υποστηρίζεται και από τη μελέτη της ΓΔ JUST σχετικά με την απαίτηση δέουσας επιμέλειας, σύμφωνα με την οποία το 73 % των ενδιαφερομένων που απάντησαν προτιμά απαιτήσεις υποχρεωτικής δέουσας επιμέλειας σε συνδυασμό με αστική ή ποινική ευθύνη και/ή πρόστιμα αντί για προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές. Ωστόσο, οι προτιμήσεις των οργανώσεων του κλάδου κατατάσσονται με αντίστροφη σειρά.

Δημοσιονομικές επιπτώσεις

Τα μέτρα που περιλαμβάνονται στην πρόταση δεν έχουν, ως επί το πλείστον, άμεσες επιπτώσεις στις επιχειρησιακές δαπάνες της ΕΕ. Το πρόσθετο κόστος για την παρακολούθηση και την επιβολή της εφαρμογής ενός τέτοιου κανονισμού από τα κράτη μέλη θα εξαρτηθεί από τις εθνικές επιλογές σχετικά με την εφαρμογή, αλλά μπορεί να ελαχιστοποιηθεί στον βαθμό που το κόστος αυτό θα μπορούσε να εμπίπτει στις δομές των υφιστάμενων προϋπολογισμών, για παράδειγμα των περιβαλλοντικών ή τελωνειακών υπηρεσιών, των δικαστηρίων και των δικαστικών συστημάτων. Επιπλέον, η εισηγήτρια τονίζει ότι οι επιπτώσεις για τους δημόσιους προϋπολογισμούς θα πρέπει να σταθμίζονται έναντι των θετικών επιπτώσεων της πρότασης για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Για τους οικονομικούς φορείς, τα προκαταρκτικά πορίσματα της μελέτης σχετικά με τις απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΓΔ JUST της Επιτροπής δείχνουν ότι το κόστος της υποχρεωτικής δέουσας επιμέλειας σε σύγκριση με τα έσοδα των εταιρειών φαίνεται να είναι σχετικά χαμηλό. Όσον αφορά το πρόσθετο επαναλαμβανόμενο κόστος σε επίπεδο εταιρείας ως ποσοστό των εσόδων των εταιρειών, οι εν λόγω δαπάνες κατά μέσο όρο ανέρχονται σε λιγότερο από 0,14 % για τις ΜΜΕ και σε 0,009 % για τις μεγάλες επιχειρήσεις[70].

Τα πορίσματα της μελέτης της ΓΔ JUST παρέχουν επίσης μια προκαταρκτική ένδειξη σχετικά με το ότι το κόστος των υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας θα αντισταθμιζόταν από έναν κανονισμό σε επίπεδο Ένωσης, χάρη στον ασφαλή σχεδιασμό, την εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τους οικονομικούς φορείς σε ολόκληρη την Ένωση και την ενίσχυση της μόχλευσης μέσω μη διαπραγματεύσιμου προτύπου[71].

Παρόλο που τα πορίσματα της μελέτης της ΓΔ JUST αναφέρονται στο κόστος και τα οφέλη ενός διατομεακού κανονισμού περί δέουσας επιμέλειας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, η εισηγήτρια θεωρεί ότι παρόμοιες δαπάνες και οφέλη μπορούν να θεωρηθούν δεδομένα σε έναν κανονισμό για υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τα βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα.

Η επικείμενη μελέτη εκτίμησης της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας θα παράσχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το θέμα αυτό.

Τελικές διατάξεις

Η εισηγήτρια πιστεύει ότι η πρόταση θα πρέπει να λειτουργήσει ως μέτρο de minimis και τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν αυστηρότερους κανόνες για τις αλυσίδες εφοδιασμού.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (9.9.2020)

προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα

(2020/2006(INL))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Karin Karlsbro

(Πρωτοβουλία – Άρθρο 47 του Κανονισμού)

(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 57 του Κανονισμού

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, αρμόδια επί της ουσίας:

– να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. σημειώνει ότι η διατήρηση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο και η πρόληψη της υποβάθμισής τους αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας όσον αφορά τη βιωσιμότητα και από αυτές εξαρτάται η επίτευξη των στόχων της Ατζέντας του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, της συμφωνίας του Παρισιού και της Πράσινης Συμφωνίας· τονίζει ότι η βιώσιμη χρήση των δασών και των οικοσυστημάτων σε πολλά μέρη του κόσμου δεν μπορεί να διασφαλιστεί με τις τρέχουσες πολιτικές· τονίζει σε αυτό το πλαίσιο ότι η εμπορική και επενδυτική πολιτική χρειάζεται να αναθεωρηθούν προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια πρόκληση με αποτελεσματικότερο τρόπο και με τη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και λαμβανομένης υπόψη της σύνδεσης μεταξύ εμπορικών συμφωνιών και παγκόσμιας βιοποικιλότητας, καθώς και δασικών οικοσυστημάτων· πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι προωθεί μόνον παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και χρηματοπιστωτικές ροές οι οποίες είναι βιώσιμες και μηδενικής αποψίλωσης και δεν οδηγούν σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

2. σημειώνει με ανησυχία ότι, κατόπιν των δραματικών εξελίξεων που αφορούν την εκδήλωση της πανδημίας COVID-19, η έρευνα συνεχίζει να επιβεβαιώνει μια ανησυχητική σύνδεση μεταξύ ζωονόσων και αποψίλωσης των δασών, αλλαγής του κλίματος και απώλειας βιοποικιλότητας·

3. εκφράζει ικανοποίηση για τα θετικά αποτελέσματα που έχει αποφέρει η συνεργασία με τρίτες χώρες στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης FLEGT της ΕΕ και των συμφωνιών εθελοντικής εταιρικής σχέσης (VPA) όσον αφορά την αντιμετώπιση του προβλήματος της παράνομης υλοτομίας από την πλευρά της προσφοράς και τονίζει ότι το έργο αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί, ιδίως όσον αφορά την παρακολούθηση, τις επιθεωρήσεις και τους ελέγχους, όπως επίσης και όσον αφορά τη συμβολή στην ανάπτυξη ικανοτήτων· τονίζει ότι οι VPA αποτελούν ένα πολύ αποτελεσματικό πλαίσιο για την εδραίωση καλών εταιρικών σχέσεων με τις εν λόγω χώρες και ότι θα πρέπει να προωθηθούν νέες VPA με επιπλέον εταίρους· καλεί την ΕΕ να αυξήσει τη χρηματοδότηση για τη FLEGT·

4. παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος εργασιών FLEGT της ΕΕ για την περίοδο 2018-2022·

5.  εκφράζει ικανοποίηση για την ανακοίνωση της ΕΕ της 23ης Ιουλίου με τίτλο «Εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη»· υπογραμμίζει τη σημασία των μέτρων που διασφαλίζουν ότι η ζήτηση συνάδει με τους καθορισμένους στόχους, δεδομένου ότι η ΕΕ είναι σημαντικός εισαγωγέας βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα (FERC), και υπογραμμίζει επίσης ότι η ΕΕ έχει την ευθύνη να μειώσει τυχόν αρνητικές επιπτώσεις αυτών των εισαγωγών·

6. αναγνωρίζει ότι ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία είναι σημαντικός για την πρόληψη της εισόδου παράνομα υλοτομημένης ξυλείας στις αγορές της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον επικείμενο έλεγχο καταλληλότητας της Επιτροπής όσον αφορά τον κανονισμό FLEGT και τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία ως ευκαιρία για την ενίσχυση της επιβολής τους και την περαιτέρω βελτίωση της εφαρμογής τους και τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής τους ώστε να καλύπτονται π.χ. τα έντυπα προϊόντα, τα προϊόντα από ξύλο και η ξυλεία από ζώνες συγκρούσεων, και για την ενίσχυση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών·

7. επαναλαμβάνει το αίτημά του για διεξοδικότερο έλεγχο των εισαγωγών ξυλείας και προϊόντων ξυλείας στα σύνορα της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα εισαγόμενα προϊόντα όντως συμμορφώνονται με τα κριτήρια εισόδου στην ΕΕ· ζητεί την έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (ΕΤΚ) και την ενίσχυση των ικανοτήτων των εθνικών τελωνειακών αρχών για τη διασφάλιση καλύτερης εναρμόνισης και εφαρμογής του ΕΤΚ· τονίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίζει ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι σε ολόκληρη την ΕΕ ακολουθούν τα ίδια πρότυπα, μέσω ενός άμεσου ενιαίου μηχανισμού τελωνειακού ελέγχου, σε συντονισμό με τα κράτη μέλη και με πλήρη συμμόρφωση με την αρχή της επικουρικότητας·

8. σημειώνει ότι στην επέκταση της γεωργικής γης οφείλεται ένα εκτιμώμενο ποσοστό ύψους 80% της αποψίλωσης δασών σε παγκόσμιο επίπεδο και ότι αυτό απορρέει από τη ζήτηση βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα, όπως το φοινικέλαιο, η σόγια, το κρέας, το δέρμα, το κακάο, ο καφές, το καουτσούκ και o αραβόσιτος· σημειώνει ότι, με την εξαίρεση των προϊόντων που καλύπτονται από τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία, δεν υφίσταται επί του παρόντος ενωσιακή νομοθεσία σε ισχύ με την οποία να απαιτείται από τους οικονομικούς παράγοντες οι οποίοι θέτουν σε κυκλοφορία στην ενωσιακή αγορά βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα να ακολουθούν διαδικασίες δέουσας επιμέλειας προκειμένου να μετριάζεται ο κίνδυνος αποψίλωσης· είναι της άποψης ότι οι βασισμένες στο εμπόριο συμφωνίες εταιρικής σχέσης με χώρες που είναι μείζονος σημασίας παραγωγοί βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες για την αντιμετώπιση των παραγόντων αποψίλωσης των δασών από την πλευρά της προσφοράς, και σημειώνει ότι το μοντέλο Συμφωνίας Εθελοντικής Εταιρικής Σχέσης (VPA) όσον αφορά την Επιβολή της Δασικής Νομοθεσίας, τη Διακυβέρνηση και το Εμπόριο (FLEGT) αποτελεί μία επιλογή·

9. θεωρεί ότι η εμπορική και διεθνής συνεργασία αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την εδραίωση υψηλότερων προτύπων βιωσιμότητας, ιδίως όσον αφορά τους τομείς που συνδέονται με τα δάση και τις αλυσίδες αξίας που προκύπτουν από αυτά· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία με τρίτες χώρες μέσω τεχνικής συνδρομής, ανταλλαγής πληροφοριών και ορθών πρακτικών για τη συντήρηση, διατήρηση και βιώσιμη χρήση των δασών, με ιδιαίτερη έμφαση στη σύνδεση μεταξύ οργανωμένου εγκλήματος και βασικών προϊόντων που συνδέονται με την αποψίλωση δασών, καθώς και να προωθούν και να διευκολύνουν την επιστημονική και ακαδημαϊκή συνεργασία με τρίτες χώρες, όπως επίσης και τα ερευνητικά προγράμματα για την προώθηση της γνώσης και της καινοτομίας σχετικά με τη βιοποικιλότητα, τις «πράσινες επιχειρηματικές δραστηριότητες» και την κυκλική οικονομία· τονίζει ότι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι επιδράσεις των μέτρων στην απασχόληση και την ανάπτυξη των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών (ΛΑΧ) οι οποίες βασίζονται στην παραγωγή βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα· ζητεί από την ΕΕ να συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτών τρίτων χωρών και να τις στηρίξει στο έργο τους κατά της αποψίλωσης των δασών, ιδίως μέσω του συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων ΣΓΠ+ · ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά πόσον θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα νέο ειδικό μέσο βοήθειας για το εμπόριο προκειμένου να διευκολυνθεί το εμπόριο στο πλαίσιο του μετριασμού των κινδύνων που σχετίζονται με την παραγωγή βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα·

10. συνιστά όλες οι νέες εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες και οι επικαιροποιήσεις των υφιστάμενων συμφωνιών να περιλαμβάνουν περισσότερο φιλόδοξες διατάξεις για το κλίμα και το περιβάλλον όσον αφορά τη διατήρηση και τη βιώσιμη διαχείριση των δασών και να ενισχύουν την εφαρμογή αυτών των κανόνων, γεγονός που θα οδηγήσει σε βελτίωση των συνθηκών για τα δάση και τα οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, καθώς και διατάξεις κατά της διαφθοράς που σχετίζεται με την παράνομη υλοτομία, και την υποχρέωση να διασφαλίζεται η αποτελεσματική εφαρμογή πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών, όπως η συμφωνία του Παρισιού και η σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει διαφορετικά εργαλεία για την παρακολούθηση του αποτυπώματος άνθρακα των εισαγωγών·

11. σημειώνει ότι, παρά τις ειλικρινείς προσπάθειες που καταβάλλουν ορισμένες εταιρείες για αυτορρύθμιση μέσω εθελοντικών υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας, είναι προφανές ότι εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς, δεδομένου ότι οι πολύπλοκες, δυναμικές και αδιαφανείς παγκόσμιες αλυσίδες αξίας συχνά συνδέονται με την αποψίλωση των δασών· και συνιστά, ως εκ τούτου, την ανάπτυξη αποτελεσματικότερου, πιο φιλόδοξου και δεσμευτικού κανονιστικού πλαισίου της ΕΕ, για την αντιμετώπιση του ζητήματος από την πλευρά της ζήτησης σε επίπεδο Ένωσης·

12. θεωρεί ότι μια νομοθετική πρόταση για την καθιέρωση υποχρέωσης δέουσας επιμέλειας στους φορείς εκμετάλλευσης που διαθέτουν στην εσωτερική αγορά βασικά αγαθά και προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα πρέπει να διασφαλίζει ότι τέτοια βασικά αγαθά και προϊόντα δεν προκαλούν αποψίλωση, υποβάθμιση των δασών και μετατροπή ή υποβάθμιση των φυσικών οικοσυστημάτων ή συναφείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· παρόμοια υποχρέωση δέουσας επιμέλειας θα πρέπει να ισχύει για τον χρηματοπιστωτικό τομέα· οι υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας θα πρέπει να ισχύουν για ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού και να καλύπτουν τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για την κοινωνική ευθύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εμπόριο· τονίζει ότι, προκειμένου να είναι αποτελεσματικότερο, το εν λόγω νομικό πλαίσιο θα πρέπει να περιλαμβάνει και επαρκή πρόσβαση στη δικαιοσύνη και σε ένδικα μέσα, καθώς και αποτελεσματική προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος σε χώρες οι οποίες εξάγουν φυσικούς πόρους· 

13. πιστεύει ότι οι μελλοντικές προτάσεις σχετικά με βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση θα πρέπει να αξιοποιούν τα διδάγματα που αντλήθηκαν από το σχέδιο δράσης FLEGT, τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία, τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/821 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[72] (ο «κανονισμός για τα ορυκτά από ζώνες συγκρούσεων»), την οδηγία 2014/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[73] (η «οδηγία για τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών»), τη νομοθεσία για την παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη (ΠΑΑ) αλιεία και άλλες πρωτοβουλίες της ΕΕ για τη ρύθμιση των αλυσίδων εφοδιασμού· και ζητεί από την ΕΕ να ενθαρρύνει την εθελοντική πιστοποίηση βιώσιμης διαχείρισης των δασών, που μπορεί να επαληθεύσει τη βιωσιμότητα και να είναι συμβατή με οποιοδήποτε ισχύον σύστημα δέουσας επιμέλειας·

14. ζητεί από την Επιτροπή τα μέτρα που πρόκειται να εγκριθούν να βασίζονται σε μια ενιαία και διαφοροποιημένη προσέγγιση όσον αφορά την αποψίλωση των δασών, λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλών της διαστάσεων και των συνδέσεών της τόσο με τη δημιουργία βιώσιμων επιχειρήσεων όσο και με την καταπολέμηση εγκληματικών οικονομικών συστημάτων. Για τον σκοπό αυτό, ζητεί διάλογο με τις τρίτες χώρες προκειμένου να αναλυθούν, κατά περίπτωση, οι κύριες αιτίες απώλειας της δασικής κάλυψης και η καταλληλότητα των μέτρων που πρόκειται να εφαρμοστούν·

15. τονίζει τη σημασία που έχουν η διενέργεια εκτίμησης επιπτώσεων και η συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων της, προκειμένου να καταρτιστούν κανόνες που δεν παραβλέπουν –αλλά μάλλον ενισχύουν– την ανταγωνιστικότητα και είναι λειτουργικοί και εφαρμόσιμοι σε όλους τους παράγοντες της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ· τονίζει επίσης ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι το εν λόγω πλαίσιο συνάδει με τους κανόνες του ΠΟΕ, δηλαδή είναι αναλογικό, δεν εισάγει διακρίσεις και δεν συνιστά αυθαίρετη ή αδικαιολόγητη διάκριση ή συγκεκαλυμμένο περιορισμό του διεθνούς εμπορίου· συνιστά να έχουν οι ΜΜΕ στη διάθεσή τους επαρκή στήριξη και μια μεταβατική περίοδο προκειμένου να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες στους νέους κανόνες·

16. υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι παράγοντες που οδηγούν στην αποψίλωση υπερβαίνουν τον δασικό τομέα καθαυτό και σχετίζονται με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η γαιοκτησία, η προστασία των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών, οι γεωργικές πολιτικές, η κλιματική αλλαγή, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι πολιτικές ελευθερίες· υπενθυμίζει τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζουν οι αυτόχθονες γυναίκες και οι αγρότισσες στην προστασία των δασικών οικοσυστημάτων· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για την αντιμετώπιση της αποψίλωσης των δασών ολιστικά, μέσω ενός συνεκτικού πλαισίου πολιτικής, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση των οικοσυστημάτων· πιστεύει ότι η ισότητα των φύλων στη δασική εκπαίδευση αποτελεί βασικό σημείο για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών που πρέπει να αντικατοπτρίζεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ·

17. υπενθυμίζει τη σημασία της τήρησης των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· υποστηρίζει τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία ενός δεσμευτικού μέσου του ΟΗΕ για τις διακρατικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τονίζει τη σημασία της ενεργού συμμετοχής της ΕΕ σε αυτήν τη διαδικασία·

18. τονίζει ότι στις διατάξεις περί δημόσιων συμβάσεων σε συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια κοινωνικής, περιβαλλοντικής και υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς κατά την ανάθεση συμβάσεων·

19. επιμένει ότι οι υποχρεωτικές απαιτήσεις σε επίπεδο Ένωσης πρέπει να συμπληρωθούν με ευρύτερη και ενισχυμένη παγκόσμια συνεργασία, ενισχυμένη παγκόσμια περιβαλλοντική διακυβέρνηση και συνεργασία με τις τρίτες χώρες μέσω τεχνικής συνδρομής, ανταλλαγής πληροφοριών και ορθών πρακτικών όσον αφορά τη συντήρηση, τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των δασών, και να αναγνωρίζονται ιδιαιτέρως οι πρωτοβουλίες για τη βιωσιμότητα τις οποίες αναλαμβάνει ο ιδιωτικός τομέας· απαιτείται ενίσχυση των προσπαθειών σε βασικά διεθνή φόρουμ, συμπεριλαμβανομένων των δράσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την ανάσχεση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και για την αποκατάσταση των δασών και την αποφυγή του αντίστροφου αποτελέσματος, δηλ. της εκτροπής των ανεπιθύμητων λόγω αποψίλωσης αλυσίδων εφοδιασμού σε άλλες περιοχές του κόσμου·

20. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν, μέσω του εμπορίου και της διεθνούς συνεργασίας, τις αναγκαίες επενδύσεις προκειμένου να ενσωματωθούν τα υψηλότερα πρότυπα βιωσιμότητας στους τομείς της δασοκομίας και στις αλυσίδες αξίας τους, και να προωθηθεί έτσι η κυκλική βιοοικονομία, ο οικολογικός τουρισμός, η έξυπνη γεωργία και άλλοι σχετικοί τομείς και στις τρίτες χώρες·

– να συμπεριλάβει στο παράρτημα της πρότασης ψηφίσματός της τις ακόλουθες συστάσεις:

Συμφωνίες Εθελοντικής Εταιρικής Σχέσης((VPA)

1.  η πρόταση θα πρέπει να εξασφαλίζει ασφάλεια δικαίου για όλους τους σχετικούς συμφεροντούχους σχετικά με κάθε νέο μέτρο και πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ που αφορά την τρέχουσα χρήση των Συμφωνιών Εθελοντικής Εταιρικής Σχέσης (VPA) όσον αφορά την Επιβολή της Δασικής Νομοθεσίας, τη Διακυβέρνηση και το Εμπόριο (FLEGT) και την αδειοδότηση, προκειμένου να διασφαλιστεί το ενδιαφέρον για επενδύσεις σε εξαγωγές μηδενικής αποψίλωσης στην ΕΕ· και ενθαρρύνει την Επιτροπή να θεσπίσει βασισμένες στο εμπόριο συμφωνίες εταιρικής σχέσης με τις χώρες που είναι μείζονος σημασίας παραγωγοί αγροτικών βασικών προϊόντων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κύριοι παράγοντες της αποψίλωσης από την πλευρά της προσφοράς.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (20.7.2020)

προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα

(2020/2006(INL))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Michèle Rivasi

(Πρωτοβουλία – Άρθρο 47 του Κανονισμού)

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες συστάσεις:

1. τονίζει ότι η δασική πολιτική αποτελεί πρωτίστως εθνική αρμοδιότητα, ωστόσο αναγνωρίζει ότι πολλές πολιτικές της Ένωσης έχουν αντίκτυπο στα δάση· καλεί την Ένωση να εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση νομοθετική πράξη που θα υποχρεώνει τις εταιρείες να επιδεικνύουν υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τους, ώστε να διασφαλίζουν ότι τα βασικά προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και διατίθενται στην αγορά της Ένωσης είναι βιώσιμα, μηδενικής αποψίλωσης, δεν υποβαθμίζουν τα δάση ή τα πλούσια σε βιοποικιλότητα οικοσυστήματα και συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με διεθνή εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα και άλλες διεθνείς υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τη δέουσα επιμέλεια για υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά· τονίζει ότι η εν λόγω νομοθεσία θα πρέπει να ακολουθεί μια προσέγγιση που να καλύπτει ταυτόχρονα διάφορα βασικά προϊόντα, να εφαρμόζεται για όλους τους οικονομικούς παράγοντες στην αλυσίδα εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών παραγόντων, τόσο ανάντη όσο και κατάντη, να παρέχει πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τα θύματα, να συνοδεύεται από ισχυρό μηχανισμό υποβολής εκθέσεων, δημοσιοποίησης και επιβολής, συμπεριλαμβανομένων αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων για τη μη συμμόρφωση, και θα πρέπει να βασίζεται στα διδάγματα της υφιστάμενης νομοθεσίας, όπως η νομοθεσία που αφορά τα ορυκτά που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων, ο κανονισμός για την ξυλεία και οι ρυθμίσεις για την αδήλωτη και ανεξέλεγκτη αλιεία, που –ανεξαιρέτως– περιλαμβάνουν υποχρεωτικές απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας·

2. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει ένα τέτοιο κανονιστικό πλαίσιο σε διεθνές επίπεδο· για τον σκοπό αυτό, τονίζει τη σημασία του διατομεακού συντονισμού και του σχεδιασμού εταιρικών σχέσεων, σε στενή συνεργασία με τις χώρες παραγωγής και κατανάλωσης, για την ολιστική αντιμετώπιση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών, ιδίως σε βασικά διεθνή φόρα, κάτι που συνεπάγεται, για παράδειγμα, την προώθηση μιας κοινής αντίληψης των βιώσιμων και μηδενικής αποψίλωσης αλυσίδων εφοδιασμού και διαφανών αλυσίδων αξίας, με βάση μια αξιόπιστη μεθοδολογία την οποία υιοθετούν και οι χώρες εταίροι·

3.  τονίζει επίσης ότι το νέο κανονιστικό πλαίσιο δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε αθέμιτο ανταγωνισμό ή σε υπερβολικό διοικητικό φόρτο για τις ΜΜΕ και ζητεί να παρασχεθεί στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες για την προσαρμογή στο προτεινόμενο νέο κανονιστικό πλαίσιο, ιδίως όσον αφορά τη διαφοροποίηση του εισοδήματος· τονίζει τη σημασία της θέσπισης συνοδευτικών μέτρων για την αντιστάθμιση των ενδεχόμενων απωλειών εισοδήματος των ΜΜΕ και για τη στήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών ώστε να προσαρμοστούν στο νέο νομικό πλαίσιο·

4. παροτρύνει την Ένωση να αναλάβει ηγετικό ρόλο και αποφασιστική δράση, καθώς ο ρυθμός αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο συνεχίζει να επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια, παρά τον πολλαπλασιασμό των διεθνών πρωτοβουλιών· υπογραμμίζει ότι ο πολλαπλασιασμός των πρωτοβουλιών μηδενικής αποψίλωσης από τον ιδιωτικό τομέα δημιουργεί μια δυναμική για συνέργειες πολιτικής· επιμένει, ωστόσο, ότι η καθιέρωση συστημάτων επισήμανσης και πιστοποίησης για προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης δεν είναι επαρκής, ιδίως στο πλαίσιο της κρίσης όσον αφορά το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, και ότι απαιτούνται περαιτέρω κατευθυντήριες γραμμές για τη διαμόρφωση του σχεδιασμού, της εφαρμογής και της παρακολούθησης τέτοιων πρωτοβουλιών της αλυσίδας εφοδιασμού για τη μείωση της αποψίλωσης από ιδιωτικές πρωτοβουλίες·

5. καλεί τον ιδιωτικό τομέα να εκπληρώσει χωρίς καθυστέρηση τις δεσμεύσεις του για μηδενική αποψίλωση των δασών, διασφαλίζοντας παράλληλα πλήρη διαφάνεια όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις εν λόγω δεσμεύσεις· για τον σκοπό αυτό, τονίζει την ανάγκη να ενισχυθούν οι απαιτήσεις σχετικά με τις εθελοντικές πιστοποιήσεις για κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, ιδίως με την προώθηση της πρόσβασης των μικρών παραγωγών στην πιστοποίηση, τη διευκόλυνση της χρήσης ανεξάρτητου ελέγχου, την ενίσχυση των διαδικασιών προσφυγής και της διαφάνειας τους και την επίλυση διαφορών, καθώς και με τη θέσπιση υψηλών αξιών διατήρησης και αυστηρών κριτηρίων αποθεμάτων άνθρακα, την εξασφάλιση της μετατροπής των οικοσυστημάτων και την απουσία φύτευσης σε τυρφώνες και την εξασφάλιση του σεβασμού των εθιμικών δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας και καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με τον ιδιωτικό τομέα για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, καθώς και για την εναρμόνιση των δεδομένων·

6. γενικότερα, καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ενίσχυση των προτύπων και των συστημάτων πιστοποίησης που συμβάλλουν στην ταυτοποίηση και την προώθηση βασικών προϊόντων μηδενικής αποψίλωσης σε τρίτες χώρες· επιμένει ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η συνεργασία με τις χώρες παραγωγής μέσω τεχνικής βοήθειας, ανταλλαγής πληροφοριών και ορθών πρακτικών, καθώς και να προσδιοριστούν κοινές δραστηριότητες για τη διαμόρφωση των εξελίξεων σε επίπεδο πολιτικής με βάση την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών, διαφανείς αλυσίδες εφοδιασμού και αποτελεσματικούς μηχανισμούς παρακολούθησης·

7. ζητεί ο τομέας της δασοκομίας να κατέχει εξέχουσα θέση στον προσεχή Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) και να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό του Εξωτερικού Επενδυτικού Σχεδίου και των περιφερειακών μηχανισμών συνδυασμού πόρων για την προσέλκυση ιδιωτικών πόρων για βιώσιμη διαχείριση των δασών· ζητεί να ενισχυθούν τα πρότυπα και τα συστήματα πιστοποίησης που υπάρχουν ήδη αντί να θεσπιστούν νέα και τονίζει ότι τα εν λόγω πρότυπα και τα συστήματα πιστοποίησης πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες του ΠΟΕ·

8. καλεί την Ένωση να ενισχύσει τα πρότυπά της όσον αφορά την υποχρεωτική δημοσιοποίηση πληροφοριών από τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με την παραγωγή ή την επεξεργασία βασικών προϊόντων που ενέχουν κίνδυνο για τα δάση και ζητεί την εφαρμογή της στρατηγικής για τη βιοοικονομία· αναγνωρίζει τη θετική οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική συμβολή του δασικού κλάδου και ζητεί περαιτέρω επενδύσεις στην έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογική πρόοδο·

9. εκφράζει ικανοποίηση για την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με την περαιτέρω ενσωμάτωση διατάξεων για την αποψίλωση των δασών στο οικολογικό σήμα της ΕΕ, στις πράσινες δημόσιες συμβάσεις και σε άλλες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει πρωτοβουλίες στο πλαίσιο αυτό·

10. ειδικότερα, καλεί την Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλίες για την απαγόρευση της δημόσιας αγοράς εισαγόμενων προϊόντων που οδηγούν σε αποψίλωση των δασών, στο πλαίσιο της πολυμερούς συμφωνίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για τις δημόσιες συμβάσεις (ΣΔΣ) και της οδηγίας 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[74]·

11. σημειώνει ότι η μεγαλύτερη πρόσβαση στα τελωνειακά δεδομένα σχετικά με τα προϊόντα που εισάγονται στην Ένωση θα ενισχύσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει τελωνειακή εταιρική σχέση εντός της Ένωσης και να επεκτείνει παράλληλα τις απαιτήσεις για τα τελωνειακά δεδομένα, ιδίως συμπεριλαμβάνοντας τον εξαγωγέα και τον κατασκευαστή ως υποχρεωτικά στοιχεία τελωνειακών δεδομένων, και να ενισχύσει έτσι τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας·

12. υπενθυμίζει ότι η αυξανόμενη ζήτηση ξυλείας στην Ένωση για υλικά, ενέργεια και για τη βιοοικονομία αυξάνει τους κινδύνους αποψίλωσης η οποία συνδέεται με τις εισαγωγές, αρπαγής γαιών, αναγκαστικών εκτοπίσεων και παραβιάσεων των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών· ζητεί να δοθεί τέλος στην παράνομη υλοτομία και να εφαρμόζεται η ιχνηλασιμότητα της ξυλείας και των προϊόντων ξυλείας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού·

13. τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματική αναγνώριση και ο σεβασμός των εθιμικών δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας των κοινοτήτων και των αυτοχθόνων πληθυσμών που εξαρτώνται από τα δάση ως ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης σύμφωνα με τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του FAO για την υπεύθυνη διαχείριση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος γης, αλιευμάτων και δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας (VGGT), τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών (UNDRIP) και τη σύμβαση αριθ. 169 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τη διάδοση, τη χρήση και την εφαρμογή των VGGT σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, μεταξύ άλλων μέσω του Εξωτερικού Επενδυτικού Σχεδίου·

14. σημειώνει ότι θα πρέπει να δοθεί στα ώριμα δάση η προσοχή την οποία αξίζουν, δεδομένου ότι συνεισφέρουν στη γνώση και την υγεία που δεν πρέπει να στερηθούν οι μελλοντικές γενιές· εκφράζει την ανησυχία του για την απώλεια βιοποικιλότητας που παρατηρείται σε διάφορα μέρη του κόσμου λόγω της κλιματικής αλλαγής, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, και υπενθυμίζει ότι η πρόληψη της απώλειας της βιοποικιλότητας θα πρέπει επίσης να αποτελεί προτεραιότητα για την Ένωση·

15. τονίζει ότι η πολιτική της Ένωσης για τη βιοενέργεια θα πρέπει να ανταποκρίνεται σε αυστηρά κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια·

16. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι πολιτικές που αποσκοπούν στην προστασία της βιοποικιλότητας και στον μετριασμό της αλλαγής του κλίματος δεν είναι αυτομάτως αμοιβαία υποστηρικτικές· ανησυχεί ιδιαίτερα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την αύξηση των εισαγωγών βιομάζας, που μπορεί να οδηγήσουν σε μη βιώσιμες πρακτικές οι οποίες προκαλούν αποψίλωση δασών στο εξωτερικό εάν δεν παρακολουθούνται δεόντως· ειδικότερα, προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν πλήρως υπόψη τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην αποψίλωση των δασών η αυξανόμενη χρήση βιοκαυσίμων και βιομάζας·

17. γενικότερα, ζητεί διεξοδική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αυξανόμενων εισαγωγών βιομάζας και ζητεί την αναθεώρηση της οδηγίας 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[75] ώστε να συνάδει με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Ένωσης σε σχέση με την Ατζέντα 2030, τη συμφωνία του Παρισιού και τη σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα, κάτι που συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, την έγκριση κριτηρίων κοινωνικής βιωσιμότητας, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων αρπαγής γαιών, σύμφωνα με τα διεθνή δικαιώματα γαιοκτησίας, και ιδίως τη σύμβαση αριθ. 169 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και τις αρχές της Επιτροπής για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια σχετικά με τις υπεύθυνες επενδύσεις στα γεωργικά και επισιτιστικά συστήματα·

18. καλεί την Ένωση να συμμορφωθεί με την αρχή της συνοχής των πολιτικών για την ανάπτυξη, όπως ορίζεται στο άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να διασφαλίσει τη συνοχή μεταξύ των πολιτικών της στους τομείς της ανάπτυξης, των εξωτερικών, του εμπορίου, της γεωργίας, της ενέργειας, της έρευνας και καινοτομίας, του κλίματος και της βιοποικιλότητας· ειδικότερα, προτρέπει την Ένωση να επενδύσει περισσότερο σε προγράμματα που προωθούν πιο ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή, πιο βιώσιμες και πιο εκτατικές γεωργικές πρακτικές, όπως επίσης και τη βιώσιμη διαφοροποίηση, την αγροοικολογία και την αγροδασοκομία, και αντιστρέφουν έτσι την τάση της αποψίλωσης δασών για να καθίστανται διαθέσιμες μεγαλύτερες εκτάσεις γης, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας·

19. καλεί την Ένωση να στηρίξει τις χώρες εταίρους στην ανάπτυξη βιώσιμης διαχείρισης των δασών και στρατηγικών, βάσει επιστημονικών στοιχείων, που είναι καίριας σημασίας για τη μείωση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών· υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, τη σημασία που έχει η διατήρηση των υφιστάμενων δασών ανέπαφων και η ανάπτυξή τους με βάση το οικολογικό δυναμικό τους ως αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπιση της διπλής παγκόσμιας κρίσης της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας, ενώ η δάσωση και η αναδάσωση θα πρέπει να συμβάλουν επίσης στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων που έχουν υποστεί ζημίες, στην αναγέννηση των εδαφών με σκοπό την αποφυγή της διάβρωσης και της απώλειας θρεπτικών ουσιών και στην αύξηση της δενδροκάλυψης για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, όπως αναφέρεται στις επιδιώξεις του ΣΒΑ 15· καλεί επίσης την Ένωση να παράσχει στήριξη σε τρίτες χώρες με στόχο τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που δεν βασίζονται στην ξυλεία, ώστε να μειωθεί έτσι η πίεση που υφίστανται τα δάση εξαιτίας της χρήσης ξυλείας ως καυσίμου·

20. επισημαίνει ότι τα μέτρα της Ένωσης θα πρέπει να επικεντρωθούν επίσης στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των νόμιμων δραστηριοτήτων υλοτόμησης που επιτρέπονται στο πλαίσιο εναλλακτικών χρήσεων γης, ιδίως για δραστηριότητες εκτροφής βοοειδών, εξόρυξης και γεωτρήσεων, που αποτελούν βασικούς παράγοντες αποψίλωσης των δασών, υποβάθμισης οικοσυστημάτων, καθώς και καταστροφής οικοτόπων, σε συνδυασμό με την εντατική γεωργία·

21. επισημαίνει ότι το 80% περίπου της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο οφείλεται στην επέκταση της γης που χρησιμοποιείται για τη γεωργία, και επιδεινώνεται από τη νόμιμη και παράνομη υλοτομία για καύσιμα και εξαγωγές· τονίζει ότι το γεωργικό μοντέλο της Ένωσης εξαρτάται από τις εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων πρωτεϊνούχων ζωοτροφών, η καλλιέργεια των οποίων σε υπερπόντια εδάφη συχνά αποτελεί έναν από τους παράγοντες αποψίλωσης των δασών και καταστροφής των τροπικών δασών·

22. ζητεί να θεσπιστούν κριτήρια βιωσιμότητας σχετικά με τις εισαγωγές ζωοτροφών, ώστε να ενθαρρυνθούν οι τρίτες χώρες να καλλιεργούν πρωτεϊνούχα φυτά με βιώσιμο τρόπο που δεν βλάπτει το περιβάλλον ή την κοινωνία και δεν οδηγεί σε μαζική αποψίλωση των δασών· καλεί την Ένωση, ως έσχατη λύση, να σταματήσει σταδιακά τις εισαγωγές σόγιας από τρίτες χώρες που δεν είναι πρόθυμες να υιοθετήσουν τέτοια κριτήρια βιωσιμότητας·

23. επαναλαμβάνει ότι η εμπορική πολιτική της Ένωσης θα πρέπει να συνάδει με τις διεθνείς περιβαλλοντικές δεσμεύσεις της και να συμβάλλει στην υλοποίησή τους· στο πλαίσιο αυτό, τονίζει ότι η συμφωνία του Παρισιού θα πρέπει να αποτελέσει ουσιαστικό στοιχείο των μελλοντικών εμπορικών συμφωνιών της Ένωσης· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να συμπεριλάβει φιλόδοξες διατάξεις για τα δάση και τη βιοποικιλότητα σε όλες τις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων εύρωστων, συνεκτικών και εκτελεστών κεφαλαίων για τη βιωσιμότητα, που ενσωματώνουν, μεταξύ άλλων, δείκτες αξιολόγησης για τη βιωσιμότητα για βασικά γεωργικά προϊόντα, διατάξεις για τη διασφάλιση της ελεύθερης, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεσης των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων και για τη διασφάλιση της αναγνώρισης των δικαιωμάτων εγγείου ιδιοκτησίας των κοινοτήτων και των αυτοχθόνων πληθυσμών που εξαρτώνται από τα δάση· τονίζει ότι οι διατάξεις αυτές θα πρέπει να είναι δεσμευτικές και εκτελεστές μέσω ενός αποτελεσματικού μηχανισμού παρακολούθησης που θα επιτρέπει στα άτομα να ζητούν επανόρθωση, ιδίως με την παροχή προσβάσιμων μηχανισμών υποβολής καταγγελιών και συστημάτων αξιολόγησης για να διασφαλίζεται η λογοδοσία και η διαφάνεια· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά τις επιπτώσεις των εμπορικών συμφωνιών στην αποψίλωση των δασών στο πλαίσιο των εκτιμήσεων επιπτώσεων στη βιωσιμότητα (SIA) και άλλων συναφών εκτιμήσεων, συμπεριλαμβανομένων της κατάστασης των δασών, των φυσικών οικοσυστημάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βάσει αξιόπιστων δεδομένων και μεθοδολογιών αξιολόγησης·

24. ζητεί να ενισχυθεί η συνεργασία ΕΕ-ΑΚΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί το εντεινόμενο πρόβλημα της αποψίλωσης των δασών και της απερήμωσης στις χώρες ΑΚΕ, μέσω της ανάπτυξης σχεδίων δράσης που έχουν στόχο τη βελτίωση της διαχείρισης και της διατήρησης των δασών και τη δημιουργία συστημάτων παρακολούθησης· καλεί την Ένωση να διασφαλίσει ότι η αποψίλωση των δασών περιλαμβάνεται στον πολιτικό διάλογο σε επίπεδο χωρών και να βοηθήσει τις χώρες εταίρους να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν εθνικά πλαίσια για τα δάση και τις βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού, στηρίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική εφαρμογή των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (NDC) των χωρών εταίρων σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού·

25. προτρέπει την Επιτροπή να ενισχύσει τη συνεργασία με τις χώρες παραγωγής και κατανάλωσης, καθώς και με τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών, αναπτύσσοντας κατευθυντήριες γραμμές, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης βάσει ορισμένων κριτηρίων, προκειμένου να καταδείξει την αξιοπιστία και τη σταθερότητα των διαφόρων προτύπων και συστημάτων που έχουν στόχο τον εντοπισμό και την προώθηση βασικών προϊόντων μηδενικής αποψίλωσης·

26. τονίζει ότι η κλιματική αλλαγή, η αποψίλωση των δασών, η καταστροφή των οικοτόπων και η απώλεια βιοποικιλότητας επιτείνουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης ζωοανθρωπονόσων από τα ζώα στον άνθρωπο, όπως συνέβη στην περίπτωση της COVID-19·

27. πιστεύει ότι η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τα αποτυπώματα κατανάλωσης ενθαρρύνει την αλλαγή συμπεριφοράς και την επιλογή βιώσιμων και μηδενικής αποψίλωσης προϊόντων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (3.6.2020)

προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα

(2020/2006(INL))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Mauri Pekkarinen

(Πρωτοβουλία – Άρθρο 47 του Κανονισμού)

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, αρμόδια επί της ουσίας:

– να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες συστάσεις:

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο μπορεί να καταπολεμηθεί με την αναγνώριση της αξίας των δασών, την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των μοντέλων κατανάλωσής μας, την εξασφάλιση της οικονομικής αξίας των δασών και με τη διασφάλιση των γαιοκτητικών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παράλληλα, είναι ζωτικής σημασίας να προστατευθούν τα πρωτογενή δάση και να προωθηθεί η αποκατάσταση των δευτερογενών δασών·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υγιή δάση των οποίων η διαχείριση και η χρήση γίνονται με βιώσιμο τρόπο είναι ουσιώδους σημασίας για την τήρηση των δεσμεύσεων σε παγκόσμιο επίπεδο και για την επίτευξη των στόχων πολιτικής της Ένωσης·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα οφέλη για το κλίμα και οι άλλες υπηρεσίες οικοσυστήματος που παρέχουν τα δάση και ο δασικός τομέας θα έχουν καίρια σημασία για την τήρηση διεθνών δεσμεύσεων της Ένωσης, όπως οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ και οι δεσμεύσεις βάσει του Πρωτοκόλλου του Κιότο, της Συμφωνίας του Παρισιού και άλλων διεθνών πράξεων·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιώσιμη διαχείριση των δασών μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην πρόληψη της αποψίλωσης και ότι έχει θετική επίδραση στην υγεία και την πολυμορφία των δασών·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμμεση αλλαγή της χρήσης γης μπορεί να προκύψει όταν εκτάσεις που προηγουμένως διατίθεντο για την παραγωγή τροφίμων ή ζωοτροφών αλλάζουν χρήση για παραγωγή βιοκαυσίμων, βιορευστών και καυσίμων βιομάζας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε επέκταση των γεωργικών εκτάσεων σε περιοχές με υψηλά αποθέματα άνθρακα, συμβάλλοντας έτσι στην αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών και η μετατροπή οικοσυστημάτων σε συγκεκριμένα μέρη του κόσμου μπορεί να συνδέονται με παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του, της 15ης Ιανουαρίου 2020, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία[76], το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει, χωρίς καθυστέρηση, πρόταση για ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο που θα βασίζεται στη δέουσα επιμέλεια, με στόχο τη διασφάλιση βιώσιμων αλυσίδων εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης για τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ξυλώδεις πρώτες ύλες και τα ξυλώδη προϊόντα θα πρέπει να προέρχονται μόνον από δάση τα οποία υλοτομούνται νόμιμα σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης διαχείρισης των δασών που αναπτύσσονται βάσει διεθνών διαδικασιών περί δασών, όπως οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης (ιδίως ο ΣΒΑ 15) του ΟΗΕ και η Forest Europe, που περιλαμβάνουν περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς καθώς και οικονομικούς στόχους·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ανάγκη να προωθηθεί η εφαρμογή του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία (EUTR)[77], προκειμένου να προλαμβάνεται η διάθεση παράνομα υλοτομημένης ξυλείας στην εσωτερική αγορά·

1. υπογραμμίζει τον πολυλειτουργικό ρόλο των δασών στην κοινωνία και το ευρύ φάσμα υπηρεσιών οικοσυστήματος που παρέχουν, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνδέονται με την παροχή πρώτων υλών, την ανανεώσιμη ενέργεια, την τροφοδότηση με οξυγόνο, την παγίδευση CO2, την ποιότητα του αέρα, την αποθήκευση και το φιλτράρισμα του νερού και τον έλεγχο της διάβρωσης·

2. σημειώνει ότι, εφόσον η βιώσιμη διαχείριση των δασών επιτρέπει την εκμετάλλευση της αξίας της δασοκομίας σε βάθος χρόνου, το οικονομικό κίνητρο για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών δίνει τη δυνατότητα διπλασιασμού –το λιγότερο– των δασικών πόρων, δεδομένου ότι η υλοτόμηση πραγματοποιείται με βραδύτερο ρυθμό σε σύγκριση με την ανάπτυξη και, επομένως, ο όγκος των δασών συνεχίζει να αυξάνεται·

3. υπενθυμίζει ότι η Ένωση λαμβάνει μέτρα έναντι του κινδύνου αποψίλωσης μέσω του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία (EUTR), της ανακοίνωσης της Επιτροπής της 21ης Μαΐου 2003 με τίτλο «Επιβολή της δασικής νομοθεσίας, διακυβέρνηση και εμπόριο - Πρόταση για ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ» (FLEGT), των συμφωνιών εθελοντικής εταιρικής σχέσης που προωθούν διαδικασίες με συμμετοχή πολλών ενδιαφερόμενων μερών στις χώρες παραγωγής και της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (RED II)[78], που περιλαμβάνουν διάφορους κανόνες και θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πολύτιμη βάση για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου αποψίλωσης των δασών και παράνομης υλοτομίας· σημειώνει ότι η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (RED II) επεκτείνει την υποχρέωση εκπλήρωσης των κριτηρίων βιωσιμότητας της Ένωσης από τα βιοκαύσιμα σε όλες τις τελικές χρήσεις της βιοενέργειας, συμπεριλαμβανομένων της θέρμανσης/ψύξης και της ηλεκτρικής ενέργειας· ωστόσο, δεδομένου ότι καλύπτει μόνον τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοενέργειας, δεν μπορεί επί του παρόντος να διασφαλίσει την απαγόρευση της μη ενεργειακής χρήσης βασικών προϊόντων, που συνδέονται με την αποψίλωση δασών ή τη μετατροπή οικοσυστημάτων, ως βιοκαυσίμων·

4. υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης μιας βιώσιμης βιοοικονομίας που θα αποδίδει υψηλή οικονομική αξία στα προϊόντα που παράγονται με βιώσιμες μεθόδους·

5. υπενθυμίζει ότι η οδηγία RED II περιορίζει τον βαθμό στον οποίο συνεισφέρουν στην επίτευξη του στόχου της Ένωσης για την ανανεώσιμη ενέργεια οι καλλιέργειες για παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών που θεωρείται ότι ενέχουν υψηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης, και σε σχέση με τις οποίες παρατηρείται σημαντική επέκταση της περιοχής παραγωγής πρώτων υλών σε εκτάσεις με υψηλό απόθεμα άνθρακα· σημειώνει ότι η συνεισφορά αυτών των βιοκαυσίμων με υψηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης θα μειωθεί στο 0 % ως το 2030· θεωρεί ότι πρόκειται για μια διάταξη ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι περιορίζει τις αρνητικές και ανεπιθύμητες επιπτώσεις που έχει η πολιτική της Ένωσης για την ανανεώσιμη ενέργεια στην αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο·

6. σημειώνει ότι, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορούν να αποφευχθούν οι επιπτώσεις της έμμεσης αλλαγής χρήσης γης που προκαλούνται από καύσιμα τα οποία θεωρούνται γενικά ως υψηλού κινδύνου έμμεσης αλλαγής χρήσης γης· εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι η Επιτροπή, εξουσιοδοτημένη από τους συννομοθέτες δυνάμει της οδηγίας RED II, έχει ορίσει κριτήρια για τον προσδιορισμό και την πιστοποίηση των βιοκαυσίμων, βιορευστών και καυσίμων βιομάζας με χαμηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης· σημειώνει ότι αυτά τα πιστοποιημένα βιοκαύσιμα εξαιρούνται από τα όρια και τον στόχο σταδιακής μείωσης που έχουν καθοριστεί για τα βιοκαύσιμα με υψηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης·

7. τονίζει, ειδικότερα, την ανάγκη για ανεξάρτητη παρακολούθηση της παραγωγής και του εμπορίου βασικών προϊόντων που σχετίζονται με την αποψίλωση των δασών· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της στα θέματα αυτά μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» και να υποστηρίξει την ανεξάρτητη παρακολούθηση στις χώρες παραγωγής, καθώς και τη μεταξύ τους ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και διδαγμάτων, προκειμένου να βελτιώσουν τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούν και τον βαθμό λεπτομέρειας των πληροφοριών·

8. υπογραμμίζει τον ουσιώδη ρόλο της έρευνας και καινοτομίας στην ενίσχυση της συμβολής της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και του δασικού τομέα όσον αφορά την αντιμετώπιση των προβλημάτων της αποψίλωσης των δασών και της κλιματικής αλλαγής·

9. τονίζει τη σημασία της εκπαίδευσης και του ειδικευμένου και κατάλληλα καταρτισμένου εργατικού δυναμικού για την επιτυχή εφαρμογή της βιώσιμης διαχείρισης των δασών στην πράξη· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα και να χρησιμοποιήσουν υφιστάμενες εταιρικές σχέσεις για να διευκολύνουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον εν λόγω τομέα·

10. τονίζει την ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι συνδέσεις μεταξύ του δασικού τομέα και άλλων τομέων, καθώς και η σημασία της ψηφιοποίησης και της επένδυσης σε έρευνα και καινοτομία για την παρακολούθηση της αποψίλωσης των δασών·

11. υπογραμμίζει τη συμβολή μη κυβερνητικών οργανώσεων, περιβαλλοντικών ακτιβιστών, ενώσεων του κλάδου, καθώς και μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, στην καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας που οδηγεί σε αποψίλωση των δασών, απώλεια βιοποικιλότητας και αυξημένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου·

12. υπογραμμίζει τον θετικό ρόλο των δασικών βιομηχανιών της Ένωσης στην προαγωγή παγκόσμιων προτύπων για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών· πιστεύει ότι οι βιομηχανίες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις της Ένωσης στον δασικό τομέα θα πρέπει να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στον διάλογο με τις χώρες εταίρους όσον αφορά τον τρόπο περαιτέρω προώθησης της βιωσιμότητας στο σύνολο της αλυσίδας αξίας· σημειώνει, ωστόσο, ότι περίπου το 80 % της αποψίλωσης δασών σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλείται από τη γεωργία και, συνεπώς, πιστεύει ότι τα πρότυπα και τα συστήματα πιστοποίησης θα πρέπει να στοχεύσουν με ακρίβεια τον συγκεκριμένο τομέα·

13. τονίζει την ανάγκη να ενισχυθούν τα πρότυπα και τα συστήματα πιστοποίησης που ήδη υπάρχουν αντί να ενσωματωθούν νέα πρότυπα και συστήματα πιστοποίησης· σημειώνει, επιπλέον, ότι αυτά τα πρότυπα και τα συστήματα πιστοποίησης πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου·

14. τονίζει ότι είναι σημαντικό να λαμβάνονται αποφάσεις βάσει στοιχείων όσον αφορά τις πολιτικές που σχετίζονται με τα δάση, τον δασικό τομέα και τις αλυσίδες αξίας του· αναγνωρίζει ότι η βιώσιμη και ενεργός διαχείριση των δασών είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να προλαμβάνεται η καταστροφή και η αποψίλωση των δασών και να διατηρείται η βιοποικιλότητα·

15. τονίζει ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση ζητημάτων εκτός της Ένωσης, με εστίαση στις τροπικές περιοχές και στους παράγοντες εκτός του δασικού τομέα που έχουν αντίκτυπο στις μη βιώσιμες πρακτικές στα δάση, με αποτέλεσμα την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών·

16. σημειώνει ότι είναι σημαντικό να συμπεριληφθεί η αποψίλωση των δασών στους πολιτικούς διαλόγους σε επίπεδο χωρών και να βοηθηθούν οι χώρες εταίροι στην ανάπτυξη και εφαρμογή εθνικών πλαισίων για τη δασοκομία και τη βιώσιμη δασοκομία· τονίζει ότι αυτά τα εθνικά πλαίσια πρέπει να αντανακλούν τις εγχώριες ανάγκες και τις παγκόσμιες δεσμεύσεις· τονίζει την ανάγκη να εφαρμοστούν μηχανισμοί παροχής κινήτρων για τους μικροκαλλιεργητές, προκειμένου να διατηρούν και να βελτιώνουν το οικοσύστημα και τα προϊόντα που παράγονται από τη βιώσιμη δασοκομία και γεωργία·

17. τονίζει ότι είναι απαραίτητο να βελτιωθούν οι μηχανισμοί που μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό της πηγής ή της προέλευσης ξυλείας που διατίθεται στην εσωτερική αγορά·

18. επισημαίνει ότι μόνο με εθελοντικά μέτρα και συστήματα δεν θα είναι δυνατό να σταματήσει η αποψίλωση και η υποβάθμιση των δασών· θεωρεί ότι η νομοθεσία περί δέουσας επιμέλειας στο πλαίσιο αυτό είναι ένα πιθανό εργαλείο, που προβλέπει ότι τα προϊόντα τα οποία θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και διατίθενται στην εσωτερική αγορά πρέπει να διαθέτουν αλυσίδες εφοδιασμού που δεν προκύπτουν από την αποψίλωση και άλλες δραστηριότητες οι οποίες παραβιάζουν τα περιβαλλοντικά και τα ανθρώπινα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, ή προκαλούν την υποβάθμιση των δασών και τη μετατροπή ή την υποβάθμιση φυσικών οικοσυστημάτων, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τις διεθνείς υποχρεώσεις· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή σχετικά με την υποβολή πρότασης για ενωσιακό νομικό πλαίσιο ως προς αυτό, με βάση τη δέουσα επιμέλεια και μια εκτίμηση επιπτώσεων που θα εστιάζει ιδιαίτερα στις ΜΜΕ· υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι το νέο αυτό νομικό πλαίσιο θα δημιουργήσει ευκαιρίες για τις ΜΜΕ και δεν θα οδηγήσει σε υπερβολικό διοικητικό φόρτο·

– να συμπεριλάβει στο παράρτημα της πρότασης ψηφίσματός της τις ακόλουθες συστάσεις:

19. ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει την ενίσχυση της χρήσης του δορυφορικού συστήματος Copernicus για την παρακολούθηση των δασών και την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και ζημιών, συμπεριλαμβανομένων της παρακολούθησης και του προσδιορισμού των αιτιών των πυρκαγιών και των δασικών ζημιών, της αποψίλωσης των δασών και της μετατροπής οικοσυστημάτων, της διευκόλυνσης της πρόσβασης των αρμόδιων αρχών σε κάθε κράτος μέλος και της εξασφάλισης άμεσης πηγής ανοικτών δεδομένων για ΜΜΕ ή νεοφυείς επιχειρήσεις·

20. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης ώστε να ειδοποιούνται οι καταναλωτές, οι δημόσιες αρχές και οι εταιρείες σχετικά με την προμήθεια βασικών προϊόντων από περιοχές οι οποίες διατρέχουν κίνδυνο αποψίλωσης·

21. ζητεί από την Επιτροπή να ενισχύσει τη συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, με σκοπό να διασφαλίσει ότι συμμορφώνονται με την αρχή της υπεύθυνης διαχείρισης των δασών, τις υπεύθυνες πρακτικές εφοδιασμού και τη βιώσιμη παραγωγή·

22. καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της, από κοινού με τα κράτη μέλη, προκειμένου να ενισχύσει τα πρότυπα και τα συστήματα πιστοποίησης που συμβάλλουν στην ταυτοποίηση και την προώθηση βασικών προϊόντων μηδενικής αποψίλωσης·

23. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη διαφάνεια των αλυσίδων εφοδιασμού, να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο αποψίλωσης των δασών για τον κλάδο και τους καταναλωτές και να δώσει η δυνατότητα στον κλάδο και στους καταναλωτές να συμβάλουν στη δημιουργία αλυσίδων εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης·

24. προτρέπει την Επιτροπή να ενισχύσει το σχέδιο δράσης FLEGT της ΕΕ, εστιάζοντας στις συμφωνίες εθελοντικής εταιρικής σχέσης (VPA) ως καίριας σημασίας διμερείς εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες, και να το ενσωματώσει στη νέα ευρωπαϊκή δασική στρατηγική προκειμένου να ενθαρρύνει τις τρίτες χώρες να εγκαταλείψουν τις πολιτικές αποψίλωσης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ (24.9.2020)

προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα

(2020/2006(INL))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Martin Häusling

(Πρωτοβουλία – Άρθρο 47 του Κανονισμού)

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. σημειώνει ότι ο τομέας της δασοκομίας απασχολεί τουλάχιστον 500 000 άτομα απευθείας[79] στην Ένωση και 13 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως[80], και ότι αυτές οι θέσεις εργασίας εντοπίζονται ιδίως στις αγροτικές περιοχές·

2. σημειώνει ότι η κλιματική αλλαγή και οι πυρκαγιές ασκούν μεγάλη πίεση στα δάση σε παγκόσμιο επίπεδο· επισημαίνει ότι τα δάση, πέραν του ότι αποτελούν ζωτικούς οικοτόπους για έναν τεράστιο αλλά ταχέως μειούμενο αριθμό ζωικών και φυτικών ειδών παγκοσμίως, συνιστούν σημαντικά αποθέματα άνθρακα και καταβόθρες· σημειώνει ότι τα δάση προστατεύουν το έδαφος, ρυθμίζουν τους υδρολογικούς κύκλους και –στο πλαίσιο κατάλληλων πρακτικών εξόρυξης και διαχείρισης– μπορούν να αποτελέσουν βιώσιμη πηγή ξύλου· τονίζει, επομένως, ότι η βιώσιμη διαχείριση των δασών είναι καίριας σημασίας για την ανάσχεση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και, ως εκ τούτου, αξίζει να προωθηθεί σε τρίτες χώρες·

3. σημειώνει ότι, μεταξύ 1990 και 2015, η παγκόσμια δασική έκταση μειώθηκε κατά 129 εκατομμύρια εκτάρια, κυρίως λόγω της γεωργικής παραγωγής, της οποίας το ένα τρίτο εξάγεται· επισημαίνει ότι η σόγια, το φοινικέλαιο και το κακάο αντιπροσωπεύουν το 80 % των εισαγωγών της Ένωσης από αποψιλωμένες περιοχές· επισημαίνει ότι, παρά την παγκόσμια κατάσταση μείωσης της δασικής κάλυψης, η έκταση της Ένωσης που καλύπτεται από δάση, φυτείες και δασικές εκτάσεις αυξάνεται και καλύπτει πάνω από το 40 % της επικράτειάς της·

4. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η αποψίλωση των δασών στην Ένωση αντιπροσωπεύει το 10 %[81] της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως λόγω της εξάρτησής της από εισαγόμενο φοινικέλαιο για βιοκαύσιμα και τρόφιμα, σόγια για ζωοτροφές, κρέας, κακάο, αραβόσιτο, ξυλεία κ.λπ.·

5. καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις νομοθετικές προτάσεις της ορισμούς της μηδενικής αποψίλωσης και της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων, οι οποίοι θα πρέπει να εστιάζουν πρωτίστως στους κύριους παράγοντες της αποψίλωσης των δασών, συμπεριλαμβανομένων βασικών προϊόντων όπως το φοινικέλαιο, η σόγια, το κρέας, ο αραβόσιτος, το καουτσούκ, το κακάο, καθώς και το ξύλο που χρησιμοποιείται για χαρτί και καύσιμα· τονίζει ότι, στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή σε σχετικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων αυτοχθόνων πληθυσμών και τοπικών κοινοτήτων·

6. σημειώνει επίσης ότι η τροποποίηση και η καταστροφή οικοτόπων, που συνιστούν καταπάτηση φυσικών δασικών περιοχών, έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων και των ζώων σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, ιδίως την αυξημένη συχνότητα εμφάνισης ζωονόσων (που έχουν προκαλέσει 50 πανδημίες τα τελευταία 30 χρόνια), με πιο πρόσφατη την πανδημία COVID-19·

7. σημειώνει ότι, σε επίπεδο Ένωσης, ορισμένες πολιτικές των κρατών μελών αντικατοπτρίζουν ένα πλαίσιο για τα δάση και τη διαχείριση των δασών, το οποίο μπορεί να είναι κατακερματισμένο και μη συνεκτικό και, ως εκ τούτου, χρειάζονται καλύτερο και μεγαλύτερο συντονισμό προκειμένου να ενθαρρυνθεί η βιωσιμότητα·

8.  επικροτεί επίσης τη συντονισμένη δράση της Ένωσης κατά της αποψίλωσης και καταστροφής των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και κατά της υπερεκμετάλλευσής τους, και καλεί την Ένωση να εφαρμόσει διατάξεις που αποσκοπούν στην προστασία των δασών και των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ), καθώς και της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ)·

9. καλεί την Ένωση να αναλάβει ισχυρό και ηγετικό διεθνή ρόλο όσον αφορά την προστασία δασών και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής βιολογικής βάσης· αναγνωρίζει ότι αυτό είναι απαραίτητο για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοοικονομία, η οποία απαιτεί επίσης την ανάσχεση της αποψίλωσης των δασών, ενώ παράλληλα συνάδει με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα·

10.  ζητεί βελτιωμένη διακυβέρνηση και υγιείς θεσμούς για τη διασφάλιση της βιώσιμης προστασίας και διαχείρισης των δασών, με την ανάπτυξη αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου και επιβολής κυρώσεων, μεταξύ άλλων κατά της διαφθοράς και της παράνομης υλοτομίας·

11. επικροτεί, ως εκ τούτου, τη δράση της Επιτροπής για τη βιοποικιλότητα και το κλίμα όσον αφορά τα δάση, τα οποία αποτελούν ζωτικής σημασίας καταβόθρες διοξειδίου του άνθρακα και δεξαμενές βιοποικιλότητας σε παγκόσμιο επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να τηρήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ένωσης και τους παγκόσμιους στόχους για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, καθώς και τους ΣΒΑ, και να ρυθμίσει τις ενωσιακές εισαγωγές προϊόντων υψηλού κινδύνου αποψίλωσης, τα οποία προκύπτουν από αποψίλωση και προέρχονται από αποψιλωμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων βασικών γεωργικών προϊόντων, και να προωθήσει έτσι τη βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων·

12. ζητεί να θεσπιστεί δεσμευτική νομοθεσία της Ένωσης που, ενώ θα επιδεικνύει ευαισθησία ως προς τις κοινωνικοοικονομικές δομές, θα διασφαλίζει ότι καμία από τις αλυσίδες εφοδιασμού των προϊόντων που εισάγονται στην Ένωση, καθώς και των προϊόντων που παρέχονται εντός της Ένωσης, δεν συνεπάγεται αποψίλωση δασών και υποβάθμιση ή μετατροπή οικοσυστημάτων ή παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων αυτοχθόνων πληθυσμών και τοπικών κοινοτήτων που εξαρτώνται από τα δάση για τη διαβίωσή τους, μεταξύ άλλων των γυναικών και των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

13. ζητεί τη θέσπιση στόχου μηδενικής αποψίλωσης των δασών στην Ένωση και μηδενικής ενσωματωμένης αποψίλωσης το αργότερο έως το 2030 στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· ζητεί να απαγορευτεί η είσοδος στην Ένωση για πώληση στην εσωτερική αγορά για όλα τα προϊόντα των οποίων η παραγωγή συνεπάγεται αποψίλωση δασών·

14. ζητεί, ως εκ τούτου να θεσπιστεί ενωσιακή νομοθεσία, η οποία θα επιβάλλει υποχρέωση δέουσας επιμέλειας σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοδοτών, που διαθέτουν στην αγορά της Ένωσης βασικά προϊόντα τα οποία θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα ή παράγωγα αυτών των προϊόντων, με στόχο την προστασία των αυτοχθόνων πληθυσμών και των εθιμικών δικαιωμάτων γαιοκτησίας των κοινοτήτων·

15. τονίζει ότι αυτή η ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τις υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας θα πρέπει να βασίζεται σε ένα ισχυρό και αποτελεσματικό σύστημα επιβολής με αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, όπου κρίνεται σκόπιμο και εφαρμόσιμο·

16. τονίζει ότι πολλές από τις επιχειρήσεις της Ένωσης στην αλυσίδα εφοδιασμού είναι ΜΜΕ και, ως εκ τούτου, ζητεί αποτελεσματική και φιλική προς τις ΜΜΕ υλοποίηση που περιορίζει τη διοικητική τους επιβάρυνση στο αναπόφευκτο ελάχιστο· θεωρεί ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης των επιχειρήσεων που θα προειδοποιεί τις επιχειρήσεις όταν πραγματοποιούν εισαγωγές από περιοχές στις οποίες ενδέχεται να λαμβάνει χώρα αποψίλωση των δασών·

17. καλεί τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις, τους παραγωγούς και την κοινωνία των πολιτών να συνεργαστούν στενότερα για την έγκριση πολιτικών και τη θέσπιση συνθηκών πλαισίου με στόχο τη στήριξη έργων του ιδιωτικού τομέα·

18. ζητεί αμοιβαία υποστήριξη μέσω έρευνας και ανταλλαγών σε περίπτωση καταστροφών, προκειμένου να βρεθούν μέτρα προσαρμοσμένα στις γεωγραφικές συνθήκες, τα οποία να προστατεύουν από πυρκαγιές μεγάλης κλίμακας ή να αποτρέπουν την προσβολή από επιβλαβείς οργανισμούς·

19. τονίζει ότι η δάσωση μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην επίλυση των προβλημάτων που προκαλούνται από την αποψίλωση των δασών, αν και μπορεί να τα αντισταθμίσει μόνο εν μέρει· τονίζει ότι είναι επείγουσα ανάγκη να προστατευθούν πρωτίστως τα πρωτογενή δάση σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς η δάσωση ή τα νεοφυτευθέντα δάση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν ή να εξασφαλίσουν το ίδιο επίπεδο βιοποικιλότητας, δέσμευσης άνθρακα, προστασίας του εδάφους και άλλων υπηρεσιών και λειτουργιών οικοσυστήματος όπως τα πρωτογενή δάση·

20. ως εκ τούτου, ενθαρρύνει θερμά δραστηριότητες και έργα φύτευσης και αναφύτευσης δέντρων και δασών, ιδίως με τη χρήση αυτόχθονων και φιλικών προς την άγρια πανίδα ειδών, λαμβανομένης υπόψη της κλιματικής αλλαγής, ιδίως σε περιπτώσεις που έχει καταστραφεί πρωτογενές δάσος· επισημαίνει ότι η αποτελεσματική, βιώσιμη και κατάλληλα διαχειριζόμενη δάσωση, πέραν της προστασίας και της αποκατάστασης των δασών, μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της παγίδευσης του άνθρακα, να συμπληρώσει τη γεωργία και να τονώσει τη βιοποικιλότητα, ενώ η βιώσιμη διαχείριση των δασών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο και την έκταση των δασικών πυρκαγιών· τονίζει επίσης τον σημαντικό ρόλο των παρόχθιων δασών για τη σταθεροποίηση στις όχθες των ποταμών, που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κινδύνου πλημμύρας, τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων με φιλτράρισμα των απορροών από παρακείμενα εδάφη και τη ρύθμιση της θερμοκρασίας των υδάτων προς όφελος της βιοποικιλότητας·

21. εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα προσαρμογής των φυτειών στην κλιματική αλλαγή· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η αύξηση του αριθμού των ανθεκτικών αυτοχθόνων ειδών δέντρων σε υγιή δάση με βιολογική ποικιλότητα ήδη συνιστάται και εφαρμόζεται σε πολλές χώρες·

22. επισημαίνει τον ρόλο της αγροδασοπονίας, του συστήματος στο οποίο τα δέντρα αναπτύσσονται σε συνδυασμό με γεωργική καλλιέργεια στο ίδιο αγροτεμάχιο, γεγονός που οδηγεί σε τόνωση της συνολικής παραγωγικότητας, σε δημιουργία περισσότερης βιομάζας, διατήρηση και αποκατάσταση των εδαφών και παροχή άλλων πολύτιμων υπηρεσιών οικοσυστημάτων· επισημαίνει ότι τα δάση και η αγροδασοπονία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και αποτελούν σημαντική πηγή εισοδήματος για πολλές μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και κοινότητες· τονίζει ότι τα μέτρα διατήρησης των δασών και αναδάσωσης βελτιώνουν τις συνθήκες διαβίωσης στις αγροτικές περιοχές·

23. τονίζει τη σημασία της κατάρτισης εντός της Ένωσης και σε τρίτες χώρες σχετικά με τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, των φυτειών και την αγροδασοπονία, συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς φυτοκάλυψης· θεωρεί ότι αυτοί οι παράγοντες είναι ουσιαστικοί για τη διασφάλιση της βιοποικιλότητας, καθώς και του εισοδήματος των δασικών κοινοτήτων και των γεωργών που ασχολούνται με την αγροδασοπονία·

24. σημειώνει ότι, αν και τα εθελοντικά συστήματα αποτελούν χρήσιμο εργαλείο στην προσπάθεια να σταματήσει η παγκόσμια αποψίλωση των δασών εκτός της Ένωσης, το οποίο μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην κινητοποίηση της κοινής γνώμης κατά της κατανάλωσης αγαθών και υπηρεσιών που οδηγούν στην αποψίλωση των δασών, τα εθελοντικά μέτρα από μόνα τους δεν έχουν μέχρι στιγμής σταματήσει την αποψίλωση ή τη συμβολή της Ένωσης στην παγκόσμια ενσωματωμένη αποψίλωση των δασών η οποία προκαλείται από την εισαγωγή στην Ένωση αγαθών και υπηρεσιών που ενέχουν κίνδυνο αποψίλωσης των δασών· πιστεύει ότι η δεσμευτική νομοθεσία θα πρέπει να συνδυάζεται με μη νομοθετικές πρωτοβουλίες, όπως η συνεργασία με τρίτες χώρες, με σκοπό την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο·

25. ζητεί, επομένως, να θεσπιστεί ένα σύστημα επισήμανσης και πιστοποίησης για προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης που θα ενισχύσει τη διαφάνεια της αλυσίδας εφοδιασμού στην Ένωση και θα δώσει τη δυνατότητα προώθησης προϊόντων των οποίων η παραγωγή δεν περιλαμβάνει αποψίλωση, αξιοποιώντας υφιστάμενες προσεγγίσεις και βάσει ενός σαφούς ορισμού των αλυσίδων εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης·

26. καλεί την Ένωση να προωθήσει αλυσίδες εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης και μια καλύτερη προστιθέμενη αξία, λαμβανομένων υπόψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των εργασιακών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων γαιοκτησίας, καθώς και της επισιτιστικής ασφάλειας και των δίκαιων εισοδημάτων·

27. επισημαίνει τις κυβερνητικές αρμοδιότητες για την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών και της μετατροπής των οικοσυστημάτων, οι οποίες δεν μπορούν να ασκηθούν επαρκώς μόνο από εξωτερικούς ενδιαφερόμενους φορείς· ως εκ τούτου, τονίζει τη σημασία της χωρίς αποκλεισμούς συνεργασίας της Ένωσης και των κρατών μελών της με τρίτες χώρες για την ενίσχυση της βιώσιμης διαχείρισης της γης και της βιώσιμης γεωργίας, καθώς και της χρηστής διακυβέρνησης, ιδίως όσον αφορά τα δικαιώματα ιδιοκτησίας γης και δασών·

28. ζητεί την ενίσχυση της συνεργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο για την καλύτερη ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών όσον αφορά τη βελτίωση της βιωσιμότητας στη διαχείριση των πολυλειτουργικών δασών·

29. πιστεύει ότι η δημιουργία μιας πλατφόρμας διαλόγου μεταξύ πολλαπλών συμφεροντούχων και κρατών μελών σχετικά με την αποψίλωση των δασών, την υποβάθμιση των δασών και σχετικά τη βιώσιμη αύξηση της παγκόσμιας δασικής κάλυψης αποτελεί σημαντικό συμπλήρωμα ενός νομικού πλαισίου για τη δέουσα επιμέλεια και θα μπορέσει να βοηθήσει όλους τους ενδιαφερόμενους στην αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων· καλεί όλους τους σχετικούς διεθνείς φορείς να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ενεργά την εν λόγω πλατφόρμα·

30. καλεί, ως εκ τούτου, την Ένωση να αναπτύξει διεθνείς συμμαχίες με τρίτες χώρες για την προστασία των δασών, εφαρμόζοντας ορθές πολιτικές με στόχο τη μηδενική αποψίλωση των δασών, τον ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό, τη διαφάνεια της εγγείου ιδιοκτησίας και την πρόληψη της μετατροπής των δασών σε γεωργικές εκτάσεις· ζητεί, για τον σκοπό αυτό, τη διασφάλιση διεθνούς χρηματοδότησης στο πλαίσιο των παγκόσμιων συμφωνιών για την προστασία των δασών, σε στενή συνεργασία με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και τους διεθνείς φορείς·

31. στηρίζει τις τακτικές ανταλλαγές πληροφοριών με τρίτες χώρες, για την προώθηση της κατανάλωσης και εμπορίας ξυλείας και προϊόντων ξυλείας που προέρχονται από δάση τα οποία τελούν υπό βιώσιμη διαχείριση·

32. θεωρεί ότι η ιχνηλασιμότητα και η διαφάνεια είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί ότι στην εσωτερική αγορά μπορούν να πωλούνται μόνο προϊόντα παραγόμενα με βιώσιμο τρόπο, τα οποία είναι γνωστό ότι δεν σχετίζονται με αποψίλωση δασών, μετατροπή και υποβάθμιση οικοσυστημάτων και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· θεωρεί ότι αποτελεί συμπληρωματικό αλλά ουσιώδες πρώτο βήμα για τη θέσπιση ενός ευρέως αναγνωρισμένου συστήματος πιστοποίησης και επισήμανσης μηδενικής αποψίλωσης για τα γεωργικά και δασοκομικά προϊόντα που εισάγονται στην Ένωση, το οποίο θα ενισχύσει τη διαφάνεια της αλυσίδας εφοδιασμού στην Ένωση, αντικατοπτρίζοντας ιδίως τον αντίκτυπο που έχει στο περιβάλλον η καλλιέργεια, η μεταποίηση και η μεταφορά των εν λόγω προϊόντων, καθώς και τον αντίκτυπο στα ανθρώπινα δικαιώματα· είναι της άποψης ότι η υποχρεωτική επισήμανση της βιώσιμης υλοτομίας μπορεί να διασφαλίσει ενημερωμένες επιλογές των καταναλωτών και να προωθήσει την κατανάλωση βιώσιμων προϊόντων·

33. καλεί την Επιτροπή να αξιολογεί και να κοινοποιεί το αποτύπωμα αποψίλωσης δασών του τομέα της ξυλείας και των εμπορικών οργανισμών που εμπλέκονται στην εισαγωγή βασικών προϊόντων από περιοχές που είναι εκτεθειμένες σε κίνδυνο αποψίλωσης, ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια και κατανόηση των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και να ενεργοποιηθεί η εφαρμογή λύσεων βιώσιμης χρήσης της ξυλείας·

34. ζητεί να ενσωματωθούν υποχρεώσεις δέουσας επιμέλειας για τους πιθανούς προμηθευτές στους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις, παράλληλα με την απαγόρευση της αγοράς εισαγόμενων προϊόντων που προκύπτουν από αποψίλωση των δασών· σημειώνει τα πρόσθετα οφέλη ενός τέτοιου συστήματος επαλήθευσης για την καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και των πρακτικών τύπου καρτέλ, το οποίο παράλληλα θέτει υπό αμφισβήτηση τις δραστηριότητες υλικοτεχνικής στήριξης που βασίζονται στην παράνομη υλοτομία·

35. επισημαίνει ότι, προκειμένου να αποφευχθεί το ντάμπινγκ των τιμών και να διασφαλιστεί η βιώσιμη χρήση της ξυλείας, να αποτραπεί ο πολλαπλασιασμός των διμερών συμφωνιών που βασίζονται στο ντάμπινγκ των τιμών ξυλείας και να αποφευχθεί η επιπλέον υλοτόμηση, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο διορθωτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης ενός κοινού συστήματος πλειστηριασμών ξυλείας, ώστε να καταστεί δυνατή η ιχνηλάτηση της προέλευσης του υλικού και η συνεκτίμηση των ανησυχιών για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τον καθορισμό τιμής·

36. θεωρεί ότι, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί το αποτύπωμα άνθρακα που δημιουργείται από τη μεταφορά εισαγόμενων προϊόντων από τρίτες χώρες και να τονωθεί η βιώσιμη τοπική παραγωγή και οι θέσεις εργασίας, η Ένωση θα πρέπει να ενθαρρύνει τη χρήση ξυλείας, προϊόντων υλοτομίας ή δασικής βιομάζας που έχουν προέλθει βιώσιμη τοπική παραγωγή·

37. ζητεί να αναπτυχθούν προσεγγίσεις για ένα βιώσιμο μέλλον για τα δάση παγκοσμίως, που θα συνδυάζουν τόσο οικονομικά όσο και οικολογικά συμφέροντα, δεδομένου ότι τα δάση είναι ένας σημαντικός πόρος για πολλές χώρες οι οποίες δεν είναι διατεθειμένες να εγκαταλείψουν οικειοθελώς τους δασικούς πόρους·

38. τονίζει τη σημασία της προώθησης της βιώσιμης διατροφής, μέσω της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σχετικά με τις επιπτώσεις των καταναλωτικών προτύπων και μέσω της παροχής πληροφοριών για τη διατροφή που είναι καλύτερη για την ανθρώπινη υγεία και έχει μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα·

39. υπενθυμίζει ότι η εισαγωγή στην Ένωση μεγάλων ποσοτήτων γεωργικών προϊόντων των οποίων η παραγωγή συνεπάγεται αποψίλωση δασών δεν θα πρέπει να αντιβαίνει στις δεσμεύσεις της Ένωσης για μηδενική αποψίλωση και για τα ανθρώπινα δικαιώματα· θεωρεί ότι η συμμόρφωση με τους κανόνες της Ένωσης, σε συνδυασμό με ρήτρες διασφάλισης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, θα πρέπει να αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για όλες τις εμπορικές διαπραγματεύσεις της Ένωσης· ζητεί να συμπεριληφθούν δεσμευτικές και εκτελεστές περιβαλλοντικές και κοινωνικές διατάξεις όσον αφορά την αποψίλωση σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες, επιπλέον των προτύπων σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και την καλή μεταχείριση των ζώων, με στόχο την προστασία των δασών του πλανήτη, των φυσικών οικοσυστημάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως δε των δικαιωμάτων γαιοκτησίας των κοινοτήτων· ζητεί από την Επιτροπή να εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά και να εφαρμόζει τις εν εξελίξει συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με βάση αυτά τα πρότυπα·

40. καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει με βάση την αρχή του «μη βλάπτειν», όπως δήλωσε στην ανακοίνωσή της για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, και να προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση των επιζήμιων επιπτώσεων, όπου εντοπίζονται, καθώς και για την επικαιροποίηση των υφιστάμενων συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών· ζητεί οι εμπορικοί εταίροι να υπόκεινται σε δεσμευτικές και εκτελεστές διατάξεις και σε αντίστοιχα κίνητρα που να διασφαλίζουν ότι δεν εισάγονται προϊόντα η παραγωγή των οποίων συνεπάγεται αποψίλωση δασών ή παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι τέτοιες διατάξεις δεν έχουν συμπεριληφθεί πλήρως στη διαδικασία συμφωνίας ΕΕ-Mercosur και ζητεί να επικαιροποιηθούν οι εμπορικές συμφωνίες και οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις ώστε να συμπεριληφθούν πλήρως·

41. ζητεί, ως εκ τούτου, πρόσθετες ή ανανεωμένες διαπραγματεύσεις για συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών στις οποίες οι εν λόγω διατάξεις δεν έχουν ήδη συμπεριληφθεί, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της Ένωσης για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα, τη μηδενική αποψίλωση των δασών και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

42. τονίζει ότι, στο μέλλον, η Επιτροπή θα πρέπει στις μελέτες επιπτώσεών της να λαμβάνει συστηματικά υπόψη τον αντίκτυπο που έχουν οι εμπορικές συμφωνίες στα δάση και να λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα των εκ των προτέρων αξιολογήσεων κατά τον καθορισμό των όρων και των εντολών για εμπορικές διαπραγματεύσεις· εκτιμά ότι η τήρηση της Συμφωνίας του Παρισιού θα πρέπει να αποτελεί δεσμευτικό όρο σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες·

43. καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει μηχανισμούς παροχής κινήτρων για τους γεωργούς προκειμένου να ενισχυθεί η προσφορά βιώσιμων γεωργικών και δασικών προϊόντων και ταυτόχρονα να διατηρηθούν και να ενισχυθούν τα οικοσυστήματα·

44. καλεί την Ένωση να μειώσει την εξάρτηση από τις εισαγωγές βασικών προϊόντων που θέτουν σε κίνδυνο τα δάση και τα οικοσυστήματα· σημειώνει ότι τα προϊόντα σόγιας που προέρχονται από εκτάσεις αποψιλωμένες και χρησιμοποιούνται στην Ένωση ως ζωοτροφές είναι σημαντικός παράγοντας της αποψίλωσης των δασών και των σχετικών εκπομπών παγκοσμίως, καθώς ευθύνονται σχεδόν για το ήμισυ της αποψίλωσης των δασών που είναι ενσωματωμένη σε όλες τις εισαγωγές της Ένωσης[82]·

45. καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις φυτικές πρωτεΐνες τοπικής παραγωγής, τη βόσκηση των ζώων σε βοσκοτόπους και τις ζωοτροφές που προέρχονται από νόμιμες και βιώσιμες πηγές, ειδικότερα μέσω της εφαρμογής και της ανάπτυξης του σχεδίου της Ένωσης για τις πρωτεΐνες, της διευκόλυνσης της καινοτομίας και της θέσπισης πολιτικών που δίνουν τη δυνατότητα στην κτηνοτροφική παραγωγή της Ένωσης να είναι αντίστοιχη των διαθέσιμων χερσαίων πόρων της Ένωσης· συνιστά, επίσης, η Ένωση και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν το δυναμικό εγχώριας παραγωγής τους και να σχεδιάσουν μέτρα που αποσκοπούν στην πλήρη ικανοποίηση των καταναλωτικών απαιτήσεων της ΕΕ και συμβάλουν στη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές·

46. στηρίζει την εξάλειψη, έως το 2030, της χρήσης πρώτων υλών που συμβάλλουν στην αποψίλωση των δασών για την παραγωγή βιοκαυσίμων· σημειώνει επίσης τη χρήση φοινικέλαιου σε διάφορους κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της μεταποίησης τροφίμων· εκφράζει την ανησυχία του για την παραπλάνηση των καταναλωτών, όπως για παράδειγμα με τη χρήση φοινικέλαιου σε υποκατάστατα του γάλακτος·

47. ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή να προωθήσει υπεύθυνα πρότυπα κατανάλωσης γεωργικών προϊόντων διατροφής και ζωοτροφών που μειώνουν περαιτέρω την εξάρτηση από την ενσωματωμένη αποψίλωση των δασών και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Ένωσης·

48. τονίζει επίσης την ανάγκη να ενισχυθούν και να στηριχθούν οι βραχύτερες αλυσίδες εφοδιασμού και να προωθηθεί η τοπική παραγωγή πρωτεϊνούχων φυτών και βασικών προϊόντων, προς όφελος της επισιτιστικής κυριαρχίας τόσο στην Ένωση όσο και στις χώρες εταίρους της· ενθαρρύνει τη συμπερίληψη αυτών των στοιχείων στο σχέδιο ανάκαμψης μετά την κρίση της νόσου COVID-19·

49.  υποστηρίζει την προώθηση αζωτοδεσμευτικών καλλιεργειών/καλλιεργειών ψυχανθών/πρωτεϊνούχων φυτών στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της νέας ΚΓΠ μέσω, μεταξύ άλλων, εναλλαγής καλλιεργειών, συστήματος προϋποθέσεων, οικολογικών συστημάτων και αγροπεριβαλλοντικών μέτρων, νέων τομεακών παρεμβάσεων και συνδυασμένης στήριξης, με στόχο την αύξηση της αυτάρκειας της Ένωσης σε καλλιέργειες πρωτεϊνούχων φυτών και, παράλληλα, τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα και της στρατηγικής «από το αγρόκτημα στο πιάτο»· σημειώνει επίσης ότι το εισόδημα και η κερδοφορία των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων θα πρέπει να συνάδουν με τα επίπεδα παραγωγής που μπορούν να διατηρηθούν με τη βόσκηση σε βοσκοτόπους ή με τοπικά καλλιεργούμενα κτηνοτροφικά φυτά· ζητεί περαιτέρω έρευνα και προώθηση καινοτόμων συστημάτων και μεθόδων παραγωγής που μπορούν να μειώσουν τις εξωτερικές εισροές και το κόστος, όπως για παράδειγμα τα συστήματα βόσκησης που βασίζονται στη χορτονομή (π.χ. η εναλλασσόμενη βόσκηση), ακόμη και αν οι όγκοι παραγωγής ενδέχεται να είναι μικρότεροι·

50. σημειώνει ότι το Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει, από τον Δεκέμβριο του 2015, 40 ενστάσεις σχετικά με την εισαγωγή γενετικά τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών, εκ των οποίων 11 αφορούσαν εισαγωγές γενετικά τροποποιημένης σόγιας· υπενθυμίζει ότι ένας από τους λόγους των ενστάσεων κατά των εισαγωγών αυτών ήταν η αποψίλωση δασών που σχετιζόταν με την καλλιέργεια σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή, όπου η σόγια είναι σχεδόν αποκλειστικά γενετικά τροποποιημένη ώστε να καλλιεργείται με χρήση φυτοφαρμάκων· επισημαίνει ότι σύμφωνα με μια πρόσφατη αξιολογηθείσα από ομοτίμους επιστημονική μελέτη, την οποία εκπόνησαν ερευνητές από ολόκληρη την ΕΕ, η Ένωση έχει το μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα στον κόσμο λόγω των εισαγωγών σόγιας από τη Βραζιλία, σε ποσοστό υψηλότερο κατά 13,8 % από την Κίνα, τη μεγαλύτερη εισαγωγέα σόγιας, λόγω μεγαλύτερου μεριδίου εκπομπών από ενσωματωμένη αποψίλωση δασών·[83] σημειώνει επίσης ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, η σόγια έχει αποτελέσει ιστορικά για την Ένωση τον βασικότερο παράγοντα αποψίλωσης δασών και σχετικών εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο, και ότι ευθύνεται σχεδόν για το ήμισυ της αποψίλωσης δασών που ενσωματώνεται σε όλες τις εισαγωγές της Ένωσης[84]·

51. ζητεί ένα συνεκτικό πλαίσιο πολιτικής, το οποίο θα περιλαμβάνει τη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» και τη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, οι οποίες δημοσιεύθηκαν πρόσφατα, τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοοικονομία και την ανακοίνωση της Επιτροπής της 28ης Νοεμβρίου 2018 με τίτλο «Καθαρός πλανήτης για όλους – Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία», βάσει υφιστάμενων συστημάτων, όπως το σχέδιο δράσης για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT)· ζητεί επομένως να εξασφαλίζεται η συμμετοχή των θιγόμενων κατόχων δικαιωμάτων στο FLEGT, μεταξύ άλλων των αυτοχθόνων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, ιδίως των γυναικών και των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

52. ζητεί την εφαρμογή και τη βελτίωση της νομοθεσίας για τα δάση και των κανονιστικών διατάξεων που διέπουν τις εξαγωγές ξύλου και προϊόντων ξυλείας, για παράδειγμα με εφαρμόσιμα κριτήρια βιωσιμότητας·

53. ζητεί μια πιο ολιστική προσέγγιση, εντός της Ένωσης, με την οποία η Ένωση θα παρέχει άμεση στήριξη στις τοπικές αρχές για την εφαρμογή πρακτικών δάσωσης και βιώσιμης διαχείρισης· ζητεί, ειδικότερα, να έχει η Ένωση ισχυρότερο ρόλο όσον αφορά την παροχή βοήθειας σε τοπικές και περιφερειακές αρχές σχετικά με την επιβολή των ισχυόντων κανονισμών περί προστασίας των δασών·

54. ζητεί συνέπεια και συνοχή μεταξύ των δράσεων της Ένωσης εντός και εκτός των συνόρων της· υπενθυμίζει την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος σχετικά με τις προοπτικές[85] , όπου επισημαίνεται ότι η Ένωση πρόκειται να αποτύχει σε πολλούς από τους περιβαλλοντικούς της στόχους για το 2020 και υπογραμμίζεται ότι τα δάση της Ένωσης επίσης υφίστανται πιέσεις όπως είναι, μεταξύ άλλων, τα υψηλά ποσοστά υλοτόμησης, η ρύπανση, η κλιματική αλλαγή και τα χωροκατακτητικά ξένα είδη· ζητεί, ως εκ τούτου, την αυστηρή εφαρμογή και επιβολή του κανονισμού της Ένωσης για την ξυλεία και των οδηγιών για το δίκτυο Natura 2000 σε ολόκληρη την Ένωση, μεταξύ άλλων μέσω έγκαιρης δρομολόγησης των διαδικασιών επί παραβάσει·

55. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη βιώσιμη διαχείριση των δασών που διασφαλίζει ότι τα φιλόδοξα μέτρα που αποσκοπούν στην προστασία και αποκατάσταση των δασών και άλλων φυσικών οικοσυστημάτων εφαρμόζονται εξίσου στα δάση της Ένωσης και του πλανήτη, σύμφωνα με τις νέες στρατηγικές της Ένωσης για τα δάση και τη βιοποικιλότητα· πιστεύει, ειδικότερα, ότι πρέπει επίσης να αντιμετωπιστεί η χρήση δασικής ξυλώδους βιομάζας ως καυσίμου θέρμανσης λόγω φτώχειας, μεταξύ άλλων μέσω της υποστήριξης καθαρών εναλλακτικών·

56. σημειώνει το μη βιώσιμο επίπεδο της κατανάλωσης πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένων των ορυκτών καυσίμων, στην Ένωση και προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν πλήρως υπόψη τις επιπτώσεις που έχει η χρήση βιοκαυσίμων πρώτης γενιάς στην αλλαγή της χρήσης γης και την αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο· τονίζει ότι η βιωσιμότητα της χρήσης πρώτων υλών στην Ένωση θα μπορούσε να βελτιωθεί σημαντικά στην κυκλική βιοοικονομία και ότι απαιτείται δράση για τη μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές προϊόντων που ενέχουν κίνδυνο αποψίλωσης δασών· σημειώνει ότι η ιεράρχηση της χρήσης ως προς την αποτελεσματική χρήση των πόρων έχει ιδιαίτερη σημασία για την προστασία των λειτουργιών των δασών ως καταβοθρών άνθρακα και δεξαμενών βιοποικιλότητας· θεωρεί ότι η καύση ξύλου σε μεγάλη κλίμακα, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο, δεν έχει νόημα από πλευράς προστασίας του κλίματος, απορρόφησης άνθρακα και χρήσης πόρων σε μια κυκλική οικονομία·

57. θεωρεί ότι η χρήση βιοκαυσίμων σε μεγάλη κλίμακα στην ΕΕ πρέπει να συνοδεύεται από επαρκή κριτήρια βιωσιμότητας, προκειμένου να αποφεύγεται η άμεση και έμμεση αλλαγή της χρήσης γης, συμπεριλαμβανομένης της αποψίλωσης δασών· σημειώνει, επιπλέον, ότι τα τρέχοντα κριτήρια δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη τις ορυκτές πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή βιοκαυσίμων· ζητεί, ως εκ τούτου, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του αντικτύπου της αναθεωρημένης οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά την εν εξελίξει εφαρμογή της, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικότητας των κριτηρίων βιωσιμότητας για τη βιοενέργεια· σημειώνει τη σημασία των τοπικών αλυσίδων εφοδιασμού με πρώτες ύλες για την επίτευξη μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας·

58. τονίζει ότι, παρά την αύξηση της έκτασης δασών και φυτειών στην Ένωση, η αυξανόμενη χρήση ξυλείας για βιοκαύσιμα και βιοενέργεια ασκεί πίεση στα δάση σε ολόκληρο τον κόσμο· σημειώνει, επομένως, την ανάγκη σεβασμού των περιοχών που έχουν χαρακτηριστεί περιοχές προστασίας της φύσης σε ολόκληρο τον κόσμο· τονίζει ότι η Ένωση θα πρέπει να προωθεί μόνον τα υπό βιώσιμη διαχείριση δάση και τις αντίστοιχες χρήσεις γης, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι η κατανάλωση στην Ένωση είναι πλήρως βιώσιμη· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει με κριτικό πνεύμα μέτρα για τη βιώσιμη παραγωγή και χρήση των καυσίμων από ξύλο, λαμβανομένων υπόψη, μεταξύ άλλων, του υψηλού επιπέδου των εισαγωγών συσσωματωμάτων ξύλου στην ΕΕ και της αντιμετώπισης των κινδύνων που ενέχουν οι εισαγωγές αυτές για τα δάση σε τρίτες χώρες·

59. υποστηρίζει την εξάλειψη, έως το 2030, της χρήσης πρώτων υλών που συμβάλλουν στην αποψίλωση των δασών για την παραγωγή βιοκαυσίμων· για τον σκοπό αυτό, καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει έως το 2021 τις σχετικές πτυχές του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2019/807 της Επιτροπής[86] και να τον αναθεωρήσει, χωρίς καθυστέρηση, βάσει των επιστημονικών γνώσεων και σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης και μια λεπτομερή εκτίμηση αντικτύπου, ούτως ώστε να εξασφαλίσει τη σταδιακή κατάργηση όλων των βιοκαυσίμων που ενέχουν υψηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής χρήσης γης, συμπεριλαμβανομένων του φοινικέλαιου και του σογιέλαιου, και να εκπληρώσει τη δέσμευση της Ένωσης για ανάσχεση και αντιστροφή της απώλειας βιοποικιλότητας σε παγκόσμιο επίπεδο·

60. τονίζει πόσο σημαντικό είναι να συνδεθούν οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας με τα κίνητρα και τους παράγοντες αποψίλωσης των δασών, μέσω της αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων της αποψίλωσης, καθώς και των επιπτώσεών της στα ανθρώπινα δικαιώματα, προκειμένου να επιτευχθεί το μακροπρόθεσμο όραμα για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία·

61. τονίζει τη σημασία ενός κοινού και δωρεάν συστήματος παρατήρησης, που θα αλληλεπιδρά και θα συνεργάζεται με διεθνείς εταίρους και φορείς όπως ο ΟΗΕ, για την παρακολούθηση –σε παγκόσμιο επίπεδο– της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών, καθώς και των αλλαγών στη δασική κάλυψη του πλανήτη, βάσει δεδομένων δορυφόρου, και το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη και σε άλλους ενδιαφερόμενους φορείς και πολίτες να καταγράφουν την αποψίλωση των δασών και τη μετατροπή των οικοτόπων, ιδίως σε προστατευόμενες περιοχές, σε πραγματικό χρόνο, και να παρακολουθούν την κατάσταση της δασικής κάλυψης·

62. ενθαρρύνει, για παράδειγμα, την αυξημένη χρήση του δορυφορικού συστήματος Copernicus για την παρακολούθηση –σε παγκόσμιο επίπεδο (εντός και εκτός της Ένωσης)– των δασικών πυρκαγιών, των ζημιών στα δάση, των κατολισθήσεων και της διάβρωσης του εδάφους, καθώς και της μετατροπής των οικοσυστημάτων/οικοτόπων δάσους/σαβάνας· επισημαίνει ότι αυτό θα πρέπει να συμπληρώνεται από άλλα μέσα παρακολούθησης για να εντοπίζονται οι συναφείς παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιωμάτων γαιοκτησίας και για να λαμβάνεται έγκαιρη και κατάλληλη δράση, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των αιτιών τους·

63. ζητεί τη δημιουργία μηχανισμών έγκαιρης προειδοποίησης για την ενημέρωση δημόσιων αρχών, εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων τρίτων μερών, καθώς και των καταναλωτών, σχετικά με βασικά προϊόντα που προέρχονται από περιοχές με κίνδυνο μετατροπής οικοσυστημάτων όσον αφορά την απώλεια και την υποβάθμιση δασών και σαβάνας και από περιοχές όπου σημειώνονται παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και την παροχή βοήθειας για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων μέσω της εντατικοποίησης του διαλόγου και της ανταλλαγής δεδομένων με τις αντίστοιχες τρίτες χώρες·

64. επικροτεί την πρόταση που διατύπωσε η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της σχετικά με τη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» για τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου αποψίλωσης των δασών· ωστόσο, θεωρεί ότι είναι απαραίτητο αυτό να συνοδεύεται από την υποβολή, κάθε δύο έτη, μιας έκθεσης στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την αποψίλωση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, με βάση την αξιολόγηση των παγκόσμιων δασικών πόρων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO)[87] και την πλατφόρμα Global Forest Watch Commodities[88], προκειμένου να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για την ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες και τη διασφάλιση των εμπορικών περιορισμών σε επίπεδο Ένωσης·

65. επισημαίνει ότι η βιώσιμη εντατικοποίηση της γεωργικής χρήσης, καθώς και η προγραμματισμένη χρήση γης και διαχείριση γης, είναι απαραίτητες για πολλές εκμεταλλεύσεις μικρής κλίμακας·

66. ζητεί ισχυρή οικονομική στήριξη και προγράμματα παροχής κινήτρων προκειμένου να ληφθούν μέτρα για τη δάσωση υποβαθμισμένων εδαφών και εκτάσεων ακατάλληλων για γεωργική εκμετάλλευση.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή