Πρόταση ψηφίσματος - B8-0216/2019Πρόταση ψηφίσματος
B8-0216/2019

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 (MON-87751-7) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

20.3.2019 - (D060916 – 2019/2603(RSP))

σύμφωνα με το άρθρο 106 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού
Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

Αρμόδιοι βουλευτές: Bart StaesGuillaume Balas, Lynn Boylan, Eleonora Evi, Valentinas Mazuronis, Sirpa Pietikäinen

Διαδικασία : 2019/2603(RSP)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
B8-0216/2019
Κείμενα που κατατέθηκαν :
B8-0216/2019
Συζήτηση :
Ψηφοφορία :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

B8‑0216/2019

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 (MON-87751-7) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

(D060916 – 2019/2603(RSP))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 (MON-87751-7) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D060916/01),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές[1], και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3,

–  έχοντας υπόψη την ψηφοφορία στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων κατά το άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, της 7ης Μαρτίου 2019, κατά την οποία δεν εκδόθηκε γνώμη,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ.° 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή[2],

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 20 Ιουνίου 2018 και δημοσιεύθηκε στις 2 Αυγούστου 2018[3],

–  έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (COM(2017)0085, COD(2017)0035),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που εξέφραζαν αντίθεση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών[4],

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 106 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Σεπτεμβρίου 2014, η Monsanto Europe SA/N.V. υπέβαλε αίτηση, εξ ονόματος της Monsanto Company, Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη (ΓΤ) σόγια MON 87751 («η αίτηση») στην αρμόδια εθνική αρχή των Κάτω Χωρών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια MON 87751 και προορίζονται για άλλες χρήσεις εκτός από τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, εξαιρουμένης της καλλιέργειας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 20 Ιουνίου 2018, η EFSA εξέδωσε ευνοϊκή γνώμη σχετικά με την έγκριση[5]·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΓΤ σόγια MON 87751 αναπτύχθηκε για να προσδώσει ανθεκτικότητα σε ορισμένα επιβλαβή λεπιδόπτερα και εκφράζει τις πρωτεΐνες Bt Cry1A.105 και Cry2Ab2 για τον σκοπό αυτό·

Τοξίνες Bt

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με μελέτες οι τοξίνες Bt έχουν ενισχυτικές ιδιότητες που ενισχύουν τις αλλεργιογόνες ιδιότητες άλλων τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ίδιοι οι σπόροι σόγιας παράγουν πολλά φυτικά αλλεργιογόνα, και υπάρχει ιδιαίτερος κίνδυνος η πρωτεΐνη Bt να μπορεί να ενισχύσει την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στις ενώσεις αυτές στο στάδιο της κατανάλωσης·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μέλος της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς (Ειδική ομάδα ΓΤΠ της EFSA) είχε δηλώσει ότι ενώ δεν έχουν εντοπιστεί ανεπιθύμητες αντιδράσεις σε καμία από της εφαρμογές όπου παρήχθησαν πρωτεΐνες Bt, οι τοξικολογικές μελέτες που συνιστώνται και διενεργούνται επί του παρόντος για την αξιολόγηση της ασφάλειας των ΓΤ φυτών στην EFSA ενδέχεται να μην μπορούν να παρατηρήσουν τέτοιες αντιδράσεις, διότι δεν περιλαμβάνουν τις απαραίτητες για τον σκοπό αυτό δοκιμές[6]·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε σχέση με την τρέχουσα έγκριση, η ίδια η ειδική ομάδα ΓΤΠ της EFSA αναγνωρίζει ότι υπάρχουν περιορισμένες γνώσεις και πειραματικά αποδεικτικά στοιχεία όσον αφορά τη δυνατότητα των πρωτεϊνών που παρήχθησαν πρόσφατα να δράσουν ως ανοσοενισχυτικά[7]·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε κάποιες μελέτες τονίζεται η ανάγκη για διενέργεια περαιτέρω έρευνας και σύνταξη μακροπρόθεσμων μελετών για τις ανοσοενισχυτικές ιδιότητες των τοξινών Bt· λαμβάνοντας υπόψη ότι ενόσω παραμένουν αναπάντητα ερωτήματα σε σχέση με τον ρόλο των τοξινών Bt, τα ΓΤ φυτά που τις περιέχουν δεν θα πρέπει να εγκριθούν για εισαγωγή με σκοπό τις χρήσεις σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

Τοξικότητα και μελέτες χορήγησης τροφής επί 90 ημέρες

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διενεργήθηκαν δύο μελέτες τοξικότητας επαναλαμβανόμενων δόσεων 28 ημερών με ποντίκια, μία με την πρωτεΐνη Cry1a.105 και μία με την πρωτεΐνη Cry2Ab2·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω μελέτες τοξικότητας διενεργήθηκαν με απομονωθείσες πρωτεΐνες, δηλαδή όχι με τις πρωτεΐνες σε συνδυασμό, οι οποίες ελήφθησαν από βακτήρια και συνεπώς δεν ήταν πανομοιότυπες με εκείνες που παρήχθησαν στο φυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελέτες δεν μιμήθηκαν την έκθεση υπό τις συνθήκες που επικρατούν στην πράξη·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο μελέτες τοξικότητας δεν συμμορφώνονταν πλήρως με τις σχετικές απαιτήσεις του ΟΟΣΑ ως προς το ότι οι εξετάσεις πήξης βασίζονταν σε σχετικά χαμηλό αριθμό δειγμάτων και δεν διενεργήθηκαν δοκιμασίες παρατήρησης λειτουργικών διαταραχών και κινητικής δραστηριότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να πληρούνται όλες αυτές οι προϋποθέσεις στη διαδικασία έγκρισης·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη μελέτη χορήγησης τροφής επί 90 ημέρες εντοπίστηκαν πολλές στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της ομάδας μαρτύρων και της ομάδας δοκιμής, οι οποίες, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της αρμόδιας αρχής κράτους μέλους, θα έπρεπε να είχαν εξεταστεί περαιτέρω[8]·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη χορήγησης τροφής 90 ημερών με αρουραίους περιείχε τις ακόλουθες αδυναμίες: η μελέτη δεν χρησιμοποίησε δύο διαφορετικές δόσεις υλικού δοκιμής όπως απαιτείται από τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 503/2013 της Επιτροπής[9] και κανένα από τα υλικά δοκιμής δεν αναλύθηκε για την περίπτωση της μόλυνσης με άλλους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ)·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ η EFSA θεωρεί ότι το γάλα σόγιας είναι το κύριο συστατικό που χρησιμοποιείται στη διατροφή του ανθρώπου με την υψηλότερη χρόνια έκθεση[10], ως υλικό δοκιμής στη μελέτη διατροφής χρησιμοποιήθηκε σογιάλευρο ψημένης σόγιας από την οποία έχει αφαιρεθεί το έλαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επίπεδα έκφρασης των πρωτεϊνών Bt στο σογιάλευρο δεν είχαν μετρηθεί, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι δυνατόν να συνδεθεί το αποτέλεσμα της μελέτης με συγκεκριμένα επίπεδα τοξινών Bt·

Παρατηρήσεις των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές των κρατών μελών υπέβαλαν πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης[11], μεταξύ άλλων ότι παραμένουν αναπάντητα πολλά ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια και την πιθανή τοξικότητα των σπόρων ΓΤ σόγιας, ότι οι συνδυασμένες επιπτώσεις και των δύο πρωτεϊνών δεν έχουν αναλυθεί, ότι θα πρέπει να εξεταστούν κι άλλες πληροφορίες πριν από την οριστικοποίηση της εκτίμησης κινδύνου, ότι το σχέδιο περιβαλλοντικής παρακολούθησης δεν ανταποκρίνεται στους στόχους που ορίζονται στο παράρτημα VII της οδηγίας 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[12] και ότι θα πρέπει να τροποποιηθεί πριν δοθεί η συγκατάθεση, και ότι δεν υπάρχει λόγος να τεκμαίρεται ότι η κατανάλωση πρωτεϊνών Cry είναι ασφαλής και δεν συνιστά κίνδυνο για τον άνθρωπο, τα ζώα ή το περιβάλλον·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα, η οποία θέτει στα συμβαλλόμενα μέρη την ευθύνη να διασφαλίζουν ότι οι δραστηριότητες που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία τους δεν προκαλούν ζημία στο περιβάλλον άλλων κρατών[13]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση σχετικά με την έγκριση της ΓΤ σόγιας εμπίπτει στην δικαιοδοσία της Ένωσης·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αίτημα ενός κράτους μέλους, στην αίτηση θα πρέπει να εξεταστούν τα υπάρχοντα δεδομένα σχετικά με τον αντίκτυπο της καλλιέργειας ΓΤ σόγιας MON 87751 στις χώρες παραγωγής και εξαγωγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ίδιο κράτος μέλος συνιστά μελέτη για να αξιολογηθεί ο τρόπος με τον οποίο οι εισαγωγές ορισμένων προϊόντων επηρεάζουν τις επιλογές των καλλιεργειών στην Ευρώπη και, ως εκ τούτου, τη βιολογική ποικιλότητα που προκύπτει από αυτές τις επιλογές του αγροσυστήματος[14]·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρμόδιες αρχές αρκετών κρατών μελών έχουν επικρίνει την έλλειψη αξιοπιστίας του σχεδίου παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά·

Έλλειψη δημοκρατικής νομιμοποίησης

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία στις 7 Μαρτίου 2019 στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, δεν οδήγησε στην έκδοση γνώμης, κάτι που σημαίνει ότι δεν διαμορφώθηκε ειδική πλειοψηφία υπέρ της έγκρισης·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αρκετές περιπτώσεις[15] η Επιτροπή εξέφρασε τη λύπη της διότι, από την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 και έπειτα, αναγκάστηκε να εκδώσει αποφάσεις έγκρισης χωρίς τη στήριξη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων και διότι η επιστροφή του φακέλου στην Επιτροπή για τη λήψη της τελικής απόφασης, που αποτελεί συνήθως εξαίρεση για τη διαδικασία συνολικά, έχει πλέον καταστεί κανόνας σε ό,τι αφορά τη λήψη αποφάσεων για την έκδοση αδειών για ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές· λαμβάνοντας υπόψη ότι και ο πρόεδρος Juncker έχει αποδοκιμάσει την πρακτική αυτή ως αντιδημοκρατική[16]·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 28 Οκτωβρίου 2015, το Κοινοβούλιο απέρριψε σε πρώτη ανάγνωση[17] τη νομοθετική πρόταση της 22ας Απριλίου 2015 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 και κάλεσε την Επιτροπή να την αποσύρει και να υποβάλει νέα·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αιτιολογική σκέψη 14 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 ορίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να ενεργεί, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, κατά τρόπον ώστε να μην αντιστρατεύεται οποιαδήποτε επικρατούσα θέση ενδέχεται να ανακύψει εντός της επιτροπής προσφυγών κατά της καταλληλότητας μιας εκτελεστικής πράξης, ειδικά για ευαίσθητους τομείς όπως η υγεία των καταναλωτών, η ασφάλεια των τροφίμων και το περιβάλλον·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 ορίζει ότι τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, των ζώων ή στο περιβάλλον και ότι η Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της σχετικά με ανανέωση της έγκρισης, πρέπει να λαμβάνει υπόψη τυχόν συναφείς διατάξεις της κοινοτικής νομοθεσίας και άλλους κατά νόμον παράγοντες που αφορούν το υπό εξέταση ζήτημα·

1.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·

2.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[18], να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει την εκτελεστική απόφασή της·

4.  επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του για προώθηση των εργασιών σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011· καλεί το Συμβούλιο να προχωρήσει επειγόντως τις εργασίες του σε σχέση με την εν λόγω πρόταση της Επιτροπής·

5.  καλεί την Επιτροπή να αναστείλει οποιεσδήποτε εκτελεστικές αποφάσεις αφορούν αιτήσεις για την έγκριση ΓΤΟ έως ότου η διαδικασία έγκρισης αναθεωρηθεί κατά τρόπον ώστε να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις της ισχύουσας διαδικασίας, η οποία έχει αποδειχθεί ακατάλληλη·

6.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει τις προτάσεις για την έγκριση ΓΤΟ εάν δεν διατυπωθεί γνώμη από τη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, είτε πρόκειται για καλλιέργεια είτε για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

7.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

 

Τελευταία ενημέρωση: 20 Μαρτίου 2019
Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου