Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 που περιέχει τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για τη διατλαντική εταιρική σχέση συναλλαγών και επενδύσεων (TTIP) (2014/2228(INI))

P8_TA(2015)0252 A8-0175/2015

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τις οδηγίες της ΕΕ για τις διαπραγματεύσεις για τη διατλαντική εταιρική σχέση συναλλαγών και επενδύσεων (TTIP) μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ, οι οποίες εγκρίθηκαν ομόφωνα από το Συμβούλιο στις 14 Ιουνίου 2013(1) και αποχαρακτηρίστηκαν και δημοσιοποιήθηκαν από το Συμβούλιο στις 9 Οκτωβρίου 2014,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 168 έως 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως την αρχή της προφύλαξης που κατοχυρώνεται στο άρθρο 191 παράγραφος 2,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της διάσκεψης κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ στις 26 Μαρτίου 2014(2),

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση, της 20ής Μαρτίου 2015, της Επιτρόπου Cecilia Malmström και του Αντιπροσώπου για το εμπόριο των ΗΠΑ Michael Froman σχετικά με τον αποκλεισμό των δημόσιων υπηρεσιών από τις εμπορικές συμφωνίες ΕΕ και ΗΠΑ·

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 20ής Μαρτίου 2015, σχετικά με την TTIP,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με την TTIP(3),

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση, της 16ης Νοεμβρίου 2014, του Προέδρου των ΗΠΑ Barack Obama, του Προέδρου της Επιτροπής Jean-Claude Juncker, του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy, του Πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου David Cameron, της γερμανίδας Καγκελάριου Angela Merkel, του Προέδρου της Γαλλίας François Hollande, του ιταλού Πρωθυπουργού Matteo Renzi και του ισπανού Πρωθυπουργού Mariano Rajoy, μετά τη συνάντησή τους στο περιθώριο της συνόδου των G20 στο Brisbane της Αυστραλίας(4),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης-27ης Ιουνίου 2014(5),

–  έχοντας υπόψη τις πολιτικές κατευθύνσεις του Προέδρου Juncker, της 15ης Ιουλίου 2014, που απευθύνονται στην επόμενη Επιτροπή και φέρουν τον τίτλο «Νέο ξεκίνημα για την Ευρώπη: Το πρόγραμμά μου για απασχόληση, ανάπτυξη, δικαιοσύνη και δημοκρατική αλλαγή»(6),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Σώμα των Επιτρόπων, της 25ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με τη διαφάνεια στις διαπραγματεύσεις για την TTIP (C(2014)9052)(7), τις αποφάσεις της Επιτροπής της 25ης Νοεμβρίου 2014 για τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τις συνεδριάσεις μεταξύ Μελών της Επιτροπής και οργανώσεων ή αυτοαπασχολούμενων ατόμων (C(2014)9051) και για τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τις συνεδριάσεις μεταξύ Γενικών Διευθυντών της Επιτροπής και οργανώσεων ή αυτοαπασχολούμενων ατόμων (C(2014)9048), τις αποφάσεις και τις γνωμοδοτήσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C-350/12 P, 2/13, 1/09) σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα των θεσμικών οργάνων και την απόφαση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή της 6ης Ιανουαρίου 2015 για την περάτωση της ιδία πρωτοβουλία έρευνας (OI/10/2014/RA) σχετικά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσον αφορά την εξέταση των αιτήσεων για παροχή πληροφοριών και πρόσβαση σε έγγραφα (Διαφάνεια),

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου Ενέργειας ΕΕ-ΗΠΑ, της 3ης Δεκεμβρίου 2014(8),

–  έχοντας υπόψη την ολοκληρωμένη προσέγγιση της ΕΕ για την ασφάλεια των τροφίμων («από το αγρόκτημα στο τραπέζι»), η οποία υιοθετήθηκε το 2004(9),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 13ης Ιανουαρίου 2015, σχετικά με την ηλεκτρονική δημόσια διαβούλευση για την προστασία των επενδύσεων και την επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους (ISDS) στο πλαίσιο της TTIP (SWD(2015)0003),

–  έχοντας υπόψη τα προτεινόμενα κείμενα της ΕΕ που υποβλήθηκαν προς συζήτηση με τις ΗΠΑ στους γύρους των διαπραγματεύσεων για την TTIP, και συγκεκριμένα αυτά που έχουν αποχαρακτηριστεί και δημοσιευτεί από την Επιτροπή, μεταξύ άλλων τα έγγραφα θέσης της ΕΕ με τίτλο «TTIP regulatory issues - engineering industries»(10) (Ζητήματα ρυθμιστικού χαρακτήρα στην TTIP - μηχανολογικές βιομηχανίες), «Test–case on functional equivalence: proposed methodology for automotive regulatory equivalence»(11) (Δοκιμαστική εφαρμογή λειτουργικής ισοδυναμίας: προτεινόμενη μεθοδολογία για τη ρυθμιστική ισοδυναμία στην αυτοκινητοβιομηχανία), και «Trade and sustainable development chapter/labour and environment: EU paper outlining key issues and elements for provisions in the TTIP»(12) (Κεφάλαιο για το εμπόριο και την αειφόρο ανάπτυξη/εργασία και περιβάλλον: έγγραφο της ΕΕ που περιγράφει βασικά ζητήματα και στοιχεία των διατάξεων της TTIP), και τα προτεινόμενα κείμενα σχετικά με τους τεχνικούς φραγμούς στο εμπόριο (ΤΦΕ)(13), τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα (ΥΦΠ)(14), τα τελωνεία και τη διευκόλυνση του εμπορίου(15), τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)(16), ενδεχόμενες διατάξεις για τον ανταγωνισμό(17), ενδεχόμενες διατάξεις για τις κρατικές επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που απολαύουν ειδικών ή αποκλειστικών δικαιωμάτων ή προνομίων(18), ενδεχόμενες διατάξεις σχετικά με τις επιδοτήσεις(19) και την επίλυση των διαφορών(20) και αρχικές διατάξεις για την κανονιστική συνεργασία(21),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση για τη «Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (ΤΤΙΡ)» της Επιτροπής των Περιφερειών (ECOS-V-063), που εγκρίθηκε κατά τη διάρκεια της 110ης συνόδου της ολομέλειας (11-13 Φεβρουαρίου 2015), και τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 4ης Ιουνίου 2014 με θέμα «Οι διατλαντικές εμπορικές σχέσεις και οι απόψεις της ΕΟΚΕ σχετικά με την ενίσχυση της συνεργασίας και την ενδεχόμενη σύναψη συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-ΗΠΑ»,

–  έχοντας υπόψη την αρχική έκθεση της ECORYS προς την Επιτροπή, στην τελική της μορφή, της 28ης Απριλίου 2014, με τίτλο «Trade Sustainability Impact Assessment (Trade SIA) in support of negotiations of a comprehensive trade and investment agreement between the European Union and the United States of America»(22) (Αξιολόγηση των επιπτώσεων στη βιωσιμότητα του εμπορίου προς υποστήριξη των διαπραγματεύσεων για μια ολοκληρωμένη συμφωνία για το εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2015 για τα εμπόδια στο εμπόριο και τις επενδύσεις (COM(2015)0127)(23),

–  έχοντας υπόψη τη λεπτομερή αποτίμηση της αξιολόγησης επιπτώσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη διατλαντική εταιρική σχέση συναλλαγών και επενδύσεων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ («Detailed Appraisal of the European Commission’s Impact Assessment on EU-US Transatlantic Trade and Investment Partnership»), που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2014 από το Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPS) για το Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη παλαιότερα ψηφίσματά του, ιδίως τα ψηφίσματα της 23ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τις ΗΠΑ(24), της 23ης Μαΐου 2013 σχετικά με τις εμπορικές και επενδυτικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής(25), και της 15ης Ιανουαρίου 2015 σχετικά με την ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή κατά το 2013(26),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 108 παράγραφος 4 και το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Αναφορών (A8-0175/2015),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξαγωγές μέσω του εμπορίου και η μεγέθυνση μέσω των επενδύσεων αποτελούν βασικές κινητήριες δυνάμεις της απασχόλησης και της οικονομικής ανάπτυξης για τις οποίες δεν απαιτούνται κρατικές επενδύσεις·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΑΕγχΠ της ΕΕ εξαρτάται κατά μέγα μέρος από το εμπόριο και τις εξαγωγές και τα οφέλη από το εμπόριο και τις επενδύσεις βάσει κανόνων, και ότι μια φιλόδοξη και ισορροπημένη συμφωνία με τις ΗΠΑ θα πρέπει να στηρίζει την αναβιομηχάνιση της Ευρώπης και να συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου του 2020 για αύξηση του ποσοστού του ΑΕγχΠ της ΕΕ που παράγεται από τη βιομηχανία από 15% σε 20%, μέσω της ενίσχυσης του διατλαντικού εμπορίου προϊόντων και υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας ευκαιριών ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (σύμφωνα με τον ορισμό της σύστασης της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ), τους συνεργατικούς σχηματισμούς και τα δίκτυα επιχειρήσεων, που πλήττονται δυσανάλογα από τους μη δασμολογικούς φραγμούς (ΜΔΦ) σε σχέση με τις μεγαλύτερες εταιρείες, καθώς οι μεγάλες εταιρείες έχουν οικονομίες κλίμακας που τους εξασφαλίζουν ευκολότερη πρόσβαση στις αγορές σε αμφότερες τις πλευρές του Ατλαντικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια συμφωνία μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομικών συνασπισμών στον κόσμο παρέχει τη δυνατότητα να δημιουργηθούν πρότυπα, προδιαγραφές και κανόνες - που θα εγκριθούν σε παγκόσμιο επίπεδο - που θα είναι προς όφελος και τρίτων χωρών και αναμένεται ότι θα επιτρέψουν να αποφευχθεί ένας περαιτέρω κατακερματισμός του παγκόσμιου εμπορίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι ενδεχόμενη αποτυχία των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία θα επιτρέψει σε άλλες τρίτες χώρες με διαφορετικά πρότυπα και αξίες να αναλάβουν τον ρόλο αυτό·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εννέα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη υπογράψει διμερή συμφωνία με τις ΗΠΑ και ότι η ΤΤΙΡ θα μπορούσε να εμπνευστεί από τις βέλτιστες πρακτικές και να επιτρέψει μια ευχερέστερη αντιμετώπιση των εμποδίων που συναντούν τα εν λόγω κράτη μέλη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες κρίσεις στα σύνορα της ΕΕ και οι εξελίξεις ανά τον κόσμο καταδεικνύουν την ανάγκη να επενδύσουμε στην παγκόσμια διακυβέρνηση και σε ένα σύστημα βασισμένο σε κανόνες και αξίες·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη διασύνδεση των παγκόσμιων αγορών επιτάσσει στους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής να διαμορφώσουν και να προωθήσουν την αλληλεπίδραση των αγορών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη κατάλληλων εμπορικών κανόνων και η άρση των περιττών εμποδίων έχουν θεμελιώδη σημασία για τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας, με παράλληλη διατήρηση και ανάπτυξη μιας εύρωστης, ανταγωνιστικής και διαφοροποιημένης βιομηχανικής βάσης στην Ευρώπη·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες της ΕΕ να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, της προστασίας του περιβάλλοντος και της ασφάλειας των καταναλωτών είχαν ως αποτέλεσμα ένα υψηλό κανονιστικό κόστος για τις επιχειρήσεις της ΕΕ, που συνοδευόταν από υψηλές τιμές των ενεργειακών πρώτων υλών και της ηλεκτρικής ενέργειας, παράγοντες οι οποίοι - αν δεν αντιμετωπιστούν στην ΤΤΙΡ - μπορεί να επιταχύνουν τη διαδικασία μετεγκατάστασης, αποβιομηχάνισης και απώλειας θέσεων εργασίας, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα να απειληθούν οι στόχοι όσον αφορά την αναβιομηχάνιση και την απασχόληση στην ΕΕ και να υπονομευθούν ακόμη και οι στόχοι πολιτικής που επιδιώκονται μέσω των κανονισμών της ΕΕ·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια καλοσχεδιασμένη εμπορική συμφωνία θα μπορούσε να συμβάλει στην αξιοποίηση των ευκαιριών της παγκοσμιοποίησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ισχυρή και φιλόδοξη εμπορική συμφωνία δεν θα πρέπει απλώς να εστιάζει στη μείωση των δασμών και των ΜΔΦ αλλά θα πρέπει να αποτελεί επίσης εργαλείο προστασίας των εργαζομένων, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ισχυρή και φιλόδοξη εμπορική συμφωνία αποτελεί ευκαιρία για τη δημιουργία ενός πλαισίου μέσω της ενίσχυσης των ρυθμίσεων στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, σύμφωνα με τις κοινές αξίες μας, ούτως ώστε να αποφευχθεί το κοινωνικό και περιβαλλοντικό ντάμπινγκ και να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, με δεδομένο τον κοινό στόχο για ανοικτό και επί ίσοις όροις ανταγωνισμό·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι η ύπαρξη κοινών υψηλών προτύπων είναι προς όφελος των καταναλωτών, θα πρέπει να αναγνωρισθεί ότι η σύγκλιση έχει νόημα και για τις επιχειρήσεις, καθώς υπάρχει η δυνατότητα καλύτερης αντιστάθμισης του υψηλότερου κόστους που απορρέει από τα υψηλότερα πρότυπα μέσω των αυξημένων οικονομιών κλίμακας σε μια δυνητική αγορά 850 εκατομμυρίων καταναλωτών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που προηγούμενες εμπορικές συμφωνίες έχουν αποδειχθεί σημαντικά επωφελείς για την ευρωπαϊκή οικονομία, ο πραγματικός αντίκτυπος της ΤΤΙΡ τόσο στην οικονομία της ΕΕ όσο και στην οικονομία των ΗΠΑ είναι δύσκολο να εκτιμηθεί και να προβλεφθεί όταν οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και οι μελέτες καταλήγουν σε αντιφατικά αποτελέσματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η TTIP από μόνη της δεν θα επιλύσει τα χρόνια διαρθρωτικά οικονομικά προβλήματα και τα υποκείμενα αίτιά τους στην ΕΕ, αλλά θα πρέπει να θεωρηθεί, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής στρατηγικής, παράγοντας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και μεγέθυνσης, και οι προσδοκίες για την ΤΤΙΡ θα πρέπει να είναι ανάλογες με το επίπεδο της φιλοδοξίας που θα επιτευχθεί στις διαπραγματεύσεις·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες της ρωσικής απαγόρευσης εισαγωγών κατέδειξαν με σαφήνεια τη διαρκή γεωπολιτική σημασία της γεωργίας, τη σημασία της πρόσβασης σε ένα φάσμα διαφορετικών γεωργικών αγορών και την ανάγκη για ισχυρές και στρατηγικές εμπορικές συνεργασίες με αξιόπιστους εμπορικούς εταίρους·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι για την ευρωπαϊκή γεωργία είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί μια αμοιβαίως επωφελής εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, έτσι ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος της Ευρώπης ως βασικού παράγοντα στην παγκόσμια αγορά, χωρίς να διακυβεύονται ούτε τα ισχύοντα πρότυπα ποιότητας των ευρωπαϊκών γεωργικών προϊόντων ούτε η μελλοντική βελτίωση των προτύπων αυτών, και παράλληλα να διατηρηθεί το ευρωπαϊκό γεωργικό μοντέλο και να διασφαλιστεί η οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητά του·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εμπορικές και επενδυτικές ροές δεν αποτελούν αυτοσκοπό και ότι η ευημερία των απλών πολιτών, των εργαζομένων και των καταναλωτών, καθώς και οι αυξημένες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, ως κινητήριες δυνάμεις της μεγέθυνσης και της απασχόλησης, αποτελούν τα κριτήρια αναφοράς για μια εμπορική συμφωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η TTIP θα πρέπει να αποτελέσει πρότυπο μιας καλής εμπορικής συμφωνίας που ανταποκρίνεται σε αυτές τις απαιτήσεις, προκειμένου να λειτουργήσει ως παράδειγμα για τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις μας με άλλες χώρες εταίρους·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις απαιτούν έναν ορισμένο βαθμό εμπιστευτικότητας προκειμένου να επιτευχθεί ένα αποτέλεσμα υψηλής ποιότητας, και ότι ο περιορισμένος βαθμός διαφάνειας που χαρακτήριζε τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων στο παρελθόν δημιούργησε προβλήματα σε σχέση με τον δημοκρατικό έλεγχο της διαπραγματευτικής διαδικασίας·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος Juncker επανέλαβε σαφώς στις πολιτικές κατευθύνσεις του ότι επιθυμεί μια ισορροπημένη και λογική εμπορική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι –ενώ η ΕΕ και οι ΗΠΑ μπορούν να κάνουν ένα σημαντικό βήμα προόδου εάν προχωρήσουν στην αμοιβαία αναγνώριση των προτύπων τους όσον αφορά τα προϊόντα και εργαστούν για τη θέσπιση διατλαντικών προτύπων– η ΕΕ δεν θα θυσιάσει τα πρότυπά της όσον αφορά την ασφάλεια (τροφίμων), την υγεία, την υγεία των ζώων, την κοινωνική προστασία, το περιβάλλον και την προστασία των δεδομένων ή την πολιτισμική πολυμορφία· υπενθυμίζοντας ότι η ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνουμε, η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των ευρωπαίων πολιτών και οι υπηρεσίες κοινής ωφελείας δεν είναι διαπραγματεύσιμες, παρά μόνον αν ο στόχος είναι η επίτευξη ακόμη μεγαλύτερου βαθμού προστασίας·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει σημασία να διασφαλιστεί μια ικανοποιητική ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τον «ασφαλή λιμένα» και η γενική συμφωνία προστασίας των δεδομένων·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος Juncker δήλωσε επίσης ρητά στις πολιτικές του κατευθύνσεις ότι δεν θα δεχτεί περιορισμό της δικαιοδοσίας των δικαστηρίων στα κράτη μέλη από ειδικά καθεστώτα για τις διαφορές στον τομέα των επενδύσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τώρα που είναι διαθέσιμα τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με την προστασία των επενδυτών και την ISDS στο πλαίσιο της TTIP, βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία προβληματισμού – που λαμβάνει υπόψη τις διάφορες παρατηρήσεις – εντός και μεταξύ των τριών θεσμικών οργάνων, με παράλληλη ανταλλαγή απόψεων με την κοινωνία των πολιτών και τον επιχειρηματικό κλάδο, η οποία έχει ως αντικείμενο τον βέλτιστο τρόπο εξασφάλισης προστασίας στις επενδύσεις και ίσης μεταχείρισης στους επενδυτές, χωρίς να θίγεται το προνόμιο των κρατών να επιβάλλουν ρυθμίσεις·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο στηρίζει απόλυτα τόσο την απόφαση του Συμβουλίου για τον αποχαρακτηρισμό των οδηγιών σχετικά με τις διαπραγματεύσεις, όσο και την πρωτοβουλία της Επιτροπής για διαφάνεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ζωηρός δημόσιος διάλογος σε όλη την Ευρώπη σχετικά με την TTIP καταδεικνύει ότι οι διαπραγματεύσεις για την TTIP πρέπει να διενεργούνται με περισσότερη διαφάνεια και χωρίς αποκλεισμούς, ούτως ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανησυχίες που εκφράζουν οι ευρωπαίοι πολίτες και να ενημερώνεται το ευρύ κοινό για τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ βρίσκονται σε εξέλιξη από τον Ιούλιο του 2013, αλλά ότι μέχρι στιγμής δεν έχει συμφωνηθεί ένα κοινό κείμενο·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η TTIP αναμένεται ότι θα είναι μια μικτή συμφωνία η οποία θα πρέπει να κυρωθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από το σύνολο των 28 κρατών μελών της ΕΕ·

1.  πιστεύει ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ είναι βασικοί στρατηγικοί εταίροι· τονίζει ότι η διατλαντική εταιρική σχέση εμπορίου και επενδύσεων (ΤΤΙΡ) είναι η πιο σημαντική πρόσφατη πρωτοβουλία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ και θα μπορούσε να αναζωογονήσει τη διατλαντική εταιρική σχέση στο σύνολό της, πέρα από τις εμπορικές πτυχές της· τονίζει ότι η επιτυχής ολοκλήρωσή της έχει μεγάλη πολιτική σημασία·

2.  απευθύνει στην Επιτροπή, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων για την TTIP, τις ακόλουθες συστάσεις:

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα που περιέχει τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Επιτροπή και, για ενημέρωση, στο Συμβούλιο, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στην κυβέρνηση και το Κογκρέσο των ΗΠΑ.

(1) http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-11103-2013-DCL-1/en/pdf (2) http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/en/ec/141920.pdf (3) http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/EN/foraff/145906.pdf (4) http://europa.eu/rapid/press-release_STATEMENT-14-1820_en.htm (5) http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-79-2014-INIT/en/pdf (6) http://ec.europa.eu/priorities/docs/pg_el.pdf (7) http://ec.europa.eu/news/2014/docs/c_2014_9052_en.pdf (8) http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-2341_en.htm (9) http://ec.europa.eu/dgs/health_consumer/information_sources/docs/from_farm_to_fork_2004_en.pdf (10) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153022.pdf (11) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153023.pdf (12) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153024.pdf (13) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153025.pdf (14) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153026.pdf (15) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153027.pdf (16) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153028.pdf (17) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153029.pdf (18) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153030.pdf (19) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153031.pdf (20) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/january/tradoc_153032.pdf (21) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/february/tradoc_153120.pdf (22) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2014/may/tradoc_152512.pdf (23) http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/march/tradoc_153259.pdf (24) ΕΕ C 68 E της 7.3.2014, σ. 53. (25) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0227. (26) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0009. (27) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0230.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, του πρωτοκόλλου της Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, αφετέρου, ώστε να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (05548/2014 – C8-0127/2014 – 2013/0386(NLE))

P8_TA(2015)0253 A8-0188/2015

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (05548/2014),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο πρωτοκόλλου στη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, αφετέρου, ώστε να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (05547/2014),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 217 και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο i) και το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0127/2014),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο, το άρθρο 99 παράγραφος 2, καθώς και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A8-0188/2015),

1.  εγκρίνει τη σύναψη του πρωτοκόλλου·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, του πρωτοκόλλου της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Σερβίας, αφετέρου, ώστε να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (06682/2014 – C8-0098/2014 – 2014/0039(NLE))

P8_TA(2015)0254 A8-0189/2015

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (06682/2014),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο πρωτοκόλλου στη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Σερβίας, αφετέρου, ώστε να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (06681/2014),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 217, το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο i) και το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0098/2014),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο, το άρθρο 99 παράγραφος 2, και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A8-0189/2015),

1.  εγκρίνει τη σύναψη του πρωτοκόλλου·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Δημοκρατίας της Σερβίας.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για την ανανέωση της συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Ινδίας (05872/2015 – C8-0074/2015 – 2014/0293(NLE))

P8_TA(2015)0255 A8-0179/2015

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για την ανανέωση της συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Ινδίας (05872/2015),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2002/648/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, για τη σύναψη της συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Ινδίας(1),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 186 και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο ν) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0074/2015),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο, το άρθρο 99 παράγραφος 2, το άρθρο 108 παράγραφος 7, καθώς και το άρθρο 50 παράγραφος 1 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A8-0179/2015),

1.  εγκρίνει την ανανέωση της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Δημοκρατίας της Ινδίας.

(1) ΕΕ L 213 της 9.8.2002, σ. 29.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Νήσων Φερόε για τη σύνδεση των Νήσων Φερόε με το πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020» (2014-2020) (05660/2015 – C8-0057/2015 – 2014/0228(NLE))

P8_TA(2015)0256 A8-0180/2015

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (05660/2015),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Νήσων Φερόε για τη σύνδεση των Νήσων Φερόε με το πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020» (2014-2020) (14014/2014),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 186, το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) και το άρθρο 218 παράγραφος 8 πρώτο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0057/2015),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο, το άρθρο 99 παράγραφος 2, το άρθρο 108 παράγραφος 7 και το άρθρο 50 παράγραφος 1 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A8-0180/2015),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των Νήσων Φερόε.

Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 στην πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2007/36/ΕΚ όσον αφορά την ενθάρρυνση της μακροπρόθεσμης ενεργού συμμετοχής των μετόχων και της οδηγίας 2013/34/ΕΕ όσον αφορά ορισμένα στοιχεία της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης (COM(2014)0213 – C7-0147/2014 – 2014/0121(COD))(1)

P8_TA(2015)0257 A8-0158/2015

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

[Tροπολογία αριθ. 1 εκτός αν ορίζεται διαφορετικά]

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ(2)

P8_TA(2015)0257 A8-0158/2015

στην πρόταση της Επιτροπής

P8_TA(2015)0257 A8-0158/2015

ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2015/...
ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την τροποποίηση της οδηγίας 2007/36/ΕΚ όσον αφορά την ενθάρρυνση της μακροπρόθεσμης ενεργού συμμετοχής των μετόχων, της οδηγίας 2013/34/ΕΕ όσον αφορά ορισμένα στοιχεία της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης και της οδηγίας 2004/109/ΕΚ

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 50 και 114,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(3),

Κατόπιν διαβούλευσης με τον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)  Η οδηγία 2007/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(4) καθορίζει προϋποθέσεις για την άσκηση ορισμένων δικαιωμάτων των μετόχων που κατέχουν δικαίωμα ψήφου σε γενικές συνελεύσεις εταιρειών που έχουν την καταστατική έδρα τους σε κράτος μέλος και οι μετοχές των οποίων έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά, εγκατεστημένη ή λειτουργούσα σε κράτος μέλος.

(2)  Αν και δεν τους ανήκουν οι κεφαλαιουχικές εταιρείες, οι οποίες αποτελούν χωριστές νομικές οντότητες που δεν υπόκεινται πλήρως στον έλεγχό τους, οι μέτοχοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διακυβέρνηση των εταιρειών αυτών. Η χρηματοοικονομική κρίση αποκάλυψε ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι μέτοχοι ήταν υπέρ της ανάληψης υπερβολικού βραχυπρόθεσμου κινδύνου από μέρους των διαχειριστών. Επίσης, ▌το υφιστάμενο επίπεδο «παρακολούθησης» και ενεργού συμμετοχής των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων στις εταιρείες στις οποίες γίνονται οι επενδύσεις είναι συχνά ανεπαρκές και υπερβολικά επικεντρωμένο στις βραχυπρόθεσμες αποδόσεις, γεγονός που οδηγεί σε μη βέλτιστη εταιρική διακυβέρνηση και απόδοση των εισηγμένων εταιρειών.

(2α)  Η ενεργότερη συμμετοχή των μετόχων στην εταιρική διακυβέρνηση είναι ένας από τους μοχλούς που μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της απόδοσης, χρηματοοικονομικής και μη, των εταιρειών αυτών. Ωστόσο, δεδομένου ότι τα δικαιώματα των μετόχων δεν είναι ο μοναδικός μακροπρόθεσμος παράγοντας που πρέπει να συνεκτιμάται στο πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης, θα πρέπει να συνοδεύονται από πρόσθετα μέτρα για να εξασφαλιστεί η ενεργότερη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως των εργαζομένων, των τοπικών αρχών και της κοινωνίας των πολιτών.

(3)  Στο σχέδιο δράσης για το ευρωπαϊκό εταιρικό δίκαιο και την εταιρική διακυβέρνηση, η Επιτροπή ανακοίνωσε ορισμένες δράσεις στον τομέα της εταιρικής διακυβέρνησης, ιδίως για την ενθάρρυνση της μακροπρόθεσμης ενεργού συμμετοχής των μετόχων και τη βελτίωση της διαφάνειας μεταξύ των εταιρειών και των επενδυτών.

(4)  Για να διευκολυνθεί περαιτέρω η άσκηση των δικαιωμάτων των μετόχων και η ενεργός συμμετοχή των εισηγμένων εταιρειών και των μετόχων, οι εισηγμένες εταιρείες θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ταυτοποιούν τους μετόχους τους και να επικοινωνούν άμεσα μαζί τους. Επομένως, προκειμένου να βελτιωθεί η διαφάνεια και ο διάλογος, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να προβλέπει ένα πλαίσιο που θα εξασφαλίζει τη δυνατότητα εξακρίβωσης των στοιχείων των μετόχων. [Τροπολογία 29]

(5)  Η αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων των μετόχων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποτελεσματικότητα της αλυσίδας διαμεσολαβητών που διατηρούν λογαριασμούς αξιών εκ μέρους των μετόχων, ιδίως σε διασυνοριακές καταστάσεις. Στόχο της παρούσας οδηγίας αποτελεί η βελτίωση της διαβίβασης πληροφοριών από τους διαμεσολαβητές μέσω της αλυσίδας συμμετοχών για τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων.

(6)  Δεδομένου του σημαντικού ρόλου των διαμεσολαβητών, αυτοί θα πρέπει να υποχρεούνται να διευκολύνουν την άσκηση των δικαιωμάτων των μετόχων ▌ όταν οι μέτοχοι επιθυμούν να ασκούν τα δικαιώματα αυτά αυτοπροσώπως ή επιθυμούν να διορίσουν κάποιον τρίτο για τον σκοπό αυτόν. Όταν οι μέτοχοι δεν επιθυμούν να ασκούν τα δικαιώματα οι ίδιοι και έχουν διορίσει τον διαμεσολαβητή για τον σκοπό αυτόν, ο διαμεσολαβητής θα πρέπει να υποχρεούται να ασκεί τα δικαιώματα αυτά κατόπιν ρητής εξουσιοδότησης και σύμφωνα με τις ρητές οδηγίες των μετόχων και προς όφελός τους.

(7)  Για την προώθηση των επενδύσεων σε μετοχές σε όλη την Ένωση και την άσκηση των δικαιωμάτων που συνδέονται με μετοχές, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να θεσπίσει ένα υψηλό επίπεδο διαφάνειας όσον αφορά το κόστος των υπηρεσιών που παρέχουν οι διαμεσολαβητές. Προκειμένου να αποτρέπονται διακρίσεις σχετικά με τις τιμές κατά τη διασυνοριακή κατοχή μετοχών, σε σύγκριση με την αμιγώς εγχώρια κατοχή μετοχών, τυχόν διαφορές ως προς το επιβαλλόμενο κόστος μεταξύ της εγχώριας και της διασυνοριακής άσκησης δικαιωμάτων θα πρέπει να δικαιολογούνται δεόντως και να αντικατοπτρίζουν τη διαφορά όσον αφορά την πραγματική δαπάνη για την προσφορά των υπηρεσιών που παρέχουν οι διαμεσολαβητές. Οι διαμεσολαβητές από τρίτες χώρες που έχουν ιδρύσει υποκατάστημα στην Ένωση θα πρέπει να υπόκεινται σε κανόνες σχετικά με την εξακρίβωση των στοιχείων των μετόχων, τη διαβίβαση πληροφοριών, τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων και τη διαφάνεια όσον αφορά το κόστος, ώστε να εξασφαλίζεται αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με τις μετοχές που κατέχονται μέσω των εν λόγω διαμεσολαβητών.

(8)  Η αποτελεσματική και διατηρήσιμη ενεργός συμμετοχή των μετόχων αποτελεί σημαντικό στοιχείο του μοντέλου εταιρικής διακυβέρνησης των εισηγμένων εταιρειών, το οποίο εξαρτάται από ελέγχους και ισορροπίες μεταξύ των διαφόρων οργάνων και των διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών. Η κατάλληλη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως των εργαζόμενων, θα πρέπει να θεωρείται στοιχείο ύψιστης σημασίας για την ανάπτυξη ενός ισόρροπου ευρωπαϊκού πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης.

(9)  Οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων είναι συχνά σημαντικοί μέτοχοι εισηγμένων εταιρειών στην Ένωση και, επομένως, μπορούν να διαδραματίσουν σημαίνοντα ρόλο στην εταιρική διακυβέρνηση των εταιρειών αυτών, αλλά και γενικότερα σε σχέση με τη στρατηγική και τη μακροπρόθεσμη απόδοση των εταιρειών αυτών. Ωστόσο, η πείρα των τελευταίων ετών έχει δείξει ότι οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων συχνά δεν συμμετέχουν κατά τον δέοντα τρόπο στις εταιρείες στις οποίες κατέχουν μετοχές και ▌ ότι οι κεφαλαιαγορές συχνά ασκούν ισχυρές πιέσεις στις εταιρείες για βραχυπρόθεσμη απόδοση, γεγονός που διακυβεύει τη μακροπρόθεσμη χρηματοοικονομική και μη χρηματοοικονομική απόδοση των εταιρειών και οδηγεί, μεταξύ πλείστων άλλων αρνητικών συνεπειών, σε κατώτερο του βέλτιστου επίπεδο επενδύσεων, παραδείγματος χάριν στην έρευνα και την ανάπτυξη, εις βάρος της μακροπρόθεσμης απόδοσης ▌ των εταιρειών ▌.

(10)  Οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων δεν χαρακτηρίζονται συχνά από διαφάνεια όσον αφορά τις επενδυτικές στρατηγικές και την πολιτική τους για την ενεργό συμμετοχή, την εφαρμογή και τα αποτελέσματά τους. Η δημόσια γνωστοποίηση των πληροφοριών αυτών θα είχε θετικό αντίκτυπο στην ευαισθητοποίηση των επενδυτών, θα επέτρεπε τη βελτιστοποίηση των επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνουν οι τελικοί δικαιούχοι, όπως οι μελλοντικοί συνταξιούχοι, θα διευκόλυνε τον διάλογο μεταξύ των εταιρειών και των μετόχων τους, θα ενδυνάμωνε την ενεργό συμμετοχή των μετόχων και θα ενίσχυε τη λογοδοσία των εταιρειών έναντι των ενδιαφερόμενων μερών και της κοινωνίας των πολιτών.

(11)  Επομένως, οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να αναπτύξουν μια πολιτική για την ενεργό συμμετοχή των μετόχων, η οποία να προσδιορίζει, μεταξύ άλλων, πώς ενσωματώνεται η ενεργός συμμετοχή των μετόχων στην επενδυτική στρατηγική τους, πώς παρακολουθούνται οι εταιρείες στις οποίες γίνονται επενδύσεις, περιλαμβανομένων των περιβαλλοντικών και κοινωνικών τους κινδύνων, πώς διεξάγεται διάλογος με τις εταιρείες στις οποίες γίνονται επενδύσεις και με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, και πώς ασκούνται τα δικαιώματα ψήφου. Η εν λόγω πολιτική ενεργού συμμετοχής θα πρέπει να περιλαμβάνει πολιτικές για τη διαχείριση υφιστάμενων ή ενδεχόμενων περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων, όπως την παροχή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών από τον θεσμικό επενδυτή ή τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων, ή εταιρείες συνδεδεμένες με αυτούς, στην εταιρεία στην οποία γίνονται επενδύσεις. Η πολιτική αυτή, η εφαρμογή της και τα αποτελέσματά της θα πρέπει να γνωστοποιούνται δημοσίως και να αποστέλλονται στους πελάτες των θεσμικών επενδυτών σε ετήσια βάση. Στην περίπτωση που οι θεσμικοί επενδυτές ή οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων αποφασίζουν να μην αναπτύξουν πολιτική για την ενεργό συμμετοχή και/ή αποφασίζουν να μη γνωστοποιήσουν την εφαρμογή και τα αποτελέσματά της, θα πρέπει να επεξηγούν σαφώς και αιτιολογημένα την επιλογή τους.

(12)  Οι θεσμικοί επενδυτές θα πρέπει να γνωστοποιούν ετησίως στο κοινό τον τρόπο με τον οποίο η στρατηγική επενδύσεων ▌ την οποία εφαρμόζουν ευθυγραμμίζεται με το προφίλ και τη διάρκεια των υποχρεώσεών τους, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο συμβάλλει στη μεσομακροπρόθεσμη απόδοση των περιουσιακών στοιχείων τους. Όταν χρησιμοποιούν διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, είτε μέσω εντολών που παρέχουν διακριτική ευχέρεια διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων σε μεμονωμένη βάση είτε μέσω συγκεντρωμένων κεφαλαίων, θα πρέπει να γνωστοποιούν στο κοινό τα κύρια στοιχεία της συμφωνίας με τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων όσον αφορά διάφορα ζητήματα, όπως αν η συμφωνία παρέχει κίνητρα στον διαχειριστή των περιουσιακών στοιχείων να ευθυγραμμίζει την επενδυτική στρατηγική και τις αποφάσεις του με το προφίλ και τη διάρκεια των υποχρεώσεων του θεσμικού επενδυτή, αν παρέχει κίνητρα στον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων να λαμβάνει επενδυτικές αποφάσεις βάσει της μεσομακροπρόθεσμης απόδοσης της εταιρείας και να συμμετέχει σε εταιρείες, τον τρόπο με τον οποίο αξιολογεί την απόδοση των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων, τη διάρθρωση του αντιτίμου για τις υπηρεσίες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και τον στόχο όσον αφορά την απόδοση του χαρτοφυλακίου. Η γνωστοποίηση αυτή θα συμβάλει στη σωστή ευθυγράμμιση των συμφερόντων των τελικών δικαιούχων των θεσμικών επενδυτών, των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων και των εταιρειών στις οποίες γίνονται επενδύσεις και, ενδεχομένως, στην ανάπτυξη περισσότερο μακροπρόθεσμων επενδυτικών στρατηγικών και περισσότερο μακροπρόθεσμων σχέσεων με τις εταιρείες στις οποίες γίνονται επενδύσεις, στις οποίες θα περιλαμβάνεται η ενεργός συμμετοχή των μετόχων.

(13)  Θα πρέπει να απαιτείται να κοινοποιούν οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων ▌τον τρόπο με τον οποίο η επενδυτική στρατηγική τους και η εφαρμογή της συνάδουν με τη συμφωνία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και τον τρόπο με τον οποίο η επενδυτική στρατηγική και οι αποφάσεις συμβάλλουν στη μεσομακροπρόθεσμη απόδοση των περιουσιακών στοιχείων του θεσμικού επενδυτή. Επίσης, θα πρέπει να κοινοποιούν τη συχνότητα εναλλαγής του χαρτοφυλακίου, αν λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις βάσει της κρίσης τους για τη μεσομακροπρόθεσμη απόδοση της εταιρείας στην οποία γίνονται επενδύσεις ▌ και αν ο διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων χρησιμοποιεί πληρεξούσιους συμβούλους για τις δραστηριότητες ενεργού συμμετοχής του. Περαιτέρω πληροφορίες θα πρέπει να γνωστοποιούνται από τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων απευθείας στους θεσμικούς επενδυτές, περιλαμβανομένων πληροφοριών για τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου, για τα έξοδα σχετικά με τη συχνότητα εναλλαγής του χαρτοφυλακίου, για τις συγκρούσεις συμφερόντων που έχουν προκύψει και για τον τρόπο με τον οποίο έχουν αντιμετωπιστεί. Οι πληροφορίες αυτές δίνουν στον θεσμικό επενδυτή τη δυνατότητα να παρακολουθεί καλύτερα τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων, παρέχουν κίνητρα για τη σωστή ευθυγράμμιση των συμφερόντων και την ενεργό συμμετοχή των μετόχων.

(14)  Για να βελτιωθεί η πληροφόρηση στην αλυσίδα επενδύσεων σε μετοχές, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι εγκρίνουν και εφαρμόζουν επαρκή μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ότι οι σχετικές με την ψήφο συστάσεις τους είναι ακριβείς και αξιόπιστες, βάσει ενδελεχούς ανάλυσης του συνόλου των πληροφοριών που έχουν στη διάθεσή τους, και δεν επηρεάζονται από οποιαδήποτε υφιστάμενη ή ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων ή επιχειρηματική σχέση. Οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι θα πρέπει να εγκρίνουν και να εφαρμόζουν έναν κώδικα δεοντολογίας. Οι παρεκκλίσεις από τον κώδικα θα πρέπει να δηλώνονται και να επεξηγούνται, μαζί με τις τυχόν εναλλακτικές λύσεις που έχουν υιοθετηθεί. Οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι θα πρέπει να υποβάλλουν έκθεση σε ετήσια βάση σχετικά με την εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας τους. Θα πρέπει να γνωστοποιούν ορισμένες βασικές πληροφορίες σχετικά με τη διαμόρφωση των σχετικών με τις ψήφους συστάσεών τους και σχετικά με οποιαδήποτε πραγματική ή ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων ή επιχειρηματική σχέση που δύναται να επηρεάσει τη διαμόρφωση των σχετικών με τις ψήφους συστάσεών τους.

(15)  Δεδομένου ότι οι αποδοχές είναι ένα από τα βασικά μέσα με τα οποία οι εταιρείες ευθυγραμμίζουν τα συμφέροντά τους με τα συμφέροντα των διοικητικών στελεχών τους και λόγω του κρίσιμου ρόλου των διοικητικών στελεχών στις εταιρείες, είναι σημαντικό να καθορίζεται καταλλήλως η πολιτική αποδοχών των εταιρειών, με την επιφύλαξη των διατάξεων της οδηγίας 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(5) και λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές δομές των διοικητικών συμβουλίων τις οποίες εφαρμόζουν οι εταιρείες στα διαφορετικά κράτη μέλη. Η απόδοση των διοικητικών στελεχών θα πρέπει να αξιολογείται με κριτήρια τόσο χρηματοοικονομικής όσο και με μη χρηματοοικονομικής απόδοσης, περιλαμβανομένων περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραγόντων καθώς και παραγόντων που σχετίζονται με την εταιρική διακυβέρνηση.

(15α)  Η πολιτική αποδοχών των διοικητικών στελεχών μιας εταιρείας θα πρέπει να συμβάλλει και στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της εταιρείας, προκειμένου να ανταποκρίνεται σε μια πιο αποτελεσματική πρακτική εταιρικής διακυβέρνησης και να μη συνδέεται εξ ολοκλήρου ή σε μεγάλο ποσοστό με βραχυπρόθεσμους επενδυτικούς στόχους.

(16)  Για να εξασφαλιστεί ότι οι μέτοχοι έχουν ουσιαστικό λόγο επί της πολιτικής αποδοχών, θα πρέπει να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου επί της πολιτικής αποδοχών, βάσει σαφούς, κατανοητής και ολοκληρωμένης επισκόπησης της πολιτικής αποδοχών της εταιρείας, η οποία θα πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένη με την επιχειρηματική στρατηγική, τους στόχους, τις αξίες και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της εταιρείας και θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα αποφυγής περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων. Οι εταιρείες θα πρέπει να καταβάλλουν αποδοχές στα διοικητικά στελέχη τους μόνο σύμφωνα με μια πολιτική αποδοχών που έχει υπερψηφιστεί από τους μετόχους. Η πολιτική αποδοχών που έχει υπερψηφιστεί θα πρέπει να γνωστοποιείται δημοσίως χωρίς καθυστέρηση. [Τροπολογία 30]

(17)  Για να εξασφαλιστεί ότι η εφαρμογή της πολιτικής αποδοχών συνάδει με την εγκεκριμένη πολιτική, οι μέτοχοι θα πρέπει να αποκτήσουν δικαίωμα συμβουλευτικής ψήφου επί της έκθεσης αποδοχών της εταιρείας. Για να εξασφαλιστεί η λογοδοσία των διοικητικών στελεχών, η έκθεση αποδοχών θα πρέπει να είναι σαφής και κατανοητή και να παρουσιάζει ολοκληρωμένη επισκόπηση των αποδοχών των επιμέρους διοικητικών στελεχών κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος. Εάν οι μέτοχοι καταψηφίσουν την έκθεση αποδοχών, η εταιρεία θα πρέπει, εάν είναι απαραίτητο, να ξεκινήσει διάλογο με τους μετόχους προκειμένου να διαπιστώσει τους λόγους της απόρριψης. Η εταιρεία θα πρέπει να επεξηγήσει στην επόμενη έκθεση αποδοχών το πώς ελήφθη υπόψη η ψήφος των μετόχων. [Τροπολογία 31]

(17α)  Η αυξημένη διαφάνεια όσον αφορά τις δραστηριότητες των μεγάλων εταιρειών, ιδίως όσον αφορά τα κτηθέντα κέρδη, τους καταβληθέντες φόρους επί των κερδών και τις εισπραχθείσες ενισχύσεις, έχουν ουσιαστική σημασία για την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης και την προώθηση της ενεργού συμμετοχής των μετόχων και των άλλων πολιτών της Ένωσης στις επιχειρήσεις. Η υποχρεωτική λογοδοσία σε αυτόν τον τομέα μπορεί να θεωρηθεί ως εκ τούτου σημαντικό στοιχείο της ευθύνης που υπέχουν οι εταιρείες έναντι των μετόχων και της κοινωνίας.

(18)  Για να έχουν τα ενδιαφερόμενα μέρη, οι μέτοχοι και η κοινωνία των πολιτών εύκολη πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πληροφορίες εταιρικής διακυβέρνησης, η έκθεση αποδοχών θα πρέπει να περιλαμβάνεται στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, που θα πρέπει να δημοσιεύουν οι εισηγμένες εταιρείες σύμφωνα με το άρθρο 20 της οδηγίας 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013(6).

(18α)  Θα πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των διαδικασιών για τον καθορισμό των αποδοχών των διοικητικών στελεχών και του συστήματος διαμόρφωσης των μισθών των εργαζομένων. Συνεπώς, οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας που αφορούν τις αποδοχές δεν θίγουν την απρόσκοπτη άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων που εγγυάται το άρθρο 153 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τις γενικές αρχές του εθνικού δικαίου των συμβάσεων και της εθνικής εργατικής νομοθεσίας, καθώς και, ενδεχομένως, το δικαίωμα των κοινωνικών εταίρων να συνάπτουν και να επιβάλλουν συλλογικές συμβάσεις, σύμφωνα με τις εθνικές τους νομοθετικές διατάξεις και πρακτικές.

(18β)  Οι ρυθμίσεις περί αποδοχών δεν θα πρέπει επίσης να θίγουν τις διατάξεις σχετικά με την εκπροσώπηση των εργαζομένων στο διοικητικό, διαχειριστικό ή εποπτικό όργανο που ενδεχομένως προβλέπεται στο εθνικό δίκαιο.

(19)  Οι συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη είναι δυνατόν να ζημιώνουν τις εταιρείες ▌, καθώς ενδέχεται να παρέχουν στο συνδεδεμένο μέρος την ευκαιρία να ιδιοποιηθεί αξία που ανήκει στην εταιρεία. Επομένως, είναι σημαντικό να υπάρχουν επαρκείς δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των συμφερόντων των εταιρειών. Για τον λόγο αυτόν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι σημαντικές συναλλαγές συνδεδεμένων μερών έχουν εγκριθεί από τους μετόχους ή από το διοικητικό ή το εποπτικό όργανο των εταιρειών, σύμφωνα με διαδικασίες που δεν επιτρέπουν στα συνδεδεμένα μέρη να εκμεταλλεύονται τη θέση τους, και εξασφαλίζουν τη δέουσα προστασία των συμφερόντων των εταιρειών και των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, περιλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας. Στην περίπτωση σημαντικών συναλλαγών συνδεδεμένων μερών ▌, οι εταιρείες θα πρέπει να ανακοινώνουν τις συναλλαγές αυτές το αργότερο κατά τον χρόνο ολοκλήρωσης της συναλλαγής τους και να συνοδεύουν την ανακοίνωση από έκθεση που αξιολογεί κατά πόσο η συναλλαγή πραγματοποιήθηκε υπό τους όρους της αγοράς και επιβεβαιώνει ότι είναι δίκαιη και εύλογη από την οπτική της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας. Θα πρέπει να επιτρέπεται στα κράτη μέλη να εξαιρούν τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ της εταιρείας και κοινοπραξιών και ενός ή περισσότερων μελών του ομίλου της, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω μέλη του ομίλου ή των κοινοπραξιών ανήκουν εξ ολοκλήρου στην εταιρεία ή ότι κανένα άλλο συνδεδεμένο μέρος της εταιρείας δεν έχει συμφέρον στα μέλη του ομίλου ή στις κοινοπραξίες, και τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητας και συνάπτονται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς.

(20)  Υπό το πρίσμα της οδηγίας 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995(7), είναι αναγκαίο να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της διευκόλυνσης της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων και του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Οι πληροφορίες εξακρίβωσης των στοιχείων των μετόχων θα πρέπει να περιορίζονται στο όνομα και τα στοιχεία επικοινωνίας των αντίστοιχων μετόχων, περιλαμβανομένων της πλήρους διεύθυνσης, του τηλεφώνου και, ενδεχομένως, της ηλεκτρονικής διεύθυνσης, καθώς και του αριθμού μετοχών που κατέχουν και των δικαιωμάτων ψήφου που διαθέτουν. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι ακριβείς και ενημερωμένες, ενώ οι διαμεσολαβητές και οι εταιρείες θα πρέπει να επιτρέπουν τη διόρθωση ή τη διαγραφή όλων των λανθασμένων ή ελλιπών στοιχείων. Αυτές οι πληροφορίες εξακρίβωσης των στοιχείων των μετόχων δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς, πέραν της διευκόλυνσης της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων, της ενεργού συμμετοχής των μετόχων και του διαλόγου μεταξύ της εταιρείας και των μετόχων.

(21)  Για να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή των άρθρων σχετικά με την εξακρίβωση των στοιχείων των μετόχων, τη διαβίβαση πληροφοριών, τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων και σχετικά με τις εκθέσεις αποδοχών, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ όσον αφορά τον καθορισμό των συγκεκριμένων απαιτήσεων σχετικά με τη διαβίβαση πληροφοριών για τα στοιχεία ταυτότητας των μετόχων, τη διαβίβαση πληροφοριών μεταξύ της εταιρείας και των μετόχων και τη διευκόλυνση από τον διαμεσολαβητή της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων και την τυποποιημένη παρουσίαση της έκθεσης αποδοχών. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διεξάγει η Επιτροπή τις κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες της, μεταξύ άλλων και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Η Επιτροπή, κατά την προετοιμασία και τη σύνταξη κατ ' εξουσιοδότηση πράξεων, θα πρέπει να διασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και κατά τον δέοντα τρόπο διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

(22)  Για να διασφαλιστεί ότι οι απαιτήσεις που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία ή τα μέτρα εφαρμογής της οδηγίας αυτής εφαρμόζονται στην πράξη, οποιαδήποτε παραβίαση των απαιτήσεων αυτών θα πρέπει να συνεπάγεται κυρώσεις. Για τον σκοπό αυτόν, οι ποινές θα πρέπει να είναι επαρκώς αποτρεπτικές και αναλογικές.

(23)  Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας είναι αδύνατον να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, λόγω του διεθνούς χαρακτήρα της ενωσιακής αγοράς μετοχών, και η ανάληψη δράσης μεμονωμένα από τα κράτη μέλη είναι πιθανόν να οδηγήσει σε διαφορετικές δέσμες κανόνων, που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ή να δημιουργήσουν νέα εμπόδια στη λειτουργία της, ενώ οι στόχοι είναι πιθανότερο, λόγω της κλίμακας και των επιπτώσεών τους, να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(24)  Σύμφωνα με την κοινή πολιτική δήλωση των κρατών μελών και της Επιτροπής, της 28ης Σεπτεμβρίου 2011, σχετικά με τα επεξηγηματικά έγγραφα(8), τα κράτη μέλη ανέλαβαν να συνοδεύουν, στις περιπτώσεις όπου αιτιολογείται, την κοινοποίηση των μέτρων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο με ένα ή περισσότερα έγγραφα στα οποία θα επεξηγείται η σχέση μεταξύ των συστατικών στοιχείων μιας οδηγίας και των αντίστοιχων μερών των πράξεων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο. Όσον αφορά την παρούσα οδηγία, ο νομοθέτης θεωρεί ότι η διαβίβαση τέτοιων εγγράφων είναι αιτιολογημένη,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Τροποποιήσεις της οδηγίας 2007/36/ΕΚ

Η οδηγία 2007/36/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

1)  Το άρθρο 1 τροποποιείται ως εξής:

α)  Στην παράγραφο 1, προστίθεται η ακόλουθη περίοδος:"

«Καθορίζει επίσης συγκεκριμένες απαιτήσεις προκειμένου να διευκολυνθεί η μακροπρόθεσμη ενεργός συμμετοχή των μετόχων, μεταξύ των οποίων η ταυτοποίηση των μετόχων, η διαβίβαση πληροφοριών και η διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων. Επιπλέον, εξασφαλίζει διαφάνεια όσον αφορά τις πολιτικές ενεργού συμμετοχής των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων και τις δραστηριότητες των πληρεξουσίων συμβούλων και καθορίζει ορισμένες απαιτήσεις σχετικά με τις αποδοχές των διοικητικών στελεχών και τις συναλλαγές με συνδεδεμένο μέρος.»·

αα)  Μετά την παράγραφο 3, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:"

«3α. Οι οργανισμοί που αναφέρονται στην παράγραφο 3 δεν εξαιρούνται σε καμία περίπτωση από τις διατάξεις που προβλέπονται στο κεφάλαιο Iβ.»·

β)  Προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος, μετά την παράγραφο 3α:"

«3β. Το κεφάλαιο Ιβ εφαρμόζεται σε θεσμικούς επενδυτές και διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων στον βαθμό που επενδύουν, άμεσα ή μέσω ενός οργανισμού συλλογικών επενδύσεων, εκ μέρους θεσμικών επενδυτών, εφόσον επενδύουν σε μετοχές. Εφαρμόζεται επίσης και στους πληρεξούσιους συμβούλους.»·

βα)  Μετά την παράγραφο 3β, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: "

«3γ. Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας ισχύουν με την επιφύλαξη των διατάξεων που προβλέπονται στην τομεακή νομοθεσία της ΕΕ για τη ρύθμιση συγκεκριμένων κατηγοριών εισηγμένων εταιρειών ή οντοτήτων. Οι διατάξεις της τομεακής νομοθεσίας της ΕΕ υπερισχύουν των διατάξεων της παρούσας οδηγίας, εάν οι απαιτήσεις που προβλέπει η παρούσα οδηγία αντιτίθενται στις απαιτήσεις που ορίζει η τομεακή νομοθεσία της ΕΕ. Εάν η παρούσα οδηγία θεσπίζει πιο εξειδικευμένους κανόνες ή προσθέτει απαιτήσεις σε σύγκριση με τις διατάξεις της τομεακής νομοθεσίας της ΕΕ, οι εν λόγω διατάξεις εφαρμόζονται σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας.».

2)  Στο άρθρο 2, προστίθενται τα ακόλουθα στοιχεία δ) έως ιαγ):"

2α)  Στο άρθρο 2, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:"

«Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη μπορούν να περιλάβουν στον ορισμό του διοικητικού στελέχους που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο στοιχείο ιβ) άλλα άτομα που καλύπτουν παρόμοιες θέσεις.».

2β)  Μετά το άρθρο 2, παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:"

«Άρθρο 2α

Προστασία των δεδομένων

Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δυνάμει της παρούσας οδηγίας να πραγματοποιείται σύμφωνα με τις εθνικές νομοθετικές διατάξεις που μεταφέρουν την οδηγία 95/46/ΕΚ.».

3)  Μετά το άρθρο 3, παρεμβάλλονται τα ακόλουθα κεφάλαια Ια και Ιβ:"

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ

ΕΞΑΚΡΙΒΩΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ, ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ

Άρθρο 3α

Εξακρίβωση των στοιχείων των μετόχων

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες έχουν το δικαίωμα να εξακριβώνουν τα στοιχεία των μετόχων τους, λαμβάνοντας υπόψη τα υφιστάμενα εθνικά συστήματα.

2.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, κατόπιν αιτήματος της εταιρείας, ο διαμεσολαβητής γνωστοποιεί, χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, στην εταιρεία τις πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία ταυτότητας του μετόχου. Στην περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός διαμεσολαβητές σε μια αλυσίδα συμμετοχών, το αίτημα της εταιρείας διαβιβάζεται μεταξύ των διαμεσολαβητών χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Ο διαμεσολαβητής που διαθέτει τις πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία ταυτότητας του μετόχου, τις διαβιβάζει απευθείας στην εταιρεία.

Τα κράτη μέλη μπορούν να ορίζουν ότι τα κεντρικά αποθετήρια τίτλων (ΚΑΤ) είναι οι αρμόδιοι διαμεσολαβητές για τη συγκέντρωση των πληροφοριών σχετικά με τα στοιχεία ταυτότητας του μετόχου και τη διαβίβασή τους απευθείας στην εταιρεία.

3.  Οι μέτοχοι ενημερώνονται δεόντως από τον διαμεσολαβητή ότι οι πληροφορίες που αφορούν τα στοιχεία ταυτότητάς τους ενδέχεται να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας, σύμφωνα με το παρόν άρθρο και, κατά περίπτωση, ότι οι πληροφορίες αυτές πράγματι διαβιβάστηκαν στην εταιρεία. Οι πληροφορίες αυτές δύνανται να χρησιμοποιηθούν μόνο για σκοπούς διευκόλυνσης της άσκησης των δικαιωμάτων του μετόχου, της ενεργού συμμετοχής και του διαλόγου μεταξύ της εταιρείας και του μετόχου σχετικά με ζητήματα που αφορούν την εταιρεία. Σε κάθε περίπτωση, επιτρέπεται στις εταιρείες να διαθέτουν σε τρίτα μέρη μια επισκόπηση της μετοχικής σύνθεσης της εταιρείας μέσω της κοινοποίησης των διαφόρων κατηγοριών μετόχων. Η εταιρεία και ο διαμεσολαβητής εξασφαλίζουν ότι τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα μπορούν να διορθώσουν ή να διαγράψουν τυχόν ελλιπή ή ανακριβή στοιχεία. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες και οι διαμεσολαβητές δεν αποθηκεύουν τις πληροφορίες που τους διαβιβάστηκαν σχετικά με τα στοιχεία ταυτότητας του μετόχου, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, παρά μόνο για το χρονικό διάστημα που είναι αναγκαίο και το οποίο, σε κάθε περίπτωση, δεν υπερβαίνει τους 24 μήνες από τη στιγμή που η εταιρεία ή ο διαμεσολαβητής πληροφορείται ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο έχει παύσει να είναι μέτοχος.

4.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι ο διαμεσολαβητής που αναφέρει στην εταιρεία τις πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία ταυτότητας του μετόχου, σύμφωνα με την παράγραφο 2, δεν θεωρείται ότι παραβιάζει οποιονδήποτε περιορισμό που αφορά τη γνωστοποίηση πληροφοριών, ο οποίος επιβάλλεται βάσει σύμβασης ή από οποιαδήποτε νομοθετική, κανονιστική ή διοικητική διάταξη.

5.  Για να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή του παρόντος άρθρου, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδώσει πράξεις κατ' εξουσιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 14α, που θα προσδιορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις διαβίβασης των πληροφοριών που ορίζονται στις παραγράφους 2 και 3 όσον αφορά τον μορφότυπο των προς διαβίβαση πληροφοριών, τον μορφότυπο του αιτήματος, συμπεριλαμβανομένων των προς χρήση ασφαλών μορφοτύπων, καθώς και τις προθεσμίες που πρέπει να τηρούνται. [Τροπολογία 24]

Άρθρο 3β

Διαβίβαση πληροφοριών

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, εάν μια εταιρεία δεν επικοινωνεί απευθείας με τους μετόχους της, οι πληροφορίες σχετικά με τις μετοχές τους διατίθενται μέσω του δικτυακού τόπου της εταιρείας και διαβιβάζονται σε αυτούς ή, σύμφωνα με τις οδηγίες των μετόχων, σε τρίτους, από τον διαμεσολαβητή, χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, στις ακόλουθες περιπτώσεις:

2.  Τα κράτη μέλη απαιτούν από τις εταιρείες να παρέχουν και να υποβάλλουν στον διαμεσολαβητή τις πληροφορίες σχετικά με την άσκηση δικαιωμάτων που απορρέουν από μετοχές, σύμφωνα με την παράγραφο 1, σε τυποποιημένη μορφή και εγκαίρως.

3.  Τα κράτη μέλη υποχρεώνουν τον διαμεσολαβητή να διαβιβάζει στην εταιρεία, σύμφωνα με τις οδηγίες που έχει λάβει από τους μετόχους, χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, τις πληροφορίες που λαμβάνει από τους μετόχους σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τις μετοχές τους.

4.  Στην περίπτωση που υφίστανται περισσότεροι του ενός διαμεσολαβητές σε μια αλυσίδα συμμετοχών, οι αναφερόμενες στις παραγράφους 1 και 3 πληροφορίες διαβιβάζονται μεταξύ των διαμεσολαβητών χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.

5.  Για να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή του παρόντος άρθρου, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδώσει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 14α, που θα προσδιορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις διαβίβασης πληροφοριών που ορίζονται στις παραγράφους 1 έως 4, ▌ σχετικά με το προς διαβίβαση περιεχόμενο, τις προθεσμίες που πρέπει να τηρούνται και τον τύπο και τον μορφότυπο των προς διαβίβαση πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των προς χρήση ασφαλών μορφοτύπων.

Άρθρο 3γ

Διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι διαμεσολαβητές διευκολύνουν τον μέτοχο κατά την άσκηση των δικαιωμάτων ▌ μετόχου, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου στις γενικές συνελεύσεις. Η διευκόλυνση αυτή περιλαμβάνει τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

2.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες δημοσιοποιούν, μέσω του δικτυακού τους τόπου, τα πρακτικά των γενικών συνελεύσεων και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες επιβεβαιώνουν τις ψήφους των μετόχων ή εκ μέρους των μετόχων στις γενικές συνελεύσεις, όταν η ψηφοφορία διεξάγεται ηλεκτρονικά. Στην περίπτωση που ψηφίζει ο διαμεσολαβητής, αυτός διαβιβάζει την επιβεβαίωση της ψήφου στον μέτοχο. Στην περίπτωση που υφίστανται περισσότεροι του ενός διαμεσολαβητές στην αλυσίδα συμμετοχών, η επιβεβαίωση διαβιβάζεται μεταξύ των διαμεσολαβητών χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.

3.  Για να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή του παρόντος άρθρου, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδώσει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 14α, που θα προσδιορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις για τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των μετόχων που ορίζονται στις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου, ▌ σχετικά με τον τύπο και το περιεχόμενο της διευκόλυνσης, τη μορφή της επιβεβαίωσης των ψήφων και τις προθεσμίες που πρέπει να τηρούνται.

Άρθρο 3δ

Διαφάνεια όσον αφορά τα έξοδα

1.  Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στους διαμεσολαβητές να χρεώνουν το κόστος των υπηρεσιών που παρέχονται από τις εταιρείες βάσει του παρόντος κεφαλαίου. Οι διαμεσολαβητές γνωστοποιούν δημοσίως τις τιμές, τα τέλη και οποιεσδήποτε άλλες χρεώσεις, χωριστά για κάθε υπηρεσία αναφερόμενη στο παρόν κεφάλαιο.

2.  Όταν οι διαμεσολαβητές έχουν δικαίωμα χρέωσης κόστους σύμφωνα με την παράγραφο 1, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι διαμεσολαβητές δημοσιοποιούν, ξεχωριστά για κάθε υπηρεσία, το κόστος των υπηρεσιών που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο.

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οποιεσδήποτε χρεώσεις δαπανών που δύνανται να επιβληθούν από έναν διαμεσολαβητή σε μετόχους, εταιρείες και άλλους διαμεσολαβητές δεν εισάγουν διακρίσεις, είναι εύλογες και αναλογικές. Οποιεσδήποτε διαφορές στις χρεώσεις που επιβάλλονται σε περιπτώσεις εγχώριας και διασυνοριακής άσκησης δικαιωμάτων επιτρέπονται μόνον εφόσον αιτιολογούνται δεόντως και αντικατοπτρίζουν τις διαφορές ως προς το πραγματικό κόστος της παροχής των υπηρεσιών.

Άρθρο 3ε

Διαμεσολαβητές τρίτης χώρας

Οποιοσδήποτε διαμεσολαβητής τρίτης χώρας που έχει ιδρύσει υποκατάστημα στην Ένωση υπόκειται στο παρόν κεφάλαιο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ, ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

Άρθρο 3στ

Πολιτική ενεργού συμμετοχής

1.  Με την επιφύλαξη του άρθρου 3στ παράγραφος 4, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων αναπτύσσουν πολιτική για την ενεργό συμμετοχή των μετόχων («πολιτική ενεργού συμμετοχής»). Η πολιτική ενεργού συμμετοχής προσδιορίζει τον τρόπο εκτέλεσης των ακόλουθων ενεργειών από τους θεσμικούς επενδυτές και τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων:

2.  Με την επιφύλαξη του άρθρου 3στ παράγραφος 4, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η πολιτική ενεργού συμμετοχής περιλαμβάνει πολιτικές διαχείρισης υφιστάμενων ή ενδεχόμενων περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με την ενεργό συμμετοχή των μετόχων. Οι πολιτικές αυτές αναπτύσσονται ιδίως για το σύνολο των ακόλουθων περιστάσεων:

3.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων γνωστοποιούν δημοσίως, σε ετήσια βάση, την πολιτική ενεργού συμμετοχής που εφαρμόζουν, τον τρόπο εφαρμογής της και τα αποτελέσματά της. Οι αναφερόμενες στην πρώτη περίοδο πληροφορίες είναι διαθέσιμες, χωρίς χρέωση, τουλάχιστον στον δικτυακό τόπο της εταιρείας. Οι θεσμικοί επενδυτές παρέχουν στους πελάτες τους τις πληροφορίες αυτές σε ετήσια βάση.

Οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων γνωστοποιούν δημοσίως, για κάθε εταιρεία στην οποία κατέχουν μετοχές, αν και πώς ψηφίζουν στις γενικές συνελεύσεις των αντίστοιχων εταιρειών και εξηγούν τη συμπεριφορά τους στις ψηφοφορίες. Στην περίπτωση που ένας διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων ψηφίζει εκ μέρους ενός θεσμικού επενδυτή, ο θεσμικός επενδυτής αναφέρει πού έχουν δημοσιευθεί οι συγκεκριμένες πληροφορίες ψήφου από τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων. Οι αναφερόμενες στην παρούσα παράγραφο πληροφορίες είναι διαθέσιμες, χωρίς χρέωση, τουλάχιστον στον δικτυακό τόπο της εταιρείας.

4.  Στην περίπτωση που οι θεσμικοί επενδυτές ή οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων αποφασίζουν να μην αναπτύξουν πολιτική ενεργού συμμετοχής ή αποφασίζουν να μην γνωστοποιήσουν την εφαρμογή και τα αποτελέσματά της, επεξηγούν σαφώς και αιτιολογημένα την επιλογή τους. [Τροπολογία 25]

Άρθρο 3ζ

Επενδυτική στρατηγική θεσμικών επενδυτών και συμφωνίες με τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι θεσμικοί επενδυτές γνωστοποιούν στο κοινό τον τρόπο με τον οποίο η στρατηγική επενδύσεων σε μετοχές («επενδυτική στρατηγική») που εφαρμόζουν ευθυγραμμίζεται με το προφίλ και τη διάρκεια των υποχρεώσεών τους, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο συμβάλλει στη μεσομακροπρόθεσμη απόδοση των περιουσιακών στοιχείων τους. Οι αναφερόμενες στην πρώτη περίοδο πληροφορίες είναι διαθέσιμες, χωρίς χρέωση, τουλάχιστον στον δικτυακό τόπο της εταιρείας για όσο χρονικό διάστημα ισχύουν και αποστέλλονται ετησίως στους πελάτες της εταιρείας μαζί με τις πληροφορίες για την πολιτική ενεργού συμμετοχής που εφαρμόζουν.

2.  Στην περίπτωση που ένας διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων επενδύει εκ μέρους ενός θεσμικού επενδυτή, είτε υπό καθεστώς διακριτικής ευχέρειας για κάθε πελάτη είτε μέσω ενός οργανισμού συλλογικών επενδύσεων, ο θεσμικός επενδυτής γνωστοποιεί ετησίως στο κοινό τα κύρια στοιχεία της συμφωνίας με τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων όσον αφορά τα ακόλουθα ζητήματα:

Στην περίπτωση που η συμφωνία με τον διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων δεν περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα στοιχεία που αναφέρονται στα στοιχεία α) έως στ), ο θεσμικός επενδυτής επεξηγεί σαφώς και αιτιολογημένα γιατί συμβαίνει αυτό. [Τροπολογία 26]

Άρθρο 3η

Διαφάνεια των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων γνωστοποιούν, όπως ορίζεται στις παραγράφους 2 και 2α, τον τρόπο με τον οποίο η επενδυτική στρατηγική τους και η εφαρμογή της συμμορφώνονται με τη ▌ συμφωνία που αναφέρεται στο άρθρο 3ζ παράγραφος 2.

2.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων γνωστοποιούν στο κοινό, σε ετήσια βάση, το σύνολο των ακόλουθων πληροφοριών:

2α.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων γνωστοποιούν, σε ετήσια βάση, στο θεσμικό επενδυτή με τον οποίο έχουν συνάψει τη συμφωνία που αναφέρεται στο άρθρο 3ζ παράγραφος 2, το σύνολο των ακόλουθων πληροφοριών:

3.  Οι πληροφορίες που γνωστοποιούνται σύμφωνα με την παράγραφο 2 παρέχονται χωρίς χρέωση, τουλάχιστον στον δικτυακό τόπο του διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων. Οι πληροφορίες που γνωστοποιούνται σύμφωνα με την παράγραφο 2α παρέχονται χωρίς χρέωση και, εάν ο διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων δεν διαχειρίζεται τα περιουσιακά στοιχεία υπό καθεστώς διακριτικής ευχέρειας για κάθε πελάτη, παρέχονται επίσης και σε άλλους επενδυτές κατόπιν αίτησης.

3α.  Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να επιτρέπεται σε έναν διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων, εφόσον αυτό εγκρίνεται από την αρμόδια αρχή, να μην προβαίνει σε κοινοποίηση ενός ορισμένου τμήματος κοινοποιητέων βάσει του παρόντος άρθρου πληροφοριών, εφόσον το τμήμα αυτό αφορά τρέχουσες εξελίξεις ή υποθέσεις που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και η γνωστοποίησή του θα προκαλούσε σοβαρή ζημία στην εμπορική θέση του διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων.

Άρθρο 3θ

Διαφάνεια πληρεξούσιων συμβούλων

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι λαμβάνουν και εφαρμόζουν επαρκή μέτρα ώστε να διασφαλίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ότι οι σχετικές με την έρευνα και την ψήφο συστάσεις τους είναι ακριβείς και αξιόπιστες, βασίζονται σε ενδελεχή ανάλυση του συνόλου των πληροφοριών που έχουν στη διάθεσή τους και διατυπώνονται αποκλειστικά προς το συμφέρον των πελατών τους.

1α.  Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι παραπέμπουν στον κώδικα δεοντολογίας τον οποίο εφαρμόζουν. Σε περίπτωση που παρεκκλίνουν από οποιεσδήποτε συστάσεις του εν λόγω κώδικα δεοντολογίας, οφείλουν να προβούν σε σχετική δήλωση, να εξηγήσουν τους λόγους της ενέργειάς τους αυτής και να αναφέρουν τα εναλλακτικά μέτρα που ενδεχομένως έχουν λάβει. Οι πληροφορίες αυτές, μαζί με την αναφορά στον κώδικα δεοντολογίας τον οποίο εφαρμόζουν, δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο των πληρεξουσίων συμβούλων.

Οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι υποβάλλουν κάθε έτος έκθεση σχετικά με την εφαρμογή αυτού του κώδικα δεοντολογίας. Οι ετήσιες εκθέσεις δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο των πληρεξουσίων συμβούλων και παραμένουν διαθέσιμες, χωρίς χρέωση, για τουλάχιστον τρία έτη μετά την ημερομηνία της δημοσίευσης.

2.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι γνωστοποιούν δημοσίως, σε ετήσια βάση, το σύνολο των ακόλουθων πληροφοριών σε σχέση με τη διαμόρφωση των σχετικών με την έρευνα και τις ψήφους συστάσεών τους:

Οι πληροφορίες αυτές δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο των πληρεξουσίων συμβούλων και παραμένουν διαθέσιμες, χωρίς χρέωση, για τουλάχιστον τρία έτη από την ημέρα δημοσίευσης.

3.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι πληρεξούσιοι σύμβουλοι εντοπίζουν και γνωστοποιούν, χωρίς περιττές καθυστερήσεις, στους πελάτες τους οποιαδήποτε υφιστάμενη ή ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων ή επιχειρηματική σχέση που ενδέχεται να επηρεάζει την έρευνα και τη διαμόρφωση των συστάσεων ψήφου τους και τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί για την εξάλειψη ή την άμβλυνση της υφιστάμενης ή ενδεχόμενης σύγκρουσης συμφερόντων.».

4)  Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα:"

«Άρθρο 9α

Δικαίωμα ψήφου επί της πολιτικής αποδοχών

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες καταρτίζουν πολιτική αποδοχών όσον αφορά τα διοικητικά στελέχη και την υποβάλλουν σε δεσμευτική ψηφοφορία στη γενική συνέλευση των μετόχων. Οι εταιρείες καταβάλλουν αμοιβή στα διοικητικά στελέχη τους μόνο σύμφωνα με πολιτική αποδοχών που έχει ψηφιστεί στη γενική συνέλευση των μετόχων. Οποιαδήποτε αλλαγή στην πολιτική τίθεται σε ψηφοφορία στη γενική συνέλευση των μετόχων και, σε κάθε περίπτωση, η πολιτική υποβάλλεται προς έγκριση στη γενική συνέλευση τουλάχιστον ανά τριετία.

Ωστόσο, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι η ψηφοφορία της γενικής συνέλευσης σχετικά με την πολιτική αποδοχών έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα.

Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν έχει εφαρμοστεί στο παρελθόν μία πολιτική αποδοχών και οι μέτοχοι απορρίπτουν το σχέδιο πολιτικής που τους έχει υποβληθεί, η εταιρεία μπορεί, κατά τη διάρκεια επανεξέτασης του σχεδίου και για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα έτος έως την έγκριση του σχεδίου, να καταβάλλει αποδοχές στα διοικητικά της στελέχη με βάση τις ισχύουσες πρακτικές.

Στις περιπτώσεις στις οποίες εφαρμόζεται πολιτική αποδοχών και οι μέτοχοι απορρίπτουν το σχέδιο πολιτικής που τους έχει υποβληθεί σύμφωνα με το εδάφιο 1, η εταιρεία μπορεί, κατά τη διάρκεια της επανεξέτασης του σχεδίου και για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα έτος έως την έγκριση του σχεδίου, να καταβάλλει αποδοχές στα διοικητικά της στελέχη σύμφωνα με την ισχύουσα πολιτική.

2.  Η πολιτική είναι σαφής, κατανοητή, συνάδει με την επιχειρηματική στρατηγική, τους στόχους, τις αξίες και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της εταιρείας και περιλαμβάνει μέτρα για την αποφυγή περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων.

3.  Στην πολιτική επεξηγείται πώς συμβάλλει η πολιτική στα μακροπρόθεσμα συμφέροντα και τη βιωσιμότητα της εταιρείας. Στην πολιτική τίθενται σαφή κριτήρια για τη χορήγηση σταθερών και μεταβλητών αποδοχών, συμπεριλαμβανομένων όλων των πριμ και όλων των επιδομάτων οποιασδήποτε μορφής.

Αναφέρονται τα κατάλληλα σχετικά ποσοστά των διαφόρων συνιστωσών των σταθερών και μεταβλητών αποδοχών. Εξηγείται ο τρόπος με τον οποίο λήφθηκαν υπόψη οι μισθολογικές και εργασιακές συνθήκες των εργαζομένων της εταιρείας κατά τον καθορισμό της πολιτικής ή των αποδοχών των διοικητικών στελεχών ▌.

Για τις μεταβλητές αποδοχές, η πολιτική αναφέρει τα κριτήρια χρηματοοικονομικής και μη χρηματοοικονομικής απόδοσης, όπου περιλαμβάνεται, κατά περίπτωση, ο συνυπολογισμός των προγραμμάτων και αποτελεσμάτων που σχετίζονται με την εταιρική κοινωνική ευθύνη τα οποία θα εφαρμοστούν και επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο συμβάλλουν στα μακροπρόθεσμα συμφέροντα και τη βιωσιμότητα της εταιρείας, καθώς και τις μεθόδους που θα εφαρμοστούν για να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο πληρούνται τα κριτήρια απόδοσης· προσδιορίζει τις περιόδους αναβολής, τις περιόδους κατοχύρωσης αποδοχών που βασίζονται σε μετοχές και τη διατήρηση μετοχών μετά την κατοχύρωση, και τις πληροφορίες σχετικά με τη δυνατότητα ανάκτησης των μεταβλητών αποδοχών από την εταιρεία.

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η λογιστική αξία των μετοχών δεν έχει κυρίαρχο ρόλο στα κριτήρια που αφορούν την χρηματοοικονομική απόδοση.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι αποδοχές που βασίζονται σε μετοχές δεν αποτελούν το σημαντικότερο μέρος των μεταβλητών αποδοχών των διοικητικών στελεχών. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν παρεκκλίσεις από τις διατάξεις του παρόντος εδαφίου υπό την προϋπόθεση ότι η πολιτική αποδοχών περιλαμβάνει σαφή και αιτιολογημένη επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο η παρέκκλιση αυτή συμβάλλει στα μακροπρόθεσμα συμφέροντα και τη βιωσιμότητα της εταιρείας.

Η πολιτική αναφέρει τους βασικούς όρους των συμβάσεων των διοικητικών στελεχών, συμπεριλαμβανομένων της διάρκειάς τους και των εφαρμοζόμενων προθεσμιών προειδοποίησης, τους όρους καταγγελίας των συμβάσεων και τις πληρωμές που συνδέονται με την καταγγελία αυτή, καθώς και τα χαρακτηριστικά των συστημάτων επικουρικής σύνταξης ή πρόωρης συνταξιοδότησης. Όταν η εθνική νομοθεσία επιτρέπει στις εταιρείες να προβαίνουν σε συμφωνίες με διοικητικά στελέχη χωρίς τη σύναψη σύμβασης, στην περίπτωση αυτή η πολιτική αναφέρει τους βασικούς όρους της συμφωνίας με τα διοικητικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένων της διάρκειάς της και των εφαρμοζόμενων προθεσμιών προειδοποίησης, τους όρους καταγγελίας της σύμβασης και τις πληρωμές που συνδέονται με την καταγγελία αυτή, καθώς και τα χαρακτηριστικά των συστημάτων επικουρικής σύνταξης ή πρόωρης συνταξιοδότησης.

Η πολιτική προσδιορίζει τις διαδικασίες της εταιρείας για τον καθορισμό των αποδοχών των διοικητικών στελεχών, περιλαμβανομένων του ρόλου και της λειτουργίας της επιτροπής αποδοχών.

Στην πολιτική επεξηγείται η συγκεκριμένη διαδικασία λήψης αποφάσεων που οδήγησε στον προσδιορισμό της. Σε περίπτωση που αναθεωρείται η πολιτική, περιλαμβάνεται επεξήγηση όλων των σημαντικών μεταβολών και του τρόπου με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη οι ψήφοι και οι απόψεις των μετόχων επί της πολιτικής και της έκθεσης των προηγούμενων τριών τουλάχιστον συναπτών ετών.

4.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι, μετά την ψήφισή της από τους μετόχους, η πολιτική δημοσιεύεται, χωρίς καθυστερήσεις, και καθίσταται διαθέσιμη, δωρεάν, στον δικτυακό τόπο της εταιρείας, τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα ισχύει. [Τροπολογία 27 αναθ.]

Άρθρο 9β

Πληροφορίες παρεχόμενες στην έκθεση αποδοχών και δικαίωμα ψήφου επί της έκθεσης αποδοχών

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η εταιρεία καταρτίζει σαφή και κατανοητή έκθεση αποδοχών, η οποία παρουσιάζει ολοκληρωμένη επισκόπηση των αποδοχών, συμπεριλαμβανομένων όλων των επιδομάτων οποιασδήποτε μορφής, που χορηγήθηκαν, σύμφωνα με την αναφερόμενη στο άρθρο 9α πολιτική αποδοχών, στα επιμέρους διοικητικά στελέχη, συμπεριλαμβανομένων των νεοπροσληφθέντων και των παλαιότερων διοικητικών στελεχών, κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος. Περιέχει, κατά περίπτωση, όλα τα ακόλουθα στοιχεία:

2.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την προστασία του δικαιώματος των φυσικών προσώπων στην ιδιωτική ζωή, σύμφωνα με την οδηγία 95/46/ΕΚ, κατά την επεξεργασία των προσωπικών στοιχείων των διοικητικών στελεχών.

3.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι μέτοχοι έχουν δικαίωμα συμβουλευτικής ψήφου επί της έκθεσης αποδοχών του προηγούμενου οικονομικού έτους κατά την ετήσια γενική συνέλευση. Στην περίπτωση που οι μέτοχοι καταψηφίσουν την έκθεση αποδοχών, η εταιρεία διεξάγει, εφόσον κρίνεται απαραίτητο, διάλογο με τους μετόχους προκειμένου να διαπιστώσει τους λόγους της απόρριψης. Η εταιρεία επεξηγεί στην επόμενη έκθεση αποδοχών πώς ελήφθη υπόψη η ψήφος των μετόχων.

3α.  Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου και του άρθρου 9α σχετικά με τις αποδοχές δεν θίγουν τα εθνικά συστήματα διαμόρφωσης των μισθών των εργαζομένων και, ενδεχομένως, τις εθνικές διατάξεις σχετικά με την εκπροσώπηση των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια.

4.  Για να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή του παρόντος άρθρου, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδώσει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 14α, που θα προσδιορίζουν την τυποποιημένη παρουσίαση των πληροφοριών που ορίζονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου. [Τροπολογία 28]

Άρθρο 9γ

Δικαίωμα ψήφου επί των συναλλαγών συνδεδεμένων μερών

1.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες, στην περίπτωση σημαντικών συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη ▌, ανακοινώνουν τις συναλλαγές αυτές το αργότερο κατά τον χρόνο ολοκλήρωσης της συναλλαγής και συνοδεύουν την ανακοίνωση από έκθεση ▌ που αξιολογεί κατά πόσον πραγματοποιήθηκε υπό τους όρους της αγοράς, επιβεβαιώνει ότι η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη από την οπτική της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας, και επεξηγεί τις εκτιμήσεις στις οποίες βασίζεται η αξιολόγηση. Η ανακοίνωση περιλαμβάνει πληροφορίες για τη φύση της σχέσης με το συνδεδεμένο μέρος, το όνομα του συνδεδεμένου μέρους, το ύψος της συναλλαγής και οποιεσδήποτε άλλες σημαντικές πληροφορίες που είναι αναγκαίες για την αξιολόγηση της οικονομικής δικαιοσύνης της συναλλαγής από τη σκοπιά της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων και των μετόχων της μειοψηφίας.

2.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι σημαντικές συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη έχουν εγκριθεί από τους μετόχους ή από το διοικητικό ή το εποπτικό όργανο της εταιρείας, σύμφωνα με διαδικασίες που δεν επιτρέπουν στα συνδεδεμένα μέρη να εκμεταλλεύονται τη θέση τους, και εξασφαλίζουν τη δέουσα προστασία των συμφερόντων της εταιρείας και των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας.

Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι οι μέτοχοι έχουν δικαίωμα ψήφου για σημαντικές συναλλαγές που εγκρίνονται από το διοικητικό ή το εποπτικό όργανο της εταιρείας.

Σκοπός είναι να μην αποκτούν πλεονέκτημα τα συνδεδεμένα μέρη λόγω ειδικής θέσης, καθώς και να προστατεύονται δεόντως τα συμφέροντα της εταιρείας.

2α.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι τα συνδεδεμένα μέρη και οι εκπρόσωποί τους αποκλείονται από την κατάρτιση της έκθεσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 καθώς και από την ψηφοφορία και τη διαδικασία λήψης απόφασης που προβλέπονται στην παράγραφο 2. Στην περίπτωση που η συναλλαγή συνδεδεμένων μερών αφορά έναν μέτοχο, ο συγκεκριμένος μέτοχος αποκλείεται από την ψηφοφορία που αφορά τη συναλλαγή. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στον μέτοχο που είναι συνδεδεμένο μέρος να λαμβάνει μέρος στην ψηφοφορία υπό την προϋπόθεση ότι η εθνική νομοθεσία παρέχει επαρκείς δικλείδες ασφαλείας που εφαρμόζονται κατά τη διαδικασία της ψηφοφορίας και αποσκοπούν στην προστασία των συμφερόντων των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας, εμποδίζοντας το συνδεδεμένο μέρος να εγκρίνει τη συναλλαγή παρά την αντίθετη γνώμη της πλειοψηφίας των μετόχων που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη ή παρά την αντίθετη γνώμη της πλειοψηφίας των ανεξάρτητων διοικητικών στελεχών.

3.  Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι συναλλαγές με το ίδιο συνδεδεμένο μέρος που έχουν ολοκληρωθεί σε κάθε δωδεκάμηνη περίοδο ή κατά το ίδιο οικονομικό έτος και δεν υπόκεινται στις υποχρεώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 1, 2 και 3, αθροίζονται για τους σκοπούς της εφαρμογής των εν λόγω παραγράφων. ▌

4.  Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν από τις απαιτήσεις των παραγράφων 1, 2 και 3:

4α.  Τα κράτη μέλη ορίζουν τις σημαντικές συναλλαγές με τα συνδεδεμένα μέρη. Για τον ορισμό των σημαντικών συναλλαγών με τα συνδεδεμένα μέρη λαμβάνονται υπόψη τα εξής:

Κατά τον ορισμό των σημαντικών συναλλαγών με τα συνδεδεμένα μέρη, τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίζουν μία ή περισσότερες ποσοτικές αναλογίες με βάση τον αντίκτυπο της συναλλαγής στα έσοδα, τα περιουσιακά στοιχεία, την κεφαλαιοποίηση ή τον κύκλο εργασιών της εταιρείας, ή να λαμβάνουν υπόψη τη φύση της συναλλαγής και τη θέση του συνδεδεμένου μέρους.».

5)  Μετά το άρθρο 14, παρεμβάλλεται το ακόλουθο κεφάλαιο ΙΙα:"

«ΚΕΦΑΛΑΙΟ IIΑ

ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

Άρθρο 14α

Άσκηση των ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων

1.  Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.  Η προβλεπόμενη στο άρθρο 3α παράγραφος 5, στο άρθρο 3β παράγραφος 5, στο άρθρο 3γ παράγραφος 3 και στο άρθρο 9β εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για αόριστο χρονικό διάστημα από την ….*.

3.  Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 3α παράγραφος 5, στο άρθρο 3β παράγραφος 5, στο άρθρο 3γ παράγραφος 3 και στο άρθρο 9β μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης επιφέρει τη λήξη της εξουσιοδότησης που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Παράγει αποτελέσματα από την επομένη της δημοσίευσης της εν λόγω απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που καθορίζεται στην απόφαση. Δεν θίγει το κύρος των ήδη εν ισχύι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

4.  Μόλις η Επιτροπή εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

5.  Κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 3α παράγραφος 5, του άρθρου 3β παράγραφος 5, του άρθρου 3γ παράγραφος 3 και του άρθρου 9β, τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός τριών μηνών από την ημέρα που η πράξη κοινοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εάν, πριν λήξει η προθεσμία αυτή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν προτίθενται να προβάλλουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά τρεις μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 14β

Κυρώσεις

Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τους κανόνες για τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε περιπτώσεις παράβασης των εθνικών διατάξεων που θεσπίζονται βάσει της παρούσας οδηγίας και λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίζουν την εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τις εν λόγω διατάξεις στην Επιτροπή το αργότερο έως τις [ημερομηνία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο] ▌ και την ενημερώνουν αμελλητί σχετικά με οποιαδήποτε επακόλουθη τροποποίηση που τις επηρεάζει.».

Άρθρο 2

Τροποποιήσεις της οδηγίας 2013/34/ΕΕ

Η οδηγία 2013/34/ΕΕ τροποποιείται ως εξής:

-1) Στο άρθρο 2 προστίθεται το ακόλουθο σημείο:"

«17) φορολογική συμφωνία τύπου «tax ruling»: κάθε εκ των προτέρων ερμηνεία ή εφαρμογή νομικής διάταξης για διασυνοριακή κατάσταση ή συναλλαγή εταιρείας που ενδέχεται να οδηγήσει σε απώλεια φορολογικών εσόδων στα κράτη μέλη ή σε εξοικονόμηση φόρου για την εταιρεία ως αποτέλεσμα εικονικών ενδοομιλικών μεταφορών κερδών.».

-1α) Στο άρθρο 18 παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος μετά την παράγραφο 2:"

-1β) Στο άρθρο 18, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: "

«3. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι η παράγραφος 1 στοιχείο β) και η παράγραφος 2α δεν εφαρμόζονται στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις μιας επιχείρησης, όταν η επιχείρηση περιλαμβάνεται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις που πρέπει να καταρτίζονται βάσει του άρθρου 22, εφόσον οι εν λόγω πληροφορίες παρέχονται στις σημειώσεις της ενοποιημένης οικονομικής κατάστασης.».

-1γ) Προστίθεται το ακόλουθο άρθρο:"

«Άρθρο 18α

Πρόσθετες πληροφορίες για τις μεγάλες επιχειρήσεις

1.  Στις σημειώσεις των οικονομικών καταστάσεων, οι μεγάλες επιχειρήσεις, εκτός από τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει των άρθρων 16, 17 και 18 και όλων των άλλων διατάξεων της παρούσας οδηγίας, δημοσιοποιούν βασικά στοιχεία και πληροφορίες όσον αφορά τις φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling», ανά κράτος μέλος και τρίτη χώρα όπου οι εν λόγω μεγάλες επιχειρήσεις διαθέτουν θυγατρική εταιρεία. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να καθορίζει, μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 49, τον μορφότυπο και το περιεχόμενο της δημοσίευσης.

2.  Επιχειρήσεις στις οποίες ο μέσος αριθμός των εργαζομένων σε ενοποιημένη βάση κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους δεν υπερβαίνει τους 500 και ο ισολογισμός των οποίων σε ενοποιημένη βάση δεν υπερβαίνει τα 86 εκατομμύρια EUR ή έναν καθαρό κύκλο εργασιών 100 εκατομμυρίων EUR εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.

3.  Η υποχρέωση που ορίζεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου δεν ισχύει για οιαδήποτε εταιρεία διεπόμενη από το δίκαιο κράτους μέλους, η μητρική της οποίας υπόκειται στους νόμους κράτους μέλους και οι πληροφορίες της οποίας περιλαμβάνονται στις πληροφορίες που δημοσιοποιεί η ως άνω μητρική επιχείρηση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.

4.  Οι πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ελέγχονται σύμφωνα με την οδηγία 2006/43/ΕΚ.».

1)  Το άρθρο 20 τροποποιείται ως εξής:

α)  Στην παράγραφο 1 προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο η):"

«η) την έκθεση αποδοχών που ορίζεται στο άρθρο 9β της οδηγίας 2007/36/ΕΕ.»·

β)  η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:"

«3. Ο νόμιμος ελεγκτής ή το ελεγκτικό γραφείο διατυπώνουν γνώμη σύμφωνα με το άρθρο 34 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο για τα πληροφοριακά στοιχεία που καταρτίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 στοιχεία γ) και δ) και ελέγχουν αν έχουν παρασχεθεί τα πληροφοριακά στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία α), β), ε), στ), ζ) και η) του παρόντος άρθρου.»·

γ)  η παράγραφος 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:"

«4. Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν από την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 1 στοιχεία α), β), ε), στ), ζ) και η) του παρόντος άρθρου τις επιχειρήσεις της παραγράφου 1 που έχουν εκδώσει τίτλους πλην μετοχών που είναι δεκτοί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά, κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 1 σημείο 14) της οδηγίας 2004/39/ΕΚ, εκτός αν οι επιχειρήσεις αυτές έχουν εκδώσει μετοχές που είναι δεκτές προς διαπραγμάτευση σε πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης, κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 1 σημείο 15) της οδηγίας 2004/39/ΕΚ.».

Άρθρο 2α

Τροποποιήσεις στην οδηγία 2004/109/ΕΚ

Η οδηγία 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(15) τροποποιείται ως εξής:

1)  Στο άρθρο 2 παράγραφος 1 προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο ιη):"

«ιη) φορολογική συμφωνία τύπου «tax ruling»: κάθε εκ τω προτέρων ερμηνεία ή εφαρμογή νομικής διάταξης για διασυνοριακή κατάσταση ή συναλλαγή εταιρείας που ενδέχεται να οδηγήσει σε απώλεια φορολογικών εσόδων στα κράτη μέλη ή σε εξοικονόμηση φόρου για την εταιρεία ως αποτέλεσμα εικονικών ενδοομιλικών μεταφορών κερδών.».

2)  Προστίθενται τα ακόλουθα άρθρα:"

«Άρθρο 16α

Πρόσθετες πληροφορίες για τους εκδότες

1.  Τα κράτη μέλη απαιτούν από κάθε εκδότη να δημοσιοποιεί ετησίως, εξειδικεύοντας ανά κράτος μέλος και τρίτη χώρα όπου διαθέτει θυγατρική εταιρεία, τις ακόλουθες πληροφορίες σε ενοποιημένη βάση για το οικείο οικονομικό έτος:

2.  Η υποχρέωση που ορίζεται στην παράγραφο 1 δεν ισχύει για οιοδήποτε εκδότη διέπεται από το δίκαιο κράτους μέλους, η μητρική του οποίου υπόκειται στους νόμους κράτους μέλους και οι πληροφορίες του οποίου περιλαμβάνονται στις πληροφορίες που δημοσιοποιεί η ως άνω μητρική επιχείρηση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.

3.  Οι πληροφορίες της παραγράφου 1 ελέγχονται σύμφωνα με την οδηγία 2006/43/ΕΚ και δημοσιεύονται, εφόσον είναι δυνατό, ως παράρτημα στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις ή, όπου συντρέχει περίπτωση, στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του σχετικού εκδότη.

Άρθρο 16β

Πρόσθετες πληροφορίες για τους εκδότες

1.  Τα κράτη μέλη απαιτούν από κάθε εκδότη να δημοσιοποιεί ετησίως, σε ενοποιημένη βάση για το οικείο οικονομικό έτος, βασικά στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling», ανά κράτος μέλος και τρίτη χώρα όπου διαθέτει θυγατρική εταιρεία. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να καθορίζει, μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 27 παράγραφοι 2α, 2β και 2γ, τον μορφότυπο και το περιεχόμενο της δημοσίευσης.

2.  Η υποχρέωση που ορίζεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου δεν ισχύει για οποιονδήποτε εκδότη διέπεται από το δίκαιο κράτους μέλους, η μητρική επιχείρηση του οποίου υπόκειται στους νόμους κράτους μέλους και οι πληροφορίες του οποίου περιλαμβάνονται στις πληροφορίες που δημοσιοποιεί η ως άνω μητρική επιχείρηση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.

3.  Οι πληροφορίες της παραγράφου 1 ελέγχονται σύμφωνα με την οδηγία 2006/43/ΕΚ και δημοσιεύονται, εφόσον είναι δυνατό, ως παράρτημα των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων ή, όπου συντρέχει λόγος, των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων του σχετικού εκδότη.».

3)  Στο άρθρο 27, η παράγραφος 2α αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:"

«2α. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 2 παράγραφος 3, άρθρο 5 παράγραφος 6, άρθρο 9 παράγραφος 7, άρθρο 12 παράγραφος 8, άρθρο 13 παράγραφος 2, άρθρο 14 παράγραφος 2, άρθρο 16α παράγραφος 1, άρθρο 17 παράγραφος 4, άρθρο 18 παράγραφος 5, άρθρο 19 παράγραφος 4, άρθρο 21 παράγραφος 4, άρθρο 23 παράγραφος 4, άρθρο 23 παράγραφος 5 και άρθρο 23 παράγραφος 7 εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για περίοδο 4 ετών από τον Ιανουάριο του 2011. Η Επιτροπή καταρτίζει έκθεση για τις ανατεθείσες εξουσίες το αργότερο έξι μήνες πριν από το πέρας της τετραετίας. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται αυτομάτως για περιόδους ίδιας διάρκειας, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο την ανακαλέσει σύμφωνα με το άρθρο 27α.».

Άρθρο 3

Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο

1.  Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι απαραίτητες για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία το αργότερο [18 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της] ▌. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.

Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις εν λόγω διατάξεις, αυτές περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.

2.  Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 4

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 5

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

…,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

(1) Το θέμα αναπέμφθηκε στην αρμόδια επιτροπή προς επανεξέταση, σύμφωνα με το άρθρο 61 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του Κανονισμού (Α8-0158/2015). (2) Τροπολογίες: το νέο κείμενο και η αντικατάσταση κειμένου σημειώνονται με έντονους πλάγιους χαρακτήρες και η διαγραφή με το σύμβολο ▌. (3) ΕΕ C 451 της 16.12.2014, σ. 87. (4) Οδηγία 2007/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2007, σχετικά με την άσκηση ορισμένων δικαιωμάτων από μετόχους εισηγμένων εταιρειών (ΕΕ L 184 της 14.7.2007, σ. 17). (5) Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338). (6) Οδηγία 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και συναφείς εκθέσεις επιχειρήσεων ορισμένων μορφών, την τροποποίηση της οδηγίας 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση των οδηγιών 78/660/ΕΟΚ και 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 182 της 29.6.2013, σ. 19). (7) Οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31). (8) ΕΕ C 369 της 17.12.2011, σ. 14. (9) Οδηγία 2009/138/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριοτήτων ασφάλισης και αντασφάλισης (Φερεγγυότητα II) (ΕΕ L 335 της 17.12.2009, σ. 1). (10) Οδηγία 2003/41/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Ιουνίου 2003, για τις δραστηριότητες και την εποπτεία των ιδρυμάτων που προσφέρουν υπηρεσίες επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΕΕ L 235 της 23.9.2003, σ. 10). (11) Οδηγία 2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της οδηγίας 2002/92/EΚ και της οδηγίας 2011/61/EΕ (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 349). (12) Οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 (ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 1). (13) Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) (ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 32). (14) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1606/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2002, για την εφαρμογή διεθνών λογιστικών προτύπων (ΕΕ L 243 της 11.9.2002, σ. 1). (15) Οδηγία 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2004, για την εναρμόνιση των προϋποθέσεων διαφάνειας αναφορικά με την πληροφόρηση σχετικά με εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/34/ΕK (ΕΕ L 390 της 31.12.2004, σ. 38).

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (COM(2014)0020 – C8-0016/2014 – 2014/0011(COD))

P8_TA(2015)0258 A8-0029/2015

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2014)0020),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 192 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8‑0016/2014),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 4ης Ιουνίου 2014(1),

–  μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή των Περιφερειών,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 13ης Μαΐου 2015, να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0029/2015),

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 8 Ιουλίου 2015 εν όψει της έγκρισης απόφασης (ΕΕ) 2015/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, απόφαση (ΕΕ) 2015/1814.)

(1) ΕΕ C 424 της 26.11.2014, σ. 46.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τους ναυτικούς, που τροποποιεί τις οδηγίες 2008/94/ΕΚ, 2009/38/ΕΚ, 2002/14/EΚ, 98/59/ΕΚ και 2001/23/ΕΚ (COM(2013)0798 – C7-0409/2013 – 2013/0390(COD))

P8_TA(2015)0259 A8-0127/2015

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2013)0798),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 153 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C7‑0409/2013),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 25ης Μαρτίου 2014(1),

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών, της 3ης Απριλίου 2014(2),

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 13ης Μαΐου 2015, να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Αλιείας (A8-0127/2015),

1.  εγκρίνει τη θέση του κατά την πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 8 Ιουλίου 2015 εν όψει της έγκρισης οδηγίας (ΕΕ) 2015/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που τροποποιεί τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2008/94/ΕΚ, 2009/38/ΕΚ και 2002/14/ΕΚ και τις οδηγίες του Συμβουλίου 98/59/ΕΚ και 2001/23/ΕΚ όσον αφορά τους ναυτικούς

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, οδηγία (ΕΕ) 2015/1794.)

(1) ΕΕ C 226 της 16.7.2014, σ. 35. (2) ΕΕ C 174 της 7.6.2014, σ. 50.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας, αφετέρου, για τη σύνδεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας με το πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020» και με το πρόγραμμα έρευνας και εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, με το οποίο συμπληρώνεται το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», καθώς και τη ρύθμιση της συμμετοχής της Ελβετικής Συνομοσπονδίας στις δραστηριότητες ITER που διεξάγονται από την επιχείρηση Σύντηξη για ενέργεια (05662/2015 – C8-0056/2015 – 2014/0304(NLE))

P8_TA(2015)0260 A8-0181/2015

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (05662/2015),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο συμφωνίας επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας, αφετέρου, για τη σύνδεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας με το πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020» και με το πρόγραμμα έρευνας και εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, με το οποίο συμπληρώνεται το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», καθώς και τη ρύθμιση της συμμετοχής της Ελβετικής Συνομοσπονδίας στις δραστηριότητες ITER που διεξάγονται από την επιχείρηση Σύντηξη για ενέργεια (15369/2014),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 186, το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α), το άρθρο 218 παράγραφος 7 και το άρθρο 218 παράγραφος 8 πρώτο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0056/2015),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο, το άρθρο 99 παράγραφος 2, το άρθρο 108 παράγραφος 7 και το άρθρο 50 παράγραφος 1 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A8-0181/2015),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας.

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου όσον αφορά τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (COM(2015)0098 – C8-0075/2015 – 2015/0051(NLE))

P8_TA(2015)0261 A8-0205/2015

(Διαβούλευση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2015)0098),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 148 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C8‑0075/2015),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A8-0205/2015),

1.  εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2.  καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 293 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

3.  καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

4.  ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής·

5.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή   Τροπολογία Τροπολογία 1 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 1 (1)  Τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει να εργαστούν για την ανάπτυξη συντονισμένης στρατηγικής για την απασχόληση, και ιδίως για την προώθηση ειδικευμένου, εκπαιδευμένου και ευπροσάρμοστου εργατικού δυναμικού και αγορών εργασίας που ανταποκρίνονται στις εξελίξεις της οικονομίας και με σκοπό την επίτευξη των στόχων της πλήρους απασχόλησης και της κοινωνικής προόδου που προβλέπονται στο άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κράτη μέλη, έχοντας υπόψη τις εθνικές πρακτικές που σχετίζονται με τον τομέα των εργασιακών σχέσεων, θεωρούν την προώθηση της απασχόλησης θέμα κοινού ενδιαφέροντος και συντονίζουν τη σχετική δράση τους στο πλαίσιο του Συμβουλίου. (1)  Τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει να εργαστούν για την ανάπτυξη αποτελεσματικής και συντονισμένης στρατηγικής για την απασχόληση, σχεδιασμένης για την καταπολέμηση των σοβαρών επιπτώσεων της ανεργίας, για την προώθηση ειδικευμένου, εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού και αγορών εργασίας που ανταποκρίνονται στις εξελίξεις της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, μέσω της στοχευμένης προώθησης της κατάρτισης στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών, και μέσω της προσαρμογής των εκπαιδευτικών συστημάτων με σκοπό την επίτευξη των στόχων της πλήρους απασχόλησης και της κοινωνικής προόδου που προβλέπονται στο άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα πρέπει να καταβληθούν ιδιαίτερες προσπάθειες για την αύξηση της απασχόλησης των εργαζομένων με πολύ χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης ή δεξιοτήτων, και εκείνων που αδυνατούν να αποκτήσουν κατάρτιση ή δεξιότητες σύντομα, και για τη μείωση της συνεχώς αυξανόμενης εκτεταμένης και μακροχρόνιας ανεργίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις περιοχές που παρουσιάζουν υστέρηση. Τα κράτη μέλη, λαμβανομένων υπόψη των εθνικών πρακτικών όσον αφορά τις ευθύνες για τη διαχείριση και το εργατικό δυναμικό, πρέπει να θεωρούν την προώθηση της απασχόλησης προτεραιότητα και θέμα κοινού ενδιαφέροντος και να συντονίζουν τη σχετική τους δράση στα πλαίσια του Συμβουλίου. Η Ένωση θα πρέπει να συνοδεύει τις προσπάθειες αυτές με προτάσεις πολιτικής για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης και για να εξασφαλίζει επίσης μια ολοκληρωμένη αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας σε ολόκληρη την Ένωση, με επαρκείς αποδοχές, που να προκύπτουν επίσης από συλλογική διαπραγμάτευση. Τροπολογία 2 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 1 α (νέα) (1α)  Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, τον Ιανουάριο του 2015 οι άνεργοι στην Ένωση ανέρχονταν σε 23 815 000, εκ των οποίων 18 059 000 στη ζώνη του ευρώ. Τροπολογία 3 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 1 β (νέα) (1β)  Είναι πλέον απαραίτητο να καθοριστούν ασφαλείς δείκτες σχετικά με την κατάσταση φτώχειας στην οποία βρίσκονται πολλοί πολίτες της Ένωσης, σε σχέση με τα προηγούμενα στοιχεία που περιέχονταν στην απόφαση 2010/707/ΕΕ του Συμβουλίου1α, τα οποία αναφέρονταν στην ανάγκη να απαλλαγούν τουλάχιστον 20 εκατομμύρια άνθρωποι από το φάσμα της φτώχειας και του αποκλεισμού. ____________ 1α Απόφαση 2010/707/ΕΕ του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (ΕΕ L 308 της 24.11.2010, σ. 46). Τροπολογία 4 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 2 (2)  Η Ένωση πρέπει να καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό και τις διακρίσεις, να εξασφαλίζει ίση πρόσβαση στα θεμελιώδη δικαιώματα και να προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία. Κατά τη χάραξη και την εφαρμογή των πολιτικών και των δράσεών της, η Ένωση θα πρέπει να συνεκτιμά τις απαιτήσεις που συνδέονται με τη διασφάλιση επαρκούς κοινωνικής προστασίας και με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού καθώς και με ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και κατάρτισης. (2)  Η Ένωση πρέπει να καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό, τη φτώχεια κάθε μορφής και τις διακρίσεις, να εξασφαλίζει ίση πρόσβαση στα θεμελιώδη δικαιώματα και να προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία. Ο γενικός αυτός στόχος δεν θα πρέπει να υπονομευτεί από τις παρενέργειες άλλων νομοθετικών μέτρων ή πολιτικών. Κατά τη χάραξη και την εφαρμογή των πολιτικών και των δράσεών της, η Ένωση θα πρέπει να συνεκτιμά τις απαιτήσεις που συνδέονται με τη διασφάλιση επαρκούς κοινωνικής προστασίας, με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού καθώς και με ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τροπολογία 6 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 4 (4)  Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεωρούν τις οικονομικές τους πολιτικές θέμα κοινού ενδιαφέροντος και να τις συντονίζουν στο πλαίσιο του Συμβουλίου. Οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση και οι γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών πολιτικών θα πρέπει να εγκρίνονται από το Συμβούλιο με σκοπό την καθοδήγηση όσον αφορά τις πολιτικές των κρατών μελών και της Ένωσης. (4)  Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεωρούν τόσο τις οικονομικές όσο και τις κοινωνικές τους πολιτικές θέμα κοινού ενδιαφέροντος και να τις συντονίζουν στο πλαίσιο του Συμβουλίου. Οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση και οι γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών πολιτικών θα πρέπει να εγκρίνονται από το Συμβούλιο με σκοπό την καθοδήγηση όσον αφορά τις πολιτικές των κρατών μελών και της Ένωσης. Τροπολογία 7 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 4 α (νέα) (4α)  Για να εξασφαλιστεί δημοκρατικότερη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση, οι οποίες επηρεάζουν τους πολίτες και τις αγορές εργασίας σε ολόκληρη την Ένωση, είναι σημαντικό να αποφασίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τόσο οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση όσο και οι γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών κατευθυντηρίων γραμμών. Οι ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να επιτρέπουν τον προσανατολισμό των προτεραιοτήτων των κρατών μελών προς οικονομικά μοντέλα τα οποία είναι βιώσιμα και ενσωματωμένα στην ενωσιακή, εθνική και εδαφική κλίμακα. Τροπολογία 8 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 5 (5)  Σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης, η Ένωση ανέπτυξε και έθεσε σε εφαρμογή μέσα συντονισμού των πολιτικών για τη δημοσιονομική πολιτική και τις μακροδιαρθρωτικές πολιτικές. Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο συγκεντρώνει τα διάφορα μέσα σε ένα γενικό πλαίσιο με στόχο την ολοκληρωμένη πολυμερή οικονομική και δημοσιονομική εποπτεία. Ο εξορθολογισμός και η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, σύμφωνα με την Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης 2015 της Επιτροπής θα βελτιώσουν περαιτέρω τη λειτουργία του. (5)  Σύμφωνα με τη Συνθήκη, η Ένωση ανέπτυξε και έθεσε σε εφαρμογή μέσα συντονισμού των πολιτικών για τη δημοσιονομική πολιτική και τις μακροδιαρθρωτικές πολιτικές που έχουν ισχυρό αντίκτυπο στην κοινωνική κατάσταση και την απασχόληση στην Ένωση. Οι πολιτικές αυτές μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη στασιμότητα και τον αποπληθωρισμό σε ορισμένες περιοχές της Ένωσης, αποθαρρύνοντας την ανάπτυξη και την απασχόληση. Στο πλαίσιο αυτό, είναι καθοριστικό να ληφθούν υπόψη οι νέοι κοινωνικοί δείκτες και οι ασύμμετροι κραδασμοί που υπέστησαν ορισμένα κράτη μέλη ως αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης. Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο συγκεντρώνει τα διάφορα μέσα σε ένα γενικό πλαίσιο με στόχο την ολοκληρωμένη πολυμερή εποπτεία της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής, της πολιτικής για την απασχόληση και των κοινωνικών πολιτικών, και θα πρέπει να είναι καλύτερα προσαρμοσμένα όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής ΕΕ 2020. Ο εξορθολογισμός και η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, σύμφωνα με την Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης 2015 της Επιτροπής δύνανται να βελτιώσουν περαιτέρω τη λειτουργία του, αλλά το συγκεκριμένο μέσο δεν έχει βελτιώσει ως τώρα την οικονομική κατάσταση στα κράτη μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση. Τροπολογία 9 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 5 α (νέα) (5α)  Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Παρατηρητήριο, καθεστώτα στήριξης του εισοδήματος και κοινωνικής προστασίας υπάρχουν ήδη σε 26 κράτη μέλη1a. Η Επίτροπος για την Απασχόληση, τις Κοινωνικές Υποθέσεις, τις Δεξιότητες και την Εργασιακή Κινητικότητα Marianne Thyssen δήλωσε ότι αν μπορούσε η ίδια να αποφασίσει για όλα τα κράτη μέλη στην Ευρώπη, θα υπήρχε ελάχιστο εισόδημα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. ____________ 1a http://www.eesc.europa.eu/resources/docs/revenu-minimum_-etude-ose_-vfinale_en--2.pdf Τροπολογία 10 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 5 β (νέα) (5β)  Δεν υπάρχει ρυθμιστική αρμοδιότητα σε επίπεδο Ένωσης για τη δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου κατώτατο μισθό της Ένωσης. Τροπολογία 47 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 6 (6)  Η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση αποκάλυψε και υπογράμμισε σημαντικές αδυναμίες στην οικονομία της Ένωσης και των κρατών μελών της. Επίσης, κατέδειξε τη στενή αλληλεξάρτηση των οικονομιών και των αγορών εργασίας των κρατών μελών. Η μετάβαση της Ένωσης σε μια ισχυρή, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας είναι η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα. Η πρόκληση αυτή απαιτεί συντονισμένες και φιλόδοξες δράσεις πολιτικής, τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης και της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης. Με μέτρα που να συνδυάζουν την προσφορά και τη ζήτηση, οι δράσεις αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν την προώθηση των επενδύσεων, την ανανέωση της δέσμευσης για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και την άσκηση δημοσιονομικής ευθύνης. (6)  Η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση αποκάλυψε και υπογράμμισε σοβαρές αδυναμίες στις οικονομίες των κρατών μελών και τους μηχανισμούς συντονισμού της ΕΕ. Επίσης, κατέδειξε τη στενή αλληλεξάρτηση των οικονομιών και των αγορών εργασίας των κρατών μελών. Η μετάβαση της Ένωσης σε μια ισχυρή, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη με δημιουργία θέσεων εργασίας, που θα θέσει τέρμα στους μεγάλους θύλακες ανεργίας που έχουν δημιουργηθεί σε ορισμένες περιοχές της επικράτειάς της, είναι η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Η πρόκληση αυτή απαιτεί σθεναρές, συντονισμένες, φιλόδοξες, αλλά κυρίως αποτελεσματικές δράσεις πολιτικής, τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης και της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης. Με μέτρα που να συνδυάζουν την προσφορά και τη ζήτηση, οι δράσεις αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν την προώθηση των επενδύσεων, ιδίως αυτών που στοχεύουν στην ανάπτυξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, των πολύ μικρών επιχειρήσεων, των καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων που προωθούν την οικολογική απασχόληση, και την ανανέωση της δέσμευσης για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και την άσκηση δημοσιονομικής ευθύνης. Οι ενέργειες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν επίσης τη δημιουργία μιας αγοράς εργασίας με λιγότερους αποκλεισμούς και γνώμονα τα δικαιώματα, ενισχυμένη με κατάλληλη κοινωνική προστασία. Θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν μέτρα κοινωνικής προστασίας, όπως το εγγυημένο ελάχιστο εισόδημα, σύμφωνα προς τις εθνικές πρακτικές, με στόχο την καταπολέμηση της ακραίας φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Τροπολογία 12 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 7 (7)  Τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τον κοινωνικό αντίκτυπο της κρίσης και να επιδιώξουν την οικοδόμηση μιας συνεκτικής κοινωνίας η οποία να παρέχει στους πολίτες τα μέσα να προβλέπουν και να διαχειρίζονται τις αλλαγές, καθώς και να μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία και στην οικονομία. Θα πρέπει να εξασφαλιστούν πρόσβαση και ευκαιρίες για όλους, καθώς και μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, κυρίως μέσω της διασφάλισης της αποτελεσματικής λειτουργίας των αγορών εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας και της άρσης των εμποδίων για τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης θα φθάσουν σε όλους τους πολίτες και σε όλες τις περιφέρειες. (7)  Τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τον κοινωνικό αντίκτυπο της κρίσης παρέχοντας πιο ακριβή στοιχεία για την ακραία φτώχεια και να επιδιώξουν την οικοδόμηση μιας συνεκτικής και δικαιότερης κοινωνίας η οποία να παρέχει στους πολίτες τα μέσα να προβλέπουν και να διαχειρίζονται τις αλλαγές, καθώς και να μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία και στην οικονομία. Θα πρέπει να εξασφαλιστούν πρόσβαση χωρίς διακρίσεις και ευκαιρίες για όλους, καθώς και σημαντική μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, κυρίως μέσω της διασφάλισης της αποτελεσματικής λειτουργίας των αγορών εργασίας και κατάλληλων συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας και της άρσης των περιττών διοικητικών εμποδίων και των εμποδίων για τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως εκείνων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης θα φθάσουν σε όλους τους πολίτες και σε όλες τις περιφερειακές και τοπικές οντότητες. Ο πίνακας των βασικών δεικτών απασχόλησης και κοινωνικών δεικτών στο πλαίσιο της κοινής έκθεσης για την απασχόληση είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο από την άποψη αυτή, καθόσον συμβάλλει έγκαιρα στην ανίχνευση των βασικών προβλημάτων και αποκλίσεων στους τομείς της απασχόλησης και των κοινωνικών υποθέσεων και επιτρέπει τον εντοπισμό των τομέων στους οποίους είναι περισσότερο αναγκαία η πολιτική απόκριση. Ωστόσο, στις επόμενες εκδόσεις του πίνακα θα πρέπει να περιληφθούν επίσης στοιχεία κατά φύλο. Τροπολογία 13 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 7 α (νέα) (7α)  Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο επεσήμανε τρία κρίσιμα ζητήματα σε ό,τι αφορά την επιτυχή υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Εγγυήσεις για τη Νεολαία»: την επάρκεια της συνολικής χρηματοδότησης, τον ορισμό της «προσφοράς υψηλής ποιότητας» και τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή παρακολουθεί και παρουσιάζει τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται με το εν λόγω πρόγραμμα. Τροπολογία 14 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 7 β (νέα) (7β)  Η απόφαση 2010/707/ΕΕ του Συμβουλίου1α έθετε τους ακόλουθους στόχους: αύξηση του ποσοστού απασχόλησης ανδρών και γυναικών ηλικίας μεταξύ 20 και 64 ετών στο 75% έως το 2020· μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου κάτω του 10%· αύξηση του ποσοστού των ατόμων ηλικίας 30 έως 34 ετών που έχουν ολοκληρώσει τριτοβάθμια ή ισοδύναμη εκπαίδευση τουλάχιστον στο 40%· προώθηση της κοινωνικής ένταξης, ιδίως μέσω της μείωσης της φτώχειας, με στόχο να εξαλειφθεί ο κίνδυνος της φτώχειας και του αποκλεισμού για τουλάχιστον 20 εκατομμύρια ανθρώπους. Η υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στον τομέα της απασχόλησης και στον κοινωνικό τομέα εξακολουθεί να αποτελεί βασικό στόχο της πολιτικής απασχόλησης των κρατών μελών. ________________ 1α Απόφαση 2010/707/ΕΕ του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (ΕΕ L 308 της 24.11.2010, σ. 46). Τροπολογία 15 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 8 (8)  Η ανάληψη δράσης σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές αποτελεί σημαντική συμβολή στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Οι κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν μια ολοκληρωμένη σειρά ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών, τις οποίες τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει να εφαρμόσουν προκειμένου να επιτύχουν τα θετικά δευτερογενή αποτελέσματα των συντονισμένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ένα κατάλληλο συνολικό μείγμα οικονομικών πολιτικών και μια πιο συνεκτική συνεισφορά των ευρωπαϊκών πολιτικών στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». (8)  Η ανάληψη δράσης σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές αποτελεί σημαντική συμβολή στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», στόχων που δεν έχουν επιτευχθεί ως τώρα. Το αποτέλεσμα της δημόσιας διαβούλευσης του 2014 για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» κατέδειξε με σαφήνεια ότι οι στόχοι της στρατηγικής όσον αφορά την απασχόληση, τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την εκπαίδευση εξακολουθούν να είναι ουσιώδεις, εξίσου σημαντικοί, αλληλένδετοι και αλληλοενισχυόμενοι. Οι κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν μια ολοκληρωμένη σειρά ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών, τις οποίες τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει να εφαρμόσουν προκειμένου να επιτύχουν τα θετικά δευτερογενή αποτελέσματα των συντονισμένων μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στη μείωση των ανισοτήτων και την άνοδο της ευημερίας των πολιτών, ένα κατάλληλο συνολικό μείγμα οικονομικών πολιτικών και μια πιο συνεκτική συνεισφορά των ευρωπαϊκών πολιτικών στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Τροπολογία 16 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 9 (9)  Παρότι οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές απευθύνονται στα κράτη μέλη και στην Ένωση, θα πρέπει να εφαρμόζονται σε συνεργασία με όλες τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, με τη στενή σύνδεση των κοινοβουλίων, καθώς και των κοινωνικών εταίρων και των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών. (9)  Κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των εθνικών πολιτικών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν την αποτελεσματική διακυβέρνηση. Παρότι οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές απευθύνονται στα κράτη μέλη και στην Ένωση, θα πρέπει να εφαρμόζονται σε συνεργασία με όλες τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, με την παρακολούθηση και αξιολόγηση των κοινοβουλίων, καθώς και των κοινωνικών εταίρων και των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών. Τροπολογία 17 Πρόταση απόφασης Αιτιολογική σκέψη 10 (10)  Οι γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών πολιτικών παρέχουν καθοδήγηση στα κράτη μέλη για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, αντικατοπτρίζοντας την αλληλεξάρτησή τους. Συνάδουν με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Οι κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για όλες τις ειδικές κατά χώρα συστάσεις που ενδέχεται να απευθύνει το Συμβούλιο στα κράτη μέλη, (10)  Οι γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών πολιτικών και οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση παρέχουν καθοδήγηση στα κράτη μέλη για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για όλες τις ειδικές συστάσεις ανά χώρα που ενδέχεται να απευθύνει το Συμβούλιο στα κράτη μέλη. Δεδομένης της στενής αλληλεξάρτησης των οικονομιών των κρατών μελών και των αγορών εργασίας, όταν το Συμβούλιο εκδίδει σύσταση για συγκεκριμένη χώρα, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την κατάσταση στις γειτονικές χώρες, καθώς και τις χώρες με τις οποίες το συγκεκριμένο κράτος μέλος έχει σαφείς συνδέσεις με βάση τάση μετανάστευσης εργαζομένων ή οποιονδήποτε άλλο χρήσιμο δείκτη. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να έχει ακριβή και ενημερωμένα στατιστικά στοιχεία και διαθέσιμα δεδομένα, σε περίπτωση που πρέπει να προσαρμοστούν συστάσεις ανά χώρα. Τροπολογία 18 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 5 – εδάφιο 1 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διευκολύνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας, να μειώσουν τα εμπόδια για τις επιχειρήσεις όσον αφορά τις προσλήψεις, να προωθήσουν την επιχειρηματικότητα και ιδίως να στηρίξουν τη δημιουργία και την ανάπτυξη μικρών επιχειρήσεων, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών και των ανδρών. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να προωθήσουν ενεργά την κοινωνική οικονομία και να υιοθετήσουν την κοινωνική καινοτομία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, σε συνεργασία με τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές, να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά και άμεσα το σοβαρό ζήτημα της ανεργίας και να διευκολύνουν και να επενδύσουν στη δημιουργία βιώσιμης και ποιοτικής απασχόλησης, να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της προσβασιμότητας των ομάδων υψηλού κινδύνου και να περιορίσουν τα εμπόδια που συναντούν οι επιχειρήσεις στην πρόσληψη προσωπικού όλων των επιπέδων ειδίκευσης και σε όλους τους τομείς της αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων με τη μείωση της γραφειοκρατίας στο πλαίσιο σεβασμού των εργασιακών και των κοινωνικών προτύπων, την προώθηση της επιχειρηματικότητας των νέων και ιδίως τη στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ώστε να αυξηθεί το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών και των ανδρών. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν ενεργά την οικολογική απασχόληση, την απασχόληση γραφείου και τη χειρωνακτική απασχόληση, καθώς και την κοινωνική οικονομία, και να προωθήσουν την κοινωνική καινοτομία. Τροπολογία 19 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 5 – εδάφιο 2 Θα πρέπει να μετατοπιστεί η φορολογική επιβάρυνση από την εργασία σε άλλες πηγές φορολογίας που είναι λιγότερο επιζήμιες για την απασχόληση και την ανάπτυξη και, παράλληλα, να εξασφαλιστεί η προστασία των εσόδων για επαρκή κοινωνική προστασία και δαπάνες για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Οι μειώσεις της εργασιακής φορολογίας θα πρέπει να αποσκοπούν στα συναφή συστατικά στοιχεία της φορολογικής επιβάρυνσης και στην άρση των εμποδίων και των αντικινήτρων για τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως για όσους είναι πιο απομακρυσμένοι από την αγορά εργασίας. Θα πρέπει να μετατοπιστεί η φορολογική επιβάρυνση από την εργασία σε άλλες πηγές φορολογίας που είναι λιγότερο επιζήμιες για την απασχόληση και την ανάπτυξη και, παράλληλα, να εξασφαλιστεί η προστασία των εσόδων για επαρκή κοινωνική προστασία και δαπάνες προσανατολισμένες στις δημόσιες επενδύσεις, την καινοτομία και τη δημιουργία απασχόλησης. Οι μειώσεις της εργασιακής φορολογίας θα πρέπει να αποσκοπούν στα συναφή συστατικά στοιχεία της φορολογικής επιβάρυνσης, στην εξάλειψη των διακρίσεων και στην άρση των εμποδίων και των αντικινήτρων για τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως για τα άτομα με αναπηρία και όσους είναι πιο απομακρυσμένοι από την αγορά εργασίας, στο πλαίσιο της τήρησης των υπαρχόντων εργασιακών προτύπων. Τροπολογία 20 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 5 – εδάφιο 3 Τα κράτη μέλη θα πρέπει, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, να ενθαρρύνουν τους μηχανισμούς καθορισμού των μισθών που επιτρέπουν τη δυνατότητα ανταπόκρισης των μισθών στις εξελίξεις της παραγωγικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διαφορές ως προς τις δεξιότητες και τις συνθήκες των τοπικών αγορών εργασίας καθώς και οι αποκλίσεις όσον αφορά τις οικονομικές επιδόσεις ανά περιφέρειες, τομείς και εταιρείες. Κατά τον καθορισμό των ελάχιστων μισθών, τα κράτη μέλη και οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να εξετάσουν τις συνέπειές τους για τη φτώχεια στην εργασία, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανταγωνιστικότητα. Οι πολιτικές που θα διασφαλίσουν ότι οι μισθοί θα επιτρέπουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα διαβίωσης παραμένουν σημαντικές τόσο για τη δημιουργία απασχόλησης όσο και τη μείωση της φτώχειας στην Ένωση. Τα κράτη μέλη θα πρέπει συνεπώς, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, να σέβονται και να ενθαρρύνουν τους μηχανισμούς καθορισμού των μισθών που επιτρέπουν τη δυνατότητα ανταπόκρισης των πραγματικών μισθών στις εξελίξεις της παραγωγικότητας, βοηθώντας να διορθωθούν οι παλαιές αποκλίσεις χωρίς να τροφοδοτούνται αποπληθωριστικές πιέσεις. Οι μηχανισμοί αυτοί θα πρέπει να εξασφαλίζουν επαρκείς πόρους για την ικανοποίηση βασικών αναγκών, λαμβάνοντας υπόψη δείκτες φτώχειας εξειδικευμένους για κάθε κράτος μέλος. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να αξιολογηθούν κατάλληλα οι διαφορές ως προς τις δεξιότητες και τις συνθήκες των τοπικών αγορών εργασίας προκειμένου να εξασφαλιστούν σε ολόκληρη την Ένωση αποδοχές που θα επιτρέπουν την αξιοπρεπή διαβίωση. Κατά τον καθορισμό των ελάχιστων μισθών σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και τις πρακτικές τους, τα κράτη μέλη και οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να διασφαλίσουν την επάρκειά τους και να εξετάσουν τις συνέπειές τους για τη φτώχεια στην εργασία, το οικογενειακό εισόδημα, τη συνολική ζήτηση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανταγωνιστικότητα. Τροπολογία 21 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 5 – εδάφιο 3α (νέο) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μειώσουν τη γραφειοκρατία προκειμένου να μειωθεί η επιβάρυνση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, καθώς αυτές συμβάλλουν σημαντικά στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Τροπολογία 22 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 1 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν την παραγωγικότητα και την απασχολησιμότητα με την κατάλληλη παροχή κατάλληλων γνώσεων και δεξιοτήτων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πραγματοποιήσουν τις απαραίτητες επενδύσεις στα συστήματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης και, παράλληλα, να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα όσον αφορά την αναβάθμιση του επιπέδου δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, επιτρέποντας την καλύτερη πρόβλεψη και ανταπόκριση στις ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες των δυναμικών αγορών εργασίας σε μια ολοένα και περισσότερο ψηφιακή οικονομία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη βελτίωση της πρόσβασης στην ποιοτική εκπαίδευση ενηλίκων για όλους και για την εφαρμογή στρατηγικών ενεργού γήρανσης, ώστε να ενθαρρυνθεί η παράταση του επαγγελματικού βίου. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν μια βιώσιμη παραγωγικότητα και μια απασχολησιμότητα ποιότητας με την κατάλληλη παροχή κατάλληλων γνώσεων και δεξιοτήτων, που να είναι χρηστικές και στις οποίες να έχουν πρόσβαση όλοι. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην υγειονομική περίθαλψη, τις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες μεταφορών που αντιμετωπίζουν ή θα αντιμετωπίσουν μεσοπρόθεσμα ελλείψεις προσωπικού. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πραγματοποιήσουν ουσιαστικές επενδύσεις σε εκπαίδευση υψηλής ποιότητας χωρίς αποκλεισμούς από μικρή ηλικία και σε συστήματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης και, παράλληλα, να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα όσον αφορά την τεχνογνωσία και το επίπεδο δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, και παράλληλα να αυξήσουν την ποικιλότητα των δεξιοτήτων, επιτρέποντας την καλύτερη πρόβλεψη και ανταπόκριση στις ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες των δυναμικών αγορών εργασίας σε μια ολοένα και περισσότερο ψηφιακή οικονομία. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι μη τεχνικές δεξιότητες, όπως οι δεξιότητες επικοινωνίας, γίνονται όλο και πιο σημαντικές για μεγάλο αριθμό επαγγελμάτων. Τροπολογία 23 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 1α (νέο) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν την επιχειρηματικότητα των νέων, μεταξύ άλλων, μέσω της εισαγωγής προαιρετικών μαθημάτων επιχειρηματικότητας και της ενθάρρυνσης της δημιουργίας επιχειρήσεων σπουδαστών σε γυμνάσια και λύκεια. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, σε συνεργασία με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να αποτρέψουν την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου από τους νέους και να εξασφαλίσουν την ομαλότερη μετάβαση από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στον επαγγελματικό βίο, να βελτιώσουν την πρόσβαση και να εξαλείψουν τα εμπόδια στην υψηλής ποιότητας κατάρτιση των ενηλίκων για όλους, με ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες υψηλού κινδύνου και τις ανάγκες τους, προσφέροντας επανεκπαίδευση για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων στις περιπτώσεις όπου απαιτείται ενεργή επανένταξη λόγω απώλειας απασχόλησης και αλλαγών στην αγορά εργασίας. Παράλληλα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόζουν στρατηγικές ενεργού γήρανσης για να επιτρέπουν την εργασία με υγεία μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησης. Τροπολογία 24 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 1β (νέο) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν το αναγκαίο επίπεδο δεξιοτήτων που απαιτείται από μια συνεχώς μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας και να στηρίζουν την εκπαίδευση και την κατάρτιση, παράλληλα με προγράμματα για την εκπαίδευση ενηλίκων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη ότι οι θέσεις εργασίας χαμηλών δεξιοτήτων είναι επίσης απαραίτητες και ότι οι ευκαιρίες απασχόλησης είναι καλύτερες για όσους έχουν υψηλή εξειδίκευση σε σχέση με όσους έχουν μέση και χαμηλή ειδίκευση. Τροπολογία 25 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 1γ (νέο) Η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή, υψηλής ποιότητας προσχολική εκπαίδευση και παιδική μέριμνα θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για ολοκληρωμένες πολιτικές και επενδύσεις, σε συνδυασμό με τη υποστήριξη της οικογένειας και του γονικού ρόλου καθώς και μέτρα συμφιλίωσης που βοηθούν τους γονείς να εξισορροπούν την εργασία και την οικογενειακή ζωή, ως συμβολή στην πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και στην αύξηση των δυνατοτήτων των νέων στην αγορά εργασίας. Τροπολογία 26 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 2 Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η υψηλή ανεργία και να προληφθεί η μακροχρόνια ανεργία. Ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων θα πρέπει να μειωθεί σημαντικά με ολοκληρωμένες και αλληλοενισχυόμενες στρατηγικές, συμπεριλαμβανομένης της πρόβλεψης ειδικής ενεργού υποστήριξης στους μακροχρόνια ανέργους, ώστε να επιστρέφουν στην αγορά εργασίας. Η ανεργία των νέων πρέπει να αντιμετωπιστεί ολοκληρωμένα, μεταξύ άλλων μέσω του εξοπλισμού των σχετικών φορέων με τα απαραίτητα μέσα για να εφαρμόσουν πλήρως και με συνέπεια τα εθνικά τους σχέδια υλοποίησης των «Εγγυήσεων για τη Νεολαία». Το πρόβλημα της ανεργίας, ιδίως της μακροχρόνιας ανεργίας και της περιφερειακής υψηλής ανεργίας, θα πρέπει να επιλυθεί αποτελεσματικά και έγκαιρα και να προληφθεί με ένα μίγμα μέτρων στην πλευρά της ζήτησης και στην πλευρά της προσφοράς. Ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων και το πρόβλημα των αναντίστοιχων και των παρωχημένων δεξιοτήτων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ολοκληρωμένες και αλληλοενισχυόμενες στρατηγικές, συμπεριλαμβανομένης της πρόβλεψης εξατομικευμένης ενεργού υποστήριξης με βάση τις ανάγκες και με κατάλληλα καθεστώτα κοινωνικής προστασίας για τους μακροχρόνια ανέργους, ώστε να επιστρέφουν στην αγορά εργασίας συνειδητά και υπεύθυνα. Η ανεργία των νέων πρέπει να αντιμετωπιστεί ολοκληρωμένα μέσω μιας συνολικής στρατηγικής για την απασχόληση των νέων. Αυτό περιλαμβάνει την επένδυση σε τομείς που μπορούν να δημιουργήσουν ποιοτικές θέσεις εργασίας για τους νέους και μέσω του εξοπλισμού των σχετικών παραγόντων, όπως οι υπηρεσίες στήριξης των νέων, οι φορείς παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης, οι οργανώσεις νεολαίας και οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, με τα απαραίτητα μέσα για να εφαρμόσουν πλήρως και με συνέπεια τα εθνικά τους σχέδια υλοποίησης των «Εγγυήσεων για τη Νεολαία» αλλά και με την ταχεία απορρόφηση των πόρων από τα κράτη μέλη. Θα πρέπει να διευκολυνθεί επίσης η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τους νέους που αποφασίζουν να αναλάβουν επιχειρηματική δραστηριότητα, μέσω της αποτελεσματικότερης ενημέρωσης και της μείωσης της υπερβολικής γραφειοκρατίας, και με την δημιουργία δυνατοτήτων για τη μετατροπή των επιδομάτων ανεργίας μερικών μηνών σε εμπροσθοβαρή επιχορήγηση για τη δημιουργία επιχειρήσεων βάσει της υποβολής επιχειρηματικού σχεδίου και σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία. Τροπολογία 27 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 2α (νέο) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις τοπικές και περιφερειακές ανισότητες κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων κατά της ανεργίας και να συνεργάζονται με τις τοπικές υπηρεσίες απασχόλησης. Τροπολογία 28 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 3 Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι διαρθρωτικές αδυναμίες στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα των μαθησιακών αποτελεσμάτων και να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί η πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιτύχουν βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου και να εξετάσουν τη θέσπιση διττών συστημάτων μάθησης και την αναβάθμιση της επαγγελματικής κατάρτισης, ενώ, παράλληλα, να αυξήσουν τις ευκαιρίες για την αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτώνται εκτός του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος. Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι διαρθρωτικές αδυναμίες στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα των μαθησιακών αποτελεσμάτων και να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί η πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο, καθώς και να προωθηθεί η καθολική ποιοτική εκπαίδευση αρχίζοντας από το πλέον στοιχειώδες επίπεδο. Για τούτο απαιτείται ευελιξία των εκπαιδευτικών συστημάτων με έμφαση στην πρακτική. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, με τη συνεργασία των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, να αυξήσουν την ποιότητα του μορφωτικού επιπέδου καθιερώνοντας, βελτιώνοντας και προσφέροντας σε όλους διττά συστήματα μάθησης και αναβαθμίζοντας πλαίσια όπως το europass, εξασφαλίζοντας παράλληλα, εφόσον είναι αναγκαίο, την επανεκπαίδευση για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και την αναγνώριση των δεξιοτήτων που αποκτώνται εκτός του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος. Θα πρέπει να ενισχυθούν οι δεσμοί μεταξύ εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, με παράλληλη εξασφάλιση εκπαίδευσης με επαρκή ευρύτητα ώστε να προσφέρει ισχυρή βάση για διά βίου απασχολησιμότητα. Τροπολογία 29 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 3α (νέο) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προσανατολίσουν περισσότερο τα εκπαιδευτικά τους συστήματα προς την αγορά εργασίας, για να βελτιωθεί η μετάβαση από την εκπαίδευση στην απασχόληση. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης και δεδομένων των νέων τεχνολογιών, έχουν ουσιαστική σημασία οι οικολογικές θέσεις απασχόλησης και η μέριμνα της υγείας. Τροπολογία 30 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 4 Θα πρέπει να μειωθούν τα εμπόδια για τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως για τις γυναίκες, τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας, τους νέους, τα άτομα με αναπηρία και τους νόμιμους μετανάστες. Πρέπει να διασφαλιστεί η ισότητα των φύλων και των αποδοχών στην αγορά εργασίας καθώς και η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή και ποιοτική προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα. Θα πρέπει να μειωθούν περαιτέρω οι διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ιδίως για τις ομάδες που υφίστανται διακρίσεις ή αποκλείονται, όπως οι γυναίκες, οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας, οι νέοι, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα που ανήκουν σε μειονότητες και οι νόμιμοι μετανάστες. Πρέπει να διασφαλιστούν η ισότητα των φύλων και των αποδοχών στην αγορά εργασίας μέσω της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και ποιοτική προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, καθώς η αναγκαία ευελιξία ώστε να αποφεύγεται ο αποκλεισμός των ατόμων με διαλείμματα στη σταδιοδρομία τους λόγω οικογενειακών ευθυνών, όπως οι οικογενειακοί φροντιστές. Υπ’ αυτή την έννοια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να άρουν το αδιέξοδο σε σχέση με την οδηγία για τη συμμετοχή των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια. Τροπολογία 31 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 4α (νέο) Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν υπόψη το γεγονός ότι τα ποσοστά νέων ανθρώπων που δεν βρίσκονται σε απασχόληση, εκπαίδευση ή κατάρτιση (ΕΑΕΚ) είναι υψηλότερα για τις γυναίκες από ό,τι για τους άνδρες, και ότι το φαινόμενο ΕΑΕΚ οφείλεται κυρίως στην αύξηση της ανεργίας των νέων αλλά και στην αδράνεια που συνδέεται με την έλλειψη εκπαίδευσης. Τροπολογία 32 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 6 – εδάφιο 5 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να κάνουν πλήρη χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και της υποστήριξης των λοιπών ενωσιακών ταμείων για τη βελτίωση της απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη, την εκπαίδευση και τη δημόσια διοίκηση. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να κάνουν πλήρη, αποτελεσματική και αποδοτική χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και της υποστήριξης των λοιπών ενωσιακών ταμείων για την καταπολέμηση της φτώχειας, τη βελτίωση της ποιοτικής απασχόλησης, την κοινωνική ένταξη, την εκπαίδευση, τη δημόσια διοίκηση και τις δημόσιες υπηρεσίες. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων και οι επενδυτικές πλατφόρμες του θα πρέπει επίσης να κινητοποιηθούν για να εξασφαλιστούν η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και ο εφοδιασμός των εργαζομένων με τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη μετάβαση της Ένωσης προς ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. Τροπολογία 33 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 7 – εδάφιο 1 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μειώσουν τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας. Οι διατάξεις και οι θεσμοί προστασίας της απασχόλησης θα πρέπει να παρέχουν κατάλληλο περιβάλλον για προσλήψεις, προσφέροντας, παράλληλα, επαρκή επίπεδα προστασίας στους εργαζομένους και στα άτομα που αναζητούν εργασία ή απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή με ανεξάρτητες συμβάσεις εργασίας. Θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ποιότητα της απασχόλησης όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική ασφάλεια, τις ευκαιρίες εκπαίδευσης και κατάρτισης, τις συνθήκες εργασίας (περιλαμβανομένων της υγείας και της ασφάλειας) και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μειώσουν τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας αντιμετωπίζοντας την επισφαλή απασχόληση, την υποαπασχόληση και την αδήλωτη απασχόληση, καθώς και τις συμβάσεις μηδενικών ωρών. Οι διατάξεις και οι θεσμοί προστασίας της απασχόλησης θα πρέπει να παρέχουν κατάλληλο περιβάλλον για προσλήψεις, προσφέροντας, παράλληλα, επαρκή επίπεδα προστασίας στους εργαζομένους και στα άτομα που αναζητούν εργασία ή απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μερικής απασχόλησης, με άτυπες ή με ανεξάρτητες συμβάσεις εργασίας, μέσα από την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ποιότητα της απασχόλησης για όλους όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική ασφάλεια, τη διάρκεια, τις επαρκείς αποδοχές, τα εργασιακά δικαιώματα, τις αξιοπρεπείς εργασιακές συνθήκες (συμπεριλαμβανομένων της υγείας και ασφάλειας), την κοινωνική ασφάλιση και προστασία, την ισότητα τω φύλων, και τις ευκαιρίες εκπαίδευσης και κατάρτισης. Είναι συνεπώς αναγκαία η προώθηση της εισόδου νέων ανθρώπων στην αγορά εργασίας, η επανένταξη των επί μακρόν ανέργων και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, με την παροχή οικονομικά προσιτής μέριμνας και τον εκσυγχρονισμό της οργάνωσης της εργασίας. Η σύγκλιση των συνθηκών εργασίας προς τα επάνω θα πρέπει να προωθηθεί σε ολόκληρη την Ένωση. Τροπολογία 34 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 7 – εδάφιο 1α (νέο) Η πρόσβαση στην αγορά εργασίας θα πρέπει να διευκολύνει την επιχειρηματικότητα, τη δημιουργία βιώσιμης απασχόλησης σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της οικολογικής απασχόλησης, καθώς επίσης την κοινωνική μέριμνα και την καινοτομία, για τη βέλτιστη αξιοποίηση των δεξιοτήτων, την προαγωγή της διά βίου ανάπτυξης και την ενθάρρυνση της καινοτομίας των εργαζομένων. Τροπολογία 35 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 7 – εδάφιο 2 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν την ενεργή συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων και των κοινωνικών εταίρων στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των σχετικών μεταρρυθμίσεων και πολιτικών, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, υποστηρίζοντας, παράλληλα, τη βελτίωση της λειτουργίας και της αποτελεσματικότητας του κοινωνικού διαλόγου σε εθνικό επίπεδο. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν την ενεργή συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων, των κοινωνικών εταίρων, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των περιφερειακών και των τοπικών αρχών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των σχετικών μεταρρυθμίσεων και πολιτικών, σύμφωνα με την αρχή της εταιρικής σχέσης και τις εθνικές πρακτικές, ενισχύοντας τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του κοινωνικού διαλόγου σε εθνικό επίπεδο, ειδικά στις χώρες με μεγάλα προβλήματα υποτίμησης των μισθών που προκλήθηκαν από την πρόσφατη απελευθέρωση των αγορών εργασίας και την αδυναμία συλλογικών διαπραγματεύσεων. Τροπολογία 36 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 7 – εδάφιο 3 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν τις ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας, ενισχύοντας τη στόχευση, την εμβέλεια, την κάλυψη και την αλληλεπίδρασή τους με τα παθητικά μέτρα. Οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να έχουν ως στόχο τη βελτίωση της προσαρμογής στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και την υποστήριξη της βιώσιμης μετάβασης στην αγορά εργασίας, με τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης να παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη και με την εφαρμογή συστημάτων μέτρησης των επιδόσεων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα κοινωνικής προστασίας τους θα ενεργοποιούν και θα διευκολύνουν αποτελεσματικά τα άτομα που μπορούν να συμμετάσχουν στην αγορά εργασίας, θα προστατεύουν τα άτομα που έχουν (προσωρινά) αποκλειστεί από την αγορά εργασίας και/ή δεν είναι σε θέση να συμμετάσχουν σε αυτήν, και θα προετοιμάζουν τα άτομα για δυνητικούς κινδύνους, μέσω επενδύσεων στο ανθρώπινο δυναμικό. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν μια αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς, ανοιχτή σε όλους, καθώς και να θέσουν σε εφαρμογή αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν βασικά πρότυπα ποιότητας στις ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας, βελτιώνοντας τη στόχευση, την εμβέλεια, την κάλυψη και την αλληλεπίδρασή τους με τα υποστηρικτικά μέτρα όπως η κοινωνική ασφάλιση. Οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να έχουν ως στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και του κοινωνικού διαλόγου, και την υποστήριξη της βιώσιμης μετάβασης στην αγορά εργασίας, με εξειδικευμένες σε υψηλό βαθμό δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης που να παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη και με την εφαρμογή συστημάτων μέτρησης των επιδόσεων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα κοινωνικής προστασίας τους θα ενεργοποιούν και θα διευκολύνουν αποτελεσματικά τα άτομα που μπορούν να συμμετάσχουν στην αγορά εργασίας, θα προστατεύουν τα άτομα που έχουν (προσωρινά) αποκλειστεί από την αγορά εργασίας και/ή δεν είναι σε θέση να συμμετάσχουν σε αυτήν, και θα προετοιμάζουν τα άτομα για δυνητικούς κινδύνους και για τις μεταβαλλόμενες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, μέσω επενδύσεων στο ανθρώπινο δυναμικό. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθιερώσουν, ως ένα από τα πιθανά μέτρα για τη μείωση της φτώχειας και σύμφωνα με την εθνική πρακτική, ελάχιστο εισόδημα ανάλογο με την ιδιαίτερη κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν μια αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς, ανοιχτή σε όλους, καθώς και να θέσουν σε εφαρμογή αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων. Τροπολογία 37 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 7 – εδάφιο 4 Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η κινητικότητα των εργαζομένων, με σκοπό την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της δυνατότητας μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, παράλληλα, να καταπολεμούν τις καταχρήσεις των υφιστάμενων κανόνων. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η κινητικότητα των εργαζομένων ως θεμελιώδες δικαίωμα και ζήτημα ελεύθερης επιλογής, με σκοπό την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της δυνατότητας μεταφοράς των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης και την ουσιαστική αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και δεξιοτήτων και την εξάλειψη της γραφειοκρατίας και των άλλων υπαρχόντων εμποδίων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, παράλληλα, να αντιμετωπίσουν τους γλωσσικούς φραγμούς, βελτιώνοντας εν προκειμένω τα συστήματα κατάρτισης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να αξιοποιήσουν το δίκτυο EURES για να προωθήσουν την κινητικότητα των εργαζομένων. Οι επενδύσεις σε περιοχές που αντιμετωπίζουν εκροές εργατικού δυναμικού θα πρέπει να προωθούνται για τον περιορισμό της διαρροής εγκεφάλων και την ενθάρρυνση της επιστροφής των μετακινούμενων εργαζομένων. Τροπολογία 38 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 7 α (νέα) – τίτλος Βελτίωση της ποιότητας και των επιδόσεων των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλα τα επίπεδα Τροπολογία 39 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 7 α (νέα) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταστήσουν προτεραιότητα την πρόσβαση στην περίθαλψη και την προσιτή ποιοτική προσχολική εκπαίδευση, καθώς αμφότερα είναι σημαντικά μέτρα υποστήριξης για τους παράγοντες της αγοράς εργασίας και συμβάλλουν στην αύξηση του συνολικού ποσοστού απασχόλησης ενώ, ταυτόχρονα, στηρίζουν τα άτομα στα καθήκοντα που επιτελούν. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν τις συνολικές πολιτικές και τις επενδύσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση των οικογενειακών και γονεϊκών μέτρων στήριξης και συμβιβασμού που βοηθούν τους γονείς να εξισορροπούν την εργασία και την οικογενειακή ζωή, ως συμβολή στην πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και την αύξηση των ευκαιριών των νέων στην αγορά εργασίας. Τροπολογία 40 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 8 – τίτλος Διασφάλιση της αμεροληψίας, καταπολέμηση της φτώχειας και προώθηση των ίσων ευκαιριών Κοινωνική δικαιοσύνη, καταπολέμηση της φτώχειας και προώθηση των ίσων ευκαιριών Τροπολογία 41 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 8 – εδάφιο 1 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εκσυγχρονίσουν τα συστήματα κοινωνικής προστασίας τους, ώστε να παρέχουν αποτελεσματική, αποδοτική και επαρκή προστασία σε όλα τα στάδια της ζωής του ατόμου, εξασφαλίζοντας τη δίκαιη αντιμετώπιση και την εξάλειψη των ανισοτήτων. Χρειάζονται απλουστευμένες και καλύτερα στοχευμένες κοινωνικές πολιτικές που να συμπληρώνονται από οικονομικά προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών, καθώς και εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση και συνδρομή κατά την απασχόληση, υποστήριξη της στέγασης και εύκολα προσβάσιμη υγειονομική περίθαλψη, πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως οι τραπεζικοί λογαριασμοί και το διαδίκτυο, καθώς και ανάληψη δράσης για την πρόληψη της πρόωρης αποχώρησης από το σχολείο και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, σε συνεργασία με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να βελτιώσουν τα συστήματα κοινωνικής προστασίας τους με τη διασφάλιση βασικών προτύπων ώστε να παρέχουν αποτελεσματική, αποδοτική και βιώσιμη προστασία σε όλα τα στάδια της ζωής του ατόμου, εξασφαλίζοντας την αξιοπρεπή διαβίωση, την αλληλεγγύη, την πρόσβαση σε κοινωνική προστασία, τον πλήρη σεβασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων, τη δίκαιη αντιμετώπιση και την εξάλειψη των ανισοτήτων, διασφαλίζοντας παράλληλα την ένταξη έτσι ώστε να εξαλειφθεί η φτώχεια, ιδίως για όσους είναι αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας και για τις ομάδες που βρίσκονται σε επισφαλέστερη θέση. Χρειάζονται απλουστευμένες, καλύτερα στοχευμένες και πιο φιλόδοξες κοινωνικές πολιτικές που να συμπληρώνονται μεταξύ άλλων μέσα από οικονομικά προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών, καθώς και αποτελεσματική εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση και συνδρομή κατά την απασχόληση, υποστήριξη της στέγασης και προσιτή σε για όλους υγειονομική περίθαλψη υψηλής ποιότητας, πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως οι τραπεζικοί λογαριασμοί και το διαδίκτυο, καθώς και ανάληψη δράσης για την πρόληψη της πρόωρης αποχώρησης από το σχολείο και την καταπολέμηση της ακραίας φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και, γενικότερα, κάθε μορφής φτώχειας. Η παιδική φτώχεια, ειδικότερα, πρέπει να αντιμετωπιστεί αποφασιστικά. Τροπολογία 42 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 8 – εδάφιο 2 Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ποικίλα μέσα με συμπληρωματικό τρόπο, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών ενεργοποίησης του εργατικού δυναμικού και υποστήριξης του εισοδήματος, που στοχεύουν στις ανάγκες των ατόμων. Τα συστήματα κοινωνικής προστασίας θα πρέπει να σχεδιάζονται κατά τρόπο που να διευκολύνεται η εξασφάλιση όλων των δικαιούχων, η υποστήριξη των επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και η πρόληψη και η μείωση της φτώχειας και η προστασία από αυτήν. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ποικίλα μέσα με συμπληρωματικό τρόπο, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών ενεργοποίησης του εργατικού δυναμικού και υποστήριξης του εισοδήματος, που στοχεύουν στις ανάγκες των ατόμων. Προς τον σκοπό αυτό, εναπόκειται σε κάθε κράτος μέλος να καθορίσει επίπεδα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σύμφωνα με την εθνική πρακτική και ανάλογα με την ιδιαίτερη κοινωνικοοικονομική κατάστασή του. Τα συστήματα κοινωνικής προστασίας θα πρέπει να σχεδιάζονται κατά τρόπο που να διευκολύνουν την πρόσβαση και την αποδοχή όλων των προσώπων χωρίς διακρίσεις, την υποστήριξη των επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και την πρόληψη και τη μείωση της φτώχειας και την προστασία από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, καθώς και από άλλους κινδύνους, όπως η βλάβη της υγείας ή η απώλεια της απασχόλησης. Απαιτείται ιδιαίτερη έμφαση στα παιδιά που ζουν σε συνθήκες φτώχειας λόγω μακρόχρονης ανεργίας των γονέων τους. Τροπολογία 43 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 8 – εδάφιο 3 Τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα πρέπει να μεταρρυθμιστούν, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η καταλληλότητά τους για τις γυναίκες και τους άνδρες στο πλαίσιο της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και της δημογραφικής αλλαγής, μεταξύ άλλων με τη σύνδεση των νόμιμων ορίων συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής, με την αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης, και με την ανάπτυξη της επικουρικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης. Τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα πρέπει να διαρθρωθούν κατά τρόπο που να εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά τους, την ασφάλειά τους και την καταλληλότητά τους για τις γυναίκες και τους άνδρες με την ενίσχυση των συνταξιοδοτικών καθεστώτων, με στόχο ένα αξιοπρεπές εισόδημα κατά τη σύνταξη, τουλάχιστον επάνω από το όριο φτώχειας. Τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα πρέπει να προβλέπουν την παγίωση, την περαιτέρω ανάπτυξη και τη βελτίωση των τριών πυλώνων των συστημάτων συνταξιοδοτικής αποταμίευσης. Η συνάρτηση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής δεν αποτελεί το μοναδικό μέσο για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της δημογραφικής γήρανσης. Οι μεταρρυθμίσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων θα πρέπει επίσης, μεταξύ άλλων, να αντικατοπτρίζουν τις τάσεις των αγορών εργασίας, τα ποσοστά γεννήσεων, τη δημογραφική κατάσταση, την κατάσταση όσον αφορά την υγεία και την ευημερία, τις εργασιακές συνθήκες και τον βαθμό οικονομικής εξάρτησης. Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της δημογραφικής γήρανσης είναι να αυξηθεί το συνολικό ποσοστό απασχόλησης, μεταξύ άλλων με την αξιοποίηση κοινωνικών επενδύσεων στην ενεργό γήρανση. Τροπολογία 44 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – κατευθυντήρια γραμμή 8 – εδάφιο 4 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν την προσβασιμότητα, την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας περίθαλψης, διασφαλίζοντας, παράλληλα, τη δημοσιονομική τους βιωσιμότητα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν την ποιότητα, την οικονομική προσιτότητα, την προσβασιμότητα, την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας περίθαλψης και των υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας, και να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας στους συναφείς τομείς, διασφαλίζοντας, παράλληλα, την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων αυτών με τη βελτίωση της χρηματοδότησης που βασίζεται στην αλληλεγγύη. Τροπολογία 45 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 8 – εδάφιο 4α (νέο) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν πλήρως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και τη στήριξη από άλλα ταμεία της Ένωσης για την καταπολέμηση της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού και των διακρίσεων, τη βελτίωση της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία, και την προώθηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, καθώς επίσης τη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης. Τροπολογία 46 Πρόταση απόφασης Παράρτημα – Κατευθυντήρια γραμμή 8 – εδάφιο 4β (νέο) Οι πρωταρχικοί στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», στους οποίους βασίζουν τα κράτη μέλη τον καθορισμό των εθνικών τους στόχων, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές θέσεις εκκίνησης και τις εθνικές ιδιαιτερότητές τους, προβλέπει την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών και των ανδρών ηλικίας 20-64 ετών στο 75% έως το 2020· τη μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου κάτω του 10%· την αύξηση του ποσοστού των ατόμων ηλικίας 30 έως 34 ετών που έχουν ολοκληρώσει τριτοβάθμια ή ισοδύναμη εκπαίδευση τουλάχιστον στο 40%· και την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, ιδίως μέσω της μείωσης της φτώχειας, με στόχο να εξαλειφθεί ο κίνδυνος της φτώχειας και του αποκλεισμού για τουλάχιστον 20 εκατομμύρια ανθρώπους1α. __________________ 1α Ο πληθυσμός ορίζεται ως ο αριθμός των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή αποκλεισμό σύμφωνα με τους ακόλουθους τρεις δείκτες (κίνδυνος φτώχειας· υλική στέρηση· νοικοκυριά με άνεργους γονείς), παρέχοντας τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να καθορίσουν τους εθνικούς τους στόχους βάσει του καταλληλότερου μεταξύ των δεικτών αυτών και έχοντας υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες και προτεραιότητες.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, σύμφωνα με το σημείο 13 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (αίτηση EGF/2015/001 FΙ/Broadcom από τη Φινλανδία) (COM(2015)0232 – C8-0135/2015 – 2015/2125(BUD))

P8_TA(2015)0262 A8-0210/2015

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2015)0232 – C8‑0135/2015),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006(1) (Κανονισμός ΕΤΠ),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, που αφορά τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(2), και ιδίως το άρθρο 12,

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(3) (διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013), και ιδίως το σημείο 13,

–  έχοντας υπόψη τη διαδικασία τριμερούς διαλόγου που προβλέπεται στο σημείο 13 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A8-0210/2015),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει θεσπίσει νομοθετικά και δημοσιονομικά μέσα για να παρέχει πρόσθετη στήριξη στους εργαζομένους που πλήττονται από τις συνέπειες των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου ή τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης και για να διευκολύνει την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας,

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική βοήθεια της Ένωσης προς εργαζόμενους που απολύονται θα πρέπει να έχει δυναμικό χαρακτήρα και να διατίθεται όσο το δυνατόν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, σύμφωνα με την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που εγκρίθηκε κατά τη συνεδρίαση συνδιαλλαγής της 17ης Ιουλίου 2008, και έχοντας δεόντως υπόψη όσα προβλέπει η διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013 σε σχέση με τη λήψη αποφάσεων για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ),

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του κανονισμού ΕΤΠ αντικατοπτρίζει τη συμφωνία η οποία επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και στοχεύει στην επαναφορά του κριτηρίου κινητοποίησης λόγω κρίσης, στην αύξηση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς της Ένωσης στο 60% του συνολικού εκτιμώμενου κόστους των προτεινόμενων μέτρων, στην αύξηση της αποδοτικότητας όσον αφορά την εξέταση των αιτήσεων ΕΤΠ στην Επιτροπή καθώς και από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μέσω της συντόμευσης των προθεσμιών αξιολόγησης και έγκρισης, στη διεύρυνση του φάσματος των επιλέξιμων δράσεων και των δικαιούχων ώστε να περιλαμβάνονται οι αυτοαπασχολούμενοι και οι νέοι, και στη χρηματοδότηση κινήτρων για τη δημιουργία δικών τους επιχειρήσεων,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Φινλανδία υπέβαλε την αίτηση EGF/2015/001 FI/Broadcom για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ μετά τις 568 απολύσεις στην Broadcom Communications Finland, η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο 46 της NACE αναθ. 2 («Χονδρικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών»)(4), και σε δύο από τους προμηθευτές ή τους παραγωγούς των επόμενων σταδίων του προϊόντος·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στον κανονισμό για το ΕΤΠ,

1.  συμφωνεί με την Επιτροπή ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού ΕΤΠ και ότι, ως εκ τούτου, η Φινλανδία δικαιούται να λάβει χρηματοδοτική συνεισφορά 1 365 000 EUR δυνάμει του κανονισμού αυτού·

2.  σημειώνει ότι οι φινλανδικές αρχές υπέβαλαν την αίτηση για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ στις 30 Ιανουαρίου 2015 και ότι η Επιτροπή γνωστοποίησε την αξιολόγησή της στις 2 Ιουνίου 2015· χαιρετίζει την ταχεία αξιολόγηση η οποία διήρκεσε λιγότερο από πέντε μήνες·

3.  υπενθυμίζει ότι, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000, οι αριθμοί προσωπικού στις φινλανδικές θυγατρικές σε όλες τις ηπείρους αυξήθηκαν, έως ότου η Ασία αναδείχθηκε ως ο μεγαλύτερος εργοδότης στη βιομηχανία ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών το 2004 και οι αριθμοί προσωπικού στην Ευρώπη άρχισαν να μειώνονται· φρονεί ότι οι απολύσεις στην Broadcom συνδέονται μερικώς με την τάση που επηρεάζει ολόκληρη την φινλανδική βιομηχανία ηλεκτρονικών και η οποία κορυφώθηκε με την εξαγγελία της Nokia για απολύσεις μεγάλης κλίμακας το 2011· καταλήγει πάντως στο συμπέρασμα ότι τα εν λόγω γεγονότα συνδέονται ουσιαστικά με τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου λόγω της παγκοσμιοποίησης·

4.  σημειώνει ότι οι απολύσεις αυτές θα επιδεινώσουν περαιτέρω την ανεργία, ιδίως στην περιφέρεια της Βόρειας Οστροβοθνίας (μέρος της περιφέρειας NUTS(5) επιπέδου 2 FI1A), όπου διενεργήθηκαν οι 424 από τις 568 απολύσεις· σημειώνει ότι στην εν λόγω περιφέρεια, το ποσοστό ανεργίας είναι μονίμως μερικές ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο· σημειώνει ότι τον Αύγουστο 2014, ενώ το εθνικό ποσοστό ανεργίας ήταν 12,2 %, στη Βόρεια Οστροβοθνία ήταν 14,1 % και στην περισσότερο πληγείσα πόλη, το Όουλου, ήταν 16,1 % και ότι η ίδια περιφέρεια επλήγη σοβαρά από τις απολύσεις μεγάλης κλίμακας που πραγματοποιήθηκαν στη Nokia από το 2011 και μετά·

5.  θεωρεί ότι οι έρευνες επιχειρήσεων και επισκέψεις είναι δράσεις που όχι μόνον μπορεί να αποβούν προς όφελος των απολυθέντων εργαζομένων που καλύπτονται από αυτή την αίτηση αλλά μπορεί επίσης να συμβάλουν στην απόκτηση γνώσης επί θεμάτων απασχόλησης στον συγκεκριμένο τομέα για μελλοντικές απολύσεις· σημειώνει ότι αυτές οι ειδικές δράσεις είναι ήδη συνέχιση παρομοίου μέτρου που εκτελέσθηκε σε μία προηγουμένη περίπτωση κινητοποίησης του ΕΤΠ στη Φινλανδία (EGF/2013/001 FI/Nokia)·

6.  σημειώνει ότι, μέχρι στιγμής, ο τομέας του «Χονδρικού εμπορίου, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών» έχει αποτελέσει αντικείμενο μιας ακόμα αίτησης στο ΕΤΠ (EGF/2010/012 NL/Noord Holland ICT), η οποία βασίστηκε επίσης στο κριτήριο της παγκοσμιοποίησης·

7.  σημειώνει με ικανοποίηση ότι, για να δοθεί στους εργαζόμενους ταχεία βοήθεια, οι φινλανδικές αρχές αποφάσισαν να αρχίσουν την παροχή των εξατομικευμένων υπηρεσιών προς τους πληγέντες εργαζόμενους στις 11 Αυγούστου 2014, αρκετά πριν από την απόφαση, ακόμα και πριν από την υποβολή της αίτησης σχετικά με τη χορήγηση στήριξης από το ΕΤΠ για την προτεινόμενη συντονισμένη δέσμη μέτρων·

8.  σημειώνει ότι η Φινλανδία σχεδιάζει τριών ειδών μέτρα για τους απολυθέντες εργαζόμενους που καλύπτονται από την παρούσα αίτηση: (i) να τους βοηθήσουν να μεταφερθούν σε μια νέα θέση εργασίας, ii) να τους βοηθήσουν να ξεκινήσουν δική τους επιχείρηση και iii) να παράσχουν κατάρτιση ή εκπαίδευση·

9.  σημειώνει ότι οι αρχές σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν 17,46% του συνολικού κόστους σε επιδόματα και κίνητρα υπό τη μορφή επιδοτήσεων μισθού (ως μέρος του μισθού για κάθε σχέση εργασίας που έχει δημιουργηθεί για έναν στοχοθετημένο εργαζόμενο) και επιδομάτων ταξιδιού, διανυκτέρευσης και εξόδων μετακόμισης, το οποίο ανέρχεται στο ήμισυ του μέγιστου επιτρεπομένου ποσοστού 35 % του όλου κόστους για αυτά τα μέτρα·

10.  χαιρετίζει τις διαδικασίες που έχουν ακολουθήσει οι φινλανδικές αρχές για να διαβουλευθούν με τους στοχοθετημένους δικαιούχους ή τους εκπροσώπους τους ή τους κοινωνικούς εταίρους καθώς επίσης και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

11.  υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα όλων των εργαζομένων μέσω της παροχής προσαρμοσμένης κατάρτισης και της αναγνώρισης δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχουν αποκτηθεί σε όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής σταδιοδρομίας του εργαζόμενου· προσδοκά ότι η κατάρτιση που προσφέρεται στο πλαίσιο της συντονισμένης δέσμης μέτρων θα είναι προσαρμοσμένη όχι μόνον στις ανάγκες των απολυθέντων εργαζομένων αλλά και στο πραγματικό επιχειρηματικό περιβάλλον·

12.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού ΕΤΠ, ο σχεδιασμός της συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών θα πρέπει να προλαμβάνει τις αναμενόμενες μελλοντικές εξελίξεις στην αγορά εργασίας και τις απαιτούμενες δεξιότητες και να συνάδει με την μεταστροφή προς μία αποδοτική ως προς την αξιοποίηση των πόρων και βιώσιμη οικονομία·

13.  χαιρετίζει τον συμπληρωματικό χαρακτήρα των προτεινόμενων παρεμβάσεων του ΕΤΠ ως προς άλλες δράσεις που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους·

14.  σημειώνει ότι οι πληροφορίες που παρέχονται σχετικά με τη συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών που θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΤΠ περιλαμβάνουν στοιχεία για τη συμπληρωματικότητά τους με ενέργειες που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία· τονίζει ότι οι φινλανδικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει ότι για τις επιλέξιμες δράσεις δεν χορηγείται ενίσχυση από άλλα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή να παρουσιάσει στις ετήσιες εκθέσεις της συγκριτική αξιολόγηση των δεδομένων αυτών για να εξασφαλίζεται ότι τηρούνται απολύτως οι ισχύοντες κανονισμοί και να αποφεύγεται οιαδήποτε επικάλυψη υπηρεσιών που χρηματοδοτούνται από την Ένωση·

15.  επιδοκιμάζει τη βελτιωμένη διαδικασία που θέσπισε η Επιτροπή σε συνέχεια του αιτήματος του Κοινοβουλίου για επίσπευση της διάθεσης των κονδυλίων· σημειώνει τη χρονική πίεση που συνεπάγεται το νέο χρονοδιάγραμμα και τον δυνάμει αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα της εξέτασης των υποθέσεων·

16.  εγκρίνει την απόφαση που συνάπτεται στο παρόν ψήφισμα·

17.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να συνυπογράψει με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου την απόφαση αυτή και να μεριμνήσει για τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

18.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα, συμπεριλαμβανομένου του παραρτήματός του, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (αίτηση από τη Φινλανδία - EGF/2015/001 FI/Broadcom)

(Το κείμενο αυτού του παραρτήματος δεν επαναλαμβάνεται εδώ, εφόσον αντιστοιχεί στην τελική πράξη, απόφαση (EE) 2015/1477.)

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 855. (2) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884. (3) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1. (4) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1893/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για τη θέσπιση της στατιστικής ταξινόμησης των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE – αναθεώρηση 2 και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3037/90 του Συμβουλίου και ορισμένων κανονισμών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικών με ειδικούς στατιστικούς τομείς (ΕΕ L 393 της 30.12.2006, σ. 1). (5) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1046/2012 της Επιτροπής, της 8ης Νοεμβρίου 2012, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1059/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μιας κοινής ονοματολογίας των εδαφικών στατιστικών μονάδων (NUTS), όσον αφορά τη διαβίβαση των χρονοσειρών για τη νέα περιφερειακή κατανομή (ΕΕ L 310 της 9.11.2012, σ. 34).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την εντολή για τον τριμερή διάλογο επί του σχεδίου προϋπολογισμού 2016 (2015/2074(BUD))

P8_TA(2015)0263 A8-0217/2015

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 312 και 314 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 106α της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2016, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 24 Ιουνίου 2015 (COM(2015)0300),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(2),

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2015 σχετικά με τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2016, τμήμα ΙΙΙ - Επιτροπή(4),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 17ης Φεβρουαρίου 2015, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές του προϋπολογισμού του 2016,

–  έχοντας υπόψη τον τίτλο II κεφάλαιο 8 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τις επιστολές της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών και τις γνωμοδοτήσεις των άλλων ενδιαφερόμενων επιτροπών (A8-0217/2015),

Σχέδιο προϋπολογισμού 2016: τήρηση των υποχρεώσεων και των δημοσιονομικών προτεραιοτήτων

1.  υπενθυμίζει ότι στο ανωτέρω ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2015 το Κοινοβούλιο έθετε στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων του για τον προϋπολογισμό του 2016 τη δημιουργία αξιοπρεπούς και βιώσιμης απασχόλησης και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και της επιχειρηματικότητας για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ένωση, μαζί με την εσωτερική και την εξωτερική αλληλεγγύη μέσα σε μια ασφαλή Ευρώπη· επαναλαμβάνει την προσήλωση του Κοινοβουλίου στην τήρηση των νομικών και των πολιτικών δεσμεύσεων, και την έκκλησή του προς τα θεσμικά όργανα να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους·

2.  υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020 καθορίζει ανώτατα όρια για όλους τους τομείς, αλλά και μια ορισμένη και όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευελιξία, προκειμένου να μπορεί η Ένωση να ανταποκρίνεται στις νομικές της υποχρεώσεις, όπως επίσης ειδικά μέσα που επιτρέπουν στην Ένωση να αντιδρά σε συγκεκριμένες απρόβλεπτες καταστάσεις ή να χρηματοδοτεί σαφώς προσδιορισμένες δαπάνες επάνω και πέρα από τα ανώτατα όρια·

3.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το σχέδιο γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2016 ενισχύει τις ανωτέρω προτεραιότητες και προβλέπει την ενίσχυση της υποστήριξης της ΕΕ για επενδύσεις, γνώση, θέσεις εργασίας και προγράμματα προσανατολισμένα στην ανάπτυξη, ιδίως δε για ένα εμβληματικό πρόγραμμα κινητικότητας όπως το Erasmus+· πιστεύει ότι το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2016 είναι ένα ευπρόσδεκτο βήμα στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των κρατών μελών για την αντιμετώπιση διαρθρωτικών προκλήσεων, ιδιαίτερα σε σχέση με την απώλεια ανταγωνιστικότητας· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή, πέρα από τις εύλογα αναμενόμενες αυξήσεις στο σύνολο του τομέα 3 (Ασφάλεια και ιθαγένεια) και του τομέα 4 (Η Ευρώπη στον κόσμο), αποκρίνεται επίσης στην πρόκληση του να αντιδρά σε νέες εξελίξεις όπως η κρίση στην Ουκρανία, τη Συρία και τη Μεσόγειο, ανταποκρινόμενη στις ανάγκες της ΕΕ και των κρατών μελών στον τομέα της ασφάλειας και της μετανάστευσης και επιδεικνύοντας ισχυρή πολιτική βούληση στον τομέα της εξωτερικής δράσης και δημοσιονομική δέσμευση έναντι των χωρών καταγωγής και διέλευσης·

4.  επιδοκιμάζει την ένταξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) στο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2016 και, ειδικότερα, την κινητοποίηση του συνολικού περιθωρίου αναλήψεων υποχρεώσεων για την κάλυψη μέρους των δαπανών που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Εγγυήσεων του ΕΤΣΕ, ύψους οκτώ δισεκατομμυρίων ευρώ, αντί της αποκλειστικής εφαρμογής περικοπών στο πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και στον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF)· τονίζει ότι το Κοινοβούλιο επεδίωξε να ελαχιστοποιήσει τον αντίκτυπο στα δύο αυτά προγράμματα και ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε από τους συννομοθέτες περιορίζει ακόμα περισσότερο τις εν λόγω περικοπές, κατά ένα δισεκατομμύριο ευρώ συνολικά, διατηρώντας, μεταξύ άλλων, τις πιστώσεις για βασική έρευνα· αναμένει ότι η τελική συμφωνία ΕΤΣΕ θα εκφραστεί το συντομότερο δυνατόν στον προϋπολογισμό του 2016 με βάση διορθωτική επιστολή·

5.  υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η απόφαση σχετικά με τις ετήσιες πιστώσεις που θα εγκρίνονται για τη σύσταση του Ταμείου Εγγυήσεων του ΕΤΣΕ θα πρέπει να λαμβάνεται αποκλειστικά από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, κατά τη διάρκεια της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού· δεσμεύεται, στο πλαίσιο αυτό, για την περαιτέρω αντιστάθμιση των περικοπών στο Ορίζοντας 2020 και τον CEF, οι οποίες παραμένουν σημαντικές, προκειμένου να καταστεί δυνατόν τα προγράμματα αυτά να εκπληρώσουν πλήρως τους στόχους που συμφωνήθηκαν πριν από μόλις δύο έτη κατά τη διαπραγμάτευση των αντίστοιχων νομικών βάσεών τους· προτίθεται επίσης να εξετάσει προσεκτικά κατά πόσο οι περικοπές αυτές θα πρέπει να συγκεντρωθούν στην περίοδο 2016-2018, όπως προτείνεται από την Επιτροπή, ή να κατανεμηθούν στην περίοδο 2019-2020, ως μέσο για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στα εν λόγω προγράμματα·

6.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (COSME) υφίσταται ονομαστική μείωση των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων από το 2015 στο 2016· επισημαίνει το πολύ αρνητικό μήνυμα που θα έστελνε μια τέτοια μείωση, σε μια εποχή στην οποία το δυναμικό των ΜΜΕ ως δημιουργών καινοτομίας και θέσεων εργασίας είναι απολύτως αναγκαίο για την τόνωση της οικονομικής ανάκαμψης της ΕΕ, τη μείωση των επενδυτικών χασμάτων και τη συμβολή στη μελλοντική ευημερία της Ένωσης· υπενθυμίζει ότι η προώθηση της επιχειρηματικότητας, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και η πρόσβαση στις αγορές, για τις επιχειρήσεις της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιχειρήσεων, καθώς επίσης η βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για τις ΜΜΕ που συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομία και την ανταγωνιστικότητα της Ένωσης, αποτελούν προτεραιότητες τις οποίες συμμερίζονται όλα τα θεσμικά όργανα και οι οποίες ήταν ο λόγος για την εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση και την ενίσχυση των πιστώσεων του COSME κατά τα τελευταία δύο έτη, λαμβανομένων υπόψη των υψηλών ποσοστών εκτέλεσης του προγράμματος· προτίθεται, συνεπώς, να εξασφαλίσει ότι το πρόγραμμα αυτό θα εξελιχτεί θετικά το 2016·

7.  επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του σχετικά με τη χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων (ΠΑΝ) ως βασικού μέσου για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων στην Ένωση, που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για όλους τους ευρωπαϊκούς φορείς λήψης αποφάσεων· επισημαίνει την εμπροσθοβαρή πρόσθετη χρηματοδότηση της ΠΑΝ το 2014 και το 2015· εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι δεν προτείνονται νέες αναλήψεις υποχρεώσεων το 2016· υπενθυμίζει ότι το ΠΔΠ προβλέπει συνολικό περιθώριο για αναλήψεις υποχρεώσεων πάνω και πέρα από τα ανώτατα όρια το 2016, για τους στόχους πολιτικής που αφορούν την ανάπτυξη και την απασχόληση, ιδιαίτερα δε την απασχόληση των νέων· υπενθυμίζει ότι, κατά συνέπεια, ο κανονισμός για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο προβλέπει πως οι πόροι για την ΠΑΝ μπορούν να αναθεωρηθούν προς τα πάνω για τα έτη 2016 έως 2020, στο πλαίσιο της διαδικασίας του προϋπολογισμού· ζητεί, συνεπώς, τη συνέχιση της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων, με τη χρήση των διατάξεων περί ευελιξίας που προβλέπει το ΠΔΠ, και προτίθεται να εξασφαλίσει ότι ο προϋπολογισμός του 2016 θα προβλέπει τα αναγκαία ποσά·

8.  επισημαίνει ότι, χάρη στην έγκαιρη συμφωνία για τον αναπρογραμματισμό των αναλήψεων υποχρεώσεων με επιμερισμένη διαχείριση στο ΠΔΠ 2014-2020, λόγω της καθυστερημένης έγκρισης των σχετικών κανόνων και προγραμμάτων, η Επιτροπή συμπεριέλαβε στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2016 (τομείς 2 και 3) 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων που δεν κατέστη δυνατόν να χρησιμοποιηθούν το 2014· υπενθυμίζει ότι ο διορθωτικός προϋπολογισμός αριθ. 1/2015 έχει ήδη επιτρέψει τη μεταφορά 16,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από το 2014 στο 2015 στο πλαίσιο των τομέων 1β, 2 και 3· τονίζει, ωστόσο, ότι πρόκειται απλώς για μεταφορές από τις ήδη συμφωνηθείσες μεταφορές πιστώσεων του 2014, και θα πρέπει συνεπώς, για λόγους σύγκρισης, να μην λαμβάνονται υπόψη στις αξιολογήσεις της εξέλιξης του προϋπολογισμού του 2016 σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2015· επισημαίνει, συνεπώς, ότι τα εν λόγω προγράμματα όντως επωφελούνται από ενισχυμένες πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων στο σχέδιο προϋπολογισμού 2016·

9.  εκφράζει την ανησυχία του για τις καθυστερήσεις στην εκκίνηση νέων προγραμμάτων στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2014-2020, λόγω της καθυστερημένης έγκρισης των νομικών βάσεων και των επιχειρησιακών προγραμμάτων, και των ελλείψεων πιστώσεων πληρωμών το 2014· δεσμεύεται να εξετάσει κατά πόσο οι ζητούμενες πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών θα επιτρέψουν πράγματι να επιτύχουν τα νέα αυτά προγράμματα έναν κανονικό ρυθμό λειτουργίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξαλείψουν τις επιπτώσεις των καθυστερήσεων στην εφαρμογή τους·

10.  επισημαίνει ότι το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2016 ανέρχεται σε 153,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (συμπεριλαμβανομένων 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ που αναπρογραμματίστηκαν και μεταφέρθηκαν από το 2014) και 143,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών· επισημαίνει ότι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του αναπρογραμματισμού το 2015 και το 2016, αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση κατά +2,4% στις πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και +1,6% στις πιστώσεις πληρωμών σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2015· τονίζει ότι οι εν λόγω χαμηλές συνολικά αυξήσεις, στη λογική του ΠΔΠ και με συνεκτίμηση του πληθωρισμού, αντιπροσωπεύουν σχεδόν μηδενική αύξηση, σε πραγματικές τιμές, γεγονός που τονίζει τη σημασία της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των δαπανών·

11.  υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή αφήνει περιθώρια 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (εκ των οποίων 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ στον τομέα 2) και 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών, έως τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ· υπενθυμίζει ότι τα διαθέσιμα περιθώρια για πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών καθώς και οι ανεκτέλεστες πληρωμές προστίθενται στα συνολικά περιθώρια για να χρησιμοποιηθούν κατά τα επόμενα έτη, όταν παραστεί ανάγκη· επισημαίνει ότι το συνολικό περιθώριο αναλήψεων υποχρεώσεων είναι διαθέσιμο για πρώτη φορά, και ότι μέρος του θα χρησιμοποιηθεί για το ΕΤΣΕ· εκφράζει την καταρχήν ικανοποίησή του για την προτεινόμενη χρήση του μέσου ευελιξίας για σαφώς προσδιορισμένες δαπάνες στο πλαίσιο νέων πρωτοβουλιών της ΕΕ στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης, οι οποίες δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν εντός των ορίων του τομέα 3· προτίθεται να χρησιμοποιήσει μέρος των υπόλοιπων περιθωρίων και των σχετικών διατάξεων ευελιξίας που προβλέπονται από το ΠΔΠ για την ενίσχυση προτεραιοτήτων καθοριστικής σημασίας·

Πληρωμές: αποκατάσταση της εμπιστοσύνης

12.  υπενθυμίζει ότι ελλείψεις πληρωμών, σε μεγάλο βαθμό λόγω ανεπαρκών ανώτατων ορίων πληρωμών και ανεπαρκών προβλέψεων στον προϋπολογισμό, έφτασαν σε πρωτόγνωρα ύψη το 2014 και παραμένουν εξαιρετικά μεγάλες σε 2015· εκφράζει τον φόβο ότι αυτό θα συνεχίσει να θέτει σε κίνδυνο την ορθή εφαρμογή των νέων προγραμμάτων του ΠΔΠ 2014-2020 και να αποβαίνει εις βάρος των δικαιούχων, ιδίως τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών, που αντιμετωπίζουν οικονομικούς και κοινωνικούς περιορισμούς· υποστηρίζει την ενεργό διαχείριση των πληρωμών από την Επιτροπή, εκφράζει ωστόσο την ανησυχία του για την αναβολή των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, τη μείωση της προχρηματοδότησης και τις καθυστερήσεις στις πληρωμές, που μπορεί να αποδειχτούν επιζήμιες για την επίτευξη των στόχων της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τις αυθαίρετες περικοπές που επέφερε το Συμβούλιο στις πληρωμές κατά την ανάγνωση των ετήσιων προϋπολογισμών, μεταξύ άλλων στα προγράμματα για την ανταγωνιστικότητα για ανάπτυξη και απασχόληση στο πλαίσιο του τομέα 1α· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει έκθεση σχετικά με τον αντίκτυπο στους δικαιούχους προς τους οποίους καθυστέρησαν οι πληρωμές της Ένωσης το διάστημα 2013-2015, καθώς και για τον αντίκτυπο στην υλοποίηση των προγραμμάτων, το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2016·

13.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ αντικατοπτρίζει την κοινή δήλωση για ένα σχέδιο πληρωμών 2015-2016 που συμφωνήθηκε μεταξύ του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, κατόπιν της κοινής διάγνωσης και της δέσμευσης που αναλήφθηκε από τα τρία θεσμικά όργανα, προκειμένου να μειωθούν οι καθυστερήσεις αυτές· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 310 ΣΛΕΕ, ο προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να είναι ισοσκελισμένος ως προς τα έσοδα και τις δαπάνες· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, οι πιστώσεις πληρωμών που ζητούνται στο σχέδιο προϋπολογισμού θα έφερναν τους συσσωρευμένους ανεξόφλητους λογαριασμούς σε ένα βιώσιμο επίπεδο, περίπου δύο δισεκατομμυρίων ευρώ· δεσμεύεται, συνεπώς, να υποστηρίξει πλήρως την πρόταση της Επιτροπής και αναμένει εν προκειμένω και από το Συμβούλιο να σεβαστεί τις δεσμεύσεις του·

14.  υπογραμμίζει ότι το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή έχουν δεσμευτεί να αποφύγουν τη μη βιώσιμη συσσώρευση εκκρεμών αξιώσεων πληρωμής στο τέλος του έτους, με πλήρη σεβασμό και εφαρμογή των συμφωνιών που έχουν επιτευχθεί στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και των ετήσιων διαδικασιών του προϋπολογισμού· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να παρακολουθείται ενεργά και εκ του σύνεγγυς η εξέλιξη της εν λόγω συσσώρευσης· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι ιδιαιτερότητες των κύκλων πληρωμών θέτουν πρόσθετη πίεση στο επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών, ιδίως στο τέλος του ΠΔΠ· υπενθυμίζει στην Επιτροπή τη δέσμευσή της, στην κοινή δήλωση για το σχέδιο πληρωμών, ότι θα αναπτύξει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα εργαλεία πρόγνωσης και θα συγκροτήσει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, με σκοπό να υποβάλει τις πρώτες προγνώσεις πληρωμών τον Ιούλιο, προκειμένου η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή να μπορεί στο μέλλον να λαμβάνει δεόντως τεκμηριωμένες αποφάσεις·

15.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι στο πλαίσιο των συνολικών πιστώσεων πληρωμών παρατηρείται επιτέλους μια μετατόπιση από την ολοκλήρωση των προηγούμενων προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 στην εκτέλεση των νέων προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι το επίπεδο των πληρωμών στο σχέδιο προϋπολογισμού 2016, ιδίως για τον τομέα 1β, είναι χαμηλό σε σύγκριση με το επίπεδο των αναλήψεων υποχρεώσεων, γεγονός που συνεπάγεται κίνδυνο παρόμοιας συσσώρευσης εκκρεμών πληρωμών στο τέλος του τρέχοντος ΠΔΠ· θέτει, συνεπώς, το θέμα του κατά πόσο αυτό συνάδει με τη μακροπρόθεσμη προοπτική του σχεδίου πληρωμών·

Υπο-τομέας 1α – Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση

16.  επισημαίνει ότι, σε σύγκριση με το 2015, η πρόταση της Επιτροπής για το 2016 αντιστοιχεί σε αύξηση των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων του υπο-τομέα 1α κατά +6,1%, σε 18,6 δισεκατομμύρια ευρώ· επισημαίνει ότι η αύξηση των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ενσωμάτωση του ΕΤΣΕ, σε αυξήσεις για το Erasmus+ και στον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) όπως επίσης, σε μικρότερο βαθμό, σε αυξήσεις για τα προγράμματα Τελωνεία, Fiscalis και Καταπολέμηση της απάτης, και Απασχόληση και Κοινωνική Καινοτομία· θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ της μαθητείας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη, ιδίως με την εξασφάλιση ίσης πρόσβασης στην κινητικότητα·

17.  εκφράζει, ωστόσο, την αποδοκιμασία του για τις περικοπές των πιστώσεων για τα μεγάλα έργα υποδομής, τα προγράμματα Ορίζοντας 2020 και COSME, καθώς και για τη βραδύτερη εξέλιξη του CEF για τις μεταφορές λόγω της ανακατανομής προς το ΕΤΣΕ· υπενθυμίζει ότι η αρχική πρόταση της Επιτροπής για το ΕΤΣΕ θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των πιστώσεων του προγράμματος Ορίζοντας 2020 κατά 170 εκατομμύρια ευρώ το 2016 σε σύγκριση με το 2015, στέλνοντας ένα αντιφατικό μήνυμα για ένα πρόγραμμα που αναγνωρίζεται ευρέως ως εμβληματική προτεραιότητα στο πλαίσιο του τρέχοντος ΠΔΠ· εκφράζει τη λύπη του για τις αλυσιδωτές επιπτώσεις στη χρηματοδότηση της έρευνας, μεταξύ άλλων στους τομείς Ενέργεια, ΜΜΕ, Κλίμα και περιβάλλον, Κοινωνικές επιστήμες, και Επιστήμη στην κοινωνία· δεσμεύεται να αντισταθμίσει περαιτέρω τις προτεινόμενες μειώσεις στα προγράμματα αυτά, μέσω ενισχύσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας του προϋπολογισμού, με τη χρήση του περιθωρίου των 200 εκατομμυρίων ευρώ που παραμένει διαθέσιμο έως το ανώτατο όριο για τον τομέα 1α· τονίζει ότι η χρηματοδότηση για επενδύσεις, έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία θα πρέπει να εστιάζεται σε τομείς όπου μπορεί να επιτευχθεί η μέγιστη προστιθέμενη αξία, όπως η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η ΤΠΕ, οι επιχορηγήσεις για βασική έρευνα, και οι τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

18.  επαναλαμβάνει την υποστήριξή του προς το πρόγραμμα ITER και δεσμεύεται να εξασφαλίσει την κατάλληλη χρηματοδότηση· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι η υποβολή αναθεωρημένου χρονοδιαγράμματος και δημοσιονομικού σχεδιασμού για το ITER προβλέπεται για τον Νοέμβριο του 2015, και τούτο δεν θα επιτρέψει στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή να λάβει υπόψη τις νέες πληροφορίες στην ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού για το 2016· καλεί, επιπλέον, το ITER και την κοινή επιχείρησή του για την Ευρωπαϊκή Ένωση – Σύντηξη για ενέργεια, να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση τις εκθέσεις που τους έχουν ζητηθεί σχετικά με την απαλλαγή τους για το 2013, και να δώσουν συνέχεια στις σχετικές συστάσεις του Κοινοβουλίου·

19.  υπογραμμίζει ότι με την εγγραφή ελλιπών πιστώσεων στον προϋπολογισμό κατά το παρελθόν έχει διευρυνθεί το χάσμα μεταξύ αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών σε διάφορα προγράμματα στο πλαίσιο του τομέα 1α, γεγονός που συμβάλλει στην απότομη αύξηση των RAL σε σύγκριση με τους άλλους τομείς· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η Επιτροπή υποχρεώθηκε να μειώσει το ποσό της προχρηματοδότησης και, ακόμα πιο ανησυχητικό, να αναβάλει την προκήρυξη νέων προσκλήσεων υποβολής προτάσεων και να καθυστερήσει την υπογραφή των συμβάσεων· επισημαίνει, για παράδειγμα, ότι στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζοντας 2020, η Επιτροπή εκτιμά ότι, «σε μια κανονική εφαρμογή του σεναρίου χωρίς όρια σχετικά με τις πιστώσεις πληρωμών, μέχρι το τέλος του 2014, θα έχουν δαπανηθεί περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ»· μολονότι εκφράζει ικανοποίηση για τις προσπάθειες της Επιτροπής να διατηρήσει την κατάσταση των πληρωμών υπό έλεγχο, επαναλαμβάνει ότι σε καμία περίπτωση δεν θα ανεχθεί να θεωρηθεί η επιβράδυνση των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020 ως τρόπος για την αντιμετώπιση των ελλείψεων πληρωμών·

20.  χαιρετίζει, ως εκ τούτου, την αύξηση των πιστώσεων πληρωμών κατά +11,4% σε 17,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με το 2015 και την αύξηση του λόγου πληρωμών/αναλήψεων υποχρεώσεων για το 2016· επισημαίνει, ιδιαίτερα, ότι για διάφορα προγράμματα (Copernicus, Erasmus+, Ορίζοντας 2020, CEF για τις μεταφορές, πυρηνική ασφάλεια και παροπλισμός) οι πιστώσεις πληρωμών υπερβαίνουν το επίπεδο των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων·

Υπο-τομέας 1β – Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή

21.  επισημαίνει ότι προτείνεται ποσό 50,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων (+3,2% σε σύγκριση με το 2015, χωρίς τον αντίκτυπο του αναπρογραμματισμού) και 49,1 δισεκατομμύρια ευρώ σε πληρωμές (-4%) για τον υπο-τομέα 1β, και μένει ένα μικρό περιθώριο 15,3 εκατομμύρια ευρώ έως το ανώτατο όριο για τις πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων· υπενθυμίζει ότι η πολιτική συνοχής αντιπροσωπεύει τη βασική επενδυτική πολιτική της ΕΕ και αποσκοπεί στη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ μέσω της ενίσχυσης της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής· υπογραμμίζει ότι μέσα όπως το ΕΚΤ, το ΕΤΠΑ, το Ταμείο Συνοχής ή η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων είναι καθοριστικά για την προώθηση της σύγκλισης, την άμβλυνση των αναπτυξιακών χασμάτων και τη στήριξη για τη δημιουργία ποιοτικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας· υπογραμμίζει τον βασικό ρόλο που διαδραματίζει η πολιτική συνοχής της ΕΕ στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020·

22.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι το 44% των προτεινόμενων πιστώσεων πληρωμών για το 2016 καλύπτουν εκκρεμείς εντολές πληρωμών για προηγούμενες περιόδους προγραμματισμού, αφήνοντας μόνο 26,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε πληρωμές για την εκκίνηση των νέων προγραμμάτων συνοχής της περιόδου 2014-2020· θεωρεί, συνεπώς, ότι οι προτεινόμενες πιστώσεις πληρωμών είναι οι απολύτως ελάχιστες αναγκαίες για τον συγκεκριμένο υπο-τομέα·

23.  υπενθυμίζει ότι απαιτείται ποσό 21,6 δισεκατομμυρίων ευρώ στον προϋπολογισμό του 2016, προκειμένου το επίπεδο των εκκρεμών εντολών πληρωμών για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 να μειωθεί από 24,7 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2014 και 20 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2015, σε περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος του 2016, όπως περιγράφεται στην αξιολόγηση της Επιτροπής που επισυνάπτεται στην κοινή δήλωση σχετικά με ένα σχέδιο πληρωμών για την περίοδο 2015-2016· απευθύνει έκκληση να αποφεύγονται παρόμοιες υπερβολικές συσσωρεύσεις ανεξόφλητων λογαριασμών στο μέλλον, για να μην υπονομεύεται η αξιοπιστία της ΕΕ·

24.  τονίζει, επιπλέον της έκκλησής του να συνεχιστεί η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, ότι η ουσιαστική και αποτελεσματική επιτάχυνση της εφαρμογής της στα κράτη μέλη έχει πλέον αποκτήσει καθοριστική σημασία· παροτρύνει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να δώσουν προτεραιότητα στη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για να τεθούν σε λειτουργία τα εθνικά προγράμματα παροχής εγγυήσεων για τη νεολαία, λαμβάνοντας υπόψη, όπου είναι σκόπιμο, τις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που περιλαμβάνονται στην ειδική έκθεσή του αριθ. 3/2015· επαναλαμβάνει ότι η πρόσφατα εγκριθείσα αύξηση του ποσοστού προχρηματοδότησης στο 30%, που υποστηρίζεται ένθερμα από το Κοινοβούλιο, εξαρτάται από την ταχεία υποβολή των αιτήσεων ενδιάμεσων πληρωμών από τα κράτη μέλη μέσα στη διάρκεια ενός έτους, που πρέπει να γίνει το 2016· επιμένει ότι η αύξηση της προχρηματοδότησης της ΠΑΝ δεν θα πρέπει να επηρεάσει αρνητικά την εφαρμογή των άλλων στοιχείων του ΕΚΤ·

Τομέας 2 – Βιώσιμη ανάπτυξη: φυσικοί πόροι

25.  επισημαίνει ότι για τον τομέα 2 προτείνονται ποσά 63,1 δισεκατομμυρίων ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων (-0,1% σε σύγκριση με το 2015, χωρίς τον αντίκτυπο του αναπρογραμματισμού) και 55,9 δισεκατομμυρίων ευρώ σε πληρωμές (-0,2%), και μένουν ένα περιθώριο 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το ανώτατο όριο των αναλήψεων υποχρεώσεων και ένα περιθώριο 1,1 δισεκατομμυρίου ευρώ έως το επιμέρους ανώτατο όριο για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ)· επισημαίνει ότι ο μηχανισμός δημοσιονομικής πειθαρχίας εφαρμόζεται μόνο προκειμένου να συγκεντρωθεί το αποθεματικό για την αντιμετώπιση κρίσεων στον γεωργικό τομέα· περιμένει τη διορθωτική επιστολή της Επιτροπής, η οποία αναμένεται τον Οκτώβριο του 2015 και θα βασίζεται σε επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση του ΕΓΤΕ· υπογραμμίζει ότι οι μεταφορές μεταξύ των δύο πυλώνων της ΚΓΠ έχουν ως αποτέλεσμα συνολική αύξηση του διαθέσιμου ποσού για την αγροτική ανάπτυξη·

26.  τονίζει ότι το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2016 καταδεικνύει μια μείωση των αναγκών για παρεμβάσεις στις γεωργικές αγορές σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2015, κυρίως λόγω του αντικτύπου που είχαν το 2015 τα έκτακτα μέτρα σε σχέση με το ρωσικό εμπάργκο στις εισαγωγές ορισμένων γεωργικών προϊόντων από την ΕΕ· επισημαίνει ότι, κατά την Επιτροπή, δεν απαιτούνται περαιτέρω μέτρα στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2016· υπογραμμίζει τους στόχους της αύξησης της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας και ζητεί να διατεθούν πόροι για την επίτευξη των εν λόγω στόχων·

27.  υπογραμμίζει ότι η αναθεωρημένη κοινή αλιευτική πολιτική προβλέπει ένα φιλόδοξο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της υπεύθυνης αλιείας, μεταξύ άλλων με τη συλλογή δεδομένων, και εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας είχε επωφεληθεί από τη μεταφορά των πιστώσεων που δεν χρησιμοποιήθηκαν το 2014 στο 2015, ενώ, χωρίς τον αντίκτυπο του αναπρογραμματισμού, οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για το εν λόγω Ταμείο βελτιώνονται περαιτέρω το 2016· επισημαίνει, ωστόσο, ότι όσον αφορά τις πιστώσεις πληρωμών η σταδιακή κατάργηση του προηγούμενου προγράμματος αντισταθμίζεται μόνο εν μέρει από την υιοθέτηση του νέου, με αποτέλεσμα τη μείωση των πιστώσεων για το 2016·

28.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την αύξηση των πιστώσεων που προβλέπονται για το πρόγραμμα LIFE για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, τόσο σε αναλήψεις υποχρεώσεων όσο και σε πληρωμές· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα πρώτα βήματα «πράσινου προσανατολισμού» του προϋπολογισμού της ΕΕ, και επισημαίνει την ανάγκη να επιταχυνθεί περαιτέρω ο ρυθμός του·

Τομέας 3 – Ασφάλεια και ιθαγένεια

29.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2016 αυξάνεται η υποστήριξη σε όλα τα προγράμματα του τομέα 3, και φτάνει σε 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (+12,6% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2015 χωρίς τον αντίκτυπο του αναπρογραμματισμού) και 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών (+9,7%)· επισημαίνει ότι αυτό δεν αφήνει κανένα περιθώριο για περαιτέρω ενίσχυση ή για δοκιμαστικά σχέδια και προπαρασκευαστικές ενέργειες στον τομέα 3· θεωρεί ότι, στο πλαίσιο της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης, και ειδικότερα λόγω της αυξημένης πίεσης των μεταναστευτικών ρευμάτων, το επίπεδο των ανώτατων ορίων που ορίζονται για τον μακράν μικρότερο τομέα του ΠΔΠ μπορεί να είναι παρωχημένο και θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της μετεκλογικής αναθεώρησης του ΠΔΠ·

30.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη μετανάστευση και επαναλαμβάνει τη στήριξή του στην ενίσχυση των μέσων της ΕΕ και την ανάπτυξη ενός πνεύματος δίκαιης κατανομής των βαρών και αλληλεγγύης στους τομείς του ασύλου, της μετανάστευσης και της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων· επιδοκιμάζει, ως εκ τούτου, τις αυξήσεις στις πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων για το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, που περιλαμβάνουν την ανάπτυξη του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου (ΚΕΣΑ)· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής να κινητοποιήσει το μέσο ευελιξίας για 124 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να ανταποκριθεί στις τρέχουσες μεταναστευτικές τάσεις στην περιοχή της Μεσογείου· εκφράζει αμφιβολία για το αν η προτεινόμενη χρηματοδότηση θα είναι επαρκής· υπογραμμίζει την ανάγκη για αυστηρό έλεγχο του προορισμού των κεφαλαίων αυτών·

31.  τονίζει ότι, λόγω του μεγάλου αριθμού αφίξεων στις νότιες ακτές της Ένωσης και τον αυξανόμενο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η EASO όσον αφορά τη διαχείριση του ασύλου, η πρόταση να αυξηθεί το προσωπικό της EASO μόνο κατά έξι άτομα είναι σαφώς ανεπαρκής· ζητεί, συνεπώς, την κατάλληλη στελέχωση και χρηματοδότηση της EASO για το 2016, προκειμένου να μπορέσει Υπηρεσία να εκτελέσει αποτελεσματικά τα καθήκοντα και τις εργασίες της·

32.  πιστεύει ότι ο δημοσιονομικός αντίκτυπος και τα επιπρόσθετα καθήκοντα που απορρέουν από τα μέτρα που παρουσιάστηκαν ως μέρος της Ατζέντας της ΕΕ σχετικά με τη Μετανάστευση και της Ατζέντας της ΕΕ σχετικά με την Ασφάλεια όσον αφορά την Ευρωπόλ θα πρέπει να αποτιμηθούν λεπτομερώς από την Επιτροπή για να μπορεί η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή να προσαρμόσει κατάλληλα τις ανάγκες του οργανισμού σε προϋπολογισμό και προσωπικό· τονίζει τον ρόλο που διαδραματίζει η Ευρωπόλ στην παροχή διασυνοριακής στήριξης στα κράτη μέλη και στην ανταλλαγή πληροφοριών· υπογραμμίζει την ανάγκη να εξασφαλιστούν για τον Οργανισμό ο κατάλληλος προϋπολογισμός και το απαιτούμενο επίπεδο στελέχωσης για το 2016, προκειμένου να μπορεί να επιτελεί αποτελεσματικά τα καθήκοντά του και φέρει σε πέρας τις επιχειρήσεις του·

33.  θεωρεί ότι οι σχετικοί οργανισμοί δεν πρέπει να υποστούν μείωση ή αναδιάταξη προσωπικού, και ότι θα πρέπει να διαθέτουν κατάλληλα το προσωπικό τους ώστε να ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ευθύνες τους·

34.  υπενθυμίζει επίσης την ισχυρή στήριξη που παρέχει με συνέπεια το Κοινοβούλιο για την επαρκή χρηματοδότηση προγραμμάτων για τον πολιτισμό και τα μέσα επικοινωνίας· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για την αύξηση των πιστώσεων του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών πολυμέσων, σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2015, εκφράζοντας παράλληλα επιφυλάξεις όσον αφορά τη διοικητική διαίρεση μεταξύ των συνιστωσών «Πολιτισμός» και «Μέσα»· υποστηρίζει επίσης την προτεινόμενη αύξηση των πιστώσεων του «Ευρώπη για τους πολίτες», δεδομένου ότι το πρόγραμμα αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τη συμμετοχή των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία στην Ευρώπη· εκτιμά ότι η πρωτοβουλία ευρωπαίων πολιτών (ΠΕΠ) αποτελεί βασικό μέσο για τη συμμετοχική δημοκρατία στην ΕΕ, και ζητεί τη βελτίωση της προβολής και της προσβασιμότητάς της· τονίζει τον θετικό ρόλο των πανευρωπαϊκών δικτύων που αποτελούνται από τοπικά και εθνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως το EuranetPlus·

35.  τονίζει ότι η ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών, η προστασία των καταναλωτών και η υγεία είναι τομείς κεντρικής σημασίας για τους πολίτες της ΕΕ· εκφράζει, συνεπώς, την ικανοποίησή του για την αύξηση των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων για το πρόγραμμα τροφίμων και ζωοτροφών, το πρόγραμμα για την υγεία και το πρόγραμμα για τους καταναλωτές, σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2015·

Τίτλος 4 – Η Ευρώπη στον κόσμο

36.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συνολική αύξηση της χρηματοδότησης του τομέα 4, σε 8,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (+5,6% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2015), με περιθώριο 261,3 εκατομμυρίων ευρώ έως το ανώτατο όριο· επισημαίνει ότι αυτό δείχνει υψηλό επίπεδο αλληλεγγύης με τις τρίτες χώρες· πιστεύει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει καθοριστική σημασία για την παροχή βοήθειας στους ανθρώπους που την έχουν ανάγκη και για την προώθηση των θεμελιωδών ευρωπαϊκών αξιών· πιστεύει ότι οι οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες που αντιμετώπισε η ΕΕ κατά τα τελευταία έτη δεν επηρέασαν την προσοχή που δίνει στον υπόλοιπο κόσμο· πιστεύει, ωστόσο, ότι θα χρειαστεί πιθανότατα η περαιτέρω ενίσχυση ορισμένων τομέων προτεραιότητας, όπως είναι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, για την Παλαιστίνη και για την UNRWA, λόγω της συνεχιζόμενης ανθρωπιστικής και πολιτικής κρίσης στην περιοχή αλλά και ευρύτερα·

37.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την αύξηση των πιστώσεων πληρωμών που ζητεί η Επιτροπή σε όλα τα προγράμματα του τομέα 4 (+28,5% σε 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ), βάσει της οποίας οι πληρωμές θα υπερβαίνουν τις αναλήψεις υποχρεώσεων, ιδίως στους τομείς της ανάπτυξης, της ανθρωπιστικής βοήθειας και της βοήθειας της ΕΕ προς την Παλαιστίνη και την UNRWA· πιστεύει ότι οι αυξήσεις αυτές είναι πλήρως δικαιολογημένες λόγω της ανάγκης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της δραματικής έλλειψης πληρωμών στον συγκεκριμένο τομέα το 2014 και το 2015, που υποχρέωσε την Επιτροπή να μειώσει προχρηματοδοτήσεις και να αναβάλει νομικές δεσμεύσεις· υπενθυμίζει ότι το 2015 χρειάστηκε να καταβληθούν 1,7 εκατομμύρια ευρώ σε τόκους υπερημερίας στο πλαίσιο του τομέα 4· αναμένει ότι το χάσμα μεταξύ αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών θα μειωθεί σταδιακά και οι συσσωρευμένοι ανεξόφλητοι λογαριασμοί θα επανέλθουν σε φυσιολογικό επίπεδο· τονίζει ότι ένα τέτοιο βήμα είναι απαραίτητο για την οικονομική βιωσιμότητα των δικαιούχων που βρίσκονται σε επισφαλή θέση και για να μπορεί η ΕΕ να ενεργεί ως αξιόπιστος εταίρος έναντι διεθνών οργανισμών·

38.  πιστεύει ότι τα εξωτερικά χρηματοδοτικά μέσα παρέχουν τα εργαλεία για την αντιμετώπιση, με πολυδιάστατο τρόπο και παράλληλα με τους αντίστοιχους στόχους, των γενεσιουργών αιτίων των προκλήσεων στους τομείς της εσωτερικής ασφάλειας και της μετανάστευσης, που βρίσκονται στο επίκεντρο του προϋπολογισμού του προσεχούς έτους, με ιδιαίτερη έμφαση στα νότια και ανατολικά σύνορα της Ένωσης και γενικότερα στις περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις· αναφέρεται, ειδικότερα, στο μέσο αναπτυξιακής συνεργασίας και τον ευρωπαϊκό μηχανισμό γειτονίας, αλλά και στις πολιτικές στις οποίες γίνονται μικρότερες αυξήσεις, όπως η ανθρωπιστική βοήθεια, ο μηχανισμός συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη, η κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας, και το ευρωπαϊκό μέσο για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου· καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει με σαφήνεια τους τομείς που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτών των σύγχρονων προκλήσεων, όπου ενδεχόμενες αυξήσεις μπορούν να απορροφηθούν αποτελεσματικά· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της παροχής βοήθειας για τη μείωση και, μακροπρόθεσμα, την εξάλειψη της φτώχειας, και την ανάγκη να διατηρηθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισότητα των φύλων, η κοινωνική συνοχή και η καταπολέμηση των ανισοτήτων στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων εξωτερικής βοήθειας της ΕΕ·

39.  υπογραμμίζει την αξιοσημείωτη αύξηση στο ποσό που προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2016 για το Ταμείο Εγγυήσεων για τις εξωτερικές δράσεις, υπό τη διαχείριση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, και επισημαίνει ότι αυτή οφείλεται, μεταξύ άλλων, στη χορήγηση δανείων μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία·

40.  καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να εξασφαλίσουν την εφαρμογή μιας ενιαίας προσέγγισης σε χώρες στρατηγικής σημασίας που επωφελούνται από σχετικά υψηλή χρηματοδότηση από διάφορες πηγές της ΕΕ, όπως η Ουκρανία και η Τυνησία· θεωρεί ότι ο πολιτικός και οικονομικός αντίκτυπος της ΕΕ μπορεί να ενισχυθεί με την εξασφάλιση μεγαλύτερης συνοχής και συντονισμού μεταξύ των κύριων παραγόντων στην ΕΕ και επιτόπου, με την απλούστευση και τη συντόμευση των διαδικασιών, και με την προβολή μιας πιο ξεκάθαρης εικόνας της δράσης της ΕΕ·

Τομέας 5 - Διοίκηση

41.  επισημαίνει ότι οι δαπάνες του τομέα 5 αυξάνονται κατά 2,9% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2015, σε 8 908 700 000 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί συνολικά στις διοικητικές δαπάνες των θεσμικών οργάνων (+2,2%), και στις συντάξεις και τα ευρωπαϊκά σχολεία (+5,4%)· επισημαίνει ότι διατηρείται ένα περιθώριο 574,3 εκατομμυρίων ευρώ έως το ανώτατο όριο· υπογραμμίζει ότι το μερίδιο του προϋπολογισμού της ΕΕ για τον τομέα 5 παραμένει σταθερό στο 5,8%· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι το ποσοστό αυτό δεν λαμβάνει υπόψη την τεχνική βοήθεια που κατατάσσεται λογιστικά στις επιχειρησιακές δαπάνες·

Ειδικά μέσα

42.  επιβεβαιώνει ότι τα ειδικά μέσα έχουν καθοριστική σημασία για τον πλήρη σεβασμό και την εφαρμογή του ΠΔΠ και πρέπει, από τη φύση τους, να υπολογίζονται πάνω και πέρα από τα ανώτατα όρια τόσο για τις αναλήψεις υποχρεώσεων όσο και τις πληρωμές, ιδίως όσον αφορά τον υπολογισμό του συνολικού περιθωρίου πληρωμών· εκφράζει την ικανοποίησή του για την προτεινόμενη ισοτιμία μεταξύ αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών για το αποθεματικό έκτακτης βοήθειας· επισημαίνει ότι τα ποσά που προβλέπονται για το αποθεματικό έκτακτης βοήθειας (ΑΕΒ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) και το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ) στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2016 είναι σε γενικές γραμμές σταθερά ή λίγο αυξημένα·

Δοκιμαστικά σχέδια – προπαρασκευαστικές ενέργειες

43.  υπογραμμίζει τη σημασία των δοκιμαστικών σχεδίων (ΔΣ) και των προπαρασκευαστικών ενεργειών (ΠΕ) ως μέσων για τον προσδιορισμό πολιτικών προτεραιοτήτων και την εφαρμογή νέων πρωτοβουλιών που ενδέχεται να μετεξελιχθούν σε μόνιμες δραστηριότητες και προγράμματα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στη συνεκτίμηση και την παρακολούθηση των οικονομικών, οικολογικών και κοινωνικών μεταβολών στην ΕΕ· επισημαίνει με ανησυχία ότι η Επιτροπή δεν έχει προβλέψει πιστώσεις για τη συνέχιση πολύ επιτυχημένων ΔΣ-ΠΕ, ιδίως στον τομέα 3· προτίθεται να προχωρήσει στον προσδιορισμό μιας ισόρροπης δέσμης ΔΣ-ΠΕ· επισημαίνει ότι στην παρούσα πρόταση το περιθώριο σε ορισμένους τομείς είναι πολύ περιορισμένο, αν όχι ανύπαρκτο, και προτίθεται να διερευνήσει τρόπους για να καταστεί δυνατή η εγγραφή πιθανών ΠΠ-ΠΕ·

Αποκεντρωμένοι οργανισμοί

44.  υπογραμμίζει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι αποκεντρωμένοι οργανισμοί στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, και είναι αποφασισμένο να αξιολογήσει τις ανάγκες σε πιστώσεις και προσωπικό για κάθε οργανισμό ξεχωριστά, προκειμένου να εξασφαλιστούν επαρκείς πιστώσεις και προσωπικό για όλους τους οργανισμούς και ιδιαίτερα για εκείνους που ανέλαβαν πρόσφατα νέα καθήκοντα ή αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο φόρτο εργασίας λόγω πολιτικών προτεραιοτήτων ή για άλλους λόγους· είναι ιδιαίτερα αποφασισμένο να διαθέσει στους οργανισμούς του τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων τους αναγκαίους πόρους για να αντιμετωπίσουν τις σημερινές μεταναστευτικές προκλήσεις· τονίζει για μία ακόμη φορά την αντίθεσή του στην ομάδα ανακατανομής προσωπικού και αναμένει να βρεθεί μια λύση κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του προϋπολογισμού προκειμένου να σταματήσει η περαιτέρω μείωση του προσωπικού των αποκεντρωμένων οργανισμών· επαναλαμβάνει, περαιτέρω, την πρόθεσή του να χρησιμοποιήσει τη διοργανική ομάδα εργασίας για τους αποκεντρωμένους οργανισμούς προκειμένου να βρεθεί κοινό έδαφος μεταξύ των θεσμικών οργάνων όσον αφορά τη μεταχείριση των οργανισμών από πλευράς προϋπολογισμού, ενόψει και της συνδιαλλαγής για τον προϋπολογισμό του 2016·

o
o   o

45.  ζητεί να καταβάλλεται διαρκής προσπάθεια μέσω του προϋπολογισμού για την εξασφάλιση κατάλληλης κατάρτισης και την απόκτηση νέων δεξιοτήτων σε τομείς με ελλείψεις εργατικού δυναμικού και σε βασικούς κλάδους με μεγάλες δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας, όπως η «πράσινη» οικονομία, η κυκλική οικονομία, η υγειονομική περίθαλψη και οι τομείς των ΤΠΕ· τονίζει ότι ο προϋπολογισμός του 2016 θα πρέπει να παρέχει κατάλληλη στήριξη για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και για δράσεις που θα στοχεύουν στην εξάλειψη της φτώχειας και τη χειραφέτηση των ατόμων που βιώνουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό· υπογραμμίζει ότι το ζήτημα της ισότητας των φύλων πρέπει να ενσωματωθεί σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ και να λαμβάνεται υπόψη στη διαδικασία του προϋπολογισμού· ζητεί να υποστηριχτούν οικονομικά όλα τα προγράμματα που ενισχύουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κοινωνική ένταξη όσων βρίσκονται σε πολλαπλώς μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα που προέρχονται από μειονοτικά περιβάλλοντα και τα άτομα που δεν έχουν απασχόληση και είναι αποθαρρυμένα·

46.  υπενθυμίζει ότι, με τα προγράμματα που αναμένεται να τεθούν σε πλήρη λειτουργία, με την ενσωμάτωση νέων μεγάλων πρωτοβουλιών στους τομείς των επενδύσεων και της μετανάστευσης, με την ευκαιρία για διευθέτηση παλαιότερων ζητημάτων όπως οι πληρωμές και τα ειδικά μέσα, και με την πρώτη ενεργοποίηση διατάξεων του νέου ΠΔΠ όπως το συνολικό περιθώριο για τις αναλήψεις υποχρεώσεων, η διαδικασία του προϋπολογισμού του 2016 θα αποτελέσει δοκιμασία της προσέγγισης του Συμβουλίου στο σχέδιο πληρωμών, καθώς και για την αξιολόγηση του τρέχοντος ΠΔΠ· υπενθυμίζει στην Επιτροπή τη νομική υποχρέωσή της να υποβάλει αναθεώρηση της λειτουργίας του ΠΔΠ έως τα τέλη του 2016 και να συνοδεύσει την εν λόγω δημοσιονομική αναθεώρηση με νομοθετική πρόταση για την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013, που καθορίζει το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020· υπενθυμίζει ότι, παράλληλα με τη διαδικασία αυτή, η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να αξιολογήσει νέες πρωτοβουλίες για τους ιδίους πόρους, με βάση τα αποτελέσματα της ομάδας εργασίας υψηλού επιπέδου για τους ιδίους πόρους, που θα υποβληθούν το 2016·

47.  αναγνωρίζει την ευρεία συναίνεση που επικρατεί ως τώρα στην εξέταση των σχεδίων διορθωτικών προϋπολογισμών του 2015 και στη διαπραγμάτευση του σχεδίου πληρωμών, η οποία καταδεικνύει την κοινή βούληση για τήρηση του ΠΔΠ, εφαρμογή των νομικών βάσεων που προέκυψαν από προσεκτική διαπραγμάτευση, και διασφάλιση της χρηματοδότησης των νέων προγραμμάτων· ζητεί τη διατήρηση πνεύματος συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και των δύο σκελών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής της ΕΕ, και ελπίζει ότι αυτό θα οδηγήσει τελικά στην αντιμετώπιση των αιτίων της κλιμάκωσης των καθυστερημένων πληρωμών, που είναι εγγενή στη διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού· αναμένει να επικρατήσει το ίδιο πνεύμα στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό του 2016 και στην εξεύρεση μέσων για την αντιμετώπιση των νεοεμφανιζόμενων και απρόβλεπτων μελλοντικών προκλήσεων·

48.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΣ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟ 2015

A.  Σύμφωνα με το μέρος Α του παραρτήματος της Διοργανικής Συμφωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή συμφωνούν επί των ακόλουθων βασικών ημερομηνιών για τη διαδικασία του προϋπολογισμού του 2016:

1.  Θα συγκληθεί τριμερής διάλογος στις 14 Ιουλίου 2015 πριν από την έγκριση της θέσης του Συμβουλίου,

2.  Το Συμβούλιο θα προσπαθήσει να εγκρίνει τη θέση του και να τη διαβιβάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έως την 38η εβδομάδα (τρίτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου), ώστε να διευκολυνθεί η έγκαιρη συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

3.  Η επιτροπή προϋπολογισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα προσπαθήσει να ψηφίσει επί των τροπολογιών της θέσης του Συμβουλίου το αργότερο έως την 42η εβδομάδα (μέσα Οκτωβρίου 2015),

4.  Θα συγκληθεί τριμερής διάλογος στις 19 Οκτωβρίου 2015, πριν από την ανάγνωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

5.  Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ψηφίσει για την εκ μέρους της ανάγνωση την 44η εβδομάδα (σύνοδος ολομέλειας από 26 έως 29 Οκτωβρίου 2015),

6.  Οι εργασίες της επιτροπής συνδιαλλαγής θα αρχίσουν στις 29 Οκτωβρίου 2015. Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 314 παράγραφος 4 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ, ο διαθέσιμος χρόνος για συνδιαλλαγή θα λήξει στις 18 Νοεμβρίου 2015,

7.  Η επιτροπή συνδιαλλαγής θα συνέλθει στις 9 Νοεμβρίου 2015 σε συνεδρίαση που θα διοργανώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στις 13 Νοεμβρίου 2015 σε συνεδρίαση που θα διοργανώσει το Συμβούλιο και μπορεί να συνέλθει εκ νέου αν κριθεί σκόπιμο· η προετοιμασία των συνεδριάσεων της επιτροπής συνδιαλλαγής θα πραγματοποιηθεί μέσω τριμερούς διαλόγου (-ων). Τριμερής διάλογος έχει προγραμματιστεί για τις 11 Νοεμβρίου 2015. Στη διάρκεια της περιόδου συνδιαλλαγής των 21 ημερών, μπορεί να συγκληθεί και πρόσθετος τριμερής διάλογος ή διάλογοι.

Β.  Οι λεπτομερείς όροι για τη λειτουργία της επιτροπής συνδιαλλαγής περιέχονται στο Μέρος Ε του παραρτήματος της προαναφερόμενης διοργανικής συμφωνίας.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2015-2016

«Βάσει της κοινής δήλωσης σχετικά με σχέδιο πληρωμών, η οποία συμφωνήθηκε τον Δεκέμβριο του 2014 ως μέρος της συμφωνίας που επετεύχθη όσον αφορά τους προϋπολογισμούς για το 2014 και 2015, τα τρία θεσμικά όργανα εξέτασαν από κοινού την κατάσταση και τις προοπτικές για τις πληρωμές στον προϋπολογισμό της ΕΕ, στηριζόμενα στο έγγραφο που διαβίβασε η Επιτροπή στις 23 Μαρτίου 2015.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή συμφώνησαν τα εξής:

1.  Πορεία των εργασιών

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σημειώνουν τη διεξοδική αξιολόγηση της Επιτροπής που περιλαμβάνεται στο έγγραφο «Στοιχεία για ένα σχέδιο πληρωμών που θα επαναφέρει τον προϋπολογισμό της ΕΕ σε βιώσιμη τροχιά» (βλ. Παράρτημα), ως αναλυτική βάση για τον εντοπισμό των κυριότερων παραγόντων που συντελούν στο αυξημένο επίπεδο των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος κάθε έτους, και για την εκπλήρωση του στόχου της μείωσης του επιπέδου των ανεξόφλητων λογαριασμών, με ιδιαίτερη έμφαση στην υλοποίηση των προγραμμάτων που αφορούν την πολιτική συνοχής κατά την περίοδο 2007-2013.

α)  Το όριο που επιβλήθηκε στις πιστώσεις πληρωμών που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο των προηγούμενων προϋπολογισμών, σε συνδυασμό με τον κύκλο υλοποίησης των προγραμμάτων συνοχής επέφεραν τη σταδιακή συσσώρευση ανεξόφλητων απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος κάθε έτους, ύψους 24,7 δισεκατομμυρίων ευρώ στο τέλος του 2014, ποσό χωρίς προηγούμενο. Ωστόσο, τα θεσμικά όργανα αναγνωρίζουν ότι οι δύσκολες αποφάσεις που ελήφθησαν σχετικά με τους προϋπολογισμούς του 2014 και 2015 έχουν σταθεροποιήσει σε σημαντικό βαθμό την κατάσταση.

β)  Επιπλέον, η έλλειψη πληρωμών είχε ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της υλοποίησης των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020 σε άλλους τομείς, ιδίως λόγω της εκπλήρωσης συμβατικών υποχρεώσεων που απορρέουν από δεσμεύσεις που είχαν αναληφθεί στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να αποσοβηθεί ο κίνδυνος της καταβολής τόκων υπερημερίας, σε μια χρονική στιγμή όπου αναμένεται η συμβολή βασικών προγραμμάτων στην ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρώπη και στην κατοχύρωση του ρόλου της Ένωσης στον διεθνή στίβο.

2.  Προοπτικές

γ)  Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καταγράφουν τις προοπτικές για το 2015 και 2016 που παρουσίασε η Επιτροπή: από την ανάλυση συνάγεται ότι είναι ενδεχομένως εφικτή η μείωση των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής που συσσωρεύονται στο τέλος κάθε έτους για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 σε επίπεδο 2 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου μέχρι το τέλος του 2016, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι τα προγράμματα συνοχής πλησιάζουν το στάδιο ολοκλήρωσής τους, και υπό την προϋπόθεση ότι θα εγκριθούν επαρκείς πιστώσεις στον προϋπολογισμό του 2016. Αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην αποφυγή τυχόν αρνητικών επιπτώσεων και άσκοπων καθυστερήσεων κατά την υλοποίηση των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020.

δ)  Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο υπογραμμίζουν τη δέσμευσή τους να θέσουν σταδιακά τέλος στη μη βιώσιμη συσσώρευση εκκρεμών αιτήσεων πληρωμής για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007 2013. Αναλαμβάνουν να συνεργαστούν πλήρως, με σκοπό να εγκριθεί στον προϋπολογισμό του 2016 επίπεδο πιστώσεων πληρωμών που θα καθιστά δυνατή την εκπλήρωση του εν λόγω στόχου. Κατά τις διαβουλεύσεις μεταξύ τους θα ληφθεί υπόψη η τρέχουσα κατάσταση, η οποία θα μελετηθεί και θα εξειδικευτεί από την Επιτροπή στις εκτιμήσεις της για το σχέδιο προϋπολογισμού του 2016.

ε)  Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πορεία της συσσώρευσης και, εν ανάγκη, θα προτείνει κατάλληλα μέτρα για την εξασφάλιση μιας ομαλής πορείας των πιστώσεων πληρωμών που θα συνάδει με τις εγκριθείσες πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων.

στ)  Τα τρία θεσμικά όργανα υπενθυμίζουν τη δέσμευσή τους να παρακολουθούν ενεργά την πορεία εκτέλεσης των πληρωμών καθ' όλη τη διάρκεια του 2015. Ως μέρος της τακτικής ανταλλαγής απόψεων μεταξύ τους, επιβεβαιώνουν την προθυμία τους να οργανώσουν ειδικές διοργανικές συναντήσεις στις 26 Μαΐου, στις 14 Ιουλίου και στις 19 Οκτωβρίου, με σκοπό την εξασφάλιση βιώσιμης διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Συναφώς, στις ανωτέρω διοργανικές συναντήσεις θα πρέπει να εξεταστούν επίσης και οι πιο μακροπρόθεσμες προβλέψεις σχετικά με την αναμενόμενη εξέλιξη των πληρωμών μέχρι τη λήξη του τρέχοντος ΠΔΠ, σχετικά με τις οποίες ζητείται από την Επιτροπή να παρουσιάσει, εφόσον κριθεί σκόπιμο, εναλλακτικά σενάρια.

ζ)  Για να διευκολυνθεί η διαδικασία για την παρακολούθηση της πορείας των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013, η Επιτροπή θα παρουσιάσει τον Ιούλιο και Οκτώβριο εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού, οι οποίες θα αντιπαραβληθούν με τις μηνιαίες προβλέψεις για το εκάστοτε έτος και το προηγούμενο έτος μέχρι σήμερα, καθώς και σχετικά με την εξέλιξη της συσσώρευσης εκκρεμών αιτήσεων πληρωμής στον υπότιτλο 1β.

η)  Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν αναλάβει τη δέσμευση να μη δημιουργείται στο μέλλον συσσώρευση ανεξόφλητων λογαριασμών. Για το λόγο αυτό καλούν την Επιτροπή να εξετάζει με μεγάλη προσοχή την υλοποίηση των προγραμμάτων για την περίοδο 2014-2020 και να δημιουργήσει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης. Προς επίτευξη του σκοπού αυτού, η Επιτροπή αναλαμβάνει να αναπτύξει κατάλληλα εργαλεία για να παρέχει, κατά την πορεία της δημοσιονομικής διαδικασίας, κυλιόμενες προβλέψεις πληρωμών για κάθε τίτλο ή υπότιτλο, συγκεκριμένα για τους τίτλους ή υπότιτλους 1β, 2 και 5 και για τα προγράμματα που σχετίζονται με τους τίτλους ή υπότιτλους 1α, 3 και 4 ειδικά για τα έτη Ν και Ν+1, συμπεριλαμβανομένης της εξέλιξης των ανεξόφλητων λογαριασμών και των υπολοίπων προς εκκαθάριση (RAL). Οι προβλέψεις αυτές θα ενημερώνονται τακτικά βάσει αποφάσεων περί προϋπολογισμού και τυχόν σχετικών εξελίξεων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα χαρακτηριστικά πληρωμής των προγραμμάτων. Οι προβλέψεις περί πληρωμών θα υποβληθούν τον Ιούλιο, στο πλαίσιο των διοργανικών συναντήσεων σχετικά με τις πληρωμές, κατά τα προβλεπόμενα στο σημείο 36§3 του παραρτήματος του ΙΙΑ.

θ)  Με τον τρόπο αυτό, η δημοσιονομική αρχή θα δυνηθεί να λάβει τις αναγκαίες αποφάσεις, σε εύθετο χρόνο, ώστε να αποφευχθεί στο μέλλον η μη βιώσιμη συσσώρευση εκκρεμών αιτήσεων πληρωμής κατά το τέλος κάθε έτους, ενώ παράλληλα θα τηρούνται πλήρως και θα υλοποιούνται οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί ως μέρος του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, καθώς και οι δημοσιονομικές διαδικασίες».

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II: Στοιχεία σχεδίου πληρωμών για την επαναφορά του προϋπολογισμού της ΕΕ σε βιώσιμη τροχιά

Πίνακας περιεχομένων

1.  ΙΣΤΟΡΙΚΟ

2.  Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 2014

2.1.  Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 2014

2.2.  ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΟΥ ΛΗΦΘΗΚΑΝ ΤΟ 2014

3.  ΟΡΟΛΟΓΙΑ

3.1.  ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΟΥ

3.2.  ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΡΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ (RAL)

3.3.  ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ

3.4.  ΌΓΚΟΣ ΕΚΚΡΕΜΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ

4.  ΤΟΜΕΑΣ 1Β: ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

4.1.  Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2007-2013

4.2.  ΠΡΟΦΙΛ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2007-2013

4.3.  ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΩΝ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΩΝ

4.4.  ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ (ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ) ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2007-2013, ΤΟΥ 2015 ΚΑΙ ΤΟΥ 2016

4.5.  ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΙ ΤΟ 2016

4.6.  ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΩΝ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΩΝ

4.7.  ΠΛΗΡΩΜΗ ΚΑΤΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ

5.  ΆΛΛΟΙ ΤΟΜΕΙΣ: ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2007-2013

5.1.  ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

5.2.  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ 2 ΚΑΙ 3

5.2.1.  Τομέας 2

5.2.2.  Τομέας 3

5.3.  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΜΕΣΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ 1Α ΚΑΙ 4

5.3.1.  Τομέας 1α

5.3.2.  Τομέας 4

6.  ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2014-2020

7.  ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΤΙΣ 15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: ΤΟΜΕΑΣ 1Β: ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ

Συνοπτική παρουσίαση

Το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ των εγκεκριμένων πιστώσεων πληρωμών και των παλαιότερων υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα αποτελεί μία από τις κύριες εξελίξεις σε σχέση με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ, ειδικότερα από το 2012. Το εν λόγω χάσμα πληρωμών είχε ως αποτέλεσμα σειρά από αρνητικές συνέπειες για τους διάφορους τομείς δαπανών, κυρίως δε την αυξανόμενη συσσώρευση εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής για προγράμματα της περιόδου 2007-2013 στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής (τομέας 1β), οι οποίες έφθασαν σε πρωτοφανή κορύφωση στο τέλος του 2014.

Η αυξανόμενη αυτή συσσώρευση εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής οφείλεται στη σύμπτωση της κορύφωσης του κύκλου προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 με τη μείωση του ανώτατου ορίου πληρωμών του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) το 2014, σε ένα γενικό κλίμα εξυγίανσης των δημοσίων οικονομικών σε εθνικό επίπεδο. Για την κατανόηση της συγκεκριμένης εξέλιξης είναι επομένως καθοριστικοί δύο διαφορετικοί παράγοντες.

Πρώτον, η κυκλική αύξηση των απαιτήσεων πληρωμής λόγω της συνεχιζόμενης εφαρμογής των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής το 2007-2013, που πρέπει να εκτελεστούν κατά τα πρώτα έτη του ΠΔΠ 2014-2020. Μετά από μια αργή έναρξη των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2009, που οφειλόταν, μεταξύ άλλων, στις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης και τα αντίμετρα που λήφθηκαν, η εκτέλεση έχει επιταχυνθεί από το 2012, και ο όγκος των απαιτήσεων πληρωμής αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, φτάνοντας το 2013 στο ιστορικό ρεκόρ των 61 δισεκατομμυρίων ευρώ στον τομέα της πολιτικής για τη συνοχή, λόγω των προθεσμιών εκτέλεσης και των κανόνων για την αυτόματη αποδέσμευση που περιλαμβάνονται στη νομοθεσία για την πολιτική συνοχής(5).

Ήταν δύσκολο να εξυπηρετηθεί από τον προϋπολογισμό της ΕΕ μια τόσο απότομη αύξηση των απαιτήσεων πληρωμής για την πολιτική συνοχής την περίοδο 2007-2013, με άλλα προγράμματα σε πλήρη εκτέλεση, με χαμηλότερο ανώτατο όριο πληρωμών το 2014, και σε περιβάλλον δημοσιονομικής εξυγίανσης στα κράτη μέλη.

Μάλιστα, ο δεύτερος βασικός παράγοντας που εξηγεί την εξέλιξη αυτή είναι η σημαντική μείωση των ανώτατων ορίων των πληρωμών στο νέο ΠΔΠ, η οποία είναι ιδιαίτερα μεγάλη (8 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερο) το 2014. Η προκύπτουσα έλλειψη πιστώσεων πληρωμών δεν επηρεάζει μόνο τη συνοχή (τομέας 1β), αλλά και άλλους τομείς δαπανών, και ιδίως τους τομείς πολιτικής Ανάπτυξη και απασχόληση (τομέας 1α), Η Ευρώπη στον κόσμο (τομέας 4) και Ασφάλεια (τομέας 3).

Για να ανταποκριθεί στην πρόκληση αυτή, η Επιτροπή έθεσε σε εφαρμογή μέτρα που εξασφαλίζουν την ενεργό διαχείριση των περιορισμένων πιστώσεων πληρωμών, και ειδικότερα: επιτάχυνση των ενεργειών για την ανάκτηση τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών· περιορισμός των ποσών που κρατούνται σε καταπιστευματικούς λογαριασμούς· μείωση των ποσοστών προχρηματοδότησης· βέλτιστη αξιοποίηση των ανώτατων επιτρεπόμενων προθεσμιών πληρωμής· αναβολή των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων/προσφορών και της σύναψης των σχετικών συμβάσεων και μεγαλύτερη προτεραιότητα στις χώρες που λαμβάνουν οικονομική βοήθεια.

Επιπλέον, η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ενημερώθηκε εγκαίρως σχετικά με τις διάφορες προκλήσεις και τους διάφορους διορθωτικούς προϋπολογισμούς που προτάθηκαν για την αύξηση των εγκεκριμένων πιστώσεων πληρωμών.

Παρά τις αυξήσεις των πιστώσεων πληρωμών μέσω διορθωτικών προϋπολογισμών που ενέκριναν το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο(6), και παρά την ενεργό διαχείριση των διαθέσιμων πιστώσεων πληρωμών από την Επιτροπή, οι συσσωρευμένες εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής συνέχισαν να αυξάνονται: μόνο για την πολιτική συνοχής το διάστημα 2007-2013 είχαν φτάσει σε 24,7 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2014(7).

Χάρη στα μέτρα άμβλυνσης που έλαβε η Επιτροπή, η συσσώρευση εκκρεμών απαιτήσεων παρέμεινε ως επί το πλείστον ελεγχόμενη στους άλλους τομείς πολιτικής που διαχειρίζεται άμεσα η Επιτροπή. Οι περισσότερες από τις πιστώσεις πληρωμών που ήταν διαθέσιμες το 2014 χρησιμοποιήθηκαν για να τηρηθούν οι συμβατικές υποχρεώσεις από την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού και, συνακόλουθα, να ελαχιστοποιηθούν οι κυρώσεις για καθυστερημένες πληρωμές, που ωστόσο πενταπλασιάστηκαν σε ετήσια βάση (3 εκατ. ευρώ)(8). Μολονότι οι ενέργειες αυτές απέτρεψαν μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ, συνεπάγονταν τη χρονική μετάθεση των προθεσμιών ορισμένων πληρωμών για το 2015, γεγονός που είχε αντίκτυπο στις θεμιτές προσδοκίες των ενδιαφερομένων, που χρειάστηκε ενδεχομένως να αναβάλουν την έναρξη του έργου τους και/ή να το συγχρηματοδοτήσουν προσωρινά σε υψηλότερο βαθμό.

Το στάδιο περάτωσης των προγραμμάτων συνοχής για την περίοδο 2007-2013 πλησιάζει. Το 2014, το συνολικό επίπεδο των απαιτήσεων πληρωμής που ελήφθησαν μειώθηκε σε 53 δισεκατομμύρια ευρώ (από 61 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013). Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις τους (Ιανουάριος 2015), τα κράτη μέλη αναμένεται να υποβάλουν απαιτήσεις πληρωμής ύψους περίπου 48 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2015 και 18 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2016. Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δεν προσφέρουν πλήρη εικόνα, δεδομένου ότι κατά την περίοδο 2015-2016 θα τεθεί ως ανώτατο όριο απαιτητών αξιώσεων το 95% του συνολικού προϋπολογισμού του προγράμματος, όπως ορίζεται στη σχετική νομοθεσία(9). Οι προκύπτουσες απαιτητές αξιώσεις για το 2015 εκτιμώνται από την Επιτροπή σε περίπου 35 δισεκατομμύρια ευρώ και σε έως και 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2016.

Ο προϋπολογισμός του 2015 επιτρέπει σχεδόν 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών για την πολιτική συνοχής την περίοδο 2007-2013. Ο προϋπολογισμός αυτός θα καλύπτει τόσο τις συσσωρευμένες εκκρεμείς πληρωμές (24,7 δισεκατομμύρια ευρώ, που καταναλώνουν το 62% του προϋπολογισμού για την πολιτική συνοχής της περιόδου 2007-13) όσο και τις νέες απαιτήσεις που διαβιβάστηκαν εγκαίρως για την πληρωμή (εκτιμώνται σε 35 δισεκατομμύρια ευρώ). Ως αποτέλεσμα, η συσσώρευση εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του 2015 εκτιμάται ότι θα μειωθεί σε 20 δισεκατομμύρια ευρώ.

Στο στάδιο αυτό, η Επιτροπή εκτιμά ότι θα χρειαστούν έως 23,5 δισεκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των υπολειπόμενων απαιτήσεων πληρωμών πριν από το κλείσιμο και τη σταδιακή κατάργηση των καθυστερούμενων υποθέσεων. Στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2016, η Επιτροπή θα αποσαφηνίσει τις πιστώσεις πληρωμών για τον τομέα 1β, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι αυτό θα επιτευχθεί μαζί με την ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020.

Οικονομικό έτος 2015 για την πολιτική συνοχής (δισεκατομμύρια ευρώ)

Οικονομικό έτος 2016 για την πολιτική συνοχής (δισεκατομμύρια ευρώ)

Ομοίως, το επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών που προτείνονται για τους άλλους τομείς πολιτικής στον προϋπολογισμό του 2016 θα πρέπει να επιτρέπει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από προηγούμενες αναλήψεις υποχρεώσεων και να ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο πληρωμής τόκων υπερημερίας, εξασφαλίζοντας παράλληλα κατάλληλο επίπεδο εκτέλεσης και σύναψης συμβάσεων για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020.

Ο πολυετής χαρακτήρας σημαντικού μέρους του προϋπολογισμού της ΕΕ εξηγεί τη χρονική υστέρηση μεταξύ της στιγμής κατά την οποία καταγράφεται η ανάληψη υποχρέωσης και της πραγματικής πληρωμής έναντι της συγκεκριμένης υποχρέωσης. Η συσσώρευση διαρθρωτικού όγκου εκκρεμών υποχρεώσεων (γνωστών ως «RAL», το γαλλικό ακρωνύμιο «reste à liquider») είναι, ως εκ τούτου, συνήθης και αναμενόμενη. Δεδομένων της νόμιμης προθεσμίας για την πληρωμή των απαιτήσεων από την Επιτροπή(10), της συσσώρευσης, στο τέλος του έτους, απαιτήσεων που συνδέονται με την αποφυγή της ακύρωσης πιστώσεων, και πιθανών διακοπών χρηματοδότησης, ένα ορισμένο ποσό ανεξόφλητων απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους θα πρέπει να θεωρείται «φυσιολογικό». Ωστόσο, ο αυξανόμενος όγκος καθυστερήσεων κατά τα τελευταία έτη έχει φτάσει σε «μη φυσιολογικό» επίπεδο(11), γεγονός που ακυρώνει εκ των προτέρων ένα σημαντικό και αυξανόμενο μέρος του προϋπολογισμού του επόμενου έτους και οδηγεί σε κατάσταση μη βιώσιμη από πλευράς χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι ο όγκος των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή κατά το τέλος του 2013 και το 2014 ήταν κατά το ήμισυ «μη φυσιολογικός», δηλαδή συνδέεται με την έλλειψη πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός «φαινομένου χιονοστιβάδας». Δεδομένου ότι πλησιάζει το στάδιο κλεισίματος, θα χρειαστούν χαμηλότερα επίπεδα πληρωμών το 2015 και το 2016, και οι συσσωρευμένες εκκρεμότητες θα μειωθούν αυτομάτως. Το επίπεδο των διακοπών και αναστολών προβλέπεται επίσης να μειωθεί, δεδομένου ότι τα προγράμματα φτάνουν στο κλείσιμο. Με πιστώσεις πληρωμών ύψους περίπου 21,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 το 2016, οι συσσωρευμένες εκκρεμότητες προβλέπεται να είναι περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2016.

Τα προγράμματα της πολιτικής για τη συνοχή της περιόδου 2007-2013: Εξέλιξη του όγκου των ανεξόφλητων απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους, για το διάστημα 2007-2016

Η ανάγκη για σταδιακή εξάλειψη του «μη φυσιολογικού» όγκου καθυστερούμενων πληρωμών έχει αναγνωριστεί από τα δύο σκέλη της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που συμφώνησαν από κοινού κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό του 2015 στον στόχο «να μειωθεί το επίπεδο των ανεξόφλητων λογαριασμών μέχρι το τέλος του έτους στο διαρθρωτικό του επίπεδο, εστιάζοντας κυρίως στην πολιτική συνοχής, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ΠΔΠ» και «να αρχίσουν να εφαρμόζουν, από το 2015, ένα σχέδιο για τη μείωση του επιπέδου ανεξόφλητων λογαριασμών που θα αντιστοιχεί στην εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 στο επίπεδο που έχει από κοινού συμφωνηθεί, μέχρι την ενδιάμεση αναθεώρηση του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου».

Το παρόν έγγραφο παρέχει μια ισχυρή βάση για κοινή κατανόηση μεταξύ των δύο σκελών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, οι οποίες αναμένεται να προσπαθήσουν να λάβουν αποφάσεις που επιτρέπουν τη σταδιακή εξάλειψη του «μη φυσιολογικού» όγκου συσσωρευμένων ανεξόφλητων λογαριασμών για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 έως το τέλος του 2016.

Το εν λόγω σχέδιο πληρωμών παρέχει επίσης τη δυνατότητα να αντληθούν διδάγματα σχετικά με τη δημοσιονομική διαχείριση για το μέλλον:

1.  Η συμφωνία για τον διορθωτικό προϋπολογισμό 2/2014(12) στο τέλος του 2014 ήταν πολύ σημαντική για τη σταθεροποίηση, σε μεγάλο βαθμό, του όγκου των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής σε επίπεδο που να επιτρέπει τη σταδιακή τους εξάλειψη μέσα σε δύο έτη. Τα θεσμικά όργανα ανταποκρίθηκαν στην ευθύνη τους αντιμετωπίζοντας μια πολύ δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση σε πολλά κράτη μέλη.

2.  Τα μέτρα ενεργού διαχείρισης του προϋπολογισμού που έλαβε η Επιτροπή έχουν αποδειχθεί απαραίτητα για την αντιμετώπιση της έλλειψης πιστώσεων πληρωμών σε πολλούς τομείς πολιτικής. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να διατηρηθούν για όσο είναι αναγκαίο προκειμένου να αποφευχθούν δυσανάλογα προβλήματα για τους δικαιούχους ή/και η καταβολή τόκων υπερημερίας.

3.  Μολονότι η εφαρμογή των προγραμμάτων της πολιτικής για τη συνοχή ακολουθεί έναν επαναλαμβανόμενο κύκλο, το μέγεθος των κορυφώσεων και των ελαχίστων μπορεί να περιοριστεί μέσω της εφαρμογής προγραμμάτων το ταχύτερο δυνατόν, σε αρχικό στάδιο της περιόδου προγραμματισμού. Αυτό είναι ιδιαίτερα επιθυμητό στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες, που καθιστούν απολύτως αναγκαίες τις επενδύσεις για την τόνωση της οικονομικής ανάκαμψης και της ανταγωνιστικότητας.

4.  Απαιτείται η τακτική υποβολή απαιτήσεων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποφεύγουν περιττές διοικητικές καθυστερήσεις στην αποστολή των απαιτήσεων πληρωμής καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η τακτική υποβολή απαιτήσεων βελτιώνει τη δημοσιονομική διαχείριση και συμβάλλει στην ελαχιστοποίηση των καθυστερήσεων στο τέλος του έτους.

5.  Από την άλλη πλευρά, η εγγραφή επαρκών πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού και την αποφυγή της συσσώρευσης μη βιώσιμου επιπέδου εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους. Επιπλέον, θα πρέπει να γίνεται εξέταση της «συγκεκριμένης και μέγιστης ευελιξίας», που αναφέρεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τη δήλωση του Προέδρου Barroso του Φεβρουαρίου του 2013, για λόγους συμμόρφωσης προς τις νομικές υποχρεώσεις της Ένωσης.  Επίσης, οι αποφάσεις της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να επιτρέπουν την ομαλή πορεία των πληρωμών κατά τη διάρκεια του ΠΔΠ.

6.  Η ικανότητα πρόγνωσης πρέπει να ενισχυθεί. Πέρα από τις διάφορες αναλύσεις που έχει ήδη υποβάλει(13), η Επιτροπή θα βελτιώσει περαιτέρω τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προβλέψεις προκειμένου να εντοπίζονται σε αρχικό στάδιο, στο μέτρο του δυνατού, τα πιθανά προβλήματα. Ειδικότερα, θα ενημερώνει τα δύο σκέλη της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχή μόλις διαπιστώνει εξελίξεις στην εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020, που εγκυμονούν κίνδυνο για την ομαλή πορεία των πληρωμών.

1.  Ιστορικό

Από το 2011, η Επιτροπή έχει έρθει αντιμέτωπη με ένα αυξανόμενο επίπεδο εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους, παρά την πλήρη αξιοποίηση των ανώτατων ορίων πληρωμών το 2013 και το 2014 και τη χρήση του περιθωρίου για απρόβλεπτες ανάγκες για πληρωμές το 2014. Ενώ έχουν εξαντληθεί όλες κυριολεκτικά οι πιστώσεις πληρωμών που είχαν εγκριθεί στον ετήσιο προϋπολογισμό, οι συσσωρευμένες εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής στο τέλος του έτους για την πολιτική συνοχής (τομέας 1β) και για ειδικά προγράμματα σε άλλους τομείς (όπως ο τομέας 4 «Η Ευρώπη στον κόσμο») αυξάνονται σταθερά.

Η Επιτροπή έδωσε συνέχεια στην πρόσκληση από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να παρακολουθεί την κατάσταση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, και τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ειδικές διοργανικές συνεδριάσεις για να υπάρχει κοινή εκτίμηση σχετικά με την κατάσταση των πραγμάτων. Από το 2011, η Επιτροπή πρέπει να υποβάλλει σχέδια διορθωτικών προϋπολογισμών (ΣΔΠ) με στόχο να αυξηθεί σημαντικά το επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών για την αντιμετώπιση ελλείψεων πληρωμών. Τα χαμηλότερα αρχικά επίπεδα πιστώσεων πληρωμών που εγκρίθηκαν είχαν ως αποτέλεσμα επανειλημμένα ΣΔΠ, τα οποία έχουν καταστήσει πιο περίπλοκη τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού, που θα πρέπει να είναι το κύριο αντικείμενο της συνδιαλλαγής. Οι διορθωτικοί προϋπολογισμοί ψηφίστηκαν καθυστερημένα, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η δυσκολία διαχείρισης της διαδικασίας πληρωμών.

Σε ένα πλαίσιο διαρκώς υψηλότερων επιπέδων πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων, η γραφική παράσταση που ακολουθεί απεικονίζει τις διαρκώς μειούμενες πιστώσεις και τα διαρκώς χαμηλότερα ανώτατα όρια πληρωμών, και την προοδευτική μείωση του χάσματος μεταξύ του ανώτατου ορίου των πληρωμών και των πιστώσεων που ψηφίστηκαν, κατάσταση που κορυφώνεται το 2014 με την ανάγκη για χρησιμοποίηση του περιθωρίου για απρόβλεπτες ανάγκες.

Τον Δεκέμβριο του 2014, στο πλαίσιο της συμφωνίας που επιτεύχθηκε για τους προϋπολογισμούς του 2014 και του 2015, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφώνησαν την ακόλουθη κοινή δήλωση:

Τα θεσμικά όργανα συμφωνούν με το στόχο να μειωθεί το επίπεδο των ανεξόφλητων λογαριασμών μέχρι το τέλος του έτους στο διαρθρωτικό του επίπεδο, εστιάζοντας κυρίως στην πολιτική συνοχής, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ΠΔΠ.

Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος:

—  Η Επιτροπή συμφωνεί να υποβάλει, μαζί με τα κοινά συμπεράσματα για τον προϋπολογισμό του 2015, την πιο πρόσφατη δυνατή πρόβλεψη για τα επίπεδα των ανεξόφλητων λογαριασμών ως το τέλος του 2014· η Επιτροπή θα επικαιροποιήσει αυτά τα αριθμητικά στοιχεία και θα υποβάλει εναλλακτικά σενάρια τον Μάρτιο του 2015, όταν θα έχει διαμορφωθεί συνολική εικόνα του επιπέδου των ανεξόφλητων λογαριασμών στο τέλος του 2014, για τους βασικούς τομείς πολιτικής·

—  σε αυτή τη βάση, τα τρία θεσμικά όργανα θα επιδιώξουν να συμφωνήσουν για το μέγιστο επίπεδο-στόχο ανεξόφλητων λογαριασμών στο τέλος του έτους που μπορούν να θεωρηθούν διατηρήσιμοι,

—  με αυτό ως βάση και τηρώντας τον κανονισμό για το ΠΔΠ, τα συμφωνηθέντα χρηματοδοτικά κονδύλια των προγραμμάτων καθώς και τυχόν άλλες δεσμευτικές συμφωνίες, τα τρία θεσμικά όργανα θα αρχίσουν να εφαρμόζουν, από το 2015, ένα σχέδιο για τη μείωση του επιπέδου ανεξόφλητων λογαριασμών που θα αντιστοιχεί στην εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 στο επίπεδο που έχει από κοινού συμφωνηθεί, μέχρι την ενδιάμεση αναθεώρηση του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Το εν λόγω σχέδιο θα συμφωνηθεί από τα τρία θεσμικά όργανα σε εύθετο χρόνο, πριν από την υποβολή του σχεδίου προϋπολογισμού 2016. Δεδομένου του εξαιρετικά υψηλού επιπέδου ανεξόφλητων λογαριασμών, τα τρία θεσμικά όργανα συμφωνούν να εξετάσουν κάθε δυνατό μέσο μείωσης του επιπέδου των λογαριασμών αυτών.

—  Κάθε χρόνο η Επιτροπή συμφωνεί να συνοδεύει το σχέδιο προϋπολογισμού της από έγγραφο στο οποίο αξιολογείται το επίπεδο των ανεξόφλητων λογαριασμών και αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο το σχέδιο προϋπολογισμού θα καταστήσει δυνατή τη μείωση του επιπέδου αυτού και κατά πόσο. Στο ετήσιο αυτό έγγραφο καταγράφεται η πρόοδος που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής και προτείνονται προσαρμογές στο σχέδιο συναρτήσει των επικαιροποιημένων αριθμητικών στοιχείων.

Ως άμεση συνέχεια στην κοινή δήλωση, στις 15 Δεκεμβρίου 2014 η Επιτροπή υπέβαλε επικαιροποιημένη πρόβλεψη για τα επίπεδα των ανεξόφλητων απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του 2014, η οποία παρατίθεται στο παράρτημα 1.

Το παρόν έγγραφο παρέχει μια επισκόπηση της κατάστασης εφαρμογής στο τέλος του 2014, εστιάζοντας στις καθυστερήσεις των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής της περιόδου 2007-2013, με στόχο τη μείωσή τους σε ένα συμφωνημένο επίπεδο μέχρι την ενδιάμεση αναθεώρηση του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου το 2016. Το έγγραφο εξετάζει επίσης την εξέλιξη των καθυστερήσεων στους άλλους τομείς, παρά το γεγονός ότι εκεί το πρόβλημα των καθυστερήσεων είναι πολύ λιγότερο έντονο σε απόλυτα μεγέθη από ό,τι στον τομέα 1β: οι εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής σε άλλους τομείς στο τέλος του 2014 ανέρχονταν σε 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου.

2.  Η κατάσταση στο τέλος του 2014

2.1.  Η εκτέλεση στο τέλος του 2014

Στα τέλη του 2014, η εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών (πριν από μεταφορές) ανήλθε σε 134,6 δισεκατομμύρια ευρώ (99% των τελικών διαθέσιμων πιστώσεων στον προϋπολογισμό του 2014). Το επίπεδο των ανεκτέλεστων πληρωμών (μετά τις μεταφορές) είναι το χαμηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ, ανερχόμενο σε 32 εκατομμύρια ευρώ, σε σύγκριση με 107 εκατομμύρια ευρώ το 2013 και 66 εκατομμύρια ευρώ το 2012. Ένα τόσο υψηλό επίπεδο εκτέλεσης, παρά την καθυστερημένη έγκριση του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού 3/2014, επιβεβαιώνει τους αυστηρούς περιορισμούς που επιβάλλονται σχετικά με τις πιστώσεις πληρωμών, ιδίως για την ολοκλήρωση των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013. Σε πολλές περιπτώσεις, τα αντίστοιχα κονδύλια του προϋπολογισμού ενισχύθηκαν επίσης με πιστώσεις που είχαν αρχικά προβλεφθεί για την καταβολή της προχρηματοδότησης των νεοεγκριθέντων προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020.

Κατά τη διάρκεια του 2014, οι πιστώσεις πληρωμών για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 ενισχύθηκαν κατά 4,6 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού 3/2014, 0,6 δισεκατομμύρια ευρώ με μεταφορά στο τέλος του έτους(14) και 1,5 δισεκατομμύρια μέσω εσωτερικής μεταφοράς πιστώσεων από τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020. Οι ενισχύσεις αυτές συνέβαλαν στη σταθεροποίηση του όγκου των προγραμμάτων συνοχής της περιόδου 2007-2013, στο τέλος του 2014.

Μεγάλο μέρος των ανεκτέλεστων πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων μεταφέρθηκαν ή αναπρογραμματίστηκαν για το 2015, όχι μόνο για την πολιτική συνοχής αλλά και για τα προγράμματα για την αγροτική ανάπτυξη (τομέας 2) και για τη μετανάστευση και την ασφάλεια (τομέας 3). Κατά συνέπεια, το ύψος των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων (RAL) μειώθηκε σε 189 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014, δηλαδή κατά 32 δισεκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με το RAL στο τέλος του 2013. Ωστόσο, η μείωση αυτή είναι κατά κάποιον τρόπο τεχνητή, διότι απορρέει ως επί το πλείστον από την ελλιπή εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020 που μεταφέρθηκαν και αναπρογραμματίστηκαν για το 2015 και τα επόμενα έτη, όπου θα «επανεμφανιστούν». Αν είχαν δεσμευτεί όλες τις πιστώσεις για τα νέα προγράμματα το 2014, το RAL θα είχε παραμείνει πολύ πιο κοντά στο επίπεδο του 2013 (224 δισεκατομμύρια ευρώ).

Το ακόλουθο γράφημα απεικονίζει την εξέλιξη του επιπέδου των RAL κατά την περίοδο 2007-2014 και την πρόβλεψη για το επίπεδο των RAL στο τέλος του 2015, τόσο για τον προϋπολογισμό στο σύνολό του όσο και για τα προγράμματα στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης στους τομείς 1β, 2 και 3 και τα άλλα προγράμματα σε άλλους τομείς. Όπως φαίνεται στη γραφική παράσταση, το συνολικό επίπεδο των RAL στο τέλος του 2015 αναμένεται να επιστρέψει σε επίπεδο συγκρίσιμο με εκείνο στα τέλη του 2013. Ωστόσο, η γραφική παράσταση δείχνει επίσης τη διάκριση μεταξύ των προγραμμάτων στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης στους τομείς 1β, 2 και 3, για τα οποία τα RAL στο τέλος του 2015 αναμένεται να μειωθούν σε σύγκριση με το 2013, και τα άλλα προγράμματα σε άλλους τομείς, για τα οποία τα RAL στο τέλος του 2015 αναμένεται να αυξηθούν.

2.2.  Τα μέτρα μείωσης που λήφθηκαν το 2014

Στις 28 Μαΐου 2014, η Επιτροπή υπέβαλε το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού της αριθ. 3/2014, με το οποίο ζητούνται συμπληρωματικές πιστώσεις πληρωμών για το 2014. Μετά από μακρά διαδικασία έγκρισης, το ΣΔΠ 3/2014 εγκρίθηκε τελικά στις 17 Δεκεμβρίου 2014. Εν αναμονή της έγκρισης του διορθωτικού προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια του 2014, η Επιτροπή έθεσε σε εφαρμογή μια σειρά μέτρων μετριασμού προκειμένου να ανταποκριθεί σε νομικές υποχρεώσεις από προηγούμενες ανειλημμένες δεσμεύσεις κατά την έναρξη της νέας γενιάς προγραμμάτων, μέσα σε ένα εξαιρετικά αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο.

Προκειμένου να εφαρμόσει τις συμφωνηθείσες πολιτικές με τις εγκεκριμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού, η Επιτροπή ακολούθησε μια προσέγγιση ενεργού διαχείρισης του προϋπολογισμού, λαμβάνοντας υπόψη τρεις βασικές αρχές:

—  Ελαχιστοποίηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων από τόκους υπερημερίας και πιθανές υποχρεώσεις, στον προϋπολογισμό της ΕΕ·

—  μεγιστοποίηση της εκτέλεσης των προγραμμάτων·

—  ελαχιστοποίηση του ενδεχόμενου αρνητικού αντίκτυπου των αποφάσεων σε τρίτα μέρη και στην οικονομία συνολικά.

Κατά συνέπεια, στα μέτρα εξασφάλισης της ενεργού διαχείρισης των περιορισμένων πιστώσεων πληρωμών περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: προορατική ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών· περιορισμός των ποσών που κρατούνται σε καταπιστευματικούς λογαριασμούς· μείωση των ποσοστών προχρηματοδότησης· βέλτιστη αξιοποίηση των ανώτατων επιτρεπόμενων προθεσμιών πληρωμής· αναβολή προσκλήσεων υποβολής προτάσεων/προσφορών και της σύναψης των σχετικών συμβάσεων.

Τα εν λόγω μέτρα μετριασμού βοήθησαν την Επιτροπή να προστατεύσει τη θέση της ως επενδυτή πρώτης κατηγορίας και τη φήμη της ως αξιόπιστου και ασφαλούς εταίρου. Η Επιτροπή κατάφερε να ελαχιστοποιήσει, στο μέτρο του δυνατού, τις αρνητικές συνέπειες από τις ελλείψεις πιστώσεων πληρωμών, για παράδειγμα με τον περιορισμό του ποσού των τόκων υπερημερίας. Παρά την σχεδόν πενταπλάσια αύξηση σε σύγκριση με το 2013, το ποσό των τόκων που καταβλήθηκαν στο τέλος του 2014 παραμένει περιορισμένο (3 εκατ. ευρώ). Η σχετικά μεγαλύτερη αύξηση στον τομέα 1α (Ανταγωνιστικότητα για ανάπτυξη και απασχόληση) και στον τομέα 4 (Η Ευρώπη στον κόσμο), όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, δείχνει την πίεση στις πιστώσεις πληρωμών.

Οι τόκοι υπερημερίας στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής (τομέας 1β) δεν είναι σημαντικοί, δεδομένου ότι η επιμερισμένη διαχείριση αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος του συγκεκριμένου τομέα, και η επιμερισμένη διαχείριση δεν οδηγεί σε τόκους υπερημερίας. Όσον αφορά την αξιοπιστία, ωστόσο, η μη τήρηση των κανονιστικών προθεσμιών για τις πολιτικές επιμερισμένης διαχείρισης είναι εξαιρετικά επιζήμια.

3.  Ορολογία

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται διάφοροι ορισμοί που χρησιμοποιούνται στο παρόν έγγραφο.

3.1.  Κύκλος έργου

Πριν από την έγκριση ενός επιχειρησιακού προγράμματος ή ενός έργου, η Επιτροπή δεσμεύει τις πιστώσεις με την ανάληψη υποχρέωσης σε μια γραμμή του προϋπολογισμού για ένα καθορισμένο ποσό. Η συναλλαγή αυτή απορροφά μέρος των εγκεκριμένων πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων.

Πολύ συχνά, η υπογραφή της σύμβασης για το έργο ή η έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος οδηγεί σε ένα επίπεδο προχρηματοδότησης, που επιτρέπει στον δικαιούχο να ξεκινήσει το έργο χωρίς δανεισμό. Όταν ο δικαιούχος επιτυγχάνει τα καθορισμένα ορόσημα, μπορεί να προβάλλει απαίτηση ενδιάμεσων πληρωμών και να του επιστρέφονται οι δαπάνες που συνδέονται με το πρόγραμμα.

Ωστόσο, στην περίπτωση των μεγάλων προγραμμάτων όπως η έρευνα (Ορίζοντας 2020), τα διαρθρωτικά ταμεία, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας και η αγροτική ανάπτυξη, από τη στιγμή που θα επιτευχθεί ένα ορισμένο στάδιο υλοποίησης, οι απαιτήσεις ενδιάμεσων πληρωμών δεν οδηγούν πλέον σε πληρωμές, δεδομένου ότι καλύπτονται από την προχρηματοδότηση. Επιπλέον, ένα ποσοστό των συνολικών κονδυλίων που έχουν δεσμευτεί για το έργο ή το πρόγραμμα καταβάλλεται μόνο κατά το κλείσιμο, όταν η Επιτροπή έχει επαληθεύσει ότι όλες οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με την αρχική συμφωνία. Σε διαφορετική περίπτωση, μέρος των κονδυλίων αποδεσμεύεται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Επιτροπή μπορεί επίσης να εκδίδει εντολές είσπραξης για την ανάκτηση πληρωμών που δεν ήταν δικαιολογημένες.

3.2.  Υπόλοιπα προς εκκαθάριση (RAL)

Οι εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων συνήθως αναφέρονται ως «RAL» από τα γαλλικά αρχικά για το “Reste à liquider». Είναι το μέρος μιας ανάληψης υποχρεώσεων, το οποίο δεν έχει καλυφθεί με πληρωμή σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Στα πολυετή σχέδια οι αναλήψεις υποχρεώσεων πραγματοποιούνται κατά την έναρξη του έργου με περιορισμένη προχρηματοδότηση, οι δε ενδιάμεσες πληρωμές πραγματοποιούνται σε μεταγενέστερο στάδιο, όταν το έργο βρίσκεται στο στάδιο της υλοποίησης, και η τελική πληρωμή γίνεται κατά την περάτωση.

Ένα μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού της ΕΕ αφορά επενδύσεις των οποίων η εφαρμογή εκτείνεται σε πολλά οικονομικά έτη. Η διαφορά μεταξύ πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων και πιστώσεων πληρωμών που εγκρίνονται στον ετήσιο προϋπολογισμό καθορίζει τη μεταβολή του συνολικού επιπέδου των RAL. Από την άλλη πλευρά, η ταχύτητα με την οποία αυξάνονται οι αναλήψεις υποχρεώσεων και ο ρυθμός εκτέλεσης του προγράμματος καθορίζουν την κανονική εξέλιξη των RAL. Ωστόσο, το RAL αυξάνεται περαιτέρω όταν εγγράφονται ανεπαρκείς πιστώσεις πληρωμών στον προϋπολογισμό, ανεξάρτητα από τον ρυθμό της εκτέλεσης. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, το αποτέλεσμα είναι η αύξηση του επιπέδου των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους.

Η σχέση μεταξύ των RAL και των αναλήψεων υποχρεώσεων του έτους είναι ένας καλός δείκτης για τη σύγκριση του μεγέθους των RAL συγκεκριμένων προγραμμάτων με τις συνολικές πιστώσεις τους. Για παράδειγμα, προγράμματα και δράσεις με ετήσιο χαρακτήρα, όπως το Erasmus ή η ανθρωπιστική βοήθεια, έχουν λόγο RAL/υποχρεώσεις μικρότερο από ένα, γεγονός που δείχνει ότι οι περισσότερες υποχρεώσεις καταβάλλονται μέσα σε ένα έτος. Τα προγράμματα συνοχής, από την άλλη πλευρά, έχουν κατά κανόνα λόγο RAL/υποχρεώσεις μεταξύ 2½ και 3, που αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο των κανόνων αυτόματης αποδέσμευσης που ορίζονται στη νομοθεσία (οι λεγόμενοι κανόνες «N+2»/«Ν+3», βλέπε τμήμα 4.1 κατωτέρω). Ορισμένα προγράμματα στο πλαίσιο του τομέα 4 έχουν υψηλότερο λόγο, λόγω του σύνθετου κύκλου διαπραγματεύσεων που συνδέονται με την εκτέλεση. Στις αιτήσεις πληρωμών, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τους εν λόγω δείκτες.

3.3.  Περιορισμοί ταμειακών ροών έναντι έλλειψης πιστώσεων πληρωμών

Η ταμειακή ροή της Επιτροπής καθορίζεται κυρίως από τα ποσά που καταβάλλουν τα κράτη μέλη σε μηνιαία βάση σύμφωνα με τους κανόνες για τους ιδίους πόρους. Η Επιτροπή δεν επιτρέπεται να δανείζεται χρήματα για την κάλυψη ταμειακών ελλειμμάτων. Οι περιορισμοί στην ταμειακή ροή μπορούν να οδηγήσουν σε προσωρινές καθυστερήσεις στις πληρωμές προς τους δικαιούχους των κονδυλίων της ΕΕ, ακόμα κι αν έχουν εγκριθεί επαρκείς πιστώσεις πληρωμών στον προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος. Αυτό μπορεί να συμβεί, συνήθως στις αρχές του έτους, αν το άθροισμα των ανεξόφλητων απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του προηγούμενου έτους και εκείνων που πρέπει να καταβληθούν τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους (για παράδειγμα για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων) είναι μεγαλύτερο από τη μέγιστη μηνιαία εισροή ιδίων πόρων που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή. Όσο οι εκκρεμότητες από το προηγούμενο έτος μειώνονται σταδιακά και οι μηνιαίες εισροές πόρων συνεχίζονται αργότερα στη διάρκεια του έτους, ο περιορισμός στην ταμειακή ροή δεν είναι πλέον δεσμευτικός για τους επόμενους μήνες του έτους.

Οι περιορισμοί της ταμειακής ροής στην αρχή του έτους μεγεθύνονται από την έλλειψη πιστώσεων πληρωμών, δεδομένου ότι οι μηνιαίες ανάγκες σε κονδύλια βασίζονται στα έσοδα που προβλέπονται στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό ως έχει, πριν από την έγκριση διορθωτικών προϋπολογισμών για την αύξηση του επιπέδου των πληρωμών, που πραγματοποιείται συνήθως προς το τέλος του έτους.

Ανάλογα με τη συγκεκριμένη ημερομηνία έγκρισης (δηλαδή πριν ή μετά τις 16 Νοεμβρίου του έτους), οι αντίστοιχες αιτήσεις συμπληρωματικών ιδίων πόρων για την κάλυψη πρόσθετων πιστώσεων πληρωμών που εγκρίνονται με διορθωτικούς προϋπολογισμούς στο τέλος του έτους θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαθέσιμη ρευστότητα μόνο στις αρχές του επόμενου οικονομικού έτους, και τούτο μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην εκτέλεση των διορθωτικών προϋπολογισμών κατά το ίδιο έτος.

3.4.  Όγκος εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους

Στο τέλος κάθε έτους, υπάρχει συσσώρευση εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής, δηλαδή απαιτήσεων που απεστάλησαν από τους δικαιούχους κονδυλίων της ΕΕ και έπρεπε να εξοφληθούν μέσα σε ορισμένη προθεσμία (συνήθως σε λιγότερο από 2 μήνες), αλλά δεν έχουν εξοφληθεί ακόμα(15). Αυτό οφείλεται σε έναν από τους ακόλουθους τρεις λόγους:

a)  Εν εξελίξει διακοπές/αναστολές: Οι πληρωμές διακόπηκαν ή αναστάλθηκαν για ορισμένους δικαιούχους/προγράμματα. Οι διακοπές πληρωμών είναι συνήθως βραχυπρόθεσμες επίσημες ενέργειες με τις οποίες η Επιτροπή καθυστερεί την πληρωμή εν αναμονή πληροφοριών που λείπουν ή ελέγχων του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου.

β)  Χρονικός προγραμματισμός: Απαιτήσεις πληρωμής που δεν εξοφλήθηκαν επειδή διαβιβάστηκαν τις τελευταίες ημέρες του έτους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χρόνος για τη διεκπεραίωσή τους πριν από το τέλος του έτους.

γ)  Έλλειψη πιστώσεων: Απαιτήσεις πληρωμής που δεν εξοφλήθηκαν επειδή οι εγκεκριμένες πιστώσεις πληρωμών της αντίστοιχης γραμμής του προϋπολογισμού είχαν εξαντληθεί.

Μέρος της καθυστέρησης θεωρείται «κανονική» (βλ. στοιχεία α και β). Η ανάπτυξη του «μη φυσιολογικού» όγκου εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής, που συγκεντρώνεται ως επί το πλείστον στην πολιτική συνοχής, συνδέεται με την έλλειψη πιστώσεων πληρωμών (στοιχείο γ), ενώ ότι τα προβλήματα σε σχέση με την ταμειακή ροή στην αρχή του έτους (βλ. τμήμα 3.3 ανωτέρω) έχουν επίσης επίπτωση. Στο τμήμα 4 εξετάζεται περαιτέρω η κατάσταση στην πολιτική συνοχής.

4.  Τομέας 1β: Εξέλιξη της καθυστέρησης και προοπτικές

Το παρόν κεφάλαιο εξετάζει τη συγκεκριμένη περίπτωση της πολιτικής για τη συνοχή (τομέας 1β). Πρώτον, εκθέτει τα κύρια χαρακτηριστικά των διαρθρωτικών ταμείων και εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο συγκεκριμένα γεγονότα του παρελθόντος ή σε σχέση με τη νομοθεσία δημιούργησαν την παρούσα δύσκολη κατάσταση. Στη συνέχεια διερευνά τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να οριστεί ο «φυσιολογικός» όγκος εκκρεμοτήτων και παρέχει λεπτομερή ανάλυση της κατάστασης στα τέλη του 2014.

4.1.  Η εφαρμογή των διαρθρωτικών ταμείων για την περίοδο 2007-2013

Διαρθρωτικά ταμεία 2007-2013: Τα κύρια στοιχεία

Τα έργα που χρηματοδοτούνται από τον τομέα 1β είναι οργανωμένα σε επιχειρησιακά προγράμματα. Τα εν λόγω επιχειρησιακά προγράμματα προτείνονται από τα κράτη μέλη και τίθενται σε διαπραγμάτευση και έγκριση από την Επιτροπή στην αρχή της περιόδου, για όλη τη διάρκεια της περιόδου. Κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα εκτελείται με επιμερισμένη διαχείριση μέσω μεμονωμένων έργων. Αυτό σημαίνει ότι η εκτέλεση των κονδυλίων γίνεται από τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή συμμετέχει σε επιτροπές παρακολούθησης, όπου έχει συμβουλευτικό ρόλο στην επιλογή των έργων και παρακολουθεί την εκτέλεση των έργων μέσω των ετήσιων εκθέσεων εφαρμογής.

Τα προγράμματα συγχρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ· αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή δεν καταβάλλει το συνολικό κόστος του προγράμματος. Τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν συγχρηματοδότηση για ένα μέρος των προγραμμάτων.

Με την έγκριση ενός προγράμματος, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναλαμβάνει νομική υποχρέωση για ολόκληρη την περίοδο. Η Επιτροπή δέσμευε αυτομάτως τις πιστώσεις σε ετήσια βάση πριν από το τέλος Απριλίου από 2007 έως το 2013, με βάση το χρηματοδοτικό σχέδιο του προγράμματος και όχι την εκτέλεση υλοποίηση των έργων του προγράμματος. Ενώ οι πληρωμές της ΕΕ δεν μπορούν ποτέ να υπερβαίνουν τις αναλήψεις υποχρεώσεων στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ, οι δαπάνες είναι επιλέξιμες από την έναρξη της περιόδου (δηλαδή, ακόμη και πριν από την έγκριση του προγράμματος) έως το τέλος της περιόδου επιλεξιμότητας.

Μετά την έγκριση του προγράμματος, η Επιτροπή καταβάλλει προχρηματοδότηση. Οι σχετικές πληρωμές καταβάλλονται αυτομάτως στο κράτος μέλος και παραμένουν στη διάθεσή του μέχρι την ημερομηνία της εκκαθάρισης κατά το κλείσιμο.

Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής των διαφόρων σχεδίων, τα κράτη μέλη υποβάλλουν ενδιάμεσες πληρωμές μέσω της εθνικής τους αρχής πιστοποίησης. Οι απαιτήσεις ενδιάμεσων πληρωμών εξοφλούνται από την Επιτροπή με βάση το ποσοστό συγχρηματοδότησης και υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει αποφασιστεί διακοπή ή αναστολή.

Ο μηχανισμός αυτός λειτουργεί για όσο το συνολικό ποσό της προχρηματοδότησης που έχει καταβάλει η Επιτροπή και οι απαιτήσεις ενδιάμεσων πληρωμών που έχουν υποβάλει τα κράτη μέλη για τα προγράμματα δεν φθάνουν το 95% του μεριδίου της χρηματοδότησης των προγραμμάτων. Μόλις φτάσουν το όριο αυτό, τα κράτη μέλη μπορούν ακόμα να στείλουν τις απαιτήσεις πληρωμής, αλλά χρησιμοποιούνται για την εκκαθάριση εκκρεμών προχρηματοδοτήσεων. Το υπόλοιπο καταβάλλεται κατά το κλείσιμο του προγράμματος. Τα κράτη μέλη πρέπει να δικαιολογούν τις επιλέξιμες δαπάνες για την κάλυψη του ποσού της ληφθείσας προχρηματοδότησης κατά την έναρξη της περιόδου, και του ποσού που παρακρατήθηκε για το κλείσιμο (5% της συνολικής χρηματοδότησης).

Μετά το τέλος της περιόδου επιλεξιμότητας, προβλέπεται περίοδος 15 μηνών για την κατάρτιση και την υποβολή των εγγράφων κλεισίματος στην Επιτροπή και για τη διεκπεραίωση της απαίτησης για την τελική πληρωμή. Η Επιτροπή δεν κάνει την τελική πληρωμή αν δεν εξετάσει προηγουμένως τα έγγραφα που απαιτούνται για το κλείσιμο (δηλ. δήλωση κλεισίματος, τελική έκθεση εφαρμογής και απαίτηση τελικής πληρωμής). Δεδομένου ότι τα εν λόγω έγγραφα αναμένεται έως τις 31 Μαρτίου 2017, η απόφαση για το κλείσιμο (και οι σχετικές τελικές πληρωμές) θα πραγματοποιηθούν μεταξύ 2017 και 2019.

Με βάση τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας, το 5% που παρακρατείται για το κλείσιμο χρησιμοποιείται για την εξόφληση των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής. Διαφορετικά, η Επιτροπή δεν καταβάλλει το πλήρες ποσό κατά το κλείσιμο. Το ποσό που δεν καταβάλλεται θα αποδεσμευτεί. Αν οι διορθώσεις είναι μεγαλύτερες από 5%, η Επιτροπή θα ανακτήσει το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό.

Ο κανόνας Ν+2/N+3

Ο κανόνας Ν+2/N+3 καθιερώθηκε αρχικά για την περίοδο προγραμματισμού 2000-2006. Προβλέπει ότι οι αναλήψεις υποχρεώσεων που γίνονται το έτος N πρέπει να καλύπτονται από ίσο ποσό προχρηματοδότησης και ενδιάμεσων απαιτήσεων πληρωμής πριν από τις 31 Δεκεμβρίου του έτους Ν+2 (Ν+2). Για παράδειγμα, μια ανάληψη υποχρέωσης που έγινε το 2012 πρέπει να έχει καλυφθεί πλήρως από απαιτήσεις πληρωμής πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2014. Το μη καλυφθέν ποσό αποδεμεύεται, πράγμα που σημαίνει ότι το κράτος μέλος χάνει τη χρηματοδότηση. Ως τώρα, πάντως, δεν υπάρχει ιστορικό σημαντικών αποδεσμεύσεων N+2/N+3 στα διαρθρωτικά ταμεία.

Ο σκοπός του κανόνα είναι να εξασφαλιστεί η δημοσιονομική πειθαρχία στη διαχείριση των κεφαλαίων της ΕΕ. Δεδομένου ότι οι αναλήψεις υποχρεώσεων γίνονται αυτόματα, με την έγκριση των προγραμμάτων, ο κανόνας υποχρεώνει τα κράτη μέλη να εκτελούν τα έργα με τρόπο δυναμικό και να αποφεύγουν τα προβλήματα στο τέλος του κύκλου. Η ύπαρξή του επιτρέπει επίσης ένα ομαλότερο προφίλ πληρωμών, διότι υποχρεώνει τα κράτη μέλη να υποβάλλουν απαιτήσεις πληρωμής σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ωστόσο, όπως εξηγείται στο επόμενο κεφάλαιο, η «χαλάρωση» του κανόνα, ιδίως στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, περιόρισε τον κανονιστικό του αντίκτυπο.

Στον κανόνα αυτός οφείλεται η συγκέντρωση των απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους: Τα κράτη μέλη πρέπει να αποστέλλουν τις απαιτήσεις πληρωμής τους πριν από τις 31 Δεκεμβρίου τα μεσάνυχτα, μέσω ειδικού συστήματος ΤΠ. Μολονότι υποχρεούνται εκ του νόμου να αποστέλλουν τακτικά τις αιτήσεις τους, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους(16), η πείρα από το παρελθόν δείχνει ότι πολλοί περιμένουν τις τελευταίες εβδομάδες για να αποστείλουν μεγάλα ποσά.

Προφίλ απαιτήσεων πληρωμής για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013

Οι βασικοί παράγοντες του κύκλου πληρωμών

Στην αρχή της περιόδου καταβάλλονται σημαντικά ποσά προχρηματοδότησης, και ακολουθεί για μια σειρά ετών ένα σχετικά χαμηλό επίπεδο ενδιάμεσων πληρωμών, καθώς συγκροτούνται οι δομές των προγραμμάτων και αρχίζει η εκτέλεση των έργων τους. Δεδομένου ότι ο κανόνας N+2/N+3 αρχίζει να παράγει αποτελέσματα το νωρίτερο στο τέλος του τρίτου έτους της περιόδου προγραμματισμού, δεν υπάρχει πίεση για υποβολή απαιτήσεων κατά την έναρξη του πλαισίου. Επιπλέον, η προχρηματοδότηση καλύπτει ακόμα μεγάλο μέρος υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν κατά την έναρξη της περιόδου προγραμματισμού. Περίπου 2-3 χρόνια πριν από τη λήξη της περιόδου προγραμματισμού, το ετήσιο επίπεδο ενδιάμεσων πληρωμών αρχίζει να αυξάνεται καθώς τα προγράμματα ωριμάζουν και απαιτήσεις πληρωμής μπαίνουν σε κανονικό ρυθμό. Στο τέλος της περιόδου τρέχουσας προγραμματισμού/στην αρχή της επόμενης περιόδου προγραμματισμού παρατηρείται μια κορύφωση, ακολουθούμενη από μείωση σε σχεδόν μηδενικό επίπεδο κατά τα επόμενα έτη, όταν τα προγράμματα φτάσουν το όριο του 95%. Όπως προαναφέρθηκε, οι τελικές πληρωμές γίνονται σε διάστημα ενός έως τριών ετών από το τέλος της περιόδου επιλεξιμότητας.

Παρεκκλίσεις

Τρεις εξελίξεις στο νομοθετικό πλαίσιο για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 ενίσχυσαν τον κυκλικό χαρακτήρα του επιπέδου ενδιάμεσων πληρωμών:

1.  Η μετάβαση από τον Ν+3 στον Ν+2. Στο πλαίσιο του συνολικού συμβιβασμού για το ΠΔΠ της περιόδου 2007-2013, στα νέα κράτη μέλη καθώς και στην Ελλάδα και την Πορτογαλία εφαρμόστηκε ο κανόνας Ν+3 για τις ανάληψης υποχρεώσεων από το 2007 έως το 2010 και στη συνέχεια ο κανόνας «Ν+2» έως το τέλος της περιόδου. Αυτό σημαίνει ότι, μέχρι το τέλος του 2013, τα συγκεκριμένα κράτη μέλη έπρεπε να καλύψουν δύο δόσεις αναλήψεων υποχρεώσεων: τη δόση του 2010 και τη δόση του 2011. Φυσικά, τα κράτη μέλη δεν περίμεναν αναγκαστικά μέχρι την προθεσμία αποδέσμευσης για να εφαρμόσουν τα προγράμματα και να υποβάλουν τις απαιτήσεις πληρωμών τους, και επομένως δεν υπήρξε διπλασιασμός των απαιτήσεων πληρωμών το 2013. Ωστόσο, ο κανόνας αυτός ενισχύθηκε σημαντικά το 2013 με δευτερογενείς συνέπειες για τα επόμενα έτη μέσω της συσσώρευσης διαρκώς περισσότερων εκκρεμών πληρωμών.

2.  Τα κράτη μέλη υποχρεώθηκαν να διεξαγάγουν έλεγχο συμμόρφωσης των συστημάτων ελέγχου τους για τα κονδύλια. Τα αποτελέσματα του ελέγχου συμμόρφωσης έπρεπε να εγκριθούν από την Επιτροπή. Ενδιάμεσες απαιτήσεις πληρωμών επιτρεπόταν να υποβληθούν, αλλά εξοφλούνταν από την Επιτροπή μόνο μετά την έγκριση της αξιολόγησης της συμμόρφωσης. Μολονότι τα περισσότερα προγράμματα είχαν εγκριθεί το 2007, η υποβολή απαιτήσεων (ή τουλάχιστον η εξόφλησή τους από την Επιτροπή) καθυστέρησε, και το 2008 δεν έγινε σχεδόν καμία ενδιάμεση πληρωμή.

3.  Ως αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση, τα κράτη μέλη κλήθηκαν να καταστήσουν ουδέτερη τη δόση ανάληψης υποχρεώσεων του 2007 για τον κανόνα N+2/N+3. Αυτό έγινε δεκτό από την Επιτροπή, αλλά αντί για την αναβολή του ορίου αποδέσμευσης της δόσης του 2007 κατά ένα έτος, οι κανόνες Ν+2/N+3 αποδυναμώθηκαν περαιτέρω με ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου να κατανείμει την υποχρέωση σε σχέση με τη δόση του 2007 σε έξι έκτα για το σύνολο της περιόδου. Αυτή η λεγόμενη «ελληνική ρύθμιση» επέτρεψε την υποβολή λιγότερων απαιτήσεων πληρωμής στην αρχή της περιόδου, που εξισορροπήθηκε με περισσότερες απαιτήσεις πληρωμής στο τέλος της περιόδου.

Επιπλέον, επίσης ως αντίδραση στην κρίση, η περίοδος επιλεξιμότητας των δαπανών για τα προγράμματα της περιόδου 2000-2006 παρατάθηκε από τα τέλη του 2008 στο 2009 (με τροποποίηση της απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση του προγράμματος) και τα κράτη μέλη εξακολούθησαν κατά συνέπεια να επικεντρώνονται στην εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2000-2006. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 και οι σχετικές απαιτήσεις ενδιάμεσων πληρωμών της περιόδου 2007-2013 καθυστέρησαν.

Σύγκριση των προγραμμάτων της περιόδου 2000-2006 με με τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013

Κατά την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, στο τέλος του τέταρτου έτους, ο κανόνας άλλαξε από Ν+3 σε Ν+2, ενώ κατά την περίοδο προγραμματισμού 2000-2006 ίσχυε μόνο ο κανόνας Ν+2», αν και με ορισμένες αναπροσαρμογές που έγιναν το 2004 λόγω της προσχώρησης 10 κρατών μελών.

Το κατωτέρω διάγραμμα συγκρίνει τις σωρευμένες ενδιάμεσες πληρωμές για την περίοδο 2000-2006, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατά τα έτη 2001-2007, ως ποσοστό της συνολικής χρηματοδότησης, με τις σωρευμένες ενδιάμεσες πληρωμές για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013, που πραγματοποιήθηκαν από το 2008 έως το 2014, και πάλι ως ποσοστό της συνολικής χρηματοδότησης.

Διάγραμμα 1: Ετήσια εξέλιξη των σωρευτικών ενδιάμεσων πληρωμών (με μονοετή χρονική υστέρηση): 2000-2006 (ΕΕ-15) έναντι της περιόδου 2007-2013 (% των συνολικών κονδυλίων), εκτός της προχρηματοδότησης

Όπως φαίνεται στο διάγραμμα, οι σωρευτικές πληρωμές για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 παρέμειναν σταθερά χαμηλότερες από το επίπεδο της περιόδου 2000-2006, αν και άρχισαν να ανακάμπτουν προς το τέλος της περιόδου. Η υστέρηση αυτή για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 οφείλεται στον συνδυασμό των ανωτέρω παραγόντων. Εξηγεί την ελλιπή εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών και το ανώτατο όριο πληρωμών κατά την έναρξη της περιόδου, δεδομένου ότι το προφίλ των πληρωμών για τα προγράμματα της περιόδου 2000-2006 είχε χρησιμοποιηθεί ως σημείο αναφοράς για τον προσδιορισμό των ανώτατων ορίων.

Ωστόσο, όταν οι απαιτήσεις πληρωμής άρχισαν αργότερα να αυξάνονται, οι πληρωμές περιορίζονταν σημαντικά από το επίπεδο των εγκεκριμένων πιστώσεων πληρωμών και/ή από το ανώτατο όριο πληρωμών, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση εκκρεμών πληρωμών.

Εξέλιξη των συσσωρευμένων εκκρεμών πληρωμών την περίοδο 2007-2014

Ο ακόλουθος πίνακας(17) δείχνει την εξέλιξη των συσσωρευμένων εκκρεμών πληρωμών για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 κατά την περίοδο 2007-2016.

Διάγραμμα 2: Τα προγράμματα της πολιτικής για τη συνοχή της περιόδου 2007-2013: Εξέλιξη των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους (σε δισ. ευρώ)

Όπως φαίνεται στο διάγραμμα, οι συσσωρευμένες ανεξόφλητες απαιτήσεις πληρωμής για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 άρχισε να αυξάνεται το 2011, όταν έφθασε στο επίπεδο των 11 δισεκατομμυρίων ευρώ, και σε 24,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014. Όπως εξηγείται κατωτέρω, οι προβλέψεις δείχνουν ότι το επίπεδο των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων στο τέλος του 2015 εξακολουθούσε να είναι υψηλό, πριν επανέλθει σε μια «φυσιολογική» και διαχειρίσιμη συσσώρευση ανεξόφλητων αιτήσεων πληρωμής στο τέλος του 2016.

4.2.  Συστατικά στοιχεία και είδη συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων

Στη διάρκεια του έτους, η Επιτροπή λαμβάνει τις ακόλουθες απαιτήσεις πληρωμής για τα διαρθρωτικά ταμεία:

α)  Επιλέξιμες απαιτήσεις πληρωμής που καλύπτονται από πληρωμές στη διάρκεια του έτους.

β)  Απαιτήσεις πληρωμής που έχουν ήδη καλυφθεί από την προχρηματοδότηση κατά την έναρξη της περιόδου προγραμματισμού και συνεπώς δεν ακολουθούνται από πρόσθετες ενισχύσεις.

γ)  Απαιτήσεις πληρωμής που μπορούν να εξοφληθούν μόνο μετά το κλείσιμο θα πρέπει να αναμείνουν έως ότου η Επιτροπή και ο δικαιούχος καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με το κλείσιμο.

δ)  Απαιτήσεις πληρωμής που δεν εξοφλήθηκαν επειδή διαβιβάστηκαν τις τελευταίες ημέρες του έτους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χρόνος για τη διεκπεραίωσή τους πριν από το τέλος του έτους.

ε)  Απαιτήσεις πληρωμής που διακόπηκαν ή αναστάλθηκαν για ορισμένους δικαιούχους. Οι αναστολές/διακοπές πληρωμών είναι συνήθως βραχυπρόθεσμες επίσημες ενέργειες με τις οποίες η Επιτροπή καθυστερεί την πληρωμή εν αναμονή πληροφοριών που λείπουν ή ελέγχων του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου.

στ)  Απαιτήσεις πληρωμής που δεν εξοφλήθηκαν στο τέλος του έτους επειδή οι εγκεκριμένες πιστώσεις πληρωμών της αντίστοιχης γραμμής του προϋπολογισμού είχαν εξαντληθεί.

Οι τέσσερις τελευταίες κατηγορίες (από την γ έως την στ) παραμένουν εκκρεμείς απαιτήσεις στο τέλος του έτους, αλλά οι συσσωρευμένες εκκρεμότητες περιλαμβάνουν εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμών για τους λόγους δ, ε και στ. Ένα επίπεδο εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους θεωρείται «φυσιολογικό» όταν αντιστοιχεί στους λόγους δ και ε. Η «μη φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων περιλαμβάνει μόνο εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής σύμφωνα με τον λόγο στ.

Το ακόλουθο διάγραμμα απεικονίζει τη ροή των απαιτήσεων πληρωμής για τον τομέα 1β, από την υποβολή τους εκ μέρους των κρατών μελών και τον προσδιορισμό των «πληρωτέων απαιτήσεων», έως τη «φυσιολογική» και τη «μη φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων.

Συγκέντρωση απαιτήσεων στο τέλος του οικονομικού έτους και χρόνος εξόφλησης

Υπάρχει πολύ μεγάλη συγκέντρωση απαιτήσεων πληρωμής που έχουν υποβληθεί από τα κράτη μέλη κατά τον μήνα Δεκέμβριο, που κυμαίνονται από 27% έως 35% του ετήσιου συνόλου κατά την περίοδο 2011-2014. Για κάθε υποβληθείσα απαίτηση πληρωμής, η Επιτροπή πρέπει να διεξάγει ελέγχους πριν από την εκταμίευση. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των αιτήσεων που υποβάλλονται κατά τις τελευταίες εβδομάδες του έτους, τόσο υψηλότερος είναι ο κίνδυνος μη εξόφλησης απαιτήσεων πριν από το τέλος του έτους.

Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή ενθαρρύνει συστηματικά τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τις απαιτήσεις τους τακτικότερα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Στο ακόλουθο διάγραμμα απεικονίζεται η εξέλιξη των συσσωρευμένων εκκρεμών πληρωμών για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 κατά την περίοδο 2011 έως 2014.

Διάγραμμα 3α: Μηνιαία εξέλιξη των σωρευτικών απαιτήσεων ενδιάμεσων πληρωμών για την περίοδο 2007-2013 (ως ποσοστό % επί του συνόλου)

Το ανωτέρω διάγραμμα δείχνει σαφώς μια επαναλαμβανόμενη και πολύ απότομη αύξηση των απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους.

Διάγραμμα 3β: Συγκέντρωση των απαιτήσεων πληρωμής κατά τους δύο τελευταίους μήνες του έτους (ποσοστό απαιτήσεων που ελήφθησαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο) μεταξύ 2011 και 2014

Τα διαγράμματα δείχνουν ότι διαρκώς περισσότερες απαιτήσεις έφθαναν στο τέλος του έτους, λόγω της αυξανόμενης πίεσης του κανόνα Ν+2. Η κατάργηση του κανόνα N+3 το 2013 σημαίνει ότι όλα τα κράτη μέλη είχαν κανόνα «Ν+2», με εξαίρεση τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και την Κροατία. Αυτό είχε σημαντικό αντίκτυπο στον όγκο των αιτήσεων που ελήφθησαν κατά το έτος αυτό. Το ποσό των απαιτήσεων που φθάνουν πολύ αργά για να εξοφληθούν μέσα στο έτος εξαρτάται από το συνολικό ποσό των απαιτήσεων που έχουν ληφθεί μέσα στο έτος και την κατανομή του στη διάρκεια του έτους.

Αντίκτυπος των διακοπών και αναστολών

Η Επιτροπή χρησιμοποιεί μια σειρά από προληπτικούς μηχανισμούς για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ, πριν καταβάλει τις ενισχύσεις προς τα κράτη μέλη, όταν γνωρίζει ότι ενδέχεται να υπάρχουν ελλείψεις. Οι μηχανισμοί αυτοί είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για τη βελτίωση των συστημάτων ελέγχου στα κράτη μέλη και τη μείωση της ανάγκης για μελλοντικές δημοσιονομικές διορθώσεις από την Επιτροπή.

Κατά συνέπεια, ορισμένες απαιτήσεις πληρωμής δεν είναι άμεσα πληρωτέες δεδομένου ότι είχαν διακοπεί ή ανασταλεί από την Επιτροπή εν αναμονή της πραγματοποίησης βελτιώσεων στα συστήματα ελέγχου. Μολονότι οι περισσότερες από τις απαιτήσεις αυτές δεν πρόκειται τελικά να απορριφθούν, δεν είναι δυνατόν να εξοφληθούν αμέσως.

Σύμφωνα με τον κανονισμό(18), η Επιτροπή μπορεί:

—  να διακόψει την προθεσμία πληρωμής για μέγιστο διάστημα 6 μηνών όσον αφορά τα προγράμματα της περιόδου 2007-13, αν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν σημαντικές ελλείψεις στη λειτουργία των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου του οικείου κράτους μέλους· ή αν οι υπηρεσίες της Επιτροπής πρέπει να προβούν σε πρόσθετες επαληθεύσεις ύστερα από πληροφορίες ότι οι δαπάνες που περιέχονται σε μια πιστοποιημένη δήλωση δαπανών συνδέονται με σοβαρή παρατυπία η οποία δεν έχει επανορθωθεί.

—  να αναστείλει το σύνολο ή μέρος ενδιάμεσης πληρωμής σε κράτος μέλος για τα προγράμματα της περιόδου 2007-13, αν υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν σημαντικές ελλείψεις του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου του προγράμματος και το κράτος μέλος δεν έχει λάβει τα αναγκαία επανορθωτικά μέτρα· ή αν δαπάνη που περιλαμβάνεται σε δήλωση δαπανών συνδέεται με σοβαρή παρατυπία η οποία δεν έχει διορθωθεί· ή, σε περίπτωση σοβαρής παραβίασης, από κράτος μέλος, των υποχρεώσεων διαχείρισης και ελέγχου του. Αν το κράτος μέλος δεν λάβει τα απαιτούμενα μέτρα, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει δημοσιονομική διόρθωση.

Εκτίμηση της «φυσιολογικής» συσσώρευσης εκκρεμοτήτων

Όπως εξηγήθηκε προηγουμένως, η «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων είναι το σύνολο των απαιτήσεων που έχουν διακοπεί ή ανασταλεί και των απαιτήσεων που φτάνουν πολύ αργά για να εξοφληθούν στη διάρκεια του έτους. Απαιτήσεις που φθάνουν κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα ημερολογιακών ημερών του έτους μπορούν να θεωρηθούν απαιτήσεις που φθάνουν πολύ αργά για να εξοφληθούν, δεδομένου ότι η Επιτροπή πρέπει να διαθέτει επαρκείς διασφαλίσεις ότι θα είναι σε θέση να εκτελέσει πλήρως τις διαθέσιμες πιστώσεις του προϋπολογισμού. Ωστόσο, ορισμένες από τις διακοπείσες ή ανασταλείσες απαιτήσεις είναι επίσης μέρος των απαιτήσεων που φθάνουν πολύ αργά για να εξοφληθούν, και δεν θα πρέπει να υπολογίζονται δύο φορές.

Κατά συνέπεια, η «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων θα αυξάνεται με τον συνολικό αριθμό των αιτήσεων που λαμβάνονται στη διάρκεια του έτους, καθώς και τη σχετική συγκέντρωση τους κατά τις τελευταίες ημέρες του έτους.

Για την περίοδο 2010-2014, το διάγραμμα που ακολουθεί παρέχει μια επισκόπηση των απαιτήσεων πληρωμής που λήφθηκαν, της συσσώρευσης εκκρεμοτήτων στο τέλος του έτους και των απαιτήσεων που φθάνουν πολύ αργά για να εξοφληθούν ή να ανασταλούν.

Διάγραμμα 4, τομέας 1β: Απαιτήσεις, συσσώρευση εκκρεμοτήτων, αναστολές πληρωμών 2010-2014

Κατά τα τελευταία τρία έτη (2012-2014), η «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων (δηλαδή, οι απαιτήσεις πληρωμής που λήφθηκαν στο τελευταίο δεκαήμερο του έτους ή οι απαιτήσεις που έχουν διακοπεί ή ανασταλεί ακόμη και αν είχαν παραληφθεί πριν από το τελευταίο δεκαήμερο) μπορεί να εκτιμηθεί σε περίπου το ήμισυ της αξίας της συνολικής συσσώρευσης εκκρεμοτήτων στο τέλος κάθε έτους. Το άλλο μισό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν είχαν εγκριθεί επαρκείς πιστώσεις πληρωμών στον προϋπολογισμό, πράγμα που έχει προκαλέσει ένα «φαινόμενο χιονοστιβάδας»(19).

Με τη μείωση του επιπέδου των απαιτήσεων που αναμένεται για τα έτη 2015 και 2016, την αναμενόμενη μείωση των περιπτώσεων διακοπής/αναστολής και την απουσία πίεσης λόγω του κανόνα N+2 στο τέλος του 2015(20), η «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων αναμένεται επίσης να μειωθεί σημαντικά.

4.3.  Προοπτικές όσον αφορά τις (απαιτήσεις για) πληρωμές της περιόδου 2007-2013, του 2015 και του 2016

Εκτίμηση για το 2015 και το 2016 με βάση τις προβλέψεις των κρατών μελών

Ο κανονισμός σχετικά με τα ταμεία για την περίοδο 2007-2013(21) απαιτεί από τα κράτη μέλη να διαβιβάζουν στην Επιτροπή προσωρινή πρόβλεψη των πιθανών απαιτήσεων πληρωμής για το έτος ν και το έτος Ν+1 το αργότερο έως τις 30 Απριλίου του έτους N. Τα τελευταία χρόνια, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να επικαιροποιούν τις πληροφορίες αυτές τον Σεπτέμβριο του έτους Ν, προκειμένου να αξιολογούνται με μεγαλύτερη ακρίβεια το αυξανόμενο επίπεδο των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής (συσσώρευση εκκρεμοτήτων) και η σημαντική συγκέντρωση απαιτήσεων πληρωμής που υποβάλλονται τους τελευταίους μήνες του έτους.

Ωστόσο, ο νέος κανονισμός σχετικά με τα ταμεία για την περίοδο 2014-2020(22) απαιτεί από τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τις προβλέψεις τους σχετικά με τις απαιτήσεις ενδιάμεσης πληρωμής για τα έτη Ν και Ν+1 πριν από τις 31 Ιανουαρίου του έτους Ν (με επικαιροποίηση έως την 31 Ιουλίου). Αυτή η νέα προθεσμία εφαρμόστηκε σε εθελοντική βάση από τα κράτη μέλη το 2015 για τα προγράμματα της περιόδου 2007-13 βάσει αιτήματος της Επιτροπής, που επιβεβαιώθηκε τον Δεκέμβριο του 2014. Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε λάβει η Επιτροπή έως τις 3 Μαρτίου 2015, τα κράτη μέλη εκτιμούν αυτή τη στιγμή ότι θα υποβάλουν απαιτήσεις πληρωμής ύψους περίπου 48 δισεκατομμυρίων ευρώ (πληρωτέες και μη) το 2015 και περίπου 18 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2016(23).

Όπως εξηγήθηκε προηγουμένως, δεν πρόκειται να εξοφληθούν άμεσα όλες οι απαιτήσεις πληρωμών, λόγω της ανάγκης να ληφθεί υπόψη το «ανώτατο όριο του 95%» στις πληρωμές, που προβλέπει το άρθρο 79 του κανονισμού 1083/2006(24). Καθώς όλο και περισσότερα προγράμματα θα φτάνουν στο «όριο του 95%», η διόρθωση αυτή θα γίνει πολύ πιο σημαντική το 2015 και τα επόμενα έτη. Κατά συνέπεια, τα πραγματικά αριθμητικά στοιχεία για τις αναμενόμενες πληρωτέες απαιτήσεις είναι χαμηλότερα από εκείνα που προβλέπουν τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι οι απαιτήσεις που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο του 95% εξετάζονται μόνο κατά το κλείσιμο. Με βάση αυτές τις προσαρμοσμένες προβλέψεις, η Επιτροπή αναμένει να λάβει συνολικό ποσό πληρωτέων απαιτήσεων πληρωμής ύψους περίπου 35 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2015. Το αντίστοιχο ποσοστό για το 2016 ανέρχεται σε περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό για το 2016 θα καταστεί ακριβέστερο (και θα μπορούσε να είναι ελαφρώς υψηλότερο) όταν τα κράτη μέλη υποβάλουν τα υπόλοιπα στοιχεία ή αναθεωρήσουν τα στοιχεία που έχουν διαβιβάσει για ορισμένα επιχειρησιακά προγράμματα.

Το παράρτημα 2 παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις προβλέψεις των κρατών μελών για τις απαιτήσεις πληρωμής που θα υποβληθούν το 2015 και το 2016 για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013.

Εκτίμηση της Επιτροπής με βάση την εκτέλεση

Στο τέλος του 2014, το συνολικό ποσό της προχρηματοδότησης και των ενδιάμεσων πληρωμών ανερχόταν σε 266,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Το συνολικό κονδύλιο για τα προγράμματα της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2007-2013 ανέρχεται σε 347,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Λαμβανομένων υπόψη των αποδεσμεύσεων πιστώσεων που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί ως τώρα, και του κινδύνου αποδέσμευσης λόγω της εφαρμογής του κανόνα Ν+2/N+3 στο τέλος του 2014, ακόμη προς επιβεβαίωση (μέγιστο συνολικό ποσό περίπου 0,9 δισεκατομμυρίων ευρώ από την έναρξη της περιόδου), το μέγιστο ποσό που απομένει προς πληρωμή ανέρχεται σε 80,3 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου. Ωστόσο, το 5% των ποσών κάθε προγράμματος πρέπει να καταβάλλεται μόνο κατά το κλείσιμο (17,3 δισεκατομμύρια ευρώ).

Συνεπώς, το αναμενόμενο επίπεδο των απαιτήσεων ενδιάμεσων πληρωμών που απομένουν προς εξόφληση το 2015 ή τα επόμενα έτη είναι περίπου 63 δισεκατομμύρια ευρώ ή 18% της συνολικής χρηματοδότησης, και περιλαμβάνει τη συσσώρευση εκκρεμών απαιτήσεων στο τέλος του 2014 (24,7 δισεκατομμύρια ευρώ). Το ανώτατο επίπεδο πληρωτέων νέων απαιτήσεων πληρωμής που θα ληφθούν το 2015 ή κατά τα επόμενα έτη, πριν από το κλείσιμο, ανέρχεται σε 38,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Αν το 2015 ληφθούν αιτήσεις πληρωμών ύψους έως 35 δισεκατομμυρίων ευρώ, το υπόλοιπο ποσό ύψους έως 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ θα εισπραχθεί το 2016.

Εκτιμώμενη συσσώρευση εκκρεμοτήτων για το τέλος του 2015 με βάση τις διορθωμένες προβλέψεις των κρατών μελών

Το επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών που εγκρίθηκαν στον προϋπολογισμό του 2015 ανέρχεται σε 39,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό θα καλύψει τόσο τις εκκρεμότητες προ 2015 (24,7 δισεκατομμύρια ευρώ) όσο και τις νέες απαιτήσεις (που υπολογίζονται σε 35 δισεκατομμύρια ευρώ). Κατά συνέπεια, η προβλεπόμενη συσσώρευση εκκρεμοτήτων στο τέλος του 2015 θα ανέλθει σε 20 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα οποία περίπου το μισό ή περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ θα παραμείνει ως μη φυσιολογική συσσώρευση εκκρεμοτήτων.

4.4.  Απαιτήσεις πληρωμής που αναμένονται το 2016

Όπως προαναφέρθηκε, η συσσώρευση εκκρεμοτήτων στο τέλος του 2015 αναμένεται να ανέλθει σε 20 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου, εφόσον οι προβλέψεις των κρατών μελών είναι ακριβείς. Επιπλέον, αναμένονται ακόμα μέχρι 3,5 δισεκατομμύρια πληρωτέες απαιτήσεις πριν από το κλείσιμο των προγραμμάτων. Δεδομένου αυτού του σχετικά περιορισμένου ύψους των απαιτήσεων πληρωμής και καθώς δεν θα υπάρχει πλέον η πίεση του κανόνα N+2, δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι θα είναι μεγάλο το ύψος των απαιτήσεων πληρωμής που θα φτάσουν πολύ αργά για να εξοφληθούν το 2016.

Η Επιτροπή θα εξειδικεύσει περαιτέρω το αίτημά της στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2016, λαμβάνοντας υπόψη τη «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων στο τέλος του 2016. Αυτή η «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων –που καλύπτει την πολύ καθυστερημένη υποβολή απαιτήσεων και τις υπόλοιπες διακοπές/αναστολές– θα είναι, ωστόσο, πολύ χαμηλή σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, δεδομένου ότι το επίπεδο των νέων απαιτήσεων που πρέπει να εισπραχθούν το 2016 είναι επίσης πολύ χαμηλό και η Επιτροπή αναμένει από τα κράτη μέλη να διορθώσουν τις ελλείψεις και να υποβάλουν «καθαρές» απαιτήσεις. Θα μπορούσε να είναι της τάξης των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτή η «φυσιολογική» συσσώρευση εκκρεμοτήτων στο τέλος του έτους 2016 θα πρέπει επομένως να καλυφθεί στον προϋπολογισμό του 2017. Το ποσό που πρέπει να συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό του 2016 θα πρέπει, συνεπώς, να ανέρχεται σε 21,5 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου.

4.5.  Σύνοψη των πληροφοριών που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των απαιτήσεων πληρωμής και των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων

Ο ακόλουθος πίνακας συνοψίζει τις πληροφορίες σχετικά με την χρηματοδότηση του προγράμματος, την αναμενόμενη χρησιμοποίηση των πιστώσεων του προϋπολογισμού που ήταν διαθέσιμες στον προϋπολογισμό του 2015, και το μέγιστο ύψος απαιτήσεων πληρωμής που αναμένονται το 2016.

Εκκρεμείς ενδιάμεσες πληρωμές 2015-2017 (δισ. ευρώ)

Οικονομικό έτος 2015 (σε δισ. ευρώ)

Οικονομικό έτος 2016 (σε δισ. ευρώ)

4.6.  Πληρωμή κατά το κλείσιμο

Το κλείσιμο των διαρθρωτικών ταμείων έχει τη δική του δυναμική όσον αφορά τις πληρωμές. Κάθε κράτος μέλος διαβιβάζει τα έγγραφά του για το κλείσιμο ανά πρόγραμμα το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2017. Η Επιτροπή γνωστοποιεί στα κράτη μέλη τη γνώμη της σχετικά με το περιεχόμενο της δήλωσης κλεισίματος εντός πέντε μηνών από την ημερομηνία της παραλαβής της, υπό την προϋπόθεση ότι όλες οι πληροφορίες έχουν υποβληθεί στο αρχικό έγγραφο κλεισίματος(25). Κατά κανόνα, οι πληρωμές για το κλείσιμο θα πραγματοποιηθούν μόνο μετά το 2016. Το συνολικό ποσό που προβλέπεται για το κλείσιμο (5% των συνολικών πιστώσεων) ανέρχεται σε 17,3 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά το επίπεδο πληρωμών επηρεάζεται από την ποιότητα της εφαρμογής του προγράμματος σε όλη τη διάρκεια της περιόδου. Ενδεχόμενες αποδεσμεύσεις κατά το κλείσιμο στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή μπορεί να μειώσουν τις ανάγκες πληρωμών.

Ως ενδεικτική εκτίμηση, για την περίοδο 2000-2006, το ποσοστό αποδέσμευσης κατά το κλείσιμο ήταν 2,6% των συνολικών πιστώσεων για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και 0,9 % για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ). Ωστόσο, για το ΕΚΤ εξακολουθεί να υπάρχει RAL περίπου 0,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, που συνδέεται με προβληματικές περιπτώσεις με παρατυπίες και, στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή εκτιμά ότι το τελικό ποσοστό των αποδεσμεύσεων κατά το κλείσιμο θα ανέρχεται περίπου στο 3% για το εν λόγω Ταμείο. Η Επιτροπή δεν αποκλείει ότι οι αποδεσμεύσεις κατά το κλείσιμο μπορεί να είναι υψηλότερες από ό,τι κατά το παρελθόν, και συνεπώς η ανωτέρω εκτίμηση πρέπει να θεωρηθεί ως συνετή ένδειξη.

Τα αιτήματα κλεισίματος δεν λαμβάνονται υπόψη στην ανάλυση της μείωσης του φυσιολογικού τμήματος των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων, καθώς οι περισσότερες από αυτές εξοφλούνται στο διάστημα 2017-2019 ή στα επόμενα έτη και, εν πάση περιπτώσει, δεν θα οδηγήσουν όλες σε πληρωμές, δεδομένου ότι τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά θα πρέπει να εκκαθαριστούν πριν γίνει η τελική πληρωμή.

5.  Άλλοι τομείς: Προοπτικές για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013

5.1.  Επισκόπηση

Μετά από λεπτομερή ανάλυση της ειδικής περίπτωσης της πολιτικής συνοχής (τομέας 1β), όπως αναφέρεται στο τμήμα 4 ανωτέρω, στο παρόν τμήμα εξετάζεται η κατάσταση στους άλλους τομείς, που μπορεί να συνοψιστεί στα ακόλουθα:

—  Οι πιστώσεις για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (τομέας 2) είναι μη διαχωριζόμενες πιστώσεις όπου οι πληρωμές και αναλήψεις υποχρεώσεων βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει συσσώρευση εκκρεμοτήτων στο τέλος του έτους·

—  Η διαχείριση της αγροτικής ανάπτυξης, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας (τομέας 2) και των ταμείων για το άσυλο, τη μετανάστευση και τα εξωτερικά τα σύνορα, και για την ασφάλεια (τομέας 3) είναι επιμερισμένη με τα κράτη μέλη, κατά τρόπο παρόμοιο με την πολιτική συνοχής. Ενώ ως τώρα δεν υπήρξε συσσώρευση εκκρεμοτήτων στον τομέα της ανάπτυξης της υπαίθρου, αυτό δεν ισχύει για τα άλλα ταμεία·

—  Τα περισσότερα από τα άλλα προγράμματα (τομείς 1α και 4) τελούν υπό τη διαχείριση της Επιτροπής. Δεδομένων των ελλείψεων πληρωμών, πολλά από τα προγράμματα αυτά έχουν αποτελέσει αντικείμενο των μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων που έθεσε σε εφαρμογή η Επιτροπή κατά τη διάρκεια του 2014 (και σε ορισμένες περιπτώσεις ήδη από το 2013), τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν τη μείωση των προχρηματοδοτήσεων (όπου λαμβάνονται δεόντως υπόψη το είδος και η οικονομική ευρωστία των εταίρων υλοποίησης, των αποδεκτών και των δικαιούχων), την αναβολή των τελικών πληρωμών ή της καταβολής δημοσιονομικής στήριξης, την αποχή από την ανάληψη νέων δεσμεύσεων, και την καθυστέρηση της σύναψης συμβάσεων. Τα περισσότερα από αυτά τα μέτρα άμβλυνσης, ωστόσο, μπορούν μόνο να οδηγήσουν σε αναβολή της εκταμίευσης, ενώ οι αναλήψεις υποχρεώσεων δεν παύει να πρέπει να τηρούνται.

Ο κατωτέρω πίνακας παρέχει μια επισκόπηση της εξέλιξης του όγκου συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων για τους τομείς 1α και 4. Ενώ παρατηρείται σαφής ανοδική τάση για τον τομέα 4, που το 2014 ήταν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών, η εξέλιξη του τομέα 1α είναι λιγότερο σαφής.

5.2.  Προγράμματα επιμερισμένης διαχείρισης στους τομείς 2 και 3

5.2.1.  Τομέας 2

Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ)

Δεν υπάρχουν συσσωρευμένες εκκρεμότητες για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) δεδομένου ότι το Ταμείο βασίζεται σε μη διαχωριζόμενες πιστώσεις.

Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ)

Μέχρι στιγμής δεν έχουν συσσωρευτεί εκκρεμότητες στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης: η Επιτροπή ήταν πάντα σε θέση να καλύπτει έγκαιρα όλες τις απαιτήσεις πληρωμών. Λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης και τον κανόνα του 95% που επίσης εφαρμόζεται, το μέγιστο επίπεδο των ενδιάμεσων πληρωμών που θα έπρεπε ακόμη να καταβληθούν πριν από το κλείσιμο είναι περίπου 8,7 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2007-2013. Οι εγκεκριμένες πιστώσεις πληρωμών στον προϋπολογισμό του 2015 για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 ανέρχονται σε 5,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό των 2,8 δισεκατομμυρίων ευρώ πρέπει να καταβληθεί το 2016, μετά την υποβολή της τελευταίας τριμηνιαίας δήλωσης από τα κράτη μέλη, που πρέπει να γίνει τον Ιανουάριο του 2016.

Το συνολικό ποσό που προβλέπεται για το κλείσιμο ανέρχεται σε 4,8 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου. Το πραγματικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί θα εξαρτηθεί από τις αποδεσμεύσεις πιστώσεων. Ως παράδειγμα, με την εφαρμογή συντελεστή αποδέσμευσης 1,5%, όπως κατά το κλείσιμο της προηγούμενης περιόδου 2000-2006, αποδεσμεύονται περίπου 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι πληρωμές κατά το κλείσιμο αναμένεται να γίνουν μεταξύ 2016 και 2019.

Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ)

Ο τρόπος διαχείρισης του ΕΤΑ είναι παρόμοιος με εκείνον της πολιτικής συνοχής (τομέας 1β). Δεδομένου, ωστόσο, ότι δεν εφαρμόζεται κανόνας N+3, το ΕΤΑ δεν αντιμετώπισε το ειδικό πρόβλημα της μετατροπής του κανόνα Ν+3 στον κανόνα του Ν+2 μεταξύ των αναλήψεων υποχρεώσεων του 2010 και των αναλήψεων υποχρεώσεων του 2011. Επιπλέον, δεν είχε ούτε την «ελληνική ρύθμιση», παρόλο που η έναρξη των προγραμμάτων έγινε επίσης με κάποια καθυστέρηση λόγω των υποχρεώσεων που συνδέονται με τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου. Ωστόσο, τα τελευταία έτη, ο όγκος των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων του ΕΤΑ ήταν πολύ μεγάλος. Στις αρχές του 2014, το επίπεδο των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων ήταν στα επίπεδα των πιστώσεων πληρωμών που ψηφίστηκαν για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013.

Όσον αφορά τον χρόνο υποβολής των απαιτήσεων πληρωμής κατά τη διάρκεια του έτους, στην περίοδο 2010-2014 τα δύο τρίτα των ετήσιων απαιτήσεων πληρωμής παραλήφθηκαν κατά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Το διάγραμμα που ακολουθεί δείχνει το επίπεδο των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων από το 2011 έως το 2014 για τα προγράμματα του ΕΤΑ στην περίοδο 2007-2013, μαζί με τις αρχικές πιστώσεις πληρωμών του επόμενου έτους.

Ο κύριος λόγος για τη μείωση της συσσώρευσης εκκρεμοτήτων του ΕΤΑ στο τέλος του 2014 ήταν η χρησιμοποίηση όλων των διαθέσιμων πιστώσεων πληρωμών στο συγκεκριμένο κεφάλαιο του προϋπολογισμού (συμπεριλαμβανομένων όλων των πιστώσεων πληρωμών για την επιμερισμένη διαχείριση του ΕΤΘΑ –λόγω της καθυστέρησης στην έγκριση της νέας νομικής βάσης) καθώς και των ενισχύσεων που δόθηκαν με το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού 3/2014 (εγκρίθηκε ως διορθωτικός προϋπολογισμός 2/2014) και τη μεταφορά στο τέλος του έτους.

Το υψηλότερο επίπεδο πληρωμών που εγκρίθηκε στον προϋπολογισμό του 2015 θα επιτρέψει τη μείωση του όγκου των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων στο φυσιολογικό επίπεδο των 0,1 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου.

5.2.2.  Τομέας 3

Πολιτικές για το άσυλο, τη μετανάστευση, τα σύνορα και την ασφάλεια

Η κοινή πολιτική για το άσυλο και τη μετανάστευση κατά την περίοδο 2007-2013 εφαρμόστηκε κυρίως μέσω του γενικού προγράμματος «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» (SOLID). Το εν λόγω γενικό πρόγραμμα συνίστατο σε τέσσερα εργαλεία: Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων (EBF), Ευρωπαϊκό Ταμείο Επιστροφής (RF), Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες (ERF) και Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης Υπηκόων Τρίτων Χωρών (EIF).

Στο επόμενο διάγραμμα απεικονίζεται το αυξανόμενο επίπεδο εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους για τα προγράμματα στον τομέα του ασύλου, της μετανάστευσης, των συνόρων και της ασφάλειας.

Το RAL αυξήθηκε από 150 εκατομμύρια ευρώ στις αρχές του 2007 σε 2,6 δισ. ευρώ το 2014, παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου 2007-2014 αποδεσμεύτηκαν 300 εκατομμύρια ευρώ. Για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 μένει ακόμα να καταβληθούν περίπου 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι πιστώσεις πληρωμών που έχουν εγκριθεί για τα προγράμματα στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2015 είναι λίγο πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των πιστώσεων για πληρωμές στο πλαίσιο της αρχικής και της ετήσιας προχρηματοδότησης των νέων προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020.

λαμβανομένων υπόψη του ποσού που θα καταβληθεί κατά το κλείσιμο (εκτιμάται σε ένα εκατομμύριο ευρώ περίπου), και του γεγονότος ότι οι δεύτερες προχρηματοδοτήσεις δεν στάθηκε δυνατόν να καταβληθούν το 2013 και το 2014 λόγω έλλειψης πιστώσεων πληρωμών, οι ανάγκες πληρωμών για τη μείωση των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 σε φυσιολογικό επίπεδο στα τέλη του 2016 εκτιμώνται σε 235 εκατ. ευρώ περίπου.

5.3.  Προγράμματα άμεσης διαχείρισης στους τομείς 1α και 4

5.3.1.  Τομέας 1α

Στο παρόν τμήμα παρέχεται μια επισκόπηση της κατάστασης των πληρωμών για τα προγράμματα στο πλαίσιο του τομέα 1α, στο τέλος του 2014.

Εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής στο τέλος του έτους

Το κατωτέρω διάγραμμα δείχνει την εξέλιξη των εκκρεμών αιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους για τα κύρια προγράμματα στο πλαίσιο του τομέα 1α.

Το υψηλό επίπεδο εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του 2007 οφείλεται κυρίως στον κύκλο των έργων του 6ου προγράμματος πλαισίου για την έρευνα (ΠΠ6), και στον ιδιαίτερα υψηλό αριθμό εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων στο διάστημα αυτό. Επιπλέον, στις συμβάσεις έρευνας οριζόταν πως απαιτούνταν πιστοποιητικά ελέγχου ως προϋπόθεση για την εξόφληση των απαιτήσεων επιστροφής δαπανών.

Τα μέτρα άμβλυνσης που έλαβε η Επιτροπή το 2014 (βλ. τμήμα 2.2 ανωτέρω) για την αντιμετώπιση της έλλειψης πιστώσεων πληρωμών εμπόδισε την αύξηση των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του 2014. Τα μέτρα περιλάμβαναν τη μείωση του επιπέδου προχρηματοδοτήσεων και την αναβολή της υπογραφής νέων συμβάσεων/συμφωνιών επιχορήγησης, μετατοπίζοντας έτσι μέρος των πληρωμών για το επόμενο έτος. Πέρα από τη συγκράτηση του επιπέδου εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής, μια παρενέργεια των μέτρων αυτών ήταν η επιβράδυνση της εκτέλεσης των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020. Σε ορισμένες περιπτώσεις χρειάστηκε να ληφθούν δραστικότερα μέτρα ώστε να δοθεί προτεραιότητα στις πληρωμές προς δικαιούχους που βρίσκονταν σε επισφαλέστερη θέση.

Εξέλιξη των υπολοίπων προς εκκαθάριση (RAL)

Το σταθερό σε γενικές γραμμές επίπεδο εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους για τα προγράμματα του τομέα 1α έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τη σαφή ανοδική τάση του επιπέδου εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων (RAL), όπως φαίνεται στον ακόλουθο πίνακα:

Σε μεγάλο βαθμό, η αύξηση των RAL στον τομέα 1α οφείλεται στη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων και πιστώσεων πληρωμών για την έρευνα, το μεγαλύτερο πρόγραμμα δαπανών στον συγκεκριμένο τομέα. Το στοιχείο αυτό αποτυπώνεται στο ακόλουθο διάγραμμα, στο οποίο φαίνεται η πτωτική τάση του λόγου των πληρωμών προς τις αναλήψεις υποχρεώσεων.

Ως παράδειγμα του τρόπου εκτέλεσης των έργων στον τομέα 1α, στη συνέχεια περιγράφεται ο κύκλος των έργων για τα ερευνητικά προγράμματα.

Κύκλος ερευνητικού έργου

Τα ερευνητικά προγράμματα εκτελούνται μέσω πολυετών προγραμμάτων εργασίας τα οποία περιλαμβάνουν προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, δημόσιες συμβάσεις, μελέτες, ομάδες εμπειρογνωμόνων, συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς, σεμινάρια και εργαστήρια, αξιολόγηση και παρακολούθηση. Περίπου το 90% των ερευνητικών προγραμμάτων συνδέονται με προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, και το υπόλοιπο 10% με άλλες δραστηριότητες.

Το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας για το έτος Ν εγκρίνεται από την Επιτροπή στα μέσα του έτους Ν-1. Από το δεύτερο μισό του έτους N-1, δρομολογούνται οι προσκλήσεις για την υποβολή προτάσεων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η υποβολή των προτάσεων πραγματοποιείται συνήθως μέσα σε τρεις μήνες από τη δημοσίευση της πρόσκλησης για υποβολή προτάσεων. Οι συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων γίνονται μετά την έγκριση του προγράμματος εργασίας κατά το έτος Ν, και το αργότερο πριν από τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη σύμβασης (συνήθως κατά τη λήξη της προθεσμίας της πρόσκλησης). Μετά την αξιολόγηση των προτάσεων (τρεις μήνες) και τη επιλογή (ένας-δύο μήνες) ακολουθεί η διαπραγμάτευση (από έναν έως έξι μήνες) και η υπογραφή (έως μερικοί μήνες) των συμβάσεων. Η Επιτροπή/ο εκτελεστικός οργανισμός διαθέτει οκτώ μήνες μεταξύ της προθεσμίας υποβολής προτάσεων και την υπογραφή της επιχορήγησης («απαιτούμενος χρόνος μέχρι την επιχορήγηση»), εκ των οποίων πέντε μήνες για να ενημερώνει τους αιτούντες σχετικά με την έκβαση της επιστημονικής αξιολόγησης και τρεις μήνες για την προετοιμασία της συμφωνίας επιχορήγησης. Μετά την επιμέρους ανάληψη υποχρέωσης και την υπογραφή της σύμβασης, η προχρηματοδότηση θα πρέπει να καταβάλλεται εντός 30 ημερών από την υπογραφή της συμφωνίας ή από τη 10η ημέρα πριν από την ημερομηνία έναρξης της δράσης, ανάλογα με το ποια ημερομηνία είναι μεταγενέστερη. Μετά τα διορθωτικά μέτρα που ελήφθησαν από τις ΓΔ έρευνας το 2014, σε πολλές περιπτώσεις η προχρηματοδότηση για την ανάληψη υποχρέωσης του έτους N καταβάλλεται το έτος Ν+1 και όχι το έτος Ν. Οι ενδιάμεσες πληρωμές βασίζονται στις οικονομικές καταστάσεις και συνδέονται με περιοδικές εκθέσεις, συνήθως κάθε 18 μήνες. Η τελική πληρωμή του 10% γίνεται με την αποδοχή της τελικής έκθεσης.

Για όλες τις άλλες δράσεις που προβλέπονται στο πρόγραμμα εργασίας, οι προσωρινές αναλήψεις υποχρεώσεων γίνονται το έτος Ν και οι προκαταβολές καταβάλλονται το ίδιο έτος. Το υπόλοιπο καταβάλλεται το έτος Ν+1.

Ελλείψεις πληρωμών στην έρευνα: πρακτικές συνέπειες

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η έλλειψη πιστώσεων πληρωμών στο πλαίσιο των ερευνητικών προγραμμάτων, το 2014 μεταφέρθηκε συνολικό ποσό 236,5 εκατομμυρίων ευρώ από τις γραμμές του «Ορίζοντας 2020» για την περίοδο 2014-2020, για την ενίσχυση της ολοκλήρωσης των γραμμών του προϋπολογισμού για τα ίδια προγράμματα την περίοδο 2007-2013, με αποτέλεσμα η προχρηματοδότηση των προσκλήσεων που έγιναν το 2014 στο πλαίσιο του «Ορίζοντας 2020» να μετατεθεί στο 2015. Αυτό δεν συνέβη σε προηγούμενα έτη, και έχει ως συνέπεια την καθυστέρηση στην εφαρμογή των νέων προγραμμάτων.

Η έρευνα απαιτεί χρόνο, και η καθυστέρηση της υπογραφής των συμβάσεων και της χρηματοδότησης δεν συνάδει με το στόχο της ενίσχυσης των ερευνητικών προσπαθειών για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Η αύξηση του επιπέδου των πιστώσεων πληρωμών που εγκρίθηκαν για το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» στον προϋπολογισμό του 2015 αναμένεται να επιτρέψει τη μερική κάλυψη της υστέρησης του βασικού αυτού προγράμματος.

Erasmus+

Το πρόγραμμα Erasmus+ αποτελεί καλό παράδειγμα ετήσιου προγράμματος για το οποίο το επίπεδο των πληρωμών ακολουθεί πιστά το επίπεδο των αναλήψεων υποχρεώσεων, δεδομένου ότι ο κύκλος ζωής των περισσότερων δράσεων συνδέεται με το ακαδημαϊκό ημερολόγιο.

Λόγω της έλλειψης πιστώσεων πληρωμών, ωστόσο, η αύξηση στις πιστώσεις πληρωμών το 2014 δεν συνοδεύτηκε από αύξηση των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων, κι αυτό αναμένεται να συνεχιστεί κατά την περίοδο 2014-2020. Η συγκεκριμένη έλλειψη πιστώσεων πληρωμών το 2014 είναι επίσης εμφανής στον λόγο των πληρωμών προς τις αναλήψεις υποχρεώσεων που απεικονίζεται στο παρακάτω διάγραμμα.

Το αποτέλεσμα ήταν μην καταστεί δυνατόν να καταβληθεί το 2014 ένα μέρος της δεύτερης προχρηματοδότησης στους εθνικούς οργανισμούς, που είναι επιφορτισμένοι με τη χρηματοδότηση των δράσεων κινητικότητας. Ενώ η κατάσταση θα πρέπει να βελτιωθεί λίγο, το Erasmus+ αναμένεται να εξακολουθήσει να αντιμετωπίζει παρόμοιους περιορισμούς το 2015.

Μεταφορές και ενέργεια

Το διάγραμμα που ακολουθεί δείχνει την αυξανόμενη απόκλιση μεταξύ του επιπέδου των αναλήψεων υποχρεώσεων και των πληρωμών για τους τομείς πολιτικής των μεταφορών και της ενέργειας.

Οι πιστώσεις πληρωμών που εγγράφηκαν στον προϋπολογισμό του 2015 θα επαρκέσουν για την κάλυψη της πρώτης προχρηματοδότησης των έργων της περιόδου 2014-2020 και για τη μερική αντιμετώπιση του RAL 2007-2013, που εκτιμάται σε πάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας (ΕΣΑΟ)

Σε σύγκριση με το υψηλό επίπεδο των αναλήψεων υποχρεώσεων το 2009 και το 2010, η εκτέλεση των πληρωμών για το συγκεκριμένο πρόγραμμα ξεκίνησε με αργούς ρυθμούς, δεδομένου ότι τα έργα του ΕΣΑΟ συνίστανται ως επί το πλείστον σε έργα υποδομής μεγάλης κλίμακας.

Ιδίως το 2014, οι πιστώσεις πληρωμών δεν ήταν αρκετές για την κάλυψη όλων των απαιτήσεων πληρωμών που υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, ακόμη και μετά την καθυστερημένη έγκριση του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 3/2014, που προέβλεπε πρόσθετες πιστώσεις πληρωμών. Στο τέλος του 2014, το RAL παρέμενε στα δύο δισεκατομμύρια ευρώ, το μισό από το ποσό των αρχικών αναλήψεων υποχρεώσεων για το ΕΣΑΟ. Το επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών που εγκρίθηκαν το 2015 ανέρχεται σε 407 εκατομμύρια ευρώ, και αναμένεται να καλύψει τις προβλεπόμενες ανάγκες για το οικονομικό έτος.

5.3.2.  Τομέας 4

Το διάγραμμα που ακολουθεί δείχνει το επίπεδο των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων (RAL) για τα προγράμματα του τομέα 4 από το 2007.

Ο τομέας 4 περιλαμβάνει βραχυπρόθεσμα μέσα αντίδρασης σε κρίσεις, πιο μακροπρόθεσμους μηχανισμούς που χρησιμοποιούν πολυετή προγραμματισμό, και ειδικά μέσα, όπως δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής και ενισχύσεις μέσω επιχορήγησης. Τρεις σημαντικοί μηχανισμοί (Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας –ΜΠΒ II, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας –ΕΜΓ, και Μηχανισμός Αναπτυξιακής Συνεργασίας –ΜΑΣ), που εφαρμόζουν πολυετή προγραμματισμό, αντιπροσωπεύουν το 73 % των δαπανών στον συγκεκριμένο τομέα. Η στήριξη σε τρίτες χώρες που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων έχει κατά κανόνα κύκλο ζωής περίπου 6-8 έτη. Τα μέσα για την αντιμετώπιση κρίσεων (ανθρωπιστική βοήθεια, μηχανισμός συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη, κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας) και η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή, από την άλλη πλευρά, έχουν πολύ μικρότερους κύκλους πληρωμών, 12-18 μήνες.

Από το 2013, τα περισσότερα μέσα του τομέα 4 αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε πιστώσεις πληρωμών, οι οποίες επηρεάζουν πρώτα τους μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων που έχουν μικρούς κύκλους εκταμίευσης και, κατά δεύτερο λόγο, μέσα όπως ο Μηχανισμός Αναπτυξιακής Συνεργασίας και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας, όπου οι πληρωμές σχετίζονται κατά κύριο λόγο με υφιστάμενες συμβάσεις και υποχρεώσεις. Η κατάσταση επιδεινώθηκε το 2014, λόγω της συνολικής μείωσης των διαθέσιμων πληρωμών σε σύγκριση με το 2013. Για ορισμένα από τα προγράμματα, η ενίσχυση μέσω του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 3/2014 (και άλλων μέτρων όπως οι μεταφορές)(26) ήρθε πολύ αργά και δεν επαρκούσε για να καλύψει τις συσσωρευμένες εκκρεμότητες.

Τα μέσα που τέθηκαν σε εφαρμογή (βλ. τμήμα 2.2 ανωτέρω) μπόρεσαν να μετριάσουν σε έναν βαθμό τις επιπτώσεις από την έλλειψη πληρωμών, μεταθέτοντας χρονικά την εκταμίευση, αλλά οι προηγούμενες αναλήψεις υποχρεώσεων πρέπει να καλυφθούν.

Εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής στο τέλος του έτους

Συνολικά, οι εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής στο τέλος του 2014 για τον τομέα 4 αυξήθηκαν σημαντικά. Αυτό οφείλεται κυρίως στην απότομη αύξηση των αιτήσεων και την έλλειψη αντίστοιχων πιστώσεων πληρωμών, όπως στην περίπτωση του ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και του μηχανισμού αναπτυξιακής συνεργασίας, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.

Από την άλλη πλευρά, οι ενισχύσεις των πιστώσεων πληρωμών που εγκρίθηκαν στους προϋπολογισμούς του 2013 και του 2014 επέτρεψαν την αποκατάσταση του επιπέδου των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής για την ανθρωπιστική βοήθεια(27):

Όπως αναφέρεται ανωτέρω, το RAL στον τομέα 4 και στους τρεις μεγάλους μακροπρόθεσμους μηχανισμούς ειδικότερα αυξάνεται σταθερά την τελευταία πενταετία, σύμφωνα με τα επίπεδα των αναλήψεων υποχρεώσεων του προηγούμενου ΠΔΠ. Τα προγράμματα για τα οποία είχαν αναληφθεί αρχικά υποχρεώσεις το 2010, για παράδειγμα, θα έχουν επισημοποιηθεί με τη δικαιούχο τρίτη χώρα μέσα στο 2011, και οι συμβάσεις θα έχουν συναφθεί έως το 2014. Επομένως, πολλά από αυτά τα μεγαλύτερα προγράμματα, για τα οποία αναλήφθηκαν υποχρεώσεις σε μια εποχή στην οποία οι αναλήψεις υποχρεώσεων αυξάνονταν απότομα, πρέπει τώρα να καλυφθούν με πληρωμές. Το επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών που εγκρίθηκαν στον προϋπολογισμό του 2015 αναμένεται να μειώσει το χάσμα, συμβάλλοντας στη σταθεροποίηση της κατάστασης, αλλά η κατάσταση θα εξακολουθήσει να είναι τεταμένη και τόσο το χάσμα όσο και τα RAL αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω για πολλά μέσα, όπως ο μηχανισμός αναπτυξιακής συνεργασίας.

6.  Προοπτικές για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020

Ο προϋπολογισμός του 2016 θα πρέπει να προβλέπει επαρκείς πιστώσεις πληρωμών όχι μόνο για τη σταδιακή εξάλειψη του μη φυσιολογικού επιπέδου εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής που απορρέουν από αναλήψεις υποχρεώσεων για προγράμματα της περιόδου 2007-2013, αλλά και για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020 στους τομείς 1α και 4, η εκτέλεση των οποίων έχει επηρεαστεί αρνητικά από τις ελλείψεις πληρωμών. Ο προϋπολογισμός του 2016 πρέπει επίσης να περιλαμβάνει τις απαραίτητες πιστώσεις πληρωμών για άλλα ταμεία, όπως η αγροτική ανάπτυξη (τομέας 2), ώστε να αποφευχθεί νέα συσσώρευση εκκρεμοτήτων που δεν υπήρχαν στο παρελθόν.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τις ανάγκες πληρωμών για το 2016 για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020, στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2016.

7.  Συμπεράσματα

Τα τελευταία χρόνια, και ιδίως το 2014, το επίπεδο των πιστώσεων πληρωμών δεν επαρκούσε για την κάλυψη των εισερχόμενων απαιτήσεων πληρωμής. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε αύξηση του όγκου των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής στο τέλος του έτους, ιδίως για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013, της πολιτικής για τη συνοχή. Η Επιτροπή έλαβε μια σειρά μέτρων μετριασμού για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών από την έλλειψη πληρωμών, με την κάλυψη, στο μέτρο του δυνατού, προηγούμενων αναλήψεων υποχρεώσεων. Αυτό όμως δημιούργησε παράλληλα εμπόδια στην εκτέλεση των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020.

Οι πιστώσεις πληρωμών που εγγράφηκαν στον προϋπολογισμό του 2015 αναμένεται να οδηγήσουν σε μείωση του όγκου των εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013. Η Επιτροπή προσδιόρισε το επίπεδο πληρωμών που είναι αναγκαίο για τη σταδιακή εξάλειψη της μη φυσιολογικής συσσώρευσης εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 έως το τέλος του 2016. Στο σχέδιο προϋπολογισμού της για το 2016, η Επιτροπή θα προτείνει τις πιστώσεις πληρωμών αντίστοιχα.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι, σε αυτή τη βάση, τα τρία θεσμικά όργανα μπορούν να δεσμευτούν να εφαρμόσουν ένα σχέδιο για τη μείωση του επιπέδου ανεξόφλητων λογαριασμών από την εκτέλεση προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013 σε βιώσιμο επίπεδο έως το τέλος του 2016.

Παράρτημα 1: Πληροφορίες που διαβιβάστηκαν από την Επιτροπή στις 15 Δεκεμβρίου 2014

Στις 15 Δεκεμβρίου 2014, η Επιτροπή υπέβαλε την ακόλουθη πρόβλεψη σχετικά με τη συσσώρευση εκκρεμοτήτων για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 στο τέλος του 2014 και του 2015:

(*) Εκτιμήσεις της Επιτροπής βάσει των προσαρμοσμένων προβλέψεων των κρατών μελών

(1)  Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσθετες πιστώσεις πληρωμών στο σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού 3/2014 όπως εγκρίθηκε τελικά.

(2)  Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσθετες πιστώσεις πληρωμών στο σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού 3/2014, όπως τελικά εγκρίθηκε, και τις πιστώσεις πληρωμών που εγκρίθηκαν στον προϋπολογισμό του 2015.

Η Επιτροπή διαβίβασε επίσης ανάλυση της αναμενόμενης συσσώρευσης εκκρεμοτήτων για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 στο τέλος του 2014. Όπως φαίνεται στον πίνακα κατωτέρω, το συνολικό επίπεδο απαιτήσεων πληρωμής που υποβλήθηκαν τελικά μέχρι το τέλος του 2014 ήταν κατά 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου χαμηλότερο από τις προβλέψεις των κρατών μελών, και 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου πάνω από το υψηλότερο τμήμα της πρόβλεψης της Επιτροπής.

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 2014

δισ.  ευρώ

Πρόβλεψη για τη συσσώρευση ανεξόφλητων λογαριασμών στο τέλος του 2014: έως 25 δισ. ευρώ.

Τέλος, η Επιτροπή υπέβαλε ανά χώρα εκτιμήσεις των κρατών μελών για τις απαιτήσεις πληρωμής που θα υποβάλλονταν στον τομέα της πολιτικής συνοχής το 2014 (54,33 δισεκατομμύρια ευρώ), τις απαιτήσεις πληρωμής που θα υποβάλλονταν έως τις 31 Οκτωβρίου 2014 (31,36 δισεκατομμύρια ευρώ) και, αντίστοιχα, τις απαιτήσεις πληρωμής που θα υποβάλλονταν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο (22,97 δισεκατομμύρια ευρώ).

Η Επιτροπή προσέθεσε ότι «λαμβάνοντας υπόψη τα μέσα ποσοστά σφάλματος που έχουν παρατηρηθεί στις 'ακαθάριστες' προβλέψεις των κρατών μελών τα τελευταία έτη και το όριο του 95% στις πληρωμές πριν από το κλείσιμο, που απαιτείται με βάση το άρθρο 79 του κανονισμού αριθ. 1083/2006, η Επιτροπή υπολογίζει σε 18-19 δισεκατομμύρια ευρώ το ύψος των απαιτήσεων που θα ληφθούν τον Δεκέμβριο». Αυτό συμφωνεί με τους πίνακες που παρατίθενται ανωτέρω.

Παράρτημα 2: Τομέας 1β: τελευταίες προβλέψεις από τα κράτη μέλη

Το παρόν παράρτημα περιλαμβάνει τις τελευταίες προβλέψεις από τα κράτη μέλη όσον αφορά την υποβολή των αιτήσεων πληρωμής για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 το 2015 και το 2016, κάνοντας διάκριση μεταξύ 'ακαθάριστων' προβλέψεων (από τα κράτη μέλη) και οριοθετημένων προβλέψεων (βλ. εξήγηση στο τμήμα 4.4).

(1) ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1. (2) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884. (3) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0061. (5) Αυτό προκύπτει από τους λεγόμενους κανόνες «N+2»/«Ν+3», σύμφωνα με τους οποίους οι πληρωμές πρέπει να πραγματοποιούνται μέσα σε δύο (N+2) ή τρία (N+3) έτη από την ανάληψη των αντίστοιχων υποχρεώσεων. Στο τέλος του 2013, οι δύο κανόνες αποδέσμευσης εφαρμόστηκαν ταυτόχρονα. (6) Οι συνολικές πρόσθετες πιστώσεις πληρωμών που εγκρίθηκαν μέσω διορθωτικών προϋπολογισμών ανήλθαν σε 6,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012, 11,6 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013, και 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014. (7) Οι εκκρεμείς απαιτήσεις πληρωμής στο τέλος του έτους για τα προγράμματα συνοχής της περιόδου 2007-2013 αυξήθηκαν από 11 δισεκατομμύρια ευρώ το 2011 σε 16 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012, 23,4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013 και 24,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014. (8) Ας σημειωθεί ότι για τις πολιτικές επιμερισμένης διαχείρισης, όπως η πολιτική συνοχής (όπου η Επιτροπή επιστρέφει δαπάνες στα κράτη μέλη), δεν χρεώνονται τόκοι υπερημερίας. (9) Το υπόλοιπο 5% καταβάλλεται κατά τη λήξη του προγράμματος, κατά την περίοδο 2017-2019, μετά την εκτίμηση της Επιτροπής ότι το πρόγραμμα έχει εφαρμοστεί με επιτυχία και δεν χρειάζεται να γίνει διόρθωση. (10) Η νομοθεσία της πολιτικής συνοχής προβλέπει κανονιστική προθεσμία 60 ημερών. (11) Ο ορισμός της φυσιολογικής και της μη φυσιολογικής συσσώρευσης βρίσκεται στο τμήμα 3.4 και 4.3. (12) Ο διορθωτικός προϋπολογισμός 2/2014 υποβλήθηκε αρχικά ως σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού 3/2014. (13) Μηνιαίες εκθέσεις σχετικά με τις ενδιάμεσες πληρωμές και εκκρεμείς απαιτήσεις, προειδοποίηση για τις δημοσιονομικές προβλέψεις (δύο φορές το έτος) (14) DEC 54/2014 (15) Τα μη καταβληθέντα ποσά που προκύπτουν από την αφαίρεση των ποσοστών προχρηματοδότησης και είναι χαμηλότερα από το νομικά/φυσιολογικά ελάχιστο δεν περιλαμβάνονται στον τρέχοντα ορισμό των «εκκρεμών απαιτήσεων πληρωμής»: ωστόσο, για ορισμένα προγράμματα, εφαρμόστηκε το 2014 μια μείωση των ποσοστών προχρηματοδότησης (σε ορισμένες περιπτώσεις ήδη από το 2013) προκειμένου οι πληρωμές να μετετεθούν σε μεταγενέστερη ημερομηνία. (16) Άρθρο 87, Κανονισμός 1083/2006 του Συμβουλίου: « οι αιτήσεις ενδιάμεσων πληρωμών ... συγκεντρώνονται σε ομάδες ..., ει δυνατόν τρεις φορές ετησίως» (17) Ίδιο με εκείνο που έχει περιληφθεί στη σύνοψη. (18) Άρθρα 91 και 92 αντιστοίχως του κανονισμού 1083/2006 για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013. (19) Λόγω των ταμειακών περιορισμών κατά τους πρώτους μήνες του έτους (βλ. τμήμα 3.3 ανωτέρω), μέρος των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων ενδέχεται να μην εξοφληθεί μέσα στις κανονιστικές προθεσμίες στις αρχές του έτους. (20) Με εξαίρεση Κροατία, Ρουμανία, Σλοβακία (21) Άρθρο 76 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 (ΕΕ L 210, 31.7.2006, σ. 25). (22) Άρθρο 112 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 320). (23) Οι προβλέψεις που υπέβαλαν τα κράτη μέλη τον Ιανουάριο του 2015 δεν καλύπτουν όλα τα επιχειρησιακά προγράμματα. Για τις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή χρησιμοποίησε τις προβλέψεις που είχε λάβει τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μια τέτοια προβολή των στοιχείων που λείπουν από τις προβλέψεις των κρατών μελών δεν είναι δυνατή για το 2016, δεδομένου ότι οι προβλέψεις που υποβλήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2014 κάλυπταν μόνο τα έτη 2014 και 2015 (όχι ακόμα το 2016). Αυτό σημαίνει ότι οι προβλέψεις για το 2016 περιλαμβάνουν μόνο τα επιχειρησιακά προγράμματα για τα οποία τα κράτη μέλη διαβίβασαν τις πληροφορίες και ενδέχεται να πρέπει να αναθεωρηθούν προς τα πάνω όταν διαβιβαστούν οι πληροφορίες που λείπουν. (24) Το άρθρο 79 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου προβλέπει ότι «το σωρευτικό σύνολο των πραγματοποιούμενων πληρωμών προχρηματοδότησης και ενδιάμεσων πληρωμών από την Επιτροπή δεν μπορεί να υπερβαίνει το 95% της επταετούς συνεισφοράς των Ταμείων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα· Το υπόλοιπο 5% θα καταβάλλεται μόνο κατά το κλείσιμο του επιχειρησιακού προγράμματος.» (25) Άρθρο 89 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 (ΕΕ L 210, 31.7.2006, σ. 25). (26) +406 εκατ. ευρώ (καθαρή αύξηση στις πιστώσεις πληρωμών για την ανθρωπιστική βοήθεια), +30 εκατ. ευρώ για τον ΜΑΣ και +250 εκατ. ευρώ για το ΕΜΓ. (27) Η γραφική παράσταση, ωστόσο, δεν αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο του μειωμένο επιπέδου προχρηματοδότησης.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την Πρωτοβουλία για την πράσινη απασχόληση: αξιοποίηση των δυνατοτήτων της πράσινης οικονομίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας (2014/2238(INI))

P8_TA(2015)0264 A8-0204/2015

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Πρωτοβουλία για την πράσινη απασχόληση: Αξιοποίηση των δυνατοτήτων της πράσινης οικονομίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας» (COM(2014)0446),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Πράσινο σχέδιο δράσης για τις ΜΜΕ» (COM(2014)0440),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς μια κυκλική οικονομία: πρόγραμμα μηδενικών αποβλήτων για την Ευρώπη» (COM(2014)0398),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Exploiting the employment potential of green growth» (Εκμετάλλευση του δυναμικού απασχόλησης της πράσινης ανάπτυξης) (SWD(2012)0092),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 6ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με τις «Πολιτικές σε θέματα απασχόλησης για μια ανταγωνιστική, πράσινη οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων»,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2010/707/EΕ του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με τίτλο «Πράσινο σχέδιο δράσης για τις ΜΜΕ και Πρωτοβουλία για την πράσινη απασχόληση»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη του ΟΟΣΑ/Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης του 2014 με τίτλο «Greener Skills and Jobs, OECD Green Growth Studies» (Πιο πράσινες δεξιότητες και θέσεις εργασίας, Μελέτες πράσινης ανάπτυξης του ΟΟΣΑ),

–  έχοντας υπόψη την επισκόπηση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Απασχόλησης του Απριλίου 2013 με τίτλο «Promoting green jobs throughout the crisis: a handbook of best practices in Europe 2013» (Προώθηση πράσινων θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της κρίσης: ένα εγχειρίδιο βέλτιστων πρακτικών στην Ευρώπη 2013),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας/του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης του 2011 με τίτλο «Skills for green jobs: a global view: synthesis report based on 21 country studies», (Δεξιότητες για πράσινες θέσεις εργασίας: παγκόσμια επισκόπηση: μια συγκεφαλαιωτική έκθεση βασισμένη σε 21 μελέτες ανά χώρα),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης του 2010 με τίτλο «Skills for green jobs: European synthesis report» (Δεξιότητες για πράσινες θέσεις εργασίας: ευρωπαϊκή συγκεφαλαιωτική έκθεση),

–  έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του Eurofound με τίτλο «Industrial Relations and Sustainability: the role of social partners in the transition towards a green economy (2011)» (Βιομηχανικές σχέσεις και βιωσιμότητα: Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία (2011)), «Greening the European economy: responses and initiatives by Member States and social partners (2009) (Μετατροπή της ευρωπαϊκής οικονομίας σε πράσινη οικονομία: Απαντήσεις και πρωτοβουλίες των κρατών μελών και των κοινωνικών εταίρων (2009)) και «Greening of Industries in the EU: anticipating and managing the effects on quantity and quality of jobs (2013)» (Πιο οικολογικές βιομηχανίες στην ΕΕ: Πρόληψη και διαχείριση των επιπτώσεων στην ποσότητα και την ποιότητα των θέσεων εργασίας (2013)),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας του ΟΟΣΑ, CFE-LEED της 8ης Φεβρουαρίου 2010 με τίτλο «Green jobs and skills: the local labour market implications of addressing climate change» (Πράσινες θέσεις εργασίας και δεξιότητες: οι επιπτώσεις της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στην τοπική αγορά εργασίας),

–  έχοντας υπόψη τον ορισμό της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) και του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (ΠΗΕΠ) σύμφωνα με τον οποίο ως πράσινη θέση εργασίας νοείται κάθε αξιοπρεπής εργασία που συμβάλλει στη διατήρηση ή την αποκατάσταση της ποιότητας του περιβάλλοντος στον γεωργικό τομέα, στη βιομηχανία, τις υπηρεσίες ή τη διοίκηση,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την Οικολογική καινοτομία – Απασχόληση και ανάπτυξη μέσω της περιβαλλοντικής πολιτικής(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Μαρτίου 2012, σχετικά με τον χάρτη πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Σεπτεμβρίου 2010, σχετικά με την ανάπτυξη του δυναμικού δημιουργίας θέσεων εργασίας στο πλαίσιο μιας νέας βιώσιμης οικονομίας(3),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καθώς και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A8-0204/2015),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι παγκόσμιες τάσεις όπως η μη αποδοτική χρήση των πόρων, η μη βιώσιμη πίεση που ασκείται στο περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή έχουν πλέον φτάσει σε οριακό σημείο, πέρα από το οποίο δεν θα είναι δυνατή η αποτροπή ανεπανόρθωτων επιπτώσεων στις κοινωνίες μας και το φυσικό περιβάλλον, καθώς και το γεγονός ότι η αύξηση του κοινωνικού αποκλεισμού και των ανισοτήτων συνιστά πρόκληση για τις κοινωνίες·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή του για το 2015, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος τόνισε ότι τα υφιστάμενα μέτρα δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων που σχετίζονται με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την πρόληψη των επιπτώσεών της στην υγεία του ανθρώπου και την ποιότητα του περιβάλλοντος·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη συνεκτικής πολιτικής απάντησης για την αντιμετώπιση αυτών των κοινών προκλήσεων εγκυμονεί τον κίνδυνο να μείνει ανεκμετάλλευτο σημαντικό μέρος του δυναμικού δημιουργίας βιώσιμων θέσεων απασχόλησης που ενέχει μια πράσινη και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς μετάβαση·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως απάντηση σε αυτές τις απειλές, βλέπουμε νέους τομείς να αναπτύσσονται, πολλούς άλλους να αλλάζουν και ορισμένους, όπως οι εξαιρετικά ρυπογόνοι τομείς, να παρακμάζουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να δοθεί έμφαση στην καινοτομία και στην εξεύρεση τρόπων μείωσης της ρύπανσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά ορισμένους φθίνοντες τομείς, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο εργατικό δυναμικό όσον αφορά την επανεκπαίδευση και την εναλλακτική απασχόλησή του· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επενδύσεις σε τομείς στους οποίους δίνεται προτεραιότητα στο πλαίσιο του θεματολογίου της Επιτροπής για τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της ανακύκλωσης, της βιοποικιλότητας, της ενεργειακής απόδοσης, της ποιότητας του αέρα και όλων των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως οι υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν σημαντικά τη δημιουργία θέσεων εργασίας, μεταξύ άλλων σε αραιοκατοικημένες περιοχές·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, ο τομέας των πράσινων αγαθών και υπηρεσιών σημείωσε αύξηση άνω του 50% μεταξύ του 2000 και του 2011, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πάνω από 1,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, και ότι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτροπής, η οικονομία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα οδηγήσει στη δημιουργία 20 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη έως το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια φιλόδοξη και συνεκτική πολιτική της ΕΕ και η πραγματοποίηση επενδύσεων στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της διαχείρισης των δασών, της βιώσιμης γεωργίας και της προστασίας του εδάφους (με σκοπό την πρόληψη και την ανάσχεση της υδρολογικής αστάθειας) έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν σημαντικά τη δημιουργία θέσεων εργασίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης κατοχυρώνεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας, και ότι η επιδίωξη του συγκεκριμένου στόχου συνεπάγεται ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα αντιμετωπίζονται στο ίδιο επίπεδο με τα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» για την προώθηση έξυπνων, βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς οικονομιών αναγνωρίζει τον κεντρικό ρόλο της μετάβασης προς πράσινες και κοινωνικά δίκαιες οικονομίες·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανελαστικότητα της αγοράς εργασίας εμποδίζει τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ μια ανταγωνιστική αγορά εργασίας στην ΕΕ μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την απασχόληση·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεσμεύτηκαν, στη Διάσκεψη των μερών της σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε στο Κανκούν το 2010, να διασφαλίσουν «μια δίκαιη μετάβαση του εργατικού δυναμικού η οποία θα δημιουργεί αξιοπρεπείς και ποιοτικές θέσεις εργασίας»· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια δίκαιη μετάβαση για όλους προς μια περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία πρέπει να τύχει ορθής διαχείρισης προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της βιώσιμης και μακροχρόνιας απασχόλησης για όλους –συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά των θέσεων εργασίας υψηλής ειδίκευσης–, της κοινωνικής ένταξης και της εξάλειψης της φτώχειας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πέντε πυλώνες της «δίκαιης μετάβασης» είναι οι εξής: διαβούλευση/συμμετοχή των συνδικαλιστικών οργανώσεων· επενδύσεις σε πράσινες και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας· πράσινες δεξιότητες· σεβασμός των εργασιακών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων· και κοινωνική προστασία των εργαζομένων και των κοινοτήτων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μετάβασης από την οικονομία υψηλών εκπομπών άνθρακα στην οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητη η ισχυρή συμμετοχή των εργαζομένων στη μετάβαση, προκειμένου να ενισχυθεί η περιβαλλοντική συνείδηση και η κατανόηση της ανάγκης για αποδοτική χρήση των πόρων και να μειωθεί η επίδραση του ανθρώπου στο περιβάλλον·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυνατότητες επέκτασης στον τομέα των πράσινων θέσεων εργασίας περιορίζονται από την έλλειψη και την αναντιστοιχία δεξιοτήτων που οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, μεταξύ άλλων στις διαφοροποιήσεις των προγραμμάτων σπουδών όσον αφορά τη βιωσιμότητα, στις αδυναμίες που έχουν εντοπιστεί σε συγκεκριμένους τομείς, στην έλλειψη σπουδαστών με τις αναγκαίες δεξιότητες στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανολογίας και των μαθηματικών (STEM) και της τεχνολογίας πληροφοριών (ΤΠ), καθώς και στη συγκέντρωση ανά φύλο σε ορισμένους κλάδους αντί της ισόρροπης εκπροσώπησης και των δύο φύλων·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σαφή στοιχεία που αποδεικνύουν πως οι επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την αποδοτική χρήση των πόρων και η ανάπτυξη της αλυσίδας εφοδιασμού μέσω μιας σαφούς βιομηχανικής στρατηγικής, καθώς και η μετατόπιση της φορολογίας από την εργασία σε άλλες πηγές, έχουν θετικό αντίκτυπο στη δημιουργία θέσεων εργασίας·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει παγκόσμιο ανταγωνισμό, στο πλαίσιο του οποίου έχουν αποφασιστικό ρόλο το προσιτό ενεργειακό κόστος, η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ και η βελτίωση του επενδυτικού κλίματος όσον αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι τομείς, όπως η ανακαίνιση των κτιρίων για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, αφορούν συγκεκριμένες περιοχές και δεν μπορούν να μεταφερθούν σε άλλες περιοχές ή να μετεγκατασταθούν·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αβεβαιότητα, η έλλειψη συνοχής στον προσανατολισμό των ασκούμενων πολιτικών καθώς και η απουσία σαφών στόχων εμποδίζουν την πραγματοποίηση επενδύσεων, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την έρευνα και ανάπτυξη, και κατ’ επέκταση λειτουργούν ανασταλτικά ως προς την δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυνατότητες απασχόλησης θα ενισχυθούν εάν αυξηθεί η κοινωνική ευαισθητοποίηση όσον αφορά την αναγκαιότητα της μετάβασης σε μια πράσινη οικονομία·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σαφείς, καθορισμένοι, μεσοπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι, συμπεριλαμβανομένων των στόχων της ΕΕ όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και τη ρύπανση, μπορούν να αποτελέσουν σημαντικές κινητήριες δυνάμεις αλλαγής, και ότι η ρύθμιση σε επίπεδο ΕΕ μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στοχευμένες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης των αλυσίδων εφοδιασμού εντός της ΕΕ, που οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας θα πρέπει να βασίζονται σε ένα σαφές πλαίσιο πολιτικής και να είναι συμβατές με αυτό·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δημόσιος τομέας και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο διευκολύνοντας τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία και δημιουργώντας αγορές εργασίας χωρίς αποκλεισμούς·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μέσα όπως το οικολογικό σήμα, το EMAS και οι πράσινες δημόσιες συμβάσεις (GPP) συμβάλλουν στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, παρότι αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες δημιουργίας θέσεων εργασίας στην ΕΕ, συμμετέχουν στη συνολική απασχόληση κατά ποσοστό πολύ υψηλότερο του 80% και έχουν πρωτοπορήσει σε πολλούς «πράσινους» τομείς, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ιδιαίτερες δυσκολίες όσον αφορά την πρόβλεψη των απαραίτητων δεξιοτήτων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων δημιουργίας θέσεων εργασίας·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν βασική πτυχή του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών και των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών και αποτελούν τη βάση των συστάσεων ανά χώρα, καθώς και ότι οι κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να στηρίζουν τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ιδίως τον στόχο της απασχόλησης, μεταξύ άλλων με την προώθηση της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας, π.χ. μέσω της πράσινης απασχόλησης·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες πρέπει να επωφελούνται εξίσου από τη δημιουργία κατάλληλων πράσινων θέσεων εργασίας και ότι η «γυάλινη οροφή» πρέπει να σπάσει·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες έχουν πληγεί δυσανάλογα από την κρίση και τις πολιτικές λιτότητας, και ότι oι πράσινες θέσεις εργασίας έχουν αποδειχθεί πιο ανθεκτικές στην κρίση από άλλες·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τομείς με χαμηλές εκπομπές άνθρακα τείνουν να έχουν υψηλότερη παραγωγικότητα εργασίας και ότι οι μισθοί έχουν σημειώσει μικρότερη πτώση σε αυτούς τους τομείς από ό,τι στις 15 βιομηχανίες με τις υψηλότερες εκπομπές άνθρακα·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα δεδομένα του Ευρωβαρόμετρου που αφορούν την πράσινη εργασία στις ΜΜΕ προκύπτει ότι η εξοικονόμηση ενέργειας, η μείωση των αποβλήτων και η μείωση της χρήσης πρώτων υλών συνιστούν μέτρα τα οποία έχουν αποδειχθεί συμφέροντα από οικονομική άποψη·

Προς μια πράσινη οικονομία – ευκαιρίες για την αγορά εργασίας

1.  τονίζει ότι η μετάβαση σε βιώσιμες κοινωνίες και οικονομίες, συμπεριλαμβανομένων των βιώσιμων μορφών κατανάλωσης και παραγωγής, μπορεί να οδηγήσει σε δυνατότητες δημιουργίας νέων ποιοτικών θέσεων εργασίας και δυνατότητες μετασχηματισμού της υφιστάμενης απασχόλησης σε πράσινες θέσεις εργασίας σε όλους σχεδόν τους τομείς και σε όλο το μήκος της αλυσίδας αξίας· από την έρευνα μέχρι την παραγωγή, τη διανομή και τη συντήρηση, καθώς και σε νέους πράσινους τομείς υψηλής τεχνολογίας, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε παραδοσιακούς κλάδους όπως η μεταποίηση και οι κατασκευές ή στον τομέα της γεωργίας και της αλιείας ή σε τομείς υπηρεσιών όπως ο τουρισμός, η τροφοδοσία, οι μεταφορές και η εκπαίδευση· τονίζει παράλληλα ότι οι επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ενεργειακή απόδοση όχι μόνο δημιουργούν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, αλλά συμβάλλουν επίσης στη διατήρηση της οικονομικής και βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας στην Ευρώπη, καθώς και στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης·

2.  τονίζει ότι τα δύο τρίτα των αγαθών που προσφέρει η φύση –εύφορη γη, καθαρό πόσιμο νερό και καθαρός αέρας– υποβαθμίζονται, ενώ η υπερθέρμανση του πλανήτη και η απώλεια βιολογικών ποικιλιών προσεγγίζουν τα όρια πέραν των οποίων οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη κοινωνία και το φυσικό περιβάλλον γίνονται μη αναστρέψιμες·

3.  τονίζει ότι η διαρκής οικονομική ανάπτυξη είναι δυνατή μόνο εφόσον λαμβάνονται υπόψη οι περιορισμοί του περιβάλλοντος· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι μια πράσινη και κυκλική οικονομία μπορεί να παρέχει λύσεις τόσο για το περιβάλλον όσο και για την οικονομία και την κοινωνία γενικότερα·

4.  επισημαίνει το γεγονός ότι η πλήρης εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, καθώς και η ενίσχυση της ενσωμάτωσης της περιβαλλοντικής διάστασης σε όλες τις τομεακές πολιτικές στην ΕΕ και η βελτίωση της συνοχής των πολιτικών αυτών, είναι ζωτικής σημασίας για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που συνδέονται με την πράσινη οικονομία και, ως εκ τούτου, για τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας·

5.  σημειώνει ότι, στην έκθεσή του για το 2015, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος τονίζει ότι τα υφιστάμενα μέτρα δεν επαρκούν για την επίτευξη στόχων που σχετίζονται με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την πρόληψη των επιπτώσεών της στην υγεία του ανθρώπου και στην ποιότητα του περιβάλλοντος·

6.  σημειώνει ότι η μετάβαση ενέχει σημαντικές δυνατότητες δημιουργίας τοπικών θέσεων εργασίας οι οποίες δεν μπορούν να μετεγκατασταθούν, καθώς και σε κλάδους που είναι αδύνατο να μεταφερθούν σε άλλες περιοχές, και σε τομείς που επλήγησαν από την κρίση, όπως ο τομέας των κτιρίων· σημειώνει ότι υπάρχουν αδιαμφισβήτητα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία θα έχει σε τελική ανάλυση θετικό αντίκτυπο στην απασχόληση, καθώς οι βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες όπως η εξοικονόμηση ενέργειας ή η βιολογική γεωργία εμφανίζουν υψηλότερη ένταση εργασίας από τις δραστηριότητες που αντικαθιστούν και θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αυτάρκεια των περιφερειών·

7.  θεωρεί ότι θα πρέπει να θεσπιστεί ένας κοινά αποδεκτός ορισμός όσον αφορά τις «πράσινες θέσεις εργασίας», ο οποίος θα βασίζεται στον ορισμό της ΔΟΕ και της Διεθνούς Διάσκεψης Στατιστικολόγων·

Δίκαιη μετάβαση και δημιουργία ποιοτικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας

8.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δήλωση της Επιτροπής ότι η αναδιάρθρωση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο, ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζει την ανάγκη καινοτομίας και αναδιάρθρωσης όσον αφορά τις εταιρείες·

9.  θεωρεί ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι δυνατότητες καθαρής δημιουργίας θέσεων εργασίας της πράσινης οικονομίας, να δοθούν στο υφιστάμενο εργατικό δυναμικό οι κατάλληλες ευκαιρίες για να αποκτήσει τις νέες δεξιότητες που απαιτούνται για την κυκλική οικονομία·

10.  καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν πολιτικές για να καταστούν ασφαλή και να αναβαθμιστούν τα δημόσια κτίρια, ώστε να αυξηθεί η ενεργειακή απόδοση και να μειωθεί η κατανάλωση·

11.  καλεί τα κράτη μέλη και, κατά περίπτωση, την Επιτροπή να δεσμευτούν υπέρ της θέσπισης «χάρτη πορείας για τη δίκαιη μετάβαση», προκειμένου να τεθούν φιλόδοξοι περιβαλλοντικοί στόχοι και να προωθηθούν παράλληλα οι παρακάτω πτυχές: επαρκής κοινωνική προστασία και επαρκείς αποδοχές, μακροπρόθεσμες θέσεις εργασίας και υγιείς και ασφαλείς συνθήκες εργασίας, δημόσιες επενδύσεις σε προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και δεξιοτήτων, σεβασμός των εργασιακών δικαιωμάτων και ενίσχυση της ενημέρωσης των εργαζομένων, δικαιώματα διαβούλευσης και συμμετοχής όσον αφορά ζητήματα που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη, και αποτελεσματική εκπροσώπηση του εργατικού δυναμικού· καλεί τα κράτη μέλη να επιδιώξουν την επίτευξη των στόχων αυτών·

12.  υπενθυμίζει ότι η αναθεωρημένη στρατηγική της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένες εξελίξεις σε νέους τομείς, όπου είναι απαραίτητο·

13.  τονίζει ότι για την πρόβλεψη των αλλαγών στην απασχόληση απαιτείται προορατική διαχείριση του μετασχηματισμού και βελτιωμένη συλλογή δεδομένων υψηλής ποιότητας όσον αφορά τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, με τη συμμετοχή ευρωπαϊκών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και ότι ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός έχει ουσιώδη σημασία για τη διασφάλιση πραγματικής μετάβασης και την αύξηση της απασχόλησης· τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία στην εκπαίδευση, στις υποδομές, στην υποστήριξη των τοπικών επιχειρήσεων και στη δημιουργία σταθερής απασχόλησης με μισθούς που καθορίζονται από συλλογικές συμβάσεις ή άλλα μέσα που επιτρέπονται από την εθνική νομοθεσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί βασικό στοιχείο της διαχείρισης του μετασχηματισμού· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις περιφερειακές και τοπικές αρχές και τους κοινωνικούς εταίρους να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να αντιμετωπίσουν συλλογικά αυτήν την πρόκληση, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της επικουρικότητας·

14.  επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια, ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων έχει σταδιακά ενισχυθεί στη μετάβαση προς τις πράσινες θέσεις εργασίας, αλλά υπενθυμίζει ότι πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός μακροχρόνιου και βιώσιμου κοινωνικού διαλόγου ο οποίος θα μπορέσει να συμβάλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η μετάβαση σε μια ανταγωνιστική, με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και αποδοτική στη χρήση των πόρων οικονομία·

15.  υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο των εθνικών κυβερνήσεων στην προώθηση του τομεακού κοινωνικού διαλόγου, ιδίως στις νεοεµφανιζόµενες πράσινες βιομηχανίες, αλλά και στη διασφάλιση της ενσωμάτωσης των ΜΜΕ·

16.  σημειώνει ότι ορισμένες περιοχές αντιμετωπίζουν περισσότερες προκλήσεις από άλλες λόγω γεωγραφικής συγκέντρωσης βιομηχανιών έντασης ενέργειας, βιομηχανιών έντασης πόρων και ρυπογόνων βιομηχανιών, ή λόγω υψηλότερων επίπεδων φτώχειας ή ανεργίας· καλεί τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συνεργαστούν με τους κοινωνικούς εταίρους και να εφαρμόσουν συλλογικά χάρτες πορείας για τη δίκαιη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων μηχανισμών αλληλεγγύης για μια κοινωνικά δίκαιη, πράσινη μετάβαση των τοπικών και περιφερειακών οικονομιών, στηρίζοντας παράλληλα τις κοινότητες και τους εργαζόμενους που επηρεάζονται από την αλλαγή, ώστε να περιοριστεί με αυτόν τον τρόπο η ανασφάλεια λόγω της μετατόπισης θέσεων εργασίας και να εξασφαλιστεί η κάλυψη των απαιτήσεων για νέες επαγγελματικές δεξιότητες·

17.  επισημαίνει το γεγονός ότι οι τοπικές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της αύξησης των θέσεων εργασίας στην πράσινη οικονομία και στη δημιουργία πιο αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, χωρίς αποκλεισμούς, με τους εξής τρόπους:

18.  επισημαίνει τα στοιχεία που τονίζουν ότι είναι σημαντικό η διοίκηση των επιχειρήσεων να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να εξασφαλίζεται η ουσιαστική συμμετοχή του εργατικού δυναμικού στην επίτευξη αυτών των αλλαγών μέσω κοινωνικών εταιρικών σχέσεων· συνιστά τη συμμετοχή «πράσινων εκπροσώπων» των συνδικαλιστικών οργανώσεων, οι οποίοι θα συνεργάζονται με τους εργοδότες με στόχο την ενίσχυση του οικολογικού προσανατολισμού της οικονομίας και την αύξηση της βιωσιμότητας στους χώρους εργασίας τους· καλεί τα κράτη μέλη να παρέχουν στοχοθετημένη στήριξη όσον αφορά τις κοινές πρωτοβουλίες εργαζομένων-εργοδοτών για τον οικολογικό αναπροσανατολισμό των βιομηχανιών·

19.  θεωρεί ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν πιλοτικά σχέδια για την υποστήριξη ορισμένων από αυτούς τους στόχους·

20.  επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να χρησιμοποιήσει τα στοχοθετημένα συστήματα για την κινητικότητα στο πλαίσιο του προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI) με σκοπό να προωθήσει την εργασιακή κινητικότητα των ατόμων που αναζητούν απασχόληση·

Δεξιότητες για πράσινη απασχόληση

21.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προτάσεις της Επιτροπής όσον αφορά τα εργαλεία ανάπτυξης δεξιοτήτων και την πρόβλεψη των αναγκών σε δεξιότητες· επισημαίνει το γεγονός ότι η ανάπτυξη δεξιοτήτων θα πρέπει να προάγει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανολογίας και των μαθηματικών (STEM), οι οποίες είναι ευρέως χρήσιμες σε μια οικονομία· τονίζει, ωστόσο, ότι απαιτούνται πιο φιλόδοξα μέτρα και επενδύσεις· θεωρεί ότι η ενεργή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων της αγοράς εργασίας σε όλα τα επίπεδα είναι απαραίτητη για την πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών σε δεξιότητες·

22.  καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με την Επιτροπή για τη δημιουργία μιας τράπεζας δεδομένων με προγράμματα κατάρτισης και θέσεις εργασίας που σχετίζονται με την πράσινη απασχόληση, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των πληροφοριών, των συμβουλών και της καθοδήγησης όσον αφορά την επαγγελματική σταδιοδρομία και τις δεξιότητες που απαιτούνται για την αξιοποίηση των ευκαιριών απασχόλησης που προκύπτουν από τον οικολογικό προσανατολισμό της οικονομίας·

23.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι θα πραγματοποιείται συλλογή δεδομένων σε όλους τους πράσινους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των τομέων που σήμερα παραβλέπονται, όπως οι δημόσιες μεταφορές και το λιανικό εμπόριο· ζητεί από την Επιτροπή, παράλληλα προς την παροχή στήριξης στις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες και τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης (ΔΥΑ), και την ενίσχυση της χρήσης εργαλείων ποσοτικής μοντελοποίησης, να εντάξει τη διάσταση της ισότητας των φύλων στη συλλογή δεδομένων σε όλους τους πράσινους τομείς απασχόλησης·

24.  ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει τη διάσταση του φύλου στην ανάπτυξη νέων μεθόδων συλλογής, επιμερισμού και ανάλυσης δεδομένων, σύμφωνα με την πρακτική που ακολουθείται από το οικονομετρικό εργαλείο FIDELIO ή από άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, όπως η Διεθνής Διάσκεψη Στατιστικολόγων Εργασίας·

25.  τονίζει την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη γεφύρωση του χάσματος δεξιοτήτων μέσω της προώθησης της ανάπτυξης των δεξιοτήτων·

26.  καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην προώθηση της ανάπτυξης των δεξιοτήτων μέσω της επικαιροποίησης των προσόντων και των αντίστοιχων προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης σε επίπεδο ΕΕ·

27.  καλεί την Επιτροπή να δώσει έμφαση στην ενίσχυση της χρήσης συστημάτων ταξινόμησης όπως το ESCO, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό ελλείψεων στις δεξιότητες·

28.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθούν οι συνέργειες μεταξύ εκπαιδευτικών συστημάτων και αναδυόμενων νέων πράσινων θέσεων εργασίας μέσω καλύτερου συντονισμού μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ενώσεων εργοδοτών και άλλων συναφών οργανώσεων·

29.  καλεί τα κράτη μέλη, τις περιφερειακές κυβερνήσεις και τις τοπικές αρχές να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους και τους φορείς κατάρτισης, στρατηγικές ανάπτυξης και πρόβλεψης δεξιοτήτων, με στόχο τη βελτίωση των γενικών, τομεακών και ειδικών επαγγελματικών δεξιοτήτων· τονίζει περαιτέρω τη σημασία των εταιρικών σχέσεων και της ύπαρξης εμπιστοσύνης μεταξύ των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, των επιχειρήσεων, των κοινωνικών εταίρων και των αρχών·

30.  σημειώνει ότι οι στρατηγικές αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν ενδελεχή αξιολόγηση όσον αφορά τον τύπο και το επίπεδο των πράσινων θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν και τις απαιτούμενες δεξιότητες και γνώσεις, η οποία θα οδηγεί στην πρόβλεψη και τον εντοπισμό ελλείψεων δεξιοτήτων και σε στοχευμένα προγράμματα επαγγελματικής και διά βίου κατάρτισης τα οποία θα εστιάζουν στην αντιστοίχιση δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας, με στόχο την ενίσχυση της απασχόλησης· υπογραμμίζει ότι πρέπει να συμπεριληφθούν ενεργά στις στρατηγικές τόσο οι μετατιθέμενοι εργαζόμενοι όσο και οι εργαζόμενοι χαμηλής ειδίκευσης που κινδυνεύουν να αποκλειστούν από την αγορά εργασίας, διασφαλίζοντας ότι τα προγράμματα κατάρτισης για την απόκτηση δεξιοτήτων είναι στοχευμένα, προσβάσιμα και δωρεάν για τους εν λόγω εργαζόμενους·

31.  επισημαίνει ότι το CEDEFOP υποστηρίζει ότι είναι προτιμότερο να προσαρμοστούν τα προγράμματα σπουδών και να ενσωματωθεί η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, υπό το πρίσμα της βιώσιμης ανάπτυξης και της επιχειρηματικής αποδοτικότητας, παρά να προταθούν νέα προγράμματα κατάρτισης·

32.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να εντάξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις περιβαλλοντικές ικανότητες και δεξιότητες στα συστήματα κατάρτισης και εκπαίδευσης, ιδίως ενισχύοντας τα συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) και ενθαρρύνοντας τα ερευνητικά κέντρα να αναπτύξουν τεχνολογίες, έργα και ευρεσιτεχνίες για πράσινα προϊόντα, σε συνεργασία με νέες πράσινες επιχειρήσεις· ενθαρρύνει την ανταλλαγή ιδεών μεταξύ ερευνητικών κέντρων και δικτύων επιχειρήσεων και επαγγελματιών· υπενθυμίζει τη σημασία των δεξιοτήτων στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανολογίας και των μαθηματικών (STEM) και την ανάγκη να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών που σπουδάζουν σε αυτούς τους κλάδους·

33.  ζητεί να υιοθετηθεί μια φιλόδοξη στρατηγική για τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, μεταξύ άλλων μέσω της αντιμετώπισης της αναντιστοιχίας των δεξιοτήτων με ιδιαίτερη έμφαση στην κάλυψη των αναγκών σε δεξιότητες για μια πιο πράσινη οικονομία·

34.  καλεί τα κράτη μέλη να επωφεληθούν από την ανάπτυξη αυτού του τομέα προκειμένου να δημιουργήσουν υψηλής εξειδίκευσης θέσεις μαθητείας ώστε οι νέοι να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις και κατάρτιση, συμβάλλοντας παράλληλα στην αντιμετώπιση των υψηλών επιπέδων ανεργίας των νέων·

35.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, κατά τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία, να λάβουν υπόψη τις ανάγκες των γυναικών και των κοριτσιών για καλύτερες ευκαιρίες διά βίου μάθησης, ιδίως σε τομείς που έχουν ιδιαίτερες δυνατότητες να παρέχουν σημαντικό αριθμό νέων πράσινων θέσεων εργασίας, όπως η επιστήμη, η έρευνα, η μηχανολογία, η ψηφιακή τεχνολογία και οι νέες τεχνολογίες, με στόχο την ενίσχυση της θέσης των γυναικών στην κοινωνία, την εξάλειψη των στερεότυπων που αφορούν τα φύλα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας που ανταποκρίνονται πλήρως στις ιδιαίτερες ανάγκες και ικανότητες των γυναικών·

36.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να περιλαμβάνουν συστηματικά τη διάσταση της ισότητας των φύλων στον ορισμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών για την δημιουργία πράσινων θέσεων απασχόλησης σε όλα τα επίπεδα, με στόχο την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις της ανάπτυξης πράσινων θέσεων εργασίας στις αγροτικές περιοχές· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για να επιτρέψουν στις γυναίκες να συμμετάσχουν πλήρως στη χάραξη πολιτικής, τη λήψη αποφάσεων και την εφαρμογή μιας στρατηγικής για την πράσινη απασχόληση που θα περιλαμβάνει πράσινες δεξιότητες·

37.  ζητεί από την Επιτροπή να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση και να προωθήσει την έννοια της «εκπαίδευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη», με ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση των κοριτσιών και των γυναικών· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προωθήσουν πολιτικές που θα ενθαρρύνουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην εκπαίδευση στους τομείς STEΜ και την επιχειρηματικότητα, και να συνδέσει την ατζέντα για τις πράσινες θέσεις εργασίας με την ενδυνάμωση των γυναικών μέσω της εκπαίδευσης· ζητεί την λήψη μέτρων για να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των γυναικών στην ΕΕΚ και τη διά βίου μάθηση σε πράσινους τομείς·

38.  καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια στρατηγική Ευρώπη 2015-2020 για την ισότητα των φύλων, στην οποία θα λαμβάνονται υπόψη οι στόχοι απασχόλησης της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη·

39.  τονίζει την ανάγκη λήψης στοχευμένων μέτρων από τις δημόσιες αρχές και υπηρεσίες, με στόχο τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων της αγοράς εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων, προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα των δεξιοτήτων· καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να θεσπίσουν μηχανισμούς για την εκπαίδευση του προσωπικού στις αρχές και τις υπηρεσίες απασχόλησης, με στόχο την ενσωμάτωση των δεξιοτήτων που απαιτούνται για πράσινη απασχόληση στις πολιτικές για την αγορά εργασίας και να αναπτύξουν μέσα για την αξιολόγηση του αντίκτυπου της εν λόγω εκπαίδευσης· τονίζει ότι είναι σημαντικό τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά ιδρύματα να ευθυγραμμίσουν τα προγράμματά τους με τις ανάγκες της πράσινης οικονομίας και της αγοράς εργασίας γενικότερα·

40.  καλεί τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν ρυθμιστικό περιβάλλον που θα ενθαρρύνει την καινοτομία στην πράσινη οικονομία·

Συνοχή πολιτικών για πλήρη ανάπτυξη του δυναμικού δημιουργίας θέσεων απασχόλησης των βιώσιμων οικονομιών

41.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν φιλόδοξα, μακροπρόθεσμα και ολοκληρωμένα κανονιστικά, φορολογικά και δημοσιονομικά πλαίσια όσον αφορά τις βιώσιμες επενδύσεις, να ενθαρρύνουν την καινοτομία και να απελευθερώσουν με αυτόν τον τρόπο το πλήρες δυναμικό απασχόλησης αυτών των αλλαγών· επισημαίνει ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν πολιτικές μακροπρόθεσμου ορίζοντα που να περιλαμβάνουν στόχους, καθώς και δείκτες για τη μέτρηση της προόδου ως προς την επίτευξη αυτών των στόχων·

42.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχει συντονισμός σε επίπεδο Επιτροπής και αρμόδιων υπουργείων των κρατών μελών προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αλλαγής που θα περιλαμβάνει το σύνολο της κυβέρνησης, με στόχο να δοθεί η απαιτούμενη προσοχή στα διανεμητικά αποτελέσματα της μετάβασης·

43.  σημειώνει ότι η επιτυχία ή η αποτυχία της πρωτοβουλίας για την πράσινη απασχόληση εξαρτάται από το επίπεδο των φιλοδοξιών των δεσμευτικών στόχων της Επιτροπής όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, καθώς και από τις επενδύσεις τις οποίες δεσμεύονται να πραγματοποιήσουν τα κράτη μέλη στις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σε προγράμματα ενεργειακής απόδοσης·

44.  τονίζει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη φέρουν ευθύνη για την εφαρμογή συνεκτικών πολιτικών οι οποίες προάγουν την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, με στόχο να δοθεί ώθηση στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη και να δημιουργηθούν ποιοτικές τοπικές θέσεις εργασίας· τονίζει ότι οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ενεργειακή απόδοση μπορούν να αποτελέσουν μία από τις κύριες πηγές νέων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη κατά τα επόμενα έτη·

45.  επισημαίνει ότι η ενεργειακή αυτάρκεια σε επίπεδο εδαφικής επικράτειας εξακολουθεί να είναι ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους οικονομικής και ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ· τονίζει, επίσης, ότι πρέπει να ληφθεί οπωσδήποτε υπόψη η εδαφική διάσταση των επενδύσεων, καθώς συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής εδαφικής συνοχής της ΕΕ όσον αφορά τη σύνδεση των πόλεων και της υπαίθρου·

46.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή ενσωματώνει τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας στη διαπραγματευτική εντολή της ΕΕ για το κλίμα στη διάσκεψη COP 21 στο Παρίσι, με βάση τη Συμφωνία του Κανκούν του 2010 και τις επακόλουθες πρωτοβουλίες· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το θεματολόγιο της «δίκαιης μετάβασης» εξακολουθεί να αποτελεί μέρος της διαπραγματευτικής της θέσης·

47.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν υποχρεωτικούς στόχους για την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, και να στηρίξουν τα λευκά πιστοποιητικά ως μέσο για τη διευκόλυνση της επίτευξης των ενωσιακών στόχων εξοικονόμησης ενέργειας· καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή και επιβολή της οδηγίας σχετικά με την ενεργειακή απόδοση, και να παραμείνουν προσηλωμένα στην επίτευξη τουλάχιστον των στόχων ενεργειακής απόδοσης για το 2030·

48.  υποστηρίζει τις δεσμεύσεις της ΕΕ για την προώθηση μιας δίκαιης παγκόσμιας μετάβασης σε μια χωρίς αποκλεισμούς πράσινη οικονομία σε συνεργασία με άλλους διεθνείς εταίρους·

49.  καλεί τα κράτη μέλη να τηρούν στο ακέραιο και να εφαρμόζουν τις νέες διατάξεις της αναθεωρημένης νομοθεσίας της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις, και να εξετάσουν εάν η συμπερίληψη περιβαλλοντικών και κοινωνικών κριτηρίων στις πολιτικές για τις δημόσιες συμβάσεις θα μπορούσε να ενισχύσει τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε μια πιο πράσινη οικονομία· τονίζει ότι θα μπορούσαν να αποσαφηνιστούν οι εναπομένουσες νομικές αβεβαιότητες όσον αφορά τη χρήση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών ρητρών στις δημόσιες συμβάσεις·

50.  καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην αναβίωση του τομέα των επισκευών, η οποία θα οδηγούσε στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που είναι, από τη φύση τους, φιλικές προς το περιβάλλον·

51.  καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τη συμβολή των δημόσιων υπηρεσιών στη δίκαιη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία, διασφαλίζοντας ιδίως με προορατικό τρόπο τη βιώσιμη παροχή υπηρεσιών όπως οι τηλεπικοινωνίες, η ενέργεια, οι μεταφορές, η διαχείριση αποβλήτων και υδάτων·

52.  εκφράζει την έντονη απογοήτευσή του για την απόσυρση της νομοθετικής δέσμης για την κυκλική οικονομία, οι διατάξεις της οποίας αναμενόταν να οδηγήσουν στη δημιουργία έως και 180.000 θέσεων εργασίας μόνο στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων της ΕΕ· καλεί επομένως την Επιτροπή, χωρίς να θίγονται οι αρμοδιότητες των κρατών μελών, να τηρήσει τη δέσμευσή της και να προτείνει, το συντομότερο δυνατόν, φιλόδοξη νομοθεσία για τα απόβλητα η οποία θα περιλαμβάνει τη μείωση των αποβλήτων κατά το πρώτο στάδιο, νέους στόχους ανακύκλωσης, καθώς και επαναπροσδιορισμό των κριτηρίων για τον υπολογισμό της ποσότητας του υλικού που όντως ανακυκλώνεται·

53.  καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει τη θέσπιση κριτηρίων για την παροχή κινήτρων στις εταιρείες που διαθέτουν αποδοτικό και βιώσιμο για το περιβάλλον σύστημα διάθεσης αποβλήτων·

54.  αναγνωρίζει ότι η σύνδεση της βιώσιμης γεωργικής παραγωγής με την παρακολούθηση και την προστασία της βιοποικιλότητας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και, στη συνέχεια, με τη χρήση έξυπνης επισήμανσης στα γεωργικά προϊόντα όσον αφορά τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο, με στόχο την τόνωση της καταναλωτικής ζήτησης για φιλικά προς τη βιοποικιλότητα προϊόντα, ενέχει σημαντικό δυναμικό για την πράσινη απασχόληση στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ·

55.  σημειώνει ότι η βιώσιμη διαχείριση των δασών έχει πραγματικό δυναμικό δημιουργίας θέσεων εργασίας ενώ συνεισφέρει ενεργά στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προστασία της βιοποικιλότητας·

56.  καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και την επανεξέταση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για να υποστηρίξει τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας· καλεί την Επιτροπή να εκδώσει συστάσεις ανά χώρα που μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της απασχόλησης και στην ελάττωση του οικολογικού αποτυπώματος, και ζητεί να διενεργηθούν λεπτομερείς και ανεξάρτητες μελέτες σχετικά με το κόστος και τα οφέλη της μετατόπισης της φορολογίας (π.χ. από τη φορολόγηση της εργασίας στην περιβαλλοντική φορολόγηση), καθώς και τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων μέχρι το 2020·

57.  τονίζει ότι οι εν λόγω συστάσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν μια μετατόπιση της φορολογίας από την εργασία σε άλλες πηγές, και ότι η διαδικασία αυτή θα πρέπει να αποσκοπεί στην αλλαγή της συμπεριφοράς ως προς τη ρύπανση, αλλά δεν πρέπει να έχει ανεπιθύμητες επιπτώσεις στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης ή δυσανάλογο αντίκτυπο στα άτομα με χαμηλά εισοδήματα·

58.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταργήσουν σταδιακά τις άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις που είναι επιζήμιες για το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά των επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μοντέλα που μπορούν να εφαρμοστούν από τα κράτη μέλη για μετατόπιση της φορολογίας από την εργασία στην περιβαλλοντική ρύπανση, και να λαμβάνει υπόψη τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των προϊόντων και των υπηρεσιών στο πνεύμα της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»· καλεί την Επιτροπή να εκδώσει συστάσεις ανά χώρα για τα κράτη μέλη που μπορούν να συμβάλουν στις προσπάθειες για προώθηση της πράσινης απασχόλησης και περιορισμό του οικολογικού αποτυπώματος· καλεί, επιπλέον, την Επιτροπή να ενσωματώσει με προορατικό τρόπο περιβαλλοντικές και κλιματικές παραμέτρους στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, προκειμένου να στηριχθεί η δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας·

59.  καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν στοχευμένες επιδοτήσεις και/ή φοροαπαλλαγές για νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς και για τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που παρέχουν αγαθά και υπηρεσίες υψηλής περιβαλλοντικής προστιθέμενης αξίας, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής μείωσης της περιεκτικότητας σε άνθρακα·

60.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιδείξουν μεγαλύτερη συνεκτικότητα και συνοχή όσον αφορά τις πολιτικές τους και να αναλάβουν ουσιαστικότερες πολιτικές δεσμεύσεις στο ανώτατο επίπεδο σε σχετικούς τομείς, όπως ο φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και η καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής·

61.  καλεί την Επιτροπή να ανανεώσει τη δέσμευσή της υπέρ της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και να εκδώσει χωρίς καθυστέρηση την ενδιάμεση επανεξέτασή της το αργότερο μέχρι το 2015· καλεί την Επιτροπή να επιβεβαιώσει εκ νέου τους στόχους του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, λαμβάνοντας υπόψη τον πίνακα αποτελεσμάτων σχετικά με τις μακροοικονομικές ανισορροπίες και την επανεξέταση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· καλεί την Επιτροπή να προτείνει πιο φιλόδοξους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους για το 2030 και το 2050· τονίζει ότι η ακριβής, μεθοδολογικά θεμελιωμένη και κοινή παρακολούθηση των πράσινων θέσεων εργασίας θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τα κράτη μέλη στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των περιβαλλοντικών και εργασιακών πολιτικών τους και να ενισχύσει τα μέσα που έχουν αναπτυχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την καταγραφή της προόδου και την παρακολούθηση των κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση στο πλαίσιο της στρατηγικής« Ευρώπη 2020»·

62.  τονίζει τις ευκαιρίες που παρέχει η δέσμη μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030 όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας, και τον ρόλο που θα διαδραματίσει στο μέλλον η περιβαλλοντική νομοθεσία όσον αφορά την επίτευξη των μακροπρόθεσμων περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την πράσινη ανάπτυξη·

63.  καλεί την Επιτροπή να θεωρήσει τον τομέα της καινοτομίας ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και να αναπτύξει ενεργές στρατηγικές με στόχο την ορθή διαχείριση των διαδικασιών κοινωνικής μετάβασης και τη διάχυση των οφελών σε ολόκληρη την Ευρώπη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν την εμφάνιση νέων αλυσίδων εφοδιασμού και δικτύων της βιομηχανίας στους τομείς της αποδοτικής χρήσης των πόρων, των αγαθών και των υπηρεσιών μέσω της χάραξης μιας βιώσιμης βιομηχανικής πολιτικής και της θέσπισης κινήτρων για τον μετασχηματισμό των αγορών·

64.  υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη να προετοιμάσουν τις οικονομίες τους για ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με υψηλή αποδοτικότητα πόρων και ενέργειας, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τον πιθανό κίνδυνο μετεγκατάστασης των θέσεων εργασίας και διαρροής άνθρακα λόγω των πολιτικών για το κλίμα·

65.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις διεθνείς προσπάθειες για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας περιβαλλοντικής πολιτικής, η οποία θα είναι σε θέση να περιορίσει τη ζημία που προκαλούν η μετεγκατάσταση της βιομηχανικής παραγωγής εκτός ΕΕ και η διαρροή άνθρακα·

66.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει την πρότασή της για τη μεταρρύθμιση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής (ΣΕΔΕ) το συντομότερο δυνατόν, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να προστατευτούν οι κλάδοι που είναι εκτεθειμένοι σε σημαντικό κίνδυνο «διαρροής άνθρακα»·

67.  ζητεί από την Επιτροπή να συνεκτιμήσει την πράσινη απασχόληση κατά την υλοποίηση της ενεργειακής ένωσης·

Πραγματοποίηση επενδύσεων για τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας

68.  επισημαίνει το γεγονός ότι πρέπει να εφαρμοστεί κατάλληλο μείγμα παρεμβάσεων στο επίπεδο της προσφοράς και της ζήτησης, συνδυάζοντας τη δημιουργία θέσεων εργασίας με αντίστοιχες ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας με βάση τις επιμέρους ανάγκες των διαφόρων τοπικών αγορών εργασίας·

69.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων, την πραγματοποίηση ποιοτικών επενδύσεων που να αποσκοπούν στη δημιουργία κοινωνικών και οικονομικών οφελών, όπως οι βιώσιμες και ποιοτικές θέσεις εργασίας, η ισότητα των φύλων, η ποιοτική εκπαίδευση και η καινοτομία για την προώθηση της μετάβασης στην πράσινη οικονομία και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εστιάσουν τις επενδύσεις σε τομείς με θετικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας, με στόχο τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας με πλήρη κοινωνική προστασία και την καταπολέμηση της ανεργίας· τονίζει ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται πρέπει να συμβάλλουν στη στρατηγική «Ευρώπη 2020» με μετρήσιμο τρόπο· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το ισοζύγιο όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας στους πράσινους τομείς παρέμεινε θετικό σε όλη τη διάρκεια της ύφεσης·

70.  επισημαίνει το γεγονός ότι η πραγματοποίηση επενδύσεων στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης μπορεί να προάγει τη δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας, την τοπική οικονομική ανάπτυξη και τη μείωση της ενεργειακής φτώχειας, και ότι η διασφάλιση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων είναι ο οικονομικά αποδοτικότερος τρόπος εξεύρεσης μακροπρόθεσμων λύσεων στο θέμα της ενεργειακής φτώχειας, η οποία επηρεάζει περίπου 125 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη, καθώς και σημαντικό στοιχείο προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας στην Ευρώπη και η δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας· επαναλαμβάνει ότι η διασφάλιση της ασφάλειας των κτιρίων έχει επίσης ζωτική σημασία από αυτή την άποψη· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει το συντομότερο δυνατόν την πρωτοβουλία «Έξυπνη χρηματοδότηση για έξυπνα κτίρια»·

71.  προτείνει οι στόχοι σχετικά με το κλίμα, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση να θεωρούνται επενδυτικοί στόχοι και βασικές αρχές πολιτικής δράσης·

72.  τάσσεται εναντίον της στήριξης δραστηριοτήτων με αρνητικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι υπονομεύουν τη συνοχή των πολιτικών που είναι απαραίτητη για τη μεγιστοποίηση του δυναμικού της πράσινης απασχόλησης·

73.  θεωρεί ότι οι ποιοτικές επενδύσεις σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες όπως οι τηλεπικοινωνίες, η ενέργεια, οι μεταφορές, η διαχείριση αποβλήτων και υδάτων θα πρέπει να αποσκοπούν στη στήριξη, αφενός, της βιωσιμότητας των διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων και, αφετέρου, της ενσωμάτωσης των πράσινων δεξιοτήτων·

74.  καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητες που προσφέρει το νομικό πλαίσιο για τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία και άλλες πηγές χρηματοδότησης της ΕΕ για την προαγωγή βιώσιμων έργων που ενθαρρύνουν την πράσινη απασχόληση, και να διευκολύνουν όσο το δυνατό περισσότερο την πρόσβαση των τοπικών αρχών στη χρηματοδότηση και τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, με σαφείς, απλούς κανόνες και προσβάσιμα ελάχιστα όρια χρηματοδότησης·

75.  ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τη μετεκλογική αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) το 2016 ως ευκαιρία για την προώθηση της μετάβασης σε μια πράσινη οικονομία·

76.  σημειώνει ότι η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) διατίθεται για τη στήριξη της πράσινης οικονομίας και της απασχόλησης ενώ ενθαρρύνει τις εθνικές κυβερνήσεις και τις αρμόδιες εθνικές υπηρεσίες να χρησιμοποιούν πιο ενεργά αυτήν τη χρηματοδότηση, προκειμένου να δοθεί ώθηση στη δημιουργία οικονομικά αποδεκτών και οικονομικά βιώσιμων πράσινων θέσεων εργασίας·

77.  σημειώνει ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά τον οικολογικό προσανατολισμό της οικονομίας, και ενθαρρύνει την Ένωση και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανταλλαγή ιδεών, γνώσεων, εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών σε αυτόν τον τομέα, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση·

78.  προτρέπει τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα να χρησιμοποιούν μέσα όπως ο οικολογικός σχεδιασμός, το οικολογικό σήμα, το EMAS και οι πράσινες δημόσιες συμβάσεις (GPP), καθότι αυτά μπορούν να στηρίξουν την πράσινη οικονομία και, κατά συνέπεια, να συμβάλουν στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας· καλεί την Επιτροπή να προσφέρει εργαλεία καθοδήγησης, προκειμένου να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά για την πλήρη υιοθέτηση των εν λόγω εθελοντικών μέσων·

79.  ζητεί από τα κράτη μέλη να εστιάσουν στην εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου με βάση το ευρωπαϊκό πρότυπο (ISO 14000)·

Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)

80.  υποστηρίζει τους στόχους του πράσινου σχεδίου δράσης για τις ΜΜΕ και τις δράσεις του που επικεντρώνονται στις ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου Αριστείας για την αποδοτική χρήση των πόρων το οποίο θα συμβουλεύει και θα βοηθά τις ΜΜΕ που επιθυμούν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στην αποδοτική χρήση των πόρων, θα στηρίζει την πράσινη επιχειρηματικότητα, θα αξιοποιεί ευκαιρίες για πιο πράσινες αλυσίδες αξίας και θα διευκολύνει την πρόσβαση των πράσινων ΜΜΕ και πολύ μικρών επιχειρήσεων στην αγορά· θεωρεί ότι οι δραστηριότητες ευαισθητοποίησης και η παροχή τεχνικής βοήθειας έχουν καθοριστική σημασία για την ενεργή συμμετοχή των ΜΜΕ στην κυκλική οικονομία·

81.  υπενθυμίζει ότι οι ΜΜΕ έχουν τεράστιες δυνατότητες δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, ιδίως για τους νέους, προωθώντας ένα διττό σύστημα προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και μαθητείας·

82.  αναγνωρίζει ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) θα μπορούσε να βοηθήσει τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να συμμετέχουν σε δραστηριότητες υψηλού βαθμού περιβαλλοντικής και κοινωνικής καινοτομίας·

83.  σημειώνει ότι τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου όσον αφορά τα πράσινα μέτρα στις ΜΜΕ δείχνουν ότι η εξοικονόμηση ενέργειας και η μείωση των αποβλήτων και της χρήσης πρώτων υλών έχουν καταστεί οικονομικά συμφέροντα μέτρα·

84.  ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει νέα επιχειρηματικά πρότυπα, όπως τις συνεργατικές επιχειρήσεις, με στόχο να ενισχυθεί η αποδοτικότητα των διαδικασιών παραγωγής και διανομής, να υιοθετηθούν καινοτόμες λύσεις για την εξοικονόμηση πόρων και να διατίθενται πιο βιώσιμα προϊόντα και υπηρεσίες·

85.  επισημαίνει ότι οι ΜΜΕ μπορούν να δημιουργήσουν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας μόνον εφόσον διατίθενται ευνοϊκές ευκαιρίες παροχής κινήτρων μέσω της πράσινης οικονομίας·

86.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα πράσινα κίνητρα για τις ΜΜΕ θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο εκεί όπου χρειάζεται περισσότερο·

87.  σημειώνει ότι οι ΜΜΕ και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αποτελούν βασικούς μοχλούς δημιουργίας θέσεων εργασίας στην Ευρώπη· τονίζει ότι οι ΜΜΕ και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις κατά την εκμετάλλευση των ευκαιριών απασχόλησης της πράσινης μετάβασης, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, την κατάρτιση και τη γεφύρωση του χάσματος των δεξιοτήτων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν φιλόδοξα μέτρα για την παροχή στήριξης με στόχο τη διευκόλυνση της δημιουργίας πράσινων θέσεων εργασίας στις ΜΜΕ και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων μέτρων στοχευμένης ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης, τεχνικής βοήθειας και πρόσβασης σε χρηματοδότηση και κατάρτιση·

88.  επισημαίνει ότι μια πιο πράσινη αλυσίδα αξίας, η οποία περιλαμβάνει την ανακατασκευή, την επισκευή, τη συντήρηση, την ανακύκλωση και τον οικολογικό σχεδιασμό, μπορεί να προσφέρει σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες σε πολλές ΜΜΕ·

o
o   o

89.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0584. (2) ΕΕ C 251 E της 31.8.2013, σ. 75. (3) ΕΕ C 308 E της 20.10.2011, σ. 6.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Ιουλίου 2015 σχετικά με τη φοροαποφυγή και τη φοροδιαφυγή ως προκλήσεις για τη διακυβέρνηση, την κοινωνική προστασία και την ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες χώρες (2015/2058(INI))

P8_TA(2015)0265 A8-0184/2015

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Μοντερέι (2002), τη διάσκεψη για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης στη Ντόχα (2008), τη δήλωση του Παρισιού (2005) και το σχέδιο δράσης της Άκκρα (2008),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα 68/204 και 68/279 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την Τρίτη Διεθνή Διάσκεψη για τη Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως τις 16 Ιουλίου 2015 στην Αντίς Αμπέμπα (Αιθιοπία),

–  έχοντας υπόψη τις εργασίες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών για τη Διεθνή Συνεργασία σε Φορολογικά θέματα(1),

–  έχοντας υπόψη το υπόδειγμα σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών περί διπλής φορολόγησης μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2005/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Απριλίου 2010, με τίτλο «Φορολογία και Ανάπτυξη, Συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα» (COM(2010)0163),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2015, με τίτλο «Παγκόσμια εταιρική σχέση για την εξάλειψη της φτώχειας και τη βιώσιμη ανάπτυξη μετά το 2015» (COM(2015)0044),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Μαρτίου 2015, «σχετικά με τη φορολογική διαφάνεια για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής» (COM(2015)0136),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 21ης Μαΐου 2013, σχετικά με την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Μαρτίου 2011, σχετικά με τη φορολογία και την ανάπτυξη - συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 10ης Φεβρουαρίου 2010, σχετικά με την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Οκτωβρίου 2013, σχετικά με τη διαφθορά στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα: οι επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα σε τρίτες χώρες(7),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με την προώθηση της ανάπτυξης μέσω υπεύθυνων επιχειρηματικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της εξορυκτικής βιομηχανίας στις αναπτυσσόμενες χώρες(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με την ΕΕ και το παγκόσμιο πλαίσιο ανάπτυξης μετά το 2015(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Μαρτίου 2014, σχετικά με την έκθεση της ΕΕ του 2013 για τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής(10),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 208 ΣΛΕΕ, με το οποίο ορίζεται ως κύριος στόχος της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ η εξάλειψη της φτώχειας και θεσπίζεται η αρχή της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A8-0184/2015),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές, ήτοι όλες οι μη καταγεγραμμένες ιδιωτικές χρηματοοικονομικές εκροές που αφορούν κεφάλαια που αποκομίζονται, μεταβιβάζονται ή χρησιμοποιούνται παράνομα, συνήθως προέρχονται από δραστηριότητες φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, όπως οι καταχρηστικές τιμές μεταβίβασης, ενάντια στην αρχή σύμφωνα με την οποία οι φόροι πρέπει να καταβάλλονται εκεί όπου έχουν παραχθεί τα κέρδη, καθώς και ότι η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή έχουν χαρακτηριστεί σε όλα τα σημαντικά διεθνή κείμενα και συνέδρια που αφορούν την αναπτυξιακή χρηματοδότηση ως σημαντικά εμπόδια για την κινητοποίηση εγχώριων εσόδων με στόχο την ανάπτυξη·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση του 2014 της Global Financial Integrity, το συνολικό ποσό των άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) και της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ) από το 2003 έως το 2012 είναι λίγο μικρότερο από το ποσό των παράνομων εκροών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές είναι περίπου δεκαπλάσιες από το ποσό της ενίσχυσης που λαμβάνουν οι αναπτυσσόμενες χώρες το οποίο πρέπει να αποσκοπεί στην εξάλειψη της φτώχειας, την ευημερία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αποτελώντας ετήσια παράνομη διαρροή κεφαλαίων από τις αναπτυσσόμενες χώρες ύψους περίπου 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποκόμιση δημόσιων εσόδων από τη δραστηριότητα των εξορυκτικών βιομηχανιών είναι καίριας σημασίας για την αναπτυξιακή στρατηγική πολλών αναπτυσσόμενων χωρών, και ιδίως των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών (ΛΑΧ), αλλά το δυναμικό που προσφέρει η εξορυκτική βιομηχανία για την αύξηση των φορολογικών εσόδων δεν αξιοποιείται όπως πρέπει, λόγω της ανεπάρκειας των φορολογικών κανόνων ή των δυσκολιών εφαρμογής τους, δεδομένου ότι οι διευθετήσεις μεταξύ των κυβερνήσεων αναπτυσσόμενων χωρών και των εταιριών που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη δεν συμμορφώνονται συνήθως προς γενικούς κανόνες και η διαπραγμάτευσή τους γίνεται αδιαφανώς και χωρίς σαφείς κατευθυντήριες γραμμές·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη μεγάλων άτυπων τομέων στις οικονομίες των αναπτυσσόμενων χωρών καθιστά τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης σχεδόν αδύνατη και ότι, σε χώρες στις οποίες μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού ζει σε συνθήκες φτώχειας, ένα σημαντικό ποσοστό του ΑΕγχΠ δεν είναι φορολογήσιμο·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δίκαια, ισορροπημένα, αποδοτικά και διαφανή φορολογικά καθεστώτα παρέχουν ζωτική χρηματοδότηση στις κυβερνήσεις για την κάλυψη των δικαιωμάτων των πολιτών σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση για όλους, καθώς και ότι οι αποτελεσματικές αναδιανεμητικές φορολογικές πολιτικές συμβάλλουν στη μείωση των συνεπειών των εντεινόμενων ανισοτήτων, που πλήττουν εκείνους που έχουν τις περισσότερες ανάγκες·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τη UNCTAD, το 30 % περίπου των διασυνοριακών εταιρικών επενδυτικών τίτλων περνούν μέσω ενδιάμεσων χωρών πριν καταλήξουν στον προορισμό τους ως παραγωγικά στοιχεία ενεργητικού·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φορολογικά έσοδα εταιρειών συνιστούν σημαντικό μερίδιο του εθνικού εισοδήματος των αναπτυσσόμενων χωρών, λόγος για τον οποίο πλήττονται ιδιαίτερα από την εταιρική φοροαποφυγή, και ότι τα τελευταία χρόνια οι αναπτυσσόμενες χώρες μειώνουν συνεχώς τους φορολογικούς συντελεστές εταιρικής φορολόγησης·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορολογικοί παράδεισοι και οι επικράτειες στις οποίες επικρατεί το απόρρητο και δεν δημοσιοποιούνται τραπεζικές ή οικονομικές πληροφορίες, σε συνδυασμό με καθεστώτα «μηδενικής φορολόγησης» για την προσέλκυση κεφαλαίων και εσόδων που θα έπρεπε να έχουν φορολογηθεί σε άλλες χώρες, δημιουργούν επιβλαβή φορολογικό ανταγωνισμό, υπονομεύουν τη δικαιοσύνη των φορολογικών συστημάτων και στρεβλώνουν το εμπόριο και τις επενδύσεις, πλήττοντας ιδίως τις αναπτυσσόμενες χώρες, με τις απώλειες των φορολογικών εσόδων να εκτιμώνται ετησίως σε 189 δισ. δολάρια ΗΠΑ·

Θ.  έχοντας υπόψη ότι η φορολογία μπορεί να αποτελέσει αξιόπιστη και διαρκή πηγή χρηματοδότησης για τις αναπτυσσόμενες χώρες και προσφέρει το πλεονέκτημα της σταθερότητας σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς μηχανισμούς χρηματοδότησης της ανάπτυξης όπως τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους, μόνο εφόσον υπάρχει ένα δίκαιο, ισορροπημένο, αποδοτικό και διαφανές φορολογικό καθεστώς, μια αποτελεσματική και αποδοτική φορολογική διοίκηση που προωθεί τη φορολογική συμμόρφωση και μια υπόλογη και υπεύθυνη χρήση των δημοσίων εσόδων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πιθανά οφέλη της αποδοτικής και διαφανούς φορολόγησης και φορολογικής πολιτικής υπερβαίνουν την αύξηση των διαθέσιμων πόρων για την προώθηση της ανάπτυξης και έχουν θετικές άμεσες επιπτώσεις στη χρηστή διακυβέρνηση και τη συγκρότηση του κράτους, ενισχύοντας τους δημοκρατικούς θεσμούς, το κράτος δικαίου και το κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ κράτους και πολιτών, ώστε να δημιουργηθεί μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ φόρων, δημόσιων και κοινωνικών υπηρεσιών και προσπαθειών για την προώθηση της σταθερότητας των κρατικών προϋπολογισμών, προωθώντας τη μακροπρόθεσμη απεξάρτηση από την εξωτερική βοήθεια και επιτρέποντας στις αναπτυσσόμενες χώρες να αναλαμβάνουν την κυριότητα και την ευθύνη των εθνικών στόχων και των επιλογών πολιτικής τους·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάγκη για αύξηση των εγχώριων εσόδων έχει καταστεί πιο πιεστική λόγω της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσό των πόρων που συγκεντρώνεται σε αναπτυσσόμενες χώρες μέσω της κινητοποίησης εγχώριων εσόδων αυξάνεται σταθερά και έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος εν προκειμένω, με τη βοήθεια των διεθνών δωρητών·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν μείζονες πολιτικούς, διοικητικούς και τεχνικούς περιορισμούς στην προσπάθεια για αύξηση των φορολογικών εσόδων, λόγω ανεπαρκών ανθρώπινων και οικονομικών πόρων για την είσπραξη φόρων, ελλιπούς διοικητικής ικανότητας για την αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας της είσπραξης φόρων από διεθνικές εταιρείες, έλλειψης ικανοτήτων και υποδομών για την είσπραξη φόρων, διαρροής ειδικευμένου προσωπικού από τις φορολογικές διοικήσεις, διαφθοράς, μη νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος, μη συμμετοχής στη διεθνή φορολογική συνεργασία, άνισης κατανομής των εσόδων και κακής φορολογικής διακυβέρνησης·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ το σημερινό παγκόσμιο πλαίσιο απελευθέρωσης του εμπορίου και η προοδευτική κατάργηση των εμπορικών φραγμών κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αυξήσει τον όγκο των διασυνοριακών συναλλαγών εμπορευμάτων, έχουν επίσης δημιουργήσει δυσκολίες για τις αναπτυσσόμενες χώρες, και ιδίως τις ΛΑΧ, που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τους φόρους στο εμπόριο, για να καλύψουν τη μείωση των φόρων επί των εμπορικών συναλλαγών και τη στροφή σε άλλους τύπους εγχώριων πόρων, ιδίως ενός ισορροπημένου μείγματος φόρου·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τα τελευταία έτη έχει σημειωθεί αύξηση του αριθμού των φορολογικών συμφωνιών μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, οι οποίες έχουν χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της φορολόγησης των διασυνοριακών μεταφορών κεφαλαίων, τον περιορισμό της ικανότητας των αναπτυσσόμενων χωρών όσον αφορά την κινητοποίηση εγχώριων πόρων και τη δημιουργία πιθανών οδών μέσω των οποίων οι πολυεθνικές εταιρείες μπορούν να αποφεύγουν τη φορολόγησή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε μια πρόσφατη εκτίμηση επιπτώσεων που διεξήχθη από τις αρχές των Κάτω Χωρών διαπιστώθηκε ότι το ολλανδικό φορολογικό σύστημα διευκόλυνε τη φοροαποφυγή σε επίπεδο φόρων παρακράτησης, με αποτέλεσμα τα διαφυγόντα κεφάλαια και τόκοι από την παρακράτηση φορολογικών εσόδων στις αναπτυσσόμενες χώρες να ανέρχονται σε 150 - 550 εκατομμύρια ευρώ ετησίως·(11)

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, συγκριτικά, οι αναπτυσσόμενες χώρες συγκεντρώνουν σημαντικά λιγότερα έσοδα από ό,τι οι προηγμένες οικονομίες (με τον λόγο των φόρων προς το ΑΕγχΠ να κυμαίνεται μεταξύ 10 και 20 %, σε αντίθεση με το ποσοστό 30 έως 40 % των οικονομιών του ΟΟΣΑ) και χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά περιορισμένες φορολογικές βάσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίστανται σημαντικές δυνατότητες διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και αύξησης του ποσού των φορολογικών εσόδων, προκειμένου να παρασχεθούν τα απαραίτητα μέσα για σημαντικές κρατικές υποχρεώσεις·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες προσπαθούν να προσελκύσουν επενδύσεις προσφέροτας διάφορα φορολογικά κίνητρα και απαλλαγές, που δεν είναι διαφανείς και δεν βασίζονται σε κατάλληλες αναλύσεις κόστους-οφέλους, με αποτέλεσμα συχνά να μην κατορθώνουν να προσελκύσουν πραγματικές και βιώσιμες επενδύσεις, δημιουργώντας ανταγωνισμό μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών για την προσφορά της πλέον ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης, που οδηγεί σε αρνητικά αποτελέσματα όσον αφορά την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των φορολογικών συστημάτων και σε επιζήμιο φορολογικό ανταγωνισμό·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν ήδη δεσμευτεί να διαθέτουν το 0,7% του ΑΕΕ τους ως επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια (ΕΑΒ), και λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσό της ενίσχυσης για τη στήριξη της κινητοποίησης εγχώριων πόρων εξακολουθεί να είναι χαμηλό — αντιπροσωπεύει λιγότερο από το ένα τοις εκατό της συνολικής ΕΑΒ το 2011 — και ότι εκτιμάται πως μόνο περίπου 0,1% (118,4 εκατ. δολάρια ΗΠΑ) της ΕΑΒ κατευθύνθηκε στην ανάπτυξη ικανοτήτων στον φορολογικό τομέα το 2012·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν μπορούν να επιτύχουν ούτε το ελάχιστο απαιτούμενο επίπεδο φορολογίας για τη χρηματοδότηση της βασικής λειτουργίας τους, των δημοσίων υπηρεσιών τους και των προσπαθειών τους για τη μείωση της φτώχειας·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (ΕΤΑΑ) καιοι οργανισμοί των κρατών μελών για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης στηρίζουν τις ιδιωτικές εταιρείες σε αναπτυσσόμενες χώρες άμεσα, με τη χορήγηση δανείων, ή έμμεσα, με την υποστήριξη χρηματοοικονομικών διαμεσολαβητών όπως οι εμπορικές τράπεζες και τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια τα οποία, στη συνέχεια, δανείζουν ή επενδύουν σε επιχειρήσεις·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να εκπροσωπούνται καλύτερα στις υφιστάμενες δομές και διαδικασίες διεθνούς φορολογικής συνεργασίας, προκειμένου να συμμετέχουν επί ίσοις όροις στη διαμόρφωση και τη μεταρρύθμιση των διεθνών φορολογικών πολιτικών·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τη διεθνή συνεργασία σε φορολογικά θέματα είναι επικουρικό όργανο του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου, που αποδίδει ιδιαίτερη προσοχή στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις χώρες με μεταβατικές οικονομίες·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση επαρκών δημόσιων χρηματοδοτικών πόρων μπορεί να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στην προώθηση πιο ισότιμων κοινωνιών, που θα απορρίπτουν τις διακρίσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών και θα παρέχουν ιδιαίτερη στήριξη στα παιδιά και σε άλλες ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες·

1.  καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει άμεσα ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης, υπό τη μορφή ανακοίνωσης, για τη στήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής και τη θέσπιση δίκαιων, ισορροπημένων, αποδοτικών και διαφανών φορολογικών συστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη το έργο της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ πριν από τη διάσκεψη για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης που θα λάβει χώρα στην Αντίς Αμπέμπα, στην Αιθιοπία, από τις 13 έως τις 16 Ιουλίου 2015, καθώς και τις επιπτώσεις που έχουν για τις αναπτυσσόμενες χώρες οι διεθνείς φορολογικές συμφωνίες·

2.  επαναλαμβάνει ότι η αποτελεσματική κινητοποίηση των εγχώριων πόρων και η ενίσχυση των φορολογικών συστημάτων θα αποτελέσουν απαραίτητο παράγοντα για την επίτευξη του πλαισίου μετά το 2015, το οποίο θα αντικαταστήσει τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας (ΑΣΧ) και το οποίο αποτελεί βιώσιμη στρατηγική για την αντιμετώπιση της εξάρτησης από την εξωτερική βοήθεια σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, και ότι αποτελεσματικά και δίκαια φορολογικά συστήματα έχουν καίρια σημασία για την εξάλειψη της φτώχειας, την καταπολέμηση των ανισοτήτων, τη χρηστή διακυβέρνηση και την οικοδόμηση του κράτους· υπενθυμίζει ότι ορισμένες διεθνικές οικονομικές δραστηριότητες έχουν επηρεάσει την ικανότητα των χωρών να παράγουν εγχώρια κρατικά έσοδα και να επιλέγουν τη φορολογική τους διάρθρωση, ενώ η αύξηση της κινητικότητας των κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τη χρήση φορολογικών παραδείσων, έχει σε μεγάλο βαθμό αλλοιώσει τις συνθήκες φορολόγησης· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για το επίπεδο της διαφθοράς και της μη διαφανούς δημόσιας διοίκησης, το οποίο εμποδίζει την επένδυση των φορολογικών εσόδων υπέρ της συγκρότησης του κράτους, των δημόσιων υπηρεσιών ή των δημόσιων υποδομών·

3.  σημειώνει ότι οι φορολογικοί πόροι παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα ως αναλογία του ΑΕγχΠ στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, με αποτέλεσμα οι χώρες αυτές να είναι ιδιαιτέρως ευάλωτες σε δραστηριότητες φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής μεμονωμένων φορολογουμένων και εταιρειών· τονίζει ότι αυτό συνιστά σημαντική οικονομική απώλεια για τις αναπτυσσόμενες χώρες, που ενθαρρύνει τη διαφθορά και ζημιώνει την αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ, και ότι η λήψη κατάλληλων μέτρων σε εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο κατά των πρακτικών αυτών πρέπει να αποτελέσει κύρια προτεραιότητα της ΕΕ και των κρατών μελών της, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν οι αναπτυσσόμενες χώρες όσον αφορά την πρόσβαση στα φορολογικά τους έσοδα· πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην καθοδήγηση των διεθνών προσπαθειών προς την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων, της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, δίνοντας το σωστό παράδειγμα, και ότι πρέπει να συνεργαστεί με τις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιθετικές πρακτικές φοροαποφυγής από ορισμένες διεθνικές εταιρείες, καθώς και για την ανεύρεση τρόπων που θα τις βοηθήσουν να αντεπεξέλθουν στις πιέσεις που τους ασκούνται για να συμμετάσχουν στον φορολογικό ανταγωνισμό·

Σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής στις αναπτυσσόμενες χώρες

4.  παροτρύνει την Επιτροπή να λάβει συγκεκριμένα και αποτελεσματικά μέτρα για να στηρίξει τις αναπτυσσόμενες χώρες και τα περιφερειακά φορολογικά διοικητικά πλαίσια, όπως το αφρικανικό φόρουμ φορολογικής διοίκησης και το διαμερικανικό κέντρο φορολογικών διοικήσεων, στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, στην ανάπτυξη δίκαιων, ισορροπημένων, αποδοτικών και διαφανών φορολογικών πολιτικών, στην προώθηση διοικητικών μεταρρυθμίσεων και στην αύξηση του μεριδίου, όσον αφορά τη βοήθεια και την ανάπτυξη, της οικονομικής και τεχνικής βοήθειας προς τις εθνικές φορολογικές διοικήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών· πιστεύει ότι η υποστήριξη αυτή θα πρέπει να διατεθεί για την ενίσχυση των δικαστικών αρχών και των υπηρεσιών καταπολέμησης της διαφθοράς στις αναπτυσσόμενες χώρες· ζητεί τον συνδυασμό εμπειρογνωμοσύνης του δημόσιου τομέα κρατών μελών της ΕΕ και δικαιούχων χωρών, προκειμένου να αναβαθμιστούν οι δραστηριότητες συνεργασίας και να επιτευχθούν, παράλληλα, συγκεκριμένα προσωρινά αποτελέσματα για τις δικαιούχες χώρες· υποστηρίζει τη διοργάνωση εργαστηρίων, εκπαιδευτικών συνεδριών, αποστολών εμπειρογνωμόνων, επισκέψεων μελέτης και την παροχή συμβουλευτικών οδηγιών·

5.  ζητεί από την Επιτροπή να τοποθετήσει τη χρηστή διακυβέρνηση στον φορολογικό τομέα και τη δίκαιη, ισορροπημένη, αποδοτική και διαφανή είσπραξη φόρων σε περίοπτη θέση στο θεματολόγιο του πολιτικού διαλόγου (πολιτική, ανάπτυξη και εμπόριο), καθώς και σε όλες τις συμφωνίες αναπτυξιακής συνεργασίας με τις χώρες εταίρους, αυξάνοντας τη συμμετοχή των εγχώριων φορέων στις συμφωνίες και τη λογοδοσία τους, διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον στο οποίο τα εθνικά κοινοβούλια θα μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην κατάρτιση και την παρακολούθηση των εθνικών προϋπολογισμών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα εγχώρια έσοδα και τα φορολογικά θέματα, και υποστηρίζοντας τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στη διασφάλιση του δημόσιου ελέγχου της φορολογικής διακυβέρνησης και της παρακολούθησης υποθέσεων φορολογικής απάτης, μέσω και της συγκρότησης αποτελεσματικών συστημάτων για την προστασία των καταγγελλόντων και των δημοσιογραφικών πηγών·

6.  ζητεί επειγόντως να καθίστανται δημόσια διαθέσιμες, σε μορφότυπο ανοικτών δεδομένων, πληροφορίες για την πραγματική κυριότητα εταιρειών, καταπιστευμάτων και άλλων οργανισμών, προκειμένου να αποφευχθεί η χρήση ανώνυμων επιχειρήσεων-προπετασμάτων και παρόμοιων νομικών οντοτήτων για τη νομιμοποίηση παράνομων εσόδων, τη χρηματοδότηση παράνομων ή τρομοκρατικών δραστηριοτήτων, τη συγκάλυψη της ταυτότητας διεφθαρμένων και εγκληματιών και την απόκρυψη της κλοπής δημόσιων κεφαλαίων και κερδών από παράνομη διακίνηση και από φοροδιαφυγή· επιπλέον, πιστεύει ότι όλες οι χώρες πρέπει τουλάχιστον να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν πλήρως τις συστάσεις της ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (FAFT) κατά της νομιμοποίησης παράνομων εσόδων·

7.  καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την αρχή σύμφωνα με την οποία εισηγμένες ή μη εισηγμένες πολυεθνικές εταιρείες όλων των χωρών και όλων των κλάδων, και ιδίως εκείνες οι εταιρείες που εξορύσσουν φυσικούς πόρους, πρέπει να υιοθετήσουν ως πρότυπο την υποβολή εκθέσεων για κάθε χώρα χωριστά, απαιτώντας από αυτές να δημοσιεύουν, ως τμήμα της ετήσιας ανά χώρα έκθεσής τους για κάθε έδαφος στο οποίο λειτουργούν, τις επωνυμίες όλων των θυγατρικών, τις οικονομικές επιδόσεις τους, σχετικές φορολογικές πληροφορίες, τα περιουσιακά στοιχεία και τον αριθμό εργαζομένων, και να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες αυτές θα είναι διαθέσιμες στο κοινό, αλλά να ελαχιστοποιήσουν τον διοικητικό φόρτο εξαιρώντας από τη ρύθμιση αυτή τις πολύ μικρές επιχειρήσεις· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση για την αντίστοιχη τροποποίηση της λογιστικής οδηγίας· υπενθυμίζει ότι η δημόσια διαφάνεια αποτελεί ζωτικής σημασίας βήμα για τη διόρθωση του υφιστάμενου φορολογικού συστήματος και την οικοδόμηση της εμπιστοσύνης των πολιτών· ζητεί από τον ΟΟΣΑ να συστήσει σε όλες τις πολυεθνικές εταιρείες τη δημοσιοποίηση του προτεινόμενου προτύπου του για την υποβολή χωριστών ανά χώρα εκθέσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλες οι φορολογικές αρχές σε όλες τις χώρες θα έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε αναλυτικές πληροφορίες ώστε να μπορούν να αξιολογούν κινδύνους σε σχέση με τις τιμές μεταβίβασης και να είναι σε θέση να καθορίσουν τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο αξιοποίησης των ελεγκτικών πόρων· υπογραμμίζει ότι οι φοροαπαλλαγές και τα πλεονεκτήματα που χορηγούνται σε ξένους επενδυτές μέσω διμερών φορολογικών συμφωνιών παρέχουν στις πολυεθνικές εταιρείες αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι στις εγχώριες επιχειρήσεις, και ιδίως τις ΜΜΕ·

8.  ζητεί να αναθεωρηθούν οι φορολογικές προϋποθέσεις και κανονιστικές διατάξεις βάσει των οποίων λειτουργούν οι εξορυκτικές βιομηχανίες· ζητεί από την ΕΕ να αυξήσει τη βοήθεια που παρέχει σε αναπτυσσόμενες χώρες με στόχο την κατάλληλη φορολόγηση την εξόρυξη φυσικών πόρων, την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης των κυβερνήσεων των χωρών υποδοχής ώστε να αποκομίζουν περισσότερα κέρδη από τη βάση των φυσικών τους πόρων και την προώθηση της διαφοροποίησης της οικονομίας τους· υποστηρίζει την Πρωτοβουλία για τη Διαφάνεια των Εξορυκτικών Βιομηχανιών (EITI) και την επέκτασή τους στις εταιρείες παραγωγής και τις επιχειρήσεις εμπορίας βασικών προϊόντων·

9.  επικροτεί τη θέσπιση μηχανισμού αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών, που αποτελεί θεμελιώδες εργαλείο για την ενίσχυση της παγκόσμιας διαφάνειας και συνεργασίας στην καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι απαιτείται συνεχής στήριξη όσον αφορά την χρηματοοικονομική και τεχνική εμπειρογνωμοσύνη και χρόνος ώστε να μπορέσουν να διαμορφώσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες την απαιτούμενη ικανότητα για την αποστολή και επεξεργασία πληροφοριών· τονίζει, συνεπώς, πως είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι το νέο παγκόσμιο πρότυπο του ΟΟΣΑ για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών θα συμπεριλαμβάνει μεταβατική περίοδο για τις αναπτυσσόμενες χώρες, αναγνωρίζοντας ότι, εφόσον το πρότυπο αυτό καταστεί αμοιβαίο, οι εν λόγω χώρες που δεν διαθέτουν τους πόρους και τις δυνατότητες να δημιουργήσουν τις κατάλληλες υποδομές συγκέντρωσης, διαχείρισης και διάδοσης των απαιτούμενων πληροφοριών, μπορεί στην πράξη να εξαιρούνται· επιπρόσθετα, θεωρεί ότι πρέπει να προβλεφθεί ένα ενιαίο πρότυπο εμπιστευτικότητας·

10.  ζητεί τη θέσπιση, πριν το τέλος του 2015, ενός διεθνώς αποδεκτού ορισμού για τους φορολογικούς παραδείσους και κυρώσεων για τις επιχειρήσεις που τους χρησιμοποιούν και την κατάρτιση μαύρης λίστας με τις χώρες -περιλαμβανομένων και χωρών εντός της ΕΕ- που δεν καταπολεμούν ή που αποδέχονται τη φοροδιαφυγή· καλεί την ΕΕ να υποστηρίξει τον οικονομικό μετασχηματισμό των αναπτυσσόμενων χωρών που λειτουργούν ως φορολογικοί παράδεισοι· ζητεί από τα κράτη μέλη με εξαρτώμενα εδάφη και περιοχές που δεν ανήκουν στην Ένωση να συνεργαστούν με τις διοικήσεις των εν λόγω εδαφών και περιοχών για την υιοθέτηση των αρχών της φορολογικής διαφάνειας και να διασφαλίσουν ότι κανένα από αυτά τα εδάφη δεν θα λειτουργεί ως φορολογικός παράδεισος·

11.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της να εξασφαλίσουν ότι, κατά τη διαπραγμάτευση φορολογικών συνθηκών με αναπτυσσόμενες χώρες, πρέπει το εισόδημα ή τα κέρδη που προέρχονται από διασυνοριακές δραστηριότητες να φορολογούνται στη χώρα-πηγή, εκεί όπου αποκτάται ή δημιουργείται η αξία· τονίζει, στην κατεύθυνση αυτήν, ότι το υπόδειγμα φορολογικής σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών εξασφαλίζει μια δίκαιη κατανομή φορολογικών δικαιωμάτων μεταξύ χωρών πηγής και χωρών εγκατάστασης· τονίζει ότι, κατά τη διαπραγμάτευση φορολογικών συμφωνιών, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της πρέπει να συμμορφώνονται με την αρχή της συνοχής πολιτικής για την ανάπτυξη όπως ορίζεται στο άρθρο 208 ΣΛΕΕ·

12.  παροτρύνει την Επιτροπή και όλα τα κράτη μέλη, ακολουθώντας το παράδειγμα ορισμένων κρατών μελών, να πραγματοποιήσουν μελέτες αντικτύπου των ευρωπαϊκών φορολογικών πολιτικών επί των αναπτυσσόμενων χωρών και να ανταλλάσσουν «βέλτιστες πρακτικές», προκειμένου να ενισχυθεί η συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής και να ληφθούν καλύτερα υπόψη οι αρνητικές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και οι ιδιαίτερες ανάγκες των χωρών αυτών· επιδοκιμάζει, στο πλαίσιο αυτό, το αναθεωρημένο σχέδιο δράσης της Επιτροπής σχετικά με την φοροδιαφυγή και την φοροαποφυγή, που πρόκειται να παρουσιαστεί στη διάρκεια του 2015, και καλεί τα κράτη μέλη να καταλήξουν γρήγορα σε συμφωνία σχετικά με μια κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών·

13.  υποστηρίζει σθεναρά το φάσμα των υφιστάμενων διεθνών πρωτοβουλιών για τη μεταρρύθμιση του παγκόσμιου συστήματος, στις οποίες περιλαμβάνεται η πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ σχετικά με τη διάβρωση της φορολογικής βάσης και τη μεταφορά των κερδών, εστιάζοντας κυρίως στην αύξηση της συμμετοχής των αναπτυσσόμενων χωρών στις δομές και διαδικασίες της διεθνούς φορολογικής συνεργασίας· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η Φορολογική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών θα μετατραπεί σε ένα πραγματικό διακυβερνητικό σώμα, θα διαθέτει επαρκείς πρόσθετους πόρους στο πλαίσιο του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου του ΟΗΕ, ώστε να εξασφαλίζεται ότι όλες οι χώρες μπορούν να συμμετέχουν ισότιμα στην διατύπωση και μεταρρύθμιση των παγκόσμιων φορολογικών πολιτικών· τονίζει ότι θα πρέπει να θεσπιστούν κυρώσεις τόσο για μη συνεργάσιμες επικράτειες όσο και για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν σε φορολογικούς παραδείσους·

14.  τονίζει ότι η διάθεση επαρκών δημόσιων πόρων μπορεί να συμβάλει στη διόρθωση της ανισότητας μεταξύ των φύλων και να κάνει δυνατή την καλύτερη υποστήριξη των παιδιών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και αναγνωρίζει ότι ενώ η φοροδιαφυγή έχει αντίκτυπο στην ευημερία ατόμων, είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για τα φτωχά και χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά, σε πολλά από τα οποία εκπροσωπούνται δυσανάλογα οι γυναίκες·

15.  σημειώνει με ανησυχία ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκονται σε πολύ αδύναμη διαπραγματευτική θέση έναντι κάποιων ξένων άμεσων επενδυτών· κρίνει ότι οι εταιρείες πρέπει να υποχρεώνονται να αναλαμβάνουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις σε σχέση με τις θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις των επενδύσεών τους για την τοπική ή/και εθνική κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της χώρας υποδοχής· ζητεί από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τις κυβερνήσεις εταίρους να διασφαλίσουν ότι τα φορολογικά κίνητρα δεν προσφέρουν πρόσθετες δυνατότητες φοροαποφυγής· υπογραμμίζει ότι τα κίνητρα πρέπει να καταστούν πιο διαφανή και είναι επιθυμητό να κατευθύνονται προς την προώθηση των επενδύσεων στη βιώσιμη ανάπτυξη·

16.  καλεί την ΕΤΕπ και την ΕΤΑΑ, καθώς και τα αναπτυξιακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των κρατών μελών, να παρακολουθούν και να εξασφαλίσουν ότι οι εταιρείες ή άλλες νομικές οντότητες που λαμβάνουν στήριξη δεν συμμετέχουν σε φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή με τη χρήση ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών εγκατεστημένων σε υπεράκτια κέντρα και φορολογικούς παραδείσους, ούτε διευκολύνουν τις παράνομες ροές κεφαλαίων, καθώς και να αναβαθμίσουν την πολιτική τους περί διαφάνειας, μέσω, για παράδειγμα, της δημοσιοποίησης όλων των εκθέσεων και ερευνών τους· καλεί την ΕΤΕπ να επιδεικνύει τη δέουσα επιμέλεια, να απαιτεί την υποβολή ετήσιων ανά χώρα εκθέσεων από τους πελάτες της, να εντοπίζει την πραγματική ιδιοκτησία των δικαιούχων και να επαληθεύει τις τιμές μεταβίβασης, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια των επενδύσεών της και να προλαμβάνεται η φοροαποφυγή και η φοροδιαφυγή·

o
o   o

17.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) http://www.un.org/esa/ffd/tax/ (2) http://www.un.org/esa/ffd/tax/unmodel.htm (3) ΕΕ L 309 της 25.11.2005, σ. 15. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0205. (5) ΕΕ C 199 E της 7.7.2012, σ. 37. (6) ΕΕ C 341 Ε της 16.12.2010, σ. 29. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0394. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0163. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2014)0059. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0251. (11) «Evaluation issues in financing for development Analysing effects of Dutch corporate tax policy on developing countries», μελέτη που ανατέθηκε από το τμήμα αξιολόγησης πολιτικής και επιχειρήσεων του Υπουργείου Εξωτερικών των Κάτω Χωρών, Νοέμβριος 2013·