Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για την έγκριση της σύναψης από την Eurojust της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της Eurojust και της Σερβίας (10334/2019 – C9-0041/2019 – 2019/0807(CNS))

P9_TA(2019)0023 A9-0009/2019

(Διαβούλευση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο του Συμβουλίου (10334/2019),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 39 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, και το άρθρο 9 του πρωτοκόλλου αριθ. 36 σχετικά με τις μεταβατικές διατάξεις, σύμφωνα με τα οποία κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C9-0041/2019),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 28ης Φεβρουαρίου 2002, σχετικά με τη σύσταση της Eurojust προκειμένου να ενισχυθεί η καταπολέμηση των σοβαρών μορφών εγκλήματος(1) και ιδίως το άρθρο 26α παράγραφος 2,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 82 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A9-0009/2019),

1.  εγκρίνει το σχέδιο του Συμβουλίου·

2.  καλεί το Συμβούλιο, εφόσον προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

3.  ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στο κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 63 της 6.3.2002, σ. 1.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με τη θέση του Συμβουλίου επί του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2019: Μείωση των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις δαπανών και την επικαιροποίηση των εσόδων (ίδιοι πόροι) (11733/2019 – C9-0114/2019 – 2019/2037(BUD))

P9_TA(2019)0024 A9-0012/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 314 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 106α της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012(1), και ιδίως το άρθρο 44,

–  έχοντας υπόψη τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2019, που εκδόθηκε οριστικά στις 12 Δεκεμβρίου 2018(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(3),

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(4),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2014/335/ΕΕ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 26ης Μαΐου 2014, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(5),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 2 Ιουλίου 2019 (COM(2019)0610),

–  έχοντας υπόψη τη θέση επί του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019, η οποία εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 3 Σεπτεμβρίου 2019 και διαβιβάστηκε στο Κοινοβούλιο την ίδια ημέρα (11733/2019 – C9‑0114/2019),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 94 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A9-0012/2019),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 αποσκοπεί στην επικαιροποίηση τόσο του σκέλους των δαπανών όσο και του σκέλους των εσόδων του προϋπολογισμού προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι τελευταίες εξελίξεις·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τις δαπάνες, το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 μειώνει τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και τις πιστώσεις πληρωμών των γραμμών του προϋπολογισμού κατά 112 εκατομμύρια EUR και 67,5 εκατομμύρια EUR αντίστοιχα, στον τομέα 1α «Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση», στον τομέα 1β «Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή», και στον τομέα 2 «Βιώσιμη ανάπτυξη – φυσικοί πόροι»· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 επιδιώκει επίσης να αυξήσει κατά 11,9 εκατομμύρια EUR τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και τις πιστώσεις πληρωμών στον τομέα 5, για να προσαρμοσθεί ο προϋπολογισμός του 2019 ορισμένων θεσμικών οργάνων συνεπεία της αναβολής της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έως τις 31 Οκτωβρίου 2019·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τα έσοδα, το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 αφορά την αναθεώρηση των προβλέψεων των παραδοσιακών ιδίων πόρων (ήτοι των τελωνειακών δασμών και των εισφορών του τομέα της ζάχαρης), των βάσεων του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ), και την εγγραφή στον προϋπολογισμό των σχετικών διορθώσεων υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) και της χρηματοδότησής τους, οι οποίες έχουν επιπτώσεις στην κατανομή των συνεισφορών των ιδίων πόρων που καταβάλλουν τα κράτη μέλη στον προϋπολογισμό της Ένωσης·

1.  λαμβάνει υπόψη την πρόταση της Επιτροπής· επαναλαμβάνει τη θέση του σύμφωνα με την οποία θεωρεί ότι ο προϋπολογισμός της Ένωσης είναι πολύ μικρός για να ανταποκριθεί στις πιεστικές ανάγκες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση καθώς και οι πολίτες της·

2.  λαμβάνει υπόψη την επανεξισορρόπηση των ιδίων πόρων που καθίσταται αναγκαία λόγω της αναθεώρησης των προβλέψεων των παραδοσιακών ιδίων πόρων και του ΦΠΑ και των επικαιροποιήσεων της διόρθωσης υπέρ του ΗΒ·

3.  λαμβάνει υπόψη τη θέση του Συμβουλίου επί του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019·

4.  θεωρεί ότι ένα σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού θα πρέπει να έχει έναν και μόνο σκοπό· σημειώνει ότι το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 έχει δύο σκοπούς, δηλαδή να αποδεσμεύσει πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και πιστώσεις πληρωμών για γραμμές του προϋπολογισμού που εμπίπτουν στους τομείς 1α - Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση, 1β - Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, 3 - Ασφάλεια και ιθαγένεια, 4 - Η Ευρώπη στον κόσμο, καθώς και για το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να αυξήσει τον προϋπολογισμό του 2019 ορισμένων θεσμικών οργάνων συνεπεία της αναβολής της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έως τις 31 Οκτωβρίου 2019· σημειώνει ότι ο πιο επείγων σκοπός του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 είναι η προσαρμογή του προϋπολογισμού του 2019 ορισμένων θεσμικών οργάνων συνεπεία της αναβολής της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έως τις 31 Οκτωβρίου 2019· εγκρίνει, συνεπώς, τις εν λόγω προσαρμογές, αλλά απορρίπτει την προτεινόμενη αποδέσμευση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων·

5.  αποφασίζει να τροποποιήσει τη θέση του Συμβουλίου επί του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 όπως επισημαίνεται κατωτέρω·

6.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει νέα πρόταση που θα αποσκοπεί στην αναδιάταξη της πιθανής εξοικονόμησης πιστώσεων που προσδιορίζεται στην πρότασή της για το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 και τυχόν νέων πιστώσεων που δεν θα χρησιμοποιηθούν, για τη χρηματοδότηση βασικών προγραμμάτων της Ένωσης στα οποία παρατηρείται έλλειψη χρηματοδότησης·

7.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα, μαζί με τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα λοιπά ενδιαφερόμενα θεσμικά όργανα και οργανισμούς, καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 1 - 16

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 04 02 63 01 — Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο — Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 12 02 04 — Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ)

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 12 02 05 — Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA)

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 12 02 06 — Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA)

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 13 06 01 — Παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη σε περίπτωση μείζονος φυσικής καταστροφής με σοβαρές επιπτώσεις στις συνθήκες διαβίωσης, στο φυσικό περιβάλλον ή στην οικονομία

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός τρέχοντος οικονομικού έτους, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 18 01 04 05 — Δαπάνες στήριξης για τη στήριξη έκτακτης ανάγκης εντός της Ένωσης

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 18 02 03 — Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex)

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 18 03 01 01 — Ενίσχυση και ανάπτυξη του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου και ενίσχυση της αλληλεγγύης και της κατανομής ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 23 03 01 01 — Πρόληψη των καταστροφών και ετοιμότητα εντός της Ένωσης

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 23 03 02 01 — Ταχεία και αποτελεσματική αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση μειζόνων καταστροφών εντός της Ένωσης

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 23 03 02 02 — Ταχεία και αποτελεσματική αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση μειζόνων καταστροφών σε τρίτες χώρες

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω μιας συνολικής μεταφοράς προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 33 03 05 — Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO)

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 40 02 41 — Διαχωριζόμενες πιστώσεις

Τα ποσά τροποποιούνται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά των προηγούμενων ποσών του προϋπολογισμού του 2019 στο πλαίσιο ενός οικονομικού έτους που βρίσκεται σε εξέλιξη, με σκοπό την πραγματοποίηση ενδεχόμενων προσαρμογών μέσω ενός εκτεταμένου σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού προς το τέλος του έτους, όταν θα είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να προκύψουν κατά τις προσεχείς εβδομάδες.

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 03 01 11 — Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ)

Ο πίνακας προσωπικού τροποποιείται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά προϋπολογισμού 2019

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 03 01 12 — Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA)

Ο πίνακας προσωπικού τροποποιείται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά προϋπολογισμού 2019

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

-------------------------------

ΤΜΗΜΑ III — ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Άρθρο 03 01 13 — Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA)

Ο πίνακας προσωπικού τροποποιείται ως εξής:

Αιτιολόγηση:

Επαναφορά προϋπολογισμού 2019

=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=

(1) ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1. (2) ΕΕ L 67 της 7.3.2019. (3) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884. (4) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1. (5) ΕΕ L 168 της 7.6.2014, σ. 105.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της απόφασης (ΕΕ) 2019/276 όσον αφορά προσαρμογές των ποσών που κινητοποιήθηκαν από τον μηχανισμό ευελιξίας για το 2019 για τη μετανάστευση, τις εισροές προσφύγων και τις απειλές κατά της ασφάλειας (COM(2019)0600 – C9-0029/2019 – 2019/2039(BUD))

P9_TA(2019)0025 A9-0013/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2019)0600 – C9-0029/2019),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2019/276 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την κινητοποίηση του μηχανισμού ευελιξίας για την ενίσχυση προγραμμάτων καίριας σημασίας για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και για τη χρηματοδότηση άμεσων δημοσιονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων προκλήσεων στον τομέα της μετανάστευσης, των εισροών προσφύγων και των απειλών κατά της ασφάλειας(1),

–  έχοντας υπόψη τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2019, που εκδόθηκε οριστικά στις 12 Δεκεμβρίου 2018(2),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020(3),

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση(4),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2014/335/ΕΕ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 26ης Μαΐου 2014, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(5),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 2 Ιουλίου 2019 (COM(2019)0610),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A9-0013/2019),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αποφάσισαν να κινητοποιήσουν τον μηχανισμό ευελιξίας το 2019 για ποσό ύψους 1 164 εκατομμυρίων EUR: 179 εκατομμύρια EUR για τον υποτομέα 1α (Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση) με σκοπό την ενίσχυση των προγραμμάτων καίριας σημασίας για την ανταγωνιστικότητα, δηλαδή των προγραμμάτων «Ορίζων 2020» και Erasmus+, και 985,6 εκατομμύρια EUR για τον τομέα 3, όπως πρότεινε η Επιτροπή·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019 που υπέβαλε η Επιτροπή περιλαμβάνει μειώσεις στο επίπεδο των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για αμφότερους τον υποτομέα 1α και τον τομέα 3 και, ως εκ τούτου, μειώνει την ανάγκη για τη χρήση του μηχανισμού ευελιξίας το 2019·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή πρότεινε, ως εκ τούτου, να μειωθούν τα ποσά που κινητοποιήθηκαν από τον μηχανισμό ευελιξίας κατά 1 090 εκατομμύρια EUR, εκ των οποίων 160 εκατομμύρια EUR για τον υποτομέα 1α και 930 εκατομμύρια EUR για τον τομέα 3·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προτεινόμενη απόφαση κινητοποίησης τροποποιεί την απόφαση (ΕΕ) 2019/276 της 12ης Δεκεμβρίου 2018(6)·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα της θέσης του Κοινοβουλίου επί του σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4/2019, οι προτεινόμενες προσαρμογές έχουν καταστεί άκυρες·

1.  απορρίπτει την πρόταση της Επιτροπής·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 54 της 22.2.2019, σ. 3. (2) ΕΕ L 67 της 7.3.2019. (3) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884. (4) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1. (5) ΕΕ L 168 της 7.6.2014, σ. 105. (6) Απόφαση (ΕΕ) 2019/276 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την κινητοποίηση του μηχανισμού ευελιξίας για την ενίσχυση προγραμμάτων καίριας σημασίας για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και για τη χρηματοδότηση άμεσων δημοσιονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων προκλήσεων στον τομέα της μετανάστευσης, των εισροών προσφύγων και των απειλών κατά της ασφάλειας (ΕΕ L 54 της 22.2.2019, σ. 3).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/707 της Επιτροπής, της 7ης Μαΐου 2019, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών α-cypermethrin, beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, cyazofamid, desmedipham, dimethoate, dimethomorph, diuron, ethephon, etoxazole, famoxadone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, foramsulfuron, φορμετανάτη, metalaxyl-m, μεθειοκάρβη, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole, s-metolachlor και tebuconazole (2019/2825(RSP))

P9_TA(2019)0026 B9-0103/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/707 της Επιτροπής, της 7ης Μαΐου 2019, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών α-cypermethrin, beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, cyazofamid, desmedipham, dimethoate, dimethomorph, diuron, ethephon, etoxazole, famoxadone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, foramsulfuron, φορμετανάτη, metalaxyl-m, μεθειοκάρβη, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole, s-metolachlor και tebuconazole(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(2) και ιδίως το άρθρο 21 και το άρθρο 17 πρώτο εδάφιο,

–  έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/408 της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2015, για την εφαρμογή του άρθρου 80 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και τον καθορισμό καταλόγου υποψηφίων προς υποκατάσταση(3),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα(5),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η flumioxazine καταχωρίστηκε στο παράρτημα I της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(6) στις 1 Ιανουαρίου 2003 με την οδηγία 2002/81/ΕΚ της Επιτροπής(7) και θεωρήθηκε ότι εγκρίθηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια διαδικασία για την ανανέωση της έγκρισης της ουσίας flumioxazine βάσει του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 844/2012 της Επιτροπής(8) βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2010(9), και ότι η σχετική αίτηση έχει υποβληθεί σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1141/2010 της Επιτροπής(10)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος έγκρισης της δραστικής ουσίας flumioxazine έχει ήδη παραταθεί κατά πέντε έτη με την οδηγία 2010/77/ΕΕ της Επιτροπής(11) και, στη συνέχεια, κατά ένα έτος ετησίως από το 2015 με τους εκτελεστικούς κανονισμούς της Επιτροπής (ΕΕ) 2015/1885(12), (ΕΕ) 2016/549(13), (ΕΕ) 2017/841(14), (ΕΕ) 2018/917(15), και τώρα έχει παραταθεί εκ νέου με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/707 της Επιτροπής, με τον οποίο παρατείνεται η περίοδος έγκρισης έως τις 30 Ιουνίου 2020·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν εξηγεί τους λόγους για την παράταση, παρά μόνο δηλώνει: «Επειδή η αξιολόγηση των ουσιών έχει καθυστερήσει για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση των αιτούντων, οι εγκρίσεις αυτών των δραστικών ουσιών ενδέχεται να λήξουν προτού ληφθεί απόφαση σχετικά με την ανανέωσή τους»·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 είναι η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας τόσο της υγείας των ανθρώπων και των ζώων όσο και του περιβάλλοντος, και ταυτόχρονα η εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, των βρεφών και των παιδιών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να εφαρμόζεται η αρχή της προφύλαξης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 ορίζει ότι τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα θα πρέπει να περιέχουν ουσίες μόνον εφόσον έχει αποδειχθεί ότι αυτές ωφελούν σαφώς τη φυτική παραγωγή και ότι δεν αναμένεται να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων ή των ζώων ή να έχουν μη αποδεκτές επιδράσεις στο περιβάλλον·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 αναφέρει ότι, για λόγους ασφάλειας, η περίοδος της έγκρισης των δραστικών ουσιών θα πρέπει να περιορίζεται χρονικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος της έγκρισης θα πρέπει να είναι ανάλογη με τυχόν εγγενείς κινδύνους της χρήσης των ουσιών αυτών, αλλά ότι μια τέτοια αναλογικότητα προφανώς δεν υφίσταται·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα 16 έτη από την έγκρισή της ως δραστικής ουσίας, η flumioxazine έχει προσδιοριστεί και ταξινομηθεί ως τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β και ως πιθανός ενδοκρινικός διαταράκτης, αλλά παρ’ όλ’ αυτά, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν έχει αναθεωρηθεί ούτε ανακληθεί η έγκρισή της·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα και την ευθύνη να ενεργούν σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, όταν έχει εντοπιστεί η πιθανότητα επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία αλλά εξακολουθεί να υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα, με τη θέσπιση μέτρων διαχείρισης των κινδύνων που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικότερα, το άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να επανεξετάσει την έγκριση μιας δραστικής ουσίας ανά πάσα στιγμή, ιδίως όταν, βάσει νέων επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων, θεωρεί ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η ουσία δεν πληροί πλέον τα κριτήρια έγκρισης που προβλέπονται στο άρθρο 4, και ότι η επανεξέταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε απόσυρση ή τροποποίηση της έγκρισης της ουσίας·

Τοξικές για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β και ενδοκρινικοί διαταράκτες

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(16), η flumioxazine ταξινομείται ως τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β, πολύ τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς και πολύ τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς με μακροχρόνιες επιπτώσεις·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων κατέληξε ήδη το 2014, και στη συνέχεια το 2017 και το 2018, ότι υπήρχαν κρίσιμοι τομείς ανησυχίας δεδομένου ότι η flumioxazine έχει ταξινομηθεί με αναπαραγωγική τοξικότητα κατηγορίας 1B, και επίσης ότι η δυνητική πρόκληση ενδοκρινικών διαταραχών από την flumioxazine ήταν ζήτημα που δεν μπορούσε να οριστικοποιηθεί και αποτελούσε καίριο σημείο ανησυχίας·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 η flumioxazine συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο υποψηφίων για υποκατάσταση ουσιών με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/408 της Επιτροπής, λόγω του ότι είναι ή πρόκειται να ταξινομηθεί, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, ως τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Α ή 1Β·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το σημείο 3.6.4 του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, δραστικές ουσίες δεν μπορούν να επιτρέπονται όταν ταξινομούνται ως τοξικές για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β, εκτός από τις περιπτώσεις όπου, βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, μια δραστική ουσία είναι απαραίτητη για τον έλεγχο σοβαρού κινδύνου για την υγεία των φυτών, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων μη χημικών μεθόδων, περίπτωση κατά την οποία πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνονται μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου ώστε να διασφαλίζεται η ελαχιστοποίηση της έκθεσης του ανθρώπου και του περιβάλλοντος στην ουσία·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το σημείο 3.6.5 του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, δεν είναι δυνατόν να επιτραπούν δραστικές ουσίες όταν θεωρείται ότι διαθέτουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής που μπορεί να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, εκτός εάν η έκθεση των ανθρώπων σε αυτή τη δραστική ουσία, το αντιφυτοτοξικό ή το συνεργιστικό σε φυτοπροστατευτικό προϊόν είναι αμελητέα υπό ρεαλιστικές προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, δηλαδή όταν το προϊόν χρησιμοποιείται σε κλειστά συστήματα ή υπό άλλες συνθήκες που αποκλείουν την επαφή με ανθρώπους και όταν τα κατάλοιπα της εν λόγω δραστικής ουσίας, του αντιφυτοτοξικού ή του συνεργιστικού σε τρόφιμα και ζωοτροφές δεν υπερβαίνουν την προκαθορισμένη τιμή σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(17)·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η flumioxazine έχει υψηλό κίνδυνο βιοσυγκέντρωσης, είναι εξαιρετικά τοξική για φύκη και υδρόβια φυτά και μετρίως τοξική για τους γαιοσκώληκες, τις μέλισσες, τα ψάρια και τα υδρόβια ασπόνδυλα·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαράδεκτο μια ουσία που είναι γνωστό ότι πληροί τα κριτήρια αποκλεισμού για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες και/ή τοξικές για την αναπαραγωγή, ή που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής, τα οποία έχουν θεσπιστεί για την προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, εξακολουθεί να επιτρέπεται για χρήση στην Ένωση, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και την υγεία του περιβάλλοντος·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτούντες μπορούν να επωφελούνται από τον εγγενή αυτοματισμό που χαρακτηρίζει τις μεθόδους εργασίας της Επιτροπής ώστε να εξασφαλίζουν άμεση παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών όταν η επαναξιολόγηση του κινδύνου δεν έχει ολοκληρωθεί, παρατείνοντας σκόπιμα τη διαδικασία επαναξιολόγησης με το να παρέχουν ελλιπή δεδομένα και να ζητούν περισσότερες παρεκκλίσεις και ειδικούς όρους, γεγονός που οδηγεί σε απαράδεκτους κινδύνους για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, δεδομένου ότι, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η έκθεση στην επικίνδυνη ουσία συνεχίζεται·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, το Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή και τα κράτη μέλη «να διασφαλίσουν ότι η διαδικαστική παράταση της περιόδου έγκρισης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού, δεν θα χρησιμοποιείται για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή, και ως εκ τούτου ανήκουν στην κατηγορία 1Α ή 1Β, ή δραστικές ουσίες που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής και είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο ή τα ζώα, όπως είναι επί του παρόντος η φλουμιοξαζίνη, η θειακλοπρίδη, η χλωροτολουρόνη και η διμοξυστροβίνη»·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινοβούλιο των Κάτω Χωρών έχει εκφράσει την ανησυχία του για τις εν λόγω παρατάσεις και ζητεί να δοθεί τέλος στις παρατάσεις της έγκρισης ουσιών που είναι γνωστό ότι συνιστούν σημαντική απειλή για τη βιοποικιλότητα (ιδίως τις μέλισσες και τις αγριομέλισσες) ή που είναι καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες, ενδοκρινικοί διαταράκτες ή/και τοξικές για την αναπαραγωγή(18)·

1.  εκτιμά ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (EΕ) 2019/707 της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

2.  εκτιμά ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (EΕ) 2019/707 της Επιτροπής δεν τηρεί την αρχή της προφύλαξης·

3.  θεωρεί ότι η απόφαση για την παράταση της περιόδου έγκρισης της flumioxazine δεν είναι σύμφωνη με τα κριτήρια ασφάλειας που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 και δεν βασίζεται ούτε σε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ουσία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια, ούτε σε αποδεδειγμένη επείγουσα ανάγκη για τη δραστική ουσία flumioxazine για την παραγωγή τροφίμων στην Ένωση·

4.  καλεί την Επιτροπή να καταργήσει τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/707 της Επιτροπής και να υποβάλει νέο σχέδιο στην επιτροπή που θα λαμβάνει υπόψη τα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με τις επιβλαβείς ιδιότητες όλων των σχετικών ουσιών, ιδίως εκείνων που αφορούν τη flumioxazine·

5.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει μόνο σχέδια εκτελεστικών κανονισμών για την παράταση των περιόδων έγκρισης ουσιών για τις οποίες η τρέχουσα κατάσταση της επιστήμης δεν αναμένεται να οδηγήσει σε πρόταση της Επιτροπής για μη ανανέωση της έγκρισης της εν λόγω δραστικής ουσίας·

6.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει τις εγκρίσεις για ουσίες για τις οποίες υπάρχουν αποδείξεις ή εύλογες αμφιβολίες ότι δεν θα πληρούν τα κριτήρια ασφάλειας που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

7.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ορθή και έγκαιρη επαναξιολόγηση των εγκρίσεων των δραστικών ουσιών για τις οποίες είναι τα κράτη μέλη παροχής στοιχείων και να διασφαλίσουν ότι οι τρέχουσες καθυστερήσεις θα επιλυθούν αποτελεσματικά το συντομότερο δυνατόν·

8.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 120 της 8.5.2019, σ. 16. (2) ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1. (3) ΕΕ L 67 της 12.3.2015, σ. 18. (4) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0356. (6) Οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1991, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1). (7) Οδηγία 2002/81/ΕΚ της Επιτροπής, της 10ης Οκτωβρίου 2002, για τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου ώστε να καταχωρισθεί η tribenuron ως δραστική ουσία (ΕΕ L 276 της 12.10.2002, σ. 28). (8) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 844/2012 της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2012, για τον καθορισμό των διατάξεων που απαιτούνται για την εφαρμογή της διαδικασίας ανανέωσης της έγκρισης δραστικών ουσιών, που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά (ΕΕ L 252 της 19.9.2012, σ. 26). (9) ΕΕ L 293 της 11.11.2010, σ. 48. (10) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1141/2010 της Επιτροπής, της 7ης Δεκεμβρίου 2010, για τη θέσπιση της διαδικασίας ανανέωσης της καταχώρισης μιας δεύτερης ομάδας δραστικών ουσιών στο παράρτημα I της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου και για την κατάρτιση του καταλόγου των ουσιών αυτών (ΕΕ L 322 της 8.12.2010, σ. 10). (11) Οδηγία 2010/77/ΕΕ της Επιτροπής, της 10ης Νοεμβρίου 2010, για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη λήξη της ημερομηνίας για την καταχώριση ορισμένων δραστικών ουσιών στο παράρτημα I (ΕΕ L 293 της 11.11.2010, σ. 48). (12) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2015/1885 της Επιτροπής, της 20ής Οκτωβρίου 2015, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών 2,4-D, Acibenzolar-s-methyl, Amitrole, Bentazone, Cyhalofop butyl, Diquat, Esfenvalerate, Famoxadone, Flumioxazine, DPX KE 459 (flupyrsulfuron-methyl), Glyphosate, Iprovalicarb, Isoproturon, Lambda-Cyhalothrin, Metalaxyl-M, Metsulfuron methyl, Picolinafen, Prosulfuron, Pymetrozine, Pyraflufen-ethyl, Thiabendazole, Thifensulfuron-methyl και Triasulfuron (ΕΕ L 276 της 21.10.2015, σ. 48). (13) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/549 της Επιτροπής, της 8ης Απριλίου 2016, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών bentazone, cyhalofop butyl, diquat, famoxadone, flumioxazine, DPX KE 459 (flupyrsulfuron-methyl), metalaxyl-M, picolinafen, prosulfuron, pymetrozine, thiabendazole (θειαβενδαζόλιο) και thifensulfuron-methyl (ΕΕ L 95 της 9.4.2016, σ. 4). (14) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/841 της Επιτροπής, της 17ης Μαΐου 2017, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών alpha-cypermethrin, Ampelomyces quisqualis στέλεχος: aq 10, benalaxyl, bentazone, bifenazate, bromoxynil, carfentrazone ethyl, chlorpropham, cyazofamid, desmedipham, diquat, DPX KE 459 (flupyrsulfuron-methyl), etoxazole, famoxadone, fenamidone, flumioxazine, foramsulfuron, Gliocladium catenulatum στέλεχος: j1446, imazamox, imazosulfuron, isoxaflutole, laminarin, metalaxyl-m, methoxyfenozide, milbemectin, oxasulfuron, pendimethalin, phenmedipham, pymetrozine, s-metolachlor και trifloxystrobin (ΕΕ L 125 της 18.5.2017, σ. 12). (15) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/917 της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 2018 για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών α-cypermethrin, beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, carvone, chlorpropham, cyazofamid, desmedipham, dimethoate, dimethomorph, diquat, ethephon, ethoprophos, etoxazole, famoxadone, fenamidone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, foramsulfuron, φορμετανάτη, Gliocladium catenulatum στέλεχος: J1446, isoxaflutole, metalaxyl-m, μεθειοκάρβη, methoxyfenozide, metribuzin, milbemectin, oxasulfuron, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole, pymetrozine και s-metolachlor (ΕΕ L 163 της 28.6.2018, σ. 13). (16) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1). (17) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Φεβρουαρίου 2005 για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα η πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 70 της 16.3.2005, σ. 1). (18) TK 21501-32 αριθ. 1176.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών amidosulfuron, beta-cyfluthrin, bifenox, chlorotoluron, clofentezine, clomazone, cypermethrin, daminozide, deltamethrin, dicamba, difenoconazole, diflubenzuron, diflufenican, fenoxaprop-P, fenpropidin, fludioxonil, flufenacet, fosthiazate, indoxacarb, lenacil, MCPA, MCPB, nicosulfuron, picloram, prosulfocarb, pyriproxyfen, thiophanate-methyl, triflusulfuron και tritosulfuron (D062951/02 – 2019/2826(RSP))

P9_TA(2019)0027 B9-0104/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών amidosulfuron, beta-cyfluthrin, bifenox, chlorotoluron, clofentezine, clomazone, cypermethrin, daminozide, deltamethrin, dicamba, difenoconazole, diflubenzuron, diflufenican, fenoxaprop-P, fenpropidin, fludioxonil, flufenacet, fosthiazate, indoxacarb, lenacil, MCPA, MCPB, nicosulfuron, picloram, prosulfocarb, pyriproxyfen, thiophanate-methyl, triflusulfuron και tritosulfuron (D062951/02),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(1) και ιδίως το άρθρο 21 και το άρθρο 17 πρώτο εδάφιο,

–  έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/408 της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2015, για την εφαρμογή του άρθρου 80 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και τον καθορισμό καταλόγου υποψηφίων προς υποκατάσταση(2),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα(4),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το chlorotoluron καταχωρίστηκε στο παράρτημα I της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(5) την 1η Μαρτίου 2006 με την οδηγία 2005/53/ΕΚ της Επιτροπής(6) και θεωρήθηκε ότι εγκρίθηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία ανανέωσης της έγκρισης του chlorotoluron με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 844/2012 της Επιτροπής(7) βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2013·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος έγκρισης της δραστικής ουσίας chlorotoluron έχει ήδη παραταθεί κατά ένα έτος με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 533/2013 της Επιτροπής(8), στη συνέχεια κατά ένα έτος με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2017/1511 της Επιτροπής(9), και πάλι κατά ένα έτος με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2018/1262 της Επιτροπής(10), και τώρα εκ νέου κατά ένα έτος με το εν λόγω σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής, με τον οποίο παρατείνεται η περίοδος έγκρισης έως τις 31 Οκτωβρίου 2020·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν εξηγεί τους λόγους για την παράταση, παρά μόνο δηλώνει: «Επειδή η αξιολόγηση των ουσιών έχει καθυστερήσει για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση των αιτούντων, οι εγκρίσεις αυτών των δραστικών ουσιών ενδέχεται να λήξουν προτού ληφθεί απόφαση σχετικά με την ανανέωσή τους»·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 είναι η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας τόσο της υγείας των ανθρώπων και των ζώων όσο και του περιβάλλοντος, και ταυτόχρονα η εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, των βρεφών και των παιδιών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να εφαρμόζεται η αρχή της προφύλαξης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 ορίζει ότι τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα θα πρέπει να περιέχουν ουσίες μόνον εφόσον έχει αποδειχθεί ότι αυτές ωφελούν σαφώς τη φυτική παραγωγή και ότι δεν αναμένεται να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων ή των ζώων ή να έχουν μη αποδεκτές επιδράσεις στο περιβάλλον·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 αναφέρει ότι, για λόγους ασφάλειας, η περίοδος της έγκρισης των δραστικών ουσιών θα πρέπει να περιορίζεται χρονικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος της έγκρισης θα πρέπει να είναι ανάλογη με τυχόν εγγενείς κινδύνους της χρήσης των ουσιών αυτών, αλλά ότι στην προκειμένη περίπτωση είναι σαφές ότι δεν υφίσταται τέτοια αναλογικότητα·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα 13 έτη από την έγκρισή του ως δραστικής ουσίας, το chlorotoluron έχει προσδιοριστεί ως πιθανός ενδοκρινικός διαταράκτης, και ότι, ωστόσο, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η έγκρισή του δεν έχει επανεξεταστεί ή αποσυρθεί·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα και την ευθύνη να ενεργούν σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, όταν έχει εντοπιστεί η πιθανότητα επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία αλλά εξακολουθεί να υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα, με τη θέσπιση μέτρων διαχείρισης των κινδύνων που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικότερα, το άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να επανεξετάσει την έγκριση μιας δραστικής ουσίας ανά πάσα στιγμή, ιδίως όταν, βάσει νέων επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων, θεωρεί ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η ουσία δεν πληροί πλέον τα κριτήρια έγκρισης που προβλέπονται στο άρθρο 4, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξέταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε απόσυρση ή τροποποίηση της έγκρισης της ουσίας·

Ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(11), το chlorotoluron έχει υποβληθεί σε εναρμονισμένη ταξινόμηση ως πολύ τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς, ως πολύ τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς με μακροχρόνιες επιπτώσεις, ύποπτο για πρόκληση καρκίνου (καρκιν. 2) και ύποπτο για πρόκληση βλάβης στο έμβρυο (τοξικό για την αναπαραγωγή 2)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 το chlorotoluron συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο υποψηφίων για υποκατάσταση ουσιών με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/408 της Επιτροπής, διότι θεωρείται ότι έχει ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής που μπορούν να προκαλέσουν επιβλαβείς συνέπειες στους ανθρώπους και επειδή πληροί τα κριτήρια για να θεωρηθεί ανθεκτική και τοξική ουσία·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το σημείο 3.6.5 του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, δεν είναι δυνατόν να επιτραπούν δραστικές ουσίες όταν θεωρείται ότι διαθέτουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής που μπορεί να προκαλέσουν δυσμενείς επιδράσεις στον άνθρωπο, εκτός εάν η έκθεση των ανθρώπων σε αυτή τη δραστική ουσία, το αντιφυτοτοξικό ή το συνεργιστικό σε φυτοπροστατευτικό προϊόν είναι αμελητέα υπό ρεαλιστικές προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, δηλαδή όταν το προϊόν χρησιμοποιείται σε κλειστά συστήματα ή υπό άλλες συνθήκες που αποκλείουν την επαφή με ανθρώπους και όταν τα κατάλοιπα της εν λόγω δραστικής ουσίας, του αντιφυτοτοξικού ή του συνεργιστικού σε τρόφιμα και ζωοτροφές δεν υπερβαίνουν την προκαθορισμένη τιμή σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(12)·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαράδεκτο μια ουσία που είναι γνωστό ότι πληροί τα κριτήρια αποκλεισμού για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή, ή που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής, τα οποία έχουν θεσπιστεί για την προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, εξακολουθεί να επιτρέπεται για χρήση στην Ένωση, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και την υγεία του περιβάλλοντος·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτούντες μπορούν να επωφελούνται από το αυτόματο σύστημα που έχει ενσωματωθεί στις μεθόδους εργασίας της Επιτροπής το οποίο παρατείνει αμέσως τις περιόδους έγκρισης των δραστικών ουσιών όταν η επαναξιολόγηση του κινδύνου δεν έχει ολοκληρωθεί, παρατείνοντας σκόπιμα τη διαδικασία επαναξιολόγησης παρέχοντας ελλιπή δεδομένα και ζητώντας περισσότερες παρεκκλίσεις και ειδικούς όρους, γεγονός που οδηγεί σε απαράδεκτους κινδύνους για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, δεδομένου ότι, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η έκθεση στην επικίνδυνη ουσία συνεχίζεται·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα(13) , το Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή και τα κράτη μέλη «να διασφαλίσουν ότι η διαδικαστική παράταση της περιόδου έγκρισης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού, δεν θα χρησιμοποιείται για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή, και ως εκ τούτου ανήκουν στην κατηγορία 1Α ή 1Β, ή δραστικές ουσίες που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής και είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο ή τα ζώα, όπως είναι επί του παρόντος η φλουμιοξαζίνη, η θειακλοπρίδη, η χλωροτολουρόνη και η διμοξυστροβίνη»·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινοβούλιο των Κάτω Χωρών έχει εκφράσει την ανησυχία του για τις εν λόγω παρατάσεις και έχει ζητήσει να δοθεί τέλος στις παρατάσεις ουσιών που είναι γνωστό ότι συνιστούν σημαντική απειλή για τη βιοποικιλότητα, ιδίως τις μέλισσες και τις αγριομέλισσες ή που είναι καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες, ενδοκρινικοί διαταράκτες ή τοξικές για την αναπαραγωγή(14)·

1.  θεωρεί ότι το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

2.  θεωρεί ότι το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής δεν τηρεί την αρχή της προφύλαξης·

3.  θεωρεί ότι η απόφαση για την παράταση της περιόδου έγκρισης του chlorotoluron δεν είναι σύμφωνη με τα κριτήρια ασφάλειας που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 και δεν βασίζεται ούτε σε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ουσία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια, ούτε σε αποδεδειγμένη επείγουσα ανάγκη για τη δραστική ουσία chlorotoluron για την παραγωγή τροφίμων στην Ένωση·

4.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού και να υποβάλει νέο σχέδιο στην επιτροπή που θα λαμβάνει υπόψη τα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με τις επιβλαβείς ιδιότητες όλων των σχετικών ουσιών, ειδικά του chlorotoluron·

5.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει μόνο σχέδια εκτελεστικών κανονισμών για την παράταση των περιόδων έγκρισης ουσιών για τις οποίες η τρέχουσα κατάσταση της επιστήμης δεν αναμένεται να οδηγήσει σε πρόταση της Επιτροπής για μη ανανέωση της έγκρισης της εν λόγω δραστικής ουσίας·

6.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει τις εγκρίσεις για ουσίες για τις οποίες υπάρχουν αποδείξεις ή εύλογες αμφιβολίες ότι δεν θα πληρούν τα κριτήρια ασφάλειας που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

7.  καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ορθή και έγκαιρη επαναξιολόγηση των εγκρίσεων των δραστικών ουσιών για τις οποίες είναι τα κράτη μέλη παροχής στοιχείων και να διασφαλίσουν ότι οι τρέχουσες καθυστερήσεις θα επιλυθούν αποτελεσματικά το συντομότερο δυνατόν·

8.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1. (2) ΕΕ L 67 της 12.3.2015, σ. 18. (3) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0356. (5) Οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1991, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1). (6) Οδηγία 2005/53/ΕΚ της Επιτροπής, της 16ης Σεπτεμβρίου 2005, για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου ώστε να καταχωρισθούν οι chlorothalonil, chlorotoluron, cypermethrin, daminozide και thiophanate-methyl ως δραστικές ουσίες (ΕΕ L 241 της 17.9.2005, σ. 51). (7) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 844/2012 της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2012, για τον καθορισμό των διατάξεων που απαιτούνται για την εφαρμογή της διαδικασίας ανανέωσης της έγκρισης δραστικών ουσιών, που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά (ΕΕ L 252 της 19.9.2012, σ. 26). (8) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 533/2013 της Επιτροπής, της 10ης Ιουνίου 2013, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών 1-methyl-cyclopropene, chlorothalonil, chlorotoluron, cypermethrin, daminozide, forchlorfenuron, indoxacarb, thiophanate-methyl και tribenuron (ΕΕ L 159 της 11.6.2013, σ. 9). (9) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/1511 της Επιτροπής, της 30ής Αυγούστου 2017, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών 1-methylcyclopropene, beta-cyfluthrin, chlorothalonil, chlorotoluron, cypermethrin, daminozide, deltamethrin, dimethenamid-p, flufenacet, flurtamone, forchlorfenuron, fosthiazate, indoxacarb, iprodione, MCPA, MCPB, silthiofam, thiophanate-methyl και tribenuron (ΕΕ L 224 της 31.8.2017, σ. 115). (10) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/1262 της Επιτροπής, της 20ής Σεπτεμβρίου 2018, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών 1-methylcyclopropene, beta-cyfluthrin, chlorothalonil, chlorotoluron, clomazone, cypermethrin, daminozide, deltamethrin, dimethenamid-p, diuron, fludioxonil, flufenacet, flurtamone, fosthiazate, indoxacarb, MCPA, MCPB, prosulfocarb, thiophanate-methyl και tribenuron (ΕΕ L 238 της 21.9.2018, σ. 62). (11) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1). (12) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Φεβρουαρίου 2005 για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα η πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 70 της 16.3.2005, σ. 1). (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0356. (14) TK 21501-32 αριθ. 1176

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D061869/04 – 2019/2830(RSP))

P9_TA(2019)0028 B9-0107/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D061869/04),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές(1), και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3,

–  έχοντας υπόψη την ψηφοφορία στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων κατά το άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, στις 30 Απριλίου 2019, όπου δεν εκδόθηκε γνωμοδότηση, και την ψηφοφορία στην επιτροπή προσφυγών στις 5 Ιουνίου 2019, που κατέληξε επίσης σε μη έκδοση γνωμοδότησης·

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(2),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 17 Οκτωβρίου 2018 και δημοσιεύτηκε στις 14 Νοεμβρίου 2018(3),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ)(4),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 1η Σεπτεμβρίου 2016, η Syngenta Crop Protection NV/SA υπέβαλε, για την διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών αποτελούμενων ή παραγόμενων από γενετικώς τροποποιημένο (GM) αραβόσιτο MZHG0JG, αίτηση («η αίτηση») στην αρμόδια εθνική αρχή της Γερμανίας εξ ονόματος της Syngenta Crop Protection AG και δυνάμει των άρθρων 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από γενετικώς τροποποιημένο (GM) αραβόσιτο MZHG0JG (ο «αραβόσιτος MZHG0JG») για χρήσεις εκτός τροφίμων και ζωοτροφών, εξαιρέσει της καλλιέργειας·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Οκτωβρίου 2018, η EFSA εξέδωσε θετική γνώμη που δημοσιεύθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2018(5)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 ορίζει ότι τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, των ζώων ή στο περιβάλλον, και απαιτεί από την Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της, να λαμβάνει υπόψη κάθε συναφή διάταξη του ενωσιακού δικαίου και άλλους θεμιτούς παράγοντες που αφορούν το εξεταζόμενο θέμα·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αραβόσιτος MZHG0JG έχει σχεδιαστεί να είναι ανθεκτικό στα φυτοφάρμακα που έχουν ως βάση τη γλυφοσάτη και το γλυφοσινικό αμμώνιο(6)·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης(7)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πιο επικριτικές παρατηρήσεις αφορούν την τοξικολογική αξιολόγηση, την συγκριτική ανάλυση και την αξιολόγηση περιβαλλοντικού κινδύνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά κράτη μέλη εκτιμούν ότι τα τοξικολογικά δεδομένα είναι ανεπαρκή και αναξιόπιστα, ειδικά σε ό,τι αφορά τα επίπεδα καταλοίπων γλυφοσάτης και γλυφοσινικού αμμωνίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια συγκεκριμένη παρατήρηση τονίζει πως η συγκριτική ανάλυση αποκάλυψε απουσία ισοδυναμίας φερουλικού οξέος —ενός σημαντικού συστατικού των φυτικών κυτταρικών τοιχωμάτων— ανάμεσα στον αραβόσιτο MZHG0JG και τις ποικιλίες αναφοράς, πράγμα που είναι δυνατόν να οδηγήσει σε αυξημένη συσσώρευση φυτοφαρμάκων·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ανεξάρτητη μελέτη(8) συμπεραίνει ότι η εκτίμηση επικινδυνότητας που έκανε η EFSA δεν είναι αποδεκτή υπό την παρούσα μορφή της, διότι αδυνατεί να αξιολογήσει σωστά την τοξικότητα, ειδικά σε ό,τι αφορά τις πιθανές αθροιστικές επιπτώσεις των δυο διαγονιδίων και των συμπληρωματικών φυτοφαρμάκων και των μεταβολιτών τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη αμφισβητεί την αξιοπιστία των δεδομένων της 90ήμερης μελέτης διατροφής και περαιτέρω συμπεραίνει ότι η αξιολόγηση περιβαλλοντικού κινδύνου που έκανε η EFSA δεν είναι αποδεκτή διότι δεν συνεκτιμά τον κίνδυνο διασποράς διαγονιδίων μέσω διαβίβασης γονιδίων ανάμεσα στον αραβόσιτο MZHG0JG και την άγρια συγγενή του τεοζίντη σε περίπτωση που βιώσιμο φυτικό υλικό του αραβόσιτου MZHG0JG εισαχθεί στο περιβάλλον·

Συμπληρωματικά φυτοφάρμακα

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει καταδειχθεί πως η καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων φυτών ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα οδηγεί σε ευρύτερη χρήση των φυτοφαρμάκων, σε μεγάλο βαθμό λόγω της εμφάνισης ζιζανίων ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα(9)· λαμβάνοντας ως εκ τούτου υπόψη ότι θα πρέπει να αναμένεται πως οι καλλιέργειες αραβοσίτου MZHG0JG θα εκτεθούν σε υψηλότερες και επαναλαμβανόμενες δόσεις γλυφοσάτης και γλυφοσινικού αμμωνίου, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες ποσότητες καταλοίπων στη συγκομιδή·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο του τελευταίου ενωσιακού συντονισμένου πολυετούς προγράμματος ελέγχου (για τα έτη 2020, 2021 και 2022), τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να μετρούν κατάλοιπα γλυφοσάτης ή γλυφοσινικού αμμωνίου στην εισαγόμενη σόγια(10)· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί, ο αραβόσιτος MZHG0JG ή τα προϊόντα που προέρχονται από αυτόν για τρόφιμα και ζωοτροφές να υπερβούν τα ενωσιακά ανώτατα όρια καταλοίπων (MRLs/ΑΟΚ) τα οποία έχουν θεσπιστεί με σκοπό ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό αμμώνιο ταξινομείται ως τοξικό για την αναπαραγωγή (1Β) και επομένως πληροί τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(11)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της ουσίας γλυφοσινικό αμμώνιο (glufosinate) για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018(12)·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι παραμένουν ερωτηματικά ως προς την καρκινογόνο δράση της γλυφοσάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Νοέμβριο του 2015, η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο, της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, ταξινόμησε το 2015 τη γλυφοσάτη στις ουσίες που είναι ενδεχομένως καρκινογόνες για τον άνθρωπο·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την EFSA, λείπουν τα τοξικολογικά δεδομένα που απαιτούνται για μια εκτίμηση επικινδυνότητας για τον καταναλωτή των διαφόρων προϊόντων διάσπασης της γλυφοσάτης τα οποία είναι σημαντικά για τις ανθεκτικές στη γλυφοσάτη γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες(13)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα γενετικά τροποποιημένα φυτά, ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών φυτοφαρμάκων από το φυτό, και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των προϊόντων της διάσπασης («μεταβολίτες») ενδέχεται να καθορίζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την EFSA, αυτό συμβαίνει στην περίπτωση που το συμπληρωματικό φυτοφάρμακο είναι γλυφοσάτη(14)·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση των καταλοίπων φυτοφαρμάκων και των μεταβολιτών τους σε γενετικώς τροποποιημένα φυτά θεωρείται ότι είναι έξω από το πεδίο αρμοδιοτήτων της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς·

Μη δημοκρατική διαδικασία

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία της 30ής Απριλίου 2019 στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, δεν οδήγησε σε έκδοση γνωμοδότησης, κάτι που σημαίνει ότι η αδειοδότηση δεν υποστηρίχθηκε από μια ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία της 5ης Ιουνίου 2019 στην επιτροπή προσφυγών, επίσης δεν οδήγησε σε γνωμοδότηση·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τόσο στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής της πρότασης που υποβλήθηκε στις 22 Απριλίου 2015 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους, όσο και στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής πρότασης που υποβλήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2017 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, η Επιτροπή θεώρησε λυπηρό το ότι, από την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, έχουν ληφθεί από την Επιτροπή αποφάσεις έγκρισης χωρίς την υποστήριξη της γνώμης της επιτροπής των κρατών μελών και ότι η επιστροφή του φακέλου στην Επιτροπή για τελική απόφαση, η οποία αποτελεί κατά κανόνα εξαίρεση για τη διαδικασία στο σύνολό της, έχει καταστεί κανόνας για τη λήψη αποφάσεων για τις εγκρίσεις ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής έχει αποδοκιμάσει επανειλημμένα την πρακτική αυτή ως μη δημοκρατική(15)·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην 8η κοινοβουλευτική περίοδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ μέσα στην Ένωση (3 ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την αναγνώριση των δικών της δημοκρατικών ανεπαρκειών, την έλλειψη στήριξης εκ μέρους των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου, η Επιτροπή συνεχίζει να εγκρίνει τους ΓΤΟ ακόμη και αν δεν έχει καμία νομική υποχρέωση να το πράξει·

1.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·

2.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(16), να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει την εκτελεστική απόφασή της·

4.  επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του ότι θα προωθήσει τις εργασίες για την πρόταση της Επιτροπής περί τροποποίησης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011· καλεί το Συμβούλιο να προχωρήσει τις εργασίες του για την ανωτέρω πρόταση της Επιτροπής ως κατεπείγον·

5.  καλεί την Επιτροπή να αναστείλει όλες τις εκτελεστικές αποφάσεις που αφορούν αιτήσεις έγκρισης ΓΤΟ, έως ότου η διαδικασία έγκρισης αναθεωρηθεί κατά τρόπον ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις της ισχύουσας διαδικασίας, η οποία έχει αποδειχθεί ακατάλληλη·

6.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει τις προτάσεις για την έγκριση ΓΤΟ εάν δεν διατυπωθεί γνώμη από τη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, είτε πρόκειται για καλλιέργεια είτε για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

7.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει κανένα γενετικά τροποποιημένο φυτό που είναι ανθεκτικό στα φυτοφάρμακα χωρίς πλήρη αξιολόγηση των καταλοίπων μετά τον ψεκασμό με συμπληρωματικά φυτοφάρμακα, τους μεταβολίτες τους και τα εμπορικά τους σκευάσματα, όπως εφαρμόζονται στις χώρες καλλιέργειας·

8.  καλεί την Επιτροπή να εντάξει πλήρως την εκτίμηση επικινδυνότητας της εφαρμογής συμπληρωματικών φυτοφαρμάκων και των καταλοίπων τους στην εκτίμηση επικινδυνότητας των ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα γενετικά τροποποιημένων φυτών, ανεξαρτήτως του κατά πόσον το συγκεκριμένο γενετικά τροποποιημένο φυτό προορίζεται για καλλιέργεια μέσα στην Ένωση ή για εισαγωγή στην Ένωση με σκοπό τη χρήση του σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

9.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή, για χρήση σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, των γενετικά τροποποιημένων φυτών που έχουν καταστεί ανθεκτικά σε φυτοφάρμακο μη εγκεκριμένο για χρήση στην Ένωση, και εν προκειμένω στο γλυφοσινικό αμμώνιο·

10.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1. (2) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (3) Επιστημονική γνώμη σχετικά με την αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου αραβόσιτου MZHG0JG προοριζόμενου για τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA‐GMO‐DE‐2016‐133), EFSA Journal, 14 Νοεμβρίου 2018, 16(11):5469, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2018.5469 (4) Κατά την 8η κοινοβουλευτική του περίοδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε 36 ψηφίσματα που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών. (5) Επιστημονική γνώμη σχετικά με την αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου αραβόσιτου MZHG0JG προοριζόμενου για τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA‐GMO‐DE‐2016‐133), EFSA Journal, 14 Νοεμβρίου 2018, 16(11):5469, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2018.5469 (6) Γνώμη της EFSA, σσ. 7-8. (7) Έρευνα για τον αραβόσιτο MZHG0JG: EFSA-Q-2018-00810 στο http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/ListOfQuestionsNoLogin?2 (8) Σχολιασμός από την Testbiotech σχετικά με την «Αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου αραβόσιτου MZHG0JG προοριζόμενου για τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-DE-2016-133)» από την εταιρεία Syngenta, https://www.testbiotech.org/sites/default/files/Testbiotech_Comment_Maize_MZHG0JG.pdf (9) Βλέπε π.χ. Bonny, S., ‘Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact’, Environmental Management, Ιανουάριος 2016, 57(1), σσ. 31-48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 και Benbrook, C.M., ‘Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years’, Environmental Sciences Europe, 28 Σεπτεμβρίου 2012, Vol 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24 (10) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2019/533 της Επιτροπής, της 28ης Μαρτίου 2019, για ένα συντονισμένο πολυετές πρόγραμμα ελέγχου της Ένωσης για τα έτη 2020, 2021 και 2022 ώστε να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων και να εκτιμηθεί η έκθεση του καταναλωτή στα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης (ΕΕ L 88 της 29.3.2019, σ. 28). (11) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1). (12) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/public/?event=activesubstance.detail&language=EN&selectedID=1436 (13) Συμπέρασμα της EFSA σχετικά με την αξιολόγηση από ομότιμους της εκτίμησης επικινδυνότητας φυτοφαρμάκων όσον αφορά τη δραστική ουσία γλυφοσάτη, EFSA Journal, 12 Νοεμβρίου 2015, 13(11), σ.3. https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302 (14) Αξιολόγηση της EFSA σχετικά με τα υφιστάμενα ανώτατα όρια καταλοίπων για το glyphosate σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005, 17 Μαΐου 2018, σ. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263 (15) Βλέπε, για παράδειγμα, την εναρκτήρια δήλωση του στη σύνοδο Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που περιλαμβάνεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Στρασβούργο, 15 Ιουλίου 2014) ή την ομιλία του 2016 για την κατάσταση της Ένωσης (Στρασβούργο, 14 Σεπτεμβρίου 2016). (16) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D062417/04 – 2019/2828(RSP))

P9_TA(2019)0029 B9-0105/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D062417/04),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές(1), και συγκεκριμένα το άρθρο 11 παράγραφος 3 και το άρθρο 23 παράγραφος 3,

–  έχοντας υπόψη την ψηφοφορία στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων κατά το άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, στις 11 Ιουνίου 2019, όπου δεν εκδόθηκε γνωμοδότηση, και την ψηφοφορία στην επιτροπή προσφυγών στις 12 Ιουλίου 2019, που επίσης δεν κατέληξε στην έκδοση γνωμοδότησης,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(2),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 29 Νοεμβρίου 2018 και δημοσιεύτηκε στις 14 Ιανουαρίου 2019(3),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ)(4),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση 2008/730/ΕΚ(5) της Επιτροπής ενέκρινε τη διάθεση στην αγορά τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 («σόγια A2704-12»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πεδίο εφαρμογής της έγκρισης αυτής καλύπτει επίσης τη διάθεση στην αγορά άλλων προϊόντων εκτός των τροφίμων και των ζωοτροφών που περιέχουν ή αποτελούνται από σόγια A2704-12, για τις ίδιες χρήσεις όπως οιασδήποτε άλλης σόγιας, πλην της καλλιέργειας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 29 Αυγούστου 2017, ο κάτοχος της άδειας, Bayer CropScience AG, υπέβαλε στην Επιτροπή αίτηση, σύμφωνα με τα άρθρα 11 και 23 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, για την ανανέωση της εν λόγω άδειας («αίτηση ανανέωσης»)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 29 Νοεμβρίου 2018, η EFSA εξέδωσε θετική γνώμη σχετικά με την αίτηση ανανέωσης, η οποία δημοσιεύθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2019(6)·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σόγια A2704-12 αναπτύχθηκε για να προσδοθεί αντοχή στα ζιζανιοκτόνα γλυφοσινικού αμμωνίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντοχή σε αυτά τα ζιζανιοκτόνα επιτυγχάνεται με την παραγωγή της πρωτεΐνης PAT (ακετυλοτρανσφεράση φωσφινοθρικίνης)(7)·

Συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια σειρά από μελέτες καταδεικνύουν ότι οι γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες που είναι ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα οδηγούν σε αυξημένη χρήση των εν λόγω ζιζανιοκτόνων(8)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη η έκθεση καλλιεργειών σόγιας A2704-12 σε αυξημένες και επαναλαμβανόμενες δόσεις γλυφοσινικού αμμωνίου, πράγμα που σημαίνει ότι η ποσότητα καταλοίπων στη συγκομιδή ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο του τελευταίου συντονισμένου πολυετούς προγράμματος ελέγχου της Ένωσης (για τα έτη 2020, 2021 και 2022)(9), τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να μετρούν τα κατάλοιπα γλυφοσινικού αμμωνίου στην εισαγόμενη σόγια· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η σόγια A2704-12 ή προϊόντα που προέρχονται από αυτή για τρόφιμα ή ζωοτροφές να υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια καταλοίπων (ΑΟΚ) της Ένωσης, τα οποία έχουν τεθεί σε εφαρμογή με σκοπό την προστασία της υγείας των καταναλωτών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό αμμώνιο ταξινομείται ως τοξικό για την αναπαραγωγή (κατηγορία 1Β του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων) και επομένως πληροί τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(10)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της ουσίας γλυφοσινικό αμμώνιο (glufosinate) για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018(11)·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα ΓΤ φυτά, ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων από το φυτό και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των προϊόντων της διάσπασης («μεταβολίτες») ενδέχεται να καθορίζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση(12)·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των μεταβολιτών τους σε γενετικώς τροποποιημένα φυτά δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς·

Παρατηρήσεις των κρατών μελών

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης(13)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλέον επικριτικές παρατηρήσεις αφορούν την αδυναμία ορθής αξιολόγησης των κινδύνων που σχετίζονται με τη χρήση της σόγιας A2704-12 σε τρόφιμα και ζωοτροφές, λόγω του ότι οι επιτόπιες μελέτες είναι ανεπαρκείς ως προς τον αριθμό και την πολυμορφία, υπάρχει γενική έλλειψη στοιχείων για τα κατάλοιπα γλυφοσινικού αμμωνίου και παντελής απουσία οιασδήποτε μελέτης σχετικά με τη χρόνια ή την υπο-χρόνια τοξικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορα κράτη μέλη επισημαίνουν ότι το σχέδιο περιβαλλοντικής παρακολούθησης δεν είναι σύμφωνο ούτε με την οδηγία 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(14) και τις αντίστοιχες κατευθυντήριες γραμμές ούτε με τις κατευθυντήριες γραμμές της EFSA για την περιβαλλοντική παρακολούθηση μετά τη διάθεση στην αγορά (2011)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη εκφράζουν την ανησυχία τους για τον αντίκτυπο της καλλιέργειας σόγιας A2704-12 στη βιοποικιλότητα και τη δημόσια υγεία στις χώρες παραγωγής και εξαγωγής·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ανεξάρτητη μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αξιολόγηση κινδύνου από την EFSA δεν είναι αποδεκτή στην παρούσα μορφή της(15), δεδομένου ότι δεν εντοπίζει κενά γνώσεων και αβεβαιότητες και δεν αξιολογεί ορθά τη συνολική ασφάλεια και την πιθανή τοξικότητα της σόγιας A2704-12· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μελέτη, η EFSA δεν αναγνώρισε τις αλλαγές που επήλθαν στη δεκαετή περίοδο από την αρχική έγκριση της σόγιας A2704-12, όσον αφορά τις γεωπονικές συνθήκες υπό τις οποίες καλλιεργείται ανθεκτική στα ζιζανιοκτόνα σόγια, π.χ. τον αυξανόμενο αριθμό προβλημάτων σε σχέση με ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα φυτά για τα οποία απαιτούνται ολοένα μεγαλύτερες ποσότητες ζιζανιοκτόνων·

Τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 ορίζει ότι τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, των ζώων ή στο περιβάλλον και ότι η Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της, οφείλει να λαμβάνει υπόψη κάθε συναφή διάταξη του ενωσιακού δικαίου και άλλους θεμιτούς παράγοντες που αφορούν το εξεταζόμενο θέμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στους εν λόγω θεμιτούς παράγοντες θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα (CBD)·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από πρόσφατη έκθεση του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ σχετικά με το δικαίωμα στην τροφή προκύπτει ότι, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, επικίνδυνα φυτοφάρμακα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία και τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των γεωργών και των εργαζομένων στον γεωργικό τομέα, των κοινοτήτων που ζουν κοντά σε γεωργικές εκτάσεις, των αυτόχθονων κοινοτήτων, των εγκύων και των παιδιών(16)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΣΒΑ 3.9 αποσκοπεί στο να μειωθεί σημαντικά, έως το 2030, ο αριθμός των θανάτων και των ασθενειών από επικίνδυνες χημικές ουσίες και από τη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους(17)·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών αποτελεί σημαντική αιτία της μείωσης της βιοποικιλότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπομπές από τη χρήση της γης και την αλλαγή της χρήσης της γης, κυρίως λόγω της αποψίλωσης, αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη αιτία της κλιματικής αλλαγής μετά την καύση ορυκτών καυσίμων(18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία του Παρισιού και το παγκόσμιο στρατηγικό σχέδιο για τη βιοποικιλότητα για την περίοδο 2011-2020, συμπεριλαμβανομένων των στόχων του Aichi για τη βιοποικιλότητα, που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της CBD, προάγουν τις προσπάθειες βιώσιμης διαχείρισης, προστασίας και αποκατάστασης των δασών(19)·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΣΒΑ 15 περιλαμβάνει τον στόχο της ανάσχεσης της αποψίλωσης των δασών έως το 2020(20)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δάση διαδραματίζουν πολυλειτουργικό ρόλο που στηρίζει την επίτευξη της πλειονότητας των ΣΒΑ(21)·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραγωγή σόγιας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της αποψίλωσης του Αμαζονίου, καθώς και των δασών του Cerrado και του Gran Chaco στη Νότια Αμερική· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 97 % και το 100 % της σόγιας που καλλιεργείται στη Βραζιλία και την Αργεντινή, αντίστοιχα, είναι ΓΤ σόγια(22)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σόγια A2704-12 διαθέτει έγκριση για καλλιέργεια, μεταξύ άλλων περιοχών, στη Βραζιλία και την Αργεντινή(23)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας σόγιας στον κόσμο και ότι η σόγια που εισάγεται στην Ένωση προορίζεται κατά μέγα μέρος για τη διατροφή των ζώων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ανάλυση της Επιτροπής, η σόγια αποτελεί ανέκαθεν το προϊόν με τη μεγαλύτερη συμβολή στην παγκόσμια αποψίλωση και τις συναφείς εκπομπές, καθώς αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ της αποψίλωσης που ενσωματώνεται σε όλες τις εισαγωγές της Ένωσης(24)·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εννέα ποικιλίες ΓΤ σόγιας που έχουν εγκριθεί για καλλιέργεια στη Βραζιλία έχουν ήδη εγκριθεί για εισαγωγή στην Ένωση ως τρόφιμα και ζωοτροφές· λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι εκκρεμεί η έγκριση για εισαγωγή στην Ένωση τροφίμων και ζωοτροφών για τρεις ποικιλίες ΓΤ σόγιας που έχουν εγκριθεί για καλλιέργεια στη Βραζιλία, συμπεριλαμβανομένης της σόγιας A2704-12(25)·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από πρόσφατη πανενωσιακή έρευνα προέκυψε ότι σχεδόν το 90 % όσων απάντησαν θεωρεί ότι χρειάζονται νέοι νόμοι για να εξασφαλιστεί ότι τα προϊόντα που πωλούνται στην Ένωση δεν συμβάλλουν στην παγκόσμια αποψίλωση των δασών(26)·

Αντιδημοκρατική διαδικασία

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ψηφοφορίες τόσο στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, στις 11 Ιουνίου 2019, όσο και στην επιτροπή προσφυγών, στις 12 Ιουλίου 2019, δεν κατέληξαν στην έκδοση γνωμοδότησης, γεγονός που σημαίνει ότι η έγκριση δεν έχει την υποστήριξη της ειδικής πλειοψηφίας των κρατών μελών·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τόσο στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής της πρότασης που υποβλήθηκε στις 22 Απριλίου 2015 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους, όσο και στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής πρότασης που υποβλήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2017 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, η Επιτροπή εξέφρασε τη λύπη της για το γεγονός ότι, από την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, έχουν εγκριθεί αποφάσεις έγκρισης από την Επιτροπή χωρίς την υποστήριξη της γνώμης της επιτροπής των κρατών μελών και ότι η επιστροφή του φακέλου στην Επιτροπή για τελική απόφαση, η οποία είθισται να αποτελεί εξαίρεση για τη διαδικασία στο σύνολό της, αποτελεί πλέον τον κανόνα για τη λήψη αποφάσεων για τις εγκρίσεις ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής έχει αποδοκιμάσει επανειλημμένα την πρακτική αυτή ως αντιδημοκρατική(27)·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην όγδοη κοινοβουλευτική περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ στην Ένωση (τρία ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την αναγνώριση των δικών της δημοκρατικών ανεπαρκειών, την έλλειψη στήριξης από την πλευρά των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου, η Επιτροπή εξακολουθεί να εγκρίνει ΓΤΟ μολονότι δεν έχει καμία νομική υποχρέωση να το πράξει·

1.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·

2.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(28), να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης·

4.  επαναλαμβάνει ότι δεσμεύεται να προωθήσει τις εργασίες σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011· καλεί το Συμβούλιο να προχωρήσει επειγόντως τις εργασίες του για την ανωτέρω πρόταση της Επιτροπής·

5.  καλεί την Επιτροπή να αναστείλει όλες τις εκτελεστικές αποφάσεις που αφορούν αιτήσεις έγκρισης ΓΤΟ, έως ότου η διαδικασία έγκρισης αναθεωρηθεί κατά τρόπον ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις της ισχύουσας διαδικασίας, η οποία έχει αποδειχθεί ακατάλληλη·

6.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει τις προτάσεις για την έγκριση ΓΤΟ εάν δεν διατυπωθεί γνώμη από τη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, είτε πρόκειται για την καλλιέργεια είτε για τη χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

7.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει κανένα ΓΤ φυτό που είναι ανθεκτικό στα ζιζανιοκτόνα χωρίς πλήρη αξιολόγηση των καταλοίπων μετά τον ψεκασμό με τα συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα, τους μεταβολίτες και τα εμπορικά τους σκευάσματα, όπως εφαρμόζονται στις χώρες καλλιέργειας·

8.  καλεί την Επιτροπή να εντάξει πλήρως την εκτίμηση επικινδυνότητας της εφαρμογής συμπληρωματικών φυτοφαρμάκων και των καταλοίπων τους στην εκτίμηση επικινδυνότητας των ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα ΓΤ φυτών, ανεξαρτήτως του κατά πόσον το συγκεκριμένο γενετικώς τροποποιημένο φυτό προορίζεται για καλλιέργεια στην Ένωση ή για εισαγωγή στην Ένωση με σκοπό τη χρήση του σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

9.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή, για χρήση σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, γενετικώς τροποποιημένων φυτών που έχουν καταστεί ανθεκτικά σε φυτοφάρμακο μη εγκεκριμένο για χρήση στην Ένωση, και εν προκειμένω στο γλυφοσινικό αμμώνιο·

10.  υπενθυμίζει ότι οι ΣΒΑ μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν καταστούν βιώσιμες οι αλυσίδες εφοδιασμού και δημιουργηθούν συνέργειες μεταξύ των πολιτικών(29)·

11.  εκφράζει και πάλι την ανησυχία του για το γεγονός ότι η υψηλή εξάρτηση της Ένωσης από τις εισαγωγές ζωοτροφών με τη μορφή σόγιας προκαλεί αποψίλωση σε τρίτες χώρες(30)·

12.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή ποικιλιών ΓΤ σόγιας, εκτός εάν μπορεί να αποδειχθεί ότι η καλλιέργειά τους δεν συντελεί στην αποψίλωση των δασών·

13.  καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει όλες τις ισχύουσες άδειες για ΓΤ σόγια υπό το πρίσμα των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, της CBD και των ΣΒΑ·

14.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1. (2) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (3) Επιστημονική γνώμη σχετικά με την αξιολόγηση της γενετικώς τροποποιημένης σόγιας A2704-12 για ανανέωση άδειας δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-RX-009), EFSA Journal 2019· 17(1): 5523, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2019.5523 (4) Κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε 36 ψηφίσματα που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών. (5) Απόφαση 2008/730/ΕΚ της Επιτροπής, της 8ης Σεπτεμβρίου 2008, για έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 (ACS-GMØØ5-3) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 247 της 16.9.2008, σ. 50). (6) EFSA Journal 2019·17(1):5523. (7) Γνώμη της επιστημονικής ομάδας για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς σχετικά με αίτηση (κωδικός EFSA-GMO-NL-2005-18) για τη διάθεση στην αγορά της ανθεκτικής στο γλυφοσινικό αμμώνιο σόγιας A2704-12 για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 από τη Bayer CropScience, EFSA Journal, (2007)524, σ. 1. https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2007.524 (8) Βλ., για παράδειγμα, Bonny S, Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact, Environmental Management, Ιανουάριος 2016, 57(1), σσ. 31-48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 και Charles M Benbrook, Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years, Environmental Sciences Europe, τόμος 24, αριθμός άρθρου: 24 (2012), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24. (9) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2019/533 της Επιτροπής, της 28ης Μαρτίου 2019, για ένα συντονισμένο πολυετές πρόγραμμα ελέγχου της Ένωσης για τα έτη 2020, 2021 και 2022 ώστε να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων και να εκτιμηθεί η έκθεση του καταναλωτή στα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης (ΕΕ L 88 της 29.3.2019, σ. 28). (10) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1). (11) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/public/?event=activesubstance.detail&language=EN&selectedID=1436 (12) Για παράδειγμα, σύμφωνα με την EFSA, αυτό συμβαίνει στην περίπτωση που το συμπληρωματικό ζιζανιοκτόνο είναι γλυφοσάτη· έκθεση της EFSA σχετικά με τα υφιστάμενα ανώτατα όρια καταλοίπων γλυφοσάτης σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005, 2018, σ. 12. https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263 (13) Παράρτημα Ζ – Παρατηρήσεις των κρατών μελών, http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/questionLoader?question=EFSA-Q-2018-00992 (14) Οδηγία 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2001, για τη σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον και την κατάργηση της οδηγίας 90/220/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 106 της 17.4.2001, σ. 1). (15) Παρατηρήσεις της Testbiotech σχετικά με την αξιολόγηση της EFSA για τη γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 για ανανέωση https://www.testbiotech.org/en/content/testbiotech-comment-soybean-a2704-12-renewal (16) https://www.ohchr.org/EN/Issues/Environment/ToxicWastes/Pages/Pesticidesrighttofood.aspx (17) https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/ (18) Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Ιουλίου 2019, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη (COM(2019)0352), σ. 1. (19) Ομοίως, σ. 2. (20) Βλ. στόχο 15.2: https://www.un.org/sustainabledevelopment/biodiversity/ (21) COM(2019)0352, σ. 2. (22) International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications (2017) ‘Global status of commercialized biotech/GM crops in 2017’ ISAAA Δελτίο αριθ. 53, σ. 16 και σ. 21. http://www.isaaa.org/resources/publications/briefs/53/download/isaaa-brief-53-2017.pdf (23) https://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/event/default.asp?EventID=161 (24) Τεχνική έκθεση 2013 - 063 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Οι επιπτώσεις της ενωσιακής κατανάλωσης στην αποψίλωση των δασών: Ολοκληρωμένη ανάλυση των επιπτώσεων της κατανάλωσης της ΕΕ στην αποψίλωση των δασών», σ. 23-24, http://ec.europa.eu/environment/forests/pdf/1.%20Report%20analysis%20of%20impact.pdf: Μεταξύ του 1990 και του 2008, η Ένωση εισήγαγε φυτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα που ενσωματώνουν αποψίλωση 90 000 km². Τα φυτικά προϊόντα αντιστοιχούν σε 74 000 km² (82 %) αποψίλωσης, ενώ τα ελαιούχα φυτά έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο (52 000 km²). Η σόγια και η πίτα σόγιας αντιπροσώπευαν το 82 % της εν λόγω έκτασης (42 600 km²), που ισοδυναμεί με το 47 % της συνολικής ενωσιακής εισαγωγής ενσωματωμένης αποψίλωσης. (25) Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τη διασταύρωση της βάσης δεδομένων για την έγκριση ΓΤΟ της Διεθνούς Υπηρεσίας για την απόκτηση γεωργικών βιοτεχνολογικών εφαρμογών (https://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/approvedeventsin/default.asp?CountryID=BR&Country=Brazil) με το μητρώο της ΕΕ για τα ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές (https://ec.europa.eu/food/plant/gmo/eu_register_en) – και τα δύο του Σεπτεμβρίου 2019. (26) https://www.fern.org/news-resources/press-release-87-per-cent-of-europeans-support-new-laws-to-combat-global-deforestation-new-poll-shows-1963/ (27) Βλέπε, π.χ. την εναρκτήρια δήλωσή του στη σύνοδο Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που περιλαμβάνεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Στρασβούργο, 15 Ιουλίου 2014) ή την ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2016 (Στρασβούργο, 14 Σεπτεμβρίου 2016). (28) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1). (29) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με τη διαφανή και υπεύθυνη διαχείριση των φυσικών πόρων στις αναπτυσσόμενες χώρες: η περίπτωση των δασών (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0333), παράγραφος 67. (30) Ομοίως.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 και DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D062827/02 – 2019/2829(RSP))

P9_TA(2019)0030 B9-0106/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 και DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D062827/02),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές(1), και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3,

–  έχοντας υπόψη την ψηφοφορία στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων κατά το άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, στις 12 Ιουλίου 2019, όπου δεν εκδόθηκε γνωμοδότηση, και την ψηφοφορία στην επιτροπή προσφυγών, στις 16 Σεπτεμβρίου 2019, που κατέληξε επίσης σε μη έκδοση γνωμοδότησης·

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(2),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 28 Νοεμβρίου 2018 και δημοσιεύτηκε στις 14 Ιανουαρίου 2019(3),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ)(4),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 6 Φεβρουαρίου 2013, η Dow AgroSciences Europe υπέβαλε, εξ ονόματος της Dow AgroSciences LLC, αίτηση στην εθνική αρμόδια αρχή των Κάτω Χωρών («η αίτηση») για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 («ο ΓΤ αραβόσιτος συσσωρευμένων συμβάντων») σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από γενετικά τροποποιημένο (ΓΤ) αραβόσιτο συσσωρευμένων συμβάντων και προορίζονται για χρήσεις διαφορετικές από τη χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εξαιρουμένης της καλλιέργειας·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από 25 επιμέρους συνδυασμούς των μονών συμβάντων μετασχηματισμού που συνιστούν τον ΓΤ αραβόσιτο συσσωρευμένων συμβάντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν ήδη εγκριθεί 11 από αυτούς τους επιμέρους συνδυασμούς(5)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπόλοιποι 14 επιμέρους συνδυασμοί, επιπλέον του ΓΤ αραβόσιτου συσσωρευμένων συμβάντων, καλύπτονται από το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 28 Νοεμβρίου 2018, η EFSA διατύπωσε ευνοϊκή γνώμη, σύμφωνα με τα άρθρα 6 και 18 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, η οποία δημοσιεύτηκε στις 14 Ιανουαρίου 2019(6)·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΓΤ αραβόσιτος συσσωρευμένων συμβάντων προέρχεται από τη διασταύρωση πέντε συμβάντων ΓΤ αραβοσίτου και προσδίδει αντοχή στα ζιζανιοκτόνα που περιέχουν γλυφοσινικό αμμώνιο (glufosinate), γλυφοσάτη (glyphosate) και 2,4-D, ενώ παράγει επίσης έξι εντομοκτόνες πρωτεΐνες (πρωτεΐνες «Bt» ή «Cry»): Cry1A.105, Cry2Ab2, Cry1F και CryBb1 που είναι τοξικές για ορισμένες προνύμφες λεπιδόπτερων, και Cry34Ab1 και Cry25Ab1, που είναι τοξικές για ορισμένες προνύμφες κολεόπτερων(7)·

Παρατηρήσεις των κρατών μελών

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της τρίμηνης περιόδου διαβούλευσης(8), μεταξύ των οποίων ότι δεν είναι δυνατόν να συναχθεί οριστικό συμπέρασμα (ιδίως όσον αφορά τα τρόφιμα) σε σχέση με τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις στην αναπαραγωγή ή στην ανάπτυξη των συγκεκριμένων τροφίμων ή/και ζωοτροφών, ότι απαιτούνται περαιτέρω πληροφορίες πριν ολοκληρωθεί η εκτίμηση επικινδυνότητας, ότι η ανάλυση της σύστασης δείχνει έλλειψη ισοδυναμίας ανάμεσα στον ΓΤ αραβόσιτο συσσωρευμένων συμβάντων και το συμβατικό αντίστοιχό του, και ότι, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να διασφαλιστεί η ασφάλεια, ότι το σχέδιο παρακολούθησης του περιβάλλοντος μετά τη διάθεση στην αγορά είναι ανεπαρκές, και ότι, προκειμένου να μπορούν να θεωρηθούν ασφαλείς οι πρωτεΐνες Cry, απαιτείται περισσότερη έρευνα σχετικά με τον βιολογικό τους ρόλο και τη βιολογική τους δράση όσον αφορά τα θηλαστικά·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αιτούσα εταιρεία δεν προσκόμισε πειραματικά δεδομένα για τους 14 προς το παρόν μη εγκεκριμένους επιμέρους συνδυασμούς του ΓΤ αραβοσίτου συσσωρευμένων συμβάντων(9)· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν θα πρέπει να εγκρίνονται συσσωρευμένα συμβάντα προτού διεξαχθεί εκτενής αξιολόγηση των πειραματικών δεδομένων για κάθε επιμέρους συνδυασμό·

Συμπληρωματικά φυτοφάρμακα

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μια σειρά από μελέτες, οι ΓΤ καλλιέργειες που είναι ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα οδηγούν σε αυξημένη χρήση των εν λόγω ζιζανιοκτόνων(10)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη η έκθεση του ΓΤ αραβοσίτου συσσωρευμένων συμβάντων σε αυξημένες και επαναλαμβανόμενες δόσεις γλυφοσινικού αμμωνίου, γλυφοσάτης και 2,4-D, και, κατ’ επέκταση, ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη η ποσότητα καταλοίπων στη συγκομιδή·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο του ενωσιακού συντονισμένου πολυετούς προγράμματος ελέγχου για τα έτη 2020, 2021 και 2022, τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να μετρούν κατάλοιπα γλυφοσάτης, γλυφοσινικού αμμωνίου ή 2,4-D στον εισαγόμενο αραβόσιτο(11)· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο ΓΤ αραβόσιτος συσσωρευμένων συμβάντων ή τα προϊόντα που προέρχονται από αυτόν για τρόφιμα ή ζωοτροφές να υπερβεί τα ανώτατα όρια καταλοίπων (ΑΟΚ) της Ένωσης, τα οποία έχουν τεθεί σε εφαρμογή με σκοπό την προστασία της υγείας των καταναλωτών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι παραμένουν ερωτηματικά ως προς την καρκινογόνο δράση της γλυφοσάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Νοέμβριο του 2015, η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο, της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, ταξινόμησε το 2015 τη γλυφοσάτη στις ουσίες που είναι ενδεχομένως καρκινογόνες για τον άνθρωπο·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την EFSA, λείπουν τα τοξικολογικά δεδομένα που απαιτούνται για μια εκτίμηση επικινδυνότητας για τον καταναλωτή των διαφόρων προϊόντων διάσπασης της γλυφοσάτης τα οποία είναι σημαντικά για τις ανθεκτικές στη γλυφοσάτη γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες(12)·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα γενετικά τροποποιημένα φυτά, ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών φυτοφαρμάκων από το φυτό, και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των προϊόντων της διάσπασης («μεταβολίτες») ενδέχεται να καθορίζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την EFSA, αυτό συμβαίνει στην περίπτωση που το συμπληρωματικό φυτοφάρμακο είναι γλυφοσάτη(13)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφωσινικό αμμώνιο έχει ταξινομηθεί ως τοξική για την αναπαραγωγή ουσία κατηγορίας 1B και καλύπτεται, επομένως, από τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(14)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της ουσίας γλυφοσινικό αμμώνιο για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018(15)·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ανεξάρτητη έρευνα εγείρει ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει η δραστική ουσία 2,4-D όσον αφορά την ανάπτυξη του εμβρύου, γενετικές ανωμαλίες και ενδοκρινικές διαταραχές·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατο άρθρο εμπειρογνώμονα που συμμετέχει στην ανάπτυξη γενετικά τροποποιημένων φυτών αμφισβητεί την ασφάλεια των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών που είναι ανθεκτικές στην ουσία 2,4-D λόγω της υποβάθμισής της στο κυτταροτοξικό προϊόν διάσπασης 2,4-διχλωροφαινόλη (2,4-DCP)(16)·

Πρωτεΐνες Bt

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες που ενδεχομένως να επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα έπειτα από έκθεση σε πρωτεΐνες Bt, και ορισμένες από τις εν λόγω πρωτεΐνες ενδέχεται να έχουν ενισχυτικά χαρακτηριστικά(17), δηλαδή μπορούν να ενισχύσουν τις αλλεργιογόνους ιδιότητες άλλων πρωτεϊνών με τις οποίες έρχονται σε επαφή·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη μειοψηφική γνώμη μέλους της ομάδας της EFSA για τους ΓΤΟ κατά τη διαδικασία αξιολόγησης ενός παρόμοιου αλλά διαφορετικού ΓΤ αραβοσίτου συσσωρευμένων συμβάντων και των επιμέρους συνδυασμών του, αν και ποτέ δεν έχουν διαπιστωθεί ανεπιθύμητες ενέργειες στο ανοσοποιητικό σύστημα σε οποιαδήποτε αίτηση όπου εκφράζονται πρωτεΐνες Bt, θα μπορούσε ωστόσο «να μην παρατηρηθούν από τις τοξικολογικές μελέτες [...] που συνιστώνται και πραγματοποιούνται επί του παρόντος για την αξιολόγηση της ασφάλειας των γενετικά τροποποιημένων φυτών στην EFSA, αφού αυτές δεν περιλαμβάνουν τις κατάλληλες δοκιμές για τον σκοπό αυτό»(18)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η ταχεία αύξηση της χρήσης φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων με νεονικοτινοειδή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής συμπίπτει με την αύξηση της φύτευσης ΓΤ αραβοσίτου Bt(19)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει απαγορεύσει την υπαίθρια χρήση τριών νεονικοτινοειδών, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης τους για την κάλυψη της επιφάνειας των σπόρων, λόγω των επιπτώσεών τους στις μέλισσες και άλλους επικονιαστές(20)·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των μεταβολιτών τους σε γενετικώς τροποποιημένα φυτά, καθώς και η πιθανή αλληλεπίδρασή τους με πρωτεΐνες Bt, δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ομάδας της EFSA για τους ΓΤΟ·

Μη δημοκρατική διαδικασία

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ψηφοφορίες τόσο στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, στις 12 Ιουλίου 2019, όσο και στην επιτροπή προσφυγών, στις 16 Σεπτεμβρίου 2019, δεν κατέληξαν σε γνωμοδότηση, γεγονός που σημαίνει ότι η έγκριση δεν έχει την υποστήριξη της ειδικής πλειοψηφίας των κρατών μελών·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τόσο στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής της πρότασης που υποβλήθηκε στις 22 Απριλίου 2015 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικά τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους, όσο και στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής πρότασης που υποβλήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2017 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, η Επιτροπή εξέφρασε τη λύπη της για το γεγονός ότι, από την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, έχουν εκδοθεί αποφάσεις έγκρισης από την Επιτροπή χωρίς την υποστήριξη της γνώμης της επιτροπής των κρατών μελών και ότι η επιστροφή του φακέλου στην Επιτροπή για τελική απόφαση, η οποία αποτελεί κατά κανόνα εξαίρεση για τη διαδικασία στο σύνολό της, έχει καταστεί κανόνας για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τις εγκρίσεις γενετικά τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής έχει αποδοκιμάσει επανειλημμένα την πρακτική αυτή ως αντιδημοκρατική(21)·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ μέσα στην Ένωση (τρία ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την αναγνώριση των δικών της δημοκρατικών ανεπαρκειών, την έλλειψη στήριξης εκ μέρους των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου, η Επιτροπή εξακολουθεί να εγκρίνει ΓΤΟ μολονότι δεν έχει καμία νομική υποχρέωση να το πράξει·

1.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003·

2.  εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(22), να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει την εκτελεστική απόφασή της·

4.  επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του ότι θα προωθήσει τις εργασίες για την πρόταση της Επιτροπής περί τροποποίησης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011· καλεί το Συμβούλιο να προχωρήσει επειγόντως τις εργασίες του για την ανωτέρω πρόταση της Επιτροπής·

5.  καλεί την Επιτροπή να αναστείλει όλες τις εκτελεστικές αποφάσεις που αφορούν αιτήσεις έγκρισης ΓΤΟ, έως ότου η διαδικασία έγκρισης αναθεωρηθεί κατά τρόπον ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις της ισχύουσας διαδικασίας, η οποία έχει αποδειχθεί ακατάλληλη·

6.  καλεί την Επιτροπή να αποσύρει τις προτάσεις για την έγκριση ΓΤΟ εάν δεν διατυπωθεί γνώμη από τη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, είτε πρόκειται για την καλλιέργεια είτε για τη χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

7.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει κανένα γενετικά τροποποιημένο φυτό που είναι ανθεκτικό στα ζιζανιοκτόνα χωρίς πλήρη αξιολόγηση των καταλοίπων μετά τον ψεκασμό με τα συμπληρωματικά ζιζανιοκτόνα, τους μεταβολίτες τους και τα εμπορικά τους σκευάσματα, όπως εφαρμόζονται στις χώρες καλλιέργειας·

8.  καλεί την Επιτροπή να εντάξει πλήρως την εκτίμηση επικινδυνότητας της εφαρμογής συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων και των καταλοίπων τους στην εκτίμηση επικινδυνότητας των ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα γενετικά τροποποιημένων φυτών, ανεξαρτήτως του κατά πόσον το επίμαχο γενετικά τροποποιημένο φυτό προορίζεται για καλλιέργεια στην Ένωση ή για εισαγωγή στην Ένωση με σκοπό τη χρήση του σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

9.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή, για χρήση σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, των γενετικά τροποποιημένων φυτών που έχουν καταστεί ανθεκτικά σε φυτοφάρμακο μη εγκεκριμένο για χρήση στην Ένωση, και εν προκειμένω στο γλυφοσινικό αμμώνιο·

10.  καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει οποιουσδήποτε επιμέρους συνδυασμούς συσσωρευμένων συμβάντων παρά μόνο εάν έχουν αξιολογηθεί διεξοδικά από την EFSA βάσει των πλήρων στοιχείων που έχει υποβάλει η αιτούσα επιχείρηση·

11.  εκτιμά, ειδικότερα, ότι η έγκριση επιμέρους συνδυασμών για τους οποίους δεν έχουν παρασχεθεί δεδομένα ασφάλειας, και οι οποίοι δεν έχουν υποβληθεί σε δοκιμές ή δεν έχουν καν δημιουργηθεί ακόμη, αντιβαίνει στις αρχές της γενικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002·

12.  καλεί την EFSA να αναπτύξει περαιτέρω και να χρησιμοποιεί συστηματικά μεθόδους που επιτρέπουν τον εντοπισμό ανεπιθύμητων ενεργειών από τη συσσώρευση συμβάντων, μεταξύ άλλων και αναφορικά με τα ενισχυτικά χαρακτηριστικά των τοξινών Bt·

13.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1. (2) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (3) Scientific opinion on the Assessment of genetically modified maize MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 and subcombinations independently of their origin for food and feed uses, import and processing under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-NL-2013-113) [Επιστημονική γνώμη σχετικά με την αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου αραβοσίτου MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 και επιμέρους συνδυασμών ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-NL-2013-113)], EFSA Journal, 2019, 17(1):5521, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2019.5521 (4) Κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε 36 ψηφίσματα που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών. (5) Ο συνδυασμός 1507 × 59122, που εγκρίθηκε με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/1110 της Επιτροπής· ο συνδυασμός MON 89034 × MON 88017, που εγκρίθηκε με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/2046 της Επιτροπής· και οι συνδυασμοί MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122, MON 89034 × 1507 × MON 88017, MON 89034 × 1507 × 59122, MON 89034 × MON 88017 × 59122, 1507 × MON 88017 × 59122, MON 89034 × 1507, MON 89034 × 59122, 1507 × MON 88017, MON 88017 × 59122, που εγκρίθηκαν με την εκτελεστική απόφαση 2013/650/ΕΕ της Επιτροπής. (6) Scientific opinion on the Assessment of genetically modified maize MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 and subcombinations independently of their origin for food and feed uses, import and processing under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-NL-2013-113) [Επιστημονική γνώμη σχετικά με την αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου αραβοσίτου MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 και επιμέρους συνδυασμών ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εισαγωγή και επεξεργασία δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-NL-2013-113)], EFSA Journal, 2019, 17(1):5521, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2019.5521 (7) Βλ. γνώμη της EFSA, σ. 10-11. (8) Παράρτημα Ζ – Παρατηρήσεις των κρατών μελών, http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/questionLoader?question=EFSA-Q-2013-00210 (9) Βλ. γνώμη της EFSA, σ. 4. (10) Βλ., π.χ., το Bonny, S., Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact, Environmental Management, 2016, 57(1): 31-48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 και το Benbrook, C.M., Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years, Environmental Sciences Europe, 2012, 24(24), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24 (11) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2019/533 της Επιτροπής, της 28ης Μαρτίου 2019, για ένα συντονισμένο πολυετές πρόγραμμα ελέγχου της Ένωσης για τα έτη 2020, 2021 και 2022 ώστε να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων και να εκτιμηθεί η έκθεση του καταναλωτή στα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης (ΕΕ L 88 της 29.3.2019, σ. 28). (12) EFSA conclusion on the peer review of the pesticide risk assessment of the active substance glyphosate (Συμπέρασμα της EFSA σχετικά με την αξιολόγηση από ομότιμους της εκτίμησης επικινδυνότητας φυτοφαρμάκων όσον αφορά τη δραστική ουσία γλυφοσάτη), EFSA Journal, 2015, 13(11):4302, σ. 3 https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302 (13) EFSA review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005 [Αξιολόγηση της EFSA σχετικά με τα υφιστάμενα ανώτατα όρια καταλοίπων για τη γλυφοσάτη σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005], 17 Μαΐου 2018, σ. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263 (14) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1). (15) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/public/?event=activesubstance.detail&language=EN&selectedID=1436 (16) Lurquin, P.F., Production of a toxic metabolite in 2, 4-D-resistant GM crop plants, 3 Biotech, 2016, 6(1): 1-4. https://link.springer.com/article/10.1007/s13205-016-0387-9#CR25 (17) Για μια ανασκόπηση, βλ. το Rubio Infante, N. και Moreno-Fierros, L. (2016), An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals, Journal of Applied Toxicology, 2016, 36(5): 630-648. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jat.3252/full (18) Αίτηση EFSA-GMO-DE-2010-86 (Bt11 3 MIR162 3 1507 3 GA21 αραβόσιτος και τρεις επιμέρους συνδυασμοί ανεξάρτητα από την προέλευσή τους) Μειοψηφική γνώμη J.M. Wal, Μέλος της ομάδας της EFSA για τους ΓΤΟ, Μάιος 2018 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5309 σ. 34. (19) Douglas, M.R. και Tooker, J.F., Large-Scale Deployment of Seed Treatments Has Driven Rapid Increase in Use of Neonicotinoid Insecticides and Preemptive Pest Management in U.S. Field Crops, Environmental Science & Technology. 2015, 49(8): 5088-5097, https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es506141g (20) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/approval_active_substances/approval_renewal/neonicotinoids_en (21) Βλ., π.χ., την εναρκτήρια δήλωσή του στη σύνοδο Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που περιλαμβάνεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Στρασβούργο, 15 Ιουλίου 2014) ή την ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2016 (Στρασβούργο, 14 Σεπτεμβρίου 2016). (22) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την ξένη παρέμβαση σε εκλογικές διαδικασίες και την παραπληροφόρηση σε εθνικές και ευρωπαϊκές δημοκρατικές διαδικασίες (2019/2810(RSP))

P9_TA(2019)0031 B9-0108/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 7, 8, 11, 12, 39, 40, 47 και 52, τη σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, και ιδίως τα άρθρα 8, 9, 10, 11, 13, 16, και 17 και το πρωτόκολλο της σύμβασης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, και ιδίως το άρθρο 3,

–  έχοντας υπόψη το διεθνές σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR), της 16ης Δεκεμβρίου 1966, και ιδίως τα άρθρα 2, 17, 19, 20 και 25,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Απριλίου 2018, με τίτλο «Αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο: μια ευρωπαϊκή προσέγγιση» (COM(2018)0236),

–  έχοντας υπόψη το κοινό σχέδιο δράσης της Επιτροπής και της ΑΠ/ΥΕ κατά της παραπληροφόρησης, της 5ης Δεκεμβρίου 2018, (JOIN(2018)0036) και την κοινή έκθεση της Επιτροπής και της ΑΠ/ΥΕ σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου δράσης κατά της παραπληροφόρησης, της 14ης Ιουνίου 2019 (JOIN(2019)0012),

–  έχοντας υπόψη τα από 18ης Οκτωβρίου 2018 συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Η αυτοματοποιημένη αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης» που δημοσιεύθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Υπηρεσιών Κοινοβουλευτικής Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 15 Μαρτίου 2019(1),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Μαρτίου 2019, σχετικά με τις απειλές κατά της ασφάλειας που συνδέονται με την αυξανόμενη τεχνολογική παρουσία της Κίνας στην ΕΕ και την ενδεχόμενη ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ για τη μείωσή τους(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 23ης Νοεμβρίου 2016, σχετικά με τη στρατηγική επικοινωνία της ΕΕ για την αντιμετώπιση της προπαγάνδας εναντίον της από τρίτους(3),

–  έχοντας υπόψη τη σύστασή του, της 13ης Μαρτίου 2019, προς το Συμβούλιο και την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, σχετικά με τον απολογισμό της συνέχειας που έχει δώσει η ΕΥΕΔ στην έκθεση του ΕΚ σχετικά με τη στρατηγική επικοινωνία της ΕΕ για την αντιμετώπιση της προπαγάνδας εναντίον της από τρίτους, δύο έτη από την έγκρισή της(4),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την προστασία ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες)(5), και την εν εξελίξει μεταρρύθμισή της,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη χρήση των δεδομένων των χρηστών του Facebook από την Cambridge Analytica και τον αντίκτυπο στην προστασία των δεδομένων(6),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την ετήσια έκθεση για την εφαρμογή της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας(7),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Ιουλίου 2019, με τίτλο «19η έκθεση προόδου προς μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας» (COM(2019)0353),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων)(8),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Ιουνίου 2018, για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» για την περίοδο 2021-2027 (COM(2018)0434),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς τρίτων χωρών να επηρεάσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της, καθώς και η μέσω κακόβουλης παρέμβασης άσκηση πίεσης στις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης τάσης που βιώνουν οι δημοκρατίες σε παγκόσμιο επίπεδο·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ξένη παρέμβαση μπορεί να λάβει πολυάριθμες μορφές, όπως εκστρατείες παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, επιθέσεις στον κυβερνοχώρο που στοχεύουν σε υποδομές ζωτικής σημασίας που αφορούν τις εκλογές, καθώς και άμεση και έμμεση χρηματοδοτική στήριξη πολιτικών παραγόντων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ξένη παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες συνιστά μείζονα πρόκληση, καθώς θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τις δημοκρατικές κοινωνίες και τους θεσμούς της Ευρώπης, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, το κράτος δικαίου, την ασφάλεια, την οικονομική ευημερία και, σε τελική ανάλυση, την κυριαρχία της Ευρώπης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια διασύνδεση ατόμων και οικονομιών με ψηφιακά μέσα και νέες τεχνολογίες αποτελεί επίσης αντικείμενο χρήσης και κατάχρησης από κράτη που εμπλέκονται στην ξένη παρέμβαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέσα ενημέρωσης, ιδίως οι κοινωνικές πλατφόρμες, μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά για τη διάδοση αναληθών πληροφοριών·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις εκστρατείες παραπληροφόρησης της Ρωσίας, καθώς τούτες αποτελούν την κύρια πηγή από την οποία προέρχεται η παραπληροφόρηση στην Ευρώπη·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κρατικοί και μη κρατικοί φορείς τρίτων χωρών εκτός της Ρωσίας εμπλέκονται σε κακόβουλες παρεμβάσεις σε δημόσιες συζητήσεις στην Ευρώπη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια προκαταρκτική ανάλυση της Επιτροπής του Ιουνίου του 2019 κατέδειξε ότι τα μέτρα που θεσπίστηκαν για την προστασία του αδιάβλητου των ευρωπαϊκών εκλογών πράγματι συνέβαλαν στον περιορισμό των ξένων κρατικών και μη κρατικών παρεμβάσεων στις εκλογές για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Μάιο 2019·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εφάρμοσε με επιτυχία σειρά μέτρων για τον μετριασμό της ξένης επιρροής και τη διατήρηση του αδιάβλητου των εκλογών για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2019, στα οποία συγκαταλέγονται ένας κώδικας δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση, ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και ένα ευρωπαϊκό δίκτυο συνεργασίας για τις εκλογές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να λάβει περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ξένες τεχνολογίες, λογισμικό και υποδομές, γεγονός που μπορεί να την καθιστά περισσότερο ευάλωτη σε ξένη παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκταση των πράξεων που συνιστούν κακόβουλη παρέμβαση απαιτεί μια συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση, η οποία θα περιλαμβάνει διάφορα συμπληρωματικά σκέλη·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευθύνη για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και της ξένης παρέμβασης στις εκλογικές διαδικασίες δεν βαρύνει αποκλειστικά τις δημόσιες αρχές, αλλά και τις επιχειρήσεις του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες θα πρέπει, ως εκ τούτου, να συνεργάζονται για την επίτευξη του εν λόγω στόχου, χωρίς να υπονομεύουν την ελευθερία του λόγου ή να καθίστανται ιδιωτικοποιημένοι φορείς λογοκρισίας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αρκετές έρευνες, έχουν παραβιαστεί ή καταστρατηγηθεί εκλογικοί κανόνες κρίσιμης σημασίας, ιδίως οι υφιστάμενες διατάξεις σχετικά με τη διαφάνεια της χρηματοδότησης των προεκλογικών εκστρατειών, και έχουν προβληθεί ισχυρισμοί περί πολιτικών δαπανών από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς από πηγές τρίτων χωρών, ιδίως από τη Ρωσία·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα καταγγελλόμενα περιστατικά ξένης παρέμβασης στις εκλογικές διαδικασίες αποτυπώνουν ένα συστηματικό μοτίβο που επαναλαμβάνεται τα τελευταία χρόνια·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από το τέλος του 2020, πρόκειται να διεξαχθούν στα κράτη μέλη περισσότερες από 50 προεδρικές, εθνικές, τοπικές ή περιφερειακές εκλογικές αναμετρήσεις·

1.  τονίζει ότι η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η πολυφωνία και των μέσων ενημέρωσης αποτελούν τον πυρήνα ανθεκτικών δημοκρατικών κοινωνιών και παρέχουν τις καλύτερες δικλείδες ασφαλείας κατά των εκστρατειών παραπληροφόρησης και της εχθρικής προπαγάνδας·

2.  τονίζει ότι, παρά τον πολυδιάστατο χαρακτήρα της εχθρικής παρέμβασης και της παραπληροφόρησης από το εξωτερικό, η παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική υβριδικού πολέμου και ότι, ως εκ τούτου, η αντιμετώπισή της εξακολουθεί να αποτελεί κεντρικό ζήτημα ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής·

3.  επαναλαμβάνει ότι η ξένη παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες υπονομεύει το δικαίωμα των λαών να έχουν λόγο στη διακυβέρνηση της χώρας τους, είτε άμεσα είτε μέσω ελεύθερα εκλεγμένων εκπροσώπων, όπως προβλέπεται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, και ότι τέτοιου είδους παρέμβαση από άλλα κράτη συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ακόμα και όταν δεν υπάρχει χρήση στρατιωτικής βίας και απειλή για την εδαφική ακεραιότητα ή την πολιτική ανεξαρτησία·

4.  πιστεύει ότι οι ελεύθερες και δίκαιες εκλογές βρίσκονται στο επίκεντρο της δημοκρατικής διαδικασίας και, ως εκ τούτου, καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν αποφασιστική δράση για το θέμα αυτό, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της επικείμενης διαδικασίας προβληματισμού για το μέλλον της ΕΕ·

5.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι συνεχώς έρχονται στο φως στοιχεία περί παρέμβασης, συχνά με ενδείξεις ξένης επιρροής, κατά την περίοδο πριν από όλες τις μεγάλες εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογικές αναμετρήσεις, ενώ η εν λόγω παρέμβαση ωφελεί σε μεγάλο βαθμό αντιενωσιακούς, δεξιούς εξτρεμιστές και λαϊκιστές υποψηφίους και στοχεύει σε συγκεκριμένες μειονότητες και ευάλωτες ομάδες, στις οποίες συγκαταλέγονται μετανάστες, άτομα ΛΟΑΔΜ και θρησκευτικές ομάδες, όπως άτομα με καταγωγή Ρομά, μουσουλμάνους ή άτομα που γίνονται αντιληπτά ως μουσουλμάνοι, έτσι ώστε να εξυπηρετηθεί ο ευρύτερος σκοπός, δηλαδή να υπονομευθεί η ελκυστικότητα των δημοκρατικών και ισότιμων κοινωνιών·

6.  αναγνωρίζει την ανησυχητική τάση των ακροδεξιών ομάδων σε ολόκληρο τον κόσμο να χρησιμοποιούν σε μεγάλη κλίμακα την παραπληροφόρηση σε πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι αυτού του είδους η παραπληροφόρηση έχει επηρεάσει αρνητικά την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των ΛΟΑΔΜ·

7.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών απαγορεύει εν όλω ή εν μέρει τις ξένες δωρεές σε πολιτικά κόμματα και υποψηφίους· υπενθυμίζει με ανησυχία ότι, ακόμη και όταν οι νόμοι θέτουν περιορισμούς όσον αφορά τις πηγές πολιτικής χρηματοδότησης, ξένοι φορείς έχουν βρει τρόπους για να τους παρακάμπτουν και προσφέρουν στήριξη στους συμμάχους τους μέσω δανείων από ξένες τράπεζες, όπως συνέβη με το Εθνικό Μέτωπο το 2016, μέσω αγορών και εμπορικών συμφωνιών, όπως στην περίπτωση των κατηγοριών που δημοσίευσαν το Spiegel και η Süddeutsche Zeitung στις 17 Μαΐου 2019 για το Κόμμα της Ελευθερίας της Αυστρίας και των κατηγοριών που δημοσίευσαν το Buzzfeed και η L’Espresso στις 10 Ιουλίου 2019 για τη Λέγκα του Σαλβίνι, καθώς και με τη διευκόλυνση χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με αναφορές του βρετανικού Τύπου για την εκστρατεία Leave.eu·

8.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τον εξαιρετικά επικίνδυνο χαρακτήρα της ρωσικής προπαγάνδας ειδικότερα, και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να θέσουν σε εφαρμογή μια αποτελεσματική και λεπτομερή στρατηγική, ώστε να αντιμετωπιστούν με ταχύ και άρτιο τρόπο οι στρατηγικές παραπληροφόρησης της Ρωσίας·

9.  σημειώνει με ανησυχία ότι, από τον Ιανουάριο 2019, ο αριθμός των κρουσμάτων παραπληροφόρησης που έχουν αποδοθεί σε ρωσικές πηγές και τεκμηριώνονται από την ειδική ομάδα East Strategic Communication (998 κρούσματα) είναι υπερδιπλάσιος του αριθμού των κρουσμάτων που αφορούν την ίδια περίοδο το 2018 (434 κρούσματα)·

10.  καταδικάζει, επιπλέον, έντονα τις ολοένα και πιο επιθετικές ενέργειες κρατικών και μη κρατικών παραγόντων από τρίτες χώρες που επιδιώκουν να υπονομεύσουν ή να αναστείλουν τα κανονιστικά θεμέλια και τις αρχές των ευρωπαϊκών δημοκρατιών και την κυριαρχία όλων των υπό ένταξη στην ΕΕ χωρών στα Δυτικά Βαλκάνια και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, καθώς και να επηρεάσουν τις εκλογές και να υποστηρίξουν εξτρεμιστικά κινήματα, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι η κλίμακα των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο αυξάνεται διαρκώς·

11.  αναγνωρίζει τον θετικό αντίκτυπο των εθελοντικών ενεργειών από παρόχους υπηρεσιών και πλατφόρμες με στόχο την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, στις οποίες συγκαταλέγονται νέοι κανόνες του κώδικα ορθής πρακτικής για την αύξηση της διαφάνειας της εκλογικής διαφήμισης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και των μέτρων που εφάρμοσαν πέρυσι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη, και τους υπενθυμίζει την κοινή ευθύνη τους όσον αφορά την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης·

12.  υπενθυμίζει το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, με το οποίο παρότρυνε το Facebook, μετά το σκάνδαλο της Cambridge Analytica, να εφαρμόσει διάφορα μέτρα για την πρόληψη της χρήσης της κοινωνικής πλατφόρμας για παρέμβαση σε εκλογικές διαδικασίες· σημειώνει ότι το Facebook δεν έδωσε συνέχεια στα περισσότερα από τα εν λόγω αιτήματα·

13.  θεωρεί ότι η παρέμβαση σε εκλογικές διαδικασίες σε ένα κράτος μέλος επηρεάζει την ΕΕ στο σύνολό της, στον βαθμό που μπορεί να έχει αντίκτυπο στη σύνθεση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· πιστεύει ότι οι απειλές αυτές δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μεμονωμένα από τις εθνικές αρχές ούτε μέσω απλής αυτορρύθμισης του ιδιωτικού τομέα, αλλά απαιτούν συντονισμένη πολυεπίπεδη και πολυμερή προσέγγιση· θεωρεί ότι, προκειμένου να καταστεί δυνατή η σθεναρή αντίδραση της ΕΕ, θα πρέπει να αναπτυχθεί, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε διεθνές επίπεδο, ένα νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο και της παραπληροφόρησης·

14.  επαναλαμβάνει, ωστόσο, ότι πρέπει να αναπτυχθεί μια ισχυρή κοινή ευρωπαϊκή πολιτική προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τόσο οι ξένες παρεμβάσεις όσο και οι εκστρατείες παραπληροφόρησης μέσω της ισχυρής επικοινωνίας της ΕΕ με επιγραμμικές πλατφόρμες και παρόχους υπηρεσιών·

15.  καλεί όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για να εξασφαλίσουν ότι η δημοκρατική διαδικασία, καθώς και οι εκλογές, προστατεύονται από την ξένη παρέμβαση, κρατική ή μη, και από τη χειραγώγηση· επισημαίνει, ιδίως, την ανάγκη να βελτιωθούν από μικρή ηλικία ο γραμματισμός στα μέσα επικοινωνίας και η αγωγή του πολίτη μέσω του πολιτισμού και της σχολικής εκπαίδευσης, έτσι ώστε να μπορούν εκείνοι στους οποίους στοχεύουν οι εκστρατείες παραπληροφόρησης να εντοπίζουν τις μεροληπτικές πληροφορίες· ενθαρρύνει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στα σχολικά τους προγράμματα ειδικά μαθήματα σχετικά με τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας, καθώς και να αναπτύξουν ενημερωτικές εκστρατείες με στόχο τις ομάδες του πληθυσμού που είναι πιο ευάλωτες στην παραπληροφόρηση·

16.  εκφράζει την ανησυχία του για την εξάρτηση της ΕΕ από ξένες τεχνολογίες και υλισμικό· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να καταβάλει προσπάθειες για να αυξήσει τις δικές της ικανότητες, καθώς τούτο θα περιορίσει τις ευκαιρίες για κακόβουλη παρέμβαση από ξένους παράγοντες στις εκλογικές διαδικασίες·

17.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον φιλικό προς την καινοτομία, με βάση τις αρχές της οικονομίας της αγοράς και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, προκειμένου να μπορέσουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους και να χρησιμοποιήσουν την προστασία των εν λόγω δικαιωμάτων ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα·

18.  ζητεί εθνική και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να ενισχυθούν οι ικανότητες αντιμετώπισης της στρατηγικής επικοινωνίας εχθρικών τρίτων μερών και για να ανταλλάσσονται πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές στον τομέα αυτό, στο πλαίσιο τόσο του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου όσο και του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου μετά το 2020, μεταξύ άλλων μέσω των προγραμμάτων «Ορίζων Ευρώπη» και «Ψηφιακή Ευρώπη»· υπογραμμίζει ότι τα εν λόγω προγράμματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν επαρκείς δικλείδες για να διασφαλίζεται η αυστηρή συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως όταν χρηματοδοτούνται τρίτες χώρες·

19.  τονίζει την ανάγκη να συνεχιστεί η στήριξη και προώθηση της υπεύθυνης δημοσιογραφίας και της συντακτικής ευθύνης τόσο στα παραδοσιακά όσο και στα νέα μέσα ενημέρωσης, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των μη επαληθευμένων ή μονομερών μεροληπτικών πληροφοριών που υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης·

20.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να υποστηριχθούν τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, τα οποία δεν βασίζονται οικονομικά σε ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης και, ως εκ τούτου, μπορούν να παρέχουν υψηλής ποιότητας και αμερόληπτη πληροφόρηση στο ευρύ κοινό, διασφαλίζοντας, ταυτόχρονα, και διατηρώντας την ανεξαρτησία τους από πολιτικές παρεμβάσεις·

21.  επαναλαμβάνει το γεγονός ότι στηρίζει το πολύτιμο έργο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία, όσον αφορά τη στήριξη οργανώσεων που καταπολεμούν τις ψευδείς ειδήσεις και την παραπληροφόρηση·

22.  θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να εργαστεί προς την κατεύθυνση της εξεύρεσης πρακτικών λύσεων για τη στήριξη και την ενίσχυση δημοκρατικών, ανεξάρτητων και ποικίλων μέσων ενημέρωσης στις χώρες της γειτονίας της ΕΕ και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που είναι υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ·

23.  ζητεί να αναβαθμιστεί η ειδική ομάδα «East StratCom» της ΕΕ σε μόνιμη δομή εντός της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης με σημαντικά υψηλότερα επίπεδα χρηματοδότησης και στελέχωσης από ό,τι μέχρι σήμερα·

24.  επισημαίνει ότι, λόγω της πολυπλοκότητας των κινδύνων που ενέχουν η διαδικτυακή παρέμβαση στις εκλογικές διαδικασίες και οι εκστρατείες παραπληροφόρησης, για τον εντοπισμό και τη διαχείριση των εν λόγω κινδύνων απαιτείται διατομεακή συνεργασία με τη συμμετοχή των αρμόδιων αρχών και των ενδιαφερόμενων φορέων·

25.  καλεί την Επιτροπή να χαρακτηρίσει τον εκλογικό εξοπλισμό ως υποδομή ζωτικής σημασίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι, σε περίπτωση παραβίασης της οδηγίας NIS(9), θα μπορεί να υπάρξει αντίδραση·

26.  υπενθυμίζει ότι σημαντικό ποσοστό αυτών των κακόβουλων πράξεων παρέμβασης συνιστά παραβίαση των ευρωπαϊκών κανόνων για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής· καλεί τις εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων να κάνουν πλήρη χρήση των εξουσιών τους για τη διερεύνηση παραβιάσεων της προστασίας των δεδομένων και την επιβολή αποτρεπτικών κυρώσεων και ποινών·

27.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του να διεξαχθούν έρευνες από τα κράτη μέλη με τη στήριξη της Eurojust, με θέμα την εικαζόμενη παράνομη χρήση του διαδικτυακού πολιτικού χώρου από ξένες δυνάμεις·

28.  καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί τον αντίκτυπο της ξένης παρέμβασης σε ολόκληρη την Ευρώπη και να εκπληρώσει τη δέσμευση που ανέλαβε επίσημα η εκλεγείσα πρόεδρός της Ursula von der Leyen να «εξετάζει τις απειλές εξωτερικής παρέμβασης στις ευρωπαϊκές εκλογές μας»(10)·

29.  καλεί τον επόμενο Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να καταστήσει την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης κεντρικό στόχο εξωτερικής πολιτικής·

30.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει πιθανές νομοθετικές και μη νομοθετικές δράσεις που μπορούν να οδηγήσουν στην παρέμβαση από πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο τη συστηματική επισήμανση του περιεχομένου που μοιράζονται τα μποτ, την αναθεώρηση των αλγορίθμων, ώστε να καταστούν όσο το δυνατόν πιο αμερόληπτοι, και το κλείσιμο των λογαριασμών προσώπων που εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες με στόχο τη διατάραξη των δημοκρατικών διαδικασιών ή την υποκίνηση της ρητορικής μίσους, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ελευθερία της έκφρασης·

31.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τους δημόσιους οργανισμούς, τις δεξαμενές σκέψης, τις ΜΚΟ και τους κυβερνοακτιβιστές σε επίπεδο βάσης που ασχολούνται με ζητήματα σχετικά με την προπαγάνδα και την παραπληροφόρηση, και να διαθέσουν χρηματοδότηση και στήριξη για εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού με στόχο την αύξηση της ανθεκτικότητας των πολιτών της ΕΕ στην παραπληροφόρηση·

32.  υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος για τη διασφάλισης της δημοκρατίας και της διακυβέρνησης όταν δημοσιοποιούν πληροφορίες προς το δημόσιο συμφέρον· καλεί τις αρχές των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης να θεσπίσουν και να διαδώσουν μια πολιτική σχετικά με την καταγγελία δυσλειτουργιών, με βάση την τήρηση των 20 αρχών που ορίζονται στη σύσταση CM/Rec(2014)6· υπενθυμίζει την προσφάτως εγκριθείσα οδηγία για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος·

33.  υπενθυμίζει ότι η ΕΕ διαθέτει 4 175 εκατομμύρια EUR για δράσεις που αποσκοπούν στη στήριξη της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της ερευνητικής δημοσιογραφίας, συμπεριλαμβανομένου μηχανισμού για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων της ελευθερίας του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης και της απτής προστασίας των δημοσιογράφων·

34.  θεωρεί ότι η ΕΕ μπορεί να διασφαλίσει τις δημοκρατικές διαδικασίες της μόνο με ολιστική προσέγγιση όσον αφορά τις ξένες, αυταρχικές παρεμβάσεις και αντιμετωπίζοντας τα τρωτά σημεία σε όλες τις πτυχές της δημοκρατικής διακυβέρνησης και των θεσμικών οργάνων, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων·

35.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν συζητήσεις με τους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και με διεθνείς εταίρους, μεταξύ άλλων σε διεθνή φόρουμ, με σκοπό την ενίσχυση των δράσεών τους για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών·

36.  τονίζει ότι το ΝΑΤΟ και τα κέντρα αριστείας του αποτελούν ένα θεμελιώδες εργαλείο που επιτρέπει στην Ευρώπη να ενισχύσει τη διατλαντική σχέση και μπορεί να αυξήσει την ανθεκτικότητα τόσο της Ευρώπης όσο και της Βόρειας Αμερικής στην παραπληροφόρηση·

37.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ζήτημα της εξωτερικής χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και ιδρυμάτων χωρίς να παρεμποδίσει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου που θα υπερβαίνει τα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να δρομολογήσει συζήτηση με τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων σε σχέση με τα εγχώρια πολιτικά τους κόμματα και ιδρύματα·

38.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) Γενική Διεύθυνση Υπηρεσιών Κοινοβουλευτικής Έρευνας, Μονάδα Διερεύνησης Επιστημονικών Προοπτικών, 15 Μαρτίου 2019. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0156. (3) ΕΕ C 224 της 27.6.2018, σ. 58. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0187. (5) ΕΕ L 201 της 31.7.2002, σ. 37. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0433. (7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0514. (8) ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1. (9) Οδηγία (EE) 2016/1148 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Ιουλίου 2016, σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση (ΕΕ L 194 της 19.7.2016, σ. 1). (10) «Μια Ένωση που επιδιώκει περισσότερα: Η ατζέντα μου για την Ευρώπη», της Ursula von der Leyen – Πολιτικές κατευθύνσεις για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή 2019-2024 (2019), https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/political-guidelines-next-commission_el.pdf - σ. 21.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 και τους ίδιους πόρους: Ώρα να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες των πολιτών (2019/2833(RSP))

P9_TA(2019)0032 B9-0110/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 310, 311, 312 και 323 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τις προτάσεις της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 2018, σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για την περίοδο 2021-2027 και σχετικά με το σύστημα των ιδίων πόρων (ΙΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του, της 14ης Μαρτίου 2018, σχετικά με το επόμενο ΠΔΠ: προετοιμασία της θέσης του Κοινοβουλίου για το ΠΔΠ μετά το 2020(1) και σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συστήματος των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 και τους ίδιους πόρους(3),

–  έχοντας υπόψη την ενδιάμεση έκθεσή του, της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 – Η θέση του Κοινοβουλίου ενόψει συμφωνίας(4),

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου, της 10ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 και τους ιδίους πόρους: Ώρα να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες των πολιτών,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

1.  δηλώνει ότι ήρθε η ώρα να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των πολιτών της ΕΕ και να εξασφαλίσουμε τα αναγκαία χρηματοδοτικά μέσα για τις πολιτικές δεσμεύσεις και φιλοδοξίες της ΕΕ· είναι αποφασισμένο να εξασφαλίσει ένα ισχυρό και αξιόπιστο ΠΔΠ που θα επιτρέψει στην ΕΕ να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις σημαντικές προκλήσεις και να επιτύχει τους πολιτικούς της στόχους κατά την επόμενη επταετία· πιστεύει ότι οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2019 προσέδωσαν ανανεωμένη νομιμοποίηση στη θέση και τον ρόλο του Κοινοβουλίου στη διαδικασία αυτή· δηλώνει ότι είναι έτοιμο να απορρίψει οποιαδήποτε θέση του Συμβουλίου η οποία δεν σέβεται τα προνόμια του Κοινοβουλίου ή δεν λαμβάνει δεόντως υπόψη τις θέσεις του·

2.  εγκρίνει το παρόν ψήφισμα προς επιβεβαίωση και επικαιροποίηση της διαπραγματευτικής του εντολής τόσο στο σκέλος των δαπανών όσο και στο σκέλος των εσόδων του επόμενου ΠΔΠ· ζητεί να ξεκινήσουν, χωρίς άλλη καθυστέρηση, διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, προκειμένου να επιτευχθεί εγκαίρως μια σταθερή συμφωνία, και τονίζει ότι το Κοινοβούλιο είναι έτοιμο για αυτό από τον Νοέμβριο του 2018· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το ΠΔΠ, ως δίχτυ ασφαλείας, με σκοπό την προστασία των δικαιούχων των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ, το οποίο θα επιτρέπει την παράταση του τρέχοντος ΠΔΠ, σε περίπτωση που δεν υπάρξει εγκαίρως συμφωνία για το επόμενο ΠΔΠ·

Επιβεβαίωση της σταθερής θέσης του Κοινοβουλίου

3.  επιβεβαιώνει τη διαπραγματευτική του εντολή, όπως ορίζεται στην ενδιάμεση έκθεση για το ΠΔΠ, της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τα στοιχεία του ΠΔΠ (ανά πρόγραμμα, τομέα και σε συνολικό επίπεδο), τους ιδίους πόρους της ΕΕ, τις διατάξεις ευελιξίας, την ενδιάμεση αναθεώρηση και τις οριζόντιες αρχές, όπως η ενσωμάτωση των στόχων των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το κλίμα και την ισότητα των φύλων σε όλες τις πολιτικές και τις πρωτοβουλίες στο επόμενο ΠΔΠ, καθώς και συγκεκριμένες τροποποιήσεις στον προτεινόμενο κανονισμό για το ΠΔΠ και τη διοργανική συμφωνία·

4.  επαναλαμβάνει ότι το ποσό του επόμενου ΠΔΠ θα πρέπει να οριστεί στα 1 324,1 δισεκατομμύρια EUR σε τιμές 2018, το οποίο αντιπροσωπεύει το 1,3 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της ΕΕ των 27· τονίζει ότι το εν λόγω συνολικό ποσό είναι το αποτέλεσμα αξιολόγησης από τη βάση προς την κορυφή του απαιτούμενου επιπέδου χρηματοδότησης για κάθε πρόγραμμα και πολιτική της ΕΕ· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόθεση του Κοινοβουλίου να ενισχύσει τα εμβληματικά προγράμματα (π.χ. στους τομείς της νεολαίας, της έρευνας και της καινοτομίας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής μετάβασης, των υποδομών, των ΜΜΕ, της ψηφιοποίησης και των κοινωνικών δικαιωμάτων), να διατηρήσει τη χρηματοδότηση των υφιστάμενων πολιτικών της ΕΕ σε πραγματικούς όρους (ιδίως στους τομείς της συνοχής, της γεωργίας και της αλιείας) και να εξασφαλίσει πρόσθετα χρηματοδοτικά μέσα για την κάλυψη των πρόσθετων ευθυνών (π.χ. στους τομείς της μετανάστευσης, της εξωτερικής δράσης και της άμυνας)· πιστεύει ακράδαντα ότι η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία επιτυγχάνεται με τη συγκέντρωση πόρων σε επίπεδο ΕΕ, από την άποψη της αποτελεσματικότητας, της αλληλεγγύης και του παγκόσμιου αντικτύπου· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να ενισχυθεί η εστίαση των μελλοντικών δαπανών στα αποτελέσματα·

5.  υπογραμμίζει ότι το Κοινοβούλιο δεν θα δώσει την έγκρισή του για το ΠΔΠ, αν δεν υπάρξει συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ιδίων πόρων της ΕΕ, η οποία να περιλαμβάνει την καθιέρωση μιας δέσμης νέων ιδίων πόρων που θα ευθυγραμμίζονται καλύτερα με τις μείζονες προτεραιότητες πολιτικής της ΕΕ και θα παρέχουν κίνητρα προκειμένου να υπάρξει πρόοδος σε αυτές· υπενθυμίζει ότι σκοπός της εισαγωγής νέων ιδίων πόρων δεν είναι μόνο να μετριαστεί η κυριαρχία των συνεισφορών βάσει του ΑΕΕ, αλλά και να εξασφαλιστεί το κατάλληλο επίπεδο χρηματοδότησης των δαπανών της ΕΕ στο επόμενο ΠΔΠ· επιβεβαιώνει τη θέση του, όπως ορίζεται στην ενδιάμεση έκθεση για το ΠΔΠ, σχετικά με τον κατάλογο των πιθανών επιλογών για νέους ίδιους πόρους (κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών, φορολόγηση των ψηφιακών υπηρεσιών, φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, εισόδημα από το σύστημα εμπορίας εκπομπών, συνεισφορά για τις πλαστικές ύλες και μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα), την κατάργηση όλων των εκπτώσεων και διορθώσεων, την απλούστευση του ίδιου πόρου που βασίζεται στον ΦΠΑ, τη μείωση των εθνικών «εξόδων είσπραξης» που παρακρατούνται από τους τελωνειακούς δασμούς, και τη συμπερίληψη άλλων εσόδων υπό μορφή προστίμων και τελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ·

6.  επιβεβαιώνει την ανάγκη να θεσπιστεί νέος μηχανισμός για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ σε περιπτώσεις που δεν γίνεται σεβαστό το κράτος δικαίου ή όταν υπάρχει συστημική απειλή για τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), και όταν αυτό επηρεάζει ή απειλεί να επηρεάσει τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης ή την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης· υπογραμμίζει ότι τα μέτρα αυτά δεν θα επηρεάζουν την υποχρέωση των κρατικών φορέων ή των κρατών μελών να πραγματοποιούν πληρωμές στους τελικούς δικαιούχους ή αποδέκτες·

Ανταπόκριση σε νέες πρωτοβουλίες μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές

7.  επικροτεί τις πολιτικές δεσμεύσεις για πρόσθετες πρωτοβουλίες που ανέλαβε η εκλεγείσα Πρόεδρος της Επιτροπής μετά την έγκρισή της τον Ιούλιο του 2019, και αναμένει να αποσαφηνιστεί χωρίς καθυστέρηση ο δημοσιονομικός αντίκτυπός τους· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι τυχόν νέες πρωτοβουλίες, ορισμένες από τις οποίες είχαν ήδη προβλεφθεί σε μεγάλο βαθμό στην ενδιάμεση έκθεση του Κοινοβουλίου, θα πρέπει να υπολογιστούν επιπλέον των αρχικών προτάσεων της Επιτροπής για την επόμενη περίοδο, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ σε σχέση με τις αρχικές προτάσεις· αναμένει, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή να αποτυπώσει επισήμως τον δημοσιονομικό αντίκτυπο των εν λόγω πρωτοβουλιών στην αρχική της πρόταση για το ΠΔΠ και να υπερασπιστεί, από κοινού με το Κοινοβούλιο, το αναγκαίο επίπεδο χρηματοδότησης στις επικείμενες διαπραγματεύσεις για το ΠΔΠ με το Συμβούλιο·

8.  ζητεί περαιτέρω νομοθετικές προτάσεις για τη θέσπιση νέων μέσων, οι οποίες θα πρέπει να υποβληθούν άμεσα από τη νέα Επιτροπή, προκειμένου να συμπεριληφθεί η χρηματοδότησή τους στη συμφωνία για το επόμενο ΠΔΠ· αναμένει ότι οι τυχόν νέες πρωτοβουλίες που ενδέχεται να προταθούν μετά την έγκριση του ΠΔΠ 2021-2027, θα χρηματοδοτηθούν μέσω νέων πιστώσεων·

9.  επικροτεί, στο σκέλος των εσόδων, τις δεσμεύσεις της εκλεγείσας Προέδρου για την επανέναρξη ή την παράταση ορισμένων πρωτοβουλιών που θα πρέπει να αποτελούν μέρος της μελλοντικής δέσμης νέων ιδίων πόρων· καλεί, ειδικότερα, τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν την ευκαιρία για τη θέσπιση ενός μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, ο οποίος θα αποτελούσε έναν δίκαιο τρόπο ικανοποίησης του αιτήματος των πολιτών για αποφασιστική ηγεσία στον τομέα της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, και παράλληλα θα οδηγούσε στην εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στο διεθνές εμπόριο·

Μια ακόμη σημαντική αλλαγή προς την κατεύθυνση της κλιματικής μετάβασης

10.  διατυπώνει εκ νέου την αδιαμφισβήτητη υποστήριξή του προς την αρχή της ενσωμάτωσης της διάστασης του κλίματος· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το επόμενο ΠΔΠ θα συμμορφώνεται πλήρως με τη συμφωνία του Παρισιού, και τονίζει την επείγουσα ανάγκη να υπάρξει ακόμη μια σημαντική αναβάθμιση των πολιτικών και οικονομικών προσπαθειών για την επίτευξη των στόχων της, καθώς και μια δίκαιη μετάβαση προς μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο ανθρακούχων εκπομπών, που θα βασίζεται στα υψηλότερα δυνατά κριτήρια κοινωνικής δικαιοσύνης, ώστε να μην παραμελείται κανένας πολίτης και καμία περιοχή· αναμένει μια συγκεκριμένη πρόταση για την ευρωπαϊκή πράσινη συμφωνία, όπως περιγράφεται στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της νέας Προέδρου της Επιτροπής· αναμένει ότι τα δημοσιονομικά μέσα για την επόμενη περίοδο δημοσιονομικού προγραμματισμού θα είναι ανάλογα με τη φιλοδοξία αυτή, τονίζοντας παράλληλα ότι τυχόν μείωση του ΠΔΠ θα αποτελούσε προφανώς οπισθοδρόμηση·

11.  υπογραμμίζει το γεγονός ότι η κοινή δράση για το κλίμα σε επίπεδο ΕΕ παρέχει ουσιαστική προστιθέμενη αξία και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα του εκσυγχρονισμού του προϋπολογισμού της ΕΕ και των προγραμμάτων δαπανών της· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του κλίματος και της βιοποικιλότητας στο επόμενο ΠΔΠ πρέπει να υπερβαίνει τα επίπεδα του στοχευόμενου μεριδίου δαπάνης, όπως ορίζεται στην ενδιάμεση έκθεσή του, αλλά θα πρέπει να αφορά και την ενσωμάτωση της διάστασης του κλίματος και της κοινωνικής διάστασης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για όλα τα μεγάλα προγράμματα και καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου πολιτικής· απαιτεί επιπλέον, στο πλαίσιο αυτό, μια πιο διαφανή, αυστηρή και ολοκληρωμένη μεθοδολογία, που θα περιλαμβάνει αναθεωρημένους δείκτες επιδόσεων για τον καθορισμό και την παρακολούθηση των δαπανών που αφορούν το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, την πρόληψη της χρηματοδοτικής στήριξης για επιζήμια μέτρα και την παρακολούθηση του μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου αντικτύπου της ενσωμάτωσης της διάστασης του κλίματος όσον αφορά τον μετριασμό και την προσαρμογή· ζητεί να εξασφαλιστεί η ενεργή συμμετοχή του Κοινοβουλίου στον σχεδιασμό της εν λόγω μεθοδολογίας·

Άμεση έναρξη διοργανικών διαπραγματεύσεων

12.  υπενθυμίζει ότι το άρθρο 312 παράγραφος 5 ΣΛΕΕ ορίζει ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας που οδηγεί στη θέσπιση του ΠΔΠ, τα τρία θεσμικά όργανα της ΕΕ «λαμβάνουν κάθε απαραίτητο μέτρο για να διευκολύνουν τη θέσπιση αυτή»· υπογραμμίζει το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να διαπραγματευτεί, εδώ και περίπου ένα έτος, σχετικά με όλες τις πτυχές του ΠΔΠ και της δέσμης ιδίων πόρων, ενώ το Συμβούλιο δεν έχει αποδεχτεί μέχρι στιγμής να συμμετάσχει σε οποιεσδήποτε ουσιαστικές συνομιλίες πέρα από τις σύντομες και τυπικές συνεδριάσεις ενημέρωσης και απολογισμού στο περιθώριο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων (ΣΓΥ)· πιστεύει ότι αυτές οι περιορισμένες επαφές δεν μπορούν να θεωρηθούν ικανοποιητική διοργανική συνεργασία και δεν συνάδουν με τις ρητές απαιτήσεις της Συνθήκης·

13.  ζητεί, ως εκ τούτου, την άμεση εντατικοποίηση των διοργανικών συνομιλιών σχετικά με το ΠΔΠ και τους ιδίους πόρους, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για πραγματικές διαπραγματεύσεις, και καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση τη διαπραγματευτική εντολή του· θεωρεί ότι, για να διευκολύνεται η έγκριση του Κοινοβουλίου, το Συμβούλιο θα πρέπει ήδη να λαμβάνει δεόντως υπόψη τις θέσεις του Κοινοβουλίου όταν αποφασίζει για τη δική του θέση· αναμένει, για τον σκοπό αυτό, από την Προεδρία του Συμβουλίου και την Επιτροπή να κοινοποιούν με σαφήνεια και να εξηγούν τις απόψεις του Κοινοβουλίου στο ΣΓΥ, και ζητεί να παρευρίσκεται η διαπραγματευτική ομάδα του Κοινοβουλίου σε όλες τις άτυπες συνεδριάσεις του Συμβουλίου που αφορούν το ΠΔΠ· τονίζει την ανάγκη να πραγματοποιηθούν ειδικές τριμερείς συνεδριάσεις, προκειμένου να εμβαθυνθεί η συζήτηση σχετικά με τις διάφορες πτυχές των προτάσεων σχετικά με το ΠΔΠ και τους ιδίους πόρους, οι οποίες θα πρέπει να συμπληρώνουν τις υφιστάμενες συνεδριάσεις ενημέρωσης και απολογισμού του ΣΓΥ· αναμένει, επιπλέον, τη σύγκληση συνεδριάσεων υψηλού επιπέδου μεταξύ των προέδρων των θεσμικών οργάνων, σύμφωνα με το άρθρο 324 της ΣΛΕΕ·

Διαφύλαξη των προνομίων του Κοινοβουλίου

14.  σημειώνει τη μεθοδολογία του Συμβουλίου για την προετοιμασία των διαπραγματευτικών πλαισίων για το ΠΔΠ· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι αυτή αποτελεί επίσης μια απόπειρα να ανατεθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κυρίαρχος ρόλος στη λήψη αμετάκλητων αποφάσεων για διάφορες πτυχές του επόμενου ΠΔΠ, όπως συνέβη κατά τη διαδικασία που οδηγεί στην έγκριση του τρέχοντος ΠΔΠ· τονίζει ότι το Κοινοβούλιο δεν θα επικυρώσει ειλημμένες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και είναι έτοιμο να αρνηθεί να δώσει την έγκρισή του μέχρι να επιτευχθεί ικανοποιητική συμφωνία·

15.  υπογραμμίζει ότι τα εν λόγω διαπραγματευτικά πλαίσια δεν περιλαμβάνουν μόνο στοιχεία του κανονισμού για το ΠΔΠ, για τα οποία πρέπει να δώσει την έγκρισή του το Κοινοβούλιο, αλλά και σημαντικό αριθμό νομοθετικών διατάξεων σχετικά με τις τομεακές πολιτικές της ΕΕ που θα πρέπει να αποφασιστούν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι τα εν λόγω διαπραγματευτικά πλαίσια δεν αντικατοπτρίζουν κάτι περισσότερο από μια εσωτερική διαδικασία του Συμβουλίου, η οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εμποδίζει το Κοινοβούλιο να διεξάγει κατάλληλες διαπραγματεύσεις για όλα τα στοιχεία της δέσμης για το ΠΔΠ και της τομεακής νομοθεσίας· προτρέπει, επομένως, το Συμβούλιο να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο σχετικά με όλες τις πτυχές της τομεακής νομοθεσίας για τη θέσπιση των νέων προγραμμάτων της ΕΕ, καθώς και σχετικά με την πρόταση για το κράτος δικαίου·

16.  υπενθυμίζει ότι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι πολιτικού χαρακτήρα και ότι το άρθρο 15 παράγραφος 1 ΣΕΕ απαγορεύει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να ασκεί νομοθετικά καθήκοντα· καλεί, ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να μην εγκρίνει λεπτομερή και υποτιθέμενα δεσμευτικά συμπεράσματα βάσει του διαπραγματευτικού πλαισίου για το ΠΔΠ, καθώς αυτό θα ισοδυναμούσε με άμεση παρέμβαση στον νομοθετικό τομέα· προσδοκά από την Επιτροπή, ως έντιμο διαμεσολαβητή και θεματοφύλακα των Συνθηκών, να στηρίξει το Κοινοβούλιο στην άσκηση των νομοθετικών προνομίων του, τόσο στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης όσο και στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας·

Ένα δίχτυ ασφαλείας για την προστασία των δικαιούχων των προγραμμάτων της ΕΕ: κατάρτιση σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το ΠΔΠ

17.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ήδη παρατείνει αρκετές φορές το χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη πολιτικής απόφασης· εκφράζει τον φόβο ότι, σε περίπτωση που το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθυστερήσουν περισσότερο χωρίς να εξασφαλίζουν τη συμμετοχή του Κοινοβουλίου, υπάρχει σαφής κίνδυνος οι εν λόγω πολύπλοκες διαπραγματεύσεις να μην μπορέσουν να ολοκληρωθούν επιτυχώς έως το τέλος του τρέχοντος ΠΔΠ· υπενθυμίζει τα σοβαρά προβλήματα που σημειώθηκαν στο παρελθόν για την έναρξη των προγραμμάτων της ΕΕ λόγω της καθυστερημένης έγκρισης του τρέχοντος ΠΔΠ·

18.  υπενθυμίζει το γεγονός ότι, εάν δεν εγκριθεί εγκαίρως νέο ΠΔΠ, το άρθρο 312 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ προβλέπει ένα δίχτυ ασφαλείας υπό τη μορφή μιας προσωρινής παράτασης των ανώτατων ορίων και άλλων διατάξεων του τελευταίου έτους του τρέχοντος πλαισίου· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι ένα τέτοιο δίχτυ ασφαλείας θα μπορούσε να υπονομευθεί όχι μόνο από την έλλειψη ετοιμότητας σε επιχειρησιακό επίπεδο, αλλά και από τις ημερομηνίες λήξης που ισχύουν για ορισμένα από τα τρέχοντα προγράμματα της ΕΕ· προειδοποιεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι δεν πρέπει να διακοπεί η λειτουργία των προγραμμάτων της ΕΕ, και δηλώνει ότι δεν έχει καμία πρόθεση να αποδεχτεί μια κακή συμφωνία λόγω χρονικής πίεσης·

19.  προτρέπει, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να αρχίσει αμέσως την κατάρτιση σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το ΠΔΠ με στόχο την προστασία των δικαιούχων και τη διασφάλιση της συνέχειας της χρηματοδότησης σε περίπτωση που είναι απαραίτητη η παράταση του τρέχοντος ΠΔΠ· ζητεί το σχέδιο αυτό να υποβληθεί επίσημα στις αρχές του 2020, ώστε να εγκριθεί γρήγορα από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο· ζητεί το σχέδιο αυτό να περιλαμβάνει οριζόντια νομοθετική πρόταση για την άρση των προθεσμιών που ορίζονται στα σχετικά προγράμματα, ώστε να διασφαλιστεί με τον τρόπο αυτόν η συνέπεια προς το άρθρο 312 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ, καθώς και να περιέχει συγκεκριμένες επιχειρησιακές διατάξεις, ιδίως για τη συνέχιση των πολιτικών στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης·

o
o   o

20.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ C 162 της 10.5.2019, σ. 51. (2) ΕΕ C 162 της 10.5.2019, σ. 71. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0226. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0449.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές της ζώνης του ευρώ (2019/2111(INI))

P9_TA(2019)0033 A9-0016/2019

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 3 και 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 9, 145, 148, 149, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 158, 165, 166, 174 και 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου(1),

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως τον τίτλο IV (Αλληλεγγύη),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες,

–  έχοντας υπόψη τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, και ειδικότερα τους στόχους 1, 3, 4, 5, 8, 10 και 13,

–  έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής του 2013 για τις κοινωνικές επενδύσεις,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση των πέντε Προέδρων της 22ας Ιουνίου 2015(2) με τίτλο «Η ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης»,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου, της 14ης Μαΐου 2018, σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ(3),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Ιουνίου 2019, με τίτλο «Εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης: Απολογισμός τέσσερα χρόνια μετά την έκθεση των πέντε Προέδρων» Συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη σύνοδο κορυφής της ευρωζώνης της 21ης Ιουνίου 2019» (COM(2019)0279),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Ιουνίου 2019, με τίτλο «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο: ειδικές ανά χώρα συστάσεις» (COM(2019)0500),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 27ης Φεβρουαρίου 2019, για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (COM(2019)0151), και τη σχετική θέση του Κοινοβουλίου της 4ης Απριλίου 2019(4),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2018, με τίτλο « Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης 2019: Για μια ισχυρότερη Ευρώπη απέναντι στην παγκόσμια αβεβαιότητα» (COM(2018)0770),

–  έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση της Επιτροπής και του Συμβουλίου για την απασχόληση, που εγκρίθηκε στις 15 Μαρτίου 2019,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2018, για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ (COM(2018)0759),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2018, με τίτλο «Έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης 2019» (COM(2018)0758),

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2008, σχετικά με την ενεργητική ένταξη των ατόμων που είναι αποκλεισμένα από την αγορά εργασίας(5),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2018, με τίτλο «Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων για το 2019: συνολική αξιολόγηση» (COM(2018)0807),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 22ας Νοεμβρίου 2017, για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (COM(2017)0677), και τη σχετική θέση του Κοινοβουλίου της 19ης Απριλίου 2018(6),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Απριλίου 2017, με τίτλο «Δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων» (COM(2017)0250),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Απριλίου 2017, με τίτλο «Πρωτοβουλία με στόχο τη στήριξη της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς και φροντιστές» (COM(2017)0252),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση σύστασης του Συμβουλίου, της 13ης Μαρτίου 2018, σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους (COM(2018)0132),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Απριλίου 2011, με τίτλο «Πλαίσιο της ΕΕ για εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά μέχρι το 2020» (COM(2011)0173) και τις εκθέσεις εφαρμογής και αξιολόγησης που την ακολούθησαν,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου(7),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 26ης Απριλίου 2017, με τίτλο «Απολογισμός της σύστασης του 2013 με τίτλο «Επένδυση στα παιδιά: σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας» (SWD(2017)0258),

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική δέσμευση της Επιτροπής για την ισότητα των φύλων 2016-2019 και το ευρωπαϊκό σύμφωνο για την ισότητα των φύλων 2011-2020, καθώς και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 7ης Μαρτίου 2011(8),

–  έχοντας υπόψη στους στόχους της Βαρκελώνης 2002 για την παροχή παιδικής μέριμνας έως το 2010 στο 90 % τουλάχιστον των παιδιών από την ηλικία των τριών ετών μέχρι την ηλικία υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης και στο 33 % τουλάχιστον των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 4ης Οκτωβρίου 2016, με τίτλο «Εγγυήσεις για τη νεολαία και Πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων: τρία χρόνια μετά» (COM(2016)0646),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 14ης Σεπτεμβρίου 2016, για κανονισμό του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (COM(2016)0604),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Σεπτεμβρίου 2016, με τίτλο «Ενίσχυση των ευρωπαϊκών επενδύσεων για την απασχόληση και την ανάπτυξη: προς τη δεύτερη φάση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων και προς ένα νέο Ευρωπαϊκό Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο» (COM(2016)0581),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Ιουνίου 2016, με τίτλο «Νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη – Συνεργασία για την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, της απασχολησιμότητας και της ανταγωνιστικότητας» (COM(2016)0381),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Ιουνίου 2016, με τίτλο «Ευρωπαϊκή ατζέντα για μια συνεργατική οικονομία» (COM(2016)0356),

–  έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων για την κυκλική οικονομία (οδηγίες (EΕ) 2018/849(9), (ΕΕ) 2018/850(10), (ΕΕ) 2018/851(11) και (ΕΕ) 2018/852(12)),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 1ης Ιουνίου 2016, με τίτλο «Επανεκκίνηση των επενδύσεων στην Ευρώπη - Απολογισμός του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη και τα επόμενα βήματα» (COM(2016)0359),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2016, για την έναρξη διαβούλευσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (COM(2016)0127) και τα παραρτήματά της,

–  έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής, της 16ης Φεβρουαρίου 2012, με τίτλο «Ατζέντα για επαρκείς, ασφαλείς και βιώσιμες συντάξεις» (COM(2012)0055),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 7ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας ως καθοριστικού παράγοντα για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη στην Ευρώπη,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Μαρτίου 2019, σχετικά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών: απασχόληση και κοινωνικές πτυχές στην Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης για το 2019(13),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την εκπαίδευση στην ψηφιακή εποχή: προκλήσεις, ευκαιρίες και διδάγματα για τον σχεδιασμό πολιτικής της ΕΕ(14),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές της ζώνης του ευρώ(15),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με οδούς επανένταξης εργαζομένων στην ποιοτική απασχόληση μετά την ανάρρωσή τους από τραυματισμό και ασθένεια(16),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Νοεμβρίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση των ανισοτήτων ως μοχλό για την ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης(17),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 24ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με τις πολιτικές περί ελαχίστου εισοδήματος ως εργαλείο για την αντιμετώπιση της φτώχειας(18),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με ένα νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη(19),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Ιανουαρίου 2017, σχετικά με έναν ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων(20),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 26ης Μαΐου 2016, σχετικά με τη φτώχεια: η διάσταση του φύλου(21),

–  έχοντας υπόψη τη θέση του, της 2ας Φεβρουαρίου 2016, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τη δημιουργία ευρωπαϊκής πλατφόρμας με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας για την πρόληψη και την αποτροπή της αδήλωτης εργασίας(22),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2014-2020(23),

–  έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την «Κατάσταση της υγείας στην ΕΕ»(24) και τη σχετική έκθεση με τίτλο «Η υγεία με μια ματιά: Ευρώπη 2018»(25),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2018 για την επάρκεια των συντάξεων: τρέχουσα και μελλοντική επάρκεια του εισοδήματος των ηλικιωμένων στην ΕΕ, που δημοσιεύθηκε στις 26 Απριλίου 2018,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2018 περί γήρανσης: οικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις για τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ (2016-2070), που δημοσιεύθηκε στις 28 Μαΐου 2018,

–  έχοντας υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και τη Διαδικασία του Τουρίνου, που θεσπίστηκε το 2014 και στοχεύει στην ενίσχυση του συστήματος συνθηκών του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης και των σχέσεών του με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης(26),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Μαρτίου 2011, σχετικά με τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στη ΕΕ(27),

–  έχοντας υπόψη τις καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, του Σεπτεμβρίου του 2015, σχετικά με την αρχική έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Επιτροπή, του Ιουνίου του 2014,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (οδηγία για την ίση μεταχείριση γυναικών και ανδρών)(28), και το άρθρο 141 της Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1992), όσον αφορά την αρχή της ίσης αμοιβής για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας,

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπέρ της ισότητας των φύλων 2016-2019, και τον στόχο της για τη μείωση του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων, και την έκθεση της Επιτροπής του 2018 για την επάρκεια των συντάξεων,

–  έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία για την περίοδο 2019-2027, η οποία βασίζεται στο ψήφισμα του Συμβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2018, και τον στόχο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μείωση του ποσοστού των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση σε λιγότερο από 10 %,

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 5/2017 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, του Απριλίου του 2017, με τίτλο: «Ανεργία των νέων: άλλαξε η κατάσταση με τις πολιτικές της ΕΕ; Αξιολόγηση των εγγυήσεων για τη νεολαία και της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων»,

–  έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του ΟΟΣΑ «Employment Outlook» (Προοπτικές για την απασχόληση) για τα έτη 2018 και 2019,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πράξη για την Προσβασιμότητα,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου, της 9ης Απριλίου 2019, σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ (2019/C 136/01),

–  έχοντας υπόψη την ετήσια ανασκόπηση της Επιτροπής σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη για το 2019,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2019 για τη φτώχεια των εργαζομένων,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου του 2018 σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους,

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ης Ιουνίου 2019, για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση(29),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0016/2019),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες της αγοράς εργασίας στην ΕΕ εξακολουθούν να βελτιώνονται, κυρίως λόγω της μακράς περιόδου που χαρακτηρίζεται από ένα θετικό διεθνές οικονομικό περιβάλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης συνέχισε να αυξάνεται και έφθασε το 73,5 % το τελευταίο τρίμηνο του 2018, με 240,7 εκατομμύρια άτομα να εργάζονται, σημειώνοντας ένα νέο επίπεδο ανώτερης επίδοσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε από 66,5 % το 2017 σε 67,4 % το 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται μεγάλες διαφορές στα ποσοστά απασχόλησης μεταξύ των κρατών μελών, των περιφερειών και των πληθυσμιακών ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρυθμός αύξησης του ποσοστού απασχόλησης έχει επιβραδυνθεί και ότι η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν η δυναμική αυτή συνεχιστεί, το ποσοστό απασχόλησης θα φθάσει το 74,3 % το 2020·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μακροπρόθεσμες προκλήσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η ψηφιοποίηση και οι επιπτώσεις της στην εργασία, η κλιματική αλλαγή και η μη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων, παραμένουν πιεστικές·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης έχει αυξηθεί σημαντικά μεταξύ των εργαζομένων ηλικίας άνω των 55 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2018 το ποσοστό απασχόλησης των εργαζομένων ηλικίας μεταξύ 55 και 64 ετών στη ζώνη του ευρώ ανήλθε σε 58,8 %, ποσοστό που υπολείπεται κατά πολύ του μέσου όρου· λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης είναι χαμηλότερο για τις γυναίκες αυτής της ηλικιακής κατηγορίας (52,9 %)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις δημογραφικές προβλέψεις, αναμένεται αύξηση του αριθμού των γηραιότερων εργαζομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή έχει αντίκτυπο στα συνταξιοδοτικά συστήματα και στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας φροντίδας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται αποτελεσματικές πολιτικές που να καλύπτουν τις διάφορες μορφές απασχόλησης και να προστατεύουν επαρκώς τους εργαζομένους από τις καταχρήσεις, τις διακρίσεις και τη φτώχεια·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φτωχοί εργαζόμενοι αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο των εργαζομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 το 9,4 % των απασχολούμενων ατόμων αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας, ενώ σχεδόν 20,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι ζούσαν σε νοικοκυριά που αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι για ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού, ιδίως τα άτομα που εργάζονται με σχέση μερικής απασχόλησης, τους αυτοαπασχολούμενους, τους προσωρινά απασχολούμενους, τους νέους, τα λιγότερο μορφωμένα άτομα και τα μονομελή νοικοκυριά, ο κίνδυνος φτώχειας των εργαζομένων είναι σημαντικά υψηλότερος και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων στην απασχόληση ήταν 11,6 ποσοστιαίες μονάδες το 2018 και έχει παραμείνει σχεδόν αμετάβλητο από το 2013· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες σε όλη την ΕΕ κερδίζουν κατά μέσο όρο 16% λιγότερο από τους άντρες, αν και αυτό το ποσοστό διαφοροποιείται σημαντικά ανάμεσα στα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων ανέρχεται σε περίπου 37,2 % για τους συνταξιούχους ηλικίας 65 και 79 ετών στην ΕΕ των 28· λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνιση κατανομή των ευθυνών φροντίδας μεταξύ γυναικών και ανδρών συνεχίζει να επικρατεί σε ολόκληρη την ΕΕ·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι την κύρια ευθύνη για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων τη φέρουν τα κράτη μέλη μέσω της ανάπτυξης και της εφαρμογής κανονιστικών πλαισίων για την αγορά εργασίας, συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνολικός αριθμός των δεδουλευμένων ωρών αυξάνεται σταθερά αλλά με αργούς ρυθμούς από το 2013· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό μόνιμης και πλήρους απασχόλησης εξακολουθεί να αυξάνεται, ενώ παράλληλα το 2018 το ποσοστό μερικής απασχόλησης παρουσίαζε μείωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των ατόμων που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης στην ΕΕ αυξήθηκε από 15 % το 2002 σε 19 % το 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μερική απασχόληση ήταν πολύ πιο συχνή μεταξύ των γυναικών (31 %) από ό,τι μεταξύ των ανδρών (8 %) στην ΕΕ το 2017· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των εργαζομένων υπό καθεστώς αναγκαστικής μερικής απασχόλησης εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός και αφορά 1,3 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους σε σχέση με το 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των ατόμων που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης στην ΕΕ αυξήθηκε από 11 % το 2002 σε 13 % το 2017·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν διαρθρωτικές προκλήσεις στην αγορά εργασίας, όπως χαμηλή συμμετοχή και αναντιστοιχίες μεταξύ δεξιοτήτων και προσόντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι όλο και περισσότερο αναγκαία η λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την ένταξη ή την επανένταξη μη ενεργού εργατικού δυναμικού ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις της αγοράς εργασίας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Ιούνιο του 2019 το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 6,3 % στην ΕΕ και στο 7,5 % στη ζώνη του ευρώ· λαμβάνοντας υπόψη ότι μειώθηκε για όλες τις ηλικιακές ομάδες τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές διαφορές στα ποσοστά μεταξύ των κρατών μελών και ότι η διασπορά των ποσοστών ανεργίας στις εθνικές και υποεθνικές επικράτειες συνέχισε να διευρύνεται από το 2007· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία των νέων εξακολουθεί να βρίσκεται σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα, ανερχόμενη σε 14,2 % τον Απρίλιο του 2019 (15,2 % κατά μέσο όρο στην ΕΕ το 2018 και 16,9% κατά μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ το ίδιο έτος), αλλά παραμένει χαμηλότερη σε σχέση με το προ της κρίσης επίπεδο του 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών είναι πολύ σημαντικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά μέσο όρο ένας στους δύο ανέργους που αναζητούν εργασία δεν έχει εργαστεί για διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών και ότι, με ποσοστό 3,8 %, η μακροχρόνια ανεργία παραμένει πάνω από το προ της κρίσης επίπεδο της τάξης του 2,9 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα για τα άτομα με αναπηρίες·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Eurostat, το 2017 υπήρχαν 8,973 εκατομμύρια υποαπασχολούμενοι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης στην ΕΕ των 28· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επιπλέον, 8,127 εκατομμύρια άτομα ήταν διαθέσιμα για εργασία, αλλά δεν την αναζητούσαν, και άλλα 2,289 εκατομμύρια άτομα αναζητούσαν εργασία, χωρίς να είναι σε θέση να ξεκινήσουν να εργάζονται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, συνολικά, αυτό σημαίνει ότι το 2017, στην ΕΕ των 28, 19,389 εκατομμύρια άτομα είχαν κάποια ομοιότητα με τους ανέργους, χωρίς να συνυπολογίζονται στον αριθμό των ανέργων, ο οποίος είναι σχεδόν ο ίδιος με τον αριθμό των ατόμων που θεωρούνται άνεργα (18,776 εκατομμύρια)·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο οριζόντιος και κάθετος κατακερματισμός της αγοράς εργασίας, καθώς και η φτώχεια των εργαζομένων, συνεχίζονται και επηρεάζουν ιδιαίτερα τις γυναίκες, τα άτομα με λίγες δεξιότητες, τους νέους και τους ηλικιωμένους, τα άτομα με αναπηρίες, τις εθνικές, γλωσσικές, εθνοτικές και σεξουαλικές μειονότητες, καθώς και τα άτομα που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2016 το ποσοστό απασχόλησης για τα άτομα με αναπηρίες έφθασε στο 48,1 %, ήτοι πολύ πιο κάτω από το μέσο ποσοστό απασχόλησης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μακροχρόνια ανεργία πλήττει δυσανάλογα τους νέους, τους μόνους γονείς, τα άτομα που παρέχουν ατύπως φροντίδα, τα άτομα με μακροχρόνια ασθένεια, αναπηρία ή προβλήματα υγείας, τους μετανάστες και τα άτομα από εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες, που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα εμπόδια όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση και να υφίστανται διακρίσεις σε όλα τα στάδια της απασχόλησης·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιοτική απασχόληση αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανάγκη να προσεγγιστούν όλα τα μέλη της κοινωνίας που είναι περισσότερο απομακρυσμένα από την αγορά εργασίας και αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό κενών θέσεων απασχόλησης εξακολουθεί να αυξάνεται και η αναντιστοιχία μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς εργασίας εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό αίτιο της ανεργίας σε πολλά κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαρθρωτικές αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και οι ελλείψεις δεξιοτήτων θίγουν πολλούς τομείς, μεταξύ άλλων τον τουρισμό, την παραδοσιακή βιοτεχνία και τον τομέα των ΤΠΕ, όπου το χάσμα μεταξύ ζήτησης και προσφοράς εξειδικευμένου δυναμικού στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί σε περίπου 500 000 έως το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις ανησυχίες για την αύξηση των ελλείψεων και των κενών όσον αφορά τις δεξιότητες, περίπου το 39 % των εργαζομένων στην ΕΕ έχουν παγιδευτεί σε χαμηλής ποιότητας θέσεις εργασίας για τις οποίες είναι υπερειδικευμένοι·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop), η κατανομή των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού ανταποκρινόταν σε μεγάλο βαθμό στις απαιτήσεις προσόντων της αγοράς εργασίας κατά το 2017 και ότι η προσφορά εργασίας ξεπέρασε τη ζήτηση για όλους τους τύπους προσόντων και ήταν ιδιαίτερα υψηλή για προσόντα χαμηλού και μεσαίου επιπέδου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ζήτηση για εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό είναι πιθανό να συνεχίσει να αυξάνεται και ότι, σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες προβλέψεις του Cedefop, από το 2017 έως το 2025 θα δημιουργηθούν πάνω από 13 εκατομμύρια θέσεις εργασίας που απαιτούν υψηλό μορφωτικό επίπεδο, ενώ οι θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης θα μειωθούν σχεδόν κατά 6 εκατομμύρια·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προβλέψεις του Cedefop δείχνουν παράλληλη αύξηση των δεξιοτήτων τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς έως το 2025· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ωστόσο, η προσφορά δεξιοτήτων αναμένεται να αυξηθεί ελαφρώς ταχύτερα από τη ζήτηση δεξιοτήτων, και ότι, για παράδειγμα, το μερίδιο του εργατικού δυναμικού που έχει μόνο πρωτοβάθμια ή κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αναμένεται να μειωθεί από 20,2 % το 2017 σε 16,8 % το 2025· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των θέσεων εργασίας για άτομα με προσόντα χαμηλού επιπέδου προβλέπεται να μειωθεί από 18,4 % σε 15,4 %, αλλά ότι αυτή η παράλληλη ανάπτυξη δεν αποτρέπει αναντιστοιχίες δεξιοτήτων, όπως η υπερβολική εξειδίκευση·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά εργασίας είναι σε μεγάλο βαθμό κατακερματισμένη και ότι κάθε τμήμα έχει τις ιδιαιτερότητές του·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από ένας στους πέντε Ευρωπαίους αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, με τον αριθμό των φτωχών να έχει μειωθεί κατά 5,6 εκατομμύρια από το 2008, έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου για τη φτώχεια της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» αλλά, με 113 εκατομμύρια να εξακολουθούν να βρίσκονται σε κίνδυνο, ο στόχος για τη μείωση της φτώχειας κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια έως το 2020 εξακολουθεί να απέχει πολύ από το να επιτευχθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλότερα επίπεδα φτώχειας τα βιώνουν ευάλωτες ομάδες όπως τα παιδιά, οι μόνοι γονείς, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με χρόνια σωματικά και ψυχικά προβλήματα υγείας, οι μετανάστες, οι Ρομά και οι εθνοτικές μειονότητες, οι μακροχρόνια άνεργοι και οι άστεγοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια των εργαζομένων αυξάνεται ραγδαία (9,6 %) και το χάσμα της φτώχειας και της ανισότητας σε ολόκληρη την ΕΕ διευρύνεται· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές παροχές έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη μείωση της φτώχειας σε πολλά κράτη μέλη (κατά μέσο όρο κατά 32,4 % το 2017 χωρίς να συνυπολογίζονται οι συντάξεις)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος αυτός μειώνεται κάθε χρόνο από το 2010 (εκτός από το 2013) και ότι οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών είναι σημαντικές·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθολική πρόσβαση σε ποιοτική και οικονομικά προσιτή στέγαση και υγειονομική περίθαλψη αποτελεί βασική κοινωνική ανάγκη·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται κενά όσον αφορά την κάλυψη των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και την πρόσβαση στις υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν προκύψει νέες μορφές εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας σε πλατφόρμα και της αυτοαπασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική προστασία είναι παραδοσιακά προσανατολισμένη στην κάλυψη των εργαζομένων με συμβάσεις πλήρους απασχόλησης αορίστου χρόνου και, ως εκ τούτου, πρέπει να προσαρμοστεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι ιδίως οι εργαζόμενοι με άτυπη απασχόληση συχνά δεν έχουν πλήρη πρόσβαση στην κοινωνική προστασία και πολλοί αυτοαπασχολούμενοι δεν διαθέτουν καθόλου ή διαθέτουν περιορισμένη κάλυψη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψευδής αυτοαπασχόληση εξακολουθεί να υφίσταται, προκαλώντας αβεβαιότητα, επισφάλεια και ανασφάλεια, πλήττει δε ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη πρόσβασης στην κοινωνική προστασία εμποδίζει την ευημερία του εργατικού δυναμικού και τη λειτουργία των αγορών εργασίας·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εγγυήσεις της ΕΕ για τη νεολαία πρέπει να βελτιωθούν περαιτέρω σύμφωνα με τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου να παρασχεθεί βοήθεια σε όλους τους νέους που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ)·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν διαφορές στο προσδόκιμο ζωής ανάλογα με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω διαφορές αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό τις διαφορές όσον αφορά την έκθεση σε παράγοντες κινδύνου (μεταξύ άλλων στην εργασία), ενώ τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα είναι πιθανότερο να αναφέρουν μη καλυπτόμενες ανάγκες υγείας σε σύγκριση με τα νοικοκυριά υψηλού εισοδήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να προωθηθούν περαιτέρω και να ληφθούν υπόψη οι παράγοντες της υγείας στην απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ενδιάμεσα επίπεδα των συλλογικών διαπραγματεύσεων φαίνεται να δημιουργούν μια πιο συμπιεσμένη διάρθρωση αμοιβών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάβρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε διάφορα κράτη μέλη συνέπεσε με την αύξηση των χαμηλών αμοιβών (εργαζόμενοι που αμείβονται με κάτω από τα δύο τρίτα του μέσου μισθού)·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλή ψυχική υγεία έχει κρίσιμη σημασία για την ατομική ευημερία· λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από ένας στους έξι ανθρώπους σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιμετώπισαν πρόβλημα ψυχικής υγείας το 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε όλα τα κράτη μέλη, οι άνθρωποι που αναφέρουν χρόνια κατάθλιψη έχουν πολύ μικρότερη πιθανότητα να εργαστούν·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το συνολικό κόστος των προβλημάτων ψυχικής υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 600 δισεκατομμύρια EUR, ποσοστό άνω του 4 % του ΑΕΠ·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 το κατά κεφαλήν ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών υπερέβη το προ της κρίσης επίπεδο του 2008 στη ζώνη του ευρώ, εάν και αυτό δεν συνέβη σε οχτώ κράτη μέλη και σε πολλές περιφέρειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συνολικά μεγέθη των εισοδημάτων των νοικοκυριών αυξήθηκαν με βραδύτερους ρυθμούς απ’ ότι το ΑΕΠ, στοιχείο που καταδεικνύει ότι η αύξηση των εισοδημάτων λόγω της ανάκαμψης έχει ωφελήσει τα νοικοκυριά μόνο έως έναν βαθμό, και υποδηλώνει ότι η πρόσφατη ανάπτυξη δεν είναι μια ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πραγματικούς όρους, οι μέσοι μισθοί εξακολουθούν να υστερούν σε σχέση με τα προ της κρίσης επίπεδα σε πολλά κράτη μέλη και ότι το 2017 η αύξησή τους παρέμεινε χαμηλότερη από την αύξηση της παραγωγικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εισοδηματική ανισότητα συνδέεται συχνά με άνιση πρόσβαση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την κοινωνική προστασία·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρου του 2018, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και τα περιβαλλοντικά ζητήματα αποτελούν τις σημαντικότερες προσωπικές ανησυχίες των πολιτών της ΕΕ·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παγκόσμιες εξελίξεις, όπως η ψηφιοποίηση και η περιβαλλοντική μετάβαση, τονίζουν την επιτακτική ανάγκη για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω παγκόσμιες προκλήσεις επηρεάζουν τις περιφέρειες και τους τόπους με διάφορους τρόπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος του κοινωνικού διαλόγου, των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών είναι ζωτικής σημασίας για μια μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής εξακολουθεί να είναι χαμηλή σε πολλά κράτη μέλη·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τομείς της οικονομίας που ευθύνονται για περίπου το 90 % των συνολικών εκπομπών CO2 απασχολούν περίπου το 25 % του εργατικού δυναμικού στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι o επαγγελματικός επαναπροσανατολισμός του εν λόγω εργατικού δυναμικού αποτελεί σημαντικό τμήμα της μετάβασης προς μια βιώσιμη οικονομία·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φιλόδοξες πολιτικές για το κλίμα δημιουργούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη, και έχουν θετικές επιπτώσεις στην ευημερία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις, η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού θα δημιουργήσει επιπλέον 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην ΕΕ έως το 2030, επιπλέον των 12 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας που αναμένονται ήδη·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μόλις το 9 % των συστάσεων ανά χώρα για την περίοδο 2011-2018 εφαρμόστηκαν πλήρως, ενώ ως προς το 17 % σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, ως προς το 44 % σημειώθηκε κάποια πρόοδος, ως προς το 25 % σημειώθηκε μόνο περιορισμένη πρόοδος και ως προς το 5 % δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2019 η Επιτροπή εξέδωσε συστάσεις προς 15 κράτη μέλη για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της προσβασιμότητας και της βιωσιμότητας της υγειονομικής περίθαλψης·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέσο κόστος στέγασης και η υπερβολική οικονομική επιβάρυνση έχουν μειωθεί στην ΕΕ, αλλά ότι η έλλειψη επαρκούς και οικονομικά προσιτής στέγασης εξακολουθεί να αποτελεί διογκούμενο πρόβλημα σε πολλά κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας στους δέκα Ευρωπαίους δαπάνησε το 2017 το 40% ή περισσότερο του εισοδήματος του νοικοκυριού του για έξοδα στέγασης·

ΛΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εύρυθμη διεξαγωγή του κοινωνικού διαλόγου αποτελεί βασικό στοιχείο της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, το οποίο ενισχύει την κοινωνική συνοχή και μειώνει τις κοινωνικές συγκρούσεις, προς αμοιβαίο όφελος των εργαζομένων, των εργοδοτών και των κυβερνήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κοινωνικός διάλογος και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι καίριας σημασίας για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών που μπορούν να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας και τους όρους απασχόλησης·

ΛΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών συμβάλλουν σημαντικά στην παροχή υπηρεσιών ένταξης, καθώς και στην εκπροσώπηση των απόψεών τους στη χάραξη πολιτικής·

1.  διαπιστώνει ότι, ενώ οι οικονομικές συνθήκες στην ΕΕ είναι σήμερα ευνοϊκές και η συνολική απασχόληση αυξάνεται σταθερά, εξακολουθεί να είναι καίριας σημασίας να αντιμετωπιστεί ταχέως η ανεργία των νέων, καθώς και τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι ΕΕΑΚ, και υπάρχει ακόμη επείγουσα ανάγκη βελτίωσης στη μακροχρόνια ανεργία, τον κατακερματισμό και τις ανισότητες της αγοράς εργασίας, τη συμπερίληψη των ευπαθών ομάδων, τη φτώχεια των εργαζομένων και την παραγωγικότητα, ιδίως στο πλαίσιο μιας ενδεχόμενης παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης ή ύφεσης· εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η αύξηση των πραγματικών μισθών, σε ενωσιακό επίπεδο, παραμένει χαμηλότερη των προσδοκιών, δεδομένων των θετικών επιδόσεων σε επίπεδο αγοράς εργασίας και οικονομικής επίδοσης· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει ένα ευρωπαϊκό σύστημα αντασφάλισης επιδομάτων ανεργίας για την προστασία των πολιτών και να μειώσει την πίεση στα δημόσια οικονομικά κατά τη διάρκεια εξωτερικών κλυδωνισμών·

2.  σημειώνει τις συστάσεις ανά χώρα (ΣΑΧ) της Επιτροπής για το 2019 και εκφράζει την ικανοποίησή του για τη μεγαλύτερη εστίαση στις επενδύσεις· σημειώνει ότι σχεδόν το ένα τρίτο των ΣΑΧ που εκδόθηκαν έως το 2018 δεν έχουν εφαρμοστεί· σημειώνει ότι η πρόοδος που επιτεύχθηκε όσον αφορά την εφαρμογή των ΣΑΧ σχετικά με τη νομοθεσία που διέπει τις εργασιακές σχέσεις και την προστασία της απασχόλησης ήταν αξιοσημείωτη· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι η πρόοδος όσον αφορά τις ΣΑΧ για την εργασία και τη μακροπρόθεσμη φροντίδα υπήρξε ιδιαιτέρως αργή, καθώς και η πρόοδος για το 2018 είναι χειρότερη από τις επιδόσεις των προηγούμενων ετών, και παροτρύνει την Επιτροπή να ασκήσει την απαραίτητη πίεση στα κράτη μέλη για την εφαρμογή των συστάσεων, ανεξάρτητα από τη συμμετοχή τους στη ζώνη του ευρώ· πιστεύει ότι η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που προσανατολίζονται στο μέλλον έχει καίρια σημασία για την ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού της οικονομίας της ΕΕ, την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, καθώς και τη βελτίωση των κοινωνικών δικαιωμάτων και της ευημερίας όλων των κατοίκων της Ένωσης·

3.  καλεί τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν τις συστάσεις για τη μετατόπιση του φορολογικού βάρους από την εργασία προς άλλους παράγοντες λιγότερο επιζήμιους για τη βιώσιμη ανάπτυξη·

4.  σημειώνει ότι εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές αποκλίσεις όσον αφορά την απασχόληση μεταξύ των χωρών, των περιφερειών και των ομάδων του πληθυσμού, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται χώρες, περιφέρειες και πληθυσμιακές ομάδες, των οποίων το κύριο ή ακόμη και το μόνο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας της ΕΕ είναι το χαμηλό εισόδημα και/ή οι αναξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας· τονίζει ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει να μεριμνήσουν για την εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών απασχόλησης ώστε να αντιμετωπιστούν οι περιορισμοί και οι δυσκολίες που βιώνουν οι περιφέρειες με δημογραφικό μειονέκτημα, όπως οι ερημωμένες ή οι αραιοκατοικημένες περιοχές, με ιδιαίτερη έμφαση στον γεωργικό τομέα, με στόχο να ενισχυθεί η ικανότητά τους για δημιουργία θέσεων απασχόλησης και προστιθέμενης αξίας στις αγροτικές περιοχές· θεωρεί αναγκαίο να αυξηθούν τα ποσοστά απασχόλησης και το εισόδημα και να προωθηθεί η δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για ποσοστό απασχόλησης τουλάχιστον 75 %·

5.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε πολλά κράτη μέλη το κατά κεφαλήν ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από το προ κρίσης επίπεδο του 2008· παροτρύνει τα κράτη μέλη να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για τη μείωση των ανισοτήτων·

6.  υπογραμμίζει την ανάγκη καλοσχεδιασμένων πολιτικών για την αγορά εργασίας και μεταρρυθμίσεων που να δημιουργούν ποιοτικές θέσεις απασχόλησης μέσω της θέσπισης μέτρων για την εξασφάλιση επαρκών ελάχιστων μισθών και δίκαιης αμοιβής, που να προστατεύουν την υγεία και την ευημερία των εργαζομένων, που να δίνουν προτεραιότητα στην επανένταξη των ανέργων, να προωθούν τις ίσες ευκαιρίες και την ίση μεταχείριση, καθώς και τα δικαιώματα των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου τομέα, που να διευκολύνουν την ισότιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, την κοινωνική προστασία για όλους και την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, να συνυπολογίζουν τις αγροτικές και απομονωμένες περιφέρειες, και που να αντιμετωπίζουν τις ανισότητες και τις ανισορροπίες μεταξύ των φύλων·

7.  σημειώνει με μεγάλη ανησυχία το υψηλό επίπεδο ανεργίας των νέων σε ορισμένα κράτη μέλη και την ευαλωτότητα των νέων που μόλις απέκτησαν θέση εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να θέσουν ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων και να χρησιμοποιήσουν πλήρως τα χρηματοδοτικά μέσα όπως οι Εγγυήσεις για τη Νεολαία, τα προγράμματα της ΕΕ όπως το Erasmus +, καθώς και προσαρμοσμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και την προώθηση της απασχολησιμότητας των νέων· εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι πολλοί Ευρωπαίοι εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης χωρίς τη θέλησή τους· σημειώνει ότι αυτό έχει καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνική προστασία τους·

8.  σημειώνει ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας εξακολουθεί να αυξάνεται, αλλά εκφράζει την ανησυχία του διότι το χάσμα μεταξύ των φύλων στην απασχόληση παραμένει σχεδόν αμετάβλητο από το 2013 και ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων όσον αφορά την απασχόληση και τις αμοιβές εξακολουθούν να υφίστανται σε υψηλό επίπεδο· σημειώνει με ανησυχία ότι οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται σε χαμηλόμισθους τομείς και εργάζονται συχνότερα σε θέσεις εργασίας για τις οποίες διαθέτουν περισσότερα προσόντα· σημειώνει ότι λίγα κράτη μέλη έχουν λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων· παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων και των αντικινήτρων για την εργασία· καλεί την Επιτροπή να προτείνει οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών, προκειμένου να γεφυρωθεί ταχέως το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων·

9.  εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι δεν θα επιτευχθούν οι στόχοι της Βαρκελώνης όσον αφορά τη διάθεση υπηρεσιών μέριμνας και φροντίδας παιδιών για το 90 % των παιδιών ηλικίας από 3 ετών έως την ηλικία υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης· παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και για την παροχή πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές υπηρεσίες φύλαξης παιδιών, βρεφονηπιακής μέριμνας, καθώς και μακροχρόνιας φροντίδας· καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις συνθήκες κατάρτισης και εργασίας σε αυτές τις υπηρεσίες (συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών υγείας)· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως και γρήγορα την πρόσφατα εγκριθείσα οδηγία σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και να ενθαρρύνουν περισσότερους άντρες να βγουν σε άδεια μετ’ αποδοχών για οικογενειακούς λόγους·

10.  λαμβάνει υπό σημείωση τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις για τη δημιουργία μιας ανοικτής, ανταγωνιστικής και δυναμικής ενιαίας αγοράς, η οποία έχει καίρια σημασία για την τόνωση της παραγωγικότητας, τη διευκόλυνση της ανάπτυξης και την παροχή ευκαιριών απασχόλησης· υπογραμμίζει τη σημασία μιας δίκαιης διανομής της αύξησης της ευημερίας σε αυτό το πλαίσιο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να τονώσουν την παραγωγικότητα μέσω μεταρρυθμίσεων που θα αίρουν τις περιττές ρυθμίσεις· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι επενδύσεις στην υγεία και την ασφάλεια στην εργασία δεν βελτιώνουν απλώς την ποιότητα των θέσεων εργασίας και την ευημερία των εργαζομένων, αλλά έχουν επίσης θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας·

11.  επισημαίνει την ανάγκη καταπολέμησης των ηλικιακών διακρίσεων στις αγορές εργασίας, για παράδειγμα μέσω της γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ των νέων και των παλαιότερων γενεών, της ευαισθητοποίησης σχετικά με την οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση(30), μεταξύ άλλων στον δημόσιο τομέα, της διασφάλισης της πρόσβασης σε ευκαιρίες διά βίου μάθησης μέσω εξατομικευμένων μαθημάτων και της κατάρτισης, της καταπολέμησης του συνταξιοδοτικού χάσματος, και της ενίσχυσης των προγραμμάτων κινητικότητας και ανταλλαγής δεξιοτήτων μεταξύ των ηλικιωμένων που διαμένουν στην ΕΕ· επισημαίνει ότι υπάρχει πολύ χαμηλότερη πιθανότητα να συμμετέχουν σε προγράμματα διά βίου μάθησης οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας και χαμηλότερης εξειδίκευσης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειες για τη μεταστροφή αυτής της τάσης· είναι της γνώμης ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας και στις πολιτικές που θα αυξήσουν τη στήριξη και θα επιτρέψουν μια δραστήρια κοινωνία σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, ιδίως με στόχο τους εργαζόμενους μετά το 50ό έτος της ηλικίας τους·

12.  τονίζει την ανάγκη καταπολέμησης των διακρίσεων σε βάρος εθνοτικών ομάδων στην αγορά εργασίας, καθώς και της καταπολέμησης του μισθολογικού και συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των εθνοτήτων· καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει μακροπρόθεσμη στρατηγική σχεδιασμού για την ενσωμάτωση των εθνοτικών μειονοτήτων στην αγορά εργασίας, προκειμένου να μετριαστεί ο κίνδυνος αποκλεισμού· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω εθνότητας, ιδιότητας μέλους μειονότητας ή μειονοτικής γλώσσας μέσω της ευαισθητοποίησης, της εφαρμογής στρατηγικών πολυμορφίας, καθώς και της συλλογής και ανάλυσης αξιόπιστων αναλυτικών στοιχείων για τις διακρίσεις·

13.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν τη μεγαλύτερη ένταξη στην αγορά εργασίας, καθώς και για την καλύτερη ενσωμάτωση στην κοινωνία, ομάδων που έχουν απομακρυνθεί από την αγορά εργασίας, όπως οι μόνοι γονείς, οι άτυποι φροντιστές, τα άτομα με χρόνιες ασθένειες, αναπηρίες, προβλήματα υγείας ή περίπλοκες χρόνιες ασθένειες, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες και τα άτομα από εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες·

14.  χαιρετίζει την πρόοδο που σημειώθηκε στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία 2010-2020, ιδίως δε την οδηγία (ΕΕ) 2019/882 για την προσβασιμότητα(31)· τονίζει, ωστόσο, ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα· εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι τα άτομα με αναπηρία εξακολουθούν να βρίσκονται συνεχώς σε μειονεκτική θέση όσον αφορά την απασχόληση, την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να αναπτύσσουν ειδικά μέτρα στο πλαίσιο της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και των κοινωνικών πολιτικών, προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική ένταξη των ατόμων με αναπηρία, μακροχρόνιες και χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και ψυχοκοινωνικές αναπηρίες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προχωρήσουν πέρα από τα υποστηρικτικά μέτρα και να δημιουργήσουν περισσότερα κίνητρα για την απασχόληση, καλύτερη προσβασιμότητα και εύλογες προσαρμογές(32), μεταξύ άλλων με την πλήρη αξιοποίηση των ευκαιριών οικονομικής και κοινωνικής ένταξης που προσφέρει η ψηφιοποίηση·

15.  σημειώνει την αύξηση των νέων μορφών απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένου του μετασχηματισμού που επιφέρουν η ψηφιοποίηση και η αυτοματοποίηση· τονίζει ότι οι εν λόγω τάσεις παρέχουν ταυτόχρονα οφέλη και προκλήσεις· τονίζει τη σημασία των πολιτικών για τη διά βίου μάθηση ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι να προετοιμάζονται για τις μεταβάσεις στην αγορά εργασίας· υπογραμμίζει τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου, ιδίως κατά την ανάπτυξη περαιτέρω στρατηγικών για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων· σημειώνει ότι ο μετασχηματισμός αυτός μπορεί να οδηγήσει σε περιπτώσεις άτυπης και επισφαλούς απασχόλησης· σημειώνει με ανησυχία την ανεπάρκεια ή την έλλειψη πρόσβασης σε συστήματα κοινωνικής προστασίας από απασχολούμενους σε άτυπες μορφές εργασίας και πολλούς αυτοαπασχολούμενους· τονίζει ότι η ψευδής αυτοαπασχόληση αποτελεί μόνιμο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, ιδίως μετά τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους που συμφωνήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2018· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σύσταση αυτή ως ένα πρώτο βήμα, αλλά τονίζει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να διασφαλιστεί η πρόσβαση όλων στην κοινωνική προστασία·

16.  σημειώνει ότι η εργασία σε διαδικτυακές πλατφόρμες στην ΕΕ αυξήθηκε κατά περισσότερο από 25 % κατά τα τελευταία δύο έτη και ανήλθε σε έως και 5 εκατομμύρια Ευρωπαίους και ότι το ένα τρίτο όλων των συναλλαγών σε πλατφόρμα πραγματοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο· επισημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σε πλατφόρμες συχνά δεν καλύπτονται από συστήματα κοινωνικής προστασίας· τονίζει την ανάγκη να συλλέγουν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη καλύτερα και πιο εναρμονισμένα στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των εργαζομένων σε πλατφόρμες, το καθεστώς απασχόλησής τους, το περιεχόμενο της εργασίας τους και το εισόδημά τους· ζητεί μια συντονισμένη πρωτοβουλία της ΕΕ για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι σε πλατφόρμες έχουν πρόσβαση σε κοινωνική προστασία και ότι τους παρέχονται όλα τα κοινωνικά και εργασιακά τους δικαιώματα, ανεξάρτητα από το καθεστώς απασχόλησής τους, καθώς και την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων ώστε να καλύπτουν και τους εργαζόμενους σε πλατφόρμες·

17.  τονίζει ότι οι νέες τεχνολογίες επικοινωνίας και η ευελιξία στην οργάνωση της εργασίας μπορούν να οδηγούν συχνά σε περισσότερες ώρες εργασίας και αλληλοεπικαλύψεις μεταξύ της εργασίας, της ιδιωτικής ζωής και του προσωπικού χρόνου· επισημαίνει ειδικότερα την ανάγκη να θεσπιστεί δικαίωμα ψηφιακής αποσύνδεσης και να διερευνηθούν οι έννοιες της έλλειψης χρόνου και της αυτονομίας σε σχέση με τον χρόνο εργασίας·

18.  τονίζει ότι ο μετασχηματισμός των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι απαραίτητος για την πλήρη αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρουν η ψηφιοποίηση και η πράσινη οικονομία, καθώς και για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των «προσωπικών» δεξιοτήτων, που απαιτούνται για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας και την αντιμετώπιση των οικονομικών, κοινωνικών και οικολογικών προκλήσεων του παρόντος και του μέλλοντος· θεωρεί ότι οι ελλείψεις και οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων μπορούν να αποτελέσουν μείζονα εμπόδια στις επενδύσεις· υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να είναι εφικτή η απόκτηση επαρκών δεξιοτήτων, είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η ποιότητα, η διαθεσιμότητα, η συμπεριληπτικότητα, η οικονομική προσιτότητα και η διαθεσιμότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς και να βελτιωθεί η αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων· τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις για να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην κατάρτιση· τονίζει ότι η επένδυση στην εκπαίδευση είναι ουσιώδης για την κοινωνική συνοχή· τονίζει τη σημασία της αντιμετώπισης του ζητήματος των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο· καλεί τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν μια διττή στρατηγική για την ενσωμάτωση της εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς και την παροχή στοχοθετημένων προγραμμάτων για τα πλέον ευάλωτα άτομα· καλεί τα κράτη μέλη να επιταχύνουν και να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων και τον επαγγελματικό επαναπροσανατολισμό, καθώς και την ολοκληρωμένη κατάρτιση στις ψηφιακές, επαγγελματικές και επιχειρηματικές δεξιότητες, λαμβάνοντας υπόψη τη μετάβαση προς την ψηφιακή οικονομία και σε μια πιο πράσινη οικονομία, καθώς και τη ζήτηση ειδικευμένων επαγγελματιών σε τεχνικά επαγγέλματα σε πολλές χώρες και περιφέρειες· υπογραμμίζει ότι οι αξιοπρεπείς εργασιακές συνθήκες και συνθήκες απασχόλησης αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την προσέλκυση ειδικευμένου εργατικού δυναμικού·

19.  συμφωνεί με την Επιτροπή ότι απαιτούνται έγκαιρες προσπάθειες για να αντιμετωπιστεί η ψηφιοποίηση, ότι η ΕΕ στο σύνολό της πρέπει να επιταχύνει τη διαδικασία και ότι απαιτείται καλύτερη ευθυγράμμιση της Ένωσης, των κρατών μελών και των περιφερειακών πολιτικών, καθώς και συγκέντρωση δημόσιων και ιδιωτικών πόρων προκειμένου να αυξηθούν οι επενδύσεις και οι ισχυρότερες συνέργειες στην ψηφιακή οικονομία και κοινωνία· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ο αποτελεσματικός και δίκαιος ψηφιακός μετασχηματισμός των υπηρεσιών και ότι κανείς δεν μένει πίσω· τονίζει ότι τα προγράμματα ψηφιακού γραμματισμού θα πρέπει να καλύπτουν ζητήματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής και προστασίας των δεδομένων·

20.  πιστεύει ότι οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και η μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία απαιτούν αποφασιστική στήριξη από την κοινωνία, τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις, προκειμένου να μπορέσουν να βοηθηθούν να αντεπεξέλθουν, ιδίως στις πλέον πληγείσες περιοχές, στους κρίσιμους αυτούς μετασχηματισμούς, με τη βελτίωση της κατάρτισης και της εκπαίδευσης, προκειμένου να προσαρμοστούν οι δεξιότητες και να δημιουργηθούν νέες θέσεις απασχόλησης στον περιβαλλοντικό και ψηφιακό τομέα· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις πιο ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή/και ακραία υλική στέρηση·

21.  υπογραμμίζει ότι η αύξηση της χρησιμοποίησης και ανάπτυξης των δεξιοτήτων συνδέεται με τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και ανταγωνιστικότητας και θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των πολιτικών της ΕΕ που αποσκοπούν στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης μέσω των επενδύσεων σε δεξιότητες· επισημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι οι δεξιότητες αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη, δεν επαρκούν· ως εκ τούτου, ζητεί να ληφθούν συμπληρωματικά μέτρα, μετά τις επενδύσεις στην αρχική εκπαίδευση και την κατάρτιση, ώστε να δημιουργηθούν και να σχεδιαστούν ποιοτικές θέσεις εργασίας στην αγορά εργασίας όπου να μπορούν να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι δεξιότητες των εργαζομένων·

22.  εκφράζει την ανησυχία του για τον συνεχώς υψηλό αριθμό ατόμων στην Ευρώπη που στερούνται βασικών δεξιοτήτων αριθμητικής και γραμματισμού, καθώς αυτές οι δεξιότητες αποτελούν θεμελιώδη απαίτηση για την ενεργό συμμετοχή στην κοινωνία και την αγορά εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν ισχυρά μέτρα για την ενίσχυση των διατάξεων για την κατάρτιση στις βασικές δεξιότητες, ιδίως για τις πιο περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες· υπογραμμίζει τη σημασία των ισχυρών ρυθμίσεων για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ευρύτατη δυνατή αναγνώριση για τις δεξιότητες και τις ικανότητες, καθώς και να προωθηθεί η ευελιξία μεταξύ των διαφόρων διαδρομών εκπαίδευσης και κατάρτισης·

23.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν κίνητρα και να διατηρήσουν την παροχή τεχνικής βοήθειας με σκοπό να αυξηθούν οι ευκαιρίες για την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας για τους νέους μέσω προγραμμάτων απασχόλησης, στήριξης για νέους επιχειρηματίες μέσω του πλαισίου EntreComp, προγραμμάτων μαθητείας υψηλής ποιότητας, γλωσσικής και επαγγελματικής κατάρτισης, μεταξύ άλλων μέσω σχολικών αναλυτικών προγραμμάτων στα κράτη μέλη, σε στενή συνεργασία με την επιχειρηματική και την ερευνητική κοινότητα και άλλους σχετικούς συμφεροντούχους·

24.  καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν και να εκσυγχρονίσουν τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης στο επίπεδο της περιφέρειας κάθε κράτους μέσω της συνεχούς κατάρτισης των φορέων, της συμπερίληψης υψηλά εξειδικευμένων συμβούλων και εκπαιδευτικών, καθώς και της εφαρμογής στοχευμένων πολιτικών για κάθε κατηγορία της αγοράς εργασίας·

25.  τονίζει ότι οι κοινωνικοί και οικονομικοί στόχοι της Ένωσης θα πρέπει να έχουν ίση προτεραιότητα και εγγυημένους χρηματοοικονομικούς πόρους εντός του επόμενου προϋπολογισμού, και ότι η διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου θα πρέπει να ενισχυθεί ώστε να συμπεριλάβει μια κοινωνική διάσταση σε όλη τη διάρκεια της περιόδου, με τη συμμετοχή των αρμόδιων οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών που ασχολούνται με τις κοινωνικές πολιτικές· προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσει τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις για τα μέλη της ζώνης του ευρώ με τη δημιουργία ενός πλαισίου μήτρα όπου οι κοινωνικές πολιτικές που σχετίζονται με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως η πρόσβαση χωρίς αποκλεισμούς στην εκπαίδευση, η υγεία, η διατροφή, η απασχόληση και η στέγαση, καθώς και η διαφύλαξη των κοινωνικών δικαιωμάτων αναλύονται ανά κοινωνικά τμήματα, όπως τα παιδιά, οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, οι μειονότητες, οι μετανάστες, τα άτομα με αναπηρίες, και έτσι να δημιουργήσει μια πολύ ακριβέστερη εικόνα της οικονομικής και κοινωνικής υγείας των κρατών μελών, καθώς και να εξετάσει την επέκταση αυτής της νέας συνιστώσας των ΣΑΧ στα μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ· επισημαίνει ότι οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις θα πρέπει να είναι συνεπείς με τους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ και να ενισχύουν μάλλον παρά να έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καθορίσουν μια ευρωπαϊκή στρατηγική βιωσιμότητας για την υπερπήδηση των κοινωνικών, οικονομικών και κλιματικών προκλήσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα κοινωνικά δικαιώματα προτείνοντας νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων, όπου ενδείκνυται, χρηματοδοτικών μέσων και μετά από επανεξέταση, να εφαρμόσουν τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων εντός των ορίων των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, όπως ορίζονται στις Συνθήκες·

26.  θεωρεί ότι ο ορισμός και ο τελικός καθορισμός μιας κοινωνικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι θεμελιώδους σημασίας· για τον σκοπό αυτό, πιστεύει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί πλήρως το δικαίωμα σε αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, κατάλληλη στέγαση, αποδοτικό και προσβάσιμο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνια φροντίδα·

27.  επισημαίνει ότι ο εύρυθμος κοινωνικός διάλογος αποτελεί βασικό εργαλείο για τη διαμόρφωση των συνθηκών εργασίας, με τη συμμετοχή διαφόρων παραγόντων σε διάφορα επίπεδα, και ότι εξισορροπεί τα συμφέροντα των εργαζομένων και των εργοδοτών, καθώς και συμβάλλει τόσο στην οικονομική ανταγωνιστικότητα όσο και στην κοινωνική συνοχή· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν περαιτέρω τον κοινωνικό διάλογο σε όλη την Ευρώπη προκειμένου να εξισορροπηθούν οι εργασιακές σχέσεις και, όπου χρειάζεται, να ενισχυθούν οι ευκαιρίες για συλλογικές διαπραγματεύσεις·

28.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η φτώχεια εξακολουθεί να παραμένει σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα· υπογραμμίζει ότι σε περιόδους οικονομικής επιβράδυνσης υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος φτώχειας· τονίζει ότι, ενώ ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (AROPE) στην ΕΕ εξακολούθησε να μειώνεται, περίπου 113 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ και 74 εκατομμύρια στη ζώνη του ευρώ βρίσκονταν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, το 2017· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο στόχος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μείωση της φτώχειας κατά πάσα πιθανότητα δεν θα επιτευχθεί· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για τη μείωση της φτώχειας, συμπεριλαμβανομένης της φτώχειας των εργαζομένων, καθώς και της φτώχειας που βιώνουν οι ευάλωτες ομάδες· υπογραμμίζει την ανάγκη εξάλειψης της παιδικής φτώχειας και καλεί την Επιτροπή να προτείνει νομοθεσία για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν μια στρατηγική για την καταπολέμηση της φτώχειας με βάση την ολοκληρωμένη ενεργό ένταξη, η οποία θα συνδυάζει την εφαρμογή των θεμελιωδών κοινωνικών δικαιωμάτων, ποιοτικές υπηρεσίες και θέσεις εργασίας με αξιοπρεπείς μισθούς· καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν δράσεις και στρατηγικές σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών των ατόμων για τα οποία η αγορά εργασίας δεν είναι προσβάσιμη·

29.  τονίζει ότι οι αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, η πρόσβαση σε επαρκή κοινωνική προστασία, ανεξάρτητα από τη σχέση εργασίας ή το είδος της σύμβασης, η αύξηση των μισθών και οι ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες που είναι εφοδιασμένες με επαρκείς πόρους, όπως τα συστήματα εκπαίδευσης έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη μείωση των ανισοτήτων και του κινδύνου φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και στη βελτίωση της υγείας και της ευεξίας των ανθρώπων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον σημαντικό αντίκτυπο που έχουν οι κοινωνικές μεταβιβάσεις στη μείωση της φτώχειας· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στις εθνικές πολιτικές όλων των κρατών μελών· τονίζει τη σημασία μιας διαφανούς αξιολόγησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ιδίως στον τομέα της μείωσης της φτώχειας, και της ανάπτυξης μιας κοινωνικής και βιώσιμης στρατηγικής για την περίοδο μετά το 2020, η οποία θα δίνει προτεραιότητα στην εξάλειψη της φτώχειας και θα στηρίζει την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης μέσω ουσιαστικών διαδικασιών διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών και τα άτομα με άμεση εμπειρία φτώχειας σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο·

30.  σημειώνει ότι το 2017 το 9,4 % όλων των απασχολούμενων στην ΕΕ αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας και ότι η φτώχεια των εργαζομένων βρίσκεται σε αυξάνουσα πορεία σε πολλά κράτη μέλη· τονίζει ότι η φτώχεια των εργαζομένων αποτελεί ουσιώδες σημάδι κοινωνικής αδικίας και πιστεύει ότι είναι σημαντικό να αυξηθεί η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, να ενισχυθούν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και να θεσπιστεί ένα ισχυρό και εναρμονισμένο σύστημα δικαιωμάτων και προστασίας για όλες τις μορφές εργασίας· παροτρύνει τα κράτη μέλη να αναλάβουν αποφασιστική δράση για να εξασφαλίσουν στους πολίτες μια αξιοπρεπή ζωή για τους ίδιους και τις οικογένειές τους σχετικά με τους μισθούς τους· καλεί την Επιτροπή να προτείνει ένα νομικό μέσο που θα διασφαλίζει ότι κάθε εργαζόμενος στην Ένωση διαθέτει έναν ελάχιστο μισθό που μπορεί να καθορίζεται σύμφωνα με τις εθνικές παραδόσεις ή μέσω συλλογικών συμβάσεων ή νομικών διατάξεων·

31.  θεωρεί ότι η διάδοση της απασχόλησης σε προσωρινές ή επισφαλείς θέσεις εργασίας συνεπάγεται επικίνδυνες επιπτώσεις όσον αφορά την επάρκεια των συντάξεων, ιδίως για τις νέες γενιές που περνούν συχνά από περιόδους ασυνέχειας στην επαγγελματική σταδιοδρομία και συνεπώς στις συνταξιοδοτικές εισφορές τους, καθώς και για τη σταθερότητα των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης·

32.  σημειώνει τις ανησυχητικές εξελίξεις των υπερτιμημένων στεγαστικών αγορών σε πολλά κράτη μέλη και τις συντριπτικές συνέπειές τους, ιδίως για τα άτομα με χαμηλό εισόδημα και ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να ακολουθήσουν τις συστάσεις της Επιτροπής (για τη μείωση των σημείων συμφόρησης στον εφοδιασμό, την άρση των στρεβλώσεων και τη μείωση των μεροληψιών που δημιουργούνται από το φορολογικό σύστημα) και να αναλάβουν δράση σύμφωνα με τη σύσταση 19 του πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·

33.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κάνουν καλύτερη χρήση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για την παρακολούθηση και τη στήριξη της προόδου όσον αφορά την οικονομική προσιτότητα της στέγασης και την έλλειψη στέγης· καλεί την Επιτροπή να προτείνει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο κοινωνικής και προσιτής στέγασης για τον αποτελεσματικό συντονισμό των πολιτικών των κρατών μελών·

34.  σημειώνει ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι ουσιαστικής σημασίας για τη στήριξη της καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού· σημειώνει με ανησυχία ότι η πλειονότητα των κρατών μελών έχουν λάβει ΣΑΧ για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της προσβασιμότητας και της βιωσιμότητας των συστημάτων δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης· καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν την προσβασιμότητα, τη διαθεσιμότητα, την οικονομική προσιτότητα, την ποιότητα και την οικονομική αποδοτικότητα των συστημάτων υγείας τους· τονίζει τη σημασία των εκστρατειών πρόληψης και προαγωγής της υγείας, ιδίως για τους νέους που προέρχονται από μειονεκτούσες ομάδες του πληθυσμού· καλεί τα κράτη μέλη να καταστήσουν την πρόληψη προτεραιότητα στις πολιτικές τους για την υγεία· ζητεί την ενεργό προώθηση εκστρατειών για την προαγωγή της υγείας τόσο για τη σωματική όσο και για την ψυχική υγεία· υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να διευκολυνθεί η επανένταξη στην αγορά εργασίας των ατόμων σε ηλικία εργασίας που βρίσκονται σε διαδικασία ανάρρωσης από ασθένειες· καλεί τα κράτη μέλη να επενδύουν σε υπηρεσίες μέριμνας για τους ανθρώπους σε κάθε στάδιο της ζωής τους, να εξακολουθήσουν να επιδιώκουν την επίτευξη των στόχων για την παιδική μέριμνα της Βαρκελώνης 2002 και να αναπτύξουν στόχους μέριμνας για τα ηλικιωμένα και εξαρτώμενα άτομα·

35.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ειδικά μέτρα για την παρακολούθηση του ευρωπαϊκού πλαισίου δράσης για την ψυχική υγεία και ευημερία και της Πυξίδας της ΕΕ για τη δράση στον τομέα της ψυχικής υγείας και της ευημερίας· πιστεύει ότι τα μέτρα αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για την προώθηση και την πρόληψη της ψυχικής υγείας και να είναι συνεπή με άλλα μέσα πολιτικής με στόχο τη μείωση των υποκείμενων καθοριστικών κοινωνικών παραγόντων της ψυχικής υγείας·

36.  τονίζει τη σημασία της στενής παρακολούθησης και, εν ανάγκη, της επανεξέτασης των κονδυλίων της Ένωσης προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική χρηματοδότηση σύμφωνα με τους ενωσιακούς στόχους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν κάθε κατάχρηση, απάτη και διαφθορά που σχετίζεται με ενωσιακά κονδύλια·

37.  τονίζει τη σημασία της συμμόρφωσης με τις συστάσεις των ελεγκτών της ΕΕ·

38.  πιστεύει ότι, προκειμένου να διατηρηθεί και να αυξηθεί η παγκόσμια ανταγωνιστικότητα, το κανονιστικό πλαίσιο για την αγορά εργασίας στα κράτη μέλη πρέπει να είναι σαφές, απλό και ευέλικτο, με ταυτόχρονη διατήρηση υψηλών εργασιακών προτύπων·

39.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1. (2) https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/5-presidents-report_en.pdf (3) ΕΕ C 179 της 25.5.2018, σ. 1. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0337. (5) ΕΕ L 307 της 18.11.2008, σ. 11. (6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0181. (7) ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79. (8) ΕΕ C 155 της 25.5.2011, σ. 10. (9) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 93. (10) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 100. (11) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 109. (12) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 141. (13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0202. (14) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0485. (15) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0432. (16) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0325. (17) ΕΕ C 356 της 4.10.2018, σ. 89. (18) ΕΕ C 346 της 27.9.2018, σ. 156. (19) ΕΕ C 337 της 20.9.2018, σ. 135. (20) ΕΕ C 242 της 10.7.2018, σ. 24. (21) ΕΕ C 76 της 28.2.2018, σ. 93. (22) ΕΕ C 35 της 31.1.2018, σ. 157. (23) ΕΕ C 366 της 27.10.2017, σ. 117. (24) https://ec.europa.eu/health/state/glance_el (25) https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/state/docs/2018_healthatglance_rep_en.pdf (26) https://www.coe.int/en/web/turin-european-social-charter/turin-process (27) ΕΕ C 199E της 7.7.2012, σ. 25. (28) ΕΕ L 204 της 26.7.2006, σ. 23. (29) EE L 186 της 11.7.2019, σ. 105. (30) Οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16). (31) Οδηγία (EE) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών (ΕΕ L 151 της 7.6.2019, σ. 70). (32) Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία· «εύλογη προσαρμογή»: «απαραίτητη και κατάλληλη τροποποίηση και προσαρμογές που δεν επιβάλλουν δυσανάλογη ή περιττή επιβάρυνση, όταν χρειάζεται σε συγκεκριμένη περίπτωση, ώστε να μπορούν τα άτομα με αναπηρία να απολαμβάνουν ή να ασκούν ισότιμα με τους άλλους όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες» (https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CRPD/Pages/ConventionRightsPersonsWithDisabilities.aspx)· Το άρθρο 5 της οδηγίας για την ισότητα στην απασχόληση ορίζει: «Για να εξασφαλισθεί η τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης έναντι προσώπων με ειδικές ανάγκες, προβλέπονται εύλογες προσαρμογές. Αυτό σημαίνει ότι ο εργοδότης λαμβάνει τα ενδεδειγμένα μέτρα, ανάλογα με τις ανάγκες που παρουσιάζονται σε μια συγκεκριμένη κατάσταση, ώστε το πρόσωπο με ειδικές ανάγκες να μπορεί να έχει πρόσβαση σε θέση εργασίας, να ασκεί ή να προάγεται στο επάγγελμά του, ή προκειμένου να του παρέχεται εκπαίδευση, αρκεί τα μέτρα αυτά να μη συνεπάγονται δυσανάλογη επιβάρυνση για τον εργοδότη. Η επιβάρυνση δεν είναι δυσανάλογη όταν αντισταθμίζεται επαρκώς με μέτρα λαμβανόμενα στο πλαίσιο της πολιτικής ενός κράτους μέλους υπέρ των ατόμων με ειδικές ανάγκες» (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32000L0078&from=EN). Ο δικτυακός τόπος της Επιτροπής αναφέρει: «Εύλογες προσαρμογές είναι κάθε αλλαγή σε θέση εργασίας ή σε εργασιακό περιβάλλον που είναι αναγκαία για να διευκολυνθεί ένα άτομο με αναπηρία να εφαρμόσει, να εκτελέσει και να προωθήσει τις εργασιακές λειτουργίες ή να συμμετέχει σε κατάρτιση» (https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=147).