Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 3(2) u (3) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, u l-Artikolu 4(2)(a), (d) u (k), u l-Artikoli 9, 153 u 174 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 349 tat-TFUE,

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-24 ta' Ottubru 2017 bit-titolu "Sħubija strateġika aktar b'saħħitha u mġedda mar-reġjuni ultraperiferiċi tal-UE" (COM(2017)0623),

–  wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill (UE) 2017/159 tad-19 ta' Diċembru 2016 li timplimenta l-Ftehim li jikkonċerna l-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni dwar ix-Xogħol fis-Sajd, 2007, tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol konkluż fil-21 ta' Mejju 2012 bejn il-Konfederazzjoni Ġenerali tal-Kooperattivi Agrikoli fl-Unjoni Ewropea (COGECA), il-Federazzjoni Ewropea tal-Ħaddiema tat-Trasport (ETF) u l-Assoċjazzjoni ta' Organizzazzjonijiet Nazzjonali tal-Intrapriżi tas-Sajd fl-Unjoni Ewropea (Europêche)(1),

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1380/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2013 dwar il-Politika Komuni tas-Sajd(2),

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tal-25 ta' Settembru 2019 dwar "Id-dimensjoni soċjali tas-sajd" (opinjoni esploratorja)(3),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar (UNCLOS),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali għas-Salvagwardja tal-Ħajja Umana fuq il-Baħar (SOLAS),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni dwar l-Organizzazzjoni Marittima Internazzjonali (OMI),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni li tistabbilixxi l-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali ta' Torremolinos għas-Sikurezza tal-Bastimenti tas-Sajd tal-1977,

–  wara li kkunsidra l-Protokoll ta' Torremolinos tal-1993 u l-Ftehim ta' Cape Town tal-2012 li jaġġornaw u jemendaw il-Konvenzjoni ta' Torremolinos,

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali dwar Standards ta' Taħriġ, Ċertifikazzjoni u Għassa għall-Persunal tal-Bastimenti tas-Sajd (STCW-F) tal-1995,

–  wara li kkunsidra ċ-ċirkulari Nru 966 dwar is-sajd tal-Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura tan-Nazzjonijiet Uniti (FAO) tal-2001, bit-titolu "Safety at sea as an integral part of fisheries management" (Is-sikurezza fuq il-baħar bħala parti integrali mill-ġestjoni tas-sajd),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-FAO bit-titolu "The State of World Fisheries and Aquaculture 2020" (Il-Qagħda tas-Sajd u tal-Akkwakultura fid-Dinja 2020),

–  wara li kkunsidra l-Konvenzjoni 188 tal-ILO tal-2007 dwar ix-Xogħol fis-Sajd,

–  wara li kkunsidra l-Linji Gwida Volontarji tal-OMI tal-2005 għad-Disinn, il-Kostruzzjoni u l-Irkaptu ta' Bastimenti Żgħar tas-Sajd,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Europêche, it-taqsima tas-sajd tas-COGECA u l-ETF ta' Diċembru 2000 bit-titolu "Mutual Recognition of Certificates in the Sea Fishing Sector in Europe" (Rikonoxximent Reċiproku taċ-Ċertifikati fis-Settur tas-Sajd Marittimu fl-Ewropa) (ir-rapport Bénodet),

–  wara li kkunsidra l-"2019 Annual Overview of Marine Casualties and Incidents" (Ħarsa Ġenerali Annwali lejn id-Diżgrazzji u l-Inċidenti Marittimi 2019) tal-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà Marittima (EMSA),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat Xjentifiku, Tekniku u Ekonomiku għas-Sajd (STECF) tal-Kummissjoni tas-26 ta' Settembru 2019 bit-titolu "Social data in the EU fisheries sector" (Id-data soċjali fis-settur tas-sajd) (STECF 19-03),

–  wara li kkunsidra r-Rapport Ekonomiku Annwali tal-STECF għall-2019 dwar il-Flotta tas-Sajd tal-UE (STECF 19-06) u r-Rapport Ekonomiku Annwali tal-2020 dwar il-Flotta tas-Sajd tal-UE (STECF 20-06),

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-istudju mid-Dipartiment Tematiku għall-Politiki Strutturali u ta' Koeżjoni tal-Parlament bit-titolu "Taħriġ tas-Sajjieda", ippubblikat f'Lulju 2018,

–  wara li kkunsidra l-analiżi approfondita mid-Dipartiment Tematiku għall-Politika Ekonomika, Xjentifika u tal-Kwalità tal-Ħajja tal-Parlament Ewropew bit-titolu "L-ambitu tal-liġi tal-UE tax-xogħol: Min hu (u mhux) kopert minn direttivi ewlenin?", ippubblikata f'Ottubru 2020,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' Frar 2014 dwar azzjonijiet speċifiċi fil-Politika Komuni tas-Sajd għall-iżvilupp tar-rwol tan-nisa(4),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 54 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Sajd (A9-0230/2021),

A.  billi l-politika komuni tas-sajd (PKS) trid tiżgura li s-sajd u l-akkwakultura jkunu soċjalment, ekonomikament u ambjentalment sostenibbli fit-tul u li dan l-objettiv irid ikompli jitwettaq sabiex is-settur jibqa' attraenti għall-forza tax-xogħol; billi, sabiex tinkiseb is-sostenibbiltà soċjali, il-politiki tas-sajd għandhom jintegraw u jtejbu l-kundizzjonijiet tax-xogħol, is-saħħa u s-sikurezza, it-taħriġ, l-inklużjoni soċjali u livell ġust ta' għajxien; billi f'ħafna reġjuni u komunitajiet tas-sajd tal-UE, l-importanza soċjali tas-setturi tas-sajd u tal-akkwakultura hija akbar mill-kontribut ekonomiku dirett tagħhom;

B.  billi l-kriżi tas-saħħa pubblika u t-tfixkil fil-kummerċ u fis-suq ikkawżati mill-pandemija tal-COVID-19 laqtu lis-sajjieda madwar l-Ewropa; billi minkejja r-riskji għas-sikurezza u l-prezzijiet baxxi tal-ħut, is-sajjieda komplew jistadu u jipprovdu ikel ta' kwalità għolja; billi matul il-kriżi tal-COVID-19, is-sajjieda ġew identifikati bħala ħaddiema fundamentali li jeżerċitaw okkupazzjonijiet kritiċi li jiżguraw provvista tal-ikel importanti; billi, bħala professjonisti vitali, l-istituzzjonijiet tal-UE jeħtieġ li jagħtuhom attenzjoni speċjali, mhux biss għar-rwol tagħhom, iżda wkoll għall-importanza għas-sigurtà tal-ikel tal-Unjoni;

C.  billi, f'dawn l-aħħar snin, is-sajd madwar l-Ewropa għadda minn bidliet strutturali u ristrutturar kbar bi tnaqqis kbir fil-flotta, li wassal għal konsegwenzi soċjali kemm għas-sajjieda kif ukoll għall-komunitajiet tas-sajd; billi hemm ħtieġa dejjem akbar li titqajjem kuxjenza u billi għandha tingħata aktar attenzjoni lid-dimensjoni soċjali tas-sajd, pereżempju billi jiġu vvalutati l-impatti soċjali fil-qafas tal-valutazzjonijiet tal-impatt tal-proposti ta' politika relatati mal-PKS;

D.  billi huwa meħtieġ approċċ olistiku għall-istrateġiji differenti tal-UE, inkluża l-istrateġija tal-UE għall-bijodiversità 2030 u l-istrateġija mill-għalqa sal-platt;

E.  billi l-bidliet demografiċi fl-Ewropa jridu jitqiesu wkoll;

F.  billi n-nuqqas attwali ta' data komprensiva sistematika u ta' analiżi xjentifika regolari dwar l-aspetti soċjali tal-PKS jikkomprometti t-tfassil tal-politika tas-sajd; billi din id-data tista' tippromwovi s-sajd bħala karriera tax-xogħol ta' suċċess u bħala mod kif wieħed jikkontribwixxi għall-għajxien tal-komunitajiet kostali, u tista' tattira liż-żgħażagħ lejn il-professjoni;

G.  billi s-sajd, inkluża l-akkwakultura, jipprovdi ikel lil biljuni ta' nies madwar id-dinja, u billi dan is-settur huwa sors importanti ta' impjiegi u introjtu għall-għajxien ta' bejn 10 % u 12 % tal-popolazzjoni tad-dinja, skont il-FAO; billi, barra minn hekk, huwa stmat li 140 miljun impjieg ieħor huma relatati mal-bqija tal-katina tal-valur tas-sajd, b'mod partikolari fl-ipproċessar u l-bejgħ ta' prodotti tas-sajd;

H.  billi, skont ir-rapport tal-STECF 19-03, in-nisa kienu jirrappreżentaw 5,4 % tal-impjiegi totali fil-flotta kostali fuq skala żgħira madwar l-UE, meta mqabbla ma' 1,9 % fil-flotta fuq skala kbira u 2,3 % fil-flotta tas-sajd fl-ilmijiet imbiegħda; billi, madankollu, in-nisa jirrappreżentaw il-maġġoranza tal-forza tax-xogħol f'ċerti attivitajiet estrattivi jew ta' semi tkabbir, bħall-ġbir ta' molluski bil-mixi, u billi x-xogħol importanti mwettaq min-nisa biex iżommu attivitajiet oħra, bħat-tqegħid fil-laned u l-ipproċessar, l-ippakkjar, il-produzzjoni tax-xbieki u l-ħatt u t-tindif tal-ħut (neskatillas), ma jiġix irreġistrat; billi hemm diskrepanza fid-data bejn l-Istati Membri, li tinjora x-xogħol tan-nisa u l-kontribut sinifikanti tagħhom għas-settur, li għadhom mhux rikonoxxuti biżżejjed;

I.  billi, skont l-aħħar data tal-Eurostat(5), total ta' madwar 180 000 persuna kienu impjegati fl-industrija tas-sajd tal-UE fl-2017, li minnhom madwar terz kienu fis-sottosettur tal-akkwakultura; billi, minn dak it-total, 41 000 persuna kienu impjegati fis-settur primarju tas-sajd fi Spanja, u 29 000 oħra fl-Italja, 21 000 fil-Greċja, 20 000 fi Franza u 14 700 fil-Portugall; billi, għalkemm l-Italja, il-Greċja u l-Portugall kienu jirrappreżentaw biss 11 % tal-produzzjoni tas-sajd tal-UE fl-2017, dawn it-tliet Stati Membri kienu jirrappreżentaw 35,9 % tal-impjiegi; billi, f'dan il-kuntest, Spanja, Franza u l-Portugall huma Stati Membri b'reġjuni ultraperiferiċi, u dan iżid id-dimensjoni marittima tagħhom, u billi s-settur tas-sajd għandu rwol soċjoekonomiku vitali f'dawn ir-reġjuni;

J.  billi d-data statistika ppubblikata mill-Eurostat(6) fl-2019 turi li, fl-2018, fis-settur tal-agrikoltura, il-forestrija u s-sajd', total ta' 14,4 % tal-ħaddiema kienu f'età ta' 65 sena jew aktar, u billi dan huwa s-settur li jimpjega l-akbar numru ta' persuni f'din il-faxxa ta' età; billi, għalkemm il-proporzjon ta' ħaddiema f'din il-faxxa ta' età ilu jonqos b'mod konsistenti mill-2008, l-għadd reali ta' impjegati f'din il-faxxa ta' età ma naqasx bl-istess proporzjon;

K.  billi s-settur tas-sajd jaqdi rwol importanti billi jforni l-ħut lill-pubbliku u jżomm il-bilanċi tal-ikel tal-Istati Membri u tal-UE f'ekwilibriju, u billi jagħti kontribut mill-akbar għall-benessri soċjoekonomiku tal-komunitajiet tal-kosta, għall-iżvilupp lokali, għall-impjiegi, għaż-żamma u l-ħolqien ta' attivitajiet ekonomiċi kemm 'il fuq u kemm 'l isfel fil-katina ta' attivitajiet, u għall-preservazzjoni tat-tradizzjonijiet kulturali lokali;

L.  billi jeħtieġ li jitqiesu d-differenzi evidenti bejn il-flotot, taqsimiet ta' flotot, speċijiet fil-mira, irkaptu tas-sajd, produttività, preferenzi tal-konsumaturi u l-konsum ta' ħut per capita fl-Istati Membri, kif ukoll il-karatteristiċi speċifiċi tal-industrija tas-sajd dovuti għall-istruttura soċjali tagħha, il-forom ta' kummerċjalizzazzjoni, u l-inugwaljanzi strutturali u naturali bejn ir-reġjuni tas-sajd;

M.  billi l-ġbir ta' indikaturi soċjali għall-flotta tas-sajd, l-akkwakultura u l-industrija tal-ipproċessar tal-ħut tal-UE ġie introdott bir-Regolament Nru (UE) 2017/1004 dwar l-istabbiliment ta' qafas tal-Unjoni għall-ġbir, il-ġestjoni u l-użu ta' data fis-settur tas-sajd u appoġġ għall-parir xjentifiku fir-rigward tal-Politika Komuni dwar is-Sajd; billi l-varjabbli soċjali għandhom jinġabru kull tliet snin mill-2018 'il quddiem, inkluż: impjieg skont il-ġeneru, impjieg full-time (FTE) skont il-ġeneru, xogħol mhux imħallas skont il-ġeneru, impjieg skont l-età, impjieg skont il-livell ta' edukazzjoni, impjieg skont in-nazzjonalità, impjieg skont l-istatus tal-impjieg, FTE nazzjonali totali;

N.  billi skont ir-rapport tal-STECF 19-03 dwar id-data soċjali fis-settur tas-sajd tal-UE, fl-2017 kien hemm madwar 150 000 persuna impjegata fil-flotta tas-sajd tal-UE, ekwivalenti għal madwar 99 000 FTE; billi l-biċċa l-kbira tal-ħaddiema fil-flotta tas-sajd tal-UE (96 %) kienu rġiel, u 4 % kienu nisa; billi skont id-data rrappurtata dwar l-età, il-faxxa ta' età bejn l-40 u l-64 sena kien l-akbar proporzjon ta' persuni impjegati fil-flotta tas-sajd tal-UE (58 %), segwit mill-faxxa ta' età bejn il-25 u d-39 sena (26 %), filwaqt li 7 % oħra kellhom 'il fuq minn 65 sena, 5 % kienu fil-faxxa ta' età bejn il-15 u l-24 sena u l-età ta' 4 % tas-sajjieda ma kinitx magħrufa; billi kien hemm varjazzjoni sinifikanti fil-profili tal-età bejn l-Istati Membri: fl-Estonja 31 % tas-sajjieda kellhom 'il fuq minn 65 sena filwaqt li f'ħafna Stati Membri oħra, l-istess kategorija tikkostitwixxi biss proporzjon baxx ħafna tal-popolazzjoni tas-sajd (1 % fil-Belġju u l-Ġermanja u 2 % fil-Finlandja);

O.  billi fl-2017, 52 % tal-persuni impjegati fil-flotta tas-sajd tal-UE kellhom livell baxx ta' edukazzjoni, segwiti minn 24 % b'livell medju u 4 % b'livell għoli; billi l-livell ta' edukazzjoni ma kienx magħruf għal sehem relattivament għoli tas-settur tas-sajd (20 % tal-ħaddiema), li jista' jirrifletti l-fatt li din il-kwistjoni tista' titqies bħala sensittiva; billi l-livelli tal-edukazzjoni varjaw b'mod konsiderevoli bejn l-Istati Membri: 1 % biss tas-sajjieda Portugiżi kellhom livell għoli ta' edukazzjoni filwaqt li ċ-ċifra korrispondenti fl-Iżvezja kienet ta' 21 %;

P.  billi fl-2017, il-biċċa l-kbira tal-persuni impjegati fil-flotta tas-sajd tal-UE kienu ċittadini tal-pajjiż fejn ħadmu (86 %), segwiti minn ċittadini mhux tal-UE/taż-ŻEE (8 %), ħaddiema ta' nazzjonalità mhux magħrufa (3 %), ċittadini ta' pajjiżi oħra tal-UE (3 %), u ċittadini taż-ŻEE (0,1 %); billi l-proporzjon ta' ċittadini li jaħdmu fi flotot ta' Stati Membri differenti varja b'mod sinifikanti: 27 % tal-persuni impjegati fil-flotta Irlandiża ma kinux ċittadini Irlandiżi u 36 % tan-nies impjegati fil-flotta Belġjana ma kinux ċittadini Belġjani; billi, għall-kuntrarju, 94 % tal-ħaddiema tal-flotta Taljana twieldu l-Italja, 99 % tal-ħaddiema fil-flotta Portugiża kienu ċittadini Portugiżi u l-persuni kollha impjegati fil-flotta Bulgara kienu ċittadini Bulgari;

Q.  billi 61 % tal-persuni impjegati fil-flotta tas-sajd tal-UE fl-2017 kienu impjegati u 36 % kienu sidien tal-bastimenti, b'varjazzjoni kbira fl-istatus tal-impjieg bejn l-Istati Membri: l-impjegati kienu jirrappreżentaw 100 % tal-ħaddiema fil-flotta Belġjana u 28 % biss fil-flotta Żvediża;

R.  billi, minkejja dan, il-maġġoranza tal-Istati Membri u s-sħab ekonomiċi tal-UE fl-industrija tas-sajd spiss jirreferu għan-nuqqas ta' sigurtà tal-introjtu tal-attività tas-sajd f'xi setturi, li huwa fattur importanti marbut man-nuqqas ta' interess taż-żgħażagħ fis-sajd, xejra li ilha tiżdied f'dawn l-aħħar snin, u li toħloq diffikultajiet addizzjonali biex jinżammu l-attivitajiet li jsofru mit-telf ta' impjiegi fil-komunitajiet kostali;

S.  billi, minkejja dan, il-maġġoranza tal-Istati Membri u s-sħab ekonomiċi tal-UE fl-industrija tas-sajd spiss jirreferu għan-nuqqas ta' interess taż-żgħażagħ fis-sajd, fatt li ġie rikonoxxut għall-ewwel darba mill-inqas żewġ deċennji ilu, u li joħloq diffikultajiet addizzjonali fl-industrija kollha kemm hi u jaggrava l-problemi soċjali fil-komunitajiet kostali tal-kontinent u ta' reġjuni ekstra-Ewropej;

T.  billi l-karatteristiċi speċjali u r-restrizzjonijiet strutturali permanenti tar-reġjuni ultraperiferiċi jeħtieġ li jiġu rikonoxxuti u kkunsidrati; jisħaq li s-settur tas-sajd għandu rwol importanti fis-sitwazzjoni soċjoekonomika, fl-impjiegi u fil-promozzjoni tal-koeżjoni ekonomika u soċjali ta' dawn ir-reġjuni, u li hemm potenzjal għat-tkabbir tal-impjiegi fl-ekonomija blu sostenibbli; jenfasizza li l-pożizzjoni ġeografika tqiegħed lir-reġjuni ultraperiferiċi f'pożizzjoni privileġġjata fil-monitoraġġ u l-kontroll taż-żoni kostali u oċeaniċi u għandha tintuża għall-isforzi tal-UE fil-ġlieda kontra s-sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat (IUU);

U.  billi r-Regolament IUU tal-UE(7) jqis biss il-ħut maqbud illegalment u ma jiżgurax li s-sajd assoċjat ma' ksur serju tal-liġi tax-xogħol u ksur tad-drittijiet fundamentali tal-bniedem abbord bastimenti tas-sajd jiġi pprojbit ukoll;

V.  billi skont il-FAO, is-sajjieda jiddependu fuq il-bastimenti tagħhom għas-sopravivenza tagħhom u r-riskji jvarjaw skont kull tip ta' sajd, iż-żoni tas-sajd u l-kundizzjonijiet tat-temp, id-daqs tal-bastiment, it-tagħmir li qed jinġarr u l-kompiti ta' kull sajjied; billi fuq bastimenti akbar, l-irkaptu tas-sajd u tagħmir tqil ieħor joħolqu riskju konsiderevoli ta' mewt jew korriment għall-ekwipaġġ, filwaqt li fuq bastimenti żgħar, ir-riskju li wieħed jinqaleb waqt qabda kbira, li jiġi mgħarraq f'maltemp jew li jintlaqat minn bastiment akbar jista' jkun konsiderevoli; billi perikli differenti għas-sikurezza huma għalhekk assoċjati ma' kull attività tas-sajd u mad-daqs tal-bastiment differenti;

W.  billi, fil-każ ta' inċidenti u aċċidenti fuq il-baħar, l-attività tas-sajd hija dik li tinvolvi t-telf tal-akbar numru ta' bastimenti, għalkemm is-sajd mhuwiex l-attività li tiġġenera l-aktar inċidenti; billi fl-2018 ġiet irreġistrata żieda ta' 40 % fl-għadd ta' inċidenti li jinvolvu bastimenti tas-sajd;

X.  billi kull sena jitilfu ħajjithom 32 000 persuna fis-settur tas-sajd, biex ma nsemmux l-eluf ta' vittmi ta' inċidenti serji u inqas serji; billi barra minn hekk, kif ġie indikat ukoll mill-organizzazzjonijiet professjonali, il-mard okkupazzjonali fost dawk involuti f'din l-attività diffiċli żdied b'mod allarmanti f'dawn l-aħħar snin;

Y.  billi, fl-aħħar mill-aħħar, is-sajd huwa xogħol fiżikament iebes li jinvolvi riskji serji għas-saħħa u s-sigurtà ta' dawk involuti fih; billi l-ILO rrikonoxxiet din il-problema f'konvenzjoni tal-2007 u stiednet lill-pajjiżi li rratifikawha biex jiggarantixxu kundizzjonijiet tax-xogħol sikuri u tajbin għas-saħħa f'dan is-settur;

Z.  billi, minkejja ż-żieda fl-għadd ta' inċidenti, l-imwiet li rriżultaw minn aċċidenti u inċidenti fuq bastimenti tas-sajd naqsu, bil-maġġoranza l-kbira tal-inċidenti jkunu r-riżultat ta' fatturi umani (62,4 %), segwiti minn ħsarat fis-sistema jew fit-tagħmir bħala t-tieni l-aktar kawża komuni ta' inċidenti (23,2 %); billi l-aktar tliet fatturi rrappurtati li jikkontribwixxu għal inċidenti fuq bastimenti tas-sajd u li huma relatati mal-azzjoni tal-bniedem huma nuqqas ta' sensibilizzazzjoni dwar is-sikurezza, nuqqas ta' għarfien u metodi ta' ħidma inadegwati fost il-persunal abbord; billi dawn il-fatturi kollha ma jistgħux jiġu indirizzati separatament mill-introjtu tas-sajd;

AA.  billi fl-2019, 64,9 % tal-bastimenti fil-flotta tas-sajd tal-UE28 kellhom mill-inqas 25 sena(8), u l-età medja tal-flotta kollha kemm hi kienet ta' 29,9 sena(9), li jfisser li parti kbira ħafna tal-flotta hija f'età għolja u wieħed ma jistax jistrieħ fuqha biex tipprovdi l-aħjar kundizzjonijiet ta' tħaddim u sikurezza, u dan iżid ir-riskji u jagħmel l-operazzjonijiet aktar onerużi;

AB.  billi l-kwistjonijiet ta' sikurezza (l-attività tas-sajd hija universalment meqjusa bħala professjoni riskjuża), in-natura diffiċli tax-xogħol fuq id-dgħajjes tas-sajd, bi dħul imprevedibbli, u n-nuqqas ta' garanziji għal remunerazzjoni stabbli u regolari, huma fatturi sinifikanti marbut man-nuqqas ta' interess taż-żgħażagħ fis-sajd, u b'hekk jipperikolaw it-tiġdid ġenerazzjonali fis-settur tas-sajd u l-futur tal-industrija tas-sajd kollha kemm hi;

AC.  billi n-nuqqas ta' standardizzazzjoni fiċ-ċertifikazzjoni u t-taħriġ bażiku għas-sajjieda, kif ukoll il-kooperazzjoni insuffiċjenti fost l-Istati Membri fir-rigward tar-rikonoxximent reċiproku taċ-ċertifikazzjoni u t-taħriġ bażiku għas-sajjieda, ġew identifikati bħala restrizzjoni għoxrin sena ilu, u madankollu għad iridu jiġu solvuti;

AD.  billi r-riżultati tal-prestazzjoni ekonomika tal-flotta tal-UE ġeneralment jindikaw titjib fid-dħul u żieda annwali fil-profitti u l-qligħ medju għas-sajjieda mill-2013, meta titqies il-flotta kollha kemm hi; billi, meta jiġu analizzati fid-dettall skont l-Istat Membru, il-flotta tal-baċiri tal-baħar u tas-sajd, skont it-tipi ta' flotta u l-kwoti disponibbli, dawn ix-xejriet mhumiex assolutament universali u, b'mod partikolari, mhumiex riflessi fix-xejriet fost il-flotta kostali fuq skala żgħira tal-UE;

AE.  billi, skont ir-rapport ekonomiku annwali tal-2019 tal-STECF, filwaqt li l-istat tal-istokkijiet tal-ħut fl-UE ġeneralment qed jitjieb, l-għadd ta' bastimenti tas-sajd, il-kapaċità tas-sajd u l-impjiegi diretti ġġenerati mis-settur qed jonqsu b'mod kostanti sena wara sena;

AF.  billi proporzjon sinifikanti ta' sajjieda f'xi Stati Membri għandhom dħul baxx u irregolari, li jpoġġihom f'pożizzjoni instabbli u ma jipprovdilhomx biżżejjed protezzjoni soċjali; billi dawn il-fatti huma fattur ieħor li jnaqqas l-attraenza tas-sajd fost iż-żgħażagħ;

AG.  billi mistoqsija mqajma fir-rapport Bénodet tal-2000 bit-titolu "Fish comes from the sea, but where will future fishermen come from?" (Il-ħut jiġi mill-baħar, iżda minn fejn se jiġu s-sajjieda futuri?), tista' tiġi fformulata mill-ġdid b'mod aktar elaborat, żewġ deċennji wara, kif ġej: "Fish comes from the sea, and fishermen are guardians of fish and the sea, but how will we be able to replenish them and where will future fishermen come from?" (Il-ħut jiġi mill-baħar, u s-sajjieda huma gwardjani tal-ħut u tal-baħar, iżda kif se nkunu nistgħu nirriġenerawhom u minn fejn se jiġu s-sajjieda futuri?);

AH.  billi l-opportunitajiet għat-titjib tal-istandards tal-għajxien li l-attività tas-sajd marittimu pprovdiet u tista' tkompli tipprovdi għandhom jiġu enfasizzati wkoll;

AI.  billi ż-żgħażagħ li jixtiequ jibdew in-negozju tagħhom bħala sajjieda jiffaċċjaw ostakli sinifikanti, speċjalment dawk relatati mas-sistema ta' allokazzjoni tal-opportunitajiet tas-sajd u l-impatt li din għandha fuq il-prezz tal-bastimenti tas-sajd;

AJ.  billi l-Kummissjoni jeħtiġilha tippreżenta rapport lill-Parlament u lill-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-PKS sal-31 ta' Diċembru 2022;

Titjib tal-informazzjoni u tat-tfassil ta' profili tal-popolazzjoni attiva fis-settur tas-sajd

1.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li jittejjeb il-mod kif tinġabar l-informazzjoni dwar il-popolazzjoni attiva fis-settur tal-produzzjoni tas-sajd u tal-akkwakultura, u fil-katina tal-valur kollha, u ssir disponibbli fuq bażi regolari u sistematika fil-livell tal-UE u tinqasam skont l-Istat Membru;

2.  Jirrimarka li l-aggregazzjoni tad-data statistika fi ħdan is-settur ġeneriku tal-agrikoltura, il-forestrija u s-sajd tista' taħbi jew tgħatti sitwazzjonijiet u varjazzjonijiet, b'effett negattiv għal kull wieħed minn dawn is-setturi; jisħaq li, għalkemm huma kollha setturi ta' produzzjoni primarja, l-attivitajiet tagħhom mhumiex interkonnessi u, fil-każ tas-sajd, lanqas biss iseħħu fl-istess ambjent jew żona ġeografika;

3.  Itenni li, bħall-ġestjoni tal-istokkijiet u l-ħabitats, l-aqwa għarfien xjentifiku, ibbażat fuq data affidabbli u aġġornata b'serje temporali estiża b'mod armonizzat madwar l-Istati Membri kollha, huwa essenzjali għall-ġestjoni u l-monitoraġġ tal-iżviluppi soċjali fis-settur, b'mod partikolari l-iżviluppi fl-impjiegi, li mingħajrhom ma jkunx possibbli li jiġi segwit u implimentat bis-sħiħ wieħed mit-tliet pilastri ta' sostenibbiltà promossi fl-ambitu tal-PKS — il-pilastru soċjali;

4.  Jirrimarka li l-informazzjoni li saret disponibbli minn korpi differenti tidher li turi li l-età tal-ekwipaġġi tal-bastimenti tas-sajd tal-UE qed togħla, iżda li, bħal fil-każ tal-ġestjoni tas-sajd u l-adattament tal-miżuri meħuda, il-ġestjoni, il-monitoraġġ u l-implimentazzjoni tal-azzjonijiet għandhom ikunu differenzjati abbażi taż-żona ġeografika, tal-flotot tas-sajd u tal-irkaptu tas-sajd użat;

5.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni, b'mod partikolari lill-Eurostat, u lill-Istati Membri, iqisu x-xejriet tal-impjiegi, mhux biss fir-rigward tal-għadd totali ta' impjiegi, iżda wkoll fir-rigward tal-livell ta' taħriġ, il-ġeneru u l-istruttura tal-età tal-popolazzjoni attiva fis-settur tas-sajd u tal-akkwakultura u, jekk possibbli, anke fil-katina tal-valur tas-sajd u tal-akkwakultura, filwaqt li jipproduċu data f'dan ir-rigward f'dettall simili għal dik li teżisti għall-monitoraġġ tal-attività ekonomika u għall-prestazzjoni tas-settur b'mod speċifiku;

6.  Jilqa' l-ewwel rapport tal-STECF dwar id-data soċjali dwar is-settur tas-sajd tal-UE, li jipprovdi ħarsa ġenerali komprensiva tad-data soċjali miġbura fil-qafas tal-ġbir tad-data tal-UE; jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu indirizzati l-konklużjonijiet ta' dan l-ewwel rapport u jitlob, għalhekk, li r-rapporti futuri tal-STECF dwar id-data soċjali jirfinaw l-indikaturi soċjali eżistenti, li jirrikjedi definizzjoni xierqa ta' min irid jitqies bħala parti mill-forza tax-xogħol fis-settur tas-sajd, jinkludu elementi ġodda għall-analiżi bl-integrazzjoni ta' indikaturi marbuta mal-objettivi soċjali ġenerali fi ħdan il-PKS, b'mod partikolari dwar il-protezzjoni tal-ħaddiema, l-edukazzjoni u t-taħriġ, il-qligħ u s-sikurezza, u skala ġeografika adegwata, aktar baxxa mil-livell tal-pajjiż, fid-dawl tal-ħtieġa li jkunu magħrufa r-realtajiet reġjonali u anke lokali;

7.  Jilqa' l-istabbiliment mis-servizz tal-istatistika tal-UE, l-Eurostat, f'kooperazzjoni mas-servizzi tal-istatistika tal-Portugall, Spanja u Franza u r-reġjuni ultraperiferiċi rispettivi tagħhom, ta' paġna web li tipprovdi data dwar ir-reġjuni ultraperiferiċi(10); jiddeplora, madankollu, il-fatt li din għadha ma tipprovdix data dwar is-settur tas-sajd, minħabba l-importanza tal-attività għall-ekonomiji ta' dawn ir-reġjuni; iħeġġeġ lill-Kummissjoni, u lill-Eurostat b'mod partikolari, tiġbor data soda u aġġornata dwar l-ekonomija blu u dwar il-bidliet fis-suq tax-xogħol fis-settur tas-sajd, il-bidliet fil-qligħ medju tas-sajjieda, il-livelli ta' taħriġ tagħhom, il-parteċipazzjoni skont il-ġeneru u l-faxxa ta' età, flimkien ma' data dwar il-firxa u l-prestazzjoni ta' dawn l-attivitajiet fir-reġjuni ultraperiferiċi;

Titjib tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-ħajja abbord biex tiżdied is-sikurezza

8.  Jirrimarka li, għalkemm il-kundizzjonijiet tas-sikurezza abbord tjiebu, b'mod partikolari fuq il-bastimenti aktar kbar, l-għadd ta' aċċidenti u inċidenti rreġistrati mill-EMSA fl-2018 żdied b'40 % meta mqabbel mas-sena preċedenti, minkejja l-fatt li l-għadd ta' vittmi beda jonqos b'mod kostanti f'dawn l-aħħar snin;

9.  Jirrimarka li l-EMSA waħedha hija responsabbli għall-intervent u l-ġbir ta' data relatata ma' diżgrazzji u inċidenti marittimi li jinvolvu bastimenti tas-sajd itwal minn 15-il metru, jew f'sitwazzjonijiet li fihom il-bastimenti ta' tul inqas minn 15-il metru huma involuti f'inċidenti li jinvolvu bastimenti li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tad-Direttiva 2009/18/KE(11) u, għalhekk, inċidenti u aċċidenti li jinvolvu bastimenti tas-sajd żgur se jkunu aktar numerużi minn dawk murija fir-reġistri disponibbli fir-rapporti annwali tal-EMSA;

10.  Jinnota li s-sajd IUU fiż-żoni marittimi tal-UE joħloq kompetizzjoni inġusta għas-sajjieda Ewropej;

11.  Jistieden lill-Kummissjoni tappoġġja lill-awtoritajiet nazzjonali fl-akkwist ta' sistemi sabiex ikunu jistgħu jiġu identifikati u rrappurtati attivitajiet tas-sajd IUU;

12.  Jirrimarka li l-attivitajiet marittimi professjonali b'mod ġenerali huma meqjusa bħala ta' riskju għoli u perikolużi, b'mod partikolari s-sajd, u li din is-sitwazzjoni hija aggravata mill-fatt li 85 % tal-bastimenti tal-UE huma bastimenti kostali fuq skala żgħira (b'tul totali ta' inqas minn 12-il metru) u, għalhekk, huma esposti għal riskji akbar ikkawżati minn kundizzjonijiet ħżiena tat-temp u billi joperaw qrib il-kosta;

13.  Jisħaq fuq il-fatt li l-bastimenti kostali fuq skala żgħira isibu aktar diffikultajiet biex jipprovdu spazji protettivi u biex itejbu l-kundizzjonijiet tax-xogħol b'riskji assoċjati wkoll mal-età avvanzata ta' proporzjon sinifikanti ta' din il-flotta; jissottolinja li dawn il-bastimenti huma partikolarment vulnerabbli għal avvenimenti meteoroloġiċi serji assoċjati mat-tibdil fil-klima; jenfasizza l-ħtieġa għal azzjoni sostnuta u kkoordinata fil-livelli u l-politiki kollha mmirati lejn il-mitigazzjoni u ż-żieda tal-kapaċità ta' adattament għall-konsegwenzi tat-tibdil fil-klima, it-tisħiħ tar-reżiljenza, u, fl-istess ħin, il-garanzija tal-kundizzjonijiet ta' sikurezza tas-sajjieda;

14.  Ifakkar li r-reġjuni kostali, u b'mod partikolari r-reġjuni ultraperiferiċi, huma storikament dipendenti fuq is-sajd, li diġà huma affettwati mill-konsegwenzi tat-tibdil fil-klima u għandhom jibbenefikaw minn appoġġ finanzjarju sabiex itaffu, jadattaw għal dawk il-konsegwenzi u jiġġielduhom, jikkonsolidaw l-impjiegi fis-settur tas-sajd u jiżviluppaw ekonomija blu sostenibbli bil-ħolqien ta' oħrajn ġodda;

15.  Jisħaq fuq il-fatt li, minkejja l-isforzi internazzjonali u tal-UE biex jittejbu l-kundizzjonijiet tas-sikurezza abbord il-bastimenti, b'mod partikolari l-bastimenti tas-sajd, il-konvenzjonijiet internazzjonali li jistabbilixxu r-regoli u s-sistemi għall-protezzjoni tal-bastimenti u tal-persuni abbord japplikaw prinċipalment għal bastimenti akbar, għalkemm ħafna Stati Membri għandhom regoli nazzjonali dwar miżuri li jikkonċernaw il-protezzjoni u l-kundizzjonijiet tal-għajxien għal bastimenti iżgħar;

16.  Jinsab imħasseb dwar id-derogi mogħtija mill-konvenzjonijiet internazzjonali lil bastimenti fuq skala żgħira f'termini ta' standards tax-xogħol u tas-sikurezza mhux vinkolanti, li jistgħu jwasslu biex il-kundizzjonijiet ġenerali tal-għajxien u tax-xogħol ikunu inqas favorevoli għas-sajjieda li jaħdmu f'ċerti segmenti tal-flotta u bejn l-Istati Membri; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu azzjoni rapida u kkoordinata sabiex japplikaw kundizzjonijiet standard simili u jappoġġjaw lill-bastimenti tas-sajd kollha sabiex dawn isegwuhom, bħala pilastri fundamentali tal-ekonomija u l-identità tal-komunitajiet kostali żgħar;

17.  Itenni li l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-ħajja abbord ma jistgħux jitqiesu b'mod separat mill-kundizzjonijiet tas-sikurezza; huwa tal-fehma li kundizzjonijiet tajbin tax-xogħol u tal-ħajja fuq il-bastimenti u l-immodernizzar xieraq tagħhom itejbu l-kundizzjonijiet tas-sikurezza li fihom jitwettqu l-operazzjonijiet tas-sajd, kif jagħmel ukoll il-ħin ta' mistrieħ għas-sajjieda, b'implikazzjonijiet diretti għas-sikurezza tagħhom, peress li perċentwal kbir ta' inċidenti u aċċidenti fuq il-bastimenti tas-sajd għadhom marbuta ma' żbalji umani, kemm jekk ikkawżati minħabba nuqqas ta' għarfien jew taħriġ jew minħabba għeja;

18.  Iqis li l-garanzija ta' ambjent tax-xogħol aċċessibbli u adattat, inkluż fi ħdan is-settur tas-sajd u l-akkwakultura, bil-għan li jiġu integrati mill-ġdid fis-suq tax-xogħol kemm is-sajjieda attivi kif ukoll l-eks sajjieda u ħaddiema oħra fl-industrija tas-sajd b'diżabbiltajiet, twassal għal aktar inklużjoni soċjali u tgħin biex jinħolqu aktar inċentivi għall-ġenerazzjoni tad-dħul fis-settur u fil-komunitajiet tas-sajd;

19.  Jirrimarka li l-ħaddiema marittimi, inklużi s-sajjieda, spiss jiġu esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni tal-oqfsa ġuridiċi nazzjonali tal-UE u tal-Istati Membri dwar ix-xogħol, filwaqt li jitqies li ħafna regoli ma japplikawx għar-realtà tal-attivitajiet ta' dawn il-ħaddiema; jirrimarka li, peress li mhuwiex possibbli li jiġu applikati skemi ġenerali tax-xogħol peress li d-dħul tas-sajjieda jiddependi fuq dak li jaqbdu taħt il-kwoti disponibbli allokati lilhom, jeħtieġ li jiġi żgurat li jiġu pprovduti għadd ta' postijiet bażiċi relatati mar-regolamenti tal-impjieg, b'mod imfassal apposta u b'kont debitu taċ-ċirkostanzi msemmija hawn fuq u l-karatteristiċi speċifiċi tas-settur qrib il-kosta u fuq skala żgħira, għall-baħħara u, b'mod partikolari, għas-sajjieda, li spiss ikunu wkoll sidien tal-bastimenti tagħhom;

20.  Ifakkar fid-dritt tas-sajjieda li jingħaqdu u jużaw in-negozjar kollettiv bħala mod kif itejbu l-kundizzjonijiet tax-xogħol tagħhom;

21.  Jirrimarka li, skont l-irkaptu tas-sajd użat, id-daqs tal-bastiment, iż-żona tal-operazzjoni u l-kundizzjonijiet tat-temp, is-sajd jippreżenta fatturi ta' riskju differenti fir-rigward tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-ħajja li jeħtieġ li jiġu pprovduti abbord;

22.  Ifakkar fil-miżuri meħuda fil-livell internazzjonali, b'mod partikolari skont il-Protokoll ta' Torremolinos (1993) u l-Ftehim ta' Cape Town (2012), biex tiġi emendata u mtejba l-Konvenzjoni ta' Torremolinos (1977), li ġiet stabbilita bħala mezz biex tiġi indirizzata s-sikurezza tal-bastimenti tas-sajd, u jirrimarka li, minkejja li fl-2012 ir-rekwiżiti tagħha tnaqqsu, din il-Konvenzjoni għadha mhix fis-seħħ u jħeġġeġ lill-Istati Membri kollha li għad iridu jirratifikaw din il-konvenzjoni biex jirratifikawha; ifakkar li l-Protokoll ġie traspost fil-leġiżlazzjoni tal-UE permezz tad-Direttiva tal-Kunsill 97/70/KE li tistabbilixxi reġim armonizzat ta' sigurtà għall-bastimenti tas-sajd ta' tul ta' 24 metru jew aktar(12);

23.  Jilqa' pożittivament il-formulazzjoni tal-Linji Gwida Volontarji tal-OMI tal-2005 għad-Disinn, il-Kostruzzjoni u l-Irkaptu ta' Bastimenti Żgħar tas-Sajd; jirrimarka, madankollu, li bħala linji gwida volontarji, dawn jistgħu jservu biss bħala gwida, u l-ebda obbligu ġuridiku jew standardizzazzjoni ta' normi bażiċi mhija applikabbli għal bastimenti tas-sajd kostali fuq skala żgħira; jisħaq li xi Stati Membri adottaw dispożizzjonijiet dwar il-kostruzzjoni u s-sikurezza u l-kundizzjonijiet tal-ħajja abbord bastimenti tas-sajd żgħar u jirrakkomanda li dawn ir-regoli jiġu armonizzati fil-livell tal-UE;

24.  Ifakkar li l-għan aħħari tal-PKS huwa li tagħmel l-attività tas-sajd soċjalment, ambjentalment u ekonomikament sostenibbli; jisħaq li t-titjib tal-istandards tal-ħajja tas-sajjieda, b'kundizzjonijiet tax-xogħol u tas-sikurezza aħjar, huwa wieħed mill-elementi li jippromwovu l-impjiegi u l-iżvilupp tal-komunitajiet kostali, jattiraw liż-żgħażagħ u jiksbu t-tiġdid ġenerazzjonali li huwa essenzjali għas-sopravivenza ta' din l-attività, li tipprovdi wkoll ikel tajjeb għas-saħħa;

25.  Jenfasizza li l-indirizzar b'suċċess tal-iżviluppi attwali bħall-espansjoni tal-produzzjoni tal-enerġija lil hinn mill-kosta, l-implimentazzjoni effettiva ta' żoni protetti tal-baħar u l-infurzar sħiħ tal-obbligu ta' ħatt l-art jistgħu jinfluwenzaw l-attrazzjoni tal-ġenerazzjonijiet żgħażagħ għas-settur; iħeġġeġ lill-Istati Membri jallokaw fondi tal-UE biex jappoġġjaw l-impjiegi, jippromwovu s-sajd sostenibbli u javvanzaw l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fl-industrija;

26.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw li jiġu stabbiliti l-aqwa standards ta' sikurezza, ta' xogħol u ta' ħajja fuq il-bastimenti tas-sajd, indipendentement mid-daqs tagħhom;

27.  Ifakkar lill-Istati Membri li l-iskadenza stabbilita għat-traspożizzjoni tad-Direttiva (UE) 2017/159, li tinkorpora l-Konvenzjoni 188 tal-ILO (ILO C 188) fil-qafas legali tal-Unjoni, kienet il-15 ta' Novembru 2019; ifakkar li minħabba l-għadd kbir ta' sajjieda li jaħdmu għal rashom fl-UE, u l-fatt li d-direttiva ma tkoprix il-maġġoranza tagħhom, huwa meħtieġ li l-Istati Membri jirratifikaw l-ILO C 188 biex jiżguraw kompetizzjoni ġusta fost is-sajjieda kollha;

28.  Jistieden lill-Istati Membri jirratifikaw b'mod urġenti l-ILO C 188 biex jiżguraw kundizzjonijiet ekwi fost il-kumpaniji tas-sajd madwar id-dinja, speċjalment meta titqies id-dimensjoni internazzjonali b'saħħitha tas-settur tas-sajd; iħeġġeġ lill-Istati Membri jipprovdu r-riżorsi meħtieġa biex din tiġi trasposta fil-leġiżlazzjoni nazzjonali u tiġi applikata b'mod effettiv u, fejn xieraq, jiddelegaw il-funzjonijiet ta' spezzjoni u ta' ħruġ ta' dokumenti lill-kumpaniji ta' klassifikazzjoni, minħabba l-problemi attwali fil-koordinazzjoni ta' dawn il-funzjonijiet f'xi pajjiżi;

29.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippreżenta malajr kemm jista' jkun proposta għal direttiva addizzjonali dwar dispożizzjonijiet ta' kontroll u konformità, kif sar għat-trasport marittimu, sabiex tistabbilixxi reġim ta' spezzjoni armonizzat;

30.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li titqies il-ħruxija tax-xogħol tas-sajjieda meta jkunu qed jitfasslu mekkaniżmi ta' protezzjoni soċjali, pereżempju billi jiġi ggarantit id-dritt li wieħed jirtira aktar kmieni mill-ħaddiem medju, mingħajr ma jiġi penalizzat għal dan;

31.  Jilqa' l-fatt li l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura (FEMSA) il-ġdid se jagħti kontribut sinifikanti għat-titjib tal-kundizzjonijiet tax-xogħol, tal-ħajja u tas-sikurezza fuq il-bastimenti tal-UE u t-titjib ta' dawk il-kundizzjonijiet mingħajr ma tiżdied il-kapaċità tas-sajd tagħhom, b'attenzjoni partikolari mogħtija lill-bastimenti tas-sajd qrib il-kosta u tas-sajd kostali fuq skala żgħira; jisħaq li l-FEMSA jikkontribwixxi għas-sostenibbiltà tas-sajd u tal-ekonomija blu, u jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Għan ta' Żvilupp Sostenibbli Nru 14 tan-NU;

32.  Jitlob l-inklużjoni ta' objettivi soċjali ġenerali fil-PKS b'mod parallel mal-objettivi ambjentali, filwaqt li jirrikonoxxi li l-benessri tal-ħaddiema abbord il-bastimenti tas-sajd huwa essenzjali għall-futur tal-industrija;

33.  Jissottolinja l-kontradizzjoni ċara bejn il-PKS u r-rekwiżiti stabbiliti fil-leġiżlazzjoni soċjali bħall-ILO C 188, trasposta fid-dritt tal-UE bid-Direttiva (UE) 2017/159; jisħaq li, skont dawn it-testi legali, hemm rekwiżit għal aktar spazju abbord, fuq bażi obbligatorja għal bastimenti b'tul ta' 24 metru jew aktar, filwaqt li l-industrija tas-sajd ma titħalliex iżżid l-ispazju abbord; jenfasizza l-kontradizzjoni bejn il-ħtieġa li l-Istati Membri jirrispettaw l-istandards stabbiliti fl-ILO C 188 u r-regoli tal-PKS, li jagħmluha impossibbli li l-obbligu jiġi ssodisfat; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tidentifika formuli alternattivi għall-kejl tal-kapaċità tas-sajd, fil-kuntest tal-FEMSA, u jafferma mill-ġdid li żieda fit-tunnellaġġ gross tal-bastimenti għandha tkun permessa meta l-volumi addizzjonali jkunu reazzjoni għall-ħtieġa li jittejbu s-sikurezza u l-kumdità tal-ekwipaġġ (magħruf ukoll bħala tunnellaġġ soċjali jew ta' sikurezza) u li dawn l-operazzjonijiet għandhom ikunu eliġibbli għall-finanzjament; jenfasizza li l-ispazju abbord iddedikat għall-kċina, il-kabini, it-tojlits jew iż-żoni ta' rikreazzjoni m'għandu x'jaqsam xejn mal-kapaċità tal-bastiment li jsib, jaqbad jew jaħżen il-ħut, u għalhekk, il-kapaċità tas-sajd;

34.  Ifakkar li l-età medja tal-bastimenti fil-flotta Ewropea hija ta' 23 sena, u li għal bastimenti fuq skala żgħira l-età tista' saħansitra tmur lil hinn minn 40 sena; jenfasizza li l-FEMSA futur għandu jinkludi strateġija għall-modernizzazzjoni tal-flotta mingħajr ma tiżdied il-kapaċità tas-sajd;

35.  Jinsisti, barra minn hekk, fuq il-ħtieġa ta' monitoraġġ regolari u ta' informazzjoni statistika sistematika, armonizzata fil-livell tal-UE, dwar aċċidenti u inċidenti li jinvolvu bastimenti mhux koperti mid-Direttiva 2009/18/KE, peress li huwa biss permezz tal-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-bidliet f'dawn iċ-ċifri, skont iż-żoni ġeografiċi, il-flotot u l-irkaptu tas-sajd użat, li se jkun possibbli li jinstabu soluzzjonijiet li jippermettu titjib u li jnaqqsu u jipprevjenu l-okkorrenza ta' inċidenti bħal dawn, b'mod partikolari f'bastimenti tas-sajd lokali u kostali;

36.  Jissuġġerixxi li l-Kummissjoni teżamina, f'dan il-kuntest, it-twessigħ tal-missjoni tal-EMSA, filwaqt li tagħtiha l-kapaċità addizzjonali li twettaq dan il-monitoraġġ u li tippreżenta regolarment informazzjoni dwaru;

37.  Jemmen, barra minn hekk, li għandhom jinkisbu kundizzjonijiet oħra biex tinżamm l-attività tas-sajd u tiġi żgurata s-suċċessjoni ta' ġenerazzjonijiet ġodda fis-settur, inkluż permezz ta' investiment fil-modernizzazzjoni tal-infrastruttura tal-portijiet;

Titjib tat-taħriġ u l-iżgurar li t-taħriġ jiġi rikonoxxut fil-livell tal-UE

38.  Jisħaq fuq il-fatt li r-rapport Bénodet, li identifika l-problemi li jikkonċernaw in-nuqqas ta' interess min-naħa taż-żgħażagħ fis-sajd, u xeħet dawl fuq id-diversità u l-kumplessità tas-sistemi ta' taħriġ u ċertifikazzjoni għas-sajjieda fost l-Istati Membri, jidher li ntesa u li, żewġ deċennji wara, ma sar l-ebda żvilupp sinifikanti; jisħaq fuq il-ħtieġa ta' armonizzazzjoni u approvazzjoni tat-tip ta' rekwiżiti u proċeduri ta' taħriġ nawtiku u tas-sajd fil-livell tal-UE, kif ukoll ta' proċeduri u rekwiżiti tal-imbarkazzjoni;

39.  Jirrimarka li l-moviment tax-xogħol bejn l-Istati Membri, u anke minn pajjiżi terzi lejn l-UE, qed jiżdied u li kwalunkwe tiġdid ġenerazzjonali tax-xogħol fis-sajd li dan il-moviment jista' jwassal, qed ikompli jiġi mxekkel min-nuqqas ta' standardizzazzjoni fis-sistemi ta' taħriġ u ċertifikazzjoni għas-sajjieda; jisħaq fuq il-ħtieġa ta' approvazzjoni tat-tip ta' dawn is-sistemi fil-livell tal-UE u li jiġu allinjati mar-rekwiżiti tal-Konvenzjonijiet STCW u STCW-F;

40.  Jisħaq fuq il-fatt li din is-sitwazzjoni ddgħajjef b'mod ċar il-moviment liberu tal-persuni, li huwa prinċipju fundamentali tal-UE, kif rifless f'ħafna dispożizzjonijiet tat-trattat;

41.  Jirrimarka li anke jekk sajjied minn pajjiż terz ikollu ċertifikazzjonijiet tax-xogħol rikonoxxuti fiż-żona tas-sajd, huwa diffiċli li Stat Membru jagħmilha possibbli li dik il-persuna jkollha aċċess għall-istess xogħol fi Stat Membru ieħor;

42.  Jisħaq fuq il-fatt li f'oqsma oħra ta' attività marittima, kemm rikreattivi kif ukoll professjonali, saru żviluppi kbar lejn ir-rikonoxximent internazzjonali tat-taħriġ, irrispettivament mill-pajjiż li fih jinkiseb, u kulma jenħtieġ huwa li l-kooperazzjoni tiżdied bl-għan tar-rikonoxximent tat-taħriġ bażiku pprovdut minn skejjel jew istituti edukattivi li jkunu parti mis-sistemi edukattivi nazzjonali rikonoxxuti internazzjonalment ta' kull Stat Membru jew pajjiż terz;

43.  Jinnota li, skont il-Konvenzjoni STCW-F tal-1995, l-IMO tistabbilixxi għadd ta' standards fundamentali rigward il-kundizzjonijiet tat-taħriġ u tas-sikurezza, inklużi rekwiżiti minimi ta' taħriġ dwar is-sikurezza għat-tipi u d-daqsijiet kollha ta' bastimenti tas-sajd; jirrimarka li, filwaqt li din il-konvenzjoni ilha fis-seħħ minn Settembru 2012, tapplika biss f'dawk il-pajjiżi li rratifikawha; iħeġġeġ lill-Istati Membri kollha li għad iridu jirratifikaw din il-konvenzjoni biex jirratifikawha;

44.  Ifakkar li r-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki u ċ-ċertifikati tas-sikurezza marittima fl-UE se jżid il-mobbiltà tal-persunal u jagħmel il-professjonijiet marittimi aktar attraenti għall-ġenerazzjonijiet żagħżugħa; huwa tal-fehma li r-rikonoxximent taċ-ċertifikati m'għandux jirrikjedi piżijiet finanzjarji u burokratiċi eċċessivi;

45.  Jinnota li għalkemm l-Unjoni Ewropea implimentat il-Protokoll ta' Torremolinos tal-1993 fl-acquis tagħha permezz tad-Direttiva 97/70/KE u l-Konvenzjoni dwar ix-Xogħol fis-Sajd tal-2007 permezz tad-Direttiva (UE) 2017/159, s'issa għadha ma aġixxietx daqstant malajr jew b'mod enerġetiku fir-rigward tat-taħriġ dwar is-sikurezza; ifakkar li d-Deċiżjoni (UE) 2015/799(13) li tawtorizza lill-Istati Membri jsiru parti għall-STCW-F jew jaderixxu għaliha ma kinitx effettiva, peress li r-rati ta' ratifika u adeżjoni fost l-Istati Membri għadhom baxxi; ifakkar li d-Direttiva (UE) 2017/159 tobbliga lill-Istati Membri jadottaw leġiżlazzjoni dwar it-taħriġ u ċ-ċertifikazzjoni tas-sajjieda; jisħaq, għalhekk, li l-leġiżlazzjoni tal-Unjoni rigward it-taħriġ dwar is-sikurezza għas-sajjieda għandha tmur lil hinn minn dak stabbilit fl-STCW-F billi tintroduċi wkoll standards għall-bastimenti tas-sajd kollha ta' inqas minn 24 metru, li jiffurmaw il-maġġor parti tal-flotta tas-sajd tal-Unjoni; jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta proposta għal direttiva li tittrasponi l-STCW-F fl-acquis tal-Unjoni sabiex tikkompleta l-implimentazzjoni fid-dritt tal-UE tal-istandards minimi miftiehma internazzjonalment biex tiġi żgurata s-sikurezza fuq il-baħar fis-sajd;

46.  Jirrimarka li, filwaqt li l-ksib ta' għarfien prattiku u esperjenza konkreta ta' xogħol tipprovdi bażi solida li tibqa' valida għat-taħriġ tas-sajjieda f'għadd ta' Stati Membri, iċ-ċertifikazzjoni formali li tagħti valur ukoll lill-esperjenza prattika hija l-uniku mod biex jiġi żgurat ir-rikonoxximent xieraq tal-għarfien meħtieġ; jinnota li ċ-ċertifikazzjoni formali mhux biss issaħħaħ l-istatus personali tas-sajjieda iżda tipprovdi wkoll forma ta' rikonoxximent soċjali għal din il-professjoni;

47.  Jissottolinja l-importanza li l-ħaddiema fis-settur tas-sajd, b'mod partikolari ż-żgħażagħ u l-persuni interessati f'dan it-tip ta' xogħol, jingħataw aċċess ekwu u inklużiv għal counselling, għal internships ta' kwalità u għal edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali, biex b'hekk ikunu jistgħu jadattaw għal xejriet ġodda tas-suq bħall-ikel organiku, ktajjen tal-provvista qosra, turiżmu speċjalizzat, u l-bejgħ u l-promozzjoni ta' prodotti lokali bl-użu ta' teknoloġiji ġodda; jafferma li edukazzjoni u taħriġ xierqa u speċifiċi huma essenzjali biex iż-żgħażagħ jiġu mħeġġa jipperpetwaw l-attivitajiet u t-tradizzjonijiet tas-sajd kostali;

48.  Iħeġġeġ il-ħolqien ta' assoċjazzjoni ta' sajjieda żgħażagħ Ewropej biex tippromwovi t-tiġdid ġenerazzjonali tas-settur tas-sajd u biex tirrappreżenta u tlaqqa' flimkien lil sajjieda żgħażagħ u l-organizzazzjonijiet tagħhom fl-Unjoni kollha; jistieden lill-Kummissjoni tappoġġja l-mobilizzazzjoni ta' riżorsi baġitarji għall-implimentazzjoni ta' proġetti biex dak l-għan jintlaħaq;

49.  Jinnota li, filwaqt li l-finanzjament Ewropew ġie investit f'istituti tat-tagħlim u fi skejjel li jipprovdu taħriġ vokazzjonali avvanzat u ċertifikazzjoni fl-ekonomija blu, l-eqdem settur ta' attività tiegħu, jiġifieri s-sajd, għadu jsib diffikultà biex jiġi aċċettat f'dawn l-istituti, ħlief fl-ambitu ta' programmi ta' edukazzjoni jew taħriġ reġjonali jew nazzjonali, mingħajr rikonoxximent Ewropew tal-edukazzjoni miksuba; jisħaq fuq il-ħtieġa li nimxu lejn l-istandardizzazzjoni u l-approvazzjoni tat-tip għat-taħriġ dwar is-sajd fl-UE u lejn il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri; għal dak il-għan, jirrakkomanda li jsir użu sħiħ mir-riżorsi tal-FEMSA u tal-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+);

50.  Jilqa' l-fatt li l-Fond Soċjali Ewropew (FSE) intuża b'mod wiesa' biex tingħata ħajja ġdida liż-żoni kostali u rurali; ifakkar li s-sajjieda għandhom jiġu appoġġjati biex ikomplu l-karriera tagħhom fuq l-art jekk, minħabba raġunijiet ta' saħħa, bidliet fis-suq tax-xogħol jew fatturi oħra, ma jkunux jistgħu jkomplu jaħdmu fuq il-baħar; jemmen li l-fondi tal-UE, speċjalment il-FSE, għandhom jappoġġjaw it-tranżizzjoni professjonali bla xkiel tagħhom, inkluż permezz tat-tagħlim tul il-ħajja;

51.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jistabbilixxu bażijiet komuni għal sistema ta' taħriġ u ċertifikazzjoni standard għad-diversi kategoriji ta' sajjieda, li tippermetti rikonoxximent rapidu fil-livell Ewropew taċ-ċertifikazzjoni miksuba fi Stat Membru partikolari; iqis li dan għandu jinkludi proċedura għar-rikonoxximent ta' ċertifikati miksuba barra l-Unjoni li tkun kompatibbli mas-sistema Ewropea ta' rikonoxximent tat-taħriġ, li tiffaċilita l-moviment tas-sajjieda fi ħdan l-UE;

52.  Jinnota li d-Direttiva 2005/36/KE(14) dwar ir-rikonoxximent ta' kwalifiki professjonali ma tistabbilix livell standardizzat ta' taħriġ u ċertifikazzjoni għas-sajjieda kollha u xxekkel il-moviment tas-sajjieda bejn l-Istati Membri; ifakkar li filwaqt li l-Unjoni introduċiet regoli speċifiċi u differenti għar-rikonoxximent taċ-ċertifikati ta' kompetenza tal-baħħara abbażi tal-Konvenzjoni STCW, s'issa l-Kummissjoni ma pproponietx regoli speċifiċi kif previst fil-Konvenzjoni STCW-F għar-rikonoxximent taċ-ċertifikati ta' kompetenza tas-sajjieda; jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni tipproponi miżuri speċifiċi għar-rikonoxximent taċ-ċertifikati ta' kompetenza tas-sajjieda f'konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni STCW-F, mhux biss għas-sajjieda Ewropej iżda anki għaċ-ċittadini ta' pajjiżi terzi li jkunu rratifikaw l-STCW-F jew aderew għaliha;

53.  Jirrimarka li, filwaqt li l-għan tal-FEMSA huwa li jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni sħiħa tal-PKS, sabiex jintlaħaq dan l-objettiv, is-sajjieda jeħtiġilhom ikunu mħarrġa u ċċertifikati kif xieraq, u dan jirrikjedi li parti mill-finanzjament jiġi allokat għat-taħriġ u ċ-ċertifikazzjoni tas-sajjieda eżistenti u ġodda; jenfasizza li l-piż amministrattiv meħtieġ mill-FEMS wassal għal restrizzjonijiet fl-użu tal-fondi għat-taħriġ, b'mod partikolari għas-sajjieda fuq skala żgħira, u li l-FEMSA l-ġdid se jkollu jegħleb dawn id-diffikultajiet sabiex jagħti kontribut effettiv għat-taħriġ tal-ekwipaġġi;

54.  Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li d-data dwar l-eżekuzzjoni tal-FEMSA u l-FSE+ tispeċifika l-baġit eżatt użat minn kull Stat Membru biex jindirizza l-ħtiġijiet reġjonali f'termini ta' edukazzjoni, taħriġ, impjieg u inklużjoni;

55.  Jirrimarka li filwaqt li jridu jiġu ssodisfati dejjem aktar rekwiżiti biex wieħed jaħdem abbord bastiment, it-taħriġ huwa limitat, u dan xi drabi jwassal biex il-bastimenti ma jkunux jistgħu jintużaw peress li l-ekwipaġġ irid jattendi taħriġ obbligatorju fuq l-art; jistieden lill-UE tgħin biex tissimplifika l-korsijiet ta' taħriġ u tiffaċilita t-twettiq ta' jiem ta' taħriġ abbord billi tippromwovi korsijiet ta' tagħlim mill-bogħod bl-użu ta' teknoloġiji ġodda;

56.  Jisħaq li l-għarfien u l-innovazzjoni huma essenzjali biex jiġi żgurat li s-settur tas-sajd jikber b'mod intelliġenti, reżiljenti u sostenibbli;

57.  Jirrimarka li fid-dawl tal-impjiegi l-ġodda li jistgħu jinħolqu mill-ekonomija blu, l-ekonomija ċirkolari u t-turiżmu tas-sajd u gastronomiku, ikun għaqli li jiġi żviluppat taħriġ vokazzjonali predittiv dwar dawn il-professjonijiet ġodda u l-ħtiġijiet ta' taħriġ ta' dawn is-setturi, kif ġie propost fis-settur navali;

L-iżgurar tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri fl-aċċess u l-impjiegi f'dan is-settur

58.  Jirrimarka li, għalkemm id-data statistika disponibbli tindika li n-nisa jirrappreżentaw biss 12 % ta' dawk impjegati f'attività produttiva tas-sajd, ħafna bastimenti, b'mod partikolari bastimenti tas-sajd kostali fuq skala żgħira, f'ħafna każijiet huma operati bħala impriżi żgħar tal-familja li fihom l-appoġġ loġistiku u amministrattiv meħtieġ kollu jingħata fuq bażi informali minn nisa li ma jkunux uffiċjalment involuti f'xi forma oħra ta' impjieg;

59.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġi ggarantit li s-sajjieda jkollhom aċċess għal taħriġ u ċertifikazzjoni, b'mod partikolari għal impjieg staġunali u part-time;

60.  Jirrimarka li hemm Stati Membri li fihom tali attività anċillari informali ma tiġġenera ebda drittijiet ta' paga, benefiċċji soċjali, pensjoni jew mard marbut mal-post tax-xogħol għan-nisa involuti u li, jekk l-operat tal-bastimenti jiġi sospiż, imwaqqaf temporanjament jew itterminat, il-forza tax-xogħol rikonoxxuta uffiċjalment biss għandha dritt għal benefiċċji soċjali, u b'hekk jiżdiedu l-inugwaljanzi eżistenti fost il-ħaddiema; jisħaq fuq il-ħtieġa li l-Istati Membri jipprofessjonalizzaw bis-sħiħ ix-xogħol ta' dawn in-nisa billi jirrikonoxxu r-rwol tagħhom u jintegrawhom fis-sistemi nazzjonali ta' protezzjoni soċjali;

61.  Jissottolinja li l-azzjonijiet biex iż-żgħażagħ jiġu attirati lejn l-attivitajiet tas-sajd iridu jiżguraw bilanċ bejn il-ġeneri u jikkunsidraw ir-rwol tan-nisa fl-industrija tas-sajd kollha, mill-qbid tal-ħut sal-ġestjoni tal-bastimenti, l-akkwakultura, il-kummerċjalizzazzjoni u l-ipproċessar tal-prodotti tas-sajd, kif ukoll ir-rwol tagħhom fix-xjenza u l-amministrazzjoni;

62.  Jistieden lill-Kummissjoni tvara inizjattivi biex ix-xogħol tan-nisa fis-sajd jiġi rikonoxxut u jiġu żgurati pagi indaqs bejn il-ġeneri; ifakkar li l-istrateġija dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri għall-2020-2025 tirrikjedi li l-fondi rilevanti tal-UE jappoġġjaw azzjonijiet biex jiġu promossi l-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol u l-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata, jiġu promossi investimenti f'faċilitajiet ta' kura, tiġi appoġġjata l-intraprenditorija femminili, u tiġi miġġielda s-segregazzjoni skont il-ġeneru;

63.  Jemmen li m'hemm ebda raġuni biex in-nisa jiġu esklużi jew biex jiġi ostakolat l-aċċess tagħhom għal din il-professjoni, kif muri mill-għadd dejjem jikber ta' membri tal-ekwipaġġ u kaptani nisa fuq bastimenti tas-sajd li jkunu qed joperaw; josserva li fortunatament hemm għadd ta' assoċjazzjonijiet partikolarment attivi li jirrappreżentaw lin-nisa impjegati fis-settur tas-sajd, speċjalment fil-kunsilli konsultattivi tas-sajd tal-UE u fl-assoċjazzjonijiet settorjali;

64.  Jilqa' l-istabbiliment f'xi pajjiżi tal-UE ta' assoċjazzjonijiet tan-nisa fis-settur tas-sajd; jistieden lill-UE u lill-Istati Membri jappoġġjaw il-promozzjoni u l-istabbiliment ta' assoċjazzjonijiet ġodda biex jipprovdu lin-nisa b'aktar viżibbiltà u assistenza;

65.  Jemmen li, filwaqt li r-rwol tan-nisa fis-settur tas-sajd spiss huwa informali, jeħtieġ li jingħataw rikonoxximent ekonomiku u soċjali u jitħallsu kif xieraq; jirrimarka li informazzjoni aħjar dwar l-attivitajiet tagħhom u miżuri biex jittejjeb l-istatus tagħhom u biex tiżdied il-viżibbiltà tagħhom jgħinu mhux biss biex jittejjeb l-avvanz personali u soċjali tagħhom, iżda anki biex jiġi ċċarat ir-rwol tagħhom fis-settur tas-sajd;

66.  Iqis li r-regoli attwali dwar il-kejl tal-kapaċità jipperikolaw l-aċċess tan-nisa għas-settur peress li jenħtieġu kabini, tojlits u doċċi separati biex jiġu ggarantiti l-privatezza u l-benessri tagħhom;

67.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jimplimentaw miżuri biex itejbu l-kwalifiki tan-nisa involuti fl-ekonomija blu, b'mod partikolari l-industriji tas-sajd, tal-frott tal-baħar bil-qoxra, tal-akkwakultura u tal-mili f'laned, u jippromwovu r-rikonoxximent uffiċjali tal-kontribut tagħhom għall-katina tal-provvista tal-industrija tal-baħar; iqis, barra minn hekk, li huwa neċessarju li jiġi żgurat li l-finanzjament mill-FEMSA fil-QFP 2021-2027 u lil hinn minnu jagħti kontribut sinifikanti għat-trattament ugwali tan-nisa fis-settur marittimu tas-sajd, billi jiġi allokat b'mod partikolari għal miżuri li jtejbu l-kundizzjonijiet tal-ħajja, tax-xogħol u tas-sikurezza tagħhom abbord il-bastimenti tas-sajd u jiżgura li jsiru l-bidliet meħtieġa għal dan il-għan;

Il-promozzjoni tal-attività tas-sajd professjonali u t-tiġdid ġenerazzjonali fis-settur

68.  Ifakkar li l-UE, l-akbar suq uniku tal-prodotti tas-sajd, tirrappreżenta biss 6 % tal-qabdiet totali dinjija, peress li tiddependi ħafna mill-importazzjonijiet tas-sajd u tal-akkwakultura minn pajjiżi terzi; jirrimarka li l-kumpaniji u l-bastimenti b'sjieda Ewropea jiġġeneraw proporzjon minn dawn l-importazzjonijiet;

69.  Jirrimarka li l-istandards tal-PKS huma fost l-aktar stretti u jagħtu kontribut importanti għas-sostenibbiltà ambjentali, ekonomika u soċjali u li, għalkemm għad hemm ħafna lok għal titjib, il-progress li sar f'dawn l-aħħar deċennji juri x'jista' jsir f'din id-direzzjoni, filwaqt li jikkontribwixxi, minn naħa waħda, għas-sostenibbiltà tal-istokkijiet u tal-ħabitats tal-ħut u, min-naħa l-oħra, għaż-żieda fid-dħul tas-sajjieda u tas-sidien tal-bastimenti;

70.  Jenfasizza li l-promozzjoni ta' standards għoljin f'termini ta' sostenibbiltà ambjentali u soċjali tas-settur tas-sajd, fost fatturi oħra, hija kruċjali biex tiġi attirata ġenerazzjoni ġdida ta' sajjieda u tiġi pprovduta stabbiltà ekonomika fit-tul għas-settur tas-sajd;

71.  Jitlob lill-UE teżamina l-valur ta' miżuri bħat-tqegħid ta' sikek artifiċjali, fiż-żoni ekonomiċi esklussivi tagħha, għall-protezzjoni tal-ħajja tal-baħar;

72.  Jisħaq li t-tnaqqis kontinwu fl-appoġġ tal-UE għas-settur taħt oqfsa finanzjarji pluriennali suċċessivi, u b'mod partikolari t-tnaqqis fil-finanzjament li jappoġġja s-settur tas-sajd u l-Organizzazzjoni Komuni tas-Sajd, huwa wieħed mill-fatturi li wasslu biex is-sitwazzjoni tas-settur tmur għall-agħar; itenni, għalhekk, li l-appoġġ finanzjarju tal-UE għas-settur tas-sajd jeħtieġ li jiżdied b'mod konsiderevoli;

73.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu l-azzjoni meħtieġa biex iżommu u jagħtu spinta lis-sistemi u l-mezzi ta' appoġġ, inkluż il-finanzjament, sabiex jippromwovu l-konċentrazzjoni tal-provvista, inkluż billi jipprovdu appoġġ reali għat-twaqqif u l-operat tal-organizzazzjonijiet tal-produtturi (OP), b'mod partikolari għas-sajd kostali u artiġjanali fuq skala żgħira;

74.  Jisħaq li l-programmi operattivi jridu jinkoraġġixxu lill-OP – billi jipprovdu l-appoġġ finanzjarju meħtieġ – biex jikkummerċjalizzaw il-prodotti tagħhom direttament, billi jaħdmu fi ħdan il-katina tal-valur, bħala mezz biex itejbu l-valur tal-produzzjoni tagħhom u jsaħħu l-valur miżjud tal-prodotti tas-sajd;

75.  Jistieden lill-Kummissjoni biex, f'kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, tistabbilixxi u timplimenta mekkaniżmi ta' appoġġ għas-sajd fuq skala żgħira, artiġjanali u kostali li jagħmluha possibbli li jiġu indirizzati l-problemi speċifiċi f'din il-parti tas-settur;

76.  Jisħaq fuq l-importanza li jinħolqu swieq interni għall-prodotti tradizzjonali ta' kwalità partikolari, li jkunu appoġġjati minn fieri, negozji żgħar u l-industrija tal-catering, billi dan isaħħaħ il-valur miżjud tal-prodotti lokali u jippromwovi l-iżvilupp lokali;

77.  Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra modi aħjar ta' kif tippromwovi l-kummerċjalizzazzjoni ta' prodotti tas-sajd ipproċessati b'valur miżjud ogħla, fosthom il-prodotti fil-laned, billi jiġi segwit l-eżempju ta' ċerti prodotti agrikoli, u programmi għall-promozzjoni esterna tal-prodotti tas-sajd tal-UE, inkluża l-preżentazzjoni tagħhom f'wirjiet u fieri internazzjonali;

78.  Jirrimarka li s-settur tas-sajd huwa ċentrali għas-sitwazzjoni soċjoekonomika, għall-impjiegi, u għall-promozzjoni tal-koeżjoni ekonomika u soċjali fir-reġjuni ultraperiferiċi, li l-ekonomiji tagħhom huma affettwati minn limitazzjonijiet strutturali permanenti u li ftit għandhom possibilitajiet ta' diversifikazzjoni ekonomika; iqis li huwa essenzjali, għalhekk, li jinżamm u jiżdied l-appoġġ tal-UE għas-settur tas-sajd f'dawk ir-reġjuni, bil-ħsieb, b'mod partikolari, li jiġu kkumpensati l-ispejjeż addizzjonali tal-periferiċità fir-rigward tal-bejgħ ta' ċerti prodotti tas-sajd minn xi reġjuni ultraperiferiċi; jirrimarka dwar il-karatteristiċi speċifiċi tal-ktajjen tal-valur tas-settur tas-sajd fir-reġjuni ultraperiferiċi u jsostni li hemm bżonn ta' appoġġ speċjali sabiex jissaħħu u biex jiġi ffaċilitat l-aċċess għas-swieq, għan li jista' jintlaħaq mhux biss bl-istabbiliment mill-ġdid ta' programm ta' għażliet speċifikament relatati mal-periferiċità u l-insularità (POSEI) għas-sajd iżda anki billi tiġi stabbilita skema POSEI għat-trasport bl-għan tal-istabbiliment u l-operat ta' rotot kummerċjali partikolari;

79.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu żgurati l-kontinwità tal-attività tas-sajd, it-tiġdid ġenerazzjonali u rikonoxximent soċjali akbar għal dan is-settur u l-importanza tiegħu għall-provvista sostenibbli ta' ikel tajjeb għas-saħħa għall-Ewropej li jiġi minn ħabitats fi stat ambjentali tajjeb;

80.  Jisħaq fuq il-kontribut sinifikanti tas-sajjieda għall-avvanz tal-għarfien xjentifiku, kemm permezz tal-involviment dirett tagħhom fil-ġbir ta' data dwar is-sajd kif ukoll permezz tal-kollaborazzjoni tagħhom max-xjenza fl-għoti ta' informazzjoni addizzjonali dwar l-istat tal-ambjent, l-ispeċijiet u l-ħabitats tal-baħar u tal-konservazzjoni tagħhom għal finijiet xjentifiċi;

81.  Jinnota li t-taħriġ għas-sajjieda jista' jkollu rwol importanti fit-tkomplija tal-involviment fl-attivitajiet tas-sajd u l-kontribut ta' dawn l-attivitajiet għall-protezzjoni tan-natura, filwaqt li jiġu appoġġjati l-implimentazzjoni u l-użu ta' tekniki tas-sajd aktar sostenibbli, f'konformità mal-objettivi tal-PKS dwar l-isfruttament sostenibbli tar-riżorsi;

82.  Jirrimarka li l-iżvilupp tal-potenzjal tar-riċerka u l-innovazzjoni tal-baħar fir-reġjuni ultraperiferiċi huwa essenzjali biex jiġi xprunat it-tkabbir tal-ekonomija blu f'dawk ir-reġjuni; iżid jgħid, barra minn hekk, li t-tisħiħ tal-parteċipazzjoni tagħhom f'networks tar-riċerka internazzjonali li jinvolvu l-universitajiet tagħhom, b'għarfien tal-karatteristiċi uniċi tagħhom, jista' jgħin lir-reġjuni ultraperiferiċi jtejbu s-sistemi ta' innovazzjoni tagħhom u joħolqu l-impjiegi; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tagħmel sforz biex tgħammar lil dawn ir-reġjuni bil-mezzi biex jistudjaw u jisfruttaw il-bijodiversità tagħhom b'mod effiċjenti;

83.  Jissottolinja l-għan tal-politika komuni tas-sajd li tippromwovi s-sajd selettiv u l-mira tal-UE li tikseb in-newtralità klimatika sal-2050; jenfasizza l-progress lejn flotta ta' cutters b'livell baxx ta' emissjonijiet u tekniki tas-sajd innovattivi li jikkontribwixxu għall-kisba kemm tal-mira tal-2050 kif ukoll tal-objettiv tas-selettività; jistieden lill-Kummissjoni tinkoraġġixxi u tipprijoritizza dawn l-iżviluppi sabiex toffri prospetti għas-settur permezz tal-innovazzjoni;

84.  Jirrimarka dwar l-iżvilupp konġunt tal-bini tal-bastimenti u l-approċċ xjentifiku "żero triplu": emissjonijiet żero, skart żero, inċidenti abbord żero, li jħeġġu bidla lejn id-disinn ta' bastimenti fil-flotot Ewropej, inklużi l-flotot tas-sajd artiġjanali, fuq linji aktar ċirkolari, effiċjenti u sostenibbli pjuttost milli fuq linji prinċipalment ekonomiċi;

85.  Josserva li, jekk jingħataw t-taħriġ xieraq u l-ħiliet speċifiċi, is-sajjieda jistgħu jikkontribwixxu saħansitra aktar għall-avvanz tal-għarfien xjentifiku permezz tal-ġbir u r-reġistrazzjoni in situ tad-data ambjentali, filwaqt li jipprovdu verifika ta' dik miksuba permezz ta' osservazzjoni mill-bogħod bl-użu ta' satelliti u strumenti oħra; jisħaq fuq ir-rwol importanti li għandhom l-universitajiet u ċ-ċentri ta' riċerka tal-baħar, f'kooperazzjoni mal-iskejjel tal-baħar, fir-rigward tat-taħriġ tas-sajjieda biex jissodisfaw din il-ħtieġa; jenfasizza li fl-2019, il-flotta tal-UE, li tikkonsisti f'aktar minn 81 000 bastiment tas-sajd ta' kull daqs, ipprovdiet għadd inkomparabbli ta' pjattaformi li kontinwament jiġbru data dwar is-sajd u data oħra dwar il-baħar kważi kuljum; jinnota li din hija faċilità li tista' u għandha tintuża, b'inċentivi xierqa għal dak il-għan, għall-ġbir ta' saħansitra aktar data dwar l-ibħra tal-Ewropa u tad-dinja; iħeġġeġ lill-korpi konsultattivi xjentifiċi uffiċjali dwar is-sajd bħall-Kunsill Internazzjonali għall-Esplorazzjoni tal-Baħar (ICES) jew l-STECF biex jagħmlu użu akbar mid-data miġbura mill-flotta tal-UE;

86.  Jirrimarka li l-involviment taż-żgħażagħ u t-tiġdid ġenerazzjonali mhux biss se jiżguraw il-kontinwità tal-eqdem attività tal-ekonomija blu, iżda se jassiguraw ukoll il-popolazzjonijiet fiż-żoni kostali u fiż-żoni rurali tal-madwar, filwaqt li jippreservaw il-wirt kulturali ta' ħafna komunitajiet kostali; iqis li huwa ta' importanza vitali li l-ġenerazzjonijiet żgħażagħ ikunu infurmati aħjar u jkunu aktar konxji dwar il-kwistjonijiet ta' sostenibbiltà, b'għarfien ġdid, u dwar il-ħtieġa li kulħadd jikkontribwixxi għall-indirizzar tat-tibdil fil-klima u l-ġlieda kontrih, li qed ikollu l-akbar impatt fuq iż-żoni tal-baħar u tal-kosta madwar il-pjaneta;

87.  Jemmen li s-settur tas-sajd ikun aktar attraenti għal aktar żgħażagħ jekk ikun assoċjat ma' setturi emerġenti u kkomplementat bihom, pereżempju t-turiżmu; iħeġġeġ, f'dan il-kuntest, lill-Istati Membri u lir-reġjuni tagħhom biex inaqqsu l-burokrazija fit-turiżmu tas-sajd bħala sors ta' dħul; jistieden, barra minn hekk, lill-Kummissjoni tippromwovi linji ta' riżerva, fil-qafas tal-programmi eżistenti tal-UE, għar-restawr tal-wirt tanġibbli u intanġibbli assoċjat mal-attivitajiet marittimi, il-preservazzjoni tal-identità tal-komunitajiet kostali u l-ottimizzazzjoni tal-użu tagħhom għat-turiżmu;

88.  Jinnota li l-ħarsien tal-ambjent huwa ta' tħassib li qed jikber għaż-żgħażagħ fl-Ewropa; jisħaq fuq l-importanza tal-ġestjoni sostenibbli tas-sajd biex jiġu attirati sajjieda żgħażagħ; jappella għall-promozzjoni ta' sajd b'impatt baxx mhux biss bħala mod biex jitnaqqas l-impatt tas-sajd fuq l-ambjent tal-baħar iżda anki biex jiġu attirati ġenerazzjonijiet ġodda ta' sajjieda;

89.  Jirrimarka li hemm potenzjal sostanzjali mhux sfruttat fit-turiżmu tas-sajd;

90.  Jisħaq fuq l-importanza tal-inklużjoni tas-sajjieda fl-ippjanar spazjali marittimu kollaborattiv u bbażat fuq il-komunità, għall-iżvilupp sostenibbli u l-protezzjoni tal-ambjent tal-baħar;

91.  Jisħaq fuq l-importanza tal-għarfien dwar l-oċeani, li għandu jippromwovi l-għarfien diġitali u d-diġitalizzazzjoni tal-attività tas-sajd; jenfasizza li, minkejja t-titjib fil-ħiliet fost l-utenti akbar fl-età, l-applikazzjonijiet tas-software huma aktar faċli u aktar intuwittivi għall-ġenerazzjonijiet iżgħar fir-rigward tal-ġbir u r-reġistrazzjoni tad-data skont ir-Regolament il-ġdid dwar il-Kontroll tas-Sajd, li bħalissa qed jiġi rieżaminat, jew l-użu ta' applikazzjonijiet u tagħmir ġodda biex jittejbu s-sikurezza, il-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-benessri tas-sajjieda fuq il-baħar;

92.  Jilqa' l-bidliet strateġiċi fl-UE, speċjalment it-tranżizzjoni ekoloġika u dik diġitali, li jridu jikkontribwixxu għall-protezzjoni tal-impjiegi eżistenti u għall-ħolqien ta' impjiegi ġodda u ta' kwalità fit-territorji li jiddependu ferm mis-sajd u jkomplu jagħtu spinta lill-iżvilupp ekonomiku tagħhom; jissottolinja l-importanza li jiġu salvagwardjati l-okkupazzjonijiet tradizzjonali fis-settur tas-sajd, bi tranżizzjoni bilanċjata biex jiġi evitat li jintilef il-valur miżjud tal-esperjenza miksuba mis-sajjieda akbar fl-età; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jistabbilixxu sistemi ta' tagħlim tul il-ħajja biex iżommu l-ħiliet aġġornati u joħolqu opportunitajiet għall-faxex ta' età kollha;

93.  Jirrimarka li t-titjib fl-istatus ta' konservazzjoni tal-istokkijiet tal-ħut ta spinta lill-produttività u d-dħul medju tas-sajjieda, kif ukoll kiseb tnaqqis fl-emissjonijiet tad-diossidu tal-karbonju u ta' gassijiet b'effett ta' serra oħra; jinnota li s-sajjieda ġew dejjem aktar involuti fil-ġbir tal-iskart kollu tal-baħar, inkluż iżda mhux biss l-irkaptu tas-sajd mitluf jew abbandunat, u li l-kontribut ekoloġiku tagħhom f'dan ir-rigward għandu jiġi rikonoxxut, imħeġġeġ u ppremjat kif xieraq; jisħaq, f'dan ir-rigward, fuq il-possibbiltà li jiġi kkunsidrat l-appoġġ għall-ħolqien ta' attivitajiet ġodda u flussi ta' introjtu supplimentari relatati mal-ġbir tal-iskart fil-baħar u l-implimentazzjoni tal-istrateġija Ewropea għall-plastiks f'ekonomija ċirkolari;

94.  Jisħaq li l-ġestjoni sostenibbli tal-istokkijiet tal-ħut u l-istabbiliment ta' kwoti tas-sajd f'konformità mal-objettiv tar-restawr u ż-żamma tal-istokkijiet tal-ħut 'il fuq mil-livelli tal-bijomassa li kapaċi jipproduċu rendiment massimu sostenibbli huma essenzjali għall-ħolqien ta' ambjent ekonomiku li fih iż-żgħażagħ ikunu kunfidenti biżżejjed biex jagħmlu l-investimenti meħtieġa biex isiru sajjieda;

95.  Jisħaq fuq il-ħtieġa li l-Istati Membri jistabbilixxu l-inċentivi ekonomiċi u l-infrastruttura tal-portijiet meħtieġa biex jiġbru u jirriċiklaw kif suppost l-iskart u l-plastik miġbur minn sajjieda żgħażagħ li, b'kumpens, jistgħu jagħtuhom gwadann finanzjarju apparti l-attività ewlenija tagħhom;

96.  Jistieden lill-Istati Membri, f'konformità mal-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) Nru 1380/2013 dwar il-PKS, biex jużaw ukoll il-kriterji relatati mal-età meta jallokaw l-opportunitajiet tas-sajd disponibbli għalihom;

97.  Jilqa' l-fatt li l-FEMSA 2021-2027 il-ġdid se jipprovdi assistenza u appoġġ għas-sajjieda żgħażagħ involuti fl-ewwel xiri ta' bastiment jew impriża tas-sajd; jisħaq fuq il-ħtieġa li ż-żgħażagħ jiġu attirati mhux biss lejn attivitajiet tas-sajd fuq il-baħar, iżda anki lejn il-ġestjoni tal-impriżi tas-sajd u l-akkwakultura, biex b'hekk jiġi żgurat it-tiġdid ġenerazzjonali fis-settur kollu; jistieden lill-Istati Membri jippromwovu dan it-tiġdid billi jneħħu l-ostakli u jappoġġjaw lil dawk li jkunu jridu jibdew karriera fis-settur tas-sajd u jindirizzaw kwistjonijiet bħall-ispiża għolja biex jinbeda negozju inizjalment, il-metodi għall-allokazzjoni tal-opportunitajiet tas-sajd, l-instabbiltà tad-dħul, l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u l-inċertezza dwar it-tul tal-karriera;

98.  Itenni l-ħtieġa, bħala mezz biex jiġi protett il-qligħ mis-sajd, li s-settur u l-ħaddiema tiegħu jingħataw kumpens ekonomiku u soċjali xieraq biex jiġu kkumpensati l-miżuri ta' konservazzjoni tar-riżorsi li qed jiġu imposti jew assistenza għall-waqfien temporanju għall-finijiet tal-ġestjoni tar-riżorsi; jipproponi, għal dan il-għan, li l-FEMSA jappoġġja t-twaqqif ta' fond ta' kumpens tal-pagi li jagħmel tajjeb għall-qligħ mitluf kollu u jkopri l-perjodi li fihom ma jsirx sajd u li tali perjodi jiġu ttrattati bħala ħin tax-xogħol reali għall-finijiet tal-pensjoni tal-irtirar u intitolamenti oħra tas-sigurtà soċjali; jappoġġja, barra minn hekk, l-istabbiliment ta' paga minima garantita;

99.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jappoġġjaw l-isforzi għall-promozzjoni tad-djalogu soċjali bejn il-partijiet, b'mod partikolari fir-rigward ta' dan li ġej: (a) it-taħriġ għal intraprendituri żgħażagħ fis-settur tas-sajd; (b) l-aġġornament professjonali u l-iżvilupp tal-ħiliet għal sajd sostenibbli; (c) is-sensibilizzazzjoni dwar prattiki tajba tas-sajd; (d) is-sikurezza u l-protezzjoni tal-ħajja umana fuq il-baħar; (e) is-saħħa u s-sikurezza tal-ħaddiema abbord;

100.  Jirrimarka li l-investiment fit-tiġdid ġenerazzjonali għandu jkompli jkun prijorità għall-UE, li wieħed mis-suċċessi ewlenin tal-proġett komuni tagħna jkun l-awtosuffiċjenza fl-ikel u li t-tixjiħ gradwali ta' dawk li jaħdmu fis-settur tas-sajd jikkostitwixxi riskju reali;

101.  Iqis li l-attenzjoni u l-appoġġ għandhom ikunu kkonċentrati b'mod partikolari fuq sajd fuq skala żgħira, li potenzjalment huwa inqas predatorju u aktar sostenibbli, mhux biss f'termini ta' ġestjoni tar-riżorsi bijoloġiċi iżda anki minn perspettiva soċjoekonomika;

102.  Jirrimarka li t-tiġdid ġenerazzjonali, b'għadd ta' sajjieda li jkunu mħarrġa u infurmati sew dwar l-aħħar teknoloġiji, proċeduri u modi biex tiġi żgurata s-sostenibbiltà tar-riżorsi, huwa wkoll mod kif l-UE tikkontribwixxi għall-moviment globali biex tiġġieled, tnaqqas u telimina s-sajd IUU;

103.  Iqis li t-tiġdid ġenerazzjonali u d-diversifikazzjoni tal-attivitajiet jibqgħu sfida, u li l-FEMSA għandu jieħu passi biex jippromwovi t-taħriġ vokazzjonali u l-iżvilupp tal-karrieri, u biex iżid id-dħul u s-sigurtà tal-impjiegi;

104.  Jirrimarka li l-ħtieġa li jittejbu l-immaġni tas-settur, inkluż ir-rwol tan-nisa, u l-kundizzjonijiet tax-xogħol, tal-ħajja u tas-sikurezza abbord, biex jiġu attirati ġenerazzjonijiet ġodda, kif ukoll il-ħtieġa li jittejbu l-proċeduri għar-rikonoxximent taċ-ċertifikati tas-sajd minħabba l-ostakli għall-moviment tas-sajjieda bejn l-Istati Membri u l-ħtieġa ta' ħaddiema f'dan is-settur, huma fatturi li jippromwovu l-impjieg ta' sajjieda minn barra l-UE li, f'ħafna każijiet, jiġu impjegati illegalment;

105.  Iqis, f'konformità mal-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar id-dimensjoni soċjali tas-sajd, li huwa essenzjali li jiġu żviluppati prinċipji ġenerali u linji gwida operattivi għal servizzi ġusti tas-suq tax-xogħol fis-settur tas-sajd peress li s-sajjieda ta' pajjiżi terzi huma importanti sabiex tinżamm l-attività fis-settur f'diversi reġjuni; jisħaq, f'dan ir-rigward, li l-Kummissjoni u l-Istati Membri għandhom jippromwovu l-linji gwida dwar l-impjieg deċenti ta' sajjieda migranti żviluppati fl-2020 mis-sħab soċjali Ewropej fis-settur tas-sajd;

106.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill tal-UE jużaw il-politika kummerċjali biex jiżguraw li standards simili ta' sostenibbiltà ambjentali u soċjali jiġu applikati kemm għall-operaturi Ewropej kif ukoll għal dawk barranin, u b'hekk is-suq intern jinfetaħ biss għal prodotti konformi; jinnota li, altrimenti, l-UE tkun qed tibgħat messaġġ ħażin lill-komunità internazzjonali, billi tippremja lil dawk li għamlu l-inqas għas-sostenibbiltà tal-istokkijiet tal-ħut u t-trattament ġust tas-sajjieda;

107.  Jesprimi tħassib dwar is-sitwazzjoni tas-sajjieda li fil-prattika huma mċaħħda mid-dritt tagħhom li jivvutaw, inkluż fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew, minħabba li jkunu fuq il-baħar; iħeġġeġ lill-Istati Membri jiżguraw li l-membri tal-ekwipaġġ li jkunu ċittadini tal-UE u li jinsabu fuq il-baħar ikunu jistgħu jeżerċitaw b'mod effettiv id-dritt tagħhom li jivvutaw fid-diversi proċessi elettorali;

108.  Jinnota li s-sajd kostali fuq skala żgħira x'aktarx li jippermetti bilanċ aħjar bejn ix-xogħol u l-ħajja privata għas-sajjieda, u għalhekk jisħaq fuq l-importanza tal-promozzjoni ta' qafas regolatorju li jipproteġi s-sajd fuq skala żgħira;

109.  Jitlob li jiġu varati programmi ġodda ta' koeżjoni soċjali; jilqa' proġetti pilota dwar l-introjtu bażiku fiż-żoni kostali tal-UE bl-inqas PDG per capita, inkluż fir-reġjuni ultraperiferiċi;

110.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jqajmu kuxjenza pubblika fl-Ewropa, b'mod partikolari fost il-ġenerazzjonijiet żgħażagħ, inklużi l-iskejjel u l-aġenziji tat-tiftix tal-impjiegi, dwar l-importanza tal-attivitajiet tas-sajd bħala opportunità ta' karriera; filwaqt li ssir enfasi wkoll fuq il-kontribut tas-sajjieda għall-provvista tal-ikel fl-Ewropa, il-protezzjoni u l-konservazzjoni tal-oċeani u l-ħajja tal-baħar, u t-tiswir tal-kultura u l-istil ta' ħajja tal-komunitajiet kostali, biex b'hekk jitneħħa l-prekonċett li s-sajjieda huma predaturi li huma interessati biss li jisfruttaw riżorsi mingħajr ħsieb għall-futur;

111.  Ifakkar li l-flotot Ewropej jissodisfaw uħud mill-ogħla standards fid-dinja f'termini ta' sikurezza, kundizzjonijiet tax-xogħol, impjiegi tas-sengħa, il-protezzjoni tal-ambjent u tal-bijodiversità, kif ukoll tal-minimizzazzjoni tal-impronta ambjentali tagħhom, u li wrew l-impenn tagħhom favur din il-prijorità, filwaqt li appoġġjaw u għenew l-iżvilupp ta' teknoloġiji ta' kontroll ġodda permezz tal-adattament kontinwu għal regolamenti ġodda u impenjattivi, u li, filwaqt li t-titjib fil-politiki Ewropej għadu għaddej, il-PKS ilha diversi deċennji tqis il-ħtieġa tal-ġestjoni tal-ispeċijiet iggwidata mix-xjenza;

112.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tfassal, f'kooperazzjoni mal-Istati Membri u r-reġjuni kostali tagħhom, strateġija xierqa għall-promozzjoni tal-ħut Ewropew, akkumpanjata minn appoġġ finanzjarju xieraq, inkluż għal speċijiet li għalihom hemm inqas domanda u li għandhom inqas valur kummerċjali, bil-ħsieb li jiżdied il-valur tagħhom u, fl-istess ħin, tiġi evitata l-konċentrazzjoni tal-isforz fuq speċijiet li għandhom valur ogħla u, għalhekk, huma aktar probabbli li jiġu mistada żżejjed;

113.  Jisħaq fuq l-importanza ta' aktar investiment fir-riċerka, il-modernizzazzjoni u l-innovazzjoni li jkun ta' benefiċċju għas-sajjieda żgħażagħ u l-komunitajiet kostali;

114.  Jenfasizza l-ħtieġa li tiġi promossa u appoġġjata d-dekarbonizzazzjoni tal-flotta tas-sajd, li bħalissa tiddependi 100 % fuq il-fjuwils fossili, sabiex is-settur tas-sajd ikun jista' jagħti kontribut effettiv għall-Patt Ekoloġiku Ewropew u jiġi appoġġjat l-aċċess għall-ġenerazzjonijiet żgħażagħ għas-settur tas-sajd b'inizjattivi innovattivi;

115.  Jirrikonoxxi s-sajjieda bħala fornituri tal-ikel u ħaddiema essenzjali, li anke waqt avvenimenti katastrofiċi bħall-pandemija tal-COVID-19, komplew jiżguraw il-ħatt l-art ta' kuljum f'ċirkostanzi diffiċli; jenfasizza l-impatt ekonomiku u soċjali konsiderevoli tal-pandemija tal-COVID-19, u l-ħtieġa li l-Istati Membri jallokaw biżżejjed finanzjament tal-UE biex jiġu appoġġjati ż-żamma u l-ħolqien tal-impjiegi fis-settur tas-sajd u l-ekonomija blu;

116.  Jiġbed l-attenzjoni għall-impatt tal-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE fuq is-settur tas-sajd, b'mod partikolari fir-reġjuni kostali tal-flotot tas-sajd affettwati; jikkunsidra li dan l-impatt se jaffettwa mhux biss lill-bastimenti tas-sajd u s-sajjieda tagħhom, iżda se jaffettwa wkoll lil komunitajiet sħaħ u l-impjieg f'dawk iż-żoni;

117.  Jissottolinja l-fehma tiegħu li t-tiġdid ġenerazzjonali jrid iqis l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-ħtieġa li tiġi żgurata tranżizzjoni diġitali anke fl-ekonomija blu; jinnota li dan ifisser mhux biss li ż-żgħażagħ jiġu attirati lejn is-sajd iżda wkoll li jiġi żgurat li jiġu infurmati u mħarrġa kif xieraq, li jiġu offruti prospetti attraenti ta' karriera u l-opportunità li jtejbu s-sitwazzjoni personali tagħhom – b'mod partikolari billi jittejjeb l-introjtu tagħhom u tiġi żgurata s-sostenibbiltà ta' dan l-introjtu – u jikkontribwixxu għall-koeżjoni tal-komunitajiet lokali tagħhom, speċjalment fir-reġjuni kostali l-aktar iżolati u f'dawk b'inqas opportunitajiet ta' impjieg, biex b'hekk ikunu jistgħu jaħdmu għal bidla ekonomika, soċjali u ambjentali f'dawn l-oqsma, filwaqt li jissaħħaħ ir-rwol tan-nisa f'dan is-settur permezz ta' mobbiltà mtejba u opportunitajiet ta' xogħol aħjar fl-UE kollha, mingħajr diffikultajiet jew restrizzjonijiet fir-rigward tar-rikonoxximent tal-ħiliet u t-taħriġ tagħhom; iqis li t-tiġdid ġenerazzjonali ma jridx iwassal għal kunflitt bejn il-ġenerazzjonijiet, u għandu jinkludi sajjieda ta' kull età biex jiġi żgurat bilanċ fit-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali sabiex jiġi żgurat li l-wirt tal-esperjenza ma jintilifx;

118.  Jirrimarka li l-ġenerazzjoni li jmiss ta' sajjieda Ewropej mhux biss se tagħmel is-settur tal-UE aktar kompetittiv fil-futur iżda se jkollha wkoll rwol fl-iżgurar tal-provvisti tal-ikel fl-Ewropa fis-snin li ġejjin;

119.  Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tindirizza l-aspetti u t-talbiet stabbiliti f'din ir-riżoluzzjoni fir-rapport li jmiss tagħha dwar l-implimentazzjoni tal-PKS;

120.  Jikkonkludi li din ir-riżoluzzjoni tagħtina opportunità unika li nenfasizzaw il-valur tal-futur tas-settur tas-sajd Ewropew, li huwa strateġikament importanti, u nuru lill-Ewropa liema triq għandha ssegwi: aktar sajjieda żgħażagħ, sajd aħjar u prattiki aħjar;

o
o   o

121.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, lill-Kumitat tar-Reġjuni, u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

(1) ĠU L 25, 31.1.2017, p. 12. (2) ĠU L 354, 28.12.2013, p. 22. (3) ĠU C 14, 15.1.2020, p. 67. (4) ĠU C 285, 29.8.2017, p. 150. (5) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Fishery_statistics#The_factors_of_production (6) https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/10166544/KS-02-19%E2%80%91681-EN-N.pdf/c701972f-6b4e-b432-57d2-91898ca94893 (7) Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1005/2008 tad-29 ta' Settembru 2008 li jistabbilixxi sistema Komunitarja sabiex tipprevjeni, tiskoraġġixxi u telimina sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat, li jemenda r-Regolamenti (KEE) Nru 2847/93, (KE) Nru 1936/2001 u (KE) Nru 601/2004 u li jħassar ir-Regolamenti (KE) Nru 1093/94 u (KE) Nru 1447/1999 (ĠU L 286, 29.10.2008, p. 1). (8) Abbażi tal-proporzjon ta' bastimenti li għandhom aktar minn 25 sena meta mqabbla mal-għadd totali ta' bastimenti: https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do (9) https://ec.europa.eu/fisheries/facts_figures_en?qt-facts_and_figures=2 (10) https://ec.europa.eu/eurostat/cache/RCI/#?vis=outermost.population&lang=en (11) ĠU L 131, 28.5.2009, p. 114. (12) ĠU L 34, 9.2.1998, p. 1. (13) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2015/799 tat-18 ta' Mejju 2015 li tawtorizza lill-Istati Membri biex isiru parti, fl-interess tal-Unjoni Ewropea, għall-Konvenzjoni Internazzjonali dwar Standards ta' Taħriġ, Ċertifikazzjoni u Għassa għall-Persunal tal-Bastimenti tas-Sajd, tal-Organizzazzjoni Marittima Internazzjonali (ĠU L 127, 22.5.2015, p. 20). (14) Id-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta' Settembru 2005 dwar ir-rikonoxximent ta' kwalifiki professjonali (ĠU L 255, 30.9.2005, p. 22).