Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με το σχέδιο κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη θέσπιση του καθεστώτος του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και των γενικών όρων άσκησης των καθηκόντων του (καθεστώς του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή) και για την κατάργηση της απόφασης 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ (2021/2053(INL) – 2019/0900(APP))(1) Σχέδιο κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη θέσπιση του καθεστώτος του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και τους γενικούς όρους άσκησης των καθηκόντων του (καθεστώς του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή) και για την κατάργηση της απόφασης 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ (2021/2053(INL) – 2019/0900(APP))

P9_TA(2021)0280 A9-0174/2021

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 228 παράγραφος 4,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, και ιδίως το άρθρο 106α παράγραφος 1,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη την έγκριση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης(2),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής(3),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας ότι:

(1)  Το καθεστώς και οι γενικοί όροι άσκησης των καθηκόντων του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή θα πρέπει να θεσπιστούν σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ιδίως σύμφωνα με το άρθρο 20 παράγραφος 2 στοιχείο δ) και το άρθρο 228, της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Χάρτης»).

(2)  Η απόφαση 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(4) τροποποιήθηκε τελευταία φορά το 2008. Μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας την 1η Δεκεμβρίου 2009, η απόφαση 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ θα πρέπει να καταργηθεί και να αντικατασταθεί από κανονισμό που εκδόθηκε βάσει του άρθρο 228 παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ.

(3)  Το άρθρο 41 του Χάρτη αναγνωρίζει το δικαίωμα χρηστής διοίκησης ως θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης. Το άρθρο 43 του Χάρτη αναγνωρίζει το δικαίωμα προσφυγής στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή σε περιπτώσεις κακοδιοίκησης στο πλαίσιο της δράσης των θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι αυτά τα δικαιώματα ουσιαστικά και για να ενισχυθεί η ικανότητα του Διαμεσολαβητή να διεξάγει διεξοδικές και αμερόληπτες έρευνες, γεγονός το οποίο στηρίζει την ανεξαρτησία του Διαμεσολαβητή από την οποία και εξαρτώνται, ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να έχει στη διάθεσή του όλα τα αναγκαία μέσα για την επιτυχή άσκηση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή, τα οποία αναφέρονται στις Συνθήκες και στον παρόντα κανονισμό.

(4)  Η θέσπιση των όρων υπό τους οποίους μπορεί να υποβληθεί καταγγελία στον Διαμεσολαβητή θα πρέπει να συνάδει με την αρχή της πλήρους, ελεύθερης και ευχερούς πρόσβασης, λαμβανομένων δεόντως υπόψη των ειδικών περιορισμών που απορρέουν από νομικές και διοικητικές διαδικασίες.

(5)  Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να ενεργεί λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις αρμοδιότητες των θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης που υπόκεινται στις έρευνές του.

(6)  Είναι αναγκαίο να καθοριστούν οι διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούνται όταν οι έρευνες του Διαμεσολαβητή αποκαλύπτουν περιπτώσεις κακοδιοίκησης. Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναλυτική έκθεση κατά τη λήξη κάθε ετήσιας συνόδου. Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει επίσης να έχει το δικαίωμα να περιλαμβάνει, στην εν λόγω ετήσια έκθεση αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις διατυπωθείσες συστάσεις.

(7)  Προκειμένου να ενισχυθεί ο ρόλος του Διαμεσολαβητή και να προωθηθούν οι βέλτιστες διοικητικές πρακτικές εντός των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, ευκταίο είναι να επιτρέπεται στον Διαμεσολαβητή, υπό την επιφύλαξη του πρωταρχικού καθήκοντός του, το οποίο είναι η διεκπεραίωση καταγγελιών, να διενεργεί αυτεπάγγελτες έρευνες όποτε κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι, ιδίως επανειλημμένων, συστημικές ή ιδιαζόντως σοβαρών περιπτώσεων κακοδιοίκησης.

(8)  Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(5), όπως συμπληρώθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(6) θα πρέπει να εφαρμόζεται στις αιτήσεις πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα του Διαμεσολαβητή, με εξαίρεση όσα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια έρευνας, για τα οποία οι αιτήσεις θα πρέπει να εξετάζονται από το θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης που τα εκδίδει.

(9)  Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την άσκηση των καθηκόντων του. Για τον σκοπό αυτό, τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί της Ένωσης θα πρέπει να παρέχουν στον Διαμεσολαβητή κάθε πληροφορία που ζητεί για τους σκοπούς μιας έρευνας. Όταν η άσκηση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή απαιτεί την παροχή στον Διαμεσολαβητή διαβαθμισμένων πληροφοριών που κατέχουν τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί της Ένωσης ή οι αρχές των κρατών μελών, ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτές, με την προϋπόθεση να εξασφαλίζεται ή τήρηση των κανόνων για την προστασία τους.

(10)  Ο Διαμεσολαβητής και το προσωπικό του θα πρέπει να υποχρεούνται να επεξεργάζονται με εχεμύθεια κάθε πληροφορία την οποία απέκτησαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπό την επιφύλαξη της υποχρέωσης του Διαμεσολαβητή να ενημερώνει τις αρχές των κρατών μελών για τα γεγονότα που ενδέχεται να σχετίζονται με ποινικά αδικήματα και για τα οποία έλαβε γνώση στο πλαίσιο έρευνας. Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να ενημερώνει το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό σχετικά με γεγονότα που βαρύνουν τη συμπεριφορά μέλους του προσωπικού τους. Η υποχρέωση του Διαμεσολαβητή να χειρίζεται εμπιστευτικά κάθε πληροφορία που περιέρχεται σε γνώση του κατά την άσκηση των καθηκόντων του θα πρέπει να νοείται με την επιφύλαξη της υποχρέωσης του Διαμεσολαβητή να διεξάγει τις εργασίες του με όσο το δυνατόν πιο ανοικτό τρόπο, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, προκειμένου να ασκεί δεόντως τα καθήκοντά του και να υποστηρίζει τα πορίσματά του, ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να μπορεί να αναφέρει στις εκθέσεις του κάθε πληροφορία στην οποία έχει πρόσβαση το κοινό.

(11)  Εφόσον είναι αναγκαίο για την αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων του, ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να συνεργάζεται και να ανταλλάσσει πληροφορίες με τις αρχές των κρατών μελών, σύμφωνα με το εφαρμοστέο εθνικό και ενωσιακό δίκαιο, καθώς και με άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς της Ένωσης, σύμφωνα με το εφαρμοστέο δίκαιο της Ένωσης.

(12)  Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην αρχή και για όλη τη διάρκεια κάθε κοινοβουλευτικής περιόδου, μεταξύ προσωπικοτήτων που είναι πολίτες της Ένωσης και παρέχουν όλα τα απαιτούμενα εχέγγυα ανεξαρτησίας και ικανότητας. Θα πρέπει επίσης να θεσπιστούν γενικοί όροι σχετικά, μεταξύ άλλων, με την παύση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή, την αντικατάσταση, τα ασυμβίβαστα, τις αποδοχές του Διαμεσολαβητή και τα προνόμια και τις ασυλίες του Διαμεσολαβητή.

(13)  Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η έδρα του Διαμεσολαβητή είναι εκείνη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπως ορίζεται στο άρθρο μόνο στοιχείο α) του Πρωτοκόλλου αριθ. 6 σχετικά με τον καθορισμό της έδρας των θεσμικών οργάνων και ορισμένων λοιπών οργάνων, οργανισμών και υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας («πρωτόκολλο αριθ. 6»).

(14)  Ο Διαμεσολαβητής θα πρέπει να επιτυγχάνει ισότητα των φύλων στη σύνθεση της γραμματείας του, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το άρθρο 1δ παράγραφος 2 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του καθεστώτος που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό της Ένωσης ως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΟΚ, Ευρατόμ, ΕΚΑΧ) αριθ 259/68(7) του Συμβουλίου («Κανονισμός Υπηρεσιακής Κατάστασης»).

(15)  Εναπόκειται στον Διαμεσολαβητή να θεσπίσει τις διατάξεις εφαρμογής του παρόντος κανονισμού κατόπιν διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν δεν υπάρξει γνωμοδότηση από τα εν λόγω θεσμικά όργανα εντός του εύλογου χρονικού πλαισίου που ορίζει εκ των προτέρων ο Διαμεσολαβητής, ο Διαμεσολαβητής μπορεί να εγκρίνει τις σχετικές εκτελεστικές διατάξεις. Προκειμένου να διασφαλιστούν η ασφάλεια δικαίου και τα υψηλότερα πρότυπα κατά την άσκηση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή, θα πρέπει να καθοριστεί στον παρόντα κανονισμό το ελάχιστο περιεχόμενο των προς έγκριση εκτελεστικών διατάξεων,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και αρχές

1.  Ο παρών κανονισμός θεσπίζει το καθεστώς και τους γενικούς όρους άσκησης των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή («καθεστώς του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή»).

2.  Ο Διαμεσολαβητής ασκεί τα καθήκοντά του με πλήρη ανεξαρτησία και ενεργεί χωρίς προηγούμενη άδεια.

3.  Ο Διαμεσολαβητής συμβάλλει στην αποκάλυψη περιπτώσεων κακοδιοίκησης κατά τη δράση των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, με εξαίρεση το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την άσκηση των δικαιοδοτικών του καθηκόντων, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το άρθρο 20 παράγραφος 2 στοιχείο δ) και το άρθρο 228 της ΣΛΕΕ και το άρθρο 41 του Χάρτη σχετικά με το δικαίωμα χρηστής διοίκησης.

Η δράση οιασδήποτε άλλης αρχής ή προσώπου δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο καταγγελίας στον διαμεσολαβητή.

4.  Εφόσον συντρέχει λόγος, ο Διαμεσολαβητής διατυπώνει συστάσεις, προτάσεις λύσεων και βελτίωσης για την αντιμετώπιση ενός ζητήματος.

5.  Κατά την άσκηση των καθηκόντων του, ο Διαμεσολαβητής δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ορθότητα δικαστικής απόφασης ή την αρμοδιότητα του δικαστηρίου να εκδώσει απόφαση.

Άρθρο 2

Καταγγελίες

1.  Κάθε πολίτης της Ένωσης ή κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατοικεί ή έχει την καταστατική έδρα του σε κράτος μέλος δύναται να υποβάλει στον Διαμεσολαβητή, απευθείας ή μέσω βουλευτού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταγγελία σχετική με περίπτωση κακοδιοίκησης.

2.  Στην καταγγελία αναφέρεται σαφώς το θέμα της, καθώς και η ταυτότητα του καταγγέλλοντος. Ο καταγγέλλων μπορεί να ζητήσει, η καταγγελία ή μέρη της να παραμείνουν εμπιστευτικά.

3.  Η καταγγελία υποβάλλεται εντός δύο ετών από την ημερομηνία κατά την οποία τα γεγονότα στα οποία βασίζεται περιήλθαν σε γνώση του καταγγέλλοντος. Πριν την υποβολή της καταγγελίας, ο καταγγέλων πρέπει να έχει πραγματοποιήσει τα ενδεδειγμένα διοικητικά διαβήματα προς τα ενδιαφερόμενα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς.

4.  Ο Διαμεσολαβητής απορρίπτει μια καταγγελία ως απαράδεκτη εάν δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων του ή εάν δεν πληρούνται οι διαδικαστικές απαιτήσεις που ορίζονται στις παραγράφους 2 και 3. Εάν μια καταγγελία δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων του Διαμεσολαβητή, ο Διαμεσολαβητής δύναται να συμβουλεύσει τον καταγγέλλοντα να την υποβάλει σε άλλη αρχή.

5.  Εάν ο Διαμεσολαβητής κρίνει ότι η καταγγελία είναι προδήλως αβάσιμη, περατώνει την εξέταση της υπόθεσης και ενημερώνει τον καταγγέλλοντα. Σε περίπτωση που ο καταγγέλλων έχει ενημερώσει το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης σχετικά με την καταγγελία, ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει επίσης την οικεία αρχή.

6.  Οι καταγγελίες που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις μεταξύ των θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης και του προσωπικού τους είναι παραδεκτές μόνο εάν το ενδιαφερόμενο πρόσωπο έχει εξαντλήσει όλες τις εσωτερικές διοικητικές διαδικασίες, ιδίως εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 90 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης, και εφόσον η αρμόδια αρχή του οικείου θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης έχει λάβει απόφαση ή έχουν λήξει οι προθεσμίες απάντησης. Ο Διαμεσολαβητής έχει επίσης το δικαίωμα να ελέγχει τα μέτρα που λαμβάνονται από την αρμόδια αρχή του οικείου θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης για τη διασφάλιση της προστασίας των εικαζόμενων θυμάτων παρενόχλησης και την αποκατάσταση ενός υγιούς και ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος που σέβεται την αξιοπρέπεια των ενδιαφερόμενων προσώπων ενόσω βρίσκεται σε εξέλιξη διοικητική έρευνα, υπό την προϋπόθεση ότι τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα έχουν εξαντλήσει τις εσωτερικές διοικητικές διαδικασίες σε σχέση με τα εν λόγω μέτρα.

7.  Ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης για την καταχώρηση μιας καταγγελίας μόλις η καταγγελία κριθεί παραδεκτή και έχει αποφασιστεί να κινηθεί έρευνα.

8.  Οι καταγγελίες που υποβάλλονται στον Διαμεσολαβητή δεν επηρεάζουν τις προθεσμίες για την άσκηση διοικητικής ή δικαστικής προσφυγής.

9.  Εάν ο Διαμεσολαβητής, λόγω εκκρεμούσας ή περατωθείσας δικαστικής διαδικασίας ως προς τα προβαλλόμενα πραγματικά περιστατικά, κηρύξει την καταγγελία απαράδεκτη ή αποφασίσει να θέσει τέλος στην εξέτασή της, τα αποτελέσματα των ερευνών τις οποίες ενδεχομένως διεξήγαγε μέχρι τότε τίθενται στο αρχείο και η εξέταση της υπόθεσης περατώνεται.

10.  Ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει το συντομότερο δυνατό τον καταγγέλλοντα σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στην καταγγελία και, στο μέτρο του δυνατού, αναζητεί λύση με το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης, προκειμένου να εξαλειφθεί το κρούσμα κακοδιοίκησης. Ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει τον καταγγέλλοντα σχετικά με την προτεινόμενη λύση, καθώς και με τυχόν παρατηρήσεις του οικείου θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης. Ο καταγγέλλων δύναται να υποβάλει παρατηρήσεις ή να παράσχει, σε οποιοδήποτε στάδιο, πρόσθετες πληροφορίες που δεν ήταν γνωστές κατά τον χρόνο υποβολής της καταγγελίας.

Όταν βρεθεί λύση αποδεκτή από τον καταγγέλλοντα και το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης, ο Διαμεσολαβητής μπορεί να περατώσει την εξέταση της υπόθεσης, χωρίς να συνεχίσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 4.

Άρθρο 3

Έρευνες

1.  Σύμφωνα με τα καθήκοντά του, ο Διαμεσολαβητής διεξάγει τις έρευνες τις οποίες κρίνει δικαιολογημένες, είτε με δική του πρωτοβουλία είτε κατόπιν καταγγελίας.

2.  Ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης για τις έρευνες αυτές. Με την επιφύλαξη του άρθρου 5, το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης μπορεί, με δική του πρωτοβουλία ή κατόπιν αιτήματος του Διαμεσολαβητή, να υποβάλει κάθε χρήσιμο σχόλιο ή αποδεικτικό στοιχείο.

3.  Ο Διαμεσολαβητής μπορεί να διεξάγει αυτεπάγγελτες έρευνες όποτε κρίνει ότι δικαιολογείται κάτι τέτοιο, ιδίως σε επανειλημμένες, συστημικές ή ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις κακοδιοίκησης, αντιμετωπίζοντάς τις εν λόγω περιπτώσεις ως ζήτημα δημόσιου συμφέροντος. Στο πλαίσιο των ερευνών αυτών, μπορεί επίσης να υποβάλει προτάσεις και πρωτοβουλίες για την προώθηση των βέλτιστων διοικητικών πρακτικών εντός των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών Ένωσης.

Άρθρο 4

Αλληλεπίδραση μεταξύ του Διαμεσολαβητή και των θεσμικών οργάνων

1.  Εάν, κατόπιν έρευνας, διαπιστωθούν περιπτώσεις κακοδιοίκησης, ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης για τα πορίσματα της έρευνας και, εφόσον συντρέχει λόγος, διατυπώνει συστάσεις.

2.  Το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης αποστέλλει στον Διαμεσολαβητή λεπτομερή γνώμη εντός προθεσμίας τριών μηνών. Ο Διαμεσολαβητής δύναται, κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης του οικείου θεσμικού ή λοιπού οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης, να εγκρίνει την παράταση της εν λόγω προθεσμίας. Η παράταση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο μήνες. Εάν το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης δεν έχει αποστείλει γνώμη εντός της αρχικής τρίμηνης προθεσμίας ή εντός της παραταθείσας προθεσμίας, ο Διαμεσολαβητής δύναται να περατώσει την έρευνα χωρίς τη γνώμη αυτή.

3.  Μετά την περάτωση της έρευνας, ο Διαμεσολαβητής διαβιβάζει έκθεση στο οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης και, όταν απαιτείται λόγω της φύσης ή της κλίμακας του διαπιστωθέντος κρούσματος κακοδιοίκησης, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Διαμεσολαβητής δύναται να διατυπώσει συστάσεις στην έκθεση. Ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει τον καταγγέλοντα για το αποτέλεσμα της έρευνας, για τη γνώμη που εξέδωσε το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης, καθώς και για τις συστάσεις που ενδεχομένως διατυπώνονται στην έκθεση.

4.  Όταν κρίνεται σκόπιμο σε σχέση με έρευνα για τις δραστηριότητες θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης, είναι δυνατή η ακρόαση του Διαμεσολαβητή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο κατάλληλο επίπεδο, κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας ή κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

5.  Στο τέλος κάθε ετήσιας συνόδου, ο Διαμεσολαβητής υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματα των ερευνών που διεξήγαγε. Η έκθεση περιλαμβάνει αξιολόγηση συμμόρφωσης με τις συστάσεις, τις προτάσεις λύσεων και βελτίωσης του Διαμεσολαβητή. Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης, κατά περίπτωση, το αποτέλεσμα των ερευνών του Διαμεσολαβητή σχετικά με την παρενόχληση, την καταγγελία δυσλειτουργιών και τις συγκρούσεις συμφερόντων εντός των θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης.

Άρθρο 5

Παροχή ενημέρωσης στον Διαμεσολαβητή

1.  Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, η «παροχή πληροφοριών» περιλαμβάνει όλα τα υλικά και ηλεκτρονικά μέσα με τα οποία παρέχεται στον Διαμεσολαβητή και στη γραμματεία του πρόσβαση σε πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των εγγράφων, ανεξάρτητα από τη μορφή τους.

2.  Ως «διαβαθμισμένη πληροφορία της ΕΕ» (ΔΠΕΕ) νοείται κάθε πληροφορία ή υλικό που έχει χαρακτηρισθεί με διαβάθμιση ασφαλείας ΕΕ και των οποίων η άνευ αδείας γνωστοποίηση μπορεί να βλάψει ποικιλοτρόπως τα συμφέροντα της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών.

3.  Υπό τους όρους που καθορίζονται στο παρόν άρθρο, τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί της Ένωσης και οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, κατόπιν αιτήματος του Διαμεσολαβητή ή με δική τους πρωτοβουλία, και χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, παρέχουν στον Διαμεσολαβητή κάθε πληροφορία την οποία ζητεί για τους σκοπούς της έρευνας.

4.  Παρέχονται στον Διαμεσολαβητή διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ υπό τις ακόλουθες αρχές και προϋποθέσεις:

α)  το θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης που παρέχει τις διαβαθμισμένες πληροφορίες ΕΕ πρέπει να έχει ολοκληρώσει τις σχετικές εσωτερικές διαδικασίες του και, εάν ο αρχικός συντάκτης είναι τρίτος, ο τελευταίος πρέπει να έχει δώσει προηγουμένως τη γραπτή συγκατάθεσή του·

β)  πρέπει να έχει στοιχειοθετηθεί η ανάγκη να λάβει γνώση ο Διαμεσολαβητής·

γ)  πρόσβαση σε πληροφορίες με διαβάθμιση CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL ή υψηλότερη χορηγείται μόνο σε πρόσωπα που διαθέτουν εξουσιοδότηση ασφαλείας στο αντίστοιχο επίπεδο ασφάλειας, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, και είναι εξουσιοδοτημένα από την αρμόδια αρχή ασφαλείας.

5.  Για την παροχή διαβαθμισμένων πληροφοριών της ΕΕ, το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης αξιολογεί κατά πόσον ο Διαμεσολαβητής έχει πράγματι θεσπίσει κανόνες εσωτερικής ασφάλειας, καθώς και υλικά και διαδικαστικά μέτρα προστασίας των διαβαθμισμένων πληροφοριών της ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, ο Διαμεσολαβητής και ένα θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμός της Ένωσης μπορούν επίσης να συνάπτουν συμφωνία για τη θέσπιση γενικού πλαισίου που διέπει την παροχή διαβαθμισμένων πληροφοριών της ΕΕ.

6.  Σύμφωνα με τις παραγράφους 4 και 5, η πρόσβαση σε διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ παρέχεται στις εγκαταστάσεις του οικείου θεσμικού ή λοιπού οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης, εκτός εάν συμφωνηθεί διαφορετικά με τον Διαμεσολαβητή.

7.  Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών μπορούν να αρνηθούν να παράσχουν στον Διαμεσολαβητή πληροφορίες που καλύπτονται από την εθνική νομοθεσία περί προστασίας διαβαθμισμένων πληροφοριών ή από διατάξεις που εμποδίζουν την κοινοποίησή τους.

Ωστόσο, το οικείο κράτος μέλος δύναται να παράσχει στον Διαμεσολαβητή τις πληροφορίες αυτές υπό τους όρους που καθορίζει η αρμόδια αρχή του.

8.  Εφόσον τα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμοί της Ένωσης και οι αρχές των κρατών μελών σκοπεύουν να παράσχουν στον Διαμεσολαβητή διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ ή οιεσδήποτε άλλες πληροφορίες στις οποίες δεν έχει πρόσβαση το κοινό ενημερώνουν σχετικά τον Διαμεσολαβητή εκ των προτέρων.

Ο Διαμεσολαβητής διασφαλίζει την κατάλληλη προστασία των πληροφοριών αυτών και ειδικότερα δεν τις γνωστοποιεί στον καταγγέλλοντα ή στο κοινό χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεση του θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης ή της αρμόδιας αρχής του οικείου κράτους μέλους. Όσον αφορά τις διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ, η συγκατάθεση παρέχεται γραπτώς.

9.  Τα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμοί της Ένωσης που αρνούνται την πρόσβαση σε διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ παρέχουν στον Διαμεσολαβητή γραπτή αιτιολόγηση, αναφέροντας, τουλάχιστον, τους λόγους της άρνησης.

10.  Ο Διαμεσολαβητής διατηρεί στην κατοχή του τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 8 μόνο μέχρι την οριστική περάτωση της έρευνας.

Ο Διαμεσολαβητής δύναται να ζητήσει από θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης ή κράτος μέλος να διατηρήσει τις πληροφορίες αυτές για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών.

11.  Εάν δεν του παρασχεθεί η αιτηθείσα συνδρομή, ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο ενεργεί αναλόγως.

Άρθρο 6

Πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Διαμεσολαβητή

Ο Διαμεσολαβητής εξετάζει τις αιτήσεις για πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα, με εξαίρεση για εκείνα που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια έρευνας και τα οποία έχει στην κατοχή του ο Διαμεσολαβητής κατά τη διάρκεια της έρευνας ή μετά την περάτωσή της, σύμφωνα με τους όρους και τα όρια που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, όπως συμπληρώνεται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006.

Άρθρο 7

Ακρόαση υπαλλήλων και μελών του λοιπού προσωπικού

1.  Οι υπάλληλοι και το λοιπό προσωπικό των θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης υποχρεούνται να καλούνται σε ακρόαση, κατόπιν αιτήματος του Διαμεσολαβητή, σχετικά με περιστατικά που αφορούν εν εξελίξει έρευνα του Διαμεσολαβητή.

2.  Οι εν λόγω υπάλληλοι και λοιπό προσωπικό καταθέτουν εξ ονόματος του θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού όπου ανήκουν. Παραμένουν δεσμευμένοι από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τους αντίστοιχους κανονισμούς περί υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων.

Άρθρο 8

Έρευνες στο πλαίσιο της καταγγελίας δυσλειτουργιών

1.  Ο Διαμεσολαβητής μπορεί να διεξαγάγει έρευνα για να αποκαλύψει περιπτώσεις κακοδιοίκησης κατά την επεξεργασία πληροφοριών, σύμφωνα με το άρθρο 22α του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης, οι οποίες του έχουν γνωστοποιηθεί από υπάλληλο ή μέλος του λοιπού προσωπικού σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες που προβλέπονται στον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης.

2.  Στις περιπτώσεις αυτές, ο υπάλληλος ή το μέλος του λοιπού προσωπικού απολαύει της προστασίας που παρέχει ο κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης έναντι τυχόν επιζήμιων συνεπειών από πλευράς του θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης, που προκύπτουν από την κοινοποίηση των πληροφοριών.

3.  Ο Διαμεσολαβητής μπορεί επίσης να ερευνήσει αν υπήρξε κακοδιοίκηση κατά τον χειρισμό μιας τέτοιας υπόθεσης από το οικείο θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά την προστασία του οικείου υπαλλήλου ή μέλους του λοιπού προσωπικού.

Άρθρο 9

Επαγγελματικό απόρρητο

1.  Ο Διαμεσολαβητής και το προσωπικό του δεν αποκαλύπτουν πληροφορίες ή έγγραφα που λαμβάνουν κατά τη διάρκεια έρευνας. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, δεν αποκαλύπτουν, ιδίως, διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΕΕ ή εσωτερικά έγγραφα των θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης που παρέχονται στον Διαμεσολαβητή ή έγγραφα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Δεν αποκαλύπτουν επίσης πληροφορίες οι οποίες θα μπορούσαν να βλάψουν τα δικαιώματα του καταγγέλλοντος ή οιουδήποτε άλλου εμπλεκόμενου προσώπου.

2.  Υπό την επιφύλαξη της γενικής υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων όλων των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης προς την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), σύμφωνα με το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(8), εάν τα γεγονότα που έγιναν γνωστά κατά τη διάρκεια έρευνας του Διαμεσολαβητή ενδέχεται να συνιστούν ή να σχετίζονται με ποινικό αδίκημα, ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και, εφόσον η υπόθεση εμπίπτει στις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, σύμφωνα με το άρθρο 24 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1939(9) και την OLAF.

3.  Εφόσον συντρέχει λόγος, και κατόπιν συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ή την OLAF, ο Διαμεσολαβητής ενημερώνει επίσης το θεσμικό ή άλλο όργανο ή οργανισμό της Ένωσης που έχει εξουσία επί του οικείου υπαλλήλου ή μέλους του λοιπού προσωπικού, το οποίο μπορεί να κινήσει τις κατάλληλες διαδικασίες.

Άρθρο 10

Συνεργασία με τις αρχές των κρατών μελών και με τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης

1.  Εφόσον είναι αναγκαίο για την άσκηση των καθηκόντων του, ο Διαμεσολαβητής δύναται να συνεργάζεται με τις αρχές των κρατών μελών, σύμφωνα με το εφαρμοστέο εθνικό και ενωσιακό δίκαιο.

2.  Στο πλαίσιο των καθηκόντων του, ο Διαμεσολαβητής δύναται επίσης να συνεργάζεται με άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης, ιδίως με αυτά που είναι αρμόδια για την προαγωγή και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ο Διαμεσολαβητής αποφεύγει κάθε αλληλεπικάλυψη με τις δραστηριότητες των εν λόγω θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης.

3.  Η επικοινωνία που απευθύνεται στις αρχές των κρατών μελών για τους σκοπούς της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού πραγματοποιείται μέσω των Μόνιμων Αντιπροσωπειών τους στην Ένωση, εκτός εάν η οικεία Μόνιμη Αντιπροσωπεία συμφωνεί ότι η γραμματεία του Διαμεσολαβητή μπορεί να επικοινωνήσει απευθείας με τις αρχές του οικείου κράτους μέλους.

Άρθρο 11

Εκλογή του Διαμεσολαβητή

1.  Ο Διαμεσολαβητής εκλέγεται και είναι επιλέξιμος για επαναδιορισμό, σύμφωνα με το άρθρο 228 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, μεταξύ υποψηφίων που επιλέγονται με διαφανή διαδικασία.

2.  Μετά τη δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής υποψηφιοτήτων στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Διαμεσολαβητής επιλέγεται μεταξύ προσώπων τα οποία:

–  είναι πολίτες της Ένωσης,

–  απολαύουν πλήρως των αστικών και πολιτικών τους δικαιωμάτων,

–  παρέχουν όλα τα εχέγγυα ανεξαρτησίας,

–  πληρούν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την άσκηση δικαστικών καθηκόντων ανώτατης βαθμίδας στη χώρα του ή διαθέτουν αναγνωρισμένες ικανότητες και προσόντα προκειμένου να αναλάβουν τα καθήκοντα του Διαμεσολαβητή, και

–  δεν υπήρξαν μέλη εθνικών κυβερνήσεων ή μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εντός των δύο ετών που προηγούνται της ημερομηνίας δημοσίευσης της πρόσκλησης υποβολής υποψηφιοτήτων.

Άρθρο 12

Παύση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή

1.  Η άσκηση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή λήγει είτε με τη λήξη της θητείας του είτε μετά από εκούσια ή αναγκαστική παραίτηση.

2.  Εξαιρουμένης της περίπτωσης αναγκαστικής παραίτησης, ο Διαμεσολαβητής εξακολουθεί να ασκεί τα καθήκοντά του έως ότου εκλεγεί νέος Διαμεσολαβητής.

3.  Σε περίπτωση πρόωρης παύσης των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή, εκλέγεται νέος Διαμεσολαβητής εντός τριών μηνών από την έναρξη της χηρείας για το χρονικό διάστημα έως τη λήξη της κοινοβουλευτικής περιόδου. Έως την εκλογή νέου Διαμεσολαβητή, ο κύριος υπεύθυνος που αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 2 είναι υπεύθυνος για επείγοντα θέματα που εμπίπτουν στα καθήκοντα του Διαμεσολαβητή.

Άρθρο 13

Απαλλαγή του Διαμεσολαβητή από τα καθήκοντά του

Όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτίθεται να ζητήσει την απαλλαγή του Διαμεσολαβητή από τα καθήκοντά του σύμφωνα με το άρθρο 228 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ, δέχεται τον Διαμεσολαβητή σε ακρόαση προτού προβεί στην ενέργεια αυτή.

Άρθρο 14

Άσκηση των καθηκόντων του Διαμεσολαβητή

1.  Κατά την άσκηση των καθηκόντων, ο Διαμεσολαβητής ενεργεί σύμφωνα με το άρθρο 228 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. Ο Διαμεσολαβητής απέχει από κάθε πράξη αντιβαίνουσα προς τη φύση των εν λόγω καθηκόντων.

2.  Κατά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Διαμεσολαβητής δεσμεύεται επισήμως ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα εκτελεί τα καθήκοντα που ορίζονται στις Συνθήκες και στον παρόντα κανονισμό με πλήρη ανεξαρτησία και αμεροληψία και ότι θα τηρεί, καθ´ όλη τη διάρκεια άσκησης των καθηκόντων του και μετά το πέρας της, τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το λειτούργημά του. Η επίσημη δέσμευση περιλαμβάνει ιδίως το καθήκον της ακεραιότητας στη συμπεριφορά και της διακριτικότητας σε σχέση με την αποδοχή ορισμένων αξιωμάτων ή ωφελημάτων μετά τη λήξη της θητείας.

3.  Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Διαμεσολαβητής δεν επιτρέπεται να ασκεί άλλα πολιτικά ή διοικητικά καθήκοντα, ή οιαδήποτε άλλη επαγγελματική δραστηριότητα, αμειβόμενη ή μη.

Άρθρο 15

Αποδοχές, προνόμια και ασυλίες

1.  Ο Διαμεσολαβητής εξομοιούται, όσον αφορά τις αποδοχές, τις αποζημιώσεις και τη σύνταξη αρχαιότητας, προς δικαστή του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.  Τα άρθρα 11 έως 14 και το άρθρο 17 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας εφαρμόζονται στον Διαμεσολαβητή και τους υπαλλήλους και λοιπά μέλη του προσωπικού της γραμματείας του Διαμεσολαβητή.

Άρθρο 16

Γραμματεία του Διαμεσολαβητή

1.  Διατίθεται στον Διαμεσολαβητή προϋπολογισμός επαρκής για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας του και για την εκτέλεση των καθηκόντων του.

2.  Ο Διαμεσολαβητής επικουρείται από γραμματεία. Ο Διαμεσολαβητής διορίζει τον κύριο υπεύθυνο της γραμματείας.

3.  Οι υπάλληλοι και το λοιπό προσωπικό της γραμματείας του Διαμεσολαβητή υπόκεινται στον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης. Ο αριθμός μελών του προσωπικού της γραμματείας καθορίζεται κάθε χρόνο στο πλαίσιο της διαδικασίας του προϋπολογισμού.

4.  Όταν υπάλληλοι της Ένωσης αποσπώνται στη γραμματεία του Διαμεσολαβητή, η απόσπαση αυτή θεωρείται απόσπαση προς το συμφέρον της υπηρεσίας, σύμφωνα με το άρθρο 37 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) και το άρθρο 38 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης.

Άρθρο 17

Έδρα του Διαμεσολαβητή

Η έδρα του Διαμεσολαβητή είναι η ίδια με αυτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπως ορίζεται στο στοιχείο α) του άρθρου μόνου του Πρωτοκόλλου αριθ. 6.

Άρθρο 18

Διατάξεις εφαρμογής

Ο Διαμεσολαβητής θεσπίζει τις διατάξεις εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, ύστερα από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι εν λόγω διατάξεις είναι σύμφωνες με τον παρόντα κανονισμό και περιλαμβάνουν τουλάχιστον διατάξεις σχετικά με τα εξής:

α)  τα δικονομικά δικαιώματα του καταγγέλλοντος και του ενδιαφερόμενου θεσμικού ή άλλου οργάνου ή οργανισμού·

β)  την παραλαβή, τη διεκπεραίωση και την περάτωση της εξέτασης μιας καταγγελίας·

γ)  τις αυτεπάγγελτες έρευνες· και

δ)  έρευνες εν συνεχεία προηγούμενων ερευνών·

Άρθρο 19

Τελικές διατάξεις

1.  Η απόφαση 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ καταργείται.

2.  Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

3.  Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

(1) Σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 3 του Κανονισμού του, το Κοινοβούλιο αποφάσισε να αναβάλει την ψηφοφορία επί του ψηφίσματος έως ότου το Συμβούλιο και η Επιτροπή γνωστοποιήσουν τη θέση τους επί του σχεδίου κανονισμού σύμφωνα με το άρθρο 228 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Α9-0174/2021). (2) Έγκριση της ... (δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα). (3) Γνώμη της ... (δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα). (4) Απόφαση 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 9ης Μαρτίου 1994, σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού διαμεσολαβητή και τους γενικούς όρους άσκησης των καθηκόντων του (ΕΕ L 113 της 4.5.1994, σ. 15). (5) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43). (6) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (EE L 264 της 25.9.2006, σ. 13). (7) ΕΕ L 56 της 4.3.1968, σ. 1. (8) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου (ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1). (9) Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1).

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1628 όσον αφορά τις μεταβατικές διατάξεις για ορισμένα μηχανήματα που είναι εξοπλισμένα με κινητήρες στο εύρος ισχύος μεταξύ 56 kW και 130 kW, και άνω των 300 kW, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κρίσης λόγω της νόσου COVID-19 (COM(2021)0254 – C9-0185/2021 – 2021/0129(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2021)0254),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0185/2021),

—  έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 9ης Ιουνίου 2021(1),

–  έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 2ας Ιουνίου 2021, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 163 του Κανονισμού του,

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.  ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 10 Ιουνίου 2021 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2021/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1628 όσον αφορά τις μεταβατικές διατάξεις του για ορισμένα μηχανήματα που είναι εξοπλισμένα με κινητήρες στο εύρος ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των 56 kW και μικρότερης των 130 kW, και μεγαλύτερης ή ίσης των 300 kW, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κρίσης της COVID-19

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2021/1068.)

(1) Δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού της Τσεχικής Δημοκρατίας (2021/2671(RSP))

P9_TA(2021)0282 B9-0303/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 310 παράγραφος 6 και το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 61 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης(1) («ο δημοσιονομικός κανονισμός»),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την αποφυγή και τη διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων στο πλαίσιο του δημοσιονομικού κανονισμού»(2),

–  έχοντας υπόψη τις προηγούμενες αποφάσεις και τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής στην Επιτροπή για τα έτη 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 και 2019,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2018 σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων και την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ στην Τσεχική Δημοκρατία(3) και το ψήφισμά του της 19ης Ιουνίου 2020 σχετικά με την επανέναρξη της έρευνας κατά του Πρωθυπουργού της Τσεχικής Δημοκρατίας σχετικά με την κατάχρηση κονδυλίων της ΕΕ και πιθανές συγκρούσεις(4), συμφερόντων,

–  έχοντας υπόψη τις διερευνητικές αποστολές στην Τσεχική Δημοκρατία που πραγματοποίησε η Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού από τις 26 έως τις 27 Μαρτίου 2014 και από τις 26 έως τις 28 Φεβρουαρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την δημοσιευθείσα στις 23 Απριλίου 2021 τελική έκθεση του Νοεμβρίου του 2019 σχετικά με τον έλεγχο της λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζονται για την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων στην Τσεχία που διενεργήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης (REGIO) καθώς και από τη Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικών Υποθέσεων (EMPL) της Επιτροπής,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης(5),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2020 για το κράτος δικαίου, και ιδίως το κεφάλαιο που πραγματεύεται την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Τσεχία (SWD(2020)0302),

–  έχοντας υπόψη την πραγματοποιηθείσα από την Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) τέταρτη κατά σειρά ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης της συμμόρφωσης της Τσεχικής Δημοκρατίας, η οποία εγκρίθηκε από την GRECO κατά την 84η σύνοδο ολομέλειάς της το Δεκέμβριο του 2019,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση 2020 για την Τσεχία της 26ης Φεβρουαρίου 2020 (SWD(2020)0502), η οποία συνοδεύει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο 2020: Αξιολόγηση της προόδου σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, την πρόληψη και τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και τα αποτελέσματα των εμπεριστατωμένων επισκοπήσεων δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 (COM(2020)0150),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άρθρα 61 και 63 του δημοσιονομικού κανονισμού, το άρθρο 24 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ σχετικά με τους κανόνες περί δημοσίων συμβάσεων για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων, τα άρθρα 144 και 145 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 περί κοινών διατάξεων για τα ταμεία επιμερισμένης διαχείρισης, η νομολογία του Δικαστηρίου και ο τσεχικός νόμος αριθ. 159/2006 σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων, όπως τροποποιήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2016, ορίζουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις και παρέχουν εργαλεία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Agrofert είναι ένας όμιλος επιχειρήσεων που ιδρύθηκε από τον Πρωθυπουργό της Τσεχικής Δημοκρατίας Andrej Babiš και αποτελείται από περισσότερες από 230 εταιρείες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως αποκαλύφθηκε, ο Πρωθυπουργός Babiš είναι ένας εκ των πραγματικών δικαιούχων της Agrofert, της εταιρείας που ελέγχει τον όμιλο Agrofert, στον οποίο ανήκουν μεταξύ άλλων ορισμένα σημαντικά τσεχικά μέσα ενημέρωσης, μέσω των καταπιστευματικών ταμείων ΑΒ Private Trust Ι και ΑΒ Private Trust ΙΙ, των οποίων αυτός είναι επίσης πραγματικός δικαιούχος·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2019 διενεργήθηκε συντονισμένος και πλήρης έλεγχος από διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής (ΓΔ REGIO/ΓΔ EMPL, ΓΔ AGRI (ως συνδεδεμένη ΓΔ)) σχετικά με την εφαρμογή του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο ενός συνεχιζόμενου ελέγχου της AGRI εξετάζονται εικαζόμενες συγκρούσεις συμφερόντων κατά την εφαρμογή της κοινής γεωργικής πολιτικής στην Τσεχία·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Απρίλιο του 2021, η Επιτροπή δημοσίευσε δεόντως αναδιατυπωμένη έκδοση της τελικής έκθεσης ελέγχου σχετικά με τη νομική εφαρμογή των ΕΔΕΤ, όπως αυτή επαληθεύτηκε από τη ΓΔ EMPL και τη ΓΔ REGIO· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δεύτερη έκθεση ελέγχου της ΓΔ AGRI δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη δημοσιευθείσα έκθεση ελέγχου επισημαίνονται σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου(6) στην Τσεχική Δημοκρατία και ανεπάρκειες που πρέπει να αντιμετωπιστούν με δημοσιονομικές διορθώσεις·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση ελέγχου της ΓΔ REGIO εντοπίστηκαν τρεις επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης κατά παράβαση του τσεχικού νόμου και του κανονισμού περί κοινών διατάξεων της ΕΕ·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποινική έρευνα κατά του Πρωθυπουργού Babiš, η οποία ξεκίνησε από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) για την παράτυπη χρήση των επιδοτήσεων της ΕΕ που προορίζονταν για μικρές επιχειρήσεις, αρχικά τέθηκε στο αρχείο στη συνέχεια όμως άνοιξε εκ νέου και αποτέλεσε αντικείμενο ψηφίσματος του Κοινοβουλίου της 19ης Ιουνίου 2020, βρίσκεται δε ακόμη σε εξέλιξη·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ένα έτος μετά, η Επιτροπή δεν έχει ακόμη παράσχει ολοκληρωμένη απάντηση στο Κοινοβούλιο που ζητούσε να ποσοτικοποιηθεί το συνολικό ύψος των επιδοτήσεων που έλαβαν οι επιχειρήσεις του ομίλου Agrofert·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά τα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου του Δεκεμβρίου του 2018 και του Ιουνίου του 2020 σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš και ενώ έχουν παρέλθει άνω των δύο ετών από την έναρξη των ελέγχων της Επιτροπής, η κατάσταση όσον αφορά τη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš δεν έχει ακόμη διευθετηθεί·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση μπορεί να διασφαλιστεί από τα κράτη μέλη μόνον εάν οι δημόσιες αρχές ενεργούν σύμφωνα με τον νόμο, τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο, και εάν η ποινικά παράτυπη συμπεριφορά που προκαλείται από πλημμελή χειρισμό υποθέσεων σύγκρουσης συμφερόντων διώκεται αποτελεσματικά από τις ανακριτικές και διωκτικές αρχές·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, η έλλειψη μέριμνας ώστε να μην υφίστανται συγκρούσεις συμφερόντων μπορεί να αποτελεί ένδειξη παραβίασης των αρχών του κράτους δικαίου·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη λεπτομερών στρατηγικών και κανόνων για την αποφυγή και τη διαχείριση συγκρούσεων και εικαζόμενων συγκρούσεων συμφερόντων αποτελεί ουσιαστικό μέρος της ορθής διακυβέρνησης και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποστολή της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Φεβρουαρίου του 2020 αποκάλυψε ανησυχητικούς περιορισμούς στο νομικό πλαίσιο που παρακωλύουν την αποδοτική και αποτελεσματική λειτουργία του εθνικού ανώτατου ελεγκτικού οργάνου και το εμποδίζουν να ελέγχει την κανονικότητα και την απόδοση των δημόσιων δαπανών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο ή να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους επί των τελικών δικαιούχων·

1.  επικροτεί, μετά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου, τη δημοσίευση από τη ΓΔ REGIO και τη ΓΔ EMPL της τελικής έκθεσης ελέγχου σχετικά με τη λειτουργία των υφιστάμενων συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων στην Τσεχία, η οποία τεκμηριώνει την τρέχουσα και συνεχιζόμενη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš σε σχέση με τον όμιλο Agrofert και επιβεβαιώνει έτσι τη θέση του Κοινοβουλίου όπως έχει εκφραστεί σε προηγούμενα ψηφίσματα και εκθέσεις απαλλαγής·

2.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ΓΔ REGIO και η ΓΔ EMPL αναγνωρίζουν ότι το σημαντικό δημόσιο συμφέρον για διαφάνεια και ενημέρωση σχετικά με αυτή την εξαιρετική κατάσταση συνιστά εύλογο λόγο δημοσίευσης της έκθεσης· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι τα πορίσματα δημοσιεύθηκαν μόλις τον Απρίλιο του 2021, παρά το γεγονός ότι η τελική έκθεση ελέγχου απεστάλη στις τσεχικές αρχές το Νοέμβριο του 2019 και η Επιτροπή έλαβε απαντήσεις τον Μάιο του 2020· καλεί μετ’ επιτάσεως τη ΓΔ AGRI να επιταχύνει τη διαδικασία ελέγχου και τις επακόλουθες ενέργειές της και να δημοσιεύσει αμελλητί την τελική της έκθεση ελέγχου· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις πληρωμές προς εταιρείες που ανήκουν άμεσα ή έμμεσα στον Τσέχο πρωθυπουργό ή άλλα μέλη της τσεχικής κυβέρνησης·

3.  θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι οι διαδικασίες ελέγχου και αντιπαράθεσης, καθώς και οι διαδικασίες για την εφαρμογή δημοσιονομικής διόρθωσης συνεχίζονται επί σειρά ετών· παροτρύνει την Επιτροπή να αναθεωρήσει τους κανόνες ελέγχου και τις διαδικασίες δημοσιονομικής διόρθωσης, ώστε να καταστεί δυνατή η έγκαιρη εξαγωγή συμπερασμάτων και η ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων κονδυλίων της ΕΕ· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να δημοσιεύσει όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με την υπόθεση σύγκρουσης συμφερόντων του Τσέχου πρωθυπουργού·

4.  εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τα πορίσματα της έκθεσης ελέγχου από τα οποία προκύπτει ότι:

5.  σημειώνει ότι, από την 1η Ιουνίου 2021, ο τσεχικός νόμος αριθ. 37/2021 SB για την καταχώριση των τελικών πραγματικών δικαιούχων μετέφερε τελικά στο εθνικό δίκαιο την 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία απαιτεί τη δημιουργία μητρώων διαθέσιμων στο κοινό για εταιρείες, εταιρείες καταπιστευματικής διαχείρισης και άλλα νομικά μορφώματα· υπενθυμίζει ότι η προθεσμία για τη μεταφορά της εν λόγω οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έληξε στις 10 Ιανουαρίου 2020· επικρίνει έντονα το γεγονός ότι η Τσεχία μετέφερε την 5η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες με τόσο μεγάλη καθυστέρηση· σημειώνει ότι ο πρωθυπουργός Babiš έχει καταχωριστεί στο τσεχικό μητρώο ιδιοκτητών ως «έμμεσος πραγματικός ιδιοκτήτης» της Agrofert από την 1η Ιουνίου 2021· επικρίνει έντονα τη δήλωση του τσεχικού Υπουργείου Δικαιοσύνης, σύμφωνα με την οποία οι επιδοτήσεις μπορούν να εξακολουθήσουν να καταβάλλονται στην Agrofert παρά το γεγονός ότι ο Andrej Babiš είναι καταχωρισμένος ως πραγματικός δικαιούχος της Agrofert στην Τσεχία·

6.  τονίζει ότι η σύγκρουση συμφερόντων στο ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο ενός κράτους μέλους, η οποία έχει πλέον επιβεβαιωθεί με τη δημοσίευση, στις 23 Απριλίου 2021, της τελικής έκθεσης της Επιτροπής σχετικά με τον έλεγχο της λειτουργίας των υφιστάμενων συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου για την αποφυγή της σύγκρουσης συμφερόντων στην Τσεχική Δημοκρατία, δεν μπορεί να γίνει ανεκτή και πρέπει να αντιμετωπιστεί πλήρως ως εξής:

7.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα διεξαγάγει αμερόληπτη και τεκμηριωμένη έρευνα σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων· αναγνωρίζει τη δήλωση της αρμόδιας εισαγγελικής αρχής σύμφωνα με την οποία η υπόθεση «πληροί τις προϋποθέσεις υποχρεωτικής δικαιοδοσίας της νεοσυσταθείσας Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας δυνάμει του σχετικού κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία πρέπει να διαβιβαστεί χωρίς καθυστέρηση»·

8.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα πορίσματα του ελέγχου επιβεβαιώνουν την ύπαρξη σοβαρών συστημικών ελλείψεων στη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου και ιδίως στον εντοπισμό συγκρούσεων συμφερόντων· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η έλλειψη αποτελεσματικότητας των διασταυρούμενων ελέγχων και οι αδιαφανείς διαδικασίες και δομές παρεμποδίζουν την αξιοπιστία των διαδικασιών πρόληψης και εντοπισμού συγκρούσεων συμφερόντων στην Τσεχική Δημοκρατία·

9.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι, ακόμη και μετά την έναρξη ισχύος των άρθρων 61 και 63 του δημοσιονομικού κανονισμού το 2018, εξακολουθούν να υφίστανται ελλείψεις στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου – όσον αφορά την αποφυγή της σύγκρουσης συμφερόντων – και ότι οι τσεχικές αρχές λαμβάνουν ελάχιστα και ανεπαρκή μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης·

10.  επικρίνει τις καταγεγραμμένες απόπειρες της τσεχικής κυβέρνησης να νομιμοποιήσει τη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš, μέσω νόμου προταθέντος στην αρχή της κρίσης COVID το Μάρτιο του 2020, αντί να λάβει μέτρα για την άρση της σύγκρουσης αυτής·

11.  αναμένει από τις εθνικές αρχές να εφαρμόσουν όλες τις συστάσεις που τους έχουν απευθυνθεί, με στόχο, μεταξύ άλλων, να βελτιωθεί το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και να ελεγχθούν όλες οι επιχορηγήσεις που δόθηκαν μετά τις 9 Φεβρουαρίου 2017 και ενδέχεται να παραβιάζουν τον νόμο περί σύγκρουσης συμφερόντων·

12.  ζητεί από την Επιτροπή να ενημερώσει το Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή από την τσεχική κυβέρνηση των συστάσεων του ελέγχου, ιδίως όσον αφορά το σύνολο των κονδυλίων που χορηγήθηκαν στον όμιλο Agrofert και δεν αποτελούσαν μέρος του δείγματος ελέγχου·

13.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις αδυναμίες του συνολικού κανονιστικού πλαισίου, οι οποίες καθιστούν δυσχερή τον συστηματικό εντοπισμό όσων είναι πραγματικοί δικαιούχοι οντοτήτων που λαμβάνουν κονδύλια της ΕΕ· επισημαίνει ότι η Επιτροπή έχει επιβεβαιώσει ότι έχει διενεργήσει, στο πλαίσιο της ΚΓΠ, πληρωμές προς εταιρείες που ανήκουν στον όμιλο Agrofert καθώς και προς άλλες εταιρείες σε πολλά άλλα κράτη μέλη, πραγματικός δικαιούχος των οποίων είναι ο Πρωθυπουργός Babiš, δεν είναι όμως σε θέση να προσδιορίσει πλήρως όλους τους οικονομικούς φορείς που επωφελήθηκαν από αυτές· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να διαβιβάσει στην αρμόδια για την απαλλαγή αρχή, για τα οικονομικά έτη 2018 και 2019, πλήρη και αξιόπιστη επισκόπηση όλων των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν προς εταιρείες του ομίλου Agrofert και προς εταιρείες με τον ίδιο πραγματικό δικαιούχο σε όλα τα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει πληροφορίες και για το έτος 2020· φρονεί ότι εξ αυτού προκύπτει ότι η Επιτροπή πρέπει επειγόντως, σε συνεργασία με τους εθνικούς οργανισμούς, να καταρτίσει ένα τυποποιημένο και δημόσια προσβάσιμο μορφότυπο προκειμένου να αποκαλυφθούν οι τελικοί αποδέκτες εκταμιεύσεων της ΚΓΠ·

14.  σημειώνει την πρόσφατη διόρθωση στα αρχεία του μητρώου πραγματικών δικαιούχων εταιρειών (Transparenzregister), στο οποίο ο Πρωθυπουργός Babiš καταχωρίζεται πλέον ως δικαιούχος και μέτοχος θυγατρικής της Agrofert στη Γερμανία· επαναλαμβάνει ότι ο Πρωθυπουργός Babiš συγκαταλέγεται μεταξύ των έξι ενεργών προσώπων που ασκούν σημαντική επιρροή ή έλεγχο στη διοίκηση ενός καταπιστεύματος που συνδέεται με τη θυγατρική της Agrofert με την επωνυμία GreenChem Solutions Ltd. στο Ηνωμένο Βασίλειο· καλεί στο πλαίσιο αυτό όλα τα κράτη μέλη στα οποία ασκούν δραστηριότητα θυγατρικές της Agrofert να επανεξετάσουν το μητρώο πραγματικών δικαιούχων·

15.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι εταιρείες του ομίλου Agrofert εξακολουθούν να λαμβάνουν πληρωμές στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα της ΚΓΠ· υπενθυμίζει ότι ο τσεχικός νόμος περί σύγκρουσης συμφερόντων απαγορεύει την παροχή επιδοτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων πληρωμών της ΚΓΠ, σε εταιρεία στην οποία ένας δημόσιος λειτουργός ή μια οντότητα που ελέγχεται από δημόσιο λειτουργό είναι μέτοχος με ποσοστό 25 % ή μεγαλύτερο· τονίζει ότι διατηρεί σοβαρές αμφιβολίες για την ανεξαρτησία των τσεχικών αρχών όταν αποφασίζουν σχετικά με την επιλεξιμότητα και τον έλεγχο των άμεσων γεωργικών ενισχύσεων· διαβλέπει δείκτες επικινδυνότητας στο γεγονός ότι οι εταιρείες που ανήκουν στον όμιλο Agrofert εξακολουθούν να λαμβάνουν τα κονδύλια αυτά κατά παράβαση του τσεχικού νόμου περί σύγκρουσης συμφερόντων·

16.  σημειώνει ότι η ισχύουσα από το 2006 τσεχική νομοθεσία σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων παρουσίαζε σοβαρά κενά και σημαντικές ελλείψεις εφαρμογής, γεγονός που επέτρεψε να δημιουργηθούν και να αναπτυχθούν βαθιές ολιγαρχικές δομές· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η αποστολή της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Κοινοβουλίου του Φεβρουαρίου 2020 αποκάλυψε σοβαρές ελλείψεις στα συστήματα για την αποφυγή, τον εντοπισμό και την επίλυση συγκρούσεων συμφερόντων στην Τσεχία·

17.  εκφράζει την έκπληξή του για τον προδήλως διαφορετικό τρόπο με τον οποίο η ΓΔ REGIO, η ΓΔ EMPL και η ΓΔ AGRI προσέγγισαν παρεμφερείς παραβιάσεις του τσεχικού νόμου περί σύγκρουσης συμφερόντων και του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού· ενώ η ΓΔ REGIO και η ΓΔ EMPL θεωρούν ότι η παραβίαση του τσεχικού νόμου περί σύγκρουσης συμφερόντων συνιστά παραβίαση του άρθρου 61 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού, η ΓΔ AGRI δεν φαίνεται να υιοθετεί την ίδια λογική· επισημαίνει, επιπλέον, ότι οι έλεγχοι επιλεξιμότητας των πληρωμών βάσει δικαιωμάτων (άμεσες ενισχύσεις) ενέχουν και ένα στοιχείο που στο πλαίσιο της επαλήθευσης συνιστά λήψη απόφασης· τονίζει ότι η απόφαση αυτή στο πλαίσιο της επαλήθευσης μπορεί να ληφθεί υπό την επήρεια σύγκρουσης συμφερόντων· καλεί την Επιτροπή να παράσχει στο Κοινοβούλιο λεπτομερή νομική εξήγηση του διαφορετικού αντικτύπου των παραβιάσεων της εθνικής νομοθεσίας περί σύγκρουσης συμφερόντων και του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού καθώς και λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή διασφαλίζει ότι οι αποφάσεις επαλήθευσης για πληρωμές βάσει δικαιωμάτων δεν επηρεάστηκαν από σύγκρουση συμφερόντων·

18.  εκφράζει την έκπληξή του για την εκτίμηση της Επιτροπής ότι ο Τσέχος Υπουργός Γεωργίας δεν τελεί σε κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, παρά το γεγονός ότι τα μέλη της οικογένειάς του λαμβάνουν σημαντικά ποσά γεωργικών επιδοτήσεων ενώ αυτός είναι υπεύθυνος για τον προγραμματισμό και την εφαρμογή των γεωργικών προγραμμάτων στο πλαίσιο της ΚΓΠ· ζητεί από την Επιτροπή να διαβιβάσει την εκτίμηση αυτή στο Κοινοβούλιο· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την ομοιόμορφη ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού·

19.  ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού όσον αφορά την επιτυχή πρόληψη ή αποκάλυψη και επίλυση υποθέσεων σύγκρουσης συμφερόντων, οσάκις αυτές προκύπτουν, και να υποβάλει ενδεχομένως προτάσεις στο πλαίσιο της επόμενης αναθεώρησης του δημοσιονομικού κανονισμού με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των κανόνων που διέπουν τις συγκρούσεις συμφερόντων, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στους ορισμούς, το πεδίο εφαρμογής (ποιος εμπίπτει σε αυτό), τον προσδιορισμό ευαίσθητων λειτουργιών ή δραστηριοτήτων σε κίνδυνο, τις «καταστάσεις που μπορεί αντικειμενικά να γίνουν αντιληπτές ως σύγκρουση συμφερόντων» και τις υποχρεώσεις σε περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 61 του δημοσιονομικού κανονισμού δεν κάνει διάκριση μεταξύ των διαφόρων τύπων πληρωμών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και ότι η απλή δυνατότητα αξιοποίησης μιας θέσης που είναι αποτέλεσμα σύγκρουσης συμφερόντων αποτελεί επαρκή δείκτη·

20.  εκφράζει την ανησυχία του για την στενή ερμηνεία του άρθρου 61 του δημοσιονομικού κανονισμού από τον τσεχικό οργανισμό πληρωμών για τη γεωργία (το κρατικό ταμείο γεωργικής παρέμβασης) που θεωρεί ότι το άρθρο αυτό δεν εφαρμόζεται στα μέλη της κυβέρνησης· επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του για μια σειρά ελλείψεων που διαπιστώθηκαν στη διοίκηση του τσεχικού οργανισμού πληρωμών για τη γεωργία και ιδίως για την έλλειψη ανεξαρτησίας του εποπτικού συμβουλίου, κάτι που τονίστηκε στην έκθεση του Κοινοβουλίου σχετικά με την αποστολή του στην Τσεχική Δημοκρατία του Φεβρουαρίου του 2020(7)· καλεί την Επιτροπή να κινήσει διαδικασία λογιστικού ελέγχου προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηστή διαχείριση του οργανισμού πληρωμών·

21.  θεωρεί ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την αποφυγή και τη διαχείριση των συγκρούσεων συμφερόντων στο πλαίσιο του δημοσιονομικού κανονισμού αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την περαιτέρω ενίσχυση των μέτρων προστασίας του προϋπολογισμού της ΕΕ από απάτες και παρατυπίες· καλεί την Επιτροπή να λάβει αυξημένα μέτρα ευαισθητοποίησης και να προωθήσει μια ομοιόμορφη ερμηνεία και εφαρμογή των κανόνων για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων ενισχύσεων στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα της ΚΓΠ, και να παρακολουθεί εν προκειμένω αν οι οργανισμοί πληρωμών και οι ελεγκτικές δομές λειτουργούν ανεξάρτητα· καλεί την Επιτροπή να παράσχει στις αρχές των ενδιαφερόμενων κρατών μελών περαιτέρω πρακτικά παραδείγματα, προτάσεις και συστάσεις για να τις βοηθήσει να αποτρέπουν συγκρούσεις συμφερόντων·

22.  επαναλαμβάνει ότι οι Τσέχοι πολίτες και φορολογούμενοι δεν θα πρέπει να υφίστανται το κόστος ή συνέπειες που απορρέουν από τη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš και ότι οι εταιρείες που ανήκουν στον όμιλο Agrofert θα πρέπει να επιστρέψουν όλες τις επιδοτήσεις που έλαβαν παράνομα είτε από τον ενωσιακό είτε από τον τσεχικό εθνικό προϋπολογισμό· καλεί μετ’ επιτάσεως τις τσεχικές αρχές να απαιτήσουν να επιστραφούν όλες οι επιδοτήσεις που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε εταιρείες του ομίλου Agrofert·

23.  επιμένει ότι η περαιτέρω εκταμίευση κονδυλίων, είτε από τον ενωσιακό είτε από τον τσεχικό εθνικό προϋπολογισμό, προς εταιρείες που ελέγχονται τελικά από τον Πρωθυπουργό Babiš ή από μέλη της τσεχικής κυβέρνησης πρέπει να σταματήσει έως ότου διευθετηθούν πλήρως οι υποθέσεις σύγκρουσης συμφερόντων·

24.  παροτρύνει την τσεχική κυβέρνηση να δημιουργήσει συνθήκες μεγαλύτερης δικαιοσύνης κατά την κατανομή των επιδοτήσεων της ΕΕ και να θεσπίσει ένα σύστημα που θα εγγυάται ευρεία και πλήρη διαφάνεια στην κατανομή των κονδυλίων της ΕΕ· διαπιστώνει με ανησυχία ότι, σύμφωνα με πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, από την καθιέρωση του τσεχικού συστήματος άμεσων πληρωμών το 2014 δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις για την τροποποίησή του και για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού αντιμετώπισης των συγκρούσεων συμφερόντων·

25.  υπενθυμίζει ότι η Agroferτ, στο πλαίσιο του έργου «Πελαργοφωλιά», δημιούργησε τεχνητά μια μεσαίου μεγέθους επιχείρηση, η οποία παρέμεινε υπό τον έλεγχό της με σκοπό να καταχράται ενισχύσεις που προορίζονταν για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συνολικού ύψους περίπου 2 εκατομμυρίων EUR· κρίνει απαράδεκτο το γεγονός ότι μετά την διαπίστωση σοβαρών παρατυπιών στο πλαίσιο των ερευνών για το έργο «Πελαργοφωλιά», οι τσεχικές αρχές το απέσυραν από κάθε χρηματοδότηση της ΕΕ με στόχο να χρηματοδοτηθεί από τον εθνικό προϋπολογισμό, μετακυλίοντας έτσι το οικονομικό βάρος στους τσέχους φορολογούμενους· θεωρεί ότι αυτό συνιστά επιβεβαίωση του γεγονότος ότι οι τσεχικές αρχές δεν έπεισαν την Επιτροπή για τη νομιμότητα και κανονικότητα των εν λόγω πληρωμών· εκφράζει τη λύπη του για το ότι αυτό σημαίνει ότι η OLAF δεν δικαιούται πλέον να διεξάγει έρευνες και ότι μόνο ο εθνικός εισαγγελέας μπορεί να ασκήσει δίωξη· εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι ο Τσέχος Εισαγγελέας περάτωσε προσωρινά τη διαδικασία και στη συνέχεια άνοιξε εκ νέου την υπόθεση· καλεί τις τσεχικές αρχές να ενημερώσουν το συντομότερο δυνατόν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ σχετικά με τα πορίσματα της έρευνας γύρω από την υπόθεση «Πελαργοφωλιά»·

26.  σημειώνει ότι η τσεχική αστυνομία συνέστησε για δεύτερη φορά να απαγγελθεί κατηγορία στον Πρωθυπουργό Babiš για εικαζόμενη απάτη ύψους περίπου 2 εκατομμυρίων EUR σε σχέση με τις έρευνες «Stork Nest»· σημειώνει ότι ο εποπτεύων εισαγγελέας Jaroslav Šaroch, ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 2019 είχε αποφασίσει αρχικά να θέσει την υπόθεση στο αρχείο, είναι υπεύθυνος για τη λήψη απόφασης σχετικά με την πρόταση κατηγορητηρίου· υπενθυμίζει ότι στις 4 Δεκεμβρίου 2019 ο παραιτηθείς Γενικός Εισαγγελέας Pavel Zeman διέταξε να ανοίξει εκ νέου η υπόθεση, επικαλούμενος ελλείψεις στη νομική αξιολόγηση του εισαγγελέα Šaroch·

27.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την πολιτική πίεση που ασκείται κατά ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και θεσμικών οργάνων στην Τσεχική Δημοκρατία, κάτι που αναδείχτηκε πρόσφατα με την παραίτηση του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος δήλωσε ότι αιτία της παραίτησής του ήταν οι πιέσεις που δέχτηκε από τον Υπουργό Δικαιοσύνης·

28.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τις αδυναμίες του τσεχικού δικαστικού συστήματος και να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει και να αναλύσει προσεκτικά κατά πόσον άλλες υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται μέλη της τσεχικής κυβέρνησης έχουν αποσυρθεί ή τεθεί πρόωρα στο αρχείο, ενδεχομένως κατόπιν πιέσεων· καλεί την Επιτροπή να τηρεί αμελλητί το Κοινοβούλιο ενήμερο σχετικά με τα πορίσματα και τα συμπεράσματά της·

29.  εκφράζει την ανησυχία του για τις πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες η τσεχική κυβέρνηση έχει ήδη καταβάλει από τον τσεχικό εθνικό προϋπολογισμό 150 εκατομμύρια CZK στην Agrofert κατά τη διάρκεια της ελεγχθείσας περιόδου(8)· δεδομένου ότι αυτό μπορεί να συνιστά παράνομη κρατική ενίσχυση και να θέτει σε κίνδυνο τον θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά της ΕΕ, καθώς και την ακεραιότητά της, ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει πλήρως αυτές τις περιπτώσεις χρηματοδότησης από τον εθνικό προϋπολογισμό και να ενημερώσει το Κοινοβούλιο για τα συμπεράσματα της έρευνας και τα μέτρα που έχουν ληφθεί·

30.  καταδικάζει την πρακτική που συνίσταται στην άρση της χρηματοδότησης έργων της ΕΕ, μετά τον εντοπισμό παρατυπιών από την Επιτροπή ή το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, προκειμένου αυτά να χρηματοδοτηθούν από τον εθνικό προϋπολογισμό· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά τις υποθέσεις αυτές και να διεξάγει προσεκτική νομική ανάλυση, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε πιθανές παραβιάσεις των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις·

31.  εκφράζει τη λύπη του για τις δημόσιες τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού Babiš ως αντίδραση στη δημοσίευση της τελικής έκθεσης ελέγχου της ΓΔ REGIO και της ΓΔ EMPL(9)· θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αποκάλεσε «μαφία» τους ελεγκτές της Επιτροπής·

32.  καταδικάζει τους προσβλητικούς χαρακτηρισμούς στους οποίους προέβη ο Πρωθυπουργός Babiš κατά των οργάνων του Τύπου που δημοσιεύουν πληροφορίες για τη σύγκρουση συμφερόντων του και τις δραστηριότητες των επιχειρήσεών του· επισημαίνει, στη συνάρτηση αυτή, τις αρνητικές δηλώσεις του σχετικά με την εφημερίδα Denik Referendum στο τσεχικό κοινοβούλιο το Νοέμβριο του 2020·

33.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το χαμηλό επίπεδο συμμόρφωσης με τις συστάσεις της GRECO που περιέχονται στην τέταρτη κατά σειρά έκθεση αξιολόγησης – μόνο μία από τις δεκατέσσερις συστάσεις έχει εφαρμοστεί ικανοποιητικά, επτά συστάσεις έχουν εν μέρει υλοποιηθεί και οι υπόλοιπες έξι δεν έχουν εφαρμοστεί καθόλου·

34.  καλεί μετ’ επιτάσεως όλα τα κράτη μέλη να απαγορεύσουν τις καταβολές επιδοτήσεων πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε μεμονωμένα φυσικά πρόσωπα στο πλαίσιο του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) και να υιοθετήσουν τη θέση του Κοινοβουλίου που συνίσταται στη διασφάλιση πλήρους διαφάνειας και της δυνατότητας συγκέντρωσης των πληρωμών, καθώς και ψηφιακών διαδικασιών παρακολούθησης και ελέγχου πέραν των συνόρων των κρατών μελών σε προγράμματα υπό επιμερισμένη διαχείριση·

35.  καλεί το Συμβούλιο, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων σχετικά με τον κανονισμό για την ΚΓΠ, να λάβει δεόντως υπόψη τη δημοσιονομική αποτελεσματικότητα και μια δικαιότερη και διαφανέστερη κατανομή των άμεσων ενισχύσεων, να υιοθετήσει τη θέση του Κοινοβουλίου όσον αφορά τη θέσπιση συγκεκριμένων ανώτατων ορίων ανά φυσικό πρόσωπο για τους δύο πυλώνες της ΚΓΠ, καθώς και την προοδευτική μείωση, την υποχρεωτική επιβολή ανώτατου ορίου και τις αναδιανεμητικές πληρωμές, ώστε οι πολίτες της ΕΕ να διαμορφώσουν μια θετική αντίληψη για την ΚΓΠ στο σύνολό της· τονίζει ότι οι διαπραγματεύσεις στο Συμβούλιο δεν πρέπει να επηρεάζονται από καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων και ότι κανένας υπουργός, μέλος ή εκπρόσωπος εθνικής κυβέρνησης δεν πρέπει να συμμετέχει σε διαπραγματεύσεις ενόσω βρίσκεται αντιμέτωπος με σύγκρουση συμφερόντων· θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός Babiš, ενώ είναι ο πραγματικός δικαιούχος του ομίλου Agrofert, συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για την ΚΓΠ και αγωνίστηκε κατά της επιβολής ανώτατου ορίου στις επιδοτήσεις· υπογραμμίζει με έμφαση ότι τα ανώτατα όρια ανά φυσικό πρόσωπο για τον πρώτο και τον δεύτερο πυλώνα της ΚΓΠ πρέπει να εφαρμόζονται ομοιόμορφα, μεταξύ άλλων και για μέλη εθνικών κυβερνήσεων, προκειμένου τα πρόσωπα αυτά να μην μπορούν να διαπραγματεύονται στο Συμβούλιο προς όφελός τους·

36.  αποδοκιμάζει έντονα τις ολιγαρχικές δομές που βασίζονται στο γεωργικό ταμείο και το ταμείο συνοχής της ΕΕ, οι οποίες επιτρέπουν σε μια μικρή μειονότητα δικαιούχων να λαμβάνει τη μεγάλη πλειοψηφία των κονδυλίων της ΕΕ, και καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αποτρέψουν την προώθηση τέτοιων δομών, οι οποίες μειώνουν την ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων οποίες θα πρέπει να είναι οι βασικοί δικαιούχοι της ΚΓΠ·

37.  ανησυχεί έντονα για το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός Babiš τελεί σε κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, ταυτόχρονα δε συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων για την ευθυγράμμιση της ΚΓΠ με τους γενικούς στόχους της ευρωπαϊκής πολιτικής για το κλίμα, καθόσον τα επιχειρηματικά συμφέροντα του ομίλου Agrofert ενδέχεται να υπερισχύουν του δημόσιου συμφέροντος που συνίσταται στη στήριξη μιας πιο βιώσιμης γεωργίας και στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής·

38.  θεωρεί ότι η μη λήψη μέτρων από την τσεχική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των συγκρούσεων συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš έχει αρνητικό αντίκτυπο στη λειτουργία των τσεχικών κρατικών αρχών, συμπεριλαμβανομένων των αρχών επιβολής του νόμου και των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και στην τήρηση της νομοθεσίας της ΕΕ·

39.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την ανωτέρω κατάσταση καθώς και την επιρροή που ασκεί ο Πρωθυπουργός Babiš στα τσεχικά μέσα ενημέρωσης και στο δικαστικό σύστημα, με σκοπό να εντοπιστούν παραβιάσεις του κράτους δικαίου και, εφόσον αυτές επιβεβαιωθούν να ενεργοποιήσει σε εύθετο χρόνο επί τη βάσει των πορισμάτων της τον μηχανισμό αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης·

40.  εξακολουθεί να ανησυχεί για την αυξανόμενη συγκέντρωση ιδιοκτησίας μέσων ενημέρωσης στα χέρια λίγων ολιγαρχών(10)·

41.  σημειώνει ότι βρίσκονται σε εξέλιξη έρευνες και έλεγχοι τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με δυνητικές συγκρούσεις συμφερόντων και καταχρήσεις κονδυλίων της ΕΕ· ανησυχεί για τις επιφυλάξεις που εκφράστηκαν στην έκθεση της Επιτροπής του 2020 για το κράτος δικαίου, σύμφωνα με την οποία δεν διερευνώνται επαρκώς οι υποθέσεις διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο, έχουν δε εντοπιστεί και ορισμένα κενά στα πλαίσια ακεραιότητας που ισχύουν για τους βουλευτές·

42.  καλεί το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να λάβουν όλα τα αναγκαία και ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη συγκρούσεων συμφερόντων σύμφωνα με το άρθρο 61 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι ο Τσέχος Πρωθυπουργός συμμετείχε και εξακολουθεί να συμμετέχει ενεργά στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό και τα προγράμματα της ΕΕ ενώ τελεί σε κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων· ζητεί από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εξηγήσουν στο Κοινοβούλιο με ποιο τρόπο προτίθενται να λάβουν υπόψη τους τη συμμετοχή του Πρωθυπουργού Babiš στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με την ΚΓΠ και τον προϋπολογισμό της ΕΕ και να ενεργήσουν σχετικά μετά την ολοκλήρωση των εκθέσεων ελέγχου της Επιτροπής·

43.  θεωρεί ότι η υπόθεση σύγκρουσης συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš επιβεβαιώνει επίσης την επείγουσα ανάγκη να θεσπιστεί ένα διαλειτουργικό ψηφιακό σύστημα υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης για τα οικονομικά της ΕΕ· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι συννομοθέτες δεν κατέληξαν σε ικανοποιητική συμφωνία σχετικά με τις διατάξεις που θεσπίζουν τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων ΤΠ, κάτι που θα επέτρεπε την τυποποιημένη και ομοιόμορφη υποβολή εκθέσεων και θα ενίσχυε τη συνεργασία· καλεί όλους τους αρμόδιους φορείς να καταβάλουν προσπάθειες για να εξευρεθούν εξίσου αποτελεσματικές λύσεις προκειμένου να βελτιωθεί η λογοδοσία·

44.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης που αφορά τη σύγκρουση συμφερόντων του Πρωθυπουργού Babiš, εφαρμόζονται πλήρως στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2021-2027 και της Next Generation EU, ώστε να μην πραγματοποιούνται πληρωμές σε εταιρείες που ανήκουν άμεσα ή έμμεσα στον Πρωθυπουργό Babiš(11)· ζητεί διεξοδικότερο έλεγχο κάθε δυνητικής σύγκρουσης συμφερόντων καθώς και άλλων στοιχείων που αφορούν το κράτος δικαίου στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης·

45.  υπογραμμίζει ότι οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρέπει να μπορούν να επιτελούν το έργο τους χωρίς απειλές και ότι οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν την ευθύνη να διασφαλίζουν την προστασία τους στις χώρες καταγωγής τους·

46.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο καθώς και στην κυβέρνηση και στα δύο Σώματα του Κοινοβουλίου της Τσεχικής Δημοκρατίας.

(1) ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1. (2) ΕΕ C 121 της 9.4.2021, σ. 1. (3) ΕΕ C 388 της 13.11.2020, σ. 157. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0164. (5) ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1. (6) Στην τελική έκθεση ελέγχου διαπιστώθηκαν σοβαρές ελλείψεις στον σχεδιασμό του συστήματος ελέγχου για την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων, όπως αποδεικνύεται από τις επτά παραβάσεις του άρθρου 4γ του τσεχικού νόμου σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων και το υψηλό ποσοστό σφάλματος 96,7 % στο δείγμα που ελέγχθηκε. (7) Έκθεση σχετικά με τη διερευνητική αποστολή της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (CONT) στην Τσεχική Δημοκρατία, 26-28 Φεβρουαρίου 2020. (8) iROZHLAS, Penam, Lovochemie, Cerea. Česko vyplatilo Agrofertu podle Bruselu na dotacích neoprávněně 155 milionů, 27 Απριλίου 2021. (9) Euractiv, Czech PM slams EU Commission auditors as ‘mafia’, 26 Απριλίου 2021. (10) Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα, Τσεχική Δημοκρατία, https://rsf.org/en/czech-republic [πρόσβαση 2.6.2021]. (11) Ο κατάλογος των εταιρειών και των έργων που εγκρίθηκαν από την τσεχική κυβέρνηση για χρηματοδότηση από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης περιλαμβάνει πάνω από 6 δισ. CZK για τη Lovochemie, εταιρεία που ανήκει στον όμιλο Agrofert, την οποία διοικούσε στο παρελθόν ο νυν Τσέχος υπουργός Περιβάλλοντος, Richard Brabec.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πρόκλησης σχετικά με την COVID-19: αντίκτυπος της παρέκκλισης από τη συμφωνία TRIPS του ΠΟΕ όσον αφορά τα εμβόλια κατά της COVID-19, τη θεραπεία, τον εξοπλισμό και την αύξηση της ικανότητας παραγωγής και παρασκευής σε αναπτυσσόμενες χώρες (2021/2692(RSP))

P9_TA(2021)0283 RC-B9-0306/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου (TRIPS), και ιδίως το άρθρο 31α αυτής,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Ντόχα, της 14ης Νοεμβρίου 2001, για τη συμφωνία TRIPS και τη δημόσια υγεία,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου του ΠΟΕ για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου της 6ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με την επέκταση της εξαίρεσης για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ) μέλη του ΠΟΕ όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της συμφωνίας TRIPS σχετικά με τα φαρμακευτικά προϊόντα,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής, της 2ας Οκτωβρίου 2020, με την οποία ζητείται παρέκκλιση από ορισμένες διατάξεις της συμφωνίας TRIPS για την πρόληψη, τον περιορισμό και τη θεραπεία της νόσου COVID-19, την οποία συνυποστήριξαν το Εσουατίνι, η Κένυα, η Μοζαμβίκη και το Πακιστάν, και επιδοκίμασαν άλλες 100 χώρες,

–  έχοντας υπόψη την αναθεωρημένη πρόταση για παρέκκλιση από τις διατάξεις της συμφωνίας TRIPS, όπως ανακοινώθηκε στις 21 Μαΐου 2021 από 62 μέλη του ΠΟΕ,

–  έχοντας υπόψη την από 13ης Απριλίου 2021 ανοικτή επιστολή 243 οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών προς τη γενική διευθύντρια του ΠΟΕ σχετικά με την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων του ανεπαρκούς εφοδιασμού και της άνισης πρόσβασης σε ιατρικά προϊόντα που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19, ιδίως εμβόλια,

–  έχοντας υπόψη την από 5ης Μαΐου 2021 δήλωση της αντιπροσώπου για το εμπόριο των ΗΠΑ προς υποστήριξη μιας προσωρινής παρέκκλισης από τη συμφωνία TRIPS,

–  έχοντας υπόψη την από 27ης Μαΐου 2021 ανοικτή επιστολή του προέδρου της Δημοκρατίας της Κόστα Ρίκα και του γενικού διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με την οποία ζητείται εκ νέου από όλα τα κράτη μέλη του ΠΟΥ να στηρίξουν ενεργά τη Δεξαμενή Πρόσβασης στην τεχνολογία COVID-19 (C-TAP),

–  έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Ρώμης που εγκρίθηκε στη παγκόσμια σύνοδο κορυφής για την υγεία στις 21 Μαΐου 2021,

–  έχοντας υπόψη την από 31ης Μαΐου 2021 επιστολή του γενικού διευθυντή του ΠΟΥ, της γενικής διευθύντριας του ΠΟΕ, της διευθύνουσας συμβούλου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και του προέδρου του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας, με την οποία ζητείται νέα δέσμευση για την ισότητα όσον αφορά τα εμβόλια και την καταπολέμηση της πανδημίας,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της 20ής Απριλίου 2020, των Γενικών Διευθυντών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τη στήριξη των προσπαθειών για τη διασφάλιση της κανονικής διασυνοριακής ροής ιατρικών εφοδίων ζωτικής σημασίας και άλλων αγαθών και υπηρεσιών,

–  έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν καταγραφεί περίπου 172 000 000 κρούσματα COVID-19, και περισσότεροι από 3 700 000 θανάτους παγκοσμίως, με αποτέλεσμα πρωτοφανή ταλαιπωρία, αγωνία και καταστροφή των μέσων διαβίωσής για εκατομμύρια ανθρώπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες από τη μακροχρόνια νόσηση από την COVID-19 πλήττουν το 10 % των ασθενών παγκοσμίως, με αποτέλεσμα την απώλεια θέσεων εργασίας, τη φτώχεια και την έντονη κοινωνικοοικονομική ευπάθεια·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα παγκόσμια πανδημία της COVID-19 επιβάλλει μια παγκόσμιας κλίμακας στρατηγική για τα εμβόλια, τις διαγνωστικές μεθόδους, τις θεραπευτικές αγωγές και την παραγωγή και διανομή εξοπλισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται μια ολιστική, επιστημονική και τεκμηριωμένη προσέγγιση για να αντιμετωπιστούν οι υγειονομικές προκλήσεις που άπτονται της πανδημίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ευαισθητοποιημένη ως προς τη διάσταση του φύλου και διατομεακή προσέγγιση είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της ισότητας και σε κάθε στάδιο της διαδικασίας εμβολιασμού, από την ανάπτυξη έως τη διάθεση των εμβολίων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμβόλια είναι τυπική περίπτωση όπου τεράστιες θετικές εξωτερικότητες απαιτούν αυτά να αντιμετωπίζονται ως παγκόσμια δημόσια αγαθά και να παρέχονται δωρεάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις ανεπτυγμένες χώρες όλοι οι πολίτες λαμβάνουν δωρεάν εμβόλια· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα αποτελούσε δεοντολογική ασυνειδησία εάν η αρχή αυτή δεν εφαρμοζόταν για τους κατά πολύ φτωχότερους ανθρώπους στις αναπτυσσόμενες χώρες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στη δήλωση σχετικά με την TRIPS και τη δημόσια υγεία, η οποία εκδόθηκε στην Ντόχα στις 14 Νοεμβρίου 2001, αναφέρεται ότι η συμφωνία TRIPS πρέπει να εφαρμόζεται και να ερμηνεύεται με τρόπο ευνοϊκό για τη δημόσια υγεία –με την ενθάρρυνση τόσο της πρόσβασης σε υπάρχοντα φάρμακα όσο και της δημιουργίας νέων φαρμάκων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο TRIPS του ΠΟΕ αποφάσισε στις 6 Νοεμβρίου 2015 να παρατείνει την εξαίρεση των φαρμάκων από την ευρεσιτεχνία, για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ), έως τον Ιανουάριο του 2033·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλιστούν εμβολιασμοί, με προσιτό κόστος, για τους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμβόλια με βάση το mRNA έχουν αποδειχθεί τα πλέον αποτελεσματικά, αλλά και τα ακριβότερα εμβόλια στην αγορά·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, έως τον Ιούνιο του 2021, είχαν χορηγηθεί περίπου 1,6 δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίων παγκοσμίως, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων σε εκβιομηχανισμένες χώρες και σε χώρες παραγωγής εμβολίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 0,3 % των δόσεων του εμβολίου παγκοσμίως έχουν χορηγηθεί στις 29 φτωχότερες χώρες, όπου κατοικεί περίπου το 9 % του παγκόσμιου πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΔΝΤ, εάν επιταχυνθεί η διανομή εμβολίων, θα μπορούσαν να προστεθούν στο παγκόσμιο ΑΕγχΠ περισσότερα από 7 τρισεκατομμύρια EUR εάν ο ιός παραμείνει υπό έλεγχο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει διανείμει περισσότερα από 260 εκατομμύρια εμβόλια στα κράτη μέλη της και έχει εξαγάγει περισσότερα από 226 εκατομμύρια εμβόλια σε τρίτες χώρες, εκ των οποίων μόνο το 10 % διοχετεύεται σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αναδύονται ανησυχητικές νέες μεταλλάξεις του ιού SARS-CoV-2, οι οποίες είναι περισσότερο μεταδοτικές και θανατηφόρες και λιγότερο ευαίσθητες στα εμβόλια, και ενδέχεται να απαιτήσουν τη χορήγηση πρόσθετων δόσεων εμβολίων, με αποτέλεσμα η ζήτηση να είναι πολύ μεγαλύτερη από τις 11 δισεκατομμύρια δόσεις που είχε αρχικά εκτιμηθεί ότι απαιτούνται· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της παραγωγής είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί ο εμβολιασμός του παγκόσμιου πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της παραγωγής εμβολίων αποτελεί παγκόσμια προτεραιότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού πρώτων υλών δεν πρέπει να προσκρούουν σε προστατευτικά μέτρα ή σε εμπορικούς φραγμούς μη δασμολογικού χαρακτήρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες από τις χώρες όπου παράγονται εμβόλια έχουν δυστυχώς επιβάλει απαγορεύσεις στις εξαγωγές εμβολίων και των συστατικών τους, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής και να δημιουργούνται σημεία συμφόρησης στις αλυσίδες εφοδιασμού·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν επενδυθεί τεράστια ποσά δημόσιων και ιδιωτικών κονδυλίων και πόρων στην έρευνα και ανάπτυξη, στις κλινικές δοκιμές και στις προμήθειες για την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών για τη νόσο COVID-19 με ανοικτό και προσβάσιμο τρόπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ερευνητικοί φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τα υγειονομικά ιδρύματα, οι εργαζόμενοι πρώτης γραμμής, οι επιστήμονες, οι ερευνητές και οι ασθενείς έχουν συγκεντρώσει πληροφορίες σχετικά με τον ιό, τις οποίες έχουν χρησιμοποιήσει οι φαρμακευτικές εταιρείες·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραχώρηση εθελοντικώς αδειών θα ήταν το αποτελεσματικότερο μέσο για τη διευκόλυνση της επέκτασης της παραγωγής και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν συμμετείχαν ιδιωτικές εταιρείες στην δεξαμενή πρόσβασης στην τεχνολογία για την COVID-19, η οποία καλεί τις φαρμακευτικές εταιρείες να δεσμευτούν για τη διαφανή παραχώρηση μη αποκλειστικών και εθελοντικών αδειών σε παγκόσμιο επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, 19 παρασκευαστές από περισσότερες από δώδεκα χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αύξηση της παραγωγής εμβολίων mRNA· λαμβάνοντας υπόψη ότι σήμερα μόνο το 40 % της παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή εμβολίων κατά της νόσου COVID-19·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη, ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες με ανεπαρκή ή μηδενική ικανότητα παραγωγής εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικές πολιτικές πιέσεις και νομικές δυσκολίες που εμποδίζουν την εκ μέρους τους χρήση των δυνατοτήτων ευελιξίας της συμφωνίας TRIPS, ιδίως του άρθρου 31α, καθώς και την επαχθή και χρονοβόρα διαδικασία εισαγωγής και εξαγωγής φαρμακευτικών προϊόντων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και άλλα μέσα προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας παρέχουν διασφαλίσεις για την ανάληψη επιχειρηματικού κινδύνου, και ότι ένα πολυμερές νομικό πλαίσιο για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ) παρέχει κίνητρα ζωτικής σημασίας για την ετοιμότητα έναντι μελλοντικών πανδημιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια ισότιμη πρόσβαση σε οικονομικώς προσιτά εμβόλια, διαγνωστικά μέσα και θεραπείες είναι ο μόνος τρόπος να μετριαστούν οι παγκόσμιες επιπτώσεις της πανδημίας στη δημόσια υγεία και την οικονομία, και ότι η προσωρινή άρση των διεθνών υποχρεώσεων προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας για τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα και άλλες τεχνολογίες υγείας που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 είναι μία από τις σημαντικές συνεισφορές για την επίτευξη αυτού του στόχου·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της πρωτοφανούς και ανησυχητικής επιδημιολογικής κατάστασης στην Ινδία, η ινδική κυβέρνηση απαγόρευσε τις εξαγωγές εμβολίων, γεγονός που έχει διαταράξει τις παγκόσμιες προμήθειες και τον μηχανισμό COVAX· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ένας από τους κορυφαίους συνεισφέροντες στον COVAX· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ, στο πλαίσιο της Team Europe («Ομάδα Ευρώπη»), έχει δεσμευτεί να δωρίσει ακόμη 100 εκατομμύρια δόσεις προς χρήση σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έως τα τέλη του 2021·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας εισήχθη στην αγορά χωρίς δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και ότι η νόσος έχει πλέον εξαλειφθεί σε πολλές περιοχές του κόσμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής υπό τον Nelson Mandela υποχρεώθηκε να κάνει χρήση της δυνατότητας για υποχρεωτική αδειοδότηση προκειμένου να πιέσει για οικονομικά προσιτά και ποιοτικά γενόσημα φάρμακα ώστε να αποφευχθεί η καταβολή υπέρογκων ποσών σε πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες που χρησιμοποιούν ευρεσιτεχνίες για τη θεραπεία του HIV·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να βελτιωθούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επέκταση της τοπικής παραγωγής, η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και η αυξημένη βοήθεια για τη διανομή στις αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να αυξήσουν τον αριθμό των εμβολιασμένων παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να υπάρχει ανησυχητικό έλλειμμα χρηματοδότησης ύψους 18,5 δισεκατομμυρίων USD για το συνεργατικό πλαίσιο «Access to Covid-19 Tools (ACT) Accelerator» (επιταχυντής πρόσβασης στα εργαλεία κατά της COVID-19)·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προτεραιότητες της ΕΕ θα πρέπει να είναι η διασφάλιση ισότιμης παγκόσμιας πρόσβασης σε εμβόλια, διαγνωστικά μέσα, θεραπευτικά μέσα και άλλες ιατρικές λύσεις, διατηρώντας ανοικτές τις αλυσίδες εφοδιασμού με χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων·

ΙΣΤ.  τονίζει ότι οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες απολαύουν ήδη παρέκκλισης έως την 1η Ιανουαρίου 2033 όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της συμφωνίας TRIPS για τα φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς και παρέκκλισης έως την 1η Ιουλίου 2021, η παράταση της οποίας βρίσκεται επί του παρόντος υπό συζήτηση, που εξαιρεί τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες από όλες τις υποχρεώσεις της συμφωνίας TRIPS εκτός από τα άρθρα 3, 4 και 5·

1.  εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την εξέλιξη της πανδημίας, ιδίως στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. υπενθυμίζει ότι η πανδημία COVID-19 δεν έχει ακόμη τελειώσει και ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν νέα εμβόλια για την καταπολέμηση των μεταλλάξεων· υπογραμμίζει ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να κάνει τα πάντα για να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία COVID-19 και ότι οι εξαιρετικές περιστάσεις απαιτούν εξαιρετικές λύσεις· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση, η οποία θα δίνει προτεραιότητα στη διαθεσιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των προϊόντων υγείας που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19, στην κλιμάκωση της παραγωγής εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 και στην παγκόσμια γεωγραφική κατανομή της παραγωγικής ικανότητας· τονίζει ότι η διεθνής εμπορική πολιτική πρέπει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην προσπάθεια αυτή διευκολύνοντας το εμπόριο πρώτων υλών, βασικών προϊόντων για την υγεία και ιατρικών προϊόντων, αμβλύνοντας τις ελλείψεις ειδικευμένου και έμπειρου προσωπικού, επιλύοντας τα προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού και αναθεωρώντας το παγκόσμιο πλαίσιο για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας για μελλοντικές πανδημίες· ζητεί τη στήριξη προορατικών, εποικοδομητικών και βασισμένων στο κείμενο διαπραγματεύσεων για προσωρινή παρέκκλιση από τη συμφωνία TRIPS του ΠΟΕ, με στόχο την ενίσχυση της παγκόσμιας πρόσβασης σε οικονομικά προσιτά ιατρικά προϊόντα που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 όπως επίσης την αντιμετώπιση των παγκόσμιων περιορισμών παραγωγής και των ελλείψεων εφοδιασμού·

2.  υπενθυμίζει ότι η δήλωση της Ντόχα σχετικά με τη συμφωνία TRIPS και τη δημόσια υγεία επιβεβαιώνει πως η συμφωνία TRIPS δεν εμποδίζει και δεν πρέπει να εμποδίζει τα μέλη να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας·

3.  επισημαίνει ότι απαιτούνται 11 δισεκατομμύρια δόσεις για τον εμβολιασμό του 70 % του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά ότι έχει παραχθεί μόνο ένα μέρος αυτής της ποσότητας· επισημαίνει ότι μια προσέγγιση που βασίζεται σε δεσμεύσεις για παραχώρηση των δόσεων που πλεονάζουν είναι ανεπαρκής· υπενθυμίζει ότι ο COVAX αντιμετωπίζει έλλειμμα 190 εκατομμυρίων δόσεων λόγω της τρέχουσας κατάστασης της νόσου COVID-19 στην Ινδία και δεν θα επιτύχει τους στόχους του όσον αφορά τον εφοδιασμό για το προβλέψιμο μέλλον· σημειώνει ότι η ΕΕ είναι μείζων χορηγός του μηχανισμού COVAX όσον αφορά τη χρηματοδότηση και την κατανομή των εμβολίων, τόσο μέσω του COVAX όσο και διμερώς· καλεί, ωστόσο, την ΕΕ και τους εταίρους της να αυξήσουν σημαντικά τις χρηματοδοτικές και μη χρηματοδοτικές συνεισφορές στον COVAX· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη δέσμευση ορισμένων παρασκευαστών να προμηθεύσουν 1,3 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου σε τιμές κόστους ή σε χαμηλό κόστος, καθώς και τη δέσμευση της Team Europe να δωρίσει 100 εκατομμύρια δόσεις σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έως το τέλος του έτους, υπενθυμίζοντας ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ εκτιμάται ότι θα λάβουν πλεόνασμα τουλάχιστον 400 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίου το 2021· εκφράζει επίσης την ικανοποίησή του για τη στήριξη σε ό,τι αφορά την παράδοση των εμβολίων και το βοηθητικό υλικό από τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ· υπογραμμίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στον εφοδιασμό του μηχανισμού COVAX · εκφράζει τη λύπη του για τις κινήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ για την ανάπτυξη μιας δευτερογενούς αγοράς μεταπώλησης με στόχο την πώληση πλεοναζόντων εμβολίων σε άλλες εκβιομηχανισμένες χώρες·

4.  τονίζει ότι η παγκόσμια αντίδραση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας θα πρέπει να περιλαμβάνει, αφενός, μια προσέγγιση προσανατολισμένη στις ανάγκες «από την πλευρά της ζήτησης» που θα παρέχει κοινή χρηματοδότηση και συντονισμένες προαγορές σε παγκόσμιο επίπεδο και, αφετέρου, μια ολοκληρωμένη στρατηγική «από την πλευρά της προσφοράς» για την κλιμάκωση της παραγωγικής ικανότητας σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας· θεωρεί ότι η αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής εμβολίων, ο καλύτερος συντονισμός των προμηθειών και οι ενισχυμένες, διαφοροποιημένες και ανθεκτικές αλυσίδες αξίας για τα εμβόλια είναι απαραίτητα για να καταστεί δυνατή η διανομή εμβολίων σε παγκόσμια κλίμακα· παροτρύνει την Επιτροπή να συνεργαστεί με τις χώρες παραγωγής για την ταχεία εξάλειψη των εμποδίων στις εξαγωγές και για την αντικατάσταση του μηχανισμού έκδοσης αδειών εξαγωγής με απαιτήσεις διαφάνειας ως προς τις εξαγωγές, και επιμένει ότι πρέπει να υπάρξει έγκαιρη και ολοκληρωμένη πρόσβαση σε τέτοια δεδομένα· καλεί τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο να καταργήσουν αμέσως την απαγόρευση εξαγωγής εμβολίων και πρώτων υλών που απαιτούνται για την παραγωγή εμβολίων· ζητεί την επείγουσα αύξηση των διεθνών επενδύσεων και του συντονισμού για την κλιμάκωση της παραγωγής κρίσιμων εισροών εμβολίων, όπως τα αναλώσιμα και τα δραστικά φαρμακευτικά συστατικά, προκειμένου να επιλυθούν τα σημεία συμφόρησης στις αξιακές αλυσίδες εμβολίων·

5.  υπογραμμίζει ότι, μακροπρόθεσμα, η παγκόσμια παραγωγή εμβολίων πρέπει επειγόντως να επεκταθεί ώστε να ανταποκριθεί στην παγκόσμια ζήτηση, και ότι, ως εκ τούτου, απαιτούνται επενδύσεις στις παραγωγικές ικανότητες των αναπτυσσόμενων χωρών προκειμένου να καταστούν αυτές πιο αυτάρκεις· υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαία η αποτελεσματική μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος· αναγνωρίζει ότι η παροχή κινήτρων για εθελοντικές συμφωνίες αδειοδότησης και η εθελοντική μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας σε χώρες με προϋπάρχουσες βιομηχανίες παραγωγής εμβολίων είναι ο σημαντικότερος τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου· εκφράζει πάντως την προθυμία να συζητήσει όλες τις αποτελεσματικές και ρεαλιστικές λύσεις για την περαιτέρω ενίσχυση της παγκόσμιας παραγωγής εμβολίων και καλεί την Επιτροπή, ειδικότερα, να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ και με άλλες χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις για το θέμα αυτό·

6.  τονίζει ότι η προστασία της ευρεσιτεχνίας αποτελεί βασικό κίνητρο για καινοτομία και έρευνα σε ολόκληρο τον κόσμο· σημειώνει ότι η προστασία αυτή αποτελεί τη βάση για συμφωνίες συμβατικής αδειοδότησης και μεταφοράς τεχνογνωσίας και αποτελεί κατά συνέπεια παράγοντα διευκόλυνσης και όχι εμποδίων στη διαθεσιμότητα εμβολίων· προειδοποιεί ότι, σε ένα πλαίσιο μη εκτελεστότητας των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, οι εταιρείες θα πρέπει να καταφύγουν στο απόρρητο ή στην αποκλειστικότητα για να προστατεύσουν τις καινοτομίες τους· υπογραμμίζει την απειλή που θα συνιστούσε η επ’ αόριστο παρέκκλιση από τη συμφωνία TRIPS για τη χρηματοδότηση της έρευνας, ιδίως για τους ερευνητές, τους επενδυτές, τους προγραμματιστές και τις κλινικές δοκιμές· τονίζει ότι η προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, αποτελεί συνταγματική υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της·

7.  λαμβάνει υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής ότι είναι ανοικτή στη δυνατότητα διευκόλυνσης της χρήσης της υποχρεωτικής αδειοδότησης, όπου απαιτείται, προκειμένου να εξασφαλιστεί ταχεία πρόσβαση στην παραγωγή εμβολίων σε παγκόσμιο επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να παράσχει αντικειμενικά κριτήρια για το εάν, πότε και σε ποιες περιπτώσεις θα κάνει χρήση υποχρεωτικών αδειοδοτήσεων· επισημαίνει ότι η συμφωνία TRIPS δεν προσδιορίζει ποιους λόγους θα μπορούσε να επικαλεστεί κανείς για να δικαιολογήσει υποχρεωτική αδειοδότηση· τονίζει ότι η δήλωση της Ντόχα σχετικά με τη συμφωνία TRIPS και τη δημόσια υγεία επιβεβαιώνει ότι οι χώρες είναι ελεύθερες να καθορίζουν οι ίδιες τους λόγους για υποχρεωτική αδειοδότηση και να διευκρινίζουν τι συνιστά εθνική έκτακτη ανάγκη· τονίζει ότι η υποχρεωτική αδειοδότηση απαιτεί αποτελεσματικό νομικό πλαίσιο και μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε νομικές δυσκολίες στις αναπτυσσόμενες χώρες· ζητεί από την Επιτροπή να μελετήσει υπό ποιες προϋποθέσεις και με ποιους τρόπους θα παράσχει νομική υποστήριξη για την υποχρεωτική αδειοδότηση σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες· εκφράζει την ικανοποίησή του για την εκτίμηση της Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία η συνεργασία και οι παραχωρήσεις αδειών εκμετάλλευσης αυτοβούλως συνιστούν το αποτελεσματικότερο μέσο διευκόλυνσης της επέκτασης της παραγωγής·

8.  υπογραμμίζει ότι πρέπει να ενισχυθεί ο πυλώνας σύνδεσης των συστημάτων υγείας του ACT-Accelerator, ώστε να αυξηθούν οι ικανότητες επεξεργασίας, αποθήκευσης, διανομής και παράδοσης σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως στις ευάλωτες χώρες· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αυξήσουν τη συμμετοχή τους στον ΠΟΥ και να δώσουν προτεραιότητα, στο πλαίσιο της παγκόσμιας αντίδρασης της ΕΕ, στο ACT-Accelerator και σε όλους τους πυλώνες του, δηλαδή τα διαγνωστικά και θεραπευτικά μέσα, τα εμβόλια και την ενίσχυση των συστημάτων υγείας· υπογραμμίζει την ανάγκη να υποστηριχθούν οι παραγωγικές ικανότητες στην αφρικανική ήπειρο και εκφράζει την μεγάλη του ικανοποίηση για την εξαγγελία της Team Europe να στηρίξει με ένα δισεκατομμύριο EUR μια πρωτοβουλία που αποσκοπεί στη βελτίωση της παραγωγής και της πρόσβασης σε εμβόλια, φάρμακα και τεχνολογίες υγείας· τονίζει επίσης τη σημασία ενός κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου για τα φαρμακευτικά προϊόντα· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ έχει τώρα πλέον την ευθύνη να επενδύσει σε περιφερειακά κέντρα διανομής, ιδίως στην Αφρική, και να στηρίξει τη δημιουργία ενός Αφρικανικού Οργανισμού Φαρμάκων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, τη στήριξη των τοπικών αρχών έγκρισης, την κατάρτιση ειδικευμένου ιατρικού και τεχνικού προσωπικού για τη διαχείριση των εμβολιασμών, τη στήριξη των αλυσίδων διανομής εμβολίων και τη συμβολή στην υπέρβαση εμποδίων όπως είναι οι υποδομές ψύξης, η γεωγραφική και κοινωνικοοικονομική προβολή και η επιφυλακτικότητα απέναντι στα εμβόλια·

9.  επιβεβαιώνει τη στήριξή του στην πρωτοβουλία του ΠΟΥ COVID-19 C-TAP και στον κόμβο μεταφοράς τεχνολογίας για τα εμβόλια mRNA· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι μέχρι στιγμής οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν αποφασίσει να μην συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία C-TAP· παροτρύνει την Επιτροπή να παράσχει κίνητρα στις φαρμακευτικές εταιρείες ώστε να μοιράζονται τις τεχνολογίες και την τεχνογνωσία τους μέσω του C-TAP και να συμπεριλάβει δεσμεύσεις για εταιρικές σχέσεις μεταφοράς τεχνολογίας με τρίτα μέρη, ιδίως αναπτυσσόμενες χώρες, στις μελλοντικές συμφωνίες προαγοράς της ΕΕ· παροτρύνει την Επιτροπή να αξιοποιήσει πλήρως την επιρροή της κατά τις διαπραγματεύσεις συμβάσεων για την επόμενη γενιά εμβολίων κατά της νόσου COVID-, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι κατασκευαστές θα μεταφέρουν την τεχνολογία τους με χαμηλό κόστος σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος· ζητεί να χαρτογραφηθούν ενεργά οι εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των υπεργολάβων, που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για τη μεταφορά τεχνολογίας και να συζευχθούν με εταιρείες που διαθέτουν μη χρησιμοποιούμενες εγκαταστάσεις παραγωγής·

10.  καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι οι μελλοντικές συμφωνίες προαγοράς, ιδίως για εμβόλια επόμενης γενιάς, θα δημοσιοποιούνται πλήρως· καλεί την ΕΕ να ενσωματώσει δεσμεύσεις σχετικά με μη αποκλειστικές παγκόσμιες άδειες, εμπορικά μυστικά, ιδιοκτησιακές μεταφορές δεδομένων και τεχνολογίας και να συμπεριλάβει απαιτήσεις διαφάνειας για τους προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένης μιας ανάλυσης κόστους-κέρδους ανά προϊόν· τονίζει ότι αυτές οι απαιτήσεις διαφάνειας δεν θα πρέπει να εμποδίζουν την Επιτροπή να ενεργεί ως ανταγωνιστής, εάν είναι απαραίτητο· επαναλαμβάνει την ανάγκη για μέγιστη διαφάνεια κατά τη διαπραγμάτευση των συμβάσεων για εμβόλια κατά της COVID-19, μεταξύ άλλων με την άμεση συμμετοχή των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μέσω της ομάδας επαφής για τα εμβόλια στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με τις συμβάσεις· προσδοκά ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα λαμβάνει τακτικά ολοκληρωμένη και λεπτομερή ανάλυση σχετικά με την παραγωγή, τις εισαγωγές, τις εξαγωγές και τις προβλέψεις των εμβολίων, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τη χώρα προορισμού των εξαγωγών της ΕΕ, καθώς και για την προέλευση των εισαγόμενων εμβολίων και συστατικών εμβολίων·

11.  αναγνωρίζει ότι η διευκόλυνση του εμπορίου και οι κανόνες για τους εξαγωγικούς περιορισμούς, η επέκταση της παραγωγής, μεταξύ άλλων μέσω δεσμεύσεων από παραγωγούς και φορείς ανάπτυξης εμβολίων, και η διευκόλυνση των δυνατοτήτων ευελιξίας της συμφωνίας TRIPS όσον αφορά τις υποχρεωτικές άδειες διαδραματίζουν όλα ρόλο στην αύξηση του ρυθμού των εμβολιασμών παγκοσμίως· χαιρετίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει η Γενική Διευθύντρια του ΠΟΕ για την εξεύρεση μιας λύσης βασισμένης στον διάλογο· σημειώνει τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς το Γενικό Συμβούλιο του ΠΟΕ και το Συμβούλιο TRIPS σχετικά με την επείγουσα ανάγκη αποκρίσεων σε σχέση με την εμπορική πολιτική στο πλαίσιο της κρίσης COVID-19, που περιλαμβάνουν τρεις συμπληρωματικούς πυλώνες τη διευκόλυνση του εμπορίου, κανόνες για τους εξαγωγικούς περιορισμούς και επέκταση της παραγωγής· αναμένει από την Επιτροπή να ενισχύσει τις προσπάθειες για να ολοκληρωθεί η πρωτοβουλία του ΠΟΕ για το εμπόριο και την υγεία έως την 12η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ τον Νοέμβριο του 2021· ζητεί, επιπλέον, να συσταθεί μια επιτροπή εμπορίου και υγείας κατά τη 12η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ με σκοπό την άντληση διδαγμάτων από την πανδημία, την υποβολή προτάσεων για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της αντίδρασης του ΠΟΕ κατά τη διάρκεια διεθνών κρίσεων στον τομέα της υγείας και την κατάρτιση ενός εμπορικού πυλώνα για μια διεθνή συνθήκη για τις πανδημίες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού, να αυξηθεί η παραγωγική ικανότητα, να αναληφθεί δράση κατά της κερδοσκοπίας και να επανεξεταστεί το νομικό πλαίσιο του ΠΟΕ υπό το φως των διδαγμάτων που αντλήθηκαν ·

12.  υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να καταδείξει την ηγετική της θέση και να συνεχίσει να εμπλέκεται στις πολυμερείς παγκόσμιες προσπάθειες για τη διανομή, τον συντονισμό και τον πολυετή προγραμματισμό για τα εμβόλια, κατά τις προσεχείς συνόδους του Συμβουλίου TRIPS στις 8 Ιουνίου και 14 Οκτωβρίου 2021, τη σύνοδο κορυφής της G7 από 11 έως 13 Ιουνίου 2021, τη σύνοδο κορυφής της G20 του 2021, τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ του 2021, τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών του 2021, την Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας του 2021, και κατά την 12η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ και πέραν αυτής·

13.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, τον γενικό διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τη γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, τις κυβερνήσεις των χωρών της G20, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα, τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, και τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/621 της Επιτροπής, της 15ης Απριλίου 2021, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 37/2010 με στόχο την ταξινόμηση της ουσίας imidacloprid (ιμιδακλοπρίδη) όσον αφορά το ανώτατο όριο καταλοίπων της σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης (2021/2705(RSP))

P9_TA(2021)0284 B9-0313/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/621 της Επιτροπής, της 15ης Απριλίου 2021, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 37/2010 με στόχο την ταξινόμηση της ουσίας imidacloprid (ιμιδακλοπρίδη) όσον αφορά το ανώτατο όριο καταλοίπων της σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 470/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2009, για θέσπιση κοινοτικών διαδικασιών για τον καθορισμό ορίων καταλοίπων των φαρμακολογικά δραστικών ουσιών στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2377/90 του Συμβουλίου και τροποποίηση της οδηγίας 2001/82/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 726/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(2), και ιδίως τα άρθρα 14 και 17,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη που εξέδωσε στις 20 Απριλίου 2021 η μόνιμη επιτροπή κτηνιατρικών φαρμάκων,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 13 και 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(3),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/6 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(4) προβλέπει ότι η διάθεση στην αγορά ενός κτηνιατρικού φαρμάκου στο εσωτερικό της Ένωσης θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο εφόσον αυτό έχει λάβει άδεια και έχουν αποδειχθεί η ποιότητα, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά του, και διαπιστώνει ότι η βελτίωση της πρόσβασης στην πληροφόρηση δίνει στο κοινό την ευκαιρία να εκφράζει τις παρατηρήσεις του και δίνει τη δυνατότητα στις αρχές να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις παρατηρήσεις αυτές·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2019/1381 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(5) προβλέπει ότι θα πρέπει να παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το πώς ελήφθησαν οι αποφάσεις για τη διαχείριση του κινδύνου και σχετικά με τους παράγοντες, εκτός των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης κινδύνου, καθώς και το πώς οι παράγοντες αυτοί σταθμίστηκαν μεταξύ τους, και ότι η ενημέρωση σχετικά με τον κίνδυνο θα πρέπει να συμβάλει στη διεξαγωγή συμμετοχικού και ανοικτού διαλόγου μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η κυριαρχία του δημοσίου συμφέροντος, και η ακρίβεια, η περιεκτικότητα, η διαφάνεια, η συνέπεια και η λογοδοσία λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάλυσης του κινδύνου·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση αξιολόγησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA), της 18ης Φεβρουαρίου 2011, με τίτλο «Imidacloprid, Product-type 18 (Insecticides, Acaricides and Products to control other Arthropods)» [Ιμιδακλοπρίδη, τύπος προϊόντος 18 (εντομοκτόνα, ακαρεοκτόνα και προϊόντα για τον έλεγχο άλλων αρθροπόδων)](6) κατηγοριοποιεί σημαντικά δεδομένα τοξικότητας για υδρόβια και μη στοχευόμενα είδη·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2013/39/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(7) προβλέπει ότι «η ρύπανση των υδάτων και του εδάφους από φαρμακευτικά κατάλοιπα αποτελεί διαφαινόμενο λόγο ανησυχίας. Οι υφιστάμενες μέθοδοι αξιολόγησης και ελέγχου του κινδύνου των φαρμακευτικών προϊόντων για το υδάτινο περιβάλλον ή μέσω του υδάτινου περιβάλλοντος θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τους περιβαλλοντικούς στόχους της Ένωσης. Προκειμένου να λάβει υπόψη της την προαναφερόμενη ανησυχία, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάζει τους κινδύνους περιβαλλοντικών επιπτώσεων των φαρμακευτικών προϊόντων και να προβαίνει σε ανάλυση της καταλληλότητας και της αποτελεσματικότητας του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας μέσω αυτού»·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 283/2013 της Επιτροπής(8) καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για τις δυνητικά βλαβερές επιδράσεις της δραστικής ουσίας, των μεταβολιτών και των προσμείξεών της στην υγεία του ανθρώπου και των ζώων ή στα υπόγεια ύδατα, στο περιβάλλον και σε μη στοχευόμενα είδη (χλωρίδα και πανίδα)·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 284/2013 της Επιτροπής(9) προβλέπει ότι «πρέπει να περιλαμβάνεται κάθε πληροφορία για τις δυνητικά απαράδεκτες επιδράσεις του φυτοπροστατευτικού προϊόντος στο περιβάλλον, στα φυτά και στα φυτικά προϊόντα, καθώς και για τις γνωστές και αναμενόμενες σωρευτικές και συνεργιστικές επιδράσεις»·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την οδηγία 2001/82/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(10), «τα δικαιολογητικά και τα πληροφοριακά στοιχεία που πρέπει να επισυνάπτονται στην αίτηση άδειας κυκλοφορίας πρέπει να καθιστούν έκδηλο ότι η θετική επίδραση της αποτελεσματικότητας υπερισχύει των πιθανών κινδύνων. Σε περίπτωση αρνητικού αποτελέσματος, η αίτηση πρέπει να απορρίπτεται»·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υποβλήθηκε στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων («ο Οργανισμός») αίτηση για τον καθορισμό ανώτατου ορίου καταλοίπων (ΑΟΚ) για την ιμιδακλοπρίδη στα σολομοειδή·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Οργανισμός, με βάση την από 9ης Σεπτεμβρίου 2020 γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων για Κτηνιατρική Χρήση(11), συνέστησε να καθοριστεί ΑΟΚ για την ιμιδακλοπρίδη στα 0,6 mg/kg (600 µg/kg) σε όλα τα ψάρια με πτερύγια, κατά περίπτωση·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Codex Alimentarius δεν έχει καθορίσει ΑΟΚ για υδάτινη χρήση(12)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινή συνεδρίαση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του 2008, σχετικά με τα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων συνέστησε μέγιστη αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη ύψους 0,06 mg/kg από υπολείμματα γεωργικών καλλιεργειών(13)·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων για Κτηνιατρική Χρήση, στην οποία βασίζεται η σύσταση του Οργανισμού, κατέστη διαθέσιμη μόνο σε συνοπτική μορφή και ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, το πλήρες κείμενο θα δημοσιοποιηθεί μόνο μετά την έγκριση του ΑΟΚ·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γνώμη σχετικά με τον καθορισμό ΑΟΚ σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί και να είναι εύκολα προσβάσιμη·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασφάλιση της διαφάνειας της διαδικασίας αξιολόγησης κινδύνου προάγει την κατανόηση από το κοινό, συμβάλλει στην ενίσχυση της νομιμοποίησης του Οργανισμού έναντι των καταναλωτών και του ευρέος κοινού, και αυξάνει την υπευθυνότητα έναντι των πολιτών της Ένωσης σε ένα δημοκρατικό σύστημα(14)·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιμιδακλοπρίδη είναι βιοκτόνος δραστική ουσία της τάξης των νεοκοτινοειδών, που διατέθηκε στο εμπόριο για ευρεία χρήση σε καλλιέργειες και ζώα λόγω της τοξικότητάς της για ευρύ φάσμα επιβλαβών οργανισμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιμιδακλοπρίδη δρα ως ανταγωνιστής των υποδοχέων νικοτινικής ακετυλοχολίνης (nAChR) στο κεντρικό νευρικό σύστημα, διαταράσσοντας με τον τρόπο αυτόν τη μετάδοση των συναπτικών σημάτων και οδηγώντας σε θανατηφόρο υπερδιέγερση των νεύρων και μυών ζώων, σπονδυλωτών και ασπόνδυλων, με αποτέλεσμα τον μη αναστρέψιμο αποκλεισμό των nAChR και εντέλει τον θάνατο και την παράλυση(15)·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/783 της Επιτροπής(16) απαγορεύει τη χρήση της ιμιδακλοπρίδης σε όλες τις υπαίθριες καλλιέργειες, λόγω των δυσμενών επιπτώσεών της στους επικονιαστές·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επικίνδυνες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται βάσει κτηνιατρικής συνταγής για τη θεραπευτική αντιμετώπιση προσβολής από θαλάσσια ψείρα καταλήγουν εντέλει σε υδάτινο περιβάλλον· όχι μόνο έχουν οι επιπτώσεις τους τη δυνατότητα να επηρεάσουν αρνητικά ευαίσθητους μη στοχευόμενους οργανισμούς, αλλά η ελευθέρωση των εν λόγω ενώσεων έχει αναγνωριστεί ως μείζον περιβαλλοντικό πρόβλημα(17) λόγω της υψηλής κινητικότητας της ιμιδακλοπρίδης στο έδαφος και της συνακόλουθης μόλυνσης των υπόγειων και των επιφανειακών υδάτων(18)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ολοένα και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η χρήση της ιμιδακλοπρίδης έχει καταστροφικό αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα, ιδίως των ποταμών και των πλωτών οδών(19), καθώς πλήττει όχι μόνο τα καρκινοειδή(20), τα μαλάκια(21) και μη στοχευόμενα είδη (έντομα), αλλά και οργανισμούς του εδάφους(22), συνεπάγεται δε μείωση των πληθυσμών πτηνών(23)·λαμβάνοντας υπόψη τις αυξανόμενες ανησυχίες όσον αφορά την παραμονή και τη συσσώρευση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και των μεταβολιτών τους στο έδαφος, και το γεγονός ότι μπορούν να οδηγήσουν στην οξίνιση του εδάφους· σημειώνει με ανησυχία ότι η χρήση της ιμιδακλοπρίδης στην Ιαπωνία οδήγησε στη δραματική κατάρρευση των ιχθυαποθεμάτων, τα οποία δεν έχουν ανακάμψει(24)·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει της εναρμονισμένης ταξινόμησης και επισήμανσης που αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(25), η ιμιδακλοπρίδη χαρακτηρίζεται «επιβλαβής σε περίπτωση κατάποσης», «επικίνδυνη για το περιβάλλον» και «πολύ τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς με μακροχρόνιες επιπτώσεις»(26)·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτη σχετικά με την έκθεση των κυπρίνων (Cyprinua carpio L.) στην ιμιδακλοπρίδη διαπίστωσε εκφυλισμό στον εγκέφαλο, στα βράγχια και στα μάτια(27), καθώς και ιστοπαθολογικές μεταβολές (κακώσεις), την ενεργοποίηση βιοδεικτών και την τροποποίηση των επιπέδων γονιδιακής έκφρασης· η εν λόγω μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η έκθεση στην ιμιδακλοπρίδη προκαλεί φλεγμονή και οξειδωτικό στρες·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ενδέχεται να σημειωθεί βιοσυσσώρευση μεταβολιτών νεοκοτινοειδών στον άνθρωπο λόγω της επανειλημμένης πρόσληψης μολυσμένων τροφίμων, δεδομένου ότι μελέτη σε ζώα παρατήρησε βιοσυσσώρευση ιμιδακλοπρίδης κατόπιν έκθεσης σε χαμηλές δόσεις(28)·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες επιστημονικές μελέτες, με δοκιμές σε ζώα, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η ιμιδακλοπρίδη δρα ως τοξική για την αναπαραγωγή ουσία και ενδοκρινικός διαταράκτης και ότι ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά την καρδιά, τα νεφρά, τον θυρεοειδή και τον εγκέφαλο, μπορεί δε να συνεπάγεται νευρολογικά συμπτώματα, μεταξύ άλλων αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατο(29)·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πειραματικά αποδεικτικά στοιχεία, η τοξικότητα της ιμιδακλοπρίδης αυξάνεται ανάλογα όχι μόνο με τη δόση, αλλά και με τον χρόνο έκθεσης («χρονικά σωρευτική τοξικότητα»), συνεπώς θα πρέπει η τοξικότητα της ιμιδακλοπρίδης όχι μόνο να νοείται ως οξεία θανατηφόρος, αλλά και να εξετάζεται σε χρόνιο πλαίσιο(30)·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 283/2013 απαιτεί να εκπονηθούν μελέτες σχετικά με τη μακροπρόθεσμη τοξικότητα·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 προβλέπει ότι πρέπει να εξετάζονται οι γνωστές σωρευτικές και συνεργιστικές επιπτώσεις όταν είναι διαθέσιμες οι μέθοδοι για την αξιολόγηση των επιπτώσεων αυτών·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 284/2013 απαιτεί επί του παρόντος να εκπονηθούν τοξικολογικές μελέτες σχετικά με την έκθεση των χειριστών, των παρισταμένων, των κατοίκων και των εργαζομένων, διάφορες μελέτες μακροπρόθεσμης και χρόνιας τοξικότητας για ζώα, και μελέτες για την τύχη και τη συμπεριφορά στο έδαφος, σε ύδατα και στον αέρα·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν διαθέτουμε γνώσεις σχετικά με τις επιπτώσεις που έχουν στο περιβάλλον πολλές επιμέρους χημικές ουσίες και μείγματα χημικών· δεν έχουν αξιολογηθεί όλες οι χημικές ουσίες, οι δε εκτιμήσεις οικοτοξικότητας εστιάζουν σε ελάχιστα είδη και οικοσυστήματα·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/6 αναγνωρίζει ότι σε μια απόφαση διαχείρισης κινδύνου θα πρέπει να συνυπολογίζονται: «άλλοι συναφείς παράγοντες όπως, μεταξύ άλλων, κοινωνικοί, οικονομικοί, δεοντολογικοί, περιβαλλοντικοί και παράγοντες σχετικοί με την καλή διαβίωση των ζώων, καθώς και η δυνατότητα διενέργειας ελέγχων»·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αντίθεση με τις μελέτες που υποβλήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), οι μελέτες που υποβάλλονται στον Οργανισμό δεν χρειάζεται να δημοσιεύονται· εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη πλήρους πρόσβασης σε επιστημονικές μελέτες, επιστημονικές γνώμες και ανεπεξέργαστα δεδομένα, καθώς και για την έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τη σκοπιμότητα των ελέγχων και της διαχείρισης κινδύνων όσον αφορά τα λύματα που απορρίπτονται σε υδάτινο περιβάλλον·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 470/2009, πρέπει να ορισθούν ανώτατα όρια καταλοίπων σύμφωνα με τις γενικά αναγνωρισμένες αρχές εκτίμησης της ασφάλειας, συνυπολογίζοντας κάθε άλλη επιστημονική εκτίμηση της ασφάλειας της υπό εξέταση ουσίας, που μπορεί να έχει αναληφθεί από διεθνείς οργανισμούς, και δη τον Codex Alimentarius ή, όταν οι εν λόγω ουσίες χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς, από επιστημονικές επιτροπές που έχουν συγκροτηθεί στην Ένωση·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Codex Alimentarius δεν συνιστά την ιμιδακλοπρίδη για χρήση σε υδάτινο περιβάλλον, και ότι ο ECHA επισημαίνει ότι αυτό ισχύει ενδεχομένως επειδή, σύμφωνα με την εναρμονισμένη ταξινόμηση και επισήμανση (ATP01) που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ουσία αυτή είναι πολύ τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς με μακροχρόνιες επιπτώσεις, και είναι επιβλαβής σε περίπτωση κατάποσης(31)·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 37 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/6 προβλέπει ότι άδεια κυκλοφορίας δεν χορηγείται εάν οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία ή την υγεία των ζώων ή για το περιβάλλον δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς· θεωρεί ότι αυτό αιτιολογεί τη μη θέσπιση ΑΟΚ·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τέσσερις σημαντικότερες χώρες παραγωγής σολομού – η Νορβηγία, η Χιλή, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς – δεν είναι κράτη μέλη και, συνεπώς, η Επιτροπή δεν θα είναι σε θέση να διενεργεί κατάλληλους ελέγχους των αρμόδιων αρχών στις εν λόγω χώρες ή να αξιολογεί την επάρκεια των ελέγχων·

1.  εκτιμά ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (EΕ) 2021/621 υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 470/2009·

2.  θεωρεί ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2021/621 δεν συνάδει με το δίκαιο της Ένωσης, καθώς παραβιάζει την ελευθερία της πληροφόρησης και τις θεμελιώδεις αρχές της διαφάνειας, του δημοκρατικού ελέγχου και της λογοδοσίας, δεδομένου ότι η υποκείμενη γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων για Κτηνιατρική Χρήση έχει καταστεί διαθέσιμη μόνο σε συνοπτική μορφή·

3.  καλεί την Επιτροπή να καταργήσει τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/621 και να υποβάλει νέο σχέδιο στην επιτροπή για την προσθήκη της ιμιδακλοπρίδης στον κατάλογο του παραρτήματος IV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 με τις φαρμακολογικά δραστικές ουσίες για τις οποίες δεν μπορούν να καθοριστούν μέγιστα επίπεδα για χρήση σε υδάτινο περιβάλλον·

4.  θεωρεί ότι όλα τα κτηνιατρικά φάρμακα, τα φυτοφάρμακα και τα φαρμακολογικά και χημικά κατάλοιπα θα πρέπει να υποβάλλονται σε συνήθεις δοκιμές και εκτιμήσεις που αξιολογούνται από ομοτίμους, λόγω του κινδύνου πρόκλησης περαιτέρω και μόνιμης βλάβης·

5.  θεωρεί ότι ο Οργανισμός θα πρέπει να δημοσιοποιήσει την πλήρη γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων για Κτηνιατρική Χρήση, η οποία απαρτίζεται από την επιστημονική αξιολόγηση κινδύνου και τις συστάσεις για τη διαχείριση του κινδύνου, καθώς και από τα επιστημονικά στοιχεία στα οποία αυτές βασίζονται· θεωρεί ότι η αξιολόγηση κινδύνου της ιμιδακλοπρίδης είναι ελλιπής όσον αφορά την εξέταση των τιμών οξέων καταληκτικών σημείων και αγνοεί τις καθυστερημένες, σωρευτικές και χρόνιες επιπτώσεις· υπενθυμίζει ότι έρευνα σε υδρόβια ασπόνδυλα αποκάλυψε καθυστερημένη επίπτωση στη θνησιμότητα, και δη σε υδρόβια έντομα, η οποία δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί με συνήθεις δοκιμές οξύτητας, γεγονός που καταδεικνύει ότι η αξιολόγηση του κινδύνου που ενέχουν τα νεονικοτινοειδή ήταν ανεπαρκής όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος(32)·

6.  θεωρεί απαραίτητη την αξιολόγηση των φαρμακολογικά δραστικών ουσιών και την ταξινόμησή τους όσον αφορά τα ΑΟΚ στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, σε συνδυασμό με τους κανόνες που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(33), στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 396/2005, στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(34), και στους κανονισμούς (ΕΕ) 2019/6 και (ΕΕ) 2019/1381·

7.  θεωρεί ότι η οδηγία 2001/82/ΕΚ πρέπει να αναθεωρηθεί επειγόντως όσον αφορά την προστασία της βιοποικιλότητας, του υδάτινου και χερσαίου περιβάλλοντος, λαμβάνοντας υπόψη την καλή διαβίωση των ζώων και τους μη στοχευόμενους οργανισμούς και μικροοργανισμούς·

8.  θεωρεί ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 470/2009 δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη την ανάγκη συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των πολιτών, ώστε να μπορούν να ασκούν πλήρως το δημοκρατικό τους δικαίωμα ελέγχου·

9.  επαναλαμβάνει ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθούν η επιστημονική συνεργασία, ο συντονισμός και η συνεκτικότητα μεταξύ των οργανισμών της Ένωσης που είναι αρμόδιοι στον τομέα αυτόν, δηλαδή του Οργανισμού, της EFSA και του ECHA, από κοινού με εθνικές και διεθνείς οργανώσεις, με την ανάπτυξη κοινού πλαισίου όσον αφορά την αξιολόγηση κινδύνου για τα βιοκτόνα και τα φυτοφαρμακευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται στις τροφικές αλυσίδες, ώστε να αποφευχθούν ασυνέπειες και να περιοριστούν οι πιθανότητες περιβαλλοντικής ζημίας και οικοκτονίας·

10.  καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο του ρόλου της ως διαχειριστή κινδύνου, να εφαρμόζει δεόντως την αρχή της προφύλαξης κατά την αξιολόγηση των διαθέσιμων πληροφοριών, ώστε να ποσοτικοποιείται ο κίνδυνος επιβλαβών επιπτώσεων για το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, την καλή διαβίωση των ζώων και την ανθρώπινη υγεία·

11.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να κοινοποιεί συστηματικά πώς συνυπολογίζονται η αρχή της προφύλαξης και η αρχή της εν επιγνώσει συναίνεσης, καθώς και πώς προκύπτουν τα συμπεράσματα της γνώμης της Επιτροπής Φαρμάκων για Κτηνιατρική Χρήση·

12.  καλεί την Επιτροπή να τηρήσει τη δημοκρατική αρχή της εν επιγνώσει συναίνεσης και να διενεργήσει έλεγχο καταλληλότητας όσον αφορά τη διαδικασία αξιολόγησης κινδύνου για τον καθορισμό ΑΟΚ για κτηνιατρικά φάρμακα σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης· θεωρεί απαραίτητο να υπάρχει πλήρης συνέπεια ως προς τους στόχους που αναφέρονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Μαΐου 2020 με τίτλο «Από το αγρόκτημα στο πιάτο – Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων», και στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030·

13.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αξιολόγηση κινδύνου περιλαμβάνει χρονικά σωρευτικές, επικαιροποιημένες και αξιολογημένες από ομοτίμους οικοτοξικολογικές δοκιμές για μη στοχευόμενα είδη στο έδαφος και σε υδάτινο περιβάλλον, ότι καλύπτει επίσης τα περιβαλλοντικά κατάλοιπα στον αέρα, στο έδαφος και σε ύδατα, μεταξύ άλλων και τις μακροπρόθεσμες, σωρευτικές τοξικές επιπτώσεις, και ότι προσδιορίζει τις ανεξάρτητες, αξιολογημένες από ομοτίμους επιστημονικές μελέτες και επιστημονικές γνώμες που εξετάστηκαν· τονίζει ότι οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι προσβάσιμες στο κοινό·

14.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει, και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν, νομοθετική πρόταση ώστε να διασφαλιστούν η συνέπεια και η συνεκτικότητα ως προς τους κανονισμούς (ΕΕ) 2019/6 και (ΕΕ) 2019/1381 και όλη τη νομοθεσία που αφορά τα τρόφιμα, σε περίπτωση που η αξιολόγηση κινδύνου για τον καθορισμό ΑΟΚ διενεργείται από φορείς εκτός της EFSA· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει επίσης ότι η εν λόγω αξιολόγηση είναι διαφανής και εξυπηρετεί την καλύτερη προστασία της βιοποικιλότητας και των υδάτινων οικοσυστημάτων, των εντόμων, των γαιοσκωλήκων και των μικροοργανισμών του εδάφους·

15.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 131 της 16.4.2021, σ. 120. (2) ΕΕ L 152 της 16.6.2009, σ. 11. (3) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (4) Κανονισμός (EE) 2019/6 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τα κτηνιατρικά φάρμακα και για την κατάργηση της οδηγίας 2001/82/ΕΚ (ΕΕ L 4 της 7.1.2019, σ. 43). (5) Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1381 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα της αξιολόγησης κινδύνου στην αλυσίδα τροφίμων στην ΕΕ και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 178/2002, (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, (ΕΚ) αριθ. 2065/2003, (ΕΚ) αριθ. 1935/2004, (ΕΚ) αριθ. 1331/2008, (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 (ΕΕ) 2015/2283 και της οδηγίας 2001/18/ΕΚ (ΕΕ L 231 της 6.9.2019, σ. 1). (6) https://echa.europa.eu/documents/10162/225b9c58-e24c-6491-cc8d-7d85564f3912 (7) Οδηγία 2013/39/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Αυγούστου 2013, για την τροποποίηση των οδηγιών 2000/60/ΕΚ και 2008/105/ΕΚ όσον αφορά τις ουσίες προτεραιότητας στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 226 της 24.8.2013, σ. 1). (8) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 283/2013 της Επιτροπής, της 1ης Μαρτίου 2013, για τον καθορισμό των απαιτήσεων υποβολής στοιχείων για τις δραστικές ουσίες, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά (ΕΕ L 93 της 3.4.2013, σ. 1). (9) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 284/2013 της Επιτροπής, της 1ης Μαρτίου 2013, για τον καθορισμό των απαιτήσεων υποβολής στοιχείων για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά (ΕΕ L 93 της 3.4.2013, σ. 85). (10) Οδηγία 2001/82/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα κτηνιατρικά φάρμακα (ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 1). (11) https://www.ema.europa.eu/en/documents/mrl-summary/imidacloprid-fin-fish-summary-opinion-cvmp-establishment-maximum-residue-limits_en.pdf (12) http://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/codex-texts/dbs/pestres/pesticide-detail/en/?p_id=206 (13) http://www.fao.org/fileadmin/templates/agphome/documents/Pests_Pesticides/JMPR/JMPRReport08.pdf (14) Βλ. αποφάσεις του Δικαστηρίου στην υπόθεση T-235/15, Pari Pharma GmbH κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, ECLI:EU:T:2018:65· βλέπε επίσης υπόθεση T-718/15, PTC Therapeutics International Ltd κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, ECLI:EU:T:2018:66 και T-729/15, MSD Animal Health Innovation GmbH και Intervet international BV κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, ECLI:EU:T:2018:67. (15) Sánchez-Bayo, F., Tennekes, H.A., ‘Time-Cumulative Toxicity of Neonicotinoids: Experimental Evidence and Implications for Environmental Risk Assessments’, International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020,17(5),1629, IJERPH | Free Full-Text | Time-Cumulative Toxicity of Neonicotinoids: Experimental Evidence and Implications for Environmental Risk Assessments (mdpi.com). (16) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/783 της Επιτροπής, της 29ης Μαΐου 2018, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά τους όρους έγκρισης της δραστικής ουσίας imidacloprid (ιμιδακλοπρίδη) (ΕΕ L 132 της 30.5.2018, σ. 31). (17) Burridge, L., Weis, J.S., Cabello, F., Pizarro, J., Bostick, K., ‘Chemical use in salmon aquaculture: A review of current practices and possible environmental effects’, Aquaculture, 2010, τόμος 306, 1-4, σ. 7-23, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0044848610003297. (18) Sánchez-Bayo, F., Tennekes, H.A., ‘Time-Cumulative Toxicity of Neonicotinoids: Experimental Evidence and Implications for Environmental Risk Assessments’, International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020,17(5),1629, https://www.mdpi.com/1660-4601/17/5/1629. (19) Butcherine, P., Kelaher, B.P., Taylor, M.D., Barkla, B.J., Benkendorff, K,’Impact of imidacloprid on the nutritional quality of adult black tiger shrimp (Penaeus monodon)’, Ecotoxicology and Environmental Safety, 2020, τόμος 198, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0147651320305212?via%3Dihub. (20) Butcherine, P., Kelaher, B.P., Taylor, M.D., Barkla, B.J., Benkendorff, K,’Impact of imidacloprid on the nutritional quality of adult black tiger shrimp (Penaeus monodon)’, Ecotoxicology and Environmental Safety, 2020, τόμος 198, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0147651320305212?via%3Dihub. (21) Ewere, E.E., Reichelt-Brushett, A., Benkendorff, K., ‘The neonicotinoid insecticide imidacloprid, but not salinity, impacts the immune system of Sydney rock oyster, Saccostrea glomerata’, Science of the Total Environment, 2020, τόμος 742, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0048969720340602. (22) de Lima e Silva, C., Brennan, N., Brouwer, J.M., Commandeur, D., Verweij, R.A., van Gestel, C.A.M., ‘Comparative toxicity of imidacloprid and thiacloprid to different species of soil invertebrates’ Ecotoxicology, 2017, 26, σ. 555–564, https://doi.org/10.1007/s10646-017-1790-7. (23) https://www.eea.europa.eu/publications/soer-2020 (24) https://www.nationalgeographic.com/animals/article/neonicotinoid-insecticides-cause-fish-declines-japan (25) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006 (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1). (26) Έκθεση αξιολόγησης του ECHA, «Imidacloprid, Product-type 18 (Insecticides, Acaracides and Products to control other Arthropods)» [Ιμιδακλοπρίδη, τύπος προϊόντος 18 (εντομοκτόνα, ακαρεοκτόνα και προϊόντα για τον έλεγχο άλλων αρθροπόδων)], https://echa.europa.eu/documents/10162/225b9c58-e24c-6491-cc8d-7d85564f3912. (27) Tyor, A.K., Harkrishan, Bhardwaj, J.K., Saraf, P., ‘Effect of Imidacloprid on Histopathological Alterations of Brain, Gills and Eyes in hatchling carp (Cyprinus carpio L.)’ , Toxicology International, 2020, 27, σ. 70-78. (28) Kavvalakis, M.P., Tzatzarakis, M.N.,Theodoropoulou, E.P., Barbounis, E.G., Tsakalof, A.K., Tsatsakis, A.M., ‘Development and application of LC-APCI-MS method for biomonitoring of animal and human exposure to imidacloprid’, Chemosphere 2013, τόμος 93, 10, σ. 2612-2620, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S004565351301357X. (29) Katić, A., Karačonji, I.B., ‘Imidacloprid as reproductive toxicant and endocrine disruptor: Investigations in laboratory animals’, Archives of Industrial Hygiene and Toxicology, 2018, 69(2), https://www.researchgate.net/publication/326247351_Imidacloprid_as_reproductive_toxicant_and_endocrine_disruptor_Investigations_in_laboratory_animals. (30) Sánchez-Bayo, F., Tennekes, H.A., ‘Time-Cumulative Toxicity of Neonicotinoids: Experimental Evidence and Implications for Environmental Risk Assessments’, International Journal of Environmental Research and Public Health, 2020, 17(5),1629. https://www.mdpi.com/1660-4601/17/5/1629. (31) https://echa.europa.eu/substance-information/-/substanceinfo/100.102.643 (32) Sánchez-Bayo F., Tennekes, H.A., ‘Time-Cumulative Toxicity of Neonicotinoids: Experimental Evidence and Implications for Environmental Risk Assessments’, International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020,17(5),1629, https://www.mdpi.com/1660-4601/17/5/1629. (33) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1). (34) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (ΕΕ L 264 της 25.9.2006, σ. 13).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/745 της Επιτροπής, της 6ης Μαΐου 2021, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών θειικό αργιλιοαμμώνιο, πυριτικό αργίλιο, beflubutamid, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, ανθρακικό ασβέστιο, καπτάν, διοξείδιο του άνθρακα, cymoxanil, dimethomorph, ethephon, εκχύλισμα τεϊόδεντρου, famoxadone, υπολείμματα απόσταξης λίπους, λιπαρά οξέα C7 έως C20, flumioxazine, fluoxastrobin, flurochloridone, φολπέτ, φορμετανάτη, γιββερελλικό οξύ, γιβερελίνες, heptamaloxyloglucan, υδρολυμένες πρωτεΐνες, θειικός σίδηρος, metazachlor, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phemmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, φυτικά έλαια/κραμβέλαιο, όξινο ανθρακικό κάλιο, propamocarb, prothioconazole, χαλαζιακή άμμος, ιχθυέλαιο, απωθητικά (λόγω οσμής) ζωικής ή φυτικής προέλευσης/λίπος προβάτου, S-metolachlor, φερομόνες λεπιδοπτέρων ευθείας αλύσου, tebuconazole και ουρία (2021/2706(RSP))

P9_TA(2021)0285 B9-0312/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/745 της Επιτροπής, της 6ης Μαΐου 2021, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών θειικό αργιλιοαμμώνιο, πυριτικό αργίλιο, beflubutamid, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, ανθρακικό ασβέστιο, καπτάν, διοξείδιο του άνθρακα, cymoxanil, dimethomorph, ethephon, εκχύλισμα τεϊόδεντρου, famoxadone, υπολείμματα απόσταξης λίπους, λιπαρά οξέα C7 έως C20, flumioxazine, fluoxastrobin, flurochloridone, φολπέτ, φορμετανάτη, γιββερελλικό οξύ, γιβερελίνες, heptamaloxyloglucan, υδρολυμένες πρωτεΐνες, θειικός σίδηρος, metazachlor, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phemmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, φυτικά έλαια/κραμβέλαιο, όξινο ανθρακικό κάλιο, propamocarb, prothioconazole, χαλαζιακή άμμος, ιχθυέλαιο, απωθητικά (λόγω οσμής) ζωικής ή φυτικής προέλευσης/λίπος προβάτου, S-metolachlor, φερομόνες λεπιδοπτέρων ευθείας αλύσου, tebuconazole και ουρία(1),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ(2) του Συμβουλίου, και ιδίως το άρθρο 17 πρώτο εδάφιο και το άρθρο 21,

–  έχοντας υπόψη τη γνώμη που εξέδωσε, την 30ή Μαρτίου 2021, η μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

–  έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/408 της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2015, για την εφαρμογή του άρθρου 80 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και τον καθορισμό καταλόγου υποψηφίων προς υποκατάσταση(3),

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή(4),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Σεπτεμβρίου 2018, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα(5),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η flumioxazine καταχωρίστηκε στο παράρτημα I της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ(6) του Συμβουλίου στις 1 Ιανουαρίου 2003 με την οδηγία 2002/81/ΕΚ(7) της Επιτροπής και θεωρήθηκε ότι εγκρίθηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια διαδικασία για την ανανέωση της έγκρισης της ουσίας flumioxazine βάσει του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 844/2012(8) της Επιτροπής βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2010(9), και ότι η σχετική αίτηση υποβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1141/2010(10) της Επιτροπής στις 29 Φεβρουαρίου 2012·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος έγκρισης της δραστικής ουσίας flumioxazine έχει ήδη παραταθεί κατά πέντε έτη με την οδηγία 2010/77/ΕΕ της Επιτροπής(11) και, στη συνέχεια, κατά ένα έτος ετησίως από το 2015 με τους εκτελεστικούς κανονισμούς της Επιτροπής (ΕΕ) 2015/1885(12), (ΕΕ) 2016/549(13), (ΕΕ) 2017/841(14), (ΕΕ) 2018/917(15), (ΕΕ) 2019/707(16) και (ΕΕ) 2020/869(17) και τώρα εκ νέου κατά ένα έτος με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/745, με τον οποίο παρατείνεται η περίοδος έγκρισης έως τις 30 Ιουνίου 2022·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεν εξήγησε στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/745 τους λόγους για την παράταση, δηλώνοντας απλώς ότι: «Επειδή η αξιολόγηση των εν λόγω ουσιών έχει καθυστερήσει για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση των αιτούντων, οι εγκρίσεις αυτών των δραστικών ουσιών ενδέχεται να λήξουν προτού ληφθεί απόφαση σχετικά με την ανανέωσή τους»·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 είναι η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας τόσο της υγείας των ανθρώπων και των ζώων όσο και του περιβάλλοντος, και ταυτόχρονα η εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων, των βρεφών και των παιδιών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να εφαρμόζεται η αρχή της προφύλαξης, και ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 προβλέπει ότι τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα θα πρέπει να περιέχουν ουσίες μόνον όταν έχει αποδειχθεί ότι αυτές ωφελούν σαφώς τη φυτική παραγωγή και δεν αναμένεται να έχουν επιβλαβείς συνέπειες στην υγεία των ανθρώπων ή των ζώων ή να έχουν μη αποδεκτές επιδράσεις στο περιβάλλον·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 προβλέπει ότι, για λόγους ασφάλειας, η περίοδος της έγκρισης των δραστικών ουσιών θα πρέπει να περιορίζεται χρονικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος της έγκρισης θα πρέπει να είναι ανάλογη με τυχόν εγγενείς κινδύνους της χρήσης των ουσιών αυτών, αλλά ότι στην περίπτωση της flumioxazine είναι σαφές ότι δεν υφίσταται τέτοια αναλογικότητα·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στα 18 έτη από την έγκρισή της ως δραστικής ουσίας, η flumioxazine έχει ταυτοποιηθεί και ταξινομηθεί ως τοξική για την αναπαραγωγή ουσία κατηγορίας 1Β και ως πιθανός ενδοκρινικός διαταράκτης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα και την ευθύνη να ενεργούν σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, όταν έχει εντοπιστεί ο κίνδυνος επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία αλλά εξακολουθεί να υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα, με τη θέσπιση μέτρων διαχείρισης των κινδύνων που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικότερα, το άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να επανεξετάσει την έγκριση μιας δραστικής ουσίας ανά πάσα στιγμή, ιδίως όταν, βάσει νέων επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων, θεωρεί ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η ουσία δεν πληροί πλέον τα κριτήρια έγκρισης που προβλέπονται στο άρθρο 4 του εν λόγω κανονισμού, και ότι η επανεξέταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε απόσυρση ή τροποποίηση της έγκρισης της ουσίας·

Τοξικές για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β και ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(18), η flumioxazine ταξινομείται ως τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β, πολύ τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς και πολύ τοξική για τους υδρόβιους οργανισμούς με μακροχρόνιες επιπτώσεις·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) κατέληξε ήδη το 2014, και στη συνέχεια το 2017 και το 2018, ότι υπήρχαν κρίσιμοι τομείς ανησυχίας δεδομένου ότι η flumioxazine έχει ταξινομηθεί με αναπαραγωγική τοξικότητα κατηγορίας 1B, και επίσης ότι η δυνητική πρόκληση ενδοκρινικών διαταραχών από την flumioxazine ήταν ζήτημα που δεν μπορούσε να οριστικοποιηθεί και αποτελούσε καίριο σημείο ανησυχίας·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 η flumioxazine συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο «υποψηφίων για υποκατάσταση ουσιών» με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/408, λόγω του ότι είναι ή πρόκειται να ταξινομηθεί, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, ως τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Α ή 1Β·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το σημείο 3.6.4 του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, δραστικές ουσίες δεν μπορούν να επιτρέπονται όταν ταξινομούνται ως τοξικές για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β, εκτός από τις περιπτώσεις όπου, βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, μια δραστική ουσία είναι απαραίτητη για τον έλεγχο σοβαρού κινδύνου για την υγεία των φυτών, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων μη χημικών μεθόδων, περίπτωση κατά την οποία πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνονται μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου ώστε να διασφαλίζεται η ελαχιστοποίηση της έκθεσης του ανθρώπου και του περιβάλλοντος στην ουσία·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 1η Φεβρουαρίου 2018, το κράτος μέλος-εισηγητής, υπό το φως νέων επιστημονικών δεδομένων, υπέβαλε στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) πρόταση εναρμονισμένης ταξινόμησης και επισήμανσης της flumioxazine σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 15 Μαρτίου 2019, η επιτροπή αξιολόγησης κινδύνων (RAC) του ECHA εξέδωσε γνώμη που τροποποιεί την ταξινόμηση της flumioxazine από τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1B σε τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 2· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε αναταξινόμηση της flumioxazine στο παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι τότε, η flumioxazine παραμένει ταξινομημένη ως τοξική για την αναπαραγωγή κατηγορίας 1Β·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το σημείο 3.6.5 του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, δεν είναι δυνατόν να επιτραπεί δραστική ουσία όταν θεωρείται ότι έχει ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής που μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, εκτός εάν η έκθεση των ανθρώπων στην εν λόγω δραστική ουσία, το αντιφυτοτοξικό ή το συνεργιστικό σε φυτοπροστατευτικό προϊόν είναι αμελητέα υπό ρεαλιστικές προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, δηλαδή όταν το προϊόν χρησιμοποιείται σε κλειστά συστήματα ή υπό άλλες συνθήκες που αποκλείουν την επαφή με ανθρώπους και όταν τα κατάλοιπα της εν λόγω δραστικής ουσίας σε τρόφιμα και ζωοτροφές δεν υπερβαίνουν την προκαθορισμένη τιμή σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(19)·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2014 υπάρχουν υπόνοιες ότι η flumioxazine έχει ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής(20)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κριτήρια για τον προσδιορισμό του κατά πόσον μια ουσία είναι ενδοκρινικός διαταράκτης στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/605(21) της Επιτροπής, εφαρμόζονται από τις 20 Οκτωβρίου 2018(22)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το αντίστοιχο έγγραφο καθοδήγησης εκδόθηκε στις 5 Ιουνίου 2018(23)· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι η Επιτροπή ανέθεσε στην EFSA να εκτιμήσει το δυναμικό ενδοκρινικής διαταραχής της flumioxazine σύμφωνα με τα νέα κριτήρια μόλις στις 4 Δεκεμβρίου 2019·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA δημοσίευσε,τον Σεπτέμβριο του 2020, την επικαιροποιημένη επανεξέταση από ομοτίμους της αξιολόγησης του κινδύνου από φυτοπροστατευτικά προϊόντα όσον αφορά τη δραστική ουσία flumioxazine(24), στην οποία δεν ήταν σε θέση να αποκλείσει ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής, καθώς εντοπίστηκαν αρκετά κενά δεδομένων, μεταξύ άλλων όσον αφορά άλλες πτυχές ασφάλειας, που οδήγησαν σε κρίσιμους τομείς ανησυχίας·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, ειδικότερα, η EFSA εντόπισε στον τομέα της τοξικολογίας των θηλαστικών διάφορα κενά δεδομένων, ζητήματα που δεν κατέστη δυνατόν να οριστικοποιηθούν και κρίσιμο τομέα ανησυχίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EFSA εντόπισε επίσης κενά δεδομένων στον τομέα των καταλοίπων και της ασφάλειας των καταναλωτών, ότι η EFSA δεν ήταν σε θέση να οριστικοποιήσει την αξιολόγηση της έκθεσης για τα υπόγεια ύδατα λόγω κενών στα δεδομένα, και ότι η αξιολόγηση των ιδιοτήτων ενδοκρινικής διαταραχής της flumioxazine για τον άνθρωπο και τους μη στοχευόμενους οργανισμούς δεν μπόρεσε να οριστικοποιηθεί λόγω των ελλιπών συνόλων δεδομένων, γεγονός που σημαίνει ότι η EFSA δεν ήταν σε θέση να καταλήξει σε συμπέρασμα σχετικά με το κατά πόσον πληρούνται τα κριτήρια για την ενδοκρινική διαταραχή τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τους μη στοχευόμενους οργανισμούς μέσω των στοιχείων του EATS όπως ορίζονται στο σημείο 3.6.5 και στο σημείο 3.8.2 του παραρτήματος ΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/605·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η flumioxazine έχει υψηλό κίνδυνο βιοσυγκέντρωσης, είναι εξαιρετικά τοξική για φύκη και υδρόβια φυτά και μετρίως τοξική για τους γαιοσκώληκες, τις μέλισσες, τα ψάρια και τα υδρόβια ασπόνδυλα·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαράδεκτο να εξακολουθεί να επιτρέπεται στην Ένωση η χρήση ουσίας που επί του παρόντος πληροί τα κριτήρια αποκλεισμού για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες ή/και τοξικές για την αναπαραγωγή και που δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να πληροί τα κριτήρια αποκλεισμού για ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής, κριτήρια που έχουν θεσπιστεί για την προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτούντες μπορούν να παρέχουν ελλιπή δεδομένα και να ζητούν περισσότερες παρεκκλίσεις και ειδικούς όρους, προκειμένου να παρατείνουν εσκεμμένα τη διαδικασία επαναξιολόγησης, με σκοπό να εκμεταλλευτούν το αυτόματο σύστημα που έχει ενσωματωθεί στις μεθόδους εργασίας της Επιτροπής, το οποίο παρατείνει αμέσως τις περιόδους έγκρισης των δραστικών ουσιών όταν δεν έχει ολοκληρωθεί η επαναξιολόγηση του κινδύνου, πράγμα που δημιουργεί απαράδεκτους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής συνεχίζεται η έκθεση στην επικίνδυνη ουσία·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την αρχική πρόταση για μη ανανέωση της έγκρισης από την Επιτροπή το 2014, με βάση το γεγονός ότι η flumioxazine πληρούσε τα κριτήρια αποκλεισμού για τις τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες κατηγορίας 1Β, ο αιτών ζήτησε παρέκκλιση από την εφαρμογή αυτών των κριτηρίων αποκλεισμού· ωστόσο, η εν λόγω παρέκκλιση απαιτούσε την ανάπτυξη των σχετικών μεθοδολογιών αξιολόγησης, οι οποίες δεν υπήρχαν ακόμη, παρά το γεγονός ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 είχε ήδη τεθεί σε ισχύ πριν τρία έτη, με αποτέλεσμα η διαδικασία μη ανανέωσης να παραμείνει στάσιμη επί σειρά ετών·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, το Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή και τα κράτη μέλη «να διασφαλίσουν ότι η διαδικαστική παράταση της περιόδου έγκρισης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού, δεν θα χρησιμοποιείται για δραστικές ουσίες που είναι μεταλλαξιογόνες, καρκινογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή, και ως εκ τούτου ανήκουν στην κατηγορία 1Α ή 1Β, ή δραστικές ουσίες που έχουν ιδιότητες ενδοκρινικής διαταραχής και είναι επιζήμιες για τον άνθρωπο ή τα ζώα, όπως είναι επί του παρόντος η φλουμιοξαζίνη, η θειακλοπρίδη, η χλωροτολουρόνη και η διμοξυστροβίνη»·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει ήδη αντιταχθεί σε δύο προηγούμενες παρατάσεις της περιόδου έγκρισης της flumioxazine στα ψήφισματά του της 10ης Οκτωβρίου 2019(25) και της 10ης Ιουλίου 2020(26), και ότι η Επιτροπή δεν έχει δώσει πειστική απάντηση στα εν λόγω ψηφίσματα και δεν έχει επίσης αποδείξει επαρκώς ότι μια ακόμη παράταση δεν θα υπερέβαινε τις εκτελεστικές της αρμοδιότητες·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την προηγούμενη παράταση, το 2020, των περιόδων έγκρισης 26 δραστικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένης της flumioxazine, σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2020/869, οι εγκρίσεις μόνο τεσσάρων από τις 26 ουσίες που καλύπτει ο εν λόγω εκτελεστικός κανονισμός είτε ανανεώθηκαν είτε δεν ανανεώθηκαν, ενώ, σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/745, οι περίοδοι έγκρισης 44 δραστικών ουσιών παρατάθηκαν, πολλές από τις οποίες για τρίτη ή τέταρτη φορά·

1.  εκτιμά ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (EΕ) 2021/745 υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

2.  εκτιμά ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (EΕ) 2021/745 της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνος προς το δίκαιο της Ένωσης καθότι δεν σέβεται την αρχή της προφύλαξης·

3.  καταγγέλλει απερίφραστα τις σοβαρές καθυστερήσεις στη διαδικασία επαναδειοδότησης και τον εντοπισμό ενδοκρινικών διαταρακτών·

4.  εκτιμά ότι η απόφαση για την παράταση της περιόδου έγκρισης της flumioxazine εκ νέου δεν είναι σύμφωνη με τα κριτήρια ασφάλειας που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 και δεν βασίζεται ούτε σε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η εν λόγω ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια, ούτε σε αποδεδειγμένη επείγουσα ανάγκη για την εν λόγω ουσία στον τομέα της παραγωγής τροφίμων στην Ένωση·

5.  καλεί την Επιτροπή να καταργήσει τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/745 και να υποβάλει νέο σχέδιο στην επιτροπή που θα λαμβάνει υπόψη τα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με τις επιβλαβείς ιδιότητες όλων των σχετικών ουσιών, ιδίως εκείνων που αφορούν την flumioxazine·

6.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για τη μη ανανέωση της flumioxazine κατά την προσεχή συνεδρίαση της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών·

7.  καλεί την Επιτροπή να κοινοποιήσει στο Κοινοβούλιο τους ειδικούς λόγους για τους οποίους η αξιολόγηση των ουσιών έχει καθυστερήσει για λόγους που εκφεύγουν του ελέγχου των αιτούντων, ποια συγκεκριμένα τελικά σημεία βρίσκονται ακόμη υπό αξιολόγηση και γιατί η διενέργεια της εν λόγω αξιολόγησης διαρκεί τόσο πολύ·

8.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποβάλλει σχέδια εκτελεστικών κανονισμών για την παράταση των περιόδων έγκρισης μόνο για ουσίες για τις οποίες η τρέχουσα κατάσταση της επιστήμης δεν αναμένεται να οδηγήσει σε πρόταση της Επιτροπής για μη ανανέωση της έγκρισης της εκάστοτε δραστικής ουσίας·

9.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αποσύρει τις εγκρίσεις για ουσίες για τις οποίες υπάρχουν αποδείξεις ή εύλογες αμφιβολίες ότι δεν θα πληρούν τα κριτήρια ασφάλειας που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009·

10.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ορθή και έγκαιρη επαναξιολόγηση των εγκρίσεων των δραστικών ουσιών για τις οποίες είναι τα κράτη μέλη που παρέχουν στοιχεία, και να διασφαλίσουν ότι οι τρέχουσες καθυστερήσεις θα επιλυθούν αποτελεσματικά το συντομότερο δυνατόν·

11.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 160 της 7.5.2021, σ. 89. (2) ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1. (3) ΕΕ L 67 της 12.3.2015, σ. 18. (4) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13. (5) ΕΕ C 433 της 23.12.2019, σ. 183. (6) Οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1991, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1). (7) Οδηγία 2002/81/ΕΚ της Επιτροπής, της 10ης Οκτωβρίου 2002, για τροποποίηση της οδηγίας 91/414/EOK του Συμβουλίου ώστε να καταχωρηθεί η flumioxazine ως δραστική ουσία (ΕΕ L 276 της 12.10.2002, σ. 28). (8) Εκτελεστικός κανονισμός (EE) αριθ. 844/2012 της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2012, για τον καθορισμό των διατάξεων που απαιτούνται για την εφαρμογή της διαδικασίας ανανέωσης της έγκρισης δραστικών ουσιών, που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά (ΕΕ L 252 της 19.9.2012, σ. 26 ). (9) Οδηγία 2010/77/ΕΕ της Επιτροπής, της 10ης Νοεμβρίου 2010, για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη λήξη της ημερομηνίας για την καταχώριση ορισμένων δραστικών ουσιών στο παράρτημα I (ΕΕ L 293 της 11.11.2010, σ. 48). (10) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1141/2010 της Επιτροπής, της 7ης Δεκεμβρίου 2010, για τη θέσπιση της διαδικασίας ανανέωσης της καταχώρισης μιας δεύτερης ομάδας δραστικών ουσιών στο παράρτημα I της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου και για την κατάρτιση του καταλόγου των ουσιών αυτών (ΕΕ L 322 της 8.12.2010, σ. 10). (11) Οδηγία 2010/77/ΕΕ της Επιτροπής, της 10ης Νοεμβρίου 2010, για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη λήξη της ημερομηνίας για την καταχώριση ορισμένων δραστικών ουσιών στο παράρτημα Ι (ΕΕ L 293 της 11.11.2010, σ. 48). (12) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2015/1885 της Επιτροπής, της 20ής Οκτωβρίου 2015, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών 2,4-D, Acibenzolar-s-methyl, Amitrole, Bentazone, Cyhalofop butyl, Diquat, Esfenvalerate, Famoxadone, Flumioxazine, DPX KE 459 (flupyrsulfuron-methyl), Glyphosate, Iprovalicarb, Isoproturon, Lambda-Cyhalothrin, Metalaxyl-M, Metsulfuron methyl, Picolinafen, Prosulfuron, Pymetrozine, Pyraflufen-ethyl, Thiabendazole, Thifensulfuron-methyl και Triasulfuron (ΕΕ L 276 της 21.10.2015, σ. 48). (13) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/549 της Επιτροπής, της 8ης Απριλίου 2016, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών bentazone, cyhalofop butyl, diquat, famoxadone, flumioxazine, DPX KE 459 (flupyrsulfuron-methyl), metalaxyl-M, picolinafen, prosulfuron, pymetrozine, thiabendazole (θειαβενδαζόλιο) και thifensulfuron-methyl (ΕΕ L 95 της 9.4.2016, σ. 4). (14) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/841 της Επιτροπής, της 17ης Μαΐου 2017, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών alpha-cypermethrin, Ampelomyces quisqualis στέλεχος: aq 10, benalaxyl, bentazone, bifenazate, bromoxynil, carfentrazone ethyl, chlorpropham, cyazofamid, desmedipham, diquat, DPX KE 459 (flupyrsulfuron-methyl), etoxazole, famoxadone, fenamidone, flumioxazine, foramsulfuron, Gliocladium catenulatum στέλεχος: j1446, imazamox, imazosulfuron, isoxaflutole, laminarin, metalaxyl-m, methoxyfenozide, milbemectin, oxasulfuron, pendimethalin, phenmedipham, pymetrozine, s-metolachlor και trifloxystrobin (ΕΕ L 125 της 18.5.2017, σ. 12 ). (15) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/917 της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 2018, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών α-cypermethrin, beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, carvone, chlorpropham, cyazofamid, desmedipham, dimethoate, dimethomorph, diquat, ethephon, ethoprophos, etoxazole, famoxadone, fenamidone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, foramsulfuron, φορμετανάτη, Gliocladium catenulatum στέλεχος: J1446, isoxaflutole, metalaxyl-m, μεθειοκάρβη, methoxyfenozide, metribuzin, milbemectin, oxasulfuron, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole, pymetrozine και s-metolachlor (ΕΕ L 163 της 28.6.2018, σ. 13). (16) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2019/707 της Επιτροπής, της 7ης Μαΐου 2019, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών α-cypermethrin, beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, cyazofamid, desmedipham, dimethoate, dimethomorph, diuron, ethephon, etoxazole, famoxadone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, foramsulfuron, φορμετανάτη, metalaxyl-m, μεθειοκάρβη, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole, s-metolachlor και tebuconazole (ΕΕ L 120 της 8.5.2019, σ. 16). (17) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2020/869 της Επιτροπής της 24ης Ιουνίου 2020 για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, cyazofamid, dimethomorph, ethephon, etoxazole, famoxadone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, φορμετανάτη, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole και S-metolachlor (ΕΕ L 201 της 25.6.2020, σ. 7). (18) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006 (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1). (19) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23 Φεβρουαρίου 2005, για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα η πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 70 της 16.3.2005, σ. 1). (20) Συμπεράσματα της EFSA σχετικά με την επανεξέταση από ομοτίμους φυτοφαρμάκων, «Conclusion on the peer review of the pesticide risk assessment of the active substance flumioxazin», EFSA Journal 2014· 12 (6): 3736, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/3736 (21) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/605 της Επιτροπής, της 19ης Απριλίου 2018, για την τροποποίηση του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 με τον καθορισμό επιστημονικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό των ιδιοτήτων ενδοκρινικής διαταραχής (ΕΕ L 101 της 20.4.2018, σ. 33). (22) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/605 της Επιτροπής, της 19ης Απριλίου 2018, για την τροποποίηση του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 με τον καθορισμό επιστημονικών κριτηρίων για τον προσδιορισμό των ιδιοτήτων ενδοκρινικής διαταραχής (ΕΕ L 101 της 20.4.2018, σ. 33). (23) Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων (ECHA) και Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) με την υποστήριξη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (ΚΚΕρ), «Guidance for the identification of endocrine disruptors in the context of Regulations (EU) No 528/2012 and (EC) No 1107/2009», EFSA Journal 2018;16(6):5311, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5311 (24) Συμπεράσματα της EFSA σχετικά με την επανεξέταση από ομοτίμους φυτοφαρμάκων, «Updated peer review of the pesticide risk assessment of the active substance flumioxazin», EFSA Journal 2020;18(9):6246, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/6246 (25) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/707 της Επιτροπής, της 7ης Μαΐου 2019, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης ων δραστικών ουσιών α-cypermethrin, beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, cyazofamid, desmedipham, dimethoate, dimethomorph, diuron, ethephon, etoxazole, famoxadone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, foramsulfuron, φορμετανάτη, metalaxyl-m, μεθειοκάρβη, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole, s-metolachlor και tebuconazole (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0026). (26) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουλίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής που τροποποιεί τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 540/2011 όσον αφορά την παράταση των περιόδων έγκρισης των δραστικών ουσιών beflubutamid, benalaxyl, benthiavalicarb, bifenazate, boscalid, bromoxynil, καπτάν, cyazofamid, dimethomorph, ethephon, etoxazole, famoxadone, fenamiphos, flumioxazine, fluoxastrobin, φολπέτ, φορμετανάτη, metribuzin, milbemectin, Paecilomyces lilacinus στέλεχος 251, phenmedipham, phosmet, pirimiphos-methyl, propamocarb, prothioconazole and S-metolachlor (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0197).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική κυβερνοασφάλειας της ΕΕ για την ψηφιακή δεκαετία (2021/2568(RSP))

P9_TA(2021)0286 B9-0305/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, με τίτλο «Η στρατηγική κυβερνοασφάλειας της ΕΕ για την ψηφιακή δεκαετία» (JOIN(2020)0018),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο κυβερνοασφάλειας σε ολόκληρη την Ένωση και για την κατάργηση της οδηγίας (ΕΕ) 2016/1148 (COM(2020)0823),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 24ης Σεπτεμβρίου 2020, για την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα του χρηματοοικονομικού τομέα και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009, (ΕΕ) αριθ. 648/2012, (ΕΕ) αριθ. 600/2014 και (ΕΕ) αριθ. 909/2014 (COM(2020)0595),

–  έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 12ης Σεπτεμβρίου 2018, για την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη σύσταση του ευρωπαϊκού βιομηχανικού, τεχνολογικού και ερευνητικού κέντρου ικανοτήτων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και του δικτύου εθνικών κέντρων συντονισμού (COM(2018)0630),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης» (COM(2020)0067),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EΕ) 2019/881 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, σχετικά με τον ENISA («Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κυβερνοασφάλεια») και με την πιστοποίηση της κυβερνοασφάλειας στον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 526/2013 (πράξη για την κυβερνοασφάλεια)(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/53/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, σχετικά με την εναρμόνιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τη διαθεσιμότητα ραδιοεξοπλισμού στην αγορά και την κατάργηση της οδηγίας 1999/5/ΕΚ(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/1972 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών(3),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1290/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση των κανόνων συμμετοχής και διάδοσης του «Ορίζων 2020 – Πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και καινοτομίας (2014-2020)» και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1906/2006(4),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 για τη θέσπιση του προγράμματος-πλαισίου «Ορίζων 2020» για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1982/2006/ΕΚ(5),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/694 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος Ψηφιακή Ευρώπη και την κατάργηση της απόφασης (ΕΕ) 2015/2240(6),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 2010 περί πλαισίου ανάπτυξης των Συστημάτων Ευφυών Μεταφορών στον τομέα των οδικών μεταφορών και των διεπαφών με άλλους τρόπους μεταφοράς(7),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Βουδαπέστης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, της 23ης Νοεμβρίου 2001 (ETS αριθ. 185),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ(8),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα(9),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2021 σχετικά με τη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης: άρση των φραγμών στη λειτουργία της ψηφιακής ενιαίας αγοράς και βελτίωση της χρήσης της TN για τους Ευρωπαίους καταναλωτές(10),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων: η συμμετοχή των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία(11),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2019 σχετικά με τις απειλές κατά της ασφάλειας που συνδέονται με την αυξανόμενη τεχνολογική παρουσία της Κίνας στην ΕΕ και την ενδεχόμενη ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ για τη μείωσή τους(12),

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για την ψηφιακή δεκαετία (O-000037/2021 – B9‑0024/2021),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί βασική στρατηγική προτεραιότητα της Ένωσης η οποία συνδέεται αναπόφευκτα με μεγαλύτερη έκθεση σε κυβερνοαπειλές·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδεδεμένες συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των μηχανών, των αισθητήρων, των βιομηχανικών εξαρτημάτων και των δικτύων που αποτελούν το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT), εξακολουθούν να αυξάνονται, ενώ έως το 2024 αναμένεται να συνδεθούν με το διαδίκτυο των πραγμάτων παγκοσμίως 22,3 δισεκατομμύρια συσκευές, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα να επιταθεί η έκθεση σε κυβερνοεπιθέσεις·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τεχνολογική πρόοδος – όπως η κβαντική υπολογιστική – και οι ασυμμετρίες ως προς την πρόσβαση σε αυτή θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση το τοπίο της κυβερνοασφάλειας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 αποκάλυψε περαιτέρω τα τρωτά σημεία ορισμένων κρίσιμων τομέων στον κυβερνοχώρο, ιδίως στην υγειονομική περίθαλψη, και ότι τα σχετικά μέτρα τηλεργασίας και κοινωνικής απόστασης επέτειναν την εξάρτησή μας από τις ψηφιακές τεχνολογίες και τη συνδεσιμότητα, ενώ οι κυβερνοεπιθέσεις και το κυβερνοέγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της κατασκοπείας και της δολιοφθοράς, καθώς και η είσοδος σε συστήματα, δομές και δίκτυα ΤΠΕ και η χειραγώγησή τους μέσω της κακόβουλης και παράνομης εγκατάστασης, αυξάνονται σε αριθμό και πολυπλοκότητα παντού στην Ευρώπη·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των κυβερνοεπιθέσεων αυξάνεται σημαντικά, όπως φαίνεται από την πρόσφατη σειρά κακόβουλων και οργανωμένων κυβερνοεπιθέσεων σε συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, για παράδειγμα στην Ιρλανδία, τη Φινλανδία και τη Γαλλία· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι κυβερνοεπιθέσεις προκαλούν σημαντική ζημία στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και μέριμνας ασθενών, καθώς και σε άλλα ευαίσθητα δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υβριδικές απειλές πληθαίνουν, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εκστρατειών παραπληροφόρησης και κυβερνοεπιθέσεων σε υποδομές, οικονομικές διαδικασίες και δημοκρατικούς θεσμούς, και αποτελούν πλέον σοβαρό πρόβλημα τόσο στον κυβερνοχώρο όσο και στον φυσικό κόσμο, και ότι θα μπορούσαν να επηρεάσουν δημοκρατικές διαδικασίες όπως οι εκλογές, νομοθετικές διαδικασίες, την επιβολή του νόμου και τη δικαιοσύνη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει αυξανόμενη εξάρτηση από την κεντρική λειτουργία του διαδικτύου και βασικών υπηρεσιών του διαδικτύου για επικοινωνία και φιλοξενία, εφαρμογές και δεδομένα, για τις οποίες το μερίδιο αγοράς συγκεντρώνεται σταδιακά σε ολοένα και λιγότερες εταιρείες·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατανεμημένες δυνατότητες επιθέσεων άρνησης υπηρεσίας αυξάνονται και ότι, ως εκ τούτου, θα πρέπει να αυξάνεται εκ παραλλήλου η ανθεκτικότητα του πυρήνα του διαδικτύου·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετοιμότητα και η ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, ιδίως των ΜΜΕ και των ατόμων, παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και ότι υπάρχει έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού (το χάσμα του εργατικού δυναμικού έχει διευρυνθεί κατά 20 % από το 2015), ενώ οι παραδοσιακοί δίαυλοι πρόσληψης δεν καλύπτουν τη ζήτηση, μεταξύ άλλων για διευθυντικές και διεπιστημονικές θέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν το 90 % του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού στον τομέα της κυβερνοασφάλειας είναι άνδρες και ότι η συνεχιζόμενη απουσία ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων συρρικνώνει περαιτέρω το απόθεμα ταλέντων(13)·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ικανότητες κυβερνοασφάλειας είναι ετερογενείς μεταξύ των κρατών μελών και ότι η αναφορά συμβάντων και η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους δεν είναι ούτε συστηματική ούτε ολοκληρωμένη, ενώ η χρήση των κέντρων ανταλλαγής και ανάλυσης πληροφοριών (ISAC) για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα δεν είναι στο ύψος των υφιστάμενων δυνατοτήτων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει συμφωνία της ΕΕ σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα των υπηρεσιών πληροφοριών στον κυβερνοχώρο και τη συλλογική αντιμετώπιση των κυβερνοεπιθέσεων και των υβριδικών επιθέσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι για τα μεμονωμένα κράτη μέλη είναι πολύ δύσκολο, από τεχνική και γεωπολιτική άποψη, να λάβουν αντίμετρα κατά των κυβερνοαπειλών και των κυβερνοεπιθέσεων, ιδίως αυτών υβριδικού χαρακτήρα·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασυνοριακή ανταλλαγή δεδομένων και η παγκόσμια ανταλλαγή δεδομένων είναι σημαντικές για τη δημιουργία αξίας, υπό τον όρο ότι διασφαλίζονται η ιδιωτικότητα και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιβολή ξένης νομοθεσίας περί δεδομένων ενδέχεται να ενέχει κινδύνους σε επίπεδο κυβερνοασφάλειας για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, δεδομένου ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικές περιοχές υπόκεινται σε υποχρεώσεις διασταύρωσης ανεξάρτητα από τη γεωγραφική θέση των δεδομένων ή την προέλευσή τους·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβερνοασφάλεια αντιπροσωπεύει μια παγκόσμια αγορά 600 δισεκατομμυρίων EUR, ποσό που αναμένεται να αυξηθεί ταχέως, και ότι η Ένωση είναι καθαρός εισαγωγέας προϊόντων και λύσεων·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει κίνδυνος κατακερματισμού της ενιαίας αγοράς λόγω των εθνικών κανονισμών για την κυβερνοασφάλεια και της απουσίας οριζόντιας νομοθεσίας σχετικά με τις βασικές απαιτήσεις κυβερνοασφάλειας για το υλισμικό και το λογισμικό, συμπεριλαμβανομένων των συνδεδεμένων προϊόντων και των εφαρμογών·

1.  χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες που περιγράφονται στην κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η στρατηγική κυβερνοασφάλειας της ΕΕ για την ψηφιακή δεκαετία»·

2.  ζητεί να προωθηθεί η ανάπτυξη ασφαλών και αξιόπιστων συστημάτων δικτύου και πληροφοριών, υποδομών και συνδεσιμότητας σε όλη την Ένωση·

3.  ζητεί να τεθεί ως στόχος όλα τα συνδεδεμένα με το διαδίκτυο προϊόντα στην Ένωση, μεταξύ άλλων για τους καταναλωτές και για βιομηχανική χρήση, μαζί με το σύνολο των αλυσίδων εφοδιασμού που τα καθιστούν διαθέσιμα, να είναι ασφαλή βάσει σχεδιασμού, ανθεκτικά σε κυβερνοπεριστατικά και να μπορούν να διορθωθούν ταχέως όταν εντοπίζονται τρωτά σημεία· χαιρετίζει τα σχέδια της Επιτροπής να εισηγηθεί οριζόντια νομοθεσία σχετικά με τις απαιτήσεις κυβερνοασφάλειας για συνδεδεμένα προϊόντα και συναφείς υπηρεσίες, και ζητεί η εν λόγω νομοθεσία να προτείνει την εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών ώστε να αποφευχθεί ο κατακερματισμός της ενιαίας αγοράς· ζητεί επίσης να ληφθεί υπόψη η υφιστάμενη νομοθεσία (η πράξη για την κυβερνοασφάλεια, το νέο νομοθετικό πλαίσιο, ο κανονισμός για την τυποποίηση) προκειμένου να αποφευχθούν η ασάφεια και ο κατακερματισμός·

4.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την ανάγκη για πρόταση οριζόντιου κανονισμού που θα θεσπίζει απαιτήσεις κυβερνοασφάλειας για εφαρμογές, λογισμικό, ενσωματωμένο λογισμικό και λειτουργικά συστήματα έως το 2023, με βάση το κεκτημένο της ΕΕ για τις απαιτήσεις διαχείρισης κινδύνου· τονίζει ότι εφαρμογές, λογισμικό, ενσωματωμένο λογισμικό και λειτουργικά συστήματα που είναι παρωχημένα (δηλαδή δεν λαμβάνουν πλέον τακτικές διορθώσεις και επικαιροποιήσεις ασφαλείας) αποτελούν ένα κάθε άλλο παρά αμελητέο μέρος του συνόλου των συνδεδεμένων συσκευών και κίνδυνο για την κυβερνοασφάλεια· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει την πτυχή αυτή στην πρότασή της· προτείνει η πρόταση να περιλαμβάνει την υποχρέωση των παραγωγών να ενημερώνουν εκ των προτέρων για την ελάχιστη περίοδο υποστήριξης των προγραμμάτων ασφαλείας και τις επικαιροποιήσεις, ώστε να έχουν οι αγοραστές τη δυνατότητα τεκμηριωμένων επιλογών· θεωρεί ότι οι παραγωγοί πρέπει να συμμετέχουν στο πρόγραμμα συντονισμένης δημοσιοποίησης τρωτών σημείων (CVD), όπως ορίζει η πρόταση οδηγίας NIS2·

5.  υπογραμμίζει ότι η κυβερνοασφάλεια θα πρέπει να ενσωματωθεί στην ψηφιοποίηση· ζητεί, επομένως, τα έργα ψηφιοποίησης που χρηματοδοτούνται από την Ένωση να περιλαμβάνουν απαιτήσεις κυβερνοασφάλειας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, ιδίως όσον αφορά ανατρεπτικές τεχνολογίες (όπως η κβαντική υπολογιστική και η κβαντική κρυπτογραφία) η ανάδυση των οποίων θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τη διεθνή ισορροπία· ζητεί ακόμη περισσότερη έρευνα σχετικά με τους μετακβαντικούς αλγόριθμους ως πρότυπο κυβερνοασφάλειας·

6.  θεωρεί ότι η ψηφιοποίηση της κοινωνίας μας σημαίνει ότι όλοι οι τομείς είναι αλληλένδετοι και ότι οι αδυναμίες σε έναν τομέα μπορούν να αποτελέσουν εμπόδιο για άλλους· εμμένει, ως εκ τούτου, στην άποψη ότι οι πολιτικές για την κυβερνοασφάλεια πρέπει να ενσωματωθούν στην ψηφιακή στρατηγική της ΕΕ και στη χρηματοδότηση της ΕΕ και να είναι συνεκτικές και διαλειτουργικές σε όλους τους τομείς·

7.  ζητεί συνεκτική χρήση των ταμείων της ΕΕ όσον αφορά την κυβερνοασφάλεια και την ανάπτυξη σχετικών υποδομών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι αξιοποιούνται οι συνέργειες που σχετίζονται με την κυβερνοασφάλεια μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων, ιδίως του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ, του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της ΕΕ, του InvestEU και της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη», και να αξιοποιήσουν πλήρως το Κέντρο και δίκτυο ικανοτήτων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας·

8.  υπενθυμίζει ότι η επικοινωνιακή υποδομή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε ψηφιακής δραστηριότητας και ότι η κατοχύρωση της ασφάλειάς της συνιστά στρατηγική προτεραιότητα για την Ένωση· υποστηρίζει την τρέχουσα ανάπτυξη του συστήματος πιστοποίησης της κυβερνοασφάλειας της ΕΕ για τα δίκτυα 5G· επικροτεί την εργαλειοθήκη της ΕΕ για την κυβερνοασφάλεια 5G και καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τον κλάδο να συνεχίσουν τις προσπάθειες για ασφαλή δίκτυα επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για όλη την αλυσίδα εφοδιασμού· καλεί την Επιτροπή να αποφύγει τον εγκλωβισμό σε προμηθευτές και να ενισχύσει την ασφάλεια των δικτύων προωθώντας πρωτοβουλίες που ενισχύουν την εικονικοποίηση και τη δημιουργία νέφους των διαφόρων συνιστωσών των δικτύων· ζητεί ταχεία ανάπτυξη των τεχνολογιών επικοινωνιών των επόμενων γενεών, με θεμελιώδη αρχή την κυβερνοασφάλεια βάσει σχεδιασμού και τη διασφάλιση της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·

9.  επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να θεσπιστεί ένα νέο, ισχυρό πλαίσιο ασφάλειας για τις υποδομές ζωτικής σημασίας της ΕΕ, προκειμένου να κατοχυρωθούν τα συμφέροντα της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες ικανότητες για την κατάλληλη αντιμετώπιση κινδύνων, απειλών και τεχνολογικών αλλαγών·

10.  καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει διατάξεις για να διασφαλίσει την προσβασιμότητα, τη διαθεσιμότητα και την ακεραιότητα του δημόσιου πυρήνα του διαδικτύου και, ως εκ τούτου, τη σταθερότητα του κυβερνοχώρου, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση της ΕΕ στο σύστημα πυρήνα του DNS· θεωρεί ότι οι εν λόγω διατάξεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για τη διαφοροποίηση των προμηθευτών προκειμένου να μετριαστεί ο τρέχων κίνδυνος εξάρτησης από τις λίγες εταιρείες που κυριαρχούν στην αγορά· επικροτεί την πρόταση για ένα ευρωπαϊκό σύστημα ονομάτων χώρου (DNS4EU) ως εργαλείο για έναν ανθεκτικότερο πυρήνα του διαδικτύου· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο το εν λόγω DNS4EU θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις τελευταίες τεχνολογίες, τα πρωτόκολλα ασφαλείας και την εμπειρογνωσία σε κυβερνοαπειλές προκειμένου να προσφέρει ένα γρήγορο, ασφαλές και ανθεκτικό DNS σε όλους τους Ευρωπαίους· υπενθυμίζει την ανάγκη για καλύτερη προστασία του πρωτοκόλλου πύλης συνοριακής γραμμής (BGP), προκειμένου να αποτραπούν οι πειρατείες BGP· υπενθυμίζει τη στήριξή του σε ένα πολυσυμμετοχικό μοντέλο διακυβέρνησης του διαδικτύου, στο πλαίσιο του οποίου η κυβερνοασφάλεια θα πρέπει να αποτελεί ένα από τα βασικά θέματα· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιταχύνει την εφαρμογή του IPv6· αναγνωρίζει ότι το μοντέλο ανοικτής πηγής που αποτελεί τη βάση της λειτουργίας του διαδικτύου έχει αποδειχθεί αποδοτικό και αποτελεσματικό και ενθαρρύνει, ως εκ τούτου, τη χρήση του·

11.  αναγνωρίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι εγκληματολογικές έρευνες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας για την καταπολέμηση του εγκλήματος, του κυβερνοεγκλήματος και των κυβερνοεπιθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων που υποστηρίζονται από κρατικές οντότητες, αλλά προειδοποιεί για τον κίνδυνο δυσανάλογων μέτρων που υπονομεύουν την ιδιωτική ζωή και την ελευθερία του λόγου των Ευρωπαίων πολιτών κατά τη χρήση του διαδικτύου· υπενθυμίζει την ανάγκη να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του δεύτερου πρόσθετου πρωτοκόλλου της Σύμβασης της Βουδαπέστης για το κυβερνοέγκλημα, που έχει τις προϋποθέσεις να ενισχύσει την ετοιμότητα κατά του κυβερνοεγκλήματος·

12.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν τους πόρους τους για να ενισχύσουν τη στρατηγική ανθεκτικότητα της ΕΕ, να μειώσουν την εξάρτησή της από ξένες τεχνολογίες και να προωθήσουν την ηγετική της θέση και την ανταγωνιστικότητά της στον τομέα της κυβερνοασφάλειας σε ολόκληρη την ψηφιακή αλυσίδα εφοδιασμού (συμπεριλαμβανομένων της αποθήκευσης και επεξεργασίας δεδομένων σε νέφη, των τεχνολογιών επεξεργαστών, των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων (τσιπ), της υπερασφαλούς συνδεσιμότητας, της κβαντικής υπολογιστικής και της επόμενης γενιάς δικτύων)·

13.  θεωρεί ότι το σχέδιο για μια εξαιρετικά ασφαλή υποδομή συνδεσιμότητας αποτελεί σημαντικό μέσο για την ασφάλεια ευαίσθητων ψηφιακών επικοινωνιών· χαιρετίζει την εξαγγελθείσα ανάπτυξη ενός διαστημικού συστήματος ασφαλών επικοινωνιών της ΕΕ, το οποίο θα ενσωματώνει τεχνολογίες κβαντικής κρυπτογράφησης· υπενθυμίζει ότι θα πρέπει να καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες για τη διασφάλιση των ευρωπαϊκών διαστημικών δραστηριοτήτων, σε συνεργασία με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα (EUSPA) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ΕΟΔ)·

14.  θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι οι πρακτικές ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά τις απειλές και τα συμβάντα στον κυβερνοχώρο δεν είναι ευπρόσδεκτες από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη και να μειώσουν τα εμπόδια στην ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις απειλές και τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο σε όλα τα επίπεδα· χαιρετίζει τις προσπάθειες που καταβάλλουν ορισμένοι τομείς και ζητεί διατομεακή συνεργασία, δεδομένου ότι σπάνια τα τρωτά σημεία αφορούν έναν τομέα ειδικά· τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συνενώσουν τις δυνάμεις τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να ανταλλάξουν με αποτελεσματικό τρόπο τις πλέον πρόσφατες γνώσεις τους σχετικά με τους κινδύνους κυβερνοασφάλειας· υποστηρίζει τη σύσταση ομάδας εργασίας των κρατών μελών για τις υπηρεσίες πληροφοριών στον κυβερνοχώρο, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών στην ΕΕ και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο ειδικότερα, για την πρόληψη κυβερνοεπιθέσεων μεγάλης κλίμακας·

15.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σχεδιαζόμενη δημιουργία Κοινής Μονάδας Κυβερνοχώρου για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των οργάνων της ΕΕ και των αρχών των κρατών μελών που είναι αρμόδιες για την πρόληψη, την αποτροπή και την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να ενισχύσουν περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα της κυβερνοάμυνας και να αναπτύξουν έρευνα σχετικά με τις πλέον σύγχρονες ικανότητες κυβερνοάμυνας·

16.  υπενθυμίζει τη σημασία που έχει ο ανθρώπινος παράγοντας στη στρατηγική για την κυβερνοασφάλεια· ζητεί συνεχείς προσπάθειες για την ευαισθητοποίηση στο θέμα της κυβερνοασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων της κυβερνοϋγιεινής και του διαδικτυακού γραμματισμού·

17.  τονίζει τη σημασία ενός ισχυρού και συνεκτικού πλαισίου ασφάλειας για την προστασία όλου του προσωπικού της ΕΕ, των δεδομένων, των δικτύων επικοινωνιών και των συστημάτων πληροφοριών και των διαδικασιών λήψης αποφάσεων από κυβερνοαπειλές, βάσει ολοκληρωμένων, συνεπών και ομοιογενών κανόνων και κατάλληλης διακυβέρνησης· ζητεί τη διάθεση επαρκών πόρων και ικανοτήτων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της ενίσχυσης της εντολής της CERT-ΕΕ και σε σχέση με τις εν εξελίξει συζητήσεις σχετικά με τον καθορισμό κοινών δεσμευτικών κανόνων για την κυβερνοασφάλεια για όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ·

18.  ζητεί ευρύτερη χρήση των προτύπων εθελοντικής πιστοποίησης και κυβερνοασφάλειας, δεδομένου ότι αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη βελτίωση του γενικού επιπέδου κυβερνοασφάλειας· χαιρετίζει τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου πιστοποίησης και το έργο της ευρωπαϊκής ομάδας πιστοποίησης της κυβερνοασφάλειας· καλεί τον ENISA και την Επιτροπή να εξετάσουν, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του ενωσιακού συστήματος πιστοποίησης της κυβερνοασφάλειας για υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους, το ενδεχόμενο να καταστεί υποχρεωτική η εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου για το «υψηλό» επίπεδο διασφάλισης·

19.  τονίζει την ανάγκη αντιστοίχισης της ζήτησης εργασίας στον τομέα της κυβερνοασφάλειας για τη γεφύρωση του χάσματος δεξιοτήτων μέσω της συνέχισης των προσπαθειών στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εξάλειψη του χάσματος μεταξύ των φύλων που υπάρχει και σε αυτόν τον τομέα·

20.  αναγνωρίζει την ανάγκη για καλύτερη στήριξη των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα όλους τους κινδύνους ασφάλειας πληροφοριών και τις ευκαιρίες βελτίωσης της κυβερνοασφάλειάς τους· καλεί τον ENISA και τις εθνικές αρχές να αναπτύξουν πύλες αυτοδοκιμασίας και οδηγούς βέλτιστων πρακτικών για τις πολύ μικρές, τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις· υπενθυμίζει ότι για την ασφάλεια αυτών των οντοτήτων έχει σημασία η κατάρτιση και η πρόσβαση σε ειδική χρηματοδότηση·

21.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 151 της 7.6.2019, σ. 15. (2) ΕΕ L 153 της 22.5.2014, σ. 62. (3) ΕΕ L 321 της 17.12.2018, σ. 36. (4) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 81. (5) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 104. (6) ΕΕ L 166 της 11.5.2021, σ. 1. (7) ΕΕ L 207 της 6.8.2010, σ. 1. (8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0359. (9) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0098. (10) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0261. (11) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0026. (12) ΕΕ C 23 της 21.1.2021, σ. 2. (13) Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, Ενημερωτικό έγγραφο σχετικά με τις προκλήσεις για την αποτελεσματική πολιτική της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, Μάρτιος 2019.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 περί αιρεσιμότητος (2021/2711(RSP))

P9_TA(2021)0287 B9-0319/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3 παράγραφος 1, 4 παράγραφος 3, 6, 7, 13, 14 παράγραφος 1, 16 παράγραφος 1, 17 παράγραφος 1, 17 παράγραφος 3, 17 παράγραφος 8, 19 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο και 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), καθώς και τα άρθρα 265, 310, 317 και 319 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2020 περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης(1) (κανονισμός για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, ο μηχανισμός αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου(2) και το ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027, τη διοργανική συμφωνία, το μέσο ανάκαμψης της ΕΕ και τον κανονισμό για το κράτος δικαίου(3),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2020 για το κράτος δικαίου, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020 (COM(2020)0580),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που εγκρίθηκαν στις 21 Ιουλίου 2020 και στις 11 Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με πρόταση να κληθεί το Συμβούλιο να διαπιστώσει, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από την Ουγγαρία των αξιών στις οποίες θεμελιώνεται η Ένωση(4),

–  έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 3ης Ιουνίου 2021 (C-650/18) με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της Ουγγαρίας κατά του ψηφίσματος του Κοινοβουλίου της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 που ενεργοποιεί την διαδικασία για τη διαπίστωση της ύπαρξης σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από κράτος μέλος των αξιών στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση(5),

–  έχοντας υπόψη την αιτιολογημένη πρόταση της Επιτροπής της 20ης Δεκεμβρίου 2017 σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ σχετικά με το κράτος δικαίου στην Πολωνία: πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη διαπίστωση της ύπαρξης σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης του κράτους δικαίου από τη Δημοκρατία της Πολωνίας (COM(2017)0835),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Μαρτίου 2018 σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής να ενεργοποιήσει το άρθρο 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ όσον αφορά την κατάσταση στην Πολωνία(6),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες, οι οποίες κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από κράτος μέλος των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ δεν αφορά αποκλειστικά το συγκεκριμένο κράτος μέλος όπου υφίσταται ο κίνδυνος, αλλά επηρεάζει και τα άλλα κράτη μέλη, την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ τους, την ίδια τη φύση της Ένωσης και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ ενεργοποιήθηκε από την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο σε σχέση με την Πολωνία και την Ουγγαρία, αντίστοιχα, μετά την διαπίστωση ύπαρξης σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης των αξιών στις οποίες θεμελιώνεται η Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο έχει μέχρι στιγμής διοργανώσει τρεις ακροάσεις για την Πολωνία και δύο ακροάσεις για την Ουγγαρία στο πλαίσιο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου τέθηκε σε ισχύ στις 1 Ιανουαρίου 2021 και εφαρμόζεται έκτοτε·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δυνατότητα εφαρμογής, ο σκοπός και το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου ορίζονται σαφώς σε αυτόν και ότι, σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 1 ΣΕΕ, η Επιτροπή «μεριμνά για την εφαρμογή των Συνθηκών καθώς και των μέτρων που θεσπίζονται βάσει αυτών από τα θεσμικά όργανα»·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή του κανονισμού για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου δεν μπορεί να εξαρτάται από την έγκριση κατευθυντήριων γραμμών και υπενθυμίζει ότι οποιεσδήποτε κατευθυντήριες γραμμές δεν υπονομεύουν την πρόθεση των συννομοθετών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 234 ΣΛΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει δικαίωμα να ψηφίσει επί πρότασης μομφής της Επιτροπής·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή «ασκεί τα καθήκοντά της με πλήρη ανεξαρτησία» και τα μέλη της «δεν επιζητούν ούτε δέχονται υποδείξεις από κυβερνήσεις» (άρθρο 17 παράγραφος 1 ΣΕΕ και άρθρο 245 ΣΛΕΕ) και ότι, επιπλέον, «ευθύνεται έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» (άρθρο 17 παράγραφος 8 ΣΕΕ) και «μεριμνά για την εφαρμογή των Συνθηκών καθώς και των μέτρων που θεσπίζονται βάσει αυτών από τα θεσμικά όργανα» (άρθρο 17 παράγραφος 1 ΣΕΕ)·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το ΔΕΕ έχει την εξουσία να ακυρώσει τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου ή μέρος αυτού και ότι οι προσφυγές ενώπιον του ΔΕΕ δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα σύμφωνα με το άρθρο 278 ΣΛΕΕ·

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται σύμφωνα με τις γενικές αρχές που είναι κατοχυρωμένες στις Συνθήκες της Ένωσης, και ειδικότερα τις αξίες που ορίζονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ, και με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης που κατοχυρώνεται στο άρθρο 317 ΣΛΕΕ και στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης(7) (δημοσιονομικός κανονισμός)·

1.  επαναλαμβάνει τη θέση του σχετικά με τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021 και εφαρμόζεται άμεσα στο σύνολό του στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε όλα τα κράτη μέλη της για όλα τα κονδύλια του προϋπολογισμού της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πόρων που διατίθενται έκτοτε από το Μέσο Ανάκαμψης της ΕΕ·

2.  καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναγνωρίσουν επιτέλους την επείγουσα ανάγκη ανάληψης δράσης για την υπεράσπιση των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ και να αναγνωρίσουν ότι ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να τροποποιήσει τη νομοθεσία του, συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών διατάξεων, κατά τρόπο που να μειώνει την προστασία αυτών των αξιών· πιστεύει ότι η αμοιβαία ειλικρινής συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων υπονομεύεται εάν οι ανησυχίες του Κοινοβουλίου δεν είναι πλήρως αποδεκτές και δεν λαμβάνονται υπόψη· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο έχει δικαίωμα ψήφου επί πρότασης μομφής της Επιτροπής και έχει τη δυνατότητα να αντιδράει στην έλλειψη συνεργασίας εκ μέρους του Συμβουλίου· καλεί τα άλλα θεσμικά όργανα να συνεργαστούν αντί να παρεμποδίσουν τις προσπάθειες για την επίλυση της τρέχουσας κρίσης·

3.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου, «η Επιτροπή επαληθεύει αν έχει τηρηθεί το εφαρμοστέο δίκαιο και, εφόσον απαιτείται, λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης, σύμφωνα με τους τομεακούς και δημοσιονομικούς κανόνες»· πιστεύει ότι η κατάσταση όσον αφορά τον σεβασμό των αρχών του κράτους δικαίου σε ορισμένα κράτη μέλη επιβάλλει την άμεση χρήση του κανονισμού για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου·

4.  παροτρύνει την Επιτροπή να αντιδράσει άμεσα στις συνεχείς παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου σε ορισμένα κράτη μέλη, οι οποίες προκαλούν σοβαρό κίνδυνο όσον αφορά τη δίκαιη, νόμιμη και αμερόληπτη κατανομή των κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, και να διενεργήσει διεξοδική ανάλυση της ανάγκης να ενεργοποιηθεί, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, η διαδικασία που προβλέπεται στον κανονισμό για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να εκπληρώσει αμέσως τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του παρόντος κανονισμού όσον αφορά τη δέουσα ενημέρωση του Κοινοβουλίου σχετικά με τυχόν γραπτές κοινοποιήσεις προς τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, αναφέροντας τα πραγματικά στοιχεία και τους ειδικούς λόγους των παραβιάσεων του κράτους δικαίου ή ενδεχόμενων υπό εξέλιξη ερευνών· σημειώνει ότι, μέχρι σήμερα, το Κοινοβούλιο δεν έχει λάβει καμία τέτοια ενημέρωση για κοινοποίηση·

5.  τονίζει τον προβληματισμό του όσον αφορά τις ολοένα και πιο σαφείς ενδείξεις και τον αυξανόμενο κίνδυνο κατάχρησης του ενωσιακού προϋπολογισμού ως μέσου για την υπονόμευση του κράτους δικαίου σε ορισμένα κράτη μέλη· αποδοκιμάζει την αδυναμία του Συμβουλίου να επιτύχει ουσιαστική πρόοδο όσον αφορά την επιβολή των αξιών της Ένωσης στο πλαίσιο των εν εξελίξει διαδικασιών του άρθρου 7 ως αντίδραση στο γεγονός ότι στην Πολωνία και την Ουγγαρία απειλούνται οι κοινές ευρωπαϊκές αξίες· επισημαίνει ότι αυτή η αδυναμία του Συμβουλίου να αξιοποιήσει αποτελεσματικά το άρθρο 7 ΣΕΕ συνεχίζει να υπονομεύει την ακεραιότητα των κοινών ευρωπαϊκών αξιών, την αμοιβαία εμπιστοσύνη και την αξιοπιστία της Ένωσης στο σύνολό της· παροτρύνει τις προσεχείς Προεδρίες να διοργανώνουν τακτικά ακροάσεις· συνιστά στο Συμβούλιο να απευθύνει συγκεκριμένες συστάσεις στα εν λόγω κράτη μέλη, όπως προβλέπεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 ΣΕΕ, σε συνέχεια των ακροάσεων, και να αναφέρει προθεσμίες για την εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων·

6.  υπογραμμίζει ότι, παρά τα πολυάριθμα ψηφίσματα και τις πολυάριθμες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μια σειρά διαδικασιών επί παραβάσει και αποφάσεων του ΔΕΕ, η κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να επιδεινώνεται·

7.  καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένου του κανονισμού, για να αντιμετωπίσει, μεταξύ άλλων, τις συνεχείς παραβιάσεις της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε ολόκληρη την Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων κατά της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και των δημοσιογράφων, των μεταναστών, των δικαιωμάτων των γυναικών, των δικαιωμάτων των ΛΟΑΔΜ και της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι· χαιρετίζει την απόφαση που έλαβε το τμήμα μείζονος συνθέσεως του ΔΕΕ να απορρίψει την προσφυγή της Ουγγαρίας κατά του ψηφίσματος του Κοινοβουλίου της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 που ενεργοποιεί την διαδικασία του άρθρου 7· εκφράζει τη λύπη του για την αδυναμία της Επιτροπής να ανταποκριθεί δεόντως στις πολυάριθμες ανησυχίες που εξέφρασε το Κοινοβούλιο σχετικά με τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα σε πολλά κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων του άρθρου 7 ΣΕΕ, του πλαισίου για το κράτος δικαίου και των διαδικασιών επί παραβάσει σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 1 ΣΕΕ, καθώς και περαιτέρω μέσα, όπως οι ταχείες διαδικασίες, οι αιτήσεις προσωρινών μέτρων ενώπιον του ΔΕΕ και οι προσφυγές που αφορούν τη μη εφαρμογή των αποφάσεων του ΔΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να αναφέρει ρητά τους λόγους όταν αποφασίζει να μην χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που συνιστά το Κοινοβούλιο·

8.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να στηριχθεί και να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κρατών μελών, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO)· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η EPPO άρχισε να λειτουργεί την 1η Ιουνίου 2021·

9.  υπογραμμίζει ότι η ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου αποτελεί ξεχωριστό εργαλείο, συμπληρωματικό προς τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τα πορίσματα της ετήσιας έκθεσης στην αξιολόγησή της για τους σκοπούς του κανονισμού· ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στην ετήσια έκθεσή της για το κράτος δικαίου ειδική ενότητα με ανάλυση των περιπτώσεων στις οποίες οι παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου σε ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος θα μπορούσαν να επηρεάσουν ή να προκαλέσουν σοβαρό κίνδυνο να επηρεαστεί η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης με επαρκώς άμεσο τρόπο·

10.  εκφράζει απογοήτευση για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει αποστείλει γραπτές κοινοποιήσεις στα κράτη μέλη από την έναρξη ισχύος του κανονισμού, παρά τις πολλές ανησυχίες για τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου που εντοπίστηκαν στην έκθεση της Επιτροπής του 2020 για το κράτος δικαίου, και την ύπαρξη δύο υπό εξέλιξη διαδικασιών του άρθρου 7, οι οποίες έχουν αντίκτυπο στη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης και δεν έχουν αντιμετωπιστεί από τα κράτη μέλη· σημειώνει ότι η μη ανάληψη δράσης βάσει του άρθρου 5 παράγραφος 1 και του άρθρου 6 του κανονισμού για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου συνιστά άρνηση της Επιτροπής να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της βάσει του εν λόγω κανονισμού·

11.  υπενθυμίζει ότι στο ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092, ο μηχανισμός αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου, το Κοινοβούλιο έθεσε συγκεκριμένη προθεσμία στην Επιτροπή, και σημειώνει με απογοήτευση ότι η Επιτροπή δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της εντός της προθεσμίας αυτής· τονίζει ότι αυτό αποτελεί επαρκή βάση για την ανάληψη νομικής δράσης κατά της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 265 ΣΛΕΕ·

12.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν ανταποκρίθηκε στα αιτήματα του Κοινοβουλίου έως την 1η Ιουνίου 2021 και δεν ενεργοποίησε τη διαδικασία που προβλέπεται στον κανονισμό για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου στις πλέον προφανείς περιπτώσεις παραβίασης του κράτους δικαίου στην ΕΕ· αναθέτει στον Πρόεδρό του να καλέσει την Επιτροπή, το αργότερο εντός δύο εβδομάδων από την ημερομηνία έγκρισης του παρόντος ψηφίσματος, βάσει του άρθρου 265 ΣΛΕΕ, να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του παρόντος κανονισμού· δηλώνει ότι, προκειμένου να προετοιμαστεί, το Κοινοβούλιο, στο μεταξύ, ξεκινά αμέσως τις αναγκαίες προετοιμασίες για ενδεχόμενες δικαστικές διαδικασίες δυνάμει του άρθρου 265 ΣΛΕΕ κατά της Επιτροπής·

13.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο και στα κράτη μέλη.

(1) ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0103. (3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0360. (4) ΕΕ C 433 της 23.12.2019, σ. 66. (5) Απόφαση της 3ης Ιουνίου 2021, Ουγγαρία κατά Κοινοβουλίου, C-650/18, ECLI:EU:C:2002:426. (6) ΕΕ C 129 της 5.4.2019, σ. 13. (7) ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τις απόψεις του Κοινοβουλίου όσον αφορά την εν εξελίξει αξιολόγηση από την Επιτροπή και το Συμβούλιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (2021/2738(RSP))

P9_TA(2021)0288 RC-B9-0331/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 174 και 175 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας(1) (κανονισμός ΜΑΑ),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2021 σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης του Κοινοβουλίου για την εν εξελίξει αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας(2),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός ΜΑΑ εγκρίθηκε στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΜΑΑ αποτελεί ένα καινοφανές εργαλείο από πλευράς όγκου και μέσων χρηματοδότησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ετοιμάζεται να εκδώσει κοινούς ενωσιακούς χρεωστικούς τίτλους, δεδομένου ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν πλέον κυρώσει επιτυχώς την απόφαση για τους ιδίους πόρους(3)·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πράσινες επενδύσεις στο πλαίσιο του ΜΑΑ θα χρηματοδοτηθούν με την έκδοση πράσινων ομολόγων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δημοκρατικός και κοινοβουλευτικός έλεγχος σχετικά με την υλοποίηση του ΜΑΑ μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με την πλήρη συμμετοχή του Κοινοβουλίου και τον συνυπολογισμό του συνόλου των συστάσεών του σε όλα τα στάδια·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 26 του κανονισμού ΜΑΑ καθιερώνει διάλογο σχετικά με την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία και να παρέχει η Επιτροπή πληροφορίες στο Κοινοβούλιο όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών μελών και την αξιολόγησή τους·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο εκφράζει τις απόψεις του στο πλαίσιο του διαλόγου για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, μεταξύ άλλων μέσω ψηφισμάτων και ανταλλαγών απόψεων με την Επιτροπή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή υποχρεούται να συνυπολογίζει τις απόψεις αυτές·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στον κανονισμό ΜΑΑ προσδιορίζονται έξι τομείς ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν στο σύνολό τους το πεδίο εφαρμογής και τον στόχο του μέσου·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός ΜΑΑ βασίζεται στο άρθρο 175 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και θέτει ως γενικό στόχο την επίτευξη των στόχων του άρθρου 174 προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή της Ένωσης, με τη βελτίωση της ανθεκτικότητας, της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων, της ικανότητας προσαρμογής και του αναπτυξιακού δυναμικού των κρατών μελών, με τον μετριασμό των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, ιδίως στις γυναίκες, τα παιδιά και τους νέους, και τη συμβολή στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, με τη στήριξη της πράσινης μετάβασης, με τη συμβολή στην επίτευξη των επικαιροποιημένων στόχων της Ένωσης για το κλίμα με ορίζοντα το 2030, όπως διατυπώνονται στον νέο νόμο της ΕΕ για το κλίμα, και με τη συμμόρφωση με τον στόχο για κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ έως το 2050 – ιδίως μέσω των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα, που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της διακυβέρνησης της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, όπως θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999(4), και την ψηφιακή μετάβαση, ώστε να συμβάλλει στην οικονομική και κοινωνική σύγκλιση προς τα επάνω, την αποκατάσταση και προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και την ολοκλήρωση των οικονομιών της Ένωσης, να προωθεί τη δημιουργία απασχόλησης υψηλής ποιότητας και να συμβάλλει στη στρατηγική αυτονομία της Ένωσης παράλληλα με μια ανοιχτή οικονομία και να δημιουργεί ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια της κοινωνικής συνόδου κορυφής του Πόρτο στις 7 και 8 Μαΐου 2021, οι ηγέτες της ΕΕ αναγνώρισαν τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων ως θεμελιώδες στοιχείο της ανάκαμψης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη δήλωση του Πόρτο, οι ηγέτες της ΕΕ υπογράμμισαν την αποφασιστικότητά τους να συνεχίσουν να εμβαθύνουν την εφαρμογή του σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός στόχος του ΜΑΑ είναι η παροχή χρηματοδοτικής στήριξης στα κράτη μέλη με σκοπό να επιτευχθούν τα ορόσημα και οι στόχοι των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων, όπως καθορίζονται στα αντίστοιχα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό σημαίνει ότι τα σχέδια (συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών και πράσινων μέτρων) πρέπει να συμβάλλουν στις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και στην κοινωνική σύγκλιση προς τα επάνω·

ΙΑ.  σημειώνει ότι δεν προκύπτει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία απλώς και μόνο επειδή ο ΜΑΑ αποτελεί ευρωπαϊκή πρωτοβουλία·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά κανόνα, τα κράτη μέλη έπρεπε να είχαν υποβάλει στην Επιτροπή τα οικεία εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας έως τις 30 Απριλίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι στιγμής, 23 κράτη μέλη έχουν υποβάλει στην Επιτροπή τα οικεία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, έπειτα από συζήτηση στην ολομέλεια, ενέκρινε ψήφισμα στις 18 Μαΐου 2021 σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης του Κοινοβουλίου για την εν εξελίξει αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να διασφαλιστούν η κατάλληλη δημοκρατική εποπτεία και ο κοινοβουλευτικός έλεγχος της υλοποίησης του ΜΑΑ, καθώς και μεγαλύτερη διαφάνεια και δημοκρατική λογοδοσία, η Επιτροπή πρέπει να ενημερώνει τακτικά το Κοινοβούλιο, προφορικώς και γραπτώς, σχετικά με την κατάσταση της αξιολόγησης των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που σχετίζονται με το πεδίο εφαρμογής βάσει των έξι πυλώνων (συμπεριλαμβανομένων των γενικών και ειδικών στόχων και των οριζόντιων αρχών) και βάσει των 11 κριτηρίων αξιολόγησης που ορίζονται στον κανονισμό ΜΑΑ·

1.  θεωρεί ότι ο ΜΑΑ αποτελεί ιστορικό μέσο της ΕΕ για να προωθηθεί η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, να επιτευχθεί η σύγκλιση, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και να παρασχεθεί βοήθεια στα κράτη μέλη ώστε να μετριαστεί ο οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19, να μπουν οι οικονομίες τους σε τροχιές ισχυρής και βιώσιμης ανάπτυξης, να προετοιμαστεί η ΕΕ για την αντιμετώπιση μακροπρόθεσμων προκλήσεων, όπως η δίκαιη, πράσινη μετάβαση και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, και να δημιουργηθεί ενωσιακή προστιθέμενη αξία·

2.  αναμένει από την Επιτροπή να εγκρίνει μόνο σχέδια που ανταποκρίνονται πλήρως στις διατάξεις και τους στόχους του κανονισμού ΜΑΑ, να μην προβεί σε καμία πολιτική παραχώρηση που αντιβαίνει στον κανονισμό και το πνεύμα του, και να αποστασιοποιηθεί από το γεγονός ότι συμμετείχε στενά στην κατάρτιση των σχεδίων πριν από την υποβολή τους· ζητεί από την Επιτροπή να εφαρμόσει σχολαστικά το γράμμα και το πνεύμα του κανονισμού ΜΑΑ κατά τη διαδικασία αξιολόγησης των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και να παράσχει εις βάθος και ολοκληρωμένες αξιολογήσεις, πριν από την έγκριση του σχετικού σχεδίου εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου· επικροτεί, ωστόσο, τις προσπάθειες που καταβάλλει η Επιτροπή για να διασφαλίσει την ταχεία έγκριση των σχετικών εκτελεστικών αποφάσεων του Συμβουλίου πριν από το καλοκαίρι, και τη συνεχή συνεργασία της με τα κράτη μέλη ώστε να τα βοηθήσει να καταρτίσουν σχέδια υψηλής ποιότητας που συμβάλλουν σημαντικά στην επίτευξη των κοινών μας ευρωπαϊκών στόχων·

3.  είναι πεπεισμένο ότι τα κονδύλια πρέπει να κατανέμονται δίκαια μεταξύ των κοινωνιών και των μελλοντικών γενεών, ώστε να διασφαλίζεται ο μεγαλύτερος δυνατός αντίκτυπος στην οικονομική και κοινωνική σύγκλιση προς τα επάνω, την εδαφική σύγκλιση, την ευημερία όλων και την οικονομική σταθερότητα· καλεί την Επιτροπή να επιμείνει σε φιλόδοξα μεταρρυθμιστικά μέτρα στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων σε όλα τα κράτη μέλη, και τονίζει ότι απαιτούνται φιλόδοξα σχέδια και ορθή εκτέλεση προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως η ευκαιρία αυτή· ζητεί να εφαρμοστούν πλήρης διαφάνεια και λογοδοσία κατά την κατανομή και τη χρήση των κονδυλίων· υπενθυμίζει ότι ο ΜΑΑ δεν πρέπει να θεωρείται σύνηθες μέσο·

4.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά εάν οι πόροι του ΜΑΑ εξυπηρετούν τον στόχο του κανονισμού ΜΑΑ όσον αφορά την προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να αποθαρρύνει την πρακτική της ανασυσκευασίας έργων χωρίς πραγματική προστιθέμενη αξία, και δη για τις υστερούσες περιφέρειες, ιδίως όταν τούτο ενέχει τον κίνδυνο διεύρυνσης του χάσματος όσον αφορά την κοινωνική, οικονομική και εδαφική σύγκλιση της ΕΕ·

5.  επαναλαμβάνει το αίτημα του Κοινοβουλίου να διασφαλιστεί το δικαίωμα ενημέρωσης του Κοινοβουλίου σχετικά με την εν εξελίξει αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, προκειμένου να καταστεί δυνατός ο δημοκρατικός έλεγχος του Κοινοβουλίου κατά την αξιολόγηση της Επιτροπής και την υλοποίηση του ΜΑΑ·

6.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά κάθε εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και να διασφαλίσει ότι συμβάλλει ουσιαστικά και στους έξι πυλώνες που αναφέρονται στο άρθρο 3 του κανονισμού ΜΑΑ με ολοκληρωμένο και ισορροπημένο τρόπο· υπενθυμίζει ότι κάθε μέτρο θα πρέπει να συμβάλλει σε έναν ή περισσότερους από τους τομείς πολιτικής ευρωπαϊκής σημασίας που διαρθρώνονται στους έξι πυλώνες·

7.  τονίζει ότι τα σχέδια πρέπει να πληρούν τις κανονιστικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεριδίων 37 % και 20 % για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση αντίστοιχα, καθ’ όλη τη διάρκεια του σταδίου υλοποίησης· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την ποιοτική και ποσοτική πλευρά των προτεινόμενων μέτρων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τηρούνται ουσιαστικά τόσο οι ποσοτικοί όσο και οι ποιοτικοί στόχοι, μεταξύ άλλων και κατά το στάδιο υλοποίησης·

8.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ, ο ΜΑΑ δεν πρέπει να χρηματοδοτεί επαναλαμβανόμενες εθνικές δαπάνες, όπως οι μόνιμες φοροαπαλλαγές, παρά μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, καλεί δε την Επιτροπή να αξιολογήσει το κριτήριο αυτό με ολιστικό τρόπο·

9.  σημειώνει ότι τα διασυνοριακά έργα που καλύπτουν πάνω από ένα κράτος μέλος παράγουν υψηλή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και δευτερογενείς επιπτώσεις, εκφράζει δε τη λύπη του για το γεγονός ότι λίγα εθνικά σχέδια περιλαμβάνουν διασυνοριακά έργα· καλεί την Επιτροπή να προτρέψει ένθερμα τα κράτη μέλη να διευκολύνουν διασυνοριακά έργα που θα χρηματοδοτηθούν μέσω του ΜΑΑ·

10.  σημειώνει ότι λίγα κράτη μέλη έχουν επιλέξει να ζητήσουν δάνεια στα ήδη υποβληθέντα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν την καλύτερη δυνατή χρήση των διαθέσιμων δανείων ώστε να μην μείνει ανεκμετάλλευτη καμία ευκαιρία· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ένα σημαντικό ποσό των δανείων ενδέχεται να παραμείνει αχρησιμοποίητο κατά τη λήξη του ΜΑΑ, και καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν προσεκτικά τις ανάγκες τους και να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δυνατότητα αυτή όταν υποβάλλουν τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ή τροποποιώντας τα·

11.  καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη την πιθανή μελλοντική ανάγκη τροποποίησης των εθνικών σχεδίων ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του κανονισμού ΜΑΑ κατά την προετοιμασία του σχεδίου εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου·

12.  υπενθυμίζει ότι τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δεν θα πρέπει να θίγουν το δικαίωμα σύναψης ή επιβολής συλλογικών συμβάσεων ή το δικαίωμα συλλογικής δράσης σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το δίκαιο και τις πρακτικές της Ένωσης και των κρατών μελών·

13.  επισημαίνει ότι οι επενδύσεις πρέπει να έχουν μακροπρόθεσμο αντίκτυπο· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά πόσον οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του ΜΑΑ θα καταστήσουν περαιτέρω δυνατή τη γεφύρωση του επενδυτικού χάσματος σε όλους τους τομείς στην Ευρώπη, όπως εκτιμά η Επιτροπή, προκειμένου να επιτευχθούν η ψηφιακή μετάβαση και οι στόχοι για το κλίμα, το περιβάλλον και την κοινωνική βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ΣΒΑ)·

Πράσινη μετάβαση

14.  τονίζει ότι, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που ορίζεται στο παράρτημα VI του κανονισμού ΜΑΑ, όλα τα σχέδια θα πρέπει να διαθέσουν για το κλίμα τουλάχιστον το 37 % των συνολικών πιστώσεων (επιχορηγήσεις και δάνεια) των μεμονωμένων σχεδίων· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει κατά την αξιολόγηση του στόχου του 37 % όσον αφορά τις δαπάνες για το κλίμα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν πραγματοποιείται διπλή ή εσφαλμένη σήμανση των μέτρων και να αποτραπεί η προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένες επενδύσεις χαρακτηρίζονται πράσινες, παρότι δεν καλύπτονται από τη μεθοδολογία παρακολούθησης που ορίζεται στο παράρτημα VI· προτείνει να εφαρμόζεται πρόσθετος έλεγχος σε κάθε επέκταση της μεθοδολογίας για την παρακολούθηση των κλιματικών στόχων που περιγράφεται στο παράρτημα VI του κανονισμού ΜΑΑ· επιμένει ότι οι απαραίτητες διασφαλίσεις για την επίτευξη του στόχου κατά το στάδιο υλοποίησης πρέπει να περιλαμβάνονται πλήρως στους στόχους και τα ορόσημα στο σχέδιο εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου· καλεί την Επιτροπή να προτρέψει τα κράτη μέλη να προβούν σε μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα διευκολύνουν την επιτυχή υλοποίηση των επενδύσεων·

15.  υπενθυμίζει ότι οι διατάξεις περί «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» αποτελούν καίριο εργαλείο για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης, παράλληλα με την απαίτηση να χρησιμοποιείται για τη στήριξη κλιματικών στόχων το 37 % τουλάχιστον των δαπανών (επιχορηγήσεις και δάνεια) που περιλαμβάνονται σε κάθε εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, και να αποφεύγεται η χρηματοδότηση μέτρων που αντιβαίνουν στους στόχους της Ένωσης για το κλίμα· υπενθυμίζει ότι όλα τα μέτρα πρέπει να τηρούν την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» κατά την έννοια του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852(5), όπως απαιτεί ο κανονισμός ΜΑΑ· εκφράζει την ανησυχία του, εν προκειμένω, για την έλλειψη συμμόρφωσης με την αρχή αυτή κατά την αξιολόγηση των σχεδίων, καλεί δε την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι θα τηρείται πλήρως η αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης», μεταξύ άλλων κατά το στάδιο υλοποίησης, και να δημοσιεύσει όλες τις σχετικές αξιολογήσεις· επιμένει ότι η υλοποίηση του ΜΑΑ δεν μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση των περιβαλλοντικών προτύπων ούτε να αντιβαίνει στους περιβαλλοντικούς νόμους και κανόνες· επισημαίνει, εν προκειμένω, τις ανησυχίες σχετικά με τον δυνητικό αρνητικό αντίκτυπο των δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται εντός ή πλησίον ευαίσθητων περιοχών από πλευράς βιοποικιλότητας (συμπεριλαμβανομένου του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, των τοποθεσιών παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και των σημαντικών περιοχών βιοποικιλότητας, καθώς και άλλων προστατευόμενων περιοχών)·

16.  υπενθυμίζει ότι, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της αντιμετώπισης της δραματικής απώλειας της βιοποικιλότητας, ο ΜΑΑ θα πρέπει να συμβάλλει στην ενσωμάτωση της δράσης για τη βιοποικιλότητα στις πολιτικές της Ένωσης· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει επισκόπηση των μέτρων που συμβάλλουν ουσιαστικά στην πράσινη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών με τη βιοποικιλότητα μέτρων που απαριθμούνται στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και συμβάλλουν αποτελεσματικά στη βιοποικιλότητα· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, στα περισσότερα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, είναι πολύ περιορισμένα ή ανύπαρκτα τα μέτρα για τη στήριξη της βιοποικιλότητας· αναμένει από την Επιτροπή να εφαρμόσει αυστηρά την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» εν προκειμένω, και δη να απορρίψει μεταρρυθμίσεις ή επενδύσεις που θα μπορούσαν να βλάψουν τη βιοποικιλότητα ή που δεν συνοδεύονται από κατάλληλα μέτρα·

17.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι πολλά εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας εστιάζουν σε βραχυπρόθεσμες επενδύσεις· υποστηρίζει τις πράσινες επενδύσεις που οδηγούν στον οικονομικό μετασχηματισμό της Ευρώπης, και ειδικότερα όσες δεν επιδοτούν υπέρμετρα την απόκτηση διαρκών καταναλωτικών αγαθών·

Ψηφιακός μετασχηματισμός

18.  τονίζει ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ, όλα τα σχέδια περιλαμβάνουν μέτρα τα οποία συμβάλλουν ουσιαστικά στην ψηφιακή μετάβαση ή στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που απορρέουν από αυτήν, και τα οποία αντιπροσωπεύουν ποσό που αναλογεί τουλάχιστον στο 20 % των συνολικών πιστώσεων του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, με βάση τη μεθοδολογία και τις διατάξεις που παρατίθεται στον κανονισμό ΜΑΑ·

19.  υπενθυμίζει ότι για επενδύσεις σε ψηφιακές ικανότητες και συνδεσιμότητα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβλέπουν στα σχέδιά τους την αυτοαξιολόγηση της ασφάλειας, με βάση κοινά αντικειμενικά κριτήρια για τον εντοπισμό προβλημάτων ασφάλειας, και να περιγράφουν λεπτομερώς πώς θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα αυτά προκειμένου να τηρείται το σχετικό ενωσιακό και εθνικό δίκαιο· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα εθνικά σχέδια που περιέχουν τέτοιες επενδύσεις προβλέπουν σχετική αξιολόγηση και ότι τα αντίστοιχα μέτρα δεν αντιβαίνουν στα στρατηγικά συμφέροντα της Ένωσης·

20.  πιστεύει ότι οι ψηφιακές δράσεις έχουν μεγάλες δυνατότητες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ διεθνώς και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας, και εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι υπάρχουν εθνικά σχέδια που δεν επιτυγχάνουν επαρκή ισορροπία όσον αφορά τις επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό, και δη στις ψηφιακές υποδομές·

21.  καλεί την Επιτροπή να προτρέψει τα κράτη μέλη να τηρούν πλήρως τις αρχές της διαλειτουργικότητας, της ενεργειακής απόδοσης και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και να προωθούν τη χρήση λύσεων ανοικτού κώδικα σε ψηφιακές επενδύσεις·

Τόνωση της ανάπτυξης, της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, και της ευημερίας για όλους

22.  επικροτεί ιδίως τα μέτρα των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που υποβλήθηκαν για τη στήριξη της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, της οικονομικής συνοχής, της παραγωγικότητας, της ανταγωνιστικότητας, της έρευνας και καινοτομίας, της υγείας, και μιας εύρυθμα λειτουργούσας ενιαίας αγοράς με ισχυρές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), την ενίσχυση της δημιουργίας απασχόλησης υψηλής ποιότητας, την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανισότητας, την προώθηση του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, την ανάπτυξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων, τη στήριξη των παιδιών και των νέων, την ενίσχυση της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων και της ικανότητας αντίδρασης σε κρίσεις, και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κρίσης COVID-19 στην οικονομία·

23.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και να διασφαλίσει ότι δίνουν επαρκή προσοχή στα μέτρα για τα παιδιά και τους νέους, ιδίως σε χώρες όπου έχουν εντοπιστεί διαρθρωτικά προβλήματα σε τομείς όπως η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, η ανεργία των νέων, η παιδική φτώχεια και η προσχολική εκπαίδευση· επιμένει ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις στους νέους, ειδικότερα όσες σχετίζονται με την αναβάθμιση των δεξιοτήτων, την επανειδίκευση, την εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση και τη διττή εκπαίδευση, τις ψηφιακές δεξιότητες, τη διά βίου μάθηση, τις ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας, τις πολιτικές που επενδύουν στην πρόσβαση και τις ευκαιρίες για τα παιδιά και τους νέους, καθώς και τις πολιτικές που γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ των γενεών, θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη ικανοτήτων επιπλέον της αγοράς εξοπλισμού και να ευθυγραμμίζονται με τις Εγγυήσεις για τη Νεολαία και άλλα εθνικά μέτρα· τονίζει ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις για τα παιδιά θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τις αρχές της Εγγύησης για τα Παιδιά και να εστιάζουν στο δικαίωμα πρόσβασης σε δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, δωρεάν εκπαίδευση, δωρεάν παιδική μέριμνα, αξιοπρεπή στέγαση και επαρκή διατροφή για κάθε φτωχό παιδί·

24.  επικροτεί τα μέτρα που περιλαμβάνονται στα σχέδια και συμβάλλουν στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ στους τομείς της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας, για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, την ενδυνάμωση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και τη μείωση των τρωτών σημείων· υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας πρέπει να συμμορφώνονται σε ικανοποιητικό βαθμό με τα κριτήρια αξιολόγησης και καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά τις κοινωνικές συνέπειες και τον αντίκτυπο κάθε μέτρου ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τον κανονισμό ΜΑΑ· επιμένει, ως εκ τούτου, ότι η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίζει ότι κάθε σχέδιο αντικατοπτρίζει επαρκώς τα κριτήρια αυτά·

25.  πιστεύει ότι οι πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις έχουν μεγάλες δυνατότητες για τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, τη μείωση των ανισοτήτων και τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι επωφελούνται από πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις οι πλέον ευάλωτες κοινότητες και περιφέρειες, όπως οι περιφέρειες με λιγνίτη και άνθρακα που βρίσκονται σε μετάβαση, και όσες πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή· τονίζει ότι η αναμενόμενη κοινωνική και οικονομική απόδοση των πράσινων και ψηφιακών επενδύσεων θα πρέπει να προσδιορίζεται στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, προκειμένου να εξασφαλίζεται ο μέγιστος αντίκτυπος·

26.  ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διασφαλίσουν ότι η ισότητα των φύλων και οι ίσες ευκαιρίες για όλους, καθώς και ο εξορθολογισμός των εν λόγω στόχων, λαμβάνονται υπόψη και προωθούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας και της υλοποίησης των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· αναμένει από την Επιτροπή συστηματικά να συλλέγει, να αναλύει και να υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τα υφιστάμενα δεδομένα ανά φύλο όσον αφορά την υλοποίηση του ΜΑΑ σύμφωνα με την ειδική έκθεση αριθ. 10/2021 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι τα περισσότερα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δεν συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη και τον εξορθολογισμό των στόχων αυτών ούτε περιλαμβάνουν σαφή και συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος της ανισότητας των φύλων, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η ικανότητα των εν λόγω σχεδίων να μετριάσουν τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης στις γυναίκες, και να ανταποκριθούν στις σχετικές ειδικές ανά χώρα συστάσεις (ΕΧΣ)·

27.  ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας όσον αφορά την αντιμετώπιση των εθνικών μέτρων για την καταπολέμηση του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής ή των αναποτελεσματικών μέτρων κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·

28.  υπενθυμίζει ότι τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και έργων δημόσιων επενδύσεων μέσω συνεκτικής δέσμης· υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας πρέπει να εξετάζουν βιώσιμες και ευνοϊκές για την ανάπτυξη μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών στις οικονομίες των κρατών μελών και ότι, για τον σκοπό αυτόν, όλα τα σχέδια αναμένεται να συμβάλουν στην ουσιαστική αντιμετώπιση του συνόλου ή ενός σημαντικού υποσυνόλου των προκλήσεων που προσδιορίζονται στις σχετικές ΕΧΣ, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών πτυχών τους· υπογραμμίζει ότι τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας συνάδουν με τις σχετικές ειδικές ανά χώρα προκλήσεις και προτεραιότητες που προσδιορίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, και ευθυγραμμίζονται με τον κανονισμό ΜΑΑ· επισημαίνει ότι όλα τα μέτρα, και δη όσα συνδέονται με τον πράσινο και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, θα πρέπει να αξιολογούνται επίσης από οικονομική και κοινωνική σκοπιά· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να μεριμνήσει ιδιαιτέρως ώστε να διασφαλιστεί ότι οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις είναι γνήσιες, νέες και πιο φιλόδοξες, αρχής γενομένης το συντομότερο δυνατό·

29.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις αντισταθμίζονται από τη συνέπεια των εθνικών σχεδίων, συμπεριλαμβανομένων των νέων μεταρρυθμίσεων, ως προς τα υφιστάμενα επιτεύγματα και τις προκλήσεις που προσδιορίζονται στις σχετικές ΕΧΣ·

30.  τονίζει ότι η δημιουργία και η προώθηση της δημιουργίας απασχόλησης υψηλής ποιότητας είναι ένας από τους στόχους που περιλαμβάνονται στον κανονισμό ΜΑΑ και ότι αυτό θα πρέπει να γίνει μέσω ολοκληρωμένης δέσμης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που θα έχει ως στόχο να προωθεί σταθερές συμβάσεις, αξιοπρεπείς μισθούς, κάλυψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων και κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων αξιοπρεπών συντάξεων πάνω από το όριο της φτώχειας·

31.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δεν συντονίζονται επαρκώς με τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τα προγράμματα της ΕΕ, όπως το InvestEU· ζητεί να δημιουργηθούν συνέργειες και συμπληρωματικότητα ανάμεσα στον ΜΑΑ, τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης, το InvestEU και άλλες δράσεις της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τη χρήση της εθνικής συνιστώσας του InvestEU, η οποία θα μπορούσε να προαγάγει, ειδικότερα, τη δημιουργία μέσων στήριξης της φερεγγυότητας για τις ΜΜΕ·

32.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι η σημαντική συμμετοχή των ΜΜΕ και των νεοφυών επιχειρήσεων αποτελεί ρητό στόχο του κανονισμού ΜΑΑ, μεταξύ άλλων στις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια του ΜΑΑ δεν θα ωφελήσουν κυρίως τις μεγάλες εταιρείες ούτε θα παρεμποδίσουν τον θεμιτό ανταγωνισμό· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει στο έπακρο ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ΜΜΕ και οι νεοφυείς επιχειρήσεις θα επωφεληθούν από τη χρηματοδότηση του ΜΑΑ, μεταξύ άλλων με τη διαμόρφωση οροσήμων και την παροχή συνεχιζόμενης καθοδήγησης σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων στα κράτη μέλη· προτείνει να συμπεριληφθεί στην εν εξελίξει παρακολούθηση το μερίδιο των κονδυλίων του ΜΑΑ των οποίων τελικοί αποδέκτες είναι ΜΜΕ, μεταξύ άλλων μέσω κοινών δεικτών·

Συμμετοχή των συμφεροντούχων

33.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 4 στοιχείο ιζ) του κανονισμού ΜΑΑ, τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας πρέπει να περιλαμβάνουν «περίληψη της διεξαχθείσας σύμφωνα με το εθνικό νομικό πλαίσιο διαδικασίας διαβούλευσης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τους κοινωνικούς εταίρους, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις οργανώσεις νεολαίας και άλλους σχετικούς συμφεροντούχους, και τον τρόπο με τον οποίο αντικατοπτρίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας οι απόψεις που διατυπώνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη»· καλεί την Επιτροπή να παροτρύνει τα κράτη μέλη να διαβουλευθούν με όλους τους εθνικούς συμφεροντούχους και να διασφαλίσουν τη συμμετοχή τους, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών εταίρων, και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, στην υλοποίηση και, ειδικότερα, στην παρακολούθηση σχεδίων, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα πραγματοποιηθούν διαβουλεύσεις για μελλοντικές τροποποιήσεις ή νέα σχέδια, εάν προκύψουν·

34.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 152 ΣΛΕΕ, η Ένωση αναγνωρίζει και προάγει τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων στο επίπεδό της, σεβόμενη την αυτονομία τους· υπογραμμίζει ότι η επαρκής συμμετοχή των εθνικών συμφεροντούχων, όπως τα εθνικά κοινοβούλια, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι κοινωνικοί εταίροι, οι ΜΚΟ και η κοινωνία των πολιτών, στην προετοιμασία και την υλοποίηση των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας είναι αποφασιστικής σημασίας για την επιτυχία των εθνικών σχεδίων και του ΜΑΑ στο σύνολό του, ώστε να ενισχυθεί η οικειοποίηση των σχεδίων σε εθνικό επίπεδο, να εξασφαλιστεί η ταχεία, διαφανής, ουσιαστική και ποιοτική απορρόφηση των κονδυλίων, να αυξηθεί η διαφάνεια, και να αποφευχθούν οι επικαλύψεις, τα κενά χρηματοδότησης και η διπλή χρηματοδότηση· συμμερίζεται τις ανησυχίες που εξέφρασαν η Επιτροπή των Περιφερειών και άλλοι συμφεροντούχοι, και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι σε πολλά κράτη μέλη είναι μηδενική ή απλώς ανεπαρκής η συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών στη διαδικασία κατάρτισης των σχεδίων, ενώ οι διαδικασίες αυτές είναι αδιαφανείς παρότι χρησιμοποιούνται για τη διοχέτευση μεγάλου μέρους των κονδυλίων του ΜΑΑ· αποδοκιμάζει επίσης το γεγονός ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα εθνικά κοινοβούλια δεν συμμετείχαν καν ούτε ενημερώθηκαν επαρκώς· προτρέπει την Επιτροπή να καθιερώσει διαρθρωμένο διάλογο με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές και να διεξαγάγει ειδικό διάλογο με τους Ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους·

Ρυθμίσεις, ορόσημα και στόχοι

35.  επιμένει ότι όλες οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις πρέπει να συνδέονται με ορόσημα, στόχους και κοστολόγηση που να είναι συναφή, σαφή και λεπτομερή και να παρακολουθούνται επαρκώς, και ειδικότερα να διασφαλίζουν την πλήρη συμμόρφωση με τον κανονισμό ΜΑΑ και το κεκτημένο της ΕΕ και να αντιπροσωπεύουν σαφείς δεσμεύσεις από τα κράτη μέλη·

36.  απαιτεί να διασφαλίσει η Επιτροπή ότι, πριν από την αξιολόγηση της εκπλήρωσης των ορόσημων και των στόχων που συμφωνήθηκαν στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου και στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, θα παρασχεθούν στο Κοινοβούλιο τα προκαταρκτικά πορίσματα σχετικά με την εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων, όπως επιτάσσει το άρθρο 25 παράγραφος 4 του κανονισμού ΜΑΑ·

37.  υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι οι επενδύσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από μεταρρυθμίσεις και την καλεί να διασφαλίσει ότι όλα τα εγκριθέντα αναδρομικά μέτρα συνοδεύονται ρητά από αντίστοιχα ορόσημα και στόχους και πληρούν όλες τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, καλεί δε τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν με σύνεση τη διάταξη αυτή· επαναλαμβάνει ότι ο ΜΑΑ έχει σχεδιαστεί για τη στήριξη έργων που τηρούν την αρχή της προσθετικότητας της ενωσιακής χρηματοδότησης· σημειώνει ότι η έλλειψη χρηματοδοτούμενων από τον ΜΑΑ έργων με πραγματικά συμπληρωματικό χαρακτήρα θα μπορούσε να περιορίσει τον μακροοικονομικό αντίκτυπο του μηχανισμού·

38.  επισημαίνει ότι οι δομές που έχουν θεσπιστεί σε εθνικό επίπεδο για τη διοχέτευση, την υλοποίηση ή την παρακολούθηση του ΜΑΑ θα πρέπει να επαρκούν για τη στήριξη του μακροπρόθεσμου αντίκτυπου των μέτρων στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας·

Θεσμική ανθεκτικότητα, διακυβέρνηση, διοικητική ικανότητα και κράτος δικαίου

39.  υπενθυμίζει ότι ο ΜΑΑ και καθένα από τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα πρέπει να τηρούν πλήρως τον κανονισμό για το κράτος δικαίου(6) και ότι τα μέτρα που ορίζονται στα εν λόγω σχέδια θα πρέπει να μην αντιβαίνουν στις αξίες της ΕΕ που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ· επιμένει ότι, για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι κανένα έργο ή μέτρο δεν αντιβαίνει στις αξίες αυτές κατά το στάδιο τόσο της αξιολόγησης όσο και της υλοποίησης, ζητεί δε να αναλάβει κατάλληλη δράση για επανεξέταση·

40.  υπογραμμίζει ότι η επιτυχία του ΜΑΑ και των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας απαιτεί αυστηρή διαφάνεια και λογοδοσία από πλευράς της Επιτροπής, των κρατών μελών και όλων των εταίρων υλοποίησης· καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τους πόρους για το Ελεγκτικό Συνέδριο, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ώστε να διασφαλιστεί ότι διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για να ελέγξουν το πρωτοφανές αυτό ποσό ενωσιακών δαπανών· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει φέτος σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού ή αίτημα μεταφοράς ώστε να μετριαστούν οι δημοσιονομικές αυτές ανάγκες, για τον σκοπό αυτόν·

41.  υπενθυμίζει ότι η υλοποίηση του ΜΑΑ θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της ουσιαστικής πρόληψης και δίωξης της απάτης, όπως της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς και των συγκρούσεων συμφερόντων, και να αποσκοπεί στην αποφυγή της διπλής χρηματοδότησης από τον ΜΑΑ και άλλα προγράμματα της Ένωσης, ειδικότερα στις δομές διακυβέρνησης που σχετίζονται με τα εθνικά σχέδια·

42.  ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει διεξοδικά τις ρυθμίσεις που προτείνονται από τα κράτη μέλη για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της διαφθοράς, της απάτης και των συγκρούσεων συμφερόντων κατά τη χρήση των πόρων που παρέχονται στο πλαίσιο του ΜΑΑ, και να μεριμνήσει ιδιαιτέρως, στο πλαίσιο αυτό, ώστε τα εθνικά σχέδια να περιλαμβάνουν όλες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, μαζί με τα σχετικά ορόσημα και στόχους, ειδικότερα όσον αφορά τις οικείες ΕΧΣ, κατά περίπτωση· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να παρακολουθεί πολύ προσεκτικά τους κινδύνους που προκύπτουν για τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, κατά την υλοποίηση του ΜΑΑ, από κάθε παραβίαση ή δυνητική παραβίαση των αρχών του κράτους δικαίου, με εκτενή και ιδιαίτερη προσοχή για τις δημόσιες συμβάσεις· αναμένει από την Επιτροπή να μην προβαίνει σε πληρωμές στο πλαίσιο του ΜΑΑ εάν δεν έχουν εκπληρωθεί τα ορόσημα που συνδέονται με τα μέτρα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της διαφθοράς, της απάτης και των συγκρούσεων συμφερόντων κατά τη χρήση των πόρων που παρέχονται στο πλαίσιο του ΜΑΑ·

43.  καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να επιμείνει στην εφαρμογή μεταρρυθμιστικών και επενδυτικών μέτρων από τα κράτη μέλη, ιδίως σε τομείς που ενισχύουν τη διοικητική και θεσμική ανθεκτικότητα και την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων·

44.  καλεί τα κράτη μέλη να συλλέγουν και να καταγράφουν, σε ηλεκτρονική τυποποιημένη και διαλειτουργική μορφή, δεδομένα σχετικά με τους τελικούς αποδέκτες και δικαιούχους, καθώς και σχετικά με τους στόχους, το ποσό και την τοποθεσία των έργων που χρηματοδοτούνται από τον ΜΑΑ, και να χρησιμοποιούν το ενιαίο εργαλείο εξόρυξης δεδομένων που θα παράσχει η Επιτροπή· καλεί ακόμη την Επιτροπή να ολοκληρώσει το συντομότερο δυνατό το ενιαίο εργαλείο εξόρυξης δεδομένων· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 22 παράγραφος 2 του κανονισμού ΜΑΑ καθορίζει τις υποχρεώσεις των κρατών μελών όσον αφορά τη συλλογή και τη διασφάλιση της πρόσβασης σε τυποποιημένες κατηγορίες δεδομένων· υπενθυμίζει στην Επιτροπή να διασφαλίσει τις εν λόγω υποχρεώσεις για τους σκοπούς του λογιστικού και άλλου ελέγχου και να παράσχει συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των κονδυλίων όσον αφορά μέτρα για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδυτικών έργων στο πλαίσιο των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· υπενθυμίζει επιπλέον στην Επιτροπή την ανάγκη να εξασφαλιστεί η διαφάνεια των τελικών δικαιούχων και να διασφαλιστεί η εφαρμογή κατάλληλων ρυθμίσεων προκειμένου να αποφευχθεί η διπλή χρηματοδότηση·

Αξιολόγηση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων από το Κοινοβούλιο

45.  τονίζει ότι τα μεταγενέστερα του κανονισμού ΜΑΑ σχέδια κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, και συγκεκριμένα η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σχετικά με τον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα και η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που αφορά τον καθορισμό κοινών δεικτών για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο του μηχανισμού και τη μεθοδολογία για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις κοινωνικές δαπάνες, δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες του Κοινοβουλίου και πρέπει να συνυπολογίζουν πλήρως τα σχετικά στοιχεία του διαλόγου για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει πλήρη διαφάνεια όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα για την έγκριση των μεταγενέστερων του κανονισμού ΜΑΑ κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων·

46.  τονίζει τη σημασία να επιτευχθεί συμφωνία ως προς τη μεθοδολογία για την παρακολούθηση των κοινωνικών στόχων ώστε να αξιολογούνται τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι ενέργειες που περιγράφονται στα σχέδια συνεισφέρουν στους κοινωνικούς στόχους που καθορίζονται στον κανονισμό ΜΑΑ· πιστεύει ότι η μεθοδολογία για την παρακολούθηση των κοινωνικών στόχων πρέπει να τηρεί τη διάρθρωση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και να αναλύει τη συνεισφορά σε αυτόν·

47.  δηλώνει ότι πρέπει να είναι αποδοτικοί ο πίνακας αποτελεσμάτων και οι κοινοί δείκτες που απαιτούνται για να αξιολογείται η πρόοδος στην υλοποίηση των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σε καθέναν από τους έξι πυλώνες με γνώμονα την επίτευξη των γενικών και ειδικών στόχων· επιμένει ότι ο κοινωνικός πίνακας αποτελεσμάτων είναι ο καλύτερος μηχανισμός αξιολόγησης για την παρακολούθηση της προόδου με γνώμονα την κοινωνική σύγκλιση προς τα επάνω· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει τους κοινωνικούς δείκτες από τον κοινωνικό πίνακα αποτελεσμάτων, και ειδικότερα όσους σχετίζονται με την αξιοπρεπή εργασία, την κοινωνική δικαιοσύνη, τις ίσες ευκαιρίες, τα εύρωστα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και τη δίκαιη κινητικότητα, στους κοινούς δείκτες που θα χρησιμοποιούνται στον ΜΑΑ για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την κοινωνική πρόοδο, και την παρακολούθηση και αξιολόγηση των σχεδίων, καθώς και στη μεθοδολογία για την παρακολούθηση των κοινωνικών στόχων, συμπεριλαμβανομένων των Εγγυήσεων για τα Παιδιά και της Εγγύησης για τη Νεολαία· τονίζει ότι το Κοινοβούλιο θα αναλύσει προσεκτικά τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που θα παρουσιάσει η Επιτροπή επί του θέματος, προκειμένου να εξακριβώσει εάν οι κοινωνικοί δείκτες, ο πίνακας αποτελεσμάτων και η κοινωνική μεθοδολογία συμμορφώνονται με τους στόχους, και να επαληθεύσει ότι δεν υπάρχουν αντιρρήσεις·

Συμπεράσματα

48.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει επαρκώς τα υποβληθέντα σχέδια σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ· εκφράζει σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά τη συμμόρφωση διάφορων μέτρων στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας με τις απαιτήσεις του υποκείμενου κανονισμού ΜΑΑ, και ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα στοιχεία στο σύνολο των σχεδίων συμμορφώνονται πλήρως με τον κανονισμό ΜΑΑ·

49.  υπενθυμίζει την απαίτησή του να εκπληρώσει η Επιτροπή τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τον κανονισμό ΜΑΑ, ήτοι να παράσχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όλες τις συναφείς πληροφορίες σχετικά με την πορεία της εφαρμογής του κανονισμού ΜΑΑ και να συνεκτιμήσει τα στοιχεία τα οποία προκύπτουν από τις απόψεις που εκφράζονται στο πλαίσιο του διαλόγου για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, συμπεριλαμβανομένων των απόψεων που διατυπώνονται από τις αρμόδιες επιτροπές και στα ψηφίσματα της ολομέλειας· επικροτεί τις βελτιωμένες προσπάθειες της Επιτροπής να παρέχει επαρκή πληροφόρηση κατά τη διάρκεια τακτικών συνεδριάσεων με το Κοινοβούλιο·

50.  εμμένει στην άποψη ότι η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει ότι τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας περιέχουν διατάξεις που εγγυώνται ότι οι αποδέκτες ενωσιακής χρηματοδότησης μνημονεύουν ρητά την προέλευσή της και εξασφαλίζουν την προβολή της, μεταξύ άλλων, κατά περίπτωση, με την επίδειξη του εμβλήματος της Ένωσης και σχετικής δήλωσης χρηματοδότησης με την ένδειξη «χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGenerationEU»·

51.  επικροτεί τις γραπτές απαντήσεις της Επιτροπής στις γραπτές ερωτήσεις του Κοινοβουλίου, καθώς και την αυτόματη μετάφραση των εθνικών σχεδίων, και αναμένει να λάβει απαντήσεις σε όλα τα μελλοντικά αιτήματα ενημέρωσης, όπως για τον πίνακα αξιολόγησης των εθνικών σχεδίων· επαναλαμβάνει την προσδοκία του Κοινοβουλίου να παρέχονται εγκαίρως οι πληροφορίες σε σαφή και συγκρίσιμη μορφή·

52.  υπενθυμίζει στο Συμβούλιο ότι τα «τα σχετικά συμπεράσματα των συζητήσεων που πραγματοποιούνται στα προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου κοινοποιούνται στην αρμόδια επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», ειδικότερα στο στάδιο της έγκρισης της εκτελεστικής απόφασης·

53.  καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να ακολουθεί ανοικτή, διαφανή και εποικοδομητική προσέγγιση κατά τη διάρκεια του διαλόγου για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα·

54.  υπενθυμίζει τη θέση του Κοινοβουλίου, του 2020, για ένα ισχυρότερο σχέδιο ανάκαμψης, και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αξιολογήσουν εάν θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα ή κονδύλια για την αντιμετώπιση της κρίσης αυτής·

o
o   o

55.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0257. (3) Απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 424 της 15.12.2020, σ. 1). (4) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1). (5) Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων (ΕΕ L 198 της 22.6.2020, σ. 13). (6) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης (ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την παραβίαση της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού και τη χρησιμοποίηση ανηλίκων από τις μαροκινές αρχές στη μεταναστευτική κρίση στη Ceuta (2021/2747(RSP))

P9_TA(2021)0289 RC-B9-0349/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Μαρόκο, ιδίως το ψήφισμα της 16ης Ιανουαρίου 2019 σχετικά με τη συμφωνία ΕΕ-Μαρόκου(1), καθώς και το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού επ’ ευκαιρία της 30ής επετείου της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού(2),

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού της 20ής Νοεμβρίου 1989, ιδίως την αρχή του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού (άρθρα 3 και 18),

–  έχοντας υπόψη τα Γενικά Σχόλια της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού (ιδίως το γενικό σχόλιο 14),

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Μαρόκου της 1ης Ιουνίου 2021 σχετικά με το ζήτημα των ασυνόδευτων Μαροκινών ανηλίκων που βρίσκονται σε μη νόμιμη κατάσταση σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες,

–  έχοντας υπόψη τις δύο δηλώσεις του Υπουργείου Εξωτερικών του Μαρόκου, της Αφρικανικής Συνεργασίας και των Μαροκινών που ζουν στο εξωτερικό της 31ης Μαΐου 2021 σχετικά με την κρίση Ισπανίας-Μαρόκου,

–  έχοντας υπόψη την ευρωμεσογειακή συμφωνία σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και του Βασιλείου του Μαρόκου, αφετέρου(3), η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2000, και την εταιρική σχέση κινητικότητας του 2013,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 18 Μαΐου 2021,

–  έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της 9ης Φεβρουαρίου 2021 με τίτλο «Ανανεωμένη εταιρική σχέση με τη Νότια Γειτονία: ένα νέο θεματολόγιο για τη Μεσόγειο», και ιδίως το κεφάλαιο 4 για τη μετανάστευση και την κινητικότητα (JOIN(2021)0002),

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία μεταξύ του Βασιλείου της Ισπανίας και του Βασιλείου του Μαρόκου σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της πρόληψης της παράνομης μετανάστευσης ασυνόδευτων ανηλίκων, της προστασίας τους και της συντονισμένης επιστροφής τους, η οποία υπεγράφη στο Ραμπάτ στις 6 Μαρτίου 2007 και τέθηκε σε ισχύ στις 2 Οκτωβρίου 2012,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης της 27ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τις πρόσφατες αφίξεις στη Ceuta (Ισπανία),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4, του Κανονισμού,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Βασιλείου του Μαρόκου βασίζονται νομικά στη συμφωνία σύνδεσης του 2000· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως κοντινός γείτονας, το Μαρόκο είναι προνομιακός εταίρος της ΕΕ στον τομέα της πολιτικής και οικονομικής συνεργασίας, καθώς και της εμπορικής, τεχνικής και αναπτυξιακής συνεργασίας, όπως αντικατοπτρίζεται στα μέσα για την επίτευξη αυτών των στόχων, τα οποία περιλαμβάνουν τα ετήσια προγράμματα δράσης, το Καταπιστευματικό Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ για την Αφρική, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Γειτονίας και το πρόγραμμα «η Ευρώπη στον κόσμο», καθώς και στη συμμετοχή του Μαρόκου στο πρόγραμμα Erasmus+ και στο «αναβαθμισμένο καθεστώς» στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας που χορηγήθηκε το 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Μαρόκο είναι ο τρίτος μεγαλύτερος αποδέκτης ενωσιακών κονδυλίων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρούσα κρίση έχει προκαλέσει πρωτοφανείς διπλωματικές εντάσεις μεταξύ του Μαρόκου, αφενός, και της Ισπανίας και της ΕΕ, αφετέρου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όποιες και αν είναι οι στοχεύσεις πίσω από την κατάσταση που δημιουργήθηκε στη Ceuta, αυτό το αδικαιολόγητο συμβάν δεν συνάδει με την από μακρού καθιερωμένη συνεργασία και τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, ιδίως στον τομέα της μετανάστευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις πρέπει να διαφυλαχθούν και να αποκατασταθούν στο επίπεδο που βρίσκονταν πριν από την κρίση μέσω σχέσεων καλής γειτονίας και θα πρέπει να συμβάλουν στην προώθηση της αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την εφαρμογή του νέου θεματολογίου της ΕΕ για τη Μεσόγειο, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, στο πλαίσιο μιας ανανεωμένης εταιρικής σχέσης με τη Νότια Γειτονία, όπου το Μαρόκο καλείται να ενισχύσει την εταιρική σχέση του με την ΕΕ σε διάφορους τομείς·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις 17 Μαΐου 2021, έχει σημειωθεί πρωτοφανής αύξηση των διελεύσεων προς την ισπανική επικράτεια, καθώς περίπου 9 000 άτομα έχουν εισέλθει, κολυμπώντας ή περπατώντας, στην αυτόνομη ισπανική πόλη της Ceuta, αφότου η μαροκινή αστυνομία χαλάρωσε προσωρινά τους συνοριακούς ελέγχους, άνοιξε τις πύλες του συνοριακού φράκτη και δεν ανέλαβε δράση για να σταματήσει την παράνομη είσοδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανθρωπιστική απόκριση των ισπανικών δυνάμεων ασφαλείας και ενόπλων δυνάμεων, ΜΚΟ και πολιτών της Ceuta απέτρεψε το ενδεχόμενο μιας πραγματικής τραγωδίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότεροι από τους μετανάστες που διήλθαν παράνομα ήταν Μαροκινοί υπήκοοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τόσο μεγάλη μετακίνηση ανθρώπων δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί αυθόρμητη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 1 200 ήταν ασυνόδευτοι ανήλικοι, καθώς και πολλές ολόκληρες οικογένειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα παιδιά ήταν προηγουμένως στο σχολείο και, ως εκ τούτου, δεν διέθεταν επίσημα έγγραφα κατά τη στιγμή της διέλευσής τους·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 1η Ιουνίου 2021, οι μαροκινές αρχές αποφάσισαν να διευκολύνουν την επανείσοδο όλων των ασυνόδευτων αλλά ταυτοποιημένων παιδιών μαροκινής ιθαγένειας που βρίσκονται παράτυπα στην Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, πολλά έχουν ήδη επιστραφεί μέσω υπηρεσιών παροχής βοήθειας για την οικογενειακή επανένωση και τον εντοπισμό οικογενειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι δημιουργήθηκε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας από τις ισπανικές αρχές στη Ceuta με στόχο την επανένωση παιδιών και ασυνόδευτων ανηλίκων με τις οικογένειές τους· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι πολλά από τα παιδιά εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισπανικό έδαφος, όπως, για παράδειγμα, στην αποθήκη Tarajal και στα κέντρα υποδοχής μεταναστών Pinier και Santa Amelia, υπό την επιτροπεία της αυτόνομης πόλης της Ceuta, προκειμένου να υποβληθούν σε εξακρίβωση της ταυτότητάς τους και να αξιολογηθούν η προσωπική κατάσταση, η ευαλωτότητά τους και το κατά πόσον διατρέχουν κίνδυνο δίωξης και ανεπανόρθωτης βλάβης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οικογένειες αναζητούν απελπισμένα τα παιδιά τους που αγνοούνται· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό μπορεί να ενέχει περαιτέρω κινδύνους για τη σωματική, ψυχική, ηθική, πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών, όπως κατοχυρώνεται στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περισσότερα παιδιά οδηγήθηκαν εσφαλμένα να πιστεύουν ότι διάσημοι ποδοσφαιριστές έπαιζαν σε έναν αγώνα με ελεύθερη είσοδο στην πόλη της Ceuta και ότι πήγαιναν σχολική εκδρομή·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού πρέπει να αποτελεί το πρωταρχικό μέλημα σε όλες τις πράξεις και αποφάσεις που αφορούν ασυνόδευτους ανηλίκους και τη σωματική και ψυχική τους ευεξία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο, με την αναγνώριση και την παροχή διευκολύνσεων από όλες τις αρμόδιες αρχές, να αναγνωριστούν τα παιδιά αυτά και, με κατάλληλη και ενισχυμένη συνεργασία, να βρεθούν οι γονείς τους ή στενοί συγγενείς τους και να επιστραφούν στις οικογένειές τους με ασφάλεια, όπως απαιτείται από το διεθνές δίκαιο, καθώς δεν εγκατέλειψαν εκ προθέσεως τις οικογένειές τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, η Επιτροπή συνέστησε στα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα συστήματα επιτροπείας τους για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, ιδίως συμμετέχοντας στις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιτροπείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, οι χώρες υποδοχής πρέπει να διασφαλίζουν όλα τα δικαιώματα για παιδιά μετανάστες, μεταξύ άλλων σε σχέση με τον έλεγχο των συνόρων και την επιστροφή·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση προκλήθηκε από το Μαρόκο λόγω πολιτικής και διπλωματικής κρίσης που ξέσπασε αφού ο ηγέτης του Μετώπου Polisario, Brahim Ghali, εισήχθη σε ισπανικό νοσοκομείο για ανθρωπιστικούς λόγους λόγω της κατάστασης στην οποία βρέθηκε η υγεία του εξαιτίας του ιού της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 2 Ιουνίου 2021, ο ηγέτης του Μετώπου Polisario έφθασε στην Αλγερία·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις επίσημες δηλώσεις που εξέδωσε το Μαρόκο στις 31 Μαΐου 2021 τονίζεται ότι η διμερής κρίση δεν σχετίζεται με το ζήτημα της μετανάστευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Μαροκινός υπουργός Εξωτερικών αναγνώρισε αρχικά ότι οι λόγοι της κρίσης της μαζικής εισόδου χιλιάδων ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, έγκεινται στο γεγονός ότι η Ισπανία υποδέχτηκε τον ηγέτη του Μετώπου Polisario· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε άλλη επίσημη δήλωση που εκδόθηκε μεταγενέστερα, οι μαροκινές αρχές αναγνώρισαν ότι ο πραγματικός λόγος ήταν η υποτιθέμενα διφορούμενη θέση της Ισπανίας στη Δυτική Σαχάρα·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24 και 25 Μαΐου 2021, οι ηγέτες της ΕΕ επιβεβαίωσαν εκ νέου την πλήρη υποστήριξή τους προς την Ισπανία και τόνισαν ότι τα ισπανικά σύνορα είναι τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στη Ceuta συζητήθηκε επίσης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 18ης Μαΐου 2021, οπότε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας εξέφρασε πλήρη αλληλεγγύη και στήριξη προς την Ισπανία εξ ονόματος της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το διεθνές δίκαιο και η αρχή της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του απαραβίαστου των κρατικών συνόρων πρέπει να γίνονται σεβαστά·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2000, το Συμβούλιο έδωσε στην Επιτροπή διαπραγματευτική εντολή για τη σύναψη συμφωνίας επανεισδοχής με το Μαρόκο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι σήμερα, καμία τέτοια συμφωνία δεν έχει οριστικοποιηθεί και εγκριθεί·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μαροκινές αρχές θα πρέπει να διευκολύνουν την επιστροφή σχεδόν 13 000 εποχικών εργαζομένων που έχουν εγκλωβιστεί στη νότια Ισπανία και πρόκειται να επιστρέψουν τις προσεχείς εβδομάδες·

1.  απορρίπτει τη χρήση από το Μαρόκο του ελέγχου των συνόρων και της μετανάστευσης, και ιδίως των ασυνόδευτων ανηλίκων, ως μέσο άσκησης πολιτικής πίεσης κατά κράτους μέλους της ΕΕ· εκφράζει, ειδικότερα, τη λύπη του για τη συμμετοχή παιδιών, ασυνόδευτων ανηλίκων και οικογενειών στη μαζική διέλευση των συνόρων από το Μαρόκο στην ισπανική πόλη της Ceuta, με σαφή κίνδυνο για τη ζωή και την ασφάλειά τους· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την εμβάθυνση της πολιτικής και διπλωματικής κρίσης, η οποία δεν θα πρέπει να υπονομεύσει ούτε τις στρατηγικές, πολυδιάστατες και προνομιακές σχέσεις γειτονίας μεταξύ του Βασιλείου του Μαρόκου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, ούτε τη μακροχρόνια συνεργασία με βάση την εμπιστοσύνη στους τομείς της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της εμπορίας ανθρώπων και ναρκωτικών, της μετανάστευσης και των εμπορικών πολιτικών· θεωρεί ότι οι διμερείς διαφωνίες μεταξύ στενών εταίρων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω διπλωματικού διαλόγου· ζητεί την εκτόνωση των πρόσφατων εντάσεων και την επιστροφή σε μια εποικοδομητική και αξιόπιστη εταιρική σχέση ΕΕ-Μαρόκου· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για τη συνέχιση της προώθησης αυτής της σχέσης με βάση την αμοιβαία εμπιστοσύνη και τον αμοιβαίο σεβασμό· παροτρύνει, στο πλαίσιο αυτό, το Μαρόκο να τηρήσει τη μακροχρόνια δέσμευσή του για ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων και της κινητικότητας της μετανάστευσης σε πνεύμα συνεργασίας και διαλόγου· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Μαρόκου, η οποία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες αμφοτέρων των εταίρων με ισορροπημένο και ισότιμο τρόπο·

2.  εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενέργεια, την 1η Ιουνίου 2021, των μαροκινών αρχών να διευκολύνουν την επανείσοδο όλων των ταυτοποιημένων ασυνόδευτων παιδιών που βρίσκονται παράτυπα στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί την Ισπανία και το Μαρόκο να συνεργαστούν στενά ώστε να επιτραπεί ο επαναπατρισμός των παιδιών στις οικογένειές τους, που πρέπει να καθοδηγείται από το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού και να πραγματοποιείται σύμφωνα με το εθνικό και το διεθνές δίκαιο, ιδίως τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, στην οποία το Μαρόκο είναι υπογράφον κράτος από το 1990 και την οποία έχει κυρώσει δύο φορές (τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 1993), σε συνδυασμό με τις σχετικές συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της, αφενός, και του Μαρόκου, αφετέρου, ιδίως τη συμφωνία μεταξύ του Βασιλείου της Ισπανίας και του Βασιλείου του Μαρόκου σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της πρόληψης της παράνομης μετανάστευσης ασυνόδευτων ανηλίκων, της προστασίας τους και της συντονισμένης επιστροφής τους· υπενθυμίζει ότι θα πρέπει πάντα να διασφαλίζονται η αρχή της οικογενειακής ενότητας και το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης· υπογραμμίζει ότι η ισχυρή συνεργασία όσον αφορά τις μεταναστευτικές προκλήσεις είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον της ΕΕ και του Μαρόκου· καλεί το Βασίλειο του Μαρόκου να τηρήσει αποτελεσματικά τις δεσμεύσεις του, δεδομένου ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η ασφαλής επιστροφή των παιδιών στις οικογένειές τους, και παράλληλα να εξασφαλίσει τα δικαιώματά τους βάσει του διεθνούς δικαίου·

3.  υπενθυμίζει ότι η Ceuta αποτελεί τμήμα των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, η προστασία και η ασφάλεια των οποίων αφορούν το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης· επικροτεί την άμεση αντίδραση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής να παράσχει πόρους για τη στήριξη της ισπανικής κυβέρνησης προκειμένου να την βοηθήσει να αντιμετωπίσει τις μεταναστευτικές προκλήσεις που έχουν ανακύψει ως συνέπεια της κρίσης αυτής· καλεί την Επιτροπή να παράσχει χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Ceuta, στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται χρηματοδότηση πρόσθετης ικανότητας φιλοξενίας για ασυνόδευτα παιδιά·

4.  εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς τους πολίτες της Ceuta και επικροτεί την αποτελεσματική και επαγγελματική ανταπόκριση των ισπανικών σωμάτων ασφαλείας και του ισπανικού στρατού στην αυτόνομη πόλη, καθώς και των ΜΚΟ και των πολιτών της Ceuta, στην αντιμετώπιση της κρίσης και τη συμβολή στη διάσωση πολλών ζωών· εκφράζει την ικανοποίησή του για την προστασία που παρέχεται στα ασυνόδευτα παιδιά από τις ισπανικές αρχές σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού·

5.  επαναλαμβάνει την πάγια θέση της ΕΕ για τη Δυτική Σαχάρα, η οποία βασίζεται στον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και την πολιτική διαδικασία υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την επίτευξη δίκαιης, βιώσιμης, ειρηνικής και αμοιβαία αποδεκτής λύσης κατόπιν διαπραγματεύσεων και από τα δύο μέρη·

6.  επαναλαμβάνει το απαραβίαστο των εθνικών συνόρων των κρατών μελών της ΕΕ και τον πλήρη και αδιαπραγμάτευτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών μελών της ΕΕ ως βασικής αρχής του διεθνούς δικαίου και ως αρχής της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης· υπενθυμίζει ότι η υπονόμευση της εδαφικής κυριαρχίας των κρατών μελών δεν μπορεί να γίνει ανεκτή·

7.  παροτρύνει την Επιτροπή και το Βασίλειο του Μαρόκου να συνεργαστούν και να συνάψουν επισήμως συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ ΕΕ και Μαρόκου με τις αναγκαίες νομικές διασφαλίσεις το συντομότερο δυνατόν· είναι πεπεισμένο ότι η μελλοντική συνεργασία της ΕΕ με τις χώρες της νότιας ακτής της Μεσογείου θα πρέπει να βασίζεται στον μακροπρόθεσμο στόχο της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης με την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, των επενδύσεων και της δημιουργίας νέων ευκαιριών απασχόλησης, καθώς και με την προώθηση της ποιοτικής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά στην περιοχή·

8.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Μαρόκου.

(1) ΕΕ C 411 της 27.11.2020, σ. 292. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0066. (3) ΕΕ L 70 της 18.3.2000, σ. 2.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στη Σρι Λάνκα, ιδίως τις συλλήψεις στο πλαίσιο του νόμου περί πρόληψης της τρομοκρατίας (2021/2748(RSP))

P9_TA(2021)0290 RC-B9-0355/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Σρι Λάνκα,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, της 9ης Φεβρουαρίου 2021, με τίτλο «Προώθηση της συμφιλίωσης, της λογοδοσίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σρι Λάνκα»,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβούλιου των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, της 23ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Προώθηση της συμφιλίωσης, της λογοδοσίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σρι Λάνκα»,

–  έχοντας υπόψη τους κανονισμούς αριθ. 01 του 2021 που δημοσιεύθηκαν στις 12 Μαρτίου 2021 δυνάμει του νόμου της Σρι Λάνκα περί πρόληψης της τρομοκρατίας,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών κατά την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, της 14ης Δεκεμβρίου 2018 με τίτλο «Επίσκεψη στη Σρι Λάνκα»,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Michelle Bachelet, της Ύπατης Αρμοστή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, της 24ης Φεβρουαρίου 2021, σχετικά με τη Σρι Λάνκα,

–  έχοντας υπόψη την τελική έκθεση του Ιανουαρίου 2020 της αποστολής εκλογικών παρατηρητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προεδρική εκλογή της Σρι Λάνκα στις 16 Νοεμβρίου 2019,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1966,

–  έχοντας υπόψη το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων της ΕΕ+ (ΣΓΠ+), στο ειδικό πρόγραμμα κινήτρων του οποίου είναι δικαιούχος η Σρι Λάνκα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4, του Κανονισμού,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σρι Λάνκα αμαυρώθηκε από έναν εμφύλιο πόλεμο διάρκειας δεκαετιών που έληξε το 2009, κατά τη διάρκεια του οποίου διαπράχθηκαν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από αμφότερες τις πλευρές·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σρι Λάνκα εξακολουθεί να επιδεινώνεται σταθερά, με τη νέα κυβέρνηση να οπισθοδρομεί ταχέως όσον αφορά την περιορισμένη πρόοδο που έχει επιτευχθεί στο πλαίσιο προηγούμενων διοικήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι συρρικνώνεται ραγδαία ο χώρος στον οποίο η κοινωνία των πολιτών και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης μπορούν να δραστηριοποιούνται στη χώρα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αμφιλεγόμενος νόμος περί πρόληψης της τρομοκρατίας (PTA) εφαρμόζεται στη Σρι Λάνκα από το 1979 και παρέχει στην αστυνομία ευρείες εξουσίες για την αναζήτηση, σύλληψη και κράτηση υπόπτων πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρείες εξουσίες που προβλέπονται στον νόμο περί πρόληψης της τρομοκρατίας έχουν οδηγήσει σε σταθερές και βάσιμες καταγγελίες για βασανιστήρια και σεξουαλική κακοποίηση, εξαναγκασμένες ομολογίες και περιπτώσεις συστηματικής άρνησης τήρησης της νομιμότητας·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην πιο πρόσφατη έκθεσή της για τη Σρι Λάνκα, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επανέλαβε τις εκκλήσεις για μορατόριουμ στη χρήση του νόμου περί πρόληψης της τρομοκρατίας για νέες συλλήψεις έως ότου αντικατασταθεί από νομοθεσία που συνάδει με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα εξέδωσε στις 9 Μαρτίου 2021 τους κανονισμούς αριθ. 01 του 2021, επεκτείνοντας τον νόμο περί πρόληψης της τρομοκρατίας και, μεταξύ άλλων, επιτρέποντας την επιβολή δύο ετών κράτησης χωρίς δίκη για πρόκληση «θρησκευτικής, φυλετικής ή κοινοτικής δυσαρμονίας»·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος περί πρόληψης της τρομοκρατίας χρησιμοποιείται συστηματικά για αυθαίρετες συλλήψεις και για την κράτηση μουσουλμάνων και μειονοτικών ομάδων στη Σρι Λάνκα, συμπεριλαμβανομένου του Ahnaf Jazeem, ενός 26χρονου μουσουλμάνου καθηγητή και ποιητή, και του Hejaz Hizbullah, γνωστού δικηγόρου για τα δικαιώματα των μειονοτήτων και το κράτος δικαίου·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 19 Μαΐου 2017, η Σρι Λάνκα επανάκτησε την πρόσβαση σε γενναιόδωρες δασμολογικές προτιμήσεις στο πλαίσιο του ΣΓΠ+, υπό την προϋπόθεση ότι θα αντικαταστήσει τον νόμο περί πρόληψης της τρομοκρατίας και θα εφαρμόσει αποτελεσματικά 27 διεθνείς συμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία της για τον νόμο περί πρόληψης της τρομοκρατίας και επεσήμανε ότι η Σρι Λάνκα δεν κατόρθωσε να καταργήσει τον νόμο παρά τη δέσμευσή της να το πράξει·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 20 Οκτωβρίου 2020 το κοινοβούλιο της Σρι Λάνκα ψήφισε την 20η Αναθεώρηση του Συντάγματος, ενισχύοντας την εκτελεστική προεδρία·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν 12 έτη μετά το πέρας του πολέμου, οι εγχώριες πρωτοβουλίες για λογοδοσία και συμφιλίωση επανειλημμένα δεν έχουν αποφέρει αποτελέσματα, με αποτέλεσμα να εδραιώνεται βαθύτερα η ατιμωρησία και να επιδεινώνεται η δυσπιστία των θυμάτων στο σύστημα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις επιτάχυνσης της στρατιωτικοποίησης των μη στρατιωτικών κυβερνητικών λειτουργιών στη Σρι Λάνκα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2020, τουλάχιστον 28 εν ενεργεία ή πρώην μέλη του στρατιωτικού προσωπικού και του προσωπικού των υπηρεσιών πληροφοριών διορίστηκαν σε καίριες διοικητικές θέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διορισμοί αυτοί περιλαμβάνουν τουλάχιστον δύο υψηλόβαθμους στρατιωτικούς που έχουν εμπλακεί σύμφωνα με εκθέσεις του ΟΗΕ σε εικαζόμενα εγκλήματα πολέμου κατά τα τελευταία έτη της σύγκρουσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί ύποπτοι υπό αστυνομική κράτηση, καθώς και κρατούμενοι στα σωφρονιστικά καταστήματα της Σρι Λάνκα έχουν θανατωθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις πιο πρόσφατες περιπτώσεις περιλαμβάνονται οι θάνατοι κατά τη διάρκεια αστυνομικών κρατήσεων τον Μάιο του 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι 11 κρατούμενοι στη φυλακή Mahara σκοτώθηκαν και 117 άλλοι τραυματίστηκαν, όταν οι φρουροί άνοιξαν πυρ για να ελέγξουν μια ταραχή για τις συνθήκες της νόσου COVID-19 τον Νοέμβριο του 2020·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Σρι Λάνκα εξέδωσαν το 2019 ποινές θανατικής ποινής για αδικήματα σχετιζόμενα με τα ναρκωτικά, παρά την ύπαρξη μορατόριουμ στη χρήση της θανατικής ποινής στη χώρα από το 1976·

1.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία σχετικά με το επικίνδυνο μονοπάτι που ακολουθεί η Σρι Λάνκα προς την επανάληψη σοβαρότατων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως περιγράφονται στην πλέον πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ σχετικά με τη χώρα, στην οποία απαριθμούνται τα πρώτα προειδοποιητικά σημάδια της επιταχυνόμενης στρατιωτικοποίησης των μη στρατιωτικών κυβερνητικών λειτουργιών, η ανατροπή σημαντικών συνταγματικών εγγυήσεων, η πολιτική παρεμπόδιση της λογοδοσίας, η ρητορική αποκλεισμού, ο εκφοβισμός της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και η χρήση αντιτρομοκρατικών νόμων·

2.  υπενθυμίζει την ισχυρή ένστασή του προς τη συνεχιζόμενη εφαρμογή του υφιστάμενου νόμου περί πρόληψης της τρομοκρατίας· καλεί τις αρχές της Σρι Λάνκα να εκπληρώσουν τη δέσμευσή τους να επανεξετάσουν και να καταργήσουν τον νόμο και να τον αντικαταστήσουν με αντιτρομοκρατική νομοθεσία που θα τηρεί τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές· ζητεί επίσης την άμεση αναστολή των κανονισμών αποριζοσπαστικοποίησης·

3.  τονίζει ότι οι κανονισμοί αριθ. 01 του 2021 δεν παρέχουν διαδικαστικές εγγυήσεις για κανένα πρόσωπο που στερείται την ελευθερία του, όπως καθορίζεται στο άρθρο 9 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα και ότι παραβιάζουν τις οικείες συνταγματικές εγγυήσεις δυνάμει του άρθρου 13 του Συντάγματος της ίδιας της Σρι Λάνκα· υπενθυμίζει ότι στα κέντρα αποριζοσπαστικοποίησης, αποκατάστασης και επανένταξης, τα οποία διέπονται από παρόμοια νομοθεσία, έχουν σημειωθεί επανειλημμένα στο παρελθόν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας και της βίας λόγω φύλου·

4.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις δυνάμει του νόμου περί πρόληψης τρομοκρατίας χωρίς τη δέουσα διαδικασία και πρόσβαση στη δικαιοσύνη, μεταξύ άλλων όσον αφορά ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, δικηγόρους, συγγραφείς και ποιητές όπως οι Hejaaz Hizbullah και Ahnaf Jazeem· σημειώνει με ανησυχία την κράτηση του Shani Abeysekara, πρώην διευθυντή του τμήματος ποινικών ερευνών· καλεί επιτακτικά την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα να δικάσει αμέσως τους κρατούμενους για τους οποίους υπάρχουν βάσιμες κατηγορίες με δίκαιη δίκη και, εάν δεν υπάρχουν κατηγορίες, να τους απελευθερώσει άνευ όρων·

5.  εκφράζει τη λύπη του για τις συνεχιζόμενες διακρίσεις και τη βία που ασκείται εις βάρος θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων και κοινοτήτων στη Σρι Λάνκα, συμπεριλαμβανομένων των Μουσουλμάνων, των Ινδουιστών, των Τάμιλ και των Χριστιανών· καλεί την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα να καταδικάσει απερίφραστα τη ρητορική μίσους, την υποκίνηση βίας και τις διακρίσεις εις βάρος θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων στη χώρα, και να ζητήσει να λογοδοτήσουν όσοι προωθούν τέτοιες διαιρετικές τάσεις, μεταξύ άλλων εντός της κυβέρνησης και του στρατού·

6.  λαμβάνει υπό σημείωση την 20η Αναθεώρηση του Συντάγματος και εκφράζει σοβαρή ανησυχία σχετικά με την επαγόμενη μείωση της δικαστικής ανεξαρτησίας, την ελάττωση του κοινοβουλευτικού ελέγχου και την υπερβολική σώρευση εξουσίας στην προεδρία·

7.  σημειώνει με ανησυχία ότι η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα πρότεινε πρόσφατα να θέσει σε ισχύ έναν νέο νόμο σχετικά με την παραπληροφόρηση εν μέσω ανησυχιών που εγείρουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με τις απειλές που ένας τέτοιος νόμος δύναται να θέσει στην ελευθερία της έκφρασης· καλεί τις επιγραμμικές πλατφόρμες να λάβουν προορατικά μέτρα για τον μετριασμό της διαδικτυακής κυκλοφορίας της ρητορικής μίσους και της παραπληροφόρησης στις γλώσσες των Σιναλέζων και των Τάμιλ·

8.  ανησυχεί για τις διατάξεις στον Ποινικό Κώδικα της Σρι Λάνκα, ιδίως για το γεγονός ότι τα άρθρα 365, 365Α και 399, έχουν ερμηνευθεί με τρόπο που ποινικοποιούν ιδιώτες με πολύμορφους σεξουαλικούς προσανατολισμούς και ταυτότητες φύλου·

9.  καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει επειγόντως τη χρηματοδότησή της για το γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά και το έγκλημα και για το έργο της INTERPOL «Υποστήριξη στη Σρι Λάνκα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας», ενόσω η καταπολέμηση της τρομοκρατίας στη Σρι Λάνκα χρησιμοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις ως πρόσχημα για την καταδίωξη μελών εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων και της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Σρι Λάνκα και τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών να αυξήσουν τη στήριξή τους προς την κοινωνία των πολιτών, ιδίως προς τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος και τους δημοσιογράφους·

10.  υπογραμμίζει την κρίσιμη σημασία της διασφάλισης ότι η εθνική διαδικασία συμφιλίωσης λαμβάνει την απαραίτητη προσοχή και οδηγεί σε συγκεκριμένες δράσεις, συμπεριλαμβανομένης της λογοδοσίας για τις βίαιες εξαφανίσεις και τα προηγούμενα εγκλήματα· εκφράζει τη λύπη του για την απόσυρση της Σρι Λάνκα από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε έναντι του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στο πλαίσιο της χορηγίας εκ μέρους του, του ψηφίσματος της 14ης Οκτωβρίου 2015 με τίτλο «Προώθηση της συμφιλίωσης, της λογοδοσίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σρι Λάνκα», και την ενθαρρύνει να συνεργαστεί εκ νέου με το Συμβούλιο, το οποίο έχει καθοριστική σημασία για την αποκατάσταση των σχέσεων με τη διεθνή κοινότητα και τη δημιουργία μιας διαδικασίας εθνικής συμφιλίωσης μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων Σιναλέζων, Τάμιλ, Μουσουλμάνων, Ινδουιστών και Χριστιανών·

11.  καλεί την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα να αποτρέψει κάθε εμπόδιο στην έρευνα και ενδεχόμενη δίωξη μελών των δυνάμεων ασφαλείας που κατηγορούνται για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επιμένει ότι πρέπει να διερευνηθούν οι καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου από πρόσωπα σε υψηλές θέσεις από όλες τις πλευρές· ζητεί από την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα να θέσει τέλος στην πρακτική του διορισμού νυν και πρώην στρατιωτικών διοικητών που εμπλέκονται σε σοβαρές καταχρήσεις σε ανώτερες κυβερνητικές θέσεις·

12.  ζητεί να διεξαχθεί ενδελεχής, αμερόληπτη και πλήρης έρευνα για τους βομβαρδισμούς της Κυριακής του Πάσχα του 2019 σύμφωνα με τα διεθνή νομικά πρότυπα· ζητεί, επιπλέον, τα πρόσωπα κατά των οποίων υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ενοχής να παραπεμφθούν άμεσα σε δίκη, καθώς και πρόσωπα για τα οποία δεν υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία να αφεθούν ελεύθερα·

13.  υπενθυμίζει ότι το σύστημα γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων (GSP+) προσφέρει το κίνητρο για καλύτερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ για τους εξαγωγείς της χώρας, ως αντάλλαγμα για την περαιτέρω πρόοδο ως προς την πλήρη υλοποίηση των εν λόγω συμβάσεων· υπενθυμίζει ότι μία από τις βασικές δεσμεύσεις της Σρι Λάνκα ήταν η πλήρης ευθυγράμμιση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας της με τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ευνοϊκή εμπορική σχέση στο πλαίσιο του ΣΓΠ +· υπενθυμίζει τις συνέπειες που προβλέπονται στον κανονισμό για το ΣΓΠ(1) σε περίπτωση επανειλημμένης αποτυχίας να υιοθετηθούν και να τεθούν σε ισχύ οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να ανακληθεί η καταχρηστική νομοθεσία και να ανατραπεί η υφιστάμενη πορεία των αυξανόμενων παραβιάσεων·

14.  υπογραμμίζει ότι το καθεστώς ΣΓΠ + το οποίο προσφέρεται στη Σρι Λάνκα έχει συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία της χώρας, από την οποία οι εξαγωγές προς την ΕΕ έχουν αυξηθεί κατά 2,3 δισεκατομμύρια EUR, καθιστώντας την ΕΕ τη δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για τη Σρι Λάνκα· επισημαίνει τη συνεχή παρακολούθηση της επιλεξιμότητας της Σρι Λάνκα για το καθεστώς ΣΓΠ + και τονίζει ότι η συνέχιση των εμπορικών προτιμήσεων του ΣΓΠ + δεν αποτελεί αυτόματη διαδικασία· καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να λάβουν δεόντως υπόψη τα τρέχοντα γεγονότα κατά την αξιολόγηση της επιλεξιμότητας της Σρι Λάνκα για το καθεστώς ΣΓΠ +· καλεί περαιτέρω την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να χρησιμοποιήσουν το ΣΓΠ + ως μοχλό για την προώθηση των υποχρεώσεων της Σρι Λάνκα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ζητήσουν την κατάργηση ή την αντικατάσταση του νόμου περί πρόληψης της τρομοκρατίας, να αξιολογήσουν προσεκτικά κατά πόσον υπάρχει επαρκής λόγος, ως έσχατη λύση, να κινήσουν διαδικασία για την προσωρινή ανάκληση του καθεστώτος ΣΓΠ + της Σρι Λάνκα και των οφελών που απορρέουν από αυτό, και να υποβάλουν έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με το θέμα αυτό το συντομότερο δυνατόν·

15.  σημειώνει με ανησυχία τον αντίκτυπο της πανδημίας της COVID-19 στην επιδείνωση της κατάστασης των εργασιακών δικαιωμάτων στη χώρα· παροτρύνει τη Σρι Λάνκα να συνεργαστεί πλήρως με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) για την ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων σε εργοστάσια, συμπεριλαμβανομένων των συνθηκών υγείας και ασφάλειας για τους εργαζομένους στον τομέα της ένδυσης σε ειδικές εμπορικές ζώνες· καλεί την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα να εφαρμόσει και να ενισχύσει αποτελεσματικά την εθνική πολιτική για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας· καλεί τις αρχές της Σρι Λάνκα να προσαρμόσουν το Συμβούλιο Επενδύσεων του Εγχειριδίου των Προτύπων Εργασίας και των Εργασιακών Σχέσεων της Σρι Λάνκα, προκειμένου αυτό να συμμορφωθεί με τα διεθνή πρότυπα, ιδίως με τη Σύμβαση αριθ. 87 και αριθ. 98 της ΔΟΕ·

16.  επαναλαμβάνει τη σθεναρή αντίθεση της ΕΕ στη θανατική ποινή, για όλες τις υποθέσεις και χωρίς καμία εξαίρεση· επικροτεί το συνεχιζόμενο μορατόριουμ στην εκτέλεση της θανατικής ποινής της Σρι Λάνκα· καλεί επιτακτικά την κυβέρνηση να καταργήσει τη χρήση της θανατικής ποινής στη χώρα·

17.  επικροτεί την προηγούμενη υποστήριξη της ΕΕ στις προσπάθειες συμφιλίωσης και τονίζει την ετοιμότητα της ΕΕ να υποστηρίξει τη Σρι Λάνκα στον τομέα αυτό·

18.  εκφράζει ανησυχία για τον αυξανόμενο ρόλο και την ανάμιξη της Κίνας στη Σρι Λάνκα·

19.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στην Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Σρι Λάνκα.

(1) Κανονισμός (EE) αριθ. 978/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την εφαρμογή συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων (ΕΕ L 303 της 31.10.2012, σ. 1) (κανονισμός ΣΓΠ).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τον χαρακτηρισμό γερμανικών ΜΚΟ ως «ανεπιθύμητων οργανώσεων» από τη Ρωσία και την κράτηση του Andrei Pivovarov (2021/2749(RSP))

P9_TA(2021)0291 RC-B9-0347/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία, μεταξύ άλλων εκείνο της 29ης Απριλίου 2021 σχετικά με τη Ρωσία, την υπόθεση του Alexei Navalny, τη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα της Ουκρανίας και τις ρωσικές επιθέσεις στην Τσεχική Δημοκρατία(1), καθώς και εκείνο της 12ης Μαΐου 2016 σχετικά με τους Τατάρους της Κριμαίας(2),

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τα Πρωτόκολλα αυτής, και ιδίως το άρθρο 10 σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και το άρθρο 11 σχετικά με το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας καθώς και τις διεθνείς υποχρεώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τις οποίες έχει αναλάβει η Ρωσία ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και των Ηνωμένων Εθνών,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση αριθ. 814/2015 της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 13ης Ιουνίου 2016, σχετικά με τον ομοσπονδιακό νόμο αριθ. 129-FZ για την τροποποίηση ορισμένων νομοθετικών πράξεων (ομοσπονδιακός νόμος περί ανεπιθύμητων δραστηριοτήτων ξένων και διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας εξ ονόματος της ΕΕ, της 1ης Μαΐου 2021, σχετικά με την επιβολή περιοριστικών μέτρων κατά οκτώ υπηκόων της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας εξ ονόματος της ΕΕ, της 15ης Μαΐου 2021, σχετικά με τη δημοσίευση καταλόγου των αποκαλούμενων «μη φιλικών κρατών»,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), της 27ης Μαΐου 2021, σχετικά με τον κατάλογο γερμανικών ΜΚΟ που έχουν χαρακτηρισθεί ως «ανεπιθύμητες οργανώσεις»,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της ΕΥΕΔ, της 1ης Ιουνίου 2021, σχετικά με την κράτηση του Andrei Pivovarov,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της ΕΥΕΔ, της 4ης Ιουνίου 2021, σχετικά με τον νόμο για τις λεγόμενες «εξτρεμιστικές οργανώσεις»,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του επικεφαλής της αντιπροσωπείας στην Επιτροπή Κοινοβουλευτικής Συνεργασίας ΕΕ-Ρωσίας, της 3ης Ιουνίου 2021, σχετικά με τη σύλληψη του κ. Andrey Pivovarov, διευθυντή της διαλυθείσας ΜΚΟ «Open Russia», κατά την επιβίβασή του σε αεροσκάφος της ΕΕ που επρόκειτο να απογειωθεί από το αεροδρόμιο της Αγίας Πετρούπολης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4, του Κανονισμού,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η άσκηση της ελευθερίας της γνώμης, της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα που κατοχυρώνεται στο σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, καθώς και σε πολυάριθμες διεθνείς νομικές πράξεις, μεταξύ των οποίων η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά Δικαιώματα και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στις οποίες η Ρωσία είναι συμβαλλόμενο μέρος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπεροχή του διεθνούς δικαίου αποτελεί υποχρέωση για τη Ρωσία, από την οποία δεν μπορεί να παρεκκλίνει με τις πρόσφατες συνταγματικές τροποποιήσεις, οι οποίες δεν μπορούν να αλλάξουν την υποχρέωση αυτή·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατα η Ρωσική Ομοσπονδία ενέκρινε νόμους με κατασταλτικό χαρακτήρα, οι οποίοι διεύρυναν σημαντικά τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ατόμων ή ομάδων ως «ξένων πρακτόρων» και αύξησαν τους περιορισμούς και τις υποχρεώσεις που τους επιβάλλονται, καθώς και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασή τους·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες, καθώς δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες να συνεργάζονται για την προώθηση διαφόρων θεμιτών στόχων και αντιπροσωπεύουν μια απαραίτητη μορφή δημόσιας συμμετοχής που συμπληρώνει, προετοιμάζει και παρακολουθεί την επίσημη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, οι ΜΚΟ διαδραματίζουν σημαντικό πολιτικό ρόλο και, χωρίς να παραβιάζουν τον νόμο, πρέπει να διατηρούν την ανεξαρτησία τους και να προστατεύονται από αδικαιολόγητες παρεμβάσεις των αρχών·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ομοσπονδιακός νόμος για τις ανεπιθύμητες δραστηριότητες ξένων και διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων επιτρέπει να θεωρούνται ανεπιθύμητες στην επικράτεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας οι δραστηριότητες ξένων και διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις που έχουν χαρακτηριστεί ανεπιθύμητες από τις ρωσικές αρχές υπόκεινται σε περιορισμούς στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι μέσω της απαγόρευσης των δραστηριοτήτων τους και της επιβολής ποινικών και διοικητικών κυρώσεων όσον αφορά τις εν λόγω δραστηριότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νόμος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί από τις ρωσικές αρχές για να διευκολύνει τη διάλυση ανεξάρτητων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εγκρίνοντας τις εν λόγω νομοθετικές διατάξεις, η Ρωσική Ομοσπονδία χορήγησε στις αρχές σχεδόν πλήρη έλεγχο επί των ανεξάρτητων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και εξουσιοδότησε τον ομοσπονδιακό φορέα ελέγχου των ρωσικών μέσων ενημέρωσης (Roskomnadzor) να μπλοκάρει διάφορες σελίδες του διαδικτύου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρωσικές αρχές έχουν απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις σε δημόσιους χώρους, έχουν περιορίσει το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και μπλόκα ενώ έχουν επιβάλει πρόσθετους περιορισμούς στους δημοσιογράφους που καλύπτουν αυτές τις διαδηλώσεις·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 12 Ιανουαρίου 2021 ο φορέας εποπτείας τηλεπικοινωνιών της Ρωσίας, Roskom-nadzor, κατάρτισε τα πρώτα οκτώ διοικ, για παραβίαση του νόμου περί «ξένων πρακτόρων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία έχει επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει μεμονωμένους δημοσιογράφους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέχρι σήμερα, ο Roskomnadzor έχει υποβάλει στην Radio Free Europe/Radio Liberty 520 παραβιάσεις των περιορισμών επισήμανσης που επιβάλλει, οι οποίοι αναμένεται να καταλήξουν, μόλις κριθούν όλα από τα ρωσικά δικαστήρια, σε πρόστιμα ύψους 2,4 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Μάιο του 2021 οι ρωσικές αρχές άρχισαν την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων από το γραφείο της Radio Free Europe/Radio Liberty στη Μόσχα·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το πλέον πρόσφατο νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από την Κρατική Δούμα και το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας, τον Μάιο του 2021, περιόρισε δραστικά τα δικαιώματα και τις ελευθερίες στη Ρωσία, επιβάλλοντας αυστηρούς περιορισμούς σε άτομα που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, απαγορεύοντάς τους να συμμετέχουν στη δημόσια ζωή της χώρας και να θέσουν υποψηφιότητα σε οποιουδήποτε είδους εκλογές, συμπεριλαμβανομένων των βουλευτικών εκλογών του 2021, εάν έχουν ιδρύσει, διευθύνει, εργαστεί ή συμμετάσχει με οποιοδήποτε τρόπο σε οργάνωση που έχει χαρακτηριστεί ως «εξτρεμιστική» ή «τρομοκρατική» βάσει του εν λόγω νομοσχεδίου·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το νομοσχέδιο αυτό εφαρμόζεται επίσης αναδρομικά και έχει βάλει στο στόχαστρο το «Ίδρυμα για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς» του Aleksei Navalny, το οποίο έχει ήδη χαρακτηριστεί «ξένος πράκτορας» και για το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία για τον χαρακτηρισμό του ως «εξτρεμιστικής οργάνωσης»·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία διεύρυνε επίσης το πεδίο εφαρμογής του νόμου για τις «ανεπιθύμητες οργανώσεις», εισάγοντας απαγόρευση συμμετοχής στις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό και χαρακτηρίζοντας ως «ανεπιθύμητες» οργανώσεις που εικάζεται ότι δρουν ως διαμεσολαβητές για τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές των ήδη απαγορευμένων οργανώσεων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει χαρακτηρίσει ως «ανεπιθύμητες» πολυάριθμες διεθνείς και ξένες ΜΚΟ μεταξύ των οποίων το Διεθνές Δημοκρατικό Ινστιτούτο με έδρα τις ΗΠΑ, το Εθνικό Δημοκρατικό Ινστιτούτο, το Εθνικό Ταμείο για τη Δημοκρατία, το Ατλαντικό Συμβούλιο, καθώς και το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Δημοκρατία, την Ένωση Σχολών Πολιτικών Σπουδών του Συμβουλίου της Ευρώπης, το Ουκρανικό Παγκόσμιο Συνέδριο, τα μέσα ενημέρωσης που διαχειρίζεται η Radio Free Europe/Radio Liberty, καθώς και με την απόφαση του Ρώσου Γενικού Εισαγγελέα, της 26ης Μαΐου 2021, να καταχωρίσει ως «ανεπιθύμητες» τρεις γερμανικές ΜΚΟ, στις οποίες περιλαμβάνονται το Forum Russischsprachiger Europäer e.V., η Zentrum für die Liberale Moderne GmbH και η Deutsch-Russischer Austausch e.V.·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργή παρουσία της κοινωνίας των πολιτών συνιστά θεμελιώδη συνιστώσα μιας δημοκρατικής και ανοικτής κοινωνίας, ενώ είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κρατική Δούμα, εγκρίνοντας νόμους που οδηγούν στην άμεση επιβολή ποινικής ευθύνης, έχει βάλει στο στόχαστρο το κίνημα πολιτών «Open Russia», ένα δίκτυο προάσπισης της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αναγκάστηκε να διαλυθεί προκειμένου να προστατεύσει τους ακτιβιστές και τους υποστηρικτές του από περαιτέρω διώξεις·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 27 Μαΐου 2021 η «Open Russia» ανακοίνωσε πως θα παύσει τις δραστηριότητές της, προκειμένου να προστατεύσει το προσωπικό και τα μέλη της από ποινικές διώξεις βάσει της ρωσικής νομοθεσίας για τις «ανεπιθύμητες οργανώσεις»·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 31 Μαΐου 2021 ο πρώην ηγέτης του κινήματος «Open Russia», Andrei Pivovarov, συνελήφθη σε ένα υπό τροχοδρόμηση πολωνικό αεροσκάφος της LOT στην Αγία Πετρούπολη, κρατήθηκε αυθαίρετα και δύο ημέρες αργότερα τέθηκε υπό προσωρινή κράτηση για δύο μήνες με την κατηγορία της «διεξαγωγής δραστηριοτήτων ανεπιθύμητης οργάνωσης», η επισύρει ποινή φυλάκισης έως έξι ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ακτιβιστής από το Nizhny Novgorod, Mikhail Iosilevich, είναι επίσης μεταξύ εκείνων που διώκονται ποινικά και κρατούνται με τις ίδιες κατηγορίες·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενέργειες αυτές προστίθενται στην πληθώρα πολιτικά υποκινούμενων ποινικών διώξεων που έχει κινήσει η Ρωσική Ομοσπονδία κατά ατόμων που εκφράζουν αντίθετες απόψεις ή έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να θέσουν υποψηφιότητα για τις κοινοβουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Σεπτέμβριο του 2021 στη Ρωσία. Μεταξύ των ενεργειών αυτών είναι και η φυλάκιση του πολέμιου της διαφθοράς και πολιτικού της αντιπολίτευσης Aleksei Navalny ή η πενταετής ποινή με αναστολή που επιβλήθηκε στον αριστερών πεποιθήσεων μπλόγκερ και πολιτικό της αντιπολίτευσης, Nikolai Platoshkin· εφιστά επίσης την προσοχή στις πρόσφατες διώξεις εναντίον του πολιτικού της αντιπολίτευσης, Dmitry Gudkov, μέσων ενημέρωσης όπως το Radio Free Europe/Radio Liberty και οι εφημερίδες Meduza και VTimes, καθώς και εναντίον πολλών δημοσιογράφων λαμβάνοντας υπόψη ότι στο στόχαστρο για την επιβολή κατασταλτικών μέτρων έχουν μπει και περιοδικά που εκδίδονται από φοιτητές· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον φορέα για τα ανθρώπινα δικαιώματα «Memorial Human Rights Centre», οι ρωσικές αρχές κρατούν επί του παρόντος σχεδόν 400 πολιτικούς κρατούμενους, κατά παράβαση των υποχρεώσεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρωσικές αρχές έλαβαν ιδιαίτερα σκληρά μέτρα εναντίον των ειρηνικών διαδηλωτών που κατέβηκαν στους δρόμους όλης της χώρας για να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους προς τον Aleksei Navalny και να διαμαρτυρηθούν κατά της διαφθοράς και της αδικίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ρωσικό φορέα παρακολούθησης OVD-Info, περισσότεροι από 11 000 διαδηλωτές συνελήφθησαν σε διάστημα τριών ημερών κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2021, μεταξύ των οποίων δεκάδες ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κάλυπταν ή παρακολουθούσαν τις διαδηλώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν ασκηθεί χιλιάδες διοικητικές διώξεις σε ολόκληρη τη χώρα και περισσότερες από 100 ποινικές, ενώ συνεχίζονται οι συλλήψεις και οι κρατήσεις με ψευδείς κατηγορίες·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πολυάριθμες αναφορές, ειρηνικοί διαδηλωτές που καταδικάστηκαν σε «διοικητική κράτηση» υπέστησαν κακομεταχείριση, καθώς, μεταξύ άλλων, μεταφέρθηκαν σε εγκαταστάσεις κράτησης που φιλοξενούσαν ήδη υπεράριθμους κρατούμενους, στερήθηκαν τροφή και νερό για αρκετές ώρες και αναγκάστηκαν να περάσουν μεγάλα χρονικά διαστήματα (αρκετές ώρες κάθε φορά, συχνά τη νύχτα) σε κλούβες της αστυνομίας κατά τη μεταφορά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι άτομα που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις ανέφεραν επίσης ότι απειλήθηκαν με αποβολή ή αποβλήθηκαν ήδη από πανεπιστήμια ή κολέγια ή έχασαν τη δουλειά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αστυνομικές δυνάμεις αποκατάστασης της τάξης χρησιμοποίησαν υπερβολική βία εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών, μεταξύ των οποίων βρίσκονταν ηλικιωμένοι και παιδιά·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ έναντι της Ρωσίας ότι η συνεργασία με τη Ρωσία δεν θέτει σε κίνδυνο τις αξίες της δημοκρατίας και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς του Κρεμλίνου καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να απομονώσει τον λαό της Ρωσίας από τη διεθνή κοινότητα και να του στερήσει την ελπίδα του για ένα δημοκρατικό μέλλον, μεταξύ άλλων καταφεύγοντας σε διάφορους τρόπους απαγόρευσης της συμμετοχής υποψηφίων της αντιπολίτευσης στις βουλευτικές εκλογές του 2021 στη Ρωσία·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το Levada Center, η στήριξη του λαού προς το κυβερνών κόμμα της Ρωσίας βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα μετά τη στήριξη μιας αντιλαϊκής μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος και την προώθηση της έγκρισης σχεδίου συνταγματικών τροποποιήσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας τροποποίησης που θα επέτρεπε στον Πρόεδρο Vladimir Putin να παραμείνει στη θέση του έως το 2036· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη καταστολή της κοινωνίας των πολιτών και της αντιπολίτευσης από τις ρωσικές αρχές αποκαλύπτει τον φόβο τους για λαϊκή δυσαρέσκεια όσον αφορά τις κακές κοινωνικοοικονομικές επιδόσεις της χώρας και τη διαφθορά της άρχουσας τάξης·

1.  καλεί τις αρχές της Ρωσίας:

2.  καλεί τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, το Συμβούλιο, τις αντιπροσωπείες της ΕΕ, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή κατά την κατάρτιση της ολοκληρωμένης στρατηγικής της ΕΕ έναντι της Ρωσίας και ως αντίδραση στη διάβρωση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, να επικεντρωθούν στα εξής:

3.  εκφράζει την υποστήριξή του προς όλα τα άτομα και τις οργανώσεις που έχουν γίνει στόχος πράξεων καταστολής και προτρέπει τις ρωσικές αρχές να σταματήσουν τις παρενοχλήσεις, τους εκφοβισμούς και τις επιθέσεις κατά φορέων της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης, των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ακτιβιστών· καταδικάζει την αδυναμία των ρωσικών αρχών να προστατεύσουν αυτούς τους παράγοντες από επιθέσεις, παρενοχλήσεις και εκφοβισμούς από τρίτους και να διερευνήσουν αμερόληπτα αυτές τις επιθέσεις εναντίον τους·

4.  υπενθυμίζει σε όλες τις επιχειρήσεις της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία να επιδείξουν ιδιαίτερη επιμέλεια και να τιμήσουν τις δεσμεύσεις τους όσον αφορά τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· εκφράζει την ανησυχία του για τους υψηλόβαθμους ευρωπαίους πολιτικούς που αποδέχονται επικερδείς συμβάσεις με εταιρείες κρατικής ιδιοκτησίας ή συνδεδεμένες εταιρείες όπως η Gazprom ή η Rosnieft·

5.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, καθώς και στον πρόεδρο, την κυβέρνηση και την Κρατική Δούμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0159. (2) ΕΕ C 76 της 28.2.2018, σ. 27.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πολιτική κατάσταση στην Κούβα (2021/2745(RSP))

P9_TA(2021)0292 RC-B9-0341/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Κούβα, ιδίως εκείνα της 15ης Νοεμβρίου 2018(1) σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα, της 3ης Δεκεμβρίου 2019(2) σχετικά με την περίπτωση του José Daniel Ferrer, και της 5ης Ιουλίου 2017 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας πολιτικού διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας της Κούβας, αφετέρου(3),

–  έχοντας υπόψη τη ΣΠΔΣ που υπεγράφη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κούβας τον Δεκέμβριο του 2016 και εφαρμόζεται προσωρινά από την 1η Νοεμβρίου 2017(4),

–  έχοντας υπόψη την ακρόαση της Αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής σχετικά με την Κούβα, που πραγματοποιήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την άτυπη βιντεοδιάσκεψη των μελών του Κοινού Συμβουλίου ΕΕ-Κούβας, της 20ής Ιανουαρίου 2021(5),

–  έχοντας υπόψη τον τρίτο επίσημο διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που διεξήχθη στο πλαίσιο της συμφωνίας πολιτικού διαλόγου και συνεργασίας (ΣΠΔΣ) στις 26 Φεβρουαρίου 2021,(6)

–  έχοντας υπόψη την καθολική περιοδική εξέταση της Κoύβας, του Μαΐου 2018, από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ),

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ICCPR) και άλλες διεθνείς συνθήκες και πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW), και τις γενικές συστάσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών,

–  έχοντας υπόψη τις εκθέσεις οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως για παράδειγμα η Human Rights Watch, το Human Rights Foundation και οι Prisoners Defenders, το κεφάλαιο IV.B σχετικά με την Κούβα της ετήσιας έκθεσης της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR) για το 2020, την ανακοίνωση της 6ης Νοεμβρίου 2019 προς την Ύπατη Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, της Ειδικής Εισηγήτριας για τις σύγχρονες μορφές δουλείας, συμπεριλαμβανομένων των αιτίων και των συνεπειών της, και της Ειδικής Εισηγήτριας για την εμπορία ανθρώπων, ιδίως την εμπορία γυναικών και παιδιών, και τα συμπεράσματα της τελευταίας καθολικής περιοδικής εξέτασης της Κούβας, του 2018, σχετικά με τις κουβανικές ιατρικές ταξιαρχίες,

–  έχοντας υπόψη τις εκθέσεις που εκπόνησε το κουβανικό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για 12 μήνες έως τον Μάιο του 2021 σχετικά με τις κατασταλτικές ενέργειες και τις αυθαίρετες κρατήσεις,

–  έχοντας υπόψη τις δημόσιες ακροάσεις της 179ης περιόδου συνόδου της IACHR,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα 7/2021, 14/2021 και 24/2021 της IACHR,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 10 Δεκεμβρίου 1984 και στην οποία η Κούβα είναι συμβαλλόμενο κράτος,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στην οποία η Κούβα είναι συμβαλλόμενο μέρος,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη το Σύνταγμα και τον Ποινικό Κώδικα της Κούβας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμα 168 του Υπουργείου Εξωτερικού Εμπορίου και Επενδύσεων της Δημοκρατίας της Κούβας, της 29ης Μαρτίου 2010, τον νόμο 1312 της 12ης Σεπτεμβρίου 1976 («νόμος περί μετανάστευσης») και τα κανονιστικά διατάγματα αριθ. 26 της 18ης Δεκεμβρίου 2015 και αριθ. 306 της 12ης Οκτωβρίου 2012, την Αμερικανική Σύμβαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την ετήσια έκθεση 2020 που εκπόνησε η Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Απρίλιο του 2021,

–  έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) που έχουν κυρωθεί από την Κούβα,

–  έχοντας υπόψη τον ορισμό της «οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών» στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι με τη ΣΠΔΣ, που υπεγράφη το 2016, αμφότερα τα μέρη επαναβεβαιώνουν τον σεβασμό των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως ορίζονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και σε άλλες σχετικές διεθνείς πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 5 Ιουλίου 2017, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη ΣΠΔΣ ΕΕ-Κούβας,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2017 το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα στο οποίο επιβεβαιώνει τις απόψεις του σχετικά με τη δημοκρατία, τα οικουμενικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, όπως η ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του πολιτικού συνεταιρίζεσθαι, και η ελευθερία της πληροφόρησης σε όλες τις μορφές της·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία, η αξιοπρέπεια και η ευημερία των ανθρώπων εκπροσωπούνται και προστατεύονται καλύτερα σε μια δημοκρατία, πράγμα που σημαίνει, μεταξύ άλλων, εναλλαγή εξουσίας, διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών και σεβασμό της αρχής του πολιτικού πλουραλισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 5 του πρόσφατα εγκριθέντος Συντάγματος της Κούβας υπογραμμίζει ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας είναι η ανώτατη αρχή, η οποία ενισχύεται περαιτέρω από τα άρθρα 4 και 229, τα οποία τονίζουν ότι ο σοσιαλισμός είναι ένα μη αναστρέψιμο σύστημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο Σύνταγμα του 2019 εξυπηρέτησε όχι μόνο την προστασία του συστήματος και το πάγωμα κάθε διαδικασίας μεταρρύθμισης των ελευθεριών και των δικαιωμάτων, αλλά και την επέκταση των περιορισμών τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς περιορίζει σοβαρά τη συμμετοχή των ατόμων με διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις στον δημόσιο και πολιτικό βίο, καθώς και την εκ μέρους τους ανάληψη πολιτικών αξιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να μην υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, ιδίως όσον αφορά υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται ακτιβιστές και αντιφρονούντες·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το διάταγμα 349 περιορίζει την ελευθερία έκφρασης των καλλιτεχνών απαιτώντας προηγούμενη άδεια για δημόσιες και ιδιωτικές παραστάσεις και εκθέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το διάταγμα 370 σχετικά με το διαδικτυακό περιεχόμενο θεσπίζει ένα ασαφές πλαίσιο που επιτρέπει τη δίωξη ακτιβιστών και ανεξάρτητων δημοσιογράφων, ιδίως στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κουβανικός Ποινικός Κώδικας περιλαμβάνει διατάξεις, μεταξύ άλλων, περί «κατάστασης κινδύνου» και «προποινικών μέτρων ασφαλείας», δυνάμει των οποίων περισσότερα από 8 000 άτομα κρατούνται στη φυλακή, χωρίς να μπορούν να τους καταλογιστούν αξιόποινες πράξεις, και ακόμη 2 500 έχουν καταδικαστεί σε καταναγκαστική εργασία·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από την έναρξη ισχύος της ΣΠΔΣ σχεδόν πριν από τέσσερα χρόνια, δεν έχει σημειωθεί συγκεκριμένη πρόοδος στην Κούβα όσον αφορά τις γενικές αρχές και τους στόχους που επιδιώκονται με τη συμφωνία για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών για τους Κουβανούς πολίτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, το κουβανικό καθεστώς έχει εντείνει την καταστολή και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι η κατάσταση εξακολουθεί να επιδεινώνεται σε ολόκληρη την κουβανική κοινωνία, δημιουργώντας νέα κύματα αντίστασης και ειρηνικών διαδηλώσεων σε σημαντικούς τομείς που έχουν υποστεί καταστολή και βιαιοπραγίες από τις καταπιεστικές δομές του κουβανικού καθεστώτος·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η γνώμη αριθ. 50/2020 της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για την αυθαίρετη κράτηση, η οποία δημοσιεύθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2020, προειδοποιεί ότι η συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις κουβανικές αρχές αποτελεί κοινή πρακτική· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τους τελευταίους 12 μήνες έως την 1η Ιουνίου 2021, έχουν καταγραφεί 199 περιπτώσεις πολιτικών κρατουμένων και ότι υπήρξαν 65 νέες περιπτώσεις φυλάκισης για πολιτικούς λόγους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Απρίλιος είναι ο μήνας με τη μεγαλύτερη καταστολή από τις αρχές του 2021, καθώς το Κουβανικό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (OCDH) κατέγραψε περισσότερες από 1 018 κατασταλτικές ενέργειες εις βάρος ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ανεξάρτητων δημοσιογράφων, από τις οποίες 206 ήταν αυθαίρετες κρατήσεις και 13 αφορούσαν σοβαρή βία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την οργάνωση Prisoners Defenders, υπάρχουν σήμερα 150 πολιτικοί κρατούμενοι στην Κούβα·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέσα από το πρίσμα της ανάλυσης που πραγματοποίησε η Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 11 Φεβρουαρίου 2021, εγκρίθηκαν προληπτικά μέτρα υπέρ 20 συγκεκριμένων μελών του κινήματος San Isidro (MSI), και λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία ότι τα δικαιώματα των ταυτοποιημένων προσώπων στη ζωή και την ακεραιότητα απειλούνται σοβαρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κουβανικές αρχές διέρρηξαν παράνομα το σπίτι του ανεξάρτητου καλλιτέχνη και συντονιστή του κινήματος San Isidro, Luis Manuel Otero Alcántara, και ότι τον έθεσαν υπό κράτηση αυθαίρετα χωρίς καμία κατηγορία για αρκετές ώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Denis Solís González, μέλος του MSI, κρατείται αυθαίρετα στη φυλακή, κατηγορούμενος για βιαιοπραγία, και ο Luis Robles Elizástegui βρίσκεται στη φυλακή απλώς και μόνο επειδή μετέφερε αφίσα που ζητούσε ειρηνικά την απελευθέρωση του Denis Solís González· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Maykel Castillo Pérez, μέλος του MSI και συνδημιουργός του τραγουδιού Patria y Vida, έχει φυλακιστεί αυθαίρετα και επί 14 ημέρες αναφερόταν από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τις βίαιες εξαφανίσεις ως εξαφανισμένος·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις εκκλήσεις του Κοινοβουλίου, η ΕΕ δεν πραγματοποίησε επισκέψεις σε πολιτικούς κρατουμένους στις φυλακές ούτε παρακολούθησε δίκες αντιπάλων, αντιφρονούντων, ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία, οι Prisoners Defenders, καθώς και πολλοί άλλοι ανεξάρτητοι παρατηρητές της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών εισηγητών του ΟΗΕ, δεν επιτρέπεται να εισέρχονται στην Κούβα, παρά τις μακροχρόνιες εκκλήσεις τους να πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο νησί·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ψήφισμα 168 του 2010 του Υπουργείου Διεθνούς Εμπορίου και Ξένων Επενδύσεων της Κούβας επιβάλλει σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους στο εξωτερικό που εργάζονται για το κράτος ή για κρατικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένου του ιατρικού προσωπικού, αδικαιολόγητα καθήκοντα και υποχρεώσεις που παραβιάζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα πλέον βασικά και θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι πολιτικοί υπάλληλοι που δεν ολοκληρώνουν ιατρικές αποστολές ή αποφασίζουν να μην επιστρέψουν στην Κούβα τιμωρούνται βάσει του Ποινικού Κώδικα της Κούβας με οκταετή φυλάκιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR), οι εν λόγω ιατρικές αποστολές πρέπει να θεωρούνται σύγχρονη μορφή δουλείας, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η δήλωση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με τις κουβανικές ιατρικές αποστολές (CUB 6/2019) υπογράμμισε τις επισφαλείς και απάνθρωπες συνθήκες εργασίας του ιατρικού προσωπικού, με την υποστήριξη του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και 622 μαρτυρίες·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κούβα έχει κυρώσει τις οκτώ θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κούβα παραβιάζει τις συμβάσεις αριθ. 29 και 105 της ΔΟΕ σχετικά με την καταναγκαστική εργασία·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει απονείμει το βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης σε Κουβανούς ακτιβιστές τρεις φορές: στον Oswaldo Payá το 2002, στις «Κυρίες με τα Λευκά» (Berta Soler) το 2005 και στον Guillermo Fariñas το 2010· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κουβανικές αρχές απέτρεψαν συστηματικά τους νικητές του Βραβείου Ζαχάρωφ και τους συγγενείς τους να εγκαταλείψουν τη χώρα και να συμμετάσχουν σε διεθνείς εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρά τις πολυάριθμες προσκλήσεις, τελευταία φορά στις 11 Δεκεμβρίου 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τακτικές τους περιλαμβάνουν την παρενόχληση, τον εκφοβισμό και την αυθαίρετη σύλληψη των Berta Soler και Reinaldo Escobar, καθώς και τον περιορισμό των διαδικτυακών συνδέσεων των άλλων συμμετεχόντων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόεδρος της Αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, μαζί με τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και την Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπέγραψαν κοινή δήλωση με την οποία αποκηρύσσονται οι παρενοχλήσεις των ακτιβιστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με την προστασία και την υποστήριξή τους από την αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Αβάνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) ούτε η αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Κούβα έχουν προβεί σε δήλωση υπεράσπισή τους ή έχουν επιδείξει οποιουδήποτε είδους δημόσια ή ιδιωτική στήριξη·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν ενεργεία πρέσβης της ΕΕ στην Αβάνα απηύθυνε επιστολή στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, ζητώντας, μεταξύ άλλων, την άρση του εμπάργκο των ΗΠΑ στο νησί, καθώς και τη μη παρέμβαση στις κουβανικές υποθέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό συνιστά σαφή υπέρβαση των διπλωματικών καθηκόντων του πρέσβη και καταδεικνύει τον ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο ρόλο που διαδραματίζει η πρεσβεία της ΕΕ στην Αβάνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ενεργεία πρέσβης της ΕΕ στην Αβάνα έχει προβεί δημοσίως σε δηλώσεις που επιβεβαιώνουν ότι «η Κούβα δεν είναι δικτατορία»·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κουβανική κυβέρνηση αρνήθηκε να επιτρέψει σε ανεξάρτητες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να συμμετάσχουν στα «Σεμινάρια της κοινωνίας των πολιτών ΕΕ-Κούβας», τα οποία έλαβαν χώρα εν όψει του τρίτου επίσημου διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Φεβρουαρίου 2021, η ΕΕ και η Κούβα πραγματοποίησαν τον τρίτο επίσημο διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της ΣΔΠΣ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο πλευρές συζήτησαν το ζήτημα της ελευθερίας του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει τονίσει την ανάγκη τήρησης των διεθνών υποχρεώσεων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο διάλογος αποσκοπεί στην επίτευξη απτών αποτελεσμάτων και δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτοσκοπός· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε πολιτικός διάλογος πρέπει να περιλαμβάνει άμεση και εντατική συμμετοχή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών και όλων των πολιτικών παραγόντων της αντιπολίτευσης χωρίς περιορισμούς, όπως τονίζεται στο άρθρο 36 της ΣΠΔΣ·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένως καλέσει τους διπλωματικούς εκπροσώπους της κουβανικής κυβέρνησης σε ακροάσεις και δραστηριότητες σχετικά με την Κούβα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω προσκλήσεις όχι μόνο απορρίφθηκαν, αλλά και απαντήθηκαν με επιστολές γεμάτες προσβολές και αβάσιμες κατηγορίες κατά του Κοινοβουλίου και των βουλευτών του· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο είναι πιθανότατα το μόνο θεσμικό όργανο της ΕΕ στο οποίο δεν έχει χορηγηθεί άδεια να επισκεφθεί τη χώρα μετά την προσωρινή έναρξη ισχύος της ΣΠΔΣ, στάση η οποία έρχεται σε σαφή αντίθεση με το ουσιώδες στοιχείο στο οποίο θα πρέπει να βασίζεται μια συμφωνία πολιτικού διαλόγου·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΠΔΣ περιλαμβάνει μια λεγόμενη «ρήτρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων», η οποία αποτελεί καθιερωμένο ουσιώδες στοιχείο των διεθνών συμφωνιών της ΕΕ που καθιστά δυνατή την αναστολή της ΣΠΔΣ σε περίπτωση παραβίασης των διατάξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

1.  καταδικάζει απερίφραστα την ύπαρξη πολιτικών κρατουμένων, τις επίμονες και μόνιμες πολιτικές διώξεις, τις πράξεις παρενόχλησης και τις αυθαίρετες κρατήσεις αντιφρονούντων στην Κούβα· καταδικάζει επίσης τις τρέχουσες επιθέσεις κατά καλλιτεχνών του κινήματος San Isidro, ειρηνικών αντιφρονούντων, ανεξάρτητων δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μελών της αντιπολίτευσης· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να τερματιστούν άμεσα αυτές οι ενέργειες και παροτρύνει τις κουβανικές αρχές να απελευθερώσουν άμεσα όλους τους πολιτικούς κρατουμένους και όσους κρατούνται αυθαίρετα αποκλειστικά λόγω άσκησης της ελευθερίας της έκφρασης και του συνέρχεσθαι· καταδικάζει απερίφραστα την αυθαίρετη κράτηση των Aymara Nieto Muñoz, Mitzael Díaz Paseiro, Iván Amaro Hidalgo, Edilberto Ronal Arzuaga Alcalá, Yandier García Labrada, Denis Solís González, Luis Robles Elizástegui και 77 ακόμα κρατουμένων για λόγους συνείδησης· εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τα μέλη του κινήματος San Isidro και όλους τους ακτιβιστές και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις προσπάθειές τους να προωθήσουν την ελευθερία της έκφρασης στην Κούβα·

2.  ζητεί καλύτερες εγγυήσεις για το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, καθώς και να διασφαλισθεί η πρόσβαση σε ανεξάρτητο δικηγόρο για τα πρόσωπα που στερούνται την ελευθερία τους· αποδοκιμάζει τις 1 941 πράξεις καταστολής που σημειώθηκαν τον Απρίλιο (1 018) και τον Μάιο του 2021 (923)· ζητεί να επιτραπεί σε όσους κρατούνται να υποβάλλονται σε ανεξάρτητη ιατρική αξιολόγηση, να έχουν πρόσβαση σε τηλεφωνικές επικοινωνίες και να δέχονται τακτικές επισκέψεις από οικογένειες, φίλους, δημοσιογράφους και διπλωμάτες·

3.  εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά του για την έλλειψη δέσμευσης και προθυμίας του κουβανικού καθεστώτος να καταβάλει προσπάθειες για την επίτευξη έστω και ελάχιστης προόδου όσον αφορά την αλλαγή ή για το άνοιγμα διαύλων που θα μπορούσαν να επιτρέψουν τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος, γεγονός που θα βελτίωνε την κοινωνική και πολιτική συμμετοχή, καθώς και τις συνθήκες διαβίωσης των πολιτών· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι, παρά την έναρξη ισχύος της ΣΠΔΣ πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια, η κατάσταση όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία δεν έχει βελτιωθεί ούτε έχει οδηγήσει σε ουσιαστικό και απτό θετικό αποτέλεσμα για τον κουβανικό λαό· ζητεί να τηρηθούν οι δεσμευτικές υποχρεώσεις που ορίζονται στην παρούσα συμφωνία και να θεσπιστούν σαφή κριτήρια αναφοράς στο πλαίσιο αυτό·

4.  αναγνωρίζει το δικαίωμα του κουβανικού λαού να απαιτήσει τον εκδημοκρατισμό της χώρας του μέσω διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών και την πολιτική αντιπολίτευση, προκειμένου να καταρτιστεί ένας χάρτης πορείας για τη διεξαγωγή δημοκρατικών πολυκομματικών εκλογών·

5.  απαιτεί να εφαρμόσει η κουβανική κυβέρνηση νομικές μεταρρυθμίσεις για να εγγυηθεί την ελευθερία του Τύπου, του συνεταιρίζεσθαι και των διαδηλώσεων, καθώς και να δρομολογήσει τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν τη διεξαγωγή ελεύθερων, δίκαιων και δημοκρατικών εκλογών, λαμβάνοντας υπόψη την κυρίαρχη και ελευθέρως εκπεφρασμένη βούληση του κουβανικού λαού· καλεί την κουβανική κυβέρνηση να ευθυγραμμίσει την πολιτική της για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τα διεθνή πρότυπα που ορίζονται στους χάρτες, τις δηλώσεις και τα διεθνή μέσα τα οποία έχει υπογράψει η Κούβα, ως συμβαλλόμενη χώρα, και να επιτρέψει στην κοινωνία των πολιτών και την αντιπολίτευση να συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή χωρίς περιορισμούς· καλεί την κουβανική κυβέρνηση να αναγνωρίσει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία ως νόμιμη πρακτική και να σεβαστεί τα δικαιώματα των ανεξάρτητων δημοσιογράφων στην Κούβα·

6.  ζητεί την άμεση κατάργηση των διαταγμάτων 349 και 370 και άλλων κουβανικών νόμων που παραβιάζουν την ελευθερία της έκφρασης·

7.  καλεί τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας να αναγνωρίσει την ύπαρξη πολιτικής αντιπολίτευσης κατά της κουβανικής κυβέρνησης και, επομένως, να την συμπεριλάβει στους θεσμοθετημένους, επίσημους, ανοικτούς και δημόσιους πολιτικούς διαλόγους μεταξύ της ΕΕ και της Κούβας, προασπίζοντας τους πυλώνες της ΣΠΔΣ·

8.  αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η ΕΥΕΔ και η αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Αβάνα έχουν αποκλείσει από τους πολιτικούς διαλόγους τη δημοκρατική αντιπολίτευση της Κούβας και τις ανεξάρτητες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών τόσο της ΕΕ όσο και της Κούβας, καθώς δεν αναγνωρίζονται από τις κουβανικές αρχές· υπογραμμίζει ότι η απόφαση αυτή είναι αντίθετη προς τη ΣΠΔΣ, τονίζει δε ότι αμφότερα τα μέρη έχουν την υποχρέωση να συμμορφώνονται πλήρως με τη συμφωνία· καλεί τον ΑΠ/ΥΕ και την ΕΥΕΔ να αρνηθούν να συμμετάσχουν σε μελλοντικούς πολιτικούς διαλόγους και διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώματα με την Κούβα, εκτός εάν η κοινωνία των πολιτών εκπροσωπείται επαρκώς·

9.  υπενθυμίζει στην ΕΥΕΔ ότι η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στους πολιτικούς διαλόγους και στα σχέδια συνεργασίας της συμφωνίας αποτελεί ουσιώδη πτυχή της ΣΠΔΣ και ότι η πρακτική αποκλεισμού της κοινωνίας των πολιτών από τα ταμεία συνεργασίας και/ή τη συμμετοχή στη συμφωνία, ενώ, αντιθέτως η συμμετοχή και πρόσβαση σε κονδύλια συνεργασίας επιτρέπεται μόνο σε εταιρείες στις οποίες συμμετέχει το κράτος ή οι οποίες ελέγχονται από αυτό, όπως συνέβη μετά την υπογραφή της συμφωνίας, θα πρέπει να διορθωθεί άμεσα·

10.  καταδικάζει τις συστημικές παραβιάσεις των εργασιακών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κουβανικό κράτος κατά του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης που έχει αναλάβει να εργάζεται στο εξωτερικό σε ιατρικές αποστολές, οι οποίες παραβιάζουν βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ που έχουν κυρωθεί από την Κούβα· παροτρύνει την Κούβα να εφαρμόσει αποτελεσματικά και να τηρήσει την Αμερικανική Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τις συμβάσεις αριθ. 29 και 105 της ΔΟΕ αντίστοιχα· καλεί την κουβανική κυβέρνηση να διασφαλίσει το δικαίωμα των Κουβανών, μεταξύ άλλων και γιατρών που συμμετέχουν σε ιατρικές αποστολές στο εξωτερικό, να εγκαταλείπουν τη χώρα τους και να επιστρέφουν σε αυτήν, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την κουβανική κυβέρνηση να κυρώσει το Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα και να διασφαλίσει το δικαιώματα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, συμπεριλαμβανομένης της καταχώρισης των οργανώσεων, και στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΔΟΕ·

11.  καλεί την ΕΥΕΔ να ζητήσει από τις κουβανικές αρχές να εκπληρώσουν τις δεσμευτικές υποχρεώσεις που προβλέπονται στη ΣΠΔΣ μεταξύ της ΕΕ και της Κούβας, ιδίως όσον αφορά τον σεβασμό των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, όπως τονίζεται στο άρθρο 1 παράγραφος 5, στο άρθρο 2 στοιχείο γ), στα άρθρα 5 και 22, και στο άρθρο 43 παράγραφος 2 της συμφωνίας, αντίστοιχα· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και να εποπτεύει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στην Κούβα κατά την εφαρμογή της ΣΠΔΣ, και ότι θα πρέπει να υποβάλλονται τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της·

12.  θεωρεί ότι η φυλάκιση των Denis Solís González, Luis Robles Elizástegui και Maykel Castillo Pérez («Osorbo»), ο οποίος είναι μέλος του MSI και συνδημιουργός του τραγουδιού «Patria y Vida», έχει φυλακιστεί αυθαίρετα και επί 14 ημέρες αναφερόταν από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τις βίαιες εξαφανίσεις ως εξαφανισμένος, και περισσότερων από 120 πολιτικών κρατουμένων και καταδικασθέντων για λόγους συνείδησης, καθώς και όλες οι αυθαίρετες και κατασταλτικές ενέργειες που καταγράφηκαν τον Απρίλιο και τον Ιούνιο του 2021, συνιστούν παραβίαση της συμφωνίας και περίπτωση ιδιαίτερης επείγουσας ανάγκης, όπως ορίζεται στο άρθρο 85 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΠΔΣ· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ να συγκαλέσει επείγουσα συνεδρίαση στο πλαίσιο αυτό·

13.  αποδοκιμάζει έντονα την άρνηση των κουβανικών αρχών να επιτρέψουν στις αντιπροσωπείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να επισκεφθούν την Κούβα· καλεί τις αρχές να επιτρέψουν την είσοδο στη χώρα μόλις το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες· καλεί όλους τους εκπροσώπους των κρατών μελών, κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στις κουβανικές αρχές, να ασχοληθούν με τα ζητήματα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα και να συναντηθούν με τους βραβευθέντες με το Βραβείο Ζαχάρωφ, προκειμένου να διασφαλιστεί μια συνεκτική εσωτερική και εξωτερική πολιτική ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

14.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην κυβέρνηση και την Εθνοσυνέλευση των Λαϊκών Δυνάμεων της Κούβας, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, και στην Ύπατη Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

(1) ΕΕ C 363 της 28.10.2020, σ. 70. (2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0073. (3) ΕΕ C 334 της 19.9.2018, σ. 99. (4) ΕΕ L 337 I της 13.12.2016, σ. 3. (5) https://www.consilium.europa.eu/el/meetings/international-ministerial-meetings/2021/01/20/. (6) https://www.europarl.europa.eu/delegations/el/eeas-statement-of-28-february-2021-on-th/product-details/20210409DPU29364.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τη συστηματική καταστολή στη Λευκορωσία και τις συνέπειές της για την ευρωπαϊκή ασφάλεια κατόπιν απαγωγών από πολιτικό αεροσκάφος της ΕΕ που εξαναγκάστηκε σε προσγείωση από τις λευκορωσικές αρχές (2021/2741(RSP))

P9_TA(2021)0293 RC-B9-0328/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Λευκορωσία,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 12ης Οκτωβρίου 2020 και της 24ης Μαΐου 2021 σχετικά με τη Λευκορωσία,

–  έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας εξ ονόματος της ΕΕ, ιδίως δε τη δήλωση της 24ης Μαΐου 2021 σχετικά με την αναγκαστική εκτροπή της πτήσης FR4978 της Ryanair στο Μινσκ στις 23 Μαΐου 2021,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των υπουργών Εξωτερικών της G7 και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της 27ης Μαΐου 2021 σχετικά με τη Λευκορωσία,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2021/908 του Συμβουλίου, της 4ης Ιουνίου 2021, για την τροποποίηση της απόφασης 2012/642/ΚΕΠΠΑ σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω της κατάστασης στη Λευκορωσία(1), με την οποία επιβλήθηκε απαγόρευση της διέλευσης αεροσκαφών λευκορωσικών αερογραμμών κάθε είδους από τον εναέριο χώρο της ΕΕ και της πρόσβασης πτήσεων που εκτελούν οι εν λόγω αερογραμμές στα αεροδρόμια της ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) της 26ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τη στήριξη της ΕΕ προς τη Διεθνή Πλατφόρμα Λογοδοσίας για τη Λευκορωσία,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του εισηγητή του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) στο πλαίσιο του μηχανισμού της Μόσχας, της 5ης Νοεμβρίου 2020, με θέμα τις εικαζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με τις προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου 2020 στη Λευκορωσία,

–  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Σικάγου για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία και τη Σύμβαση του Μόντρεαλ για την καταστολή παράνομων πράξεων κατά της ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και όλες τις συμβάσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στις οποίες η Λευκορωσία είναι συμβαλλόμενο μέρος,

–  έχοντας υπόψη την απονομή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Βραβείου Ζαχάρωφ 2020 για την ελευθερία της σκέψης στη δημοκρατική αντιπολίτευση της Λευκορωσίας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 23 Μαΐου 2021, ένα καταχωρισμένο στην Πολωνία αεροσκάφος που εκτελούσε την πτήση FR4978 της Ryanair, μια διεθνή επιβατική πτήση μεταξύ δύο πρωτευουσών της ΕΕ (από Αθήνα προς Βίλνιους), ενώ βρισκόταν στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, εξετράπη διά της βίας από την πορεία του με εντολή του Alexander Lukashenko και συνοδευόμενο από μαχητικό αεροσκάφος της Λευκορωσίας προσγειώθηκε στον εθνικό αερολιμένα του Μινσκ λόγω υποτιθέμενης βομβιστικής απειλής, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των περισσότερων από 170 επιβατών και του πληρώματος που επέβαιναν στην πτήση, πολλοί από τους οποίους ήταν πολίτες της ΕΕ·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Λευκορωσίας δεν ανακάλυψαν εκρηκτικούς μηχανισμούς, αλλά έθεσαν υπό κράτηση δύο επιβάτες – τον Roman Protasevich, Λευκορώσο υπήκοο, και τη σύντροφό του Sofia Sapega, Ρωσίδα υπήκοο και φοιτήτρια του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Βίλνιους·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Roman Protasevich είναι Λευκορώσος δημοσιογράφος, ακτιβιστής και πρώην διευθυντής σύνταξης του Nexta, καναλιού στο Telegram με μεγάλη επιρροή, ο οποίος διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με τις καταχρήσεις που διαπράχθηκαν από τις αρχές και στην κινητοποίηση διαδηλώσεων στη Λευκορωσία μετά τις νόθες προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου 2020, συμβάλλοντας έτσι στην αποκάλυψη της συστηματικής καταστολής και των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Roman Protasevich ζούσε εξόριστος στην ΕΕ από το 2019 για να αποφύγει κατασκευασμένες ποινικές κατηγορίες και του είχε χορηγηθεί πολιτικό άσυλο στην ΕΕ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη κράτηση και η απάνθρωπη μεταχείριση του Roman Protasevich από το καθεστώς της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένων των καταναγκαστικών ομολογιών σε στημένες συνεντεύξεις που μεταδόθηκαν από την κρατική τηλεόραση της Λευκορωσίας, προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία στη διεθνή κοινότητα και υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για συντονισμένη διεθνή δράση, ιδίως δεδομένου ότι η Λευκορωσία εξακολουθεί να είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ακόμη εφαρμόζει τη θανατική ποινή και, ως εκ τούτου, δεν είναι μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Roman Protasevich δεν έμοιαζε με κάποιον που ομολογεί με τη δική του ελεύθερη βούληση και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναγκαστικές ομολογίες κάθε είδους απαγορεύονται σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δικηγόροι του εξακολουθούν να μην μπορούν να τον δουν και ότι ο πρόεδρος Lukashenko απείλησε να καλέσει ανακριτές από την κατεχόμενη από ρωσικές δυνάμεις περιοχή του Ντονμπάς για να ανακρίνουν τον Roman Protasevich· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Roman Protasevich έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο τρομοκρατών και, επομένως, κινδυνεύει να αντιμετωπίσει τη θανατική ποινή·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναχαίτιση πολιτικού αεροσκάφους συνιστά σοβαρή παραβίαση των διεθνών συμβάσεων στον τομέα της ασφάλειας της αεροπορίας και επισημαίνει τις διεθνείς συνέπειες που έχει η συνεχής και αδιάκοπη καταστολή στη Λευκορωσία για την ασφάλεια στην Ευρώπη και καταδεικνύει αδιαμφισβήτητα ότι το καθεστώς έχει καταστεί απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους ως ενέργεια κρατικής τρομοκρατίας και η σύλληψη ενός αποκαλούμενου «εχθρού» του λευκορωσικού καθεστώτος σχεδιάστηκαν για να στείλουν ένα προειδοποιητικό μήνυμα σε όλους τους αντιπάλους του, ιδίως σε όσους ζουν στο εξωτερικό, ότι το καθεστώς είναι αποφασισμένο να τους κυνηγήσει και ότι δεν είναι ασφαλείς στο εξωτερικό·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκτός από τον Roman Protasevich και τη Sofia Sapega, τέσσερα άτομα αγνώστων στοιχείων αποβιβάστηκαν επίσης στο Μινσκ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει θέσει υπό κράτηση αρκετούς Λευκορώσους ακτιβιστές της αντιπολίτευσης οι οποίοι είχαν καταφύγει στη Μόσχα και εξακολουθεί να στηρίζει, και οικονομικά, το καθεστώς της Λευκορωσίας·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Λευκορωσίας συνεχίζουν να καταπιέζουν τον ειρηνικό λαό της Λευκορωσίας, να παρενοχλούν, να συλλαμβάνουν και να καταδικάζουν πολλούς πολίτες επειδή εκφράζουν την αντίθεσή τους στο καθεστώς ή στις εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που λαμβάνουν χώρα στη Λευκορωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από 34 000 Λευκορώσοι εκτιμάται ότι έχουν τεθεί κάποια στιγμή υπό κράτηση για διαμαρτυρίες κατά του καθεστώτος, πριν και μετά τις εκλογές της 9ης Αυγούστου 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν περισσότεροι από 470 πολιτικοί κρατούμενοι στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένων 7 ανηλίκων· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν κινηθεί περίπου 3 000 ποινικές υποθέσεις με πολιτικά κίνητρα κατά διαδηλωτών και έχουν διατυπωθεί 4 600 καταγγελίες για βασανιστήρια, βία και κακομεταχείριση·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία εξακολουθεί να επιδεινώνεται, με αυξανόμενο αριθμό πολιτικών κρατουμένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν τεκμηριώσει εκατοντάδες περιπτώσεις βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης, ενώ αρκετοί πολίτες αγνοούνται ή έχουν βρεθεί νεκροί· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάνθρωπη μεταχείριση, τα βασανιστήρια και η σκόπιμη άρνηση παροχής ιατρικής περίθαλψης συνεχίζονται στα κέντρα κράτησης και στις φυλακές της Λευκορωσίας, όπου πολλοί διαδηλωτές, όπως ο Vitold Ashurak, έχασαν τη ζωή τους κάτω από ύποπτες συνθήκες, ενώ άλλοι, όπως ο 17χρονος Dzmitry Stakhouski και ο Stsiapan Latypou, παρενοχλήθηκαν και απειλήθηκαν σε σημείο να κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 25 Μαΐου 2021, οι ακτιβιστές της πολιτικής εκστρατείας «Ευρωπαϊκή Λευκορωσία» Yauhen Afnahel, Pavel Yukhnevich, Maksim Viniarski και Andrei Voinich, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Pavel Seviarynets, ο συντάκτης ιστολογίου (blogger) Dzmitry Kazlou, και η ακτιβίστρια σε επίπεδο κοινότητας Iryna Shchasnaya καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης τεσσάρων έως επτά ετών με βάση κατασκευασμένες κατηγορίες για «εξτρεμισμό»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 2 Ιουνίου 2021, ο πολιτικός κρατούμενος Dzmitry Furmanau, μαζί με τους Yauhen Raznichenka και Uladzimir Kniha, καταδικάστηκαν σε φυλάκιση έως τεσσάρων ετών στην αποκαλούμενη «υπόθεση Tsikhanouski»· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 3 Ιουνίου 2021, το δικαστήριο καταδίκασε —στη «δίκη για τους χορούς διαμαρτυρίας»— μια πέμπτη ομάδα κατηγορουμένων, αποτελούμενη από τους πολιτικούς κρατουμένους Aliaksandr Khrapko, Radzivon Medusheuski, Ihar Vinakurau, Andrei Aniskevich, Alena Loika, Halina Chuhunova, Andrei Niamirski, Dzmitry Kurhanau, Katsiaryna Smirnova, Mikita Uvarau, Safiya Nisht, Siarhei Ksenzhuk και Illia Palkhouski, σε ποινές που κυμαίνονταν από 18 μήνες σε κατ’ οίκον περιορισμό έως ένα έτος φυλάκισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 3 Ιουνίου 2021, ο πολιτικός κρατούμενος Siarhei Piarfiliyeu καταδικάστηκε σε φυλάκιση δύο ετών και ο γιος του, Stanislau Piarfiliyeu, σε δύο έτη περιορισμού ελευθερίας (κατ’ οίκον περιορισμός)·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές της Λευκορωσίας εξακολουθούν να λαμβάνουν μέτρα καταστολής και παρενόχλησης έναντι ανεξάρτητων Λευκορώσων δημοσιογράφων και να επιδίδονται σε εσκεμμένες απόπειρες παρεμπόδισης της αντικειμενικής ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκατοντάδες δημοσιογράφοι συνελήφθησαν, μεταξύ των οποίων δύο δημοσιογράφοι του καναλιού Belsat που στη συνέχεια καταδικάστηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεκάδες έχουν τεθεί υπό διοικητική κράτηση και έχουν υποστεί βία, ενώ σε αρκετούς έχει επιβληθεί πρόστιμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι δημοσιογράφοι έχουν προφυλακιστεί κατηγορούμενοι για ποινικά αδικήματα· λαμβάνοντας υπόψη τις πολυάριθμες καταγγελίες για ανακλήσεις διαπιστεύσεων τύπου από τις αρχές, μεταξύ άλλων και ανταποκριτών ξένων μέσων ενημέρωσης, πολλοί από τους οποίους συνελήφθησαν και απελάθηκαν από τη Λευκορωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 18 Μαΐου 2021 οι αρχές της Λευκορωσίας έκαναν επιδρομή στα γραφεία του Tut.by, του μεγαλύτερου ανεξάρτητου ειδησεογραφικού ιστοτόπου της Λευκορωσίας, συνέλαβαν πολλά μέλη του προσωπικού του και απέκλεισαν την πρόσβαση στον ιστότοπο·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικοί της αντιπολίτευσης, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, εκπρόσωποι συνδικαλιστικών οργανώσεων και άλλοι ακτιβιστές υφίστανται συστηματικά εκφοβισμό, παρενόχληση και περιορισμούς στις θεμελιώδεις ελευθερίες τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αρχές της Λευκορωσίας διερευνούν τις χιλιάδες καταγγελίες αστυνομικής βίας που έχουν υποβληθεί από τα μέσα Αυγούστου του 2020 ή τις δολοφονίες διαδηλωτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γενικευμένη ατιμωρησία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαιωνίζει την απελπιστική κατάσταση του λαού της Λευκορωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απουσία κράτους δικαίου αποτελεί εμπόδιο για το δικαίωμα αυτών των ανθρώπων σε δίκαιη δίκη·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ένωση Φοιτητών της Λευκορωσίας, μια ανεξάρτητη φοιτητική ένωση, περισσότεροι από 460 φοιτητές έχουν τεθεί υπό κράτηση, εκ των οποίων σχεδόν το ένα τρίτο είναι γυναίκες, και περισσότεροι από 150 φοιτητές έχουν αποβληθεί αυθαίρετα από τα πανεπιστήμια, ενώ πολλοί καταφεύγουν σε γειτονικές χώρες φοβούμενοι για την ασφάλειά τους·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 31 Μαΐου 2021, οι αρχές της Λευκορωσίας κατέστησαν αυστηρότερους τους ήδη αυστηρούς κανόνες σχετικά με τα ταξίδια, γεγονός που κάνει σχεδόν αδύνατη την έξοδο των Λευκορώσων πολιτών από τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διαθέτουν άδεια διαμονής μακράς διαρκείας στο εξωτερικό·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη την εντεινόμενη καταστολή εις βάρος των εκπροσώπων της πολωνικής μειονότητας στη Λευκορωσία, μεταξύ άλλων τη σύλληψη και την καταδίκη της προέδρου της Ένωσης Πολωνών στη Λευκορωσία, Andżelika Borys, και την κράτηση του δημοσιογράφου, συντάκτη ιστολογίου (blogger) και μέλους της Ένωσης Πολωνών στη Λευκορωσία, Andrzej Poczobut· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πολωνικό εκπαιδευτικό σύστημα στη Λευκορωσία υφίσταται αυξανόμενη πίεση από το καθεστώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενέργειες αυτές συνοδεύτηκαν από αντιπολωνική προπαγάνδα στην κρατική τηλεόραση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Lukashenko θέσπισε μια νέα αργία στη Λευκορωσία, η οποία εορτάζεται στις 17 Σεπτεμβρίου και σηματοδοτεί την επέτειο της σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία το 1939·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λευκορωσία ξεκίνησε την εμπορική λειτουργία του πυρηνικού σταθμού του Ostrovets χωρίς να λάβει υπόψη όλες τις συστάσεις ασφάλειας που περιέχονται στην έκθεση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της ΕΕ του 2018, με αποτέλεσμα ο πυρηνικός σταθμός του Ostrovets να μην είναι ασφαλής και να απειλεί σοβαρά την πυρηνική ασφάλεια σε ολόκληρη την Ευρώπη·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι στιγμής η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβάλει κυρώσεις σε βάρος 7 οντοτήτων και 88 Λευκορώσων πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του Alexander Lukashenko·

1.  καταδικάζει απερίφραστα την αεροπειρατεία της 23ης Μαΐου και την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης FR4978 της Ryanair στο Μινσκ, καθώς και την κράτηση από τις αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Roman Protasevich και της Sofia Sapega· θεωρεί ότι αυτή η ειδεχθής πράξη αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συνιστά πράξη κρατικής τρομοκρατίας·

2.  ζητεί την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση του Roman Protasevich και της Sofia Sapega, καθώς και όλων των άλλων δημοσιογράφων και πολιτικών κρατουμένων που κρατούνται στη Λευκορωσία·

3.  υπενθυμίζει την απόφαση του Συμβουλίου να ενισχύσει τα υφιστάμενα περιοριστικά μέτρα με την επιβολή απαγόρευσης της διέλευσης αεροσκαφών λευκορωσικών αερογραμμών κάθε είδους από τον εναέριο χώρο της ΕΕ και της πρόσβασης πτήσεων που εκτελούν οι εν λόγω αερογραμμές στα αεροδρόμια της ΕΕ, και συνιστά στο Συμβούλιο να καταρτίσει σχέδιο για να διευκολύνει τις προσπάθειες των Λευκορώσων να εγκαταλείψουν τη χώρα· καλεί τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας και τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας να διερευνήσουν και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για το απαράδεκτο αυτό συμβάν, το οποίο προσκρούει σε όλους τους διεθνείς κανόνες και πρότυπα· επισημαίνει ότι το σοβαρό αυτό συμβάν αποτελεί ουσιαστική παραβίαση της εμπιστοσύνης και ότι κάθε κράτος θα πρέπει να ενεργεί υπεύθυνα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του δυνάμει της Σύμβασης του Σικάγου, ώστε τα αεροσκάφη να μπορούν να λειτουργούν με ασφάλεια και προστασία· καλεί τη Ryanair να συνεργαστεί και να κοινοποιήσει στις αρχές όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν το εν λόγω συμβάν·

4.  ζητεί ενδελεχή αξιολόγηση των συνεπειών που έχουν οι απαγωγές από αναχαιτισθέν πολιτικό αεροσκάφος, όχι μόνο για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές και την ασφάλεια της αεροπορίας, αλλά και για τη συνολική ασφάλεια στην Ευρώπη και για την ασφάλεια των Λευκορώσων και άλλων πολιτών που είναι εξόριστοι ή αναζητούν καταφύγιο ή άσυλο σε κράτη μέλη της ΕΕ·

5.  τονίζει ότι η έρευνα αυτή θα πρέπει να διερευνήσει τον ενδεχόμενο ρόλο της Ρωσίας στις τρομοκρατικές ενέργειες που διαπράχθηκαν από το καθεστώς της Λευκορωσίας· υπογραμμίζει ότι, εάν αποδειχθεί ότι συνέβη κάτι τέτοιο, κάθε Ρώσος υπήκοος που εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα στην επιχείρηση θα πρέπει να υποστεί κυρώσεις βάσει του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (νόμος Magnitsky της ΕΕ)· επισημαίνει τη σημασία που έχει η συμβολή της ΕΕ στην έρευνα, μεταξύ άλλων μέσω της συμμετοχής φορέων της ΕΕ όπως η Ευρωπόλ, η Eurojust ή η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στο έργο κοινών ομάδων έρευνας και επιχειρήσεων·

6.  επαναλαμβάνει ότι δεν αναγνωρίζει την εκλογή του Alexander Lukashenko στη θέση του προέδρου της Λευκορωσίας· θεωρεί ότι το σημερινό καθεστώς στη Λευκορωσία στερείται νομιμοποίησης, είναι παράνομο και εγκληματικό· εξακολουθεί να στηρίζει τον λαό της Λευκορωσίας στα θεμιτά αιτήματα και τις προσδοκίες του για ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, θεμελιώδεις ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατική εκπροσώπηση, πολιτική συμμετοχή και αξιοπρέπεια· καταδικάζει την καταστολή εις βάρος χιλιάδων Λευκορώσων που διαμαρτυρήθηκαν ειρηνικά για να υπερασπιστούν το δικαίωμά τους στην ελευθερία, τη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια·

7.  καταδικάζει απερίφραστα και ζητεί τον άμεσο τερματισμό της βίας και της καταστολής από την πλευρά των κρατικών αρχών στη Λευκορωσία, και ιδίως της παράνομης κράτησης, των βασανιστηρίων και της κακομεταχείρισης κατά την κράτηση και της ποινικής δίωξης φιλειρηνικών πολιτών, και εκφράζει την υποστήριξή του και την αλληλεγγύη του προς την κοινωνία της Λευκορωσίας· καταδικάζει τη συστηματική καταστολή από πλευράς του καθεστώτος εις βάρος αμάχων, η οποία, μετά τις νόθες εκλογές του Αυγούστου του 2020, έχει αναγκάσει 14 000 Λευκορώσους να εγκαταλείψουν τη χώρα, λόγω βίας, εκφοβισμού και άλλων μορφών εξαναγκασμού· επαναλαμβάνει ότι αυτή η συνεχιζόμενη εκστρατεία καταστολής και ο αναγκαστικός εκτοπισμός αμάχων ισοδυναμούν με σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Λευκορωσία είναι αυτή τη στιγμή η μόνη χώρα στην Ευρώπη όπου εξακολουθεί να εφαρμόζεται η θανατική ποινή και επιμένει ότι είναι αναγκαίο να καταργηθεί άμεσα και διά παντός· καταδικάζει τα πρόσφατα μέτρα που έλαβαν οι αρχές της Λευκορωσίας, τα οποία απαγόρευσαν στους περισσότερους Λευκορώσους πολίτες να εγκαταλείψουν τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων πολλών που κατείχαν άδειες διαμονής στο εξωτερικό·

8.  καταδικάζει τις σκληρές και άδικες δικαστικές αποφάσεις για πολλούς πολιτικούς κρατουμένους και φυλακισμένους, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη της αντιπολίτευσης, Pavel Seviarynets, καθώς και τις δίκες εναντίον προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης της δημοκρατικής Λευκορωσίας, όπως οι Viktar Babaryka, Mikola Statkevich και Siarhei Tsikhanouski· αποδοκιμάζει την καταδίκη των Pavel Sevyarynets, Yauhen Afnahel, Andrei Voynich, Pavel Yukhnevich, Dzmitry Kazlou, Maksim Viniarski και Iryna Shchasnaya σε δίκη κεκλεισμένων των θυρών στην πόλη Mahiliou·

9.  επαναλαμβάνει τη σημασία των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και δημοσιογράφων της Λευκορωσίας και τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν στην κοινωνία της Λευκορωσίας· καταδικάζει την καταστολή εις βάρος των μέσων ενημέρωσης και την παρεμπόδιση της πρόσβασης στο διαδίκτυο, καθώς και τον ξυλοδαρμό, τη σύλληψη και τον εκφοβισμό δημοσιογράφων και συντακτών ιστολογίων (bloggers)· υπογραμμίζει το δικαίωμα του λαού της Λευκορωσίας να έχει απρόσκοπτη πρόσβαση στην ενημέρωση·

10.  καταδικάζει την καταστολή και τις εχθρικές ενέργειες στις οποίες προέβησαν οι αρχές κατά εκπροσώπων της πολωνικής μειονότητας και κατά του πολωνικού σχολικού συστήματος στη Λευκορωσία· ζητεί, εν προκειμένω, την άνευ όρων απελευθέρωση της Andżelika Borys, του Andrzej Poczobut και άλλων πολιτικών κρατουμένων·

11.  καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), την Επιτροπή και τις εθνικές διπλωματικές αντιπροσωπείες των κρατών μελών στη Λευκορωσία να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς την κατάσταση και τις δίκες των πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία, μεταξύ άλλων του Roman Protasevich και της Sofia Sapega, να τους παράσχουν στήριξη και να εργαστούν για να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή τους· στο πλαίσιο αυτό, καλεί το καθεστώς Lukashenko να δώσει αμέσως τέλος σε οποιεσδήποτε ενέργειες τείνουν στον εκφοβισμό ή την παρενόχληση των μελών εθνικών ή ευρωπαϊκών διπλωματικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Λευκορωσίας δυνάμει των συμβάσεων της Βιέννης για τις διπλωματικές και προξενικές σχέσεις·

12.  υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη διατήρησης και επέκτασης των επαφών και της συνεργασίας με εκπροσώπους των δημοκρατικών δυνάμεων της Λευκορωσίας στο Μινσκ, καθώς και των εξόριστων, και ιδίως με τη Sviatlana Tsikhanouskaya και τα μέλη του συντονιστικού συμβουλίου και της εθνικής αρχής διαχείρισης κρίσεων· ως εκ τούτου, συμμερίζεται τις εκκλήσεις να προσκληθούν οι εκπρόσωποί τους επ’ ευκαιρία της συνόδου κορυφής της G7 στις 11-13 Ιουνίου 2021 και της συνόδου κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης το 2021 και συνιστά να συνεχίσουν να προσκαλούνται σε διμερείς συναντήσεις υψηλού επιπέδου σε κυβερνητικό επίπεδο, καθώς και σε κοινοβουλευτικές και διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις, και να δημιουργηθούν ομάδες με αντικείμενο τη Λευκορωσία σε όλα τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ·

13.  καλεί το Συμβούλιο να επεκτείνει το συντομότερο δυνατό τους καταλόγους των προσώπων και οντοτήτων που υπόκεινται σε κυρώσεις της ΕΕ, περιλαμβάνοντας πρόσωπα και οντότητες που εμπλέκονται στην αναχαίτιση και την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης FR4978 της Ryanair και στην κράτηση του Roman Protasevich και της Sofia Sapega· υπενθυμίζει ότι ο δημοσιογράφος Roman Protasevich κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με τη θανατική ποινή·

14.  παροτρύνει το Συμβούλιο να προχωρήσει κατεπειγόντως με την τέταρτη δέσμη κυρώσεων κατά ατόμων και οντοτήτων που συμμετείχαν ή συνεργάστηκαν στην εκλογική νοθεία, την καταπίεση, τα βασανιστήρια ή την κακοποίηση και τις επακόλουθες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένης της δίωξης ανεξάρτητων δημοσιογράφων και συντακτών ιστολογίων (bloggers), και να αρχίσει τις εργασίες για μια μεταγενέστερη δέσμη μέτρων· ζητεί την επιβολή κυρώσεων σε σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό αξιωματούχων της Λευκορωσίας, όπως εισαγγελείς, δικαστές και υπαλλήλους επιβολής του νόμου που διαδραματίζουν ρόλο στην καταστολή και την εσφαλμένη καταδίκη των επικριτών του καθεστώτος, καθώς επίσης αστυνομικούς, προσωπικό σωφρονιστικών ιδρυμάτων, βουλευτές και μέλη της κυβέρνησης, και υπαλλήλους που εργάζονται για το καθεστώς στους τομείς της προπαγάνδας, των μέσων ενημέρωσης, της παραπληροφόρησης και της ρητορικής μίσους, ατόμων και οντοτήτων που υποστηρίζουν τον Lukashenko και το καθεστώς του, όπως ο Marat Markov, ο οποίος προέβη σε συνέντευξη με τον Roman Protasevich στο κρατικό κανάλι ONT στις 2 Ιουνίου, καθώς και σε όσους συμμετείχαν στο συμβάν της 23ης Μαΐου, όπως οι πράκτορες των υπηρεσιών ασφαλείας και οι αεροπορικές αρχές· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να αξιοποιηθούν πλήρως οι επιλογές για περιοριστικά μέτρα στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (νόμος Magnitsky της ΕΕ)·

15.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αρνηθούν αυστηρά τη χορήγηση οποιασδήποτε χρηματοδοτικής στήριξης προς το καθεστώς της Λευκορωσίας και, ως εκ τούτου, να αρνηθούν τυχόν νέες πιστωτικές γραμμές προς τις λευκορωσικές τράπεζες και να σταματήσουν οποιεσδήποτε επενδύσεις σε έργα υποδομής ή οικονομικές επιχειρήσεις στη Λευκορωσία· καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μέτρα που θα αποτρέπουν τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από την απόκτηση ομολόγων ή οποιουδήποτε άλλου χρηματοπιστωτικού μέσου εκδίδεται από τη λευκορωσική κυβέρνηση και τους συνδεδεμένους με αυτήν δημόσιους οργανισμούς· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης έχουν αναστείλει τη χρηματοδότηση έργων στον δημόσιο τομέα της Λευκορωσίας και ζητεί να διερευνηθεί ο τρόπος με τον οποίον τα αχρησιμοποίητα κονδύλια μπορούν να αναπροσανατολιστούν προς την κοινωνία των πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα στις περιπτώσεις που αυτός δεν συνδέεται με το καθεστώς· καλεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τα κράτη μέλη της ΕΕ να μην παρέχουν άμεση δημοσιονομική στήριξη στο καθεστώς σε καμία περίπτωση και να μην κάνουν χρήση της διαδικασίας ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων που ανακοινώθηκε για το 2021·

16.  υπενθυμίζει σε όλες τις επιχειρήσεις της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στη Λευκορωσία την προηγούμενη έκκλησή του να επιδείξουν ιδιαίτερη επιμέλεια και να αναλάβουν την ευθύνη τους όσον αφορά τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· επιπλέον, τους ζητεί να απόσχουν από κάθε νέα επένδυση και να διαμαρτυρηθούν δημόσια κατά της συνεχιζόμενης καταστολής από πλευράς των αρχών της Λευκορωσίας στη χώρα·

17.  καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει ταχέως και να εφαρμόσει οικονομικές κυρώσεις, οι οποίες πρέπει να είναι ουσιαστικές και να έχουν, στο μέτρο του δυνατού, άμεσες επιπτώσεις στο καθεστώς της Λευκορωσίας, στους υποστηρικτές του και στους οικονομικούς παράγοντες που στηρίζουν το καθεστώς· ζητεί οι εν λόγω οικονομικές κυρώσεις να έχουν ως στόχο δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις που ελέγχονται από το καθεστώς ή συνδέονται στενά με τα επιχειρηματικά συμφέροντα του καθεστώτος ή είναι γνωστές για απολύσεις υπαλλήλων τους λόγω συμμετοχής σε απεργίες ή διαμαρτυρίες· ζητεί να επιβληθούν τομεακές κυρώσεις, ιδίως στους κλάδους του αργού πετρελαίου και των πετρελαϊκών προϊόντων, της ποτάσας, του χάλυβα και της βιομηχανίας μεταποίησης ξυλείας· ζητεί επιπλέον να τερματιστεί η συνεργασία και η χρηματοδότηση για τις τράπεζες κρατικής ιδιοκτησίας της Λευκορωσίας και να περιοριστούν οι πιστωτικές γραμμές από διεθνείς τράπεζες για θυγατρικές τράπεζες στη Λευκορωσία, όπως επίσης να εξεταστεί το ενδεχόμενο προσωρινής αναστολής της συμμετοχής της Λευκορωσίας στο σύστημα SWIFT· ζητεί από τις εταιρείες που είναι καταχωρισμένες στην ΕΕ, ιδίως τη Siemens AG, να σταματήσουν να συνεργάζονται με τις αρχές της Λευκορωσίας μέσω της ανταλλαγής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας· καλεί τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση του σημαντικού λαθρεμπορίου τσιγάρων από τη Λευκορωσία στην ΕΕ, το οποίο παρέχει κονδύλια στο καθεστώς Lukashenko· ενθαρρύνει μια συντονισμένη δράση αλληλεγγύης της ΕΕ για την αντιστάθμιση των οικονομικών δυσχερειών για τα κράτη μέλη που πλήττονται περισσότερο από τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας·

18.  χαιρετίζει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (EBU) να αναστείλει τη συμμετοχή του ραδιοτηλεοπτικού φορέα BTRC της Λευκορωσίας στην EBU· ζητεί την αναστολή της συμμετοχής της Λευκορωσίας σε διεθνείς αθλητικούς φορείς και διεθνή αθλητικά γεγονότα, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων πρωταθλημάτων και των Ολυμπιακών Αγώνων στο Τόκιο· παροτρύνει την Ένωση Ευρωπαϊκών Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών (UEFA) να αφαιρέσει τα δικαιώματα μετάδοσης του ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος EURO 2020 από την κρατική τηλεόραση της Λευκορωσίας TVR και να τα εκχωρήσει δωρεάν στον ανεξάρτητο σταθμό Belsat TV·

19.  καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη συνεργασία τους σε θέματα πληροφοριών σχετικά με την κρίση στη Λευκορωσία και να απελάσουν γνωστούς και ύποπτους Λευκορώσους πράκτορες υπηρεσιών πληροφοριών που δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη την Ένωση· ενθαρρύνει τον Πρόεδρό του να περιορίσει την πρόσβαση του προσωπικού της πρεσβείας της Λευκορωσίας στις Βρυξέλλες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένης της φυσικής και εξ αποστάσεως πρόσβασης σε συνεδριάσεις που φιλοξενούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και να επανεξετάσει την επικοινωνία του Κοινοβουλίου με την πρεσβεία της Λευκορωσίας·

20.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την εμπλοκή της Ρωσίας στο καθεστώς Lukashenko, συμπεριλαμβανομένων της οικονομικής στήριξης και της στενής συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών·

21.  τονίζει την ανάγκη για διεθνή δέσμευση, συμπεριλαμβανομένων συζητήσεων στον ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ· καλεί την ΕΕ να συντονίσει στενά τα μέτρα της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τους εταίρους της G7 και άλλες χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις και να επιδιώξει ευρεία ευθυγράμμιση με τους εταίρους της ΕΕ, ιδίως με χώρες στην ευρωπαϊκή γειτονία, όπως η Ουκρανία, προκειμένου να επιτευχθεί ο μεγαλύτερος δυνατός αντίκτυπος των κυρώσεων· επικροτεί την απόφαση της ουκρανικής κυβέρνησης να προσχωρήσει στα κράτη μέλη της ΕΕ που έχουν επιβάλει κυρώσεις όσον αφορά τις μεταφορές στις λευκορωσικές αεροπορικές εταιρείες, και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να επιβάλουν μέτρα κυρώσεων στην Belavia και τους επιβάτες της που ταξιδεύουν προς την προσαρτημένη από τη Ρωσία Κριμαία· χαιρετίζει τις προσεχείς συνόδους κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ και ΗΠΑ-Ρωσίας και τις θεωρεί σημαντικές ευκαιρίες για τον συντονισμό των θέσεων μεταξύ της ΕΕ και των εταίρων της·

22.  τονίζει ότι, αν και ο προσφορότερος τρόπος να αντιμετωπίσει σωστά η ΕΕ τα παράνομα κράτη είναι μέσω μηχανισμών επιβολής κυρώσεων, πέραν των κυρώσεων κατά των κρατικών επιχειρήσεων της Λευκορωσίας, θα πρέπει η ΕΕ να αξιοποιήσει τις υφιστάμενες εσωτερικές πιέσεις στη Λευκορωσία υποστηρίζοντας την κοινωνία των πολιτών της χώρας·

23.  καλεί την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ, από κοινού με τους διεθνείς εταίρους, να δρομολογήσουν τη διοργάνωση διεθνούς διάσκεψης υψηλού επιπέδου «Μέλλον της δημοκρατικής Λευκορωσίας» για την επίλυση της κρίσης στη Λευκορωσία, καθώς και τη διερεύνηση και δίωξη εγκλημάτων από τις αρχές της Λευκορωσίας κατά του λαού της Λευκορωσίας και τον δημοκρατικό μετασχηματισμό της Λευκορωσίας· θεωρεί ότι μια τέτοια διάσκεψη, υπό την ηγεσία της ΕΕ και με τη συμμετοχή διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, χωρών της G7, κρατών μελών της ΕΕ και οργανισμών και άλλων φορέων που επιθυμούν να δεσμευτούν για ένα χρηματοδοτικό πακέτο πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, θα χρησιμεύσει για τη στήριξη των μελλοντικών μεταρρυθμιστικών προσπαθειών και της αναδιάρθρωσης της οικονομίας και θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα στήριξης στον λαό της Λευκορωσίας·

24.  υπενθυμίζει την προηγούμενη πρωτοβουλία του για αποστολή υψηλού επιπέδου στην οποία θα συμμετέχουν πρώην υψηλόβαθμοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προκειμένου να διερευνηθεί κάθε δυνατή οδός για τον τερματισμό της βίας και για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, γεγονός που θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για έναν εσωτερικό πολιτικό διάλογο χωρίς αποκλεισμούς στη Λευκορωσία·

25.  παροτρύνει την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να αυξήσουν την άμεση στήριξη και να εντείνουν τη συνεργασία με την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, την κοινωνία των πολιτών, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, στη Λευκορωσία και στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων με τη δημιουργία ικανοτήτων και την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης, και να αυξήσουν τη στήριξη προς το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Δημοκρατία στις επιτόπιες δραστηριότητές του· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς να παράσχουν οικονομική και τεχνική υποστήριξη σε μέσα ενημέρωσης και ανεξάρτητους δημοσιογράφους, ώστε να μπορέσουν να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους όσον αφορά την ενημέρωση της κοινωνίας σχετικά με τις τρέχουσες εξελίξεις στη Λευκορωσία· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, την έκκλησή του για αυξημένη βοήθεια προς τον τηλεοπτικό σταθμό Belsat·

26.  δεσμεύεται να συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας των δημοκρατικών δυνάμεων, στην ενίσχυση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών, στη στήριξη του ολοκληρωμένου πολιτικού διαλόγου που θα οδηγήσει σε ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας στη Λευκορωσία, καθώς και στην παροχή στήριξης προς νέους πολιτικούς ηγέτες και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέσω των μηχανισμών στήριξης της δημοκρατίας που διαθέτει το Κοινοβούλιο·

27.  εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο σχετικά με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο οικονομικής στήριξης ύψους 3 δισεκατομμυρίων EUR προς μια μελλοντική δημοκρατική Λευκορωσία που παρουσίασε η Επιτροπή· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναπτύξουν περαιτέρω και να προωθήσουν το σχέδιο αυτό και να γνωστοποιήσουν με σαφήνεια ότι, μόλις επέλθει δημοκρατική αλλαγή στη Λευκορωσία, η ΕΕ θα είναι έτοιμη να παράσχει απτή βοήθεια για να θέσει τη χώρα σε τροχιά μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού· σημειώνει ότι η ΕΕ πρέπει να προτείνει μια ολοκληρωμένη δέσμη δράσεων για την προετοιμασία των δημοκρατικών δυνάμεων της Λευκορωσίας για την εφαρμογή της εν λόγω δέσμης μέτρων·

28.  καλεί την ΕΕ να συντονιστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τους εταίρους της G7 και άλλες χώρες που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, ώστε να παγώσει τη συνεργασία με τον δημόσιο τομέα του Lukashenko και να αναπροσανατολίσει τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας και τις ιδιωτικές εταιρείες της Λευκορωσίας εκτός του πεδίου επιρροής του καθεστώτος·

29.  απορρίπτει τις απαράδεκτες απειλές του Alexander Lukashenko ότι οι αρχές της Λευκορωσίας δεν θα σταματούν τους παράτυπους μετανάστες και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση της παράτυπης μετανάστευσης από τη Λευκορωσία στην ΕΕ και για την πιθανή συμμετοχή των αρχών της Λευκορωσίας σε αυτό το φαινόμενο· καλεί τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να παρακολουθούν τις εξελίξεις στους τομείς αυτούς και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα·

30.  καταδικάζει την κατάχρηση από την ηγεσία της Λευκορωσίας των αρχών επιβολής του νόμου για πολιτικούς σκοπούς· καλεί την Ιντερπόλ να επανεξετάσει αμέσως και ενδελεχώς τα τρέχοντα και μελλοντικά αιτήματα της Λευκορωσίας και να λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψει την εκμετάλλευση της Ιντερπόλ από τη Λευκορωσία για πολιτικούς σκοπούς·

31.  υπογραμμίζει την ανάγκη για διεξοδική διερεύνηση των εγκλημάτων που διέπραξε το καθεστώς Lukashenko κατά του λαού της Λευκορωσίας, που θα πρέπει να ολοκληρωθεί με τη σύσταση διεθνούς δικαστηρίου για τη δίωξη των εγκλημάτων αυτών· ζητεί μετ’ επιτάσεως, ελλείψει της προθυμίας των αρχών της Λευκορωσίας να εδραιώσουν το κράτος δικαίου και τη λογοδοσία, η διεθνής κοινότητα να αναλάβει δράση για να συμβάλει στην εξασφάλιση αποδεικτικών στοιχείων για τα εγκλήματα και να διασφαλίσει τη διερεύνηση και τη δίωξη των υπευθύνων σε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας· χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες αρκετών κρατών μελών της ΕΕ για την εφαρμογή της αρχής της οικουμενικής δικαιοδοσίας και για την προετοιμασία δικαστικών υποθέσεων κατά Λευκορώσων δραστών καταστολής και ενθαρρύνει όλα τα άλλα κράτη μέλη να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους· ζητεί να υποστηριχθούν ενεργά όλες οι διεθνείς πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της ατιμωρησίας στη Λευκορωσία, όπως η διεθνής πλατφόρμα κατά της ατιμωρησίας και ο κόμβος δικαιοσύνης στο Βίλνιους·

32.  παροτρύνει τον ΑΠ/ΥΕ, την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνεχίσουν να θίγουν το ζήτημα της κατάστασης στη Λευκορωσία σε όλους τους σχετικούς ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΑΣΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ και άλλα ειδικευμένα όργανα του ΟΗΕ, με στόχο να εξασφαλιστεί επείγουσα διεθνής δράση σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία και να ξεπεραστούν τα εμπόδια που θέτουν η Ρωσία και άλλες χώρες στη δράση αυτή·

33.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της ΕΕ να διευκολύνουν περαιτέρω τις διαδικασίες έκδοσης θεωρήσεων και αδειών διαμονής για όσους εγκαταλείπουν τη Λευκορωσία για πολιτικούς λόγους ή για όσους χρειάζονται ιατρική περίθαλψη επειδή έχουν υποστεί βία, και να προσφέρουν σε αυτούς και στις οικογένειές τους την αναγκαία στήριξη και συνδρομή· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις συστάσεις του εισηγητή του ΟΑΣΕ στο πλαίσιο του μηχανισμού της Μόσχας σχετικά με τη χορήγηση ασύλου σε περιπτώσεις δίωξης που καλύπτονται από τη Σύμβαση της Γενεύης για τους πρόσφυγες και να διευκολύνουν περαιτέρω τη διαδικασία έκδοσης επειγουσών θεωρήσεων και την παροχή προσωρινού καταφυγίου σε χώρες της ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προσφέρουν υποτροφίες σε Λευκορώσους φοιτητές και επιστήμονες που αποβάλλονται από τα πανεπιστήμια και φυλακίζονται για τη φιλοδημοκρατική στάση τους· καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν χρηματοδοτική στήριξη στα εξόριστα ιδρύματα, όπως το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Βίλνιους, τα οποία καλλιεργούν μια νέα γενιά Λευκορώσων που αμφισβητούν το διεφθαρμένο και παράνομο σύστημα της χώρας·

34.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να συνεργάζονται με διεθνείς εταίρους, όπως ο μηχανισμός της Μόσχας του ΟΑΣΕ και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, καθώς και με υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την κοινωνία των πολιτών που δραστηριοποιούνται επιτόπου, προκειμένου να διασφαλιστούν η παρακολούθηση, η τεκμηρίωση και η αναφορά των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και η επακόλουθη λογοδοσία και η δικαίωση για τα θύματα· χαιρετίζει τη δημιουργία της Διεθνούς Πλατφόρμας Λογοδοσίας για τη Λευκορωσία και καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη λειτουργία της· δεσμεύεται για την αποτελεσματική λειτουργία της πλατφόρμας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση της ατιμωρησίας στη Λευκορωσία και για τον συντονισμό μιας έγκαιρης διεθνούς αντίδρασης στις εξελίξεις στη Λευκορωσία·

35.  επαναλαμβάνει την ανάγκη να υιοθετήσουν όλα τα κράτη μέλη ενιαία θέση όσον αφορά την απάντηση στην κρατική τρομοκρατία που ενορχηστρώνεται από το καθεστώς του Alexander Lukashenko και υποστηρίζεται από το Κρεμλίνο· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό για την ΕΕ να αντιμετωπίσει την παραπληροφόρηση σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία εντός της ΕΕ, καθώς και άλλες μορφές υβριδικών απειλών από τρίτους στο πλαίσιο αυτό· εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τη Λετονία μετά την αδικαιολόγητη απέλαση των διπλωματών της από τη Λευκορωσία· καταδικάζει το γεγονός ότι κινήθηκε ποινική έρευνα από τον Γενικό Εισαγγελέα της Λευκορωσίας κατά του υπουργού Εξωτερικών της Λετονίας, καθώς και κατά του δημάρχου της πρωτεύουσας της Λετονίας, Ρίγας· καταδικάζει όλες τις προσπάθειες των αρχών της Λευκορωσίας να ασκήσουν πίεση στα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του αιτήματος των εισαγγελέων της Λευκορωσίας να ανακρίνουν τον πρώην πρόεδρο της Λιθουανίας, Valdas Adamkus, με βάση εικαζόμενες διασυνδέσεις του με βοηθητικό αστυνομικό τάγμα που υπαγόταν στα τάγματα SS, το οποίο εκτελούσε επιχειρήσεις αντιποίνων στη Λευκορωσία κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου·

36.  εκφράζει εκ νέου την ανησυχία του για την εμπορική λειτουργία του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Ostrovets, σε απόσταση μόλις 45 χλμ. από το Βίλνιους, και υπογραμμίζει τους κινδύνους που ενέχει για χώρες της ΕΕ· τονίζει τη σημασία της αντιμετώπισης των απειλών για την πυρηνική ασφάλεια που θέτει ο πυρηνικός σταθμός Ostrovets, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Λευκορωσία δεν δεσμεύεται στο θέμα της ασφάλειας του πυρηνικού σταθμού Ostrovets με πλήρη διαφάνεια και δεν έχει δεσμευτεί για την πλήρη εφαρμογή των συστάσεων της Ομάδας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας (ENSREG) για την αξιολόγηση του σταθμού από ομοτίμους, και ζητεί τη θέσπιση αποτελεσματικών διασφαλίσεων κατά της άμεσης ή έμμεσης πώλησης λευκορωσικής ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τον πυρηνικό σταθμό Ostrovets στις αγορές της ΕΕ·

37.  υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα κατάσταση αποτελεί δοκιμή για την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την αποτελεσματικότητα της χάραξης της εξωτερικής πολιτικής της· υπενθυμίζει ότι η κατάσταση στη Λευκορωσία, γειτονική χώρα και μέλος της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, έχει άμεσο αντίκτυπο στην ΕΕ και ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιδείξει επαρκή αποφασιστικότητα ώστε να προσφέρει απτή και μακροπρόθεσμη στήριξη στις δημοκρατικές δυνάμεις που αγωνίζονται για να φέρουν ελευθερία και δημοκρατία στη Λευκορωσία· καλεί την ΕΕ να μη διστάζει και να ενεργήσει γρήγορα και δυναμικά·

38.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας και στις αρχές της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας.

(1) ΕΕ L 197 I της 4.6.2021, σ. 3.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στο Αφγανιστάν (2021/2712(RSP))

P9_TA(2021)0294 RC-B9-0324/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για το Αφγανιστάν,

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο με τίτλο «Joint Way Forward on migration issues» (Κοινή πορεία σε ζητήματα μετανάστευσης) που υπέγραψαν η ΕΕ και το Αφγανιστάν στις 2 Οκτωβρίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη συμφωνία συνεργασίας για την εταιρική σχέση και την ανάπτυξη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της αφενός, και της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν, αφετέρου, που υπογράφηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2017,

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου σχετικά με τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στο Αφγανιστάν, της 9ης Δεκεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που έκανε στις 14 Απριλίου 2021 ο Πρόεδρος Biden σχετικά με τη μελλοντική πορεία στο Αφγανιστάν,

–  έχοντας υπόψη το «πλαίσιο αυτάρκειας μέσω της αμοιβαίας λογοδοσίας», που συμφωνήθηκε στη Διάσκεψη των Βρυξελλών για το Αφγανιστάν στις 4 και 5 Οκτωβρίου 2016,

–  έχοντας υπόψη τη Διεθνή Υπουργική Διάσκεψη Χορηγών του 2020 (Διάσκεψη για το Αφγανιστάν) που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 Νοεμβρίου 2020,

–  έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής / Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) και του υπουργού εξωτερικών της Ινδίας, της 4ης Μαΐου 2021, σχετικά με το Αφγανιστάν,

–  έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν των ειδικών απεσταλμένων και ειδικών εντεταλμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του ΝΑΤΟ, της Νορβηγίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών, της 7ης Μαΐου 2021, σχετικά με την ειρηνευτική διαδικασία στο Αφγανιστάν,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη για το όπιο του Αφγανιστάν το 2020, που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2021 από κοινού από την Εθνική Αρχή Στατιστικής και Ενημέρωσης του Αφγανιστάν και το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος,

–  έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προαγωγή και την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, για τα παιδιά σε ένοπλες συγκρούσεις, και για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με το Αφγανιστάν,

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ σχετικά με το Αφγανιστάν,

–  έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της 10ης Δεκεμβρίου 1948,

–  έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1966,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Φεβρουάριο του 2020, οι ΗΠΑ και οι Ταλιμπάν υπέγραψαν συμφωνία που άνοιξε τον δρόμο για τις πρώτες άμεσες συνομιλίες μεταξύ των Ταλιμπάν και εκπροσώπων της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν από το 2001·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 14 Απριλίου 2021, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Anthony Blinken ανακοίνωσε τη μονομερή απόσυρση των στρατευμάτων των ΗΠΑ έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ακολουθούν την αρχή της συντονισμένης δράσης («in together, out together») και θα αποσυρθούν ταυτόχρονα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αφγανικές ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ της αφγανικής κυβέρνησης και των Ταλιμπάν ξεκίνησαν το 2020 στη Ντόχα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός δεν τηρήθηκε και ότι επί του παρόντος οι ειρηνευτικές συνομιλίες βρίσκονται σε αδιέξοδο, με τους Ταλιμπάν να περιμένουν την απόσυρση των συμμαχικών στρατευμάτων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2001, η ΕΕ είχε ενεργό παρουσία στο Αφγανιστάν για τη στήριξη της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και τον συντονισμό της διεθνούς βοήθειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, εταίροι του ΝΑΤΟ και συμμαχικές χώρες έχουν συμβάλει με στρατιωτικούς και πολιτικούς πόρους στη σταθεροποίηση και την ανάπτυξη του Αφγανιστάν, θρηνώντας πολλά θύματα και απώλειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα σταθερό και ανεξάρτητο Αφγανιστάν, που μπορεί να είναι αυτάρκες και να αρνείται το ασφαλές καταφύγιο σε τρομοκρατικές ομάδες, εξακολουθεί να εξυπηρετεί τα ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και των κρατών μελών τους·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει τεράστια σημασία να διατηρηθεί η πρόοδος των τελευταίων δύο δεκαετιών στο Αφγανιστάν, ειδικά όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπροσώπηση των γυναικών και των δικαιωμάτων τους στις ειρηνευτικές συνομιλίες στο Αφγανιστάν δεν είναι αναλογική και ότι απαιτείται από τα διαπραγματευόμενα μέρη να επιδείξουν μεγαλύτερη δέσμευση εν προκειμένω·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες, τα παιδιά και οι εθνοτικές μειονότητες θα πληγούν περισσότερο από την αποτυχία των ειρηνευτικών συνομιλιών στο Αφγανιστάν και από τις απόπειρες για στρατιωτική επίλυση της σύγκρουσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στο Αφγανιστάν έχουν ήδη αρχίσει να περιορίζουν τα κινήματά τους για τη μείωση του κινδύνου, και ότι η πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση και το παιχνίδι παρεμποδίζεται από την απειλή της βίας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση της ασφάλειας στο Αφγανιστάν επιδεινώνεται σταδιακά και ο αριθμός των επιθέσεων κατά των αφγανικών δυνάμεων αυξάνεται, καθώς και οι στοχευμένες δολοφονίες Αφγανών ακτιβιστών, εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, εκπαιδευτικών, γιατρών, δικαστών και κυβερνητικών αξιωματούχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των επιθέσεων των Ταλιμπάν έχει αυξηθεί σημαντικά από την έναρξη των αφγανικών ειρηνευτικών συνομιλιών, με στόχο την απόκτηση του ελέγχου των εδαφών που τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αφγανιστάν κατατάχθηκε ως η πλέον πληγείσα χώρα στον Παγκόσμιο Δείκτη Τρομοκρατίας για το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι τέσσερα από τα 36 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας είναι εκτοπισμένοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν τρία εκατομμύρια άνθρωποι ζουν εσωτερικά εκτοπισμένοι λόγω βίας και άλλο ένα εκατομμύριο λόγω φυσικών καταστροφών· λαμβάνοντας υπόψη ότι 2,5 εκατομμύρια Αφγανοί έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα αναζητώντας ασφάλεια, με την πλειονότητα να εγκαθίσταται στο Ιράν και το Πακιστάν·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Αφγανιστάν είναι η δικαιούχος χώρα που λαμβάνει τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεισφορά της ΕΕ στο Αφγανιστάν κατά τα τελευταία 20 χρόνια έχει οδηγήσει σε σημαντικά οφέλη, όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής, τον αλφαβητισμό, τη μητρική και παιδική θνησιμότητα και τα δικαιώματα των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ του 2002 και του 2020, η ΕΕ χορήγησε περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια EUR και έχει ήδη δεσμευτεί να χορηγήσει 1,2 δισεκατομμύρια EUR τόσο για μακροπρόθεσμη όσο και για επείγουσα βοήθεια για την περίοδο 2021-2025· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δέσμευση αυτή συνοδεύτηκε από την ανακοίνωση της ΕΕ και των χωρών που από κοινού αντιπροσωπεύουν περίπου το 80 % της συνολικής επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας προς το Αφγανιστάν, στην οποία υπογραμμίστηκαν τα βασικά στοιχεία για τη συνέχιση της παροχής βοήθειας στη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς προσήλωσης στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει εκτεταμένη έλλειψη λογοδοσίας για τις επιθέσεις και δολοφονίες στο Αφγανιστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Μαρτίου 2021, μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών καταδίκασαν τον ανησυχητικό αριθμό επιθέσεων που στοχεύουν εσκεμμένα αμάχους στο Αφγανιστάν·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατη έξαρση της βίας έλαβε χώρα στο πλαίσιο μακροχρόνιων εκτεταμένων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα από τρομοκράτες, ένοπλες ομάδες και δυνάμεις ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων εξωδικαστικών εκτελέσεων, βασανιστηρίων και σεξουαλικής βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 150 000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον 20ετή πόλεμο, συμπεριλαμβανομένων 35 000 αμάχων·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2001 έχει σημειωθεί στο Αφγανιστάν αποδεδειγμένη πρόοδος όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και τη συμμετοχή στα κοινά και στην πολιτική ζωή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος αυτή περιλαμβάνεται αναμφισβήτητα στα πιο επιτυχημένα επιτεύγματα στο πλαίσιο της πρόσφατης ανάπτυξης της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η μερική πρόοδος βρίσκεται υπό απειλή και είναι επιτακτική ανάγκη να διατηρηθεί και να ενισχυθεί·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις εξελίξεις αυτές, οι γυναίκες και τα κορίτσια εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τρομερές απειλές σε καθημερινή βάση, όπως φραγμούς στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής, σεξουαλικής και έμφυλης βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον Δείκτη για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια 2019/20 το Αφγανιστάν κατετάχθη στη δεύτερη χειρότερη θέση όσον αφορά την αντιμετώπιση των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 85 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 147 τραυματίστηκαν, στην πλειονότητά τους μαθήτριες, όταν βομβαρδίστηκε το σχολείο θηλέων Sayed al-Shuhada στην Καμπούλ στις 8 Μαΐου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 2 Μαρτίου 2021 σκοτώθηκαν τρεις γυναίκες δημοσιογράφοι στην Jalalabad·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 έχει αυξήσει δραματικά το ποσοστό φτώχειας στο Αφγανιστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 και η επιδείνωση της κατάστασης στον τομέα της ασφάλειας έχουν οδηγήσει σε περιορισμούς στην πρόσβαση του αφγανικού λαού στην ανθρωπιστική βοήθεια·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2021 αναμένεται ότι το Αφγανιστάν θα αντιμετωπίσει ξηρασία, με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο σημερινός αριθμός των 5,5 εκατομμυρίων ανθρώπων που βιώνουν επείγουσα επισιτιστική ανασφάλεια, ενώ άλλα 17,6 εκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται να αντιμετωπίσουν οξεία επισιτιστική ανασφάλεια·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το οικονομικό κόστος της τρομοκρατίας στο Αφγανιστάν ισοδυναμούσε με σχεδόν το 20 % του ΑΕγχΠ του το 2018, και ότι στερεί τα παιδιά του Αφγανιστάν από το μέλλον τους, τη δυνατότητα να αποκτήσουν εκπαίδευση, τις προοπτικές για σταθερή απασχόληση καθώς και από υπηρεσίες όπως η υγειονομική περίθαλψη που παρέχεται από το κράτος·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αφγανικές επιχειρήσεις πλήττονται από τις εκβιαστικές ενέργειες των Ταλιμπάν, με τις οποίες οι γεωργοί εξαναγκάζονται στην καλλιέργεια οπίου και σε παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες·

1.  θεωρεί ότι το Αφγανιστάν βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή λόγω του συνδυασμού της εύθραυστης εγχώριας κατάστασης, της επιδεινούμενης κατάστασης σε θέματα ασφάλειας, των ενδοαφγανικών ειρηνευτικών συνομιλιών που βρίσκονται στην πράξη σε αδιέξοδο και της απόφασης αποχώρησης των στρατευμάτων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2021, γεγονός που μπορεί να επιφέρει νέες αβεβαιότητες, μεγαλύτερη αστάθεια, κίνδυνο εντατικοποίησης των εσωτερικών συγκρούσεων και ένα κενό που, στη χειρότερη περίπτωση, θα καλυφθεί από τους Ταλιμπάν· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η προοπτική αυτή θα ήταν πολύ ανησυχητική για τη χώρα και για τη βιωσιμότητα των κοινωνικοπολιτικών επιτευγμάτων και της προόδου των τελευταίων 20 ετών·

2.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία και καταδικάζει με τον πιο έντονο δυνατό τρόπο την ανησυχητική αύξηση της βίας στο Αφγανιστάν καθώς και τις στοχευμένες δολοφονίες παιδιών, εργαζόμενων γυναικών, δημοσιογράφων και εργαζόμενων στα μέσα ενημέρωσης, εκπαιδευτικών, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, γιατρών, κυβερνητικών αξιωματούχων και μελών του δικαστικού σώματος· παροτρύνει όλες τις πλευρές να συμφωνήσουν αμέσως σε μια μόνιμη και συνολική κατάπαυση του πυρός·

3.  εκφράζει ανησυχία για τον εύθραυστο και ασταθή χαρακτήρα της αφγανικής κυβέρνησης και για το γεγονός ότι δεν ελέγχει μεγάλο μέρος της χώρας, κάτι που επιδεινώνει τον αντίκτυπο της βίας εις βάρος του άμαχου πληθυσμού· καλεί τους Ταλιμπάν να παύσουν αμέσως τις επιθέσεις τους κατά αμάχων και των εθνικών δυνάμεων και να σεβαστούν πλήρως το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο· εκφράζει τα βαθύτατα συλλυπητήρια και την υποστήριξή του προς τα θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων και τις οικογένειές τους·

4.  τονίζει την ανάγκη να αποφευχθεί το σενάριο ενός «αποτυχημένου κράτους» και επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του σε μια ειρηνευτική διαδικασία και ανοικοδόμηση μετά την επίλυση συγκρούσεων, που θα τελεί υπό αφγανική ηγεσία και ευθύνη ως τον μοναδικό αξιόπιστο δρόμο για μακροπρόθεσμη, χωρίς αποκλεισμούς ειρήνη, ασφάλεια και ανάπτυξη· επισημαίνει ότι αυτό είναι πιο σημαντικό από ποτέ, καθώς πλησιάζει γρήγορα η ημερομηνία αποχώρησης των στρατευμάτων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ· καλεί το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και την Επιτροπή να προετοιμάσουν και να παρουσιάσουν στο Κοινοβούλιο, το συντομότερο δυνατόν, μία ολοκληρωμένη στρατηγική για τη μελλοντική συνεργασία με το Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των συμμαχικών στρατευμάτων του ΝΑΤΟ και καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ να παραμείνουν δεσμευμένοι στο στόχο αυτό·

5.  υποστηρίζει, σε αυτό το πλαίσιο, την άμεση συνέχιση των ειρηνευτικών συνομιλιών στη Ντόχα, προκειμένου να επιτευχθεί πολιτική διευθέτηση για τη σύγκρουση και μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός με ισχύ σε όλη την εθνική επικράτεια· υπογραμμίζει ότι μόνο μια πολιτική διευθέτηση προσφέρει την ελπίδα της διαρκούς ειρήνης και συνιστά στα μέρη να αναζητήσουν τη συνδρομή ενός τρίτου διαμεσολαβητή, όπως ο ΟΗΕ, προκειμένου να τα βοηθήσει να συμφωνήσουν σε ένα πολιτικό χάρτη πορείας για ένα ευημερούν Αφγανιστάν· ενθαρρύνει την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να αναλάβουν ισχυρότερο ρόλο στην παρότρυνση και των δύο πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να προσφέρουν διευκολύνσεις ή διαμεσολάβηση, εφόσον το επιθυμούν οι Αφγανοί·

6.  επιβεβαιώνει ότι μια πολιτική διευθέτηση κατόπιν διαπραγματεύσεων που θα οδηγεί στην ειρήνη πρέπει να βασίζεται στα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά επιτεύγματα των τελευταίων είκοσι ετών· υπογραμμίζει ότι η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του Αφγανιστάν θα εξαρτηθεί από τη λογοδοσία, τη χρηστή διακυβέρνηση, τη βιώσιμη παροχή ανθρώπινης ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της φτώχειας και της δημιουργίας ευκαιριών απασχόλησης, την πρόσβαση σε κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες, την εκπαίδευση και την προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

7.  παροτρύνει την αφγανική κυβέρνηση να εμπλέξει ενεργά το αφγανικό κοινοβούλιο σε όλες τις σχετικές διαδικασίες, να θέσει τέλος σε όλα τα μέτρα που εμποδίζουν την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ κυβέρνησης και κοινοβουλίου και να βελτιώσει τα δικαιώματα κοινοβουλευτικού ελέγχου, ενώ το αφγανικό κοινοβούλιο θα πρέπει να εκπροσωπεί τον αφγανικό πληθυσμό με όλη την πολυμορφία του· τονίζει την ανάγκη να συνεχιστεί η διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, να στηρίζονται οι αποστολές παρακολούθησης εκλογών στη χώρα και να βελτιωθεί η διαφάνεια στις κρατικές δαπάνες ώστε η κυβέρνηση του Αφγανιστάν να λογοδοτεί πλήρως στους πολίτες της·

8.  υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να αξιοποιηθούν τα επιτεύγματα των τελευταίων είκοσι ετών, το αφγανικό κράτος θα πρέπει να είναι πραγματικά προσηλωμένο στην καταπολέμηση και την πρόληψη της τρομοκρατίας και των ένοπλων ομάδων, της παραγωγής και της διακίνησης ναρκωτικών, στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμού όπως και στη διαχείρισή τους· στην αντιμετώπιση της περιφερειακής αστάθειας· στην προσπάθεια για την εξάλειψη της φτώχειας· στην πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στον βίαιο εξτρεμισμό· στην καταπολέμηση της ατιμωρησίας των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου·

9.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πριν υπογραφεί η κοινή δήλωση όσον αφορά τη συνεργασία για τη μετανάστευση (JDMC) η Επιτροπή δεν παρουσίασε το έγγραφο στο Κοινοβούλιο και το Κοινοβούλιο δεν είχε τη δυνατότητα να εκφράσει τη γνώμη του σχετικά· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει εκτίμηση επιπτώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με την κοινή δήλωση για τη συνεργασία όσον αφορά τη συνεργασία για τη μετανάστευση·

10.  εκφράζει ανησυχία για την απειλή που συνιστά η τρομοκρατία για το Αφγανιστάν και την περιοχή, ιδίως δε για τη συνεχιζόμενη παρουσία του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Ανατολής (ISIL-Da’esh) και των συνδεόμενων ομάδων τους, και κυρίως του κλάδου του ISIL στην επαρχία Khorasan και της Αλ Κάιντα· υπενθυμίζει ότι οι τρομοκρατικές πράξεις στο Αφγανιστάν διαπράττονται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων οι Ταλιμπάν, η Αλ Κάιντα και το αποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος· υπογραμμίζει τον πραγματικό κίνδυνο μεγαλύτερης αστάθειας και βίας κατά την αποχώρηση των στρατευμάτων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ· επαναλαμβάνει, ως εκ τούτου, την επείγουσα ανάγκη συντονισμού της ΕΕ με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων της αφγανικής κυβέρνησης και των δυνάμεων ασφαλείας, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και του ΟΗΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα είναι όσο το δυνατόν πιο ομαλή·

11.  καταδικάζει κάθε τρομοκρατική δραστηριότητα και όλες τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Αφγανιστάν· υπογραμμίζει τη σημασία της αποτελεσματικής καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της εξάρθρωσης των χρηματοπιστωτικών δικτύων που υποστηρίζουν την τρομοκρατία· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τα πορίσματα της έκθεσης της ομάδας παρακολούθησης του ΟΗΕ, σύμφωνα με την οποία η σχέση μεταξύ των Ταλιμπάν και της Αλ Κάιντα έχει γίνει στενότερη, και για την προειδοποίησή της ότι οι Ταλιμπάν είναι αντίθετοι με τις ειρηνευτικές συνομιλίες και προτιμούν το στρατιωτικό πραξικόπημα, ενώ, επιπλέον, σημειώνει τις εκθέσεις που δείχνουν ότι οι Ταλιμπάν προετοιμάζουν ενεργά στρατιωτικές επιχειρήσεις το 2021·

12.  υπενθυμίζει πως δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς ασφάλεια και το αντίστροφο· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η διεθνής στήριξη προς το Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων πρέπει να διασφαλίσει μια ολιστική προσέγγιση για τη συνέχιση της οικονομικής και τεχνικής στήριξης της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των δυνάμεων εθνικής άμυνας και ασφάλειας του Αφγανιστάν, και των οικονομικών και αναπτυξιακών μεταρρυθμίσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως για τις γυναίκες, τους νέους και τις μειονότητες·

13.  αναγνωρίζει το έργο των τοπικών και διεθνών ΜΚΟ, οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες, βοήθεια και αρωγή στον αφγανικό λαό παρά τους κινδύνους για την ασφάλεια· εκφράζει την ανησυχία του για το επικίνδυνο κλίμα υπό το οποίο λειτουργούν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων· παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να παρέχουν ουσιαστική υποστήριξη στην κοινωνία των πολιτών και να συνεχίσουν το διάλογο με την αφγανική κυβέρνηση προκειμένου να μειωθούν επειγόντως οι φραγμοί στις δραστηριότητες των μη κυβερνητικών οργανώσεων· παροτρύνει τις αφγανικές αρχές, τους Ταλιμπάν και όλους τους άλλους σχετικούς φορείς να διασφαλίσουν την ασφάλεια των τοπικών και διεθνών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των ΜΚΟ και των ανθρωπιστικών οργανώσεων·

14.  καλεί να πραγματοποιηθεί η διενέργεια μιας αξιόπιστης και διαφανούς έρευνας, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, όσον αφορά την πρόσφατη επίθεση που είχε στόχο ένα σχολείο θηλέων και προκάλεσε το θάνατο 85 ατόμων, κυρίως κοριτσιών ηλικίας από 11 έως 17 ετών, και την επίθεση στις 12 Μαΐου 2020 κατά της μαιευτικής πτέρυγας του νοσοκομείου Dasht-e Barchi στην Καμπούλ την οποία λειτουργούσαν οι Γιατροί χωρίς Σύνορα· καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παροτρύνουν το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, ώστε να συσταθεί εξεταστική επιτροπή για τις σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στο Αφγανιστάν·

15.  τονίζει ότι η ατιμωρησία και η διαφθορά εξακολουθούν να αποτελούν σοβαρά εμπόδια για τη βελτίωση του συντονισμού της ασφάλειας, την παροχή δημόσιων υπηρεσιών και την οικονομική μεταρρύθμιση· χαιρετίζει το γεγονός ότι τον Νοέμβριο 2020 συγκροτήθηκε η Επιτροπή Καταπολέμησης της Διαφθοράς στο Αφγανιστάν, στόχος της οποίας είναι η εφαρμογή της πρόσφατα εγκριθείσας στρατηγικής για την καταπολέμηση της διαφθοράς, και παροτρύνει την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να διατηρήσουν υψηλά επίπεδα στήριξης της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς στη χώρα·

16.  τονίζει ότι η στήριξη της ΕΕ εξαρτάται από τη διατήρηση και τη συνέχιση των επιτευγμάτων της τελευταίας εικοσαετίας, από την αποτελεσματική ενίσχυση της χωρίς αποκλεισμούς και υπεύθυνης διακυβέρνησης, την ενίσχυση των θεσμών, τον δημοκρατικό πλουραλισμό, το κράτος δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ενίσχυση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες για όλους τους Αφγανούς, ιδίως για τις γυναίκες, τα παιδιά και όλα τα άτομα που ανήκουν σε μειονότητες και ομάδες κινδύνου· υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση, που αποτελεί μεγάλο επίτευγμα των τελευταίων 20 ετών, θα πρέπει να είναι αδιαμφισβήτητο· τονίζει την ανάγκη για σαφή σημεία αναφοράς και μηχανισμούς παρακολούθησης για να μετρούνται η πρόοδος που σημειώνεται και η αποτελεσματική και διαφανής χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων·

17.  τονίζει την απόλυτη ανάγκη να διατηρηθεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί τα τελευταία 20 έτη όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών στο Αφγανιστάν· υπενθυμίζει τη συμμετοχή των γυναικών στις ειρηνευτικές συνομιλίες εκ μέρους της αφγανικής κυβέρνησης και επιμένει ότι δεν πρέπει να υπάρξει συμβιβασμός σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των γυναικών στην ειρηνευτική διαδικασία· δίνει έμφαση στο γεγονός ότι στις διαπραγματεύσεις πρέπει να απασχολήσει και η πρόοδος των δικαιωμάτων των γυναικών σε περιοχές της χώρας που δεν τελούν υπό κυβερνητικό έλεγχο· καλεί για μεγαλύτερη εκπροσώπηση των οργανώσεων γυναικών και πλήρη διαβούλευση με αυτές καθ’ όλη τη διάρκεια των συνομιλιών· υπογραμμίζει ότι η πλήρης συμμετοχή των γυναικών στη φάση μετά την ανοικοδόμηση και στην πολιτική ζωή και τα κοινά στο Αφγανιστάν συνιστά θεμελιώδη προϋπόθεση για την εδραίωση βιώσιμης ειρήνης, ασφάλειας και ανάπτυξης· καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν περαιτέρω τη χειραφέτηση των γυναικών, και να την καταστήσουν βασική προϋπόθεση για τη συνεχιζόμενη οικονομική στήριξη της χώρας·

18.  εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής, σεξουαλικής και έμφυλης βίας, των καταναγκαστικών γάμων και της περιορισμένης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη· επιμένει ότι η πρόοδος στους τομείς αυτούς πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί ψηλή προτεραιότητα για την ΕΕ· χαιρετίζει τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα που στηρίζουν τη χειραφέτηση των γυναικών και τη συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων·

19.  επαναλαμβάνει την ανάγκη για συνεχή στήριξη της ΕΕ με σκοπό την παροχή βοήθειας στο Αφγανιστάν για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19, την παροχή εμβολίων στους Αφγανούς και τη συμβολή στην οργάνωση των προσπαθειών εμβολιασμού·

20.  υπογραμμίζει τη σημασία της αντιμετώπισης των έκτακτων απειλών στην επισιτιστική ασφάλεια ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, της ξηρασίας και της πανδημίας COVID-19· καλεί την ΕΕ να τηρήσει τη δέσμευση που ανέλαβε στη διάσκεψη χορηγών για το Αφγανιστάν το 2020, και παροτρύνει την ΕΥΕΔ και τη ΓΔ ECHO της Επιτροπής (Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας) να αναλάβουν ηγετικό ρόλο και να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό, ώστε να διασφαλιστεί η έγκαιρη κινητοποίηση και συντονισμός της επισιτιστικής βοήθειας προκειμένου να αντιμετωπιστεί η επικείμενη επισιτιστική ανασφάλεια· παροτρύνει όλους τους χορηγούς να διατηρήσουν ή να αυξήσουν την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, ιδίως τη στήριξή τους στο αφγανικό σύστημα υγείας και την προώθηση της πρόσβασης των Αφγανών γυναικών και κοριτσιών στην υγειονομική περίθαλψη·

21.  υπενθυμίζει ότι ο αντίκτυπος της καλλιέργειας οπίου επεκτείνεται πέρα από τα σύνορα του Αφγανιστάν, επηρεάζει τις γειτονικές χώρες αλλά και την Ευρώπη, η οποία αποτελεί τον κύριο προορισμό της ηρωίνης που παράγεται στο Αφγανιστάν· τονίζει την ανάγκη να εντείνει η αφγανική κυβέρνηση τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής και επαναλαμβάνει την ανάγκη για πιο μακροπρόθεσμη γεωργική ανάπτυξη και βοήθεια, προκειμένου να δημιουργηθούν αξιόπιστες θέσεις εργασίας και εισόδημα από εναλλακτικές λύσεις αντί της καλλιέργειας οπίου· σημειώνει ότι πρόκειται για απαραίτητο βήμα για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας·

22.  επισημαίνει τη δυνητική οικονομική ανάπτυξη που θα μπορούσε να επιτύχει το Αφγανιστάν, αναπτύσσοντας τους φυσικούς πόρους του με βιώσιμο τρόπο· τονίζει ότι η ευρωπαϊκή βοήθεια για την ανάπτυξη υποδομών θα μπορούσε να ωφελήσει τον αφγανικό λαό, παρέχοντας απασχόληση και πόρους για δημόσιες υπηρεσίες ζωτικής σημασίας και διασφαλίζοντας την προστασία του περιβάλλοντος·

23.  τονίζει την ανάγκη χρήσης ευρωπαϊκών πόρων για επενδύσεις στη βελτίωση της περιφερειακής συνδεσιμότητας για να διευκολυνθούν το εμπόριο και η διαμετακόμιση και να δοθούν με αυτόν τον τρόπο στο Αφγανιστάν τα μέσα για οικονομική ανάπτυξη·

24.  υπενθυμίζει ότι το Αφγανιστάν είναι μια περίκλειστη χώρα που βρίσκεται στη διασταύρωση Ασίας και Μέσης Ανατολής και αναγνωρίζει ότι η στήριξη και η θετική συνεργασία μεταξύ γειτονικών χωρών της κεντρικής Ασίας και περιφερειακών δυνάμεων, ιδίως της Κίνας, του Ιράν, της Ινδίας, της Ρωσίας και του Πακιστάν, είναι απαραίτητες για τη σταθεροποίηση, την ανάπτυξη και την οικονομική βιωσιμότητα του Αφγανιστάν· καλεί την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να εντείνουν τον διάλογό τους με τα γειτονικά κράτη του Αφγανιστάν· υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο των χωρών αυτών στη σταθεροποίηση του Αφγανιστάν και στο να αποτραπεί η βύθιση της χώρας στο χάος μετά την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων· τονίζει την ανάγκη για αυξημένο συντονισμό ΕΕ-ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, προκειμένου να διατηρηθεί, στο μέτρο του δυνατού, ο σημαντικός ρόλος τους στο Αφγανιστάν·

25.  υπενθυμίζει το καθήκον των κυβερνήσεων των χωρών που αποσύρουν τα στρατεύματά τους από το Αφγανιστάν να προστατεύσουν και, εν ανάγκη, να χορηγήσουν θεωρήσεις και να επαναπατρίσουν τοπικούς υπαλλήλους, ιδίως τους μεταφραστές, οι οποίοι έχουν στηρίξει τις προσπάθειές τους και των οποίων η ζωή ενδέχεται πλέον να διατρέχει σοβαρό κίνδυνο· ζητεί, για τον σκοπό αυτό, να προηγείται λεπτομερής ατομική αξιολόγηση, η οποία θα λαμβάνει πλήρως υπόψη όλες τις πτυχές της επιλεξιμότητας και της ασφάλειας·

26.  καλεί την ΕΥΕΔ, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ασφάλεια των ευρωπαϊκών δυνάμεων και του προσωπικού στο Αφγανιστάν, καθώς και των τοπικών υπαλλήλων που εργάζονται ή έχουν εργαστεί για τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών ή την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη χώρα· ζητεί από την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση μιας ενισχυμένης ζώνης ασφαλείας, ώστε να εξασφαλιστεί διπλωματική παρουσία μετά την απόσυρση των στρατευμάτων·

27.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για το Αφγανιστάν, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «Τέλος στα Κλουβιά» (2021/2633(RSP))

P9_TA(2021)0295 B9-0296/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) «Τέλος στα Κλουβιά» (ECI(2018)000004), που έλαβε 1,4 εκατομμύρια έγκυρες υπογραφές από κάθε κράτος μέλος της τότε ΕΕ των 28 και είναι η πρώτη έγκυρη ΕΠΠ σχετικά με τα εκτρεφόμενα ζώα,

–  έχοντας υπόψη τη δημόσια ακρόαση της 15ης Απριλίου 2021 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «Τέλος στα Κλουβιά»,

–  έχοντας υπόψη το Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 442 σχετικά με τη στάση των Ευρωπαίων ως προς την καλή διαβίωση των ζώων όπου συμπεραίνεται ότι το 82 % των πολιτών της Ένωσης πιστεύει ότι η καλή διαβίωση των εκτρεφόμενων ζώων θα πρέπει να προστατεύεται περισσότερο από ό,τι τώρα,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 13 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 98/58/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 1998, σχετικά με την προστασία των ζώων στα εκτροφεία(1),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 1999/74/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 1999, περί των στοιχειωδών απαιτήσεων για την προστασία των ωοπαραγωγών ορνίθων(2),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/119/ΕΚ του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη θέσπιση στοιχειωδών κανόνων για την προστασία των μόσχων(3),

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/120/EΚ του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τους στοιχειώδεις κανόνες για την προστασία των χοίρων(4),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική, η οποία εγκρίθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2018 (CDR 3637/2018),

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την αγροοικολογία, η οποία εγκρίθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2021 (CDR 3137/2020),

–  έχοντας υπόψη την επιστημονική γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), της 21ης Νοεμβρίου 2019, με θέμα την υγεία και την καλή διαβίωση των κουνελιών που εκτρέφονται σε διάφορα συστήματα παραγωγής,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2017 σχετικά με τη θέσπιση στοιχειωδών κανόνων για την προστασία των εκτρεφόμενων κουνελιών(5),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων, τη χρήση αντιμικροβιακών ουσιών και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της βιομηχανικής εκτροφής κοτόπουλων κρεατοπαραγωγής(6),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 31ης Μαρτίου 2021, σχετικά με την αξιολόγηση της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων για την περίοδο 2012-2015 (SWD(2021)0077),

–  έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 31/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για την καλή διαβίωση των ζώων στην ΕΕ,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Νοεμβρίου του 2020, με τίτλο «End the Cage Age: Looking for Alternatives» (Βάζοντας τέλος στα κλουβιά: αναζήτηση εναλλακτικών),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 222 παράγραφος 8 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου,

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΛΕΕ θεσπίζει την ιθαγένεια της Ένωσης και βελτιώνει περαιτέρω τη δημοκρατική λειτουργία της Ένωσης, προβλέποντας, μεταξύ άλλων, ότι κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στη δημοκρατική ζωή της Ένωσης μέσω της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών (ΕΠΠ)·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναγνωριστεί η σημασία της ΕΠΠ στη διαμόρφωση των πολιτικών πρωτοβουλιών και εξελίξεων της ΕΕ, καθώς και η έλλειψη δράσης ώστε να δοθεί συνέχεια σε προηγούμενες επιτυχημένες ΕΠΠ·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 13 ΣΛΕΕ αναγνωρίζει σαφώς τα ζώα ως ευαίσθητα όντα· λαμβάνοντας υπόψη ότι δηλώνει περαιτέρω πως η Ένωση και τα κράτη μέλη της πρέπει να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις απαιτήσεις της καλής διαβίωσης των ζώων κατά τη διαμόρφωση και την εφαρμογή των αγροτικών πολιτικών της Ένωσης·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναγνωριστούν τα υψηλά πρότυπα καλής διαβίωσης των ζώων που ισχύουν ήδη στην ΕΕ και τα οποία συγκαταλέγονται στα υψηλότερα του κόσμου·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» αναγνωρίζει την επείγουσα ανάγκη βελτίωσης της καλής διαβίωσης των ζώων και διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής της, και επισημαίνει τα οφέλη της για τα ζώα, την ποιότητα των τροφίμων, τη μείωση της ανάγκης για φάρμακα και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές συμβουλές·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μελέτη που εκπονήθηκε από την Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατ’ εντολή της Επιτροπής Αναφορών με τίτλο «End the Cage Age: Looking for Alternatives» (Βάζοντας τέλος στα κλουβιά: αναζήτηση εναλλακτικών), μπορούν να υλοποιηθούν συστήματα στέγασης χωρίς κλωβούς στην Ευρώπη, προτείνεται δε να ληφθούν χρηματοδοτικά και πολιτικά μέτρα βραχυπρόθεσμα και να θεσπιστεί νομοθεσία μακροπρόθεσμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη αυτή επιβεβαιώνει πως η ΕΕ μπορεί να διασφαλίσει ότι τα ζωικά προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με τα ενωσιακά πρότυπα δεν μπορούν να εισάγονται στην Ένωση·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προταθείσα ΕΠΠ αναφέρει ότι εκατοντάδες εκατομμύρια εκτρεφόμενα ζώα στην ΕΕ περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε κλουβιά·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κουνέλια είναι τα ζώα που κρατούνται συχνότερα σε κλουβιά, με το 85 % εξ αυτών να κρατούνται σε κλωβοστοιχίες και το 9 % εξ αυτών σε διευθετημένους κλωβούς, ενώ περίπου το 50 % των ωοπαραγωγών ορνίθων της ΕΕ στεγαζόταν σε διευθετημένους κλωβούς το 2019, με τα ποσοστά να είναι σημαντικά υψηλότερα στα κράτη μέλη στα ανατολικά, κεντρικά και νότια της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι στον τομέα των χοιροειδών, οι περισσότερες χοιρομητέρες κρατούνται σε κλουβιά σε ορισμένα στάδια του αναπαραγωγικού κύκλου τους·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προταθείσα ΕΠΠ αποσκοπεί στη βελτίωση της καλής διαβίωσης των ζώων·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση ζώων σε κλουβιά ως σύστημα ζωικής παραγωγής προέκυψε από τη συμβολή αρκετών παραγόντων, ιδίως: την ανάγκη εντοπισμού των καταλληλότερων ζώων για γενετική επιλογή, τη βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και την καλύτερη διαχείριση που επέτρεψε τον αυτοματισμό και, επομένως, την πιο αποτελεσματική χρήση του ολοένα και λιγότερου εργατικού δυναμικού προς αντιστάθμιση της αύξησης στην τιμή της γης ή στο κόστος των εγκαταστάσεων·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναγνωριστεί η πολυπλοκότητα της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα χαρακτηριστικά των διάφορων ζώων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον σχεδιασμό συστημάτων στέγασης που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερα από 300 εκατομμύρια εκτρεφόμενα ζώα κρατούνται φυλακισμένα για ένα μέρος ή ολόκληρη τη ζωή τους, και ότι υφίστανται σοβαρές ανησυχίες σε ολόκληρη της ΕΕ σχετικά με την καλή διαχείριση των ζώων που εκτρέφονται και κρατούνται σε κλουβιά, διότι δεν μπορούν ούτε να σταθούν όρθια, να τεντωθούν ή να περιστραφούν, και τους είναι αδύνατον να εκδηλώσουν τη φυσιολογική συμπεριφορά τους·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γεωργοί έχουν πραγματοποιήσει μεγάλες επενδύσεις για τη βελτίωση της καλής διαβίωσης των ζώων και δεν έχουν ακόμη ανακτήσει πλήρως τις επενδύσεις τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα αυτά έχουν αναπτυχθεί από κοινού από γεωργούς, κτηνιάτρους, επιστήμονες και μη κυβερνητικές οργανώσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η κάλυψη των απαιτήσεων καλής διαβίωσης κάθε είδους·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναγνωρίζονται οι προσπάθειες που καταβάλλουν οι γεωργοί με επίκεντρο την αγορά, όπως και η ανάγκη να λάβουν κάποιο όφελος από την αγορά προκειμένου να συνεχίσουν να επενδύουν στη βιωσιμότητα·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναγνωριστεί ο κίνδυνος μετεγκατάστασης της ζωικής παραγωγής και, συνεπώς, εκτόπισης των βασικών ζητημάτων υγείας και καλής διαβίωσης των ζώων σε τρίτες χώρες·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση των συστημάτων στέγασης σε συστήματα στέγασης χωρίς τη χρήση κλουβιών θα απαιτήσει πρόσθετες επενδύσεις και θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους παραγωγής, ιδίως στην αρχή αυτή της μετάβασης λόγω του κόστους επένδυσης, που θα πρέπει να επωμιστούν οι γεωργοί· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει πάντα να συνεκτιμώνται τα ζητήματα υγιεινής στο πλαίσιο της εκτροφής σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σωρευτικές δαπάνες της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) για την περίοδο 2014-2020, όπως δηλώθηκαν από τα κράτη μέλη στα τέλη του 2019 σχετικά με το μέτρο της καλής διαβίωσης των ζώων, αποτελούσαν μόλις το 1,15 % των κονδυλίων της ΚΓΠ(7)·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οποιαδήποτε μεταβολή στα συστήματα στέγασης θα πρέπει να διασφαλίσει μια ισορροπία μεταξύ των διάφορων πτυχών βιωσιμότητας, δηλαδή την καλή διαβίωση των ζώων, την υγεία τους, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανταγωνιστικότητα των γεωργών·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα στέγασης χωρίς κλουβιά πρέπει να διασφαλίζουν κατάλληλες συνθήκες μικροκλίματος και να ταιριάζουν σε κάθε γεωγραφική περιοχή της ΕΕ και σε όλες τις κλιματικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των ακραίων καιρικών συνθηκών·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι λίγα κράτη μέλη έχουν ήδη σημειώσει πρόοδο πέρα από τα ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ και έχουν απαγορεύσει τη χρήση διευθετημένων κλωβών για ωοπαραγωγές όρνιθες, τόσο κλωβοστοιχιών όσο και διευθετημένων κλωβών για κουνέλια ή χοιροστασίων και θαλάμων τοκετού, ενώ άλλα κράτη μέλη πρόκειται να θέσουν σε εφαρμογή νομοθεσία σταδιακής κατάργησης το αργότερο το 2030·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πριν από τη θέσπιση οποιωνδήποτε αλλαγών στα συστήματα στέγασης, πρέπει να εκτιμηθεί το κόστος της απαιτούμενης μετατροπής τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια εκτίμηση επιπτώσεων πρέπει να συνεκτιμήσει τις ανάγκες όλων των τομέων ανάλογα με τα είδη των ζώων, συμπεριλαμβανομένων και οικονομικών ζητημάτων και ζητημάτων υγιεινής·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή των συστημάτων στέγασης θα αυξήσει τον κίνδυνο διάδοσης μεταδοτικών νόσων και ανάπτυξης κοινωνικού άγχους από τα ζώα λόγω της κυριαρχίας και του ανταγωνισμού που επηρεάζουν την υγεία τους, και ενδέχεται να αυξήσουν την ανάγκη για φάρμακα·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να διευκολυνθεί αυτή η σημαντική μετάβαση, πρέπει να διασφαλιστούν κατάλληλη χρηματοδοτική επενδυτική στήριξη και αποζημιώσεις, για να αντισταθμίσουν το υψηλότερο κόστος παραγωγής και τις απώλειες εισοδήματος των γεωργών·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλή μεταχείριση των ζώων περιλαμβάνεται ως συγκεκριμένος στόχος στην κοινή γεωργική πολιτική και συνεπώς τα κράτη μέλη μπορούν να διαθέσουν την εν λόγω χρηματοδότηση για τη μετάβαση μακριά από την εκτροφή σε κλουβιά, λόγου χάρη μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αναγνωριστεί πως, σε ορισμένες περιπτώσεις, ορισμένες μορφές κλωβού για στέγαση αποφέρουν περισσότερα οφέλη αναφορικά με την καλή διαβίωση των ζώων απ’ ό,τι αρνητικές επιπτώσεις για το συγκεκριμένο ζώο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε κάθε περίπτωση, οι κλωβοί πρέπει να είναι ανάλογοι με το μέγεθος του ζώου που στεγάζεται και με τον επιδιωκόμενο σκοπό·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για την καλή διαβίωση των ζώων στην ΕΕ σημειώνει πως τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν σε περιορισμένο βαθμό τους πόρους της κοινής γεωργικής πολιτικής για την επιδίωξη των στόχων που συνδέονται με την καλή διαβίωση των ζώων·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες για την καλή διαβίωση των ζώων και οι βελτιώσεις στο μέγεθος των κλωβών έχουν προγραμματιστεί σε διάφορα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης με την πάροδο των ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος του μέτρου συμπεριλήφθηκε εκ προεπιλογής σε ορισμένα προγράμματα μέσω μέτρων αύξησης του μεγέθους των κλωβών ή των κελιών·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αν σχεδιαστούν μεταβολές στις νομικές υποχρεώσεις για τη στέγαση των ζώων, πρέπει να ληφθεί υπόψη το επίπεδο εφαρμογής των κανόνων για την καλή διαβίωση των ζώων στα κράτη μέλη της ΕΕ και να υιοθετηθεί μια προσέγγιση ανά είδος·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε γενικές γραμμές η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει προϊόντα από ζώα τα οποία εκτρέφονται σε συνθήκες οι οποίες δεν μπορούν να εξακριβωθούν σε γενικές γραμμές·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν εναλλακτικά συστήματα που είναι εμπορικά βιώσιμα και χρησιμοποιούνται ήδη, όπως π.χ. συστήματα στάβλων, συστήματα ελευθέρας βοσκής και βιολογικά συστήματα για όρνιθες, κλωβοί στο επίπεδο του δαπέδου και υπαίθρια συστήματα ελευθέρας βοσκής ή βιολογικά συστήματα για κουνέλια, εσωτερικά και υπαίθρια συστήματα ελεύθερης εκτροφής και ομαδικής στέγασης για χοιρομητέρες, συστήματα στάβλων και μεγάλοι κλωβοί για ορτύκια, και συστήματα ομαδικής στέγασης για μόσχους·

1.  ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει πληροφορίες έως το 2022 σχετικά με τον εν εξελίξει έλεγχο καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων·

2.  καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια πιο ολοκληρωμένη πολιτική τροφίμων για τη στήριξη της μετάβασης προς ένα πιο βιώσιμο σύστημα τροφίμων το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις του, με την κατάλληλη στήριξη των γεωργών, προκειμένου να αποτρέψει ιδίως τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους από περαιτέρω αποσύρσεις από τη ζωική παραγωγή και την περαιτέρω συγκέντρωσή της·

3.  αναγνωρίζει ότι μερικά κράτη μέλη εφαρμόζουν επιτυχώς εναλλακτικές λύσεις για τη γεωργία με κλουβιά· θεωρεί ότι τα εναλλακτικά συστήματα θα πρέπει να αναπτυχθούν, να βελτιωθούν και να προαχθούν·

4.  καλεί την Επιτροπή να θεμελιώσει αποκλειστικά τις νέες πρωτοβουλίες για την καλή διαβίωση των ζώων σε ανεξάρτητη επιστημονική έρευνα, λαμβανομένου υπόψη και του ενδεχόμενου αρνητικού αντικτύπου, όπως ο κίνδυνος ασθενειών, τα κατάγματα στο στέρνο ή ο κανιβαλισμός στον τομέα των πουλερικών·

5.  καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τη κατάλληλη μεταφορά των απαιτήσεων της ΕΠΠ «Τέλος στα Κλουβιά» στο πλαίσιο της τρέχουσας αναθεώρησης της οδηγίας 98/58/ΕΚ και σύμφωνα με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ και τις στρατηγικές «από το αγρόκτημα στο πιάτο»·

6.  προτρέπει την Επιτροπή να εξαλείψει τη γραφειοκρατία και τους ρυθμιστικούς περιορισμούς προκειμένου οι κτηνοτρόφοι να μπορούν να προβούν στις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στις εγκαταστάσεις τους για να ενσωματώσουν τις νέες διατάξεις για την καλή διαβίωση των ζώων·

7.  τονίζει ότι τόσο η αγορά για ζωικά προϊόντα από συστήματα χωρίς κλουβιά, συστήματα ελευθέρας βοσκής και βιολογικά συστήματα, όσο και η αγορά εναλλακτικών λύσεων με βάση τρόφιμα φυτικής προέλευσης σημειώνουν αυξητική τάση στην ΕΕ·

8.  σημειώνει ότι η ΕΕ απαγόρευσε πρωτοποριακά ορισμένους κλωβούς για εκτρεφόμενα ζώα, ιδίως με τη μερική απαγόρευση των μοσχοκλωβών του 2007, την απαγόρευση κλωβοστοιχιών για τις ωοτόκες όρνιθες το 2012, τη μερική απαγόρευση του σταβλισμού των χοιρομητέρων το 2013 και την καθολική απαγόρευση των κλωβών σε όλες τις βιολογικές καλλιέργειες σε όλη την ΕΕ·

9.  υπενθυμίζει ότι μερικά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη εγκρίνει εθνική νομοθεσία για την απαγόρευση ορισμένων μορφών κτηνοτροφίας με κλουβιά που υπερβαίνουν τα ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ, με αποτέλεσμα να καθίσταται ακόμα πιο επιτακτική η θέσπιση νομοθεσίας σε επίπεδο ΕΕ για την κατάργηση της πρακτικής της κτηνοτροφίας με κλουβιά και τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τους γεωργούς σε ολόκληρη την ΕΕ·

10.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει νομοθετικά μέσα για τη βιώσιμη γεωργία, και ιδίως να προτείνει την αναθεώρηση της οδηγίας 98/58/ΕΚ με στόχο τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης κλωβών στην εκτροφή ζώων στην ΕΕ και την αξιολόγηση μιας πιθανής μεταβατικής περιόδου έως το 2027·

11.  τονίζει την ανάγκη η εν λόγω σταδιακή κατάργηση να βασίζεται σε επιστημονικά τεκμηριωμένη εκτίμηση επιπτώσεων και να εξασφαλίζει κατάλληλη μεταβατική περίοδο·

12.  καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια προσέγγιση ανά είδος που θα λαμβάνει υπόψη και θα αξιολογεί τα χαρακτηριστικά κάθε ζώου, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει συστήματα στέγασης προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες ανάγκες του·

13.  καλεί την Επιτροπή να επαναξιολογήσει τις εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες προκειμένου να διασφαλίσει ότι πληρούν τα ίδια πρότυπα για την καλή μεταχείριση των ζώων και την ποιότητα των προϊόντων·

14.  τονίζει ότι τα κουνέλια είναι το δεύτερο σε αριθμό εκτρεφόμενο ζώο στην ΕΕ, με την πλειονότητα των κουνελιών να εκτρέφονται σε κλουβιά με ανεπαρκή πρότυπα καλής διαβίωσης· καλεί εν προκειμένω την Επιτροπή να προτείνει συγκεκριμένη ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τα ελάχιστα πρότυπα προστασίας των εκτρεφόμενων κουνελιών·

15.  ζητεί τη δημιουργία βραχύτερων αλυσίδων εφοδιασμού στη ζωική και την ανθρώπινη διατροφή, που θα βασίζονται σε πρωτεϊνικές καλλιέργειες σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο για ζωοτροφές και ανθρώπινη κατανάλωση· σημειώνει ότι η στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» υποστηρίζει μια βιώσιμη ζωική παραγωγή, τη δημιουργία βραχύτερων αλυσίδων εφοδιασμού για τα τρόφιμα και μια πιο δίκαιη εμπορική πολιτική όπου τα ευρωπαϊκά πρότυπα θα κατέχουν εξέχουσα θέση·

16.  αναγνωρίζει τα θετικά βήματα που έχει κάνει η ΕΕ τα τελευταία έτη, με τη συνολική βελτίωση των συνθηκών καλής διαβίωσης των ζώων, την επιβολή απαγορεύσεων στους κλωβούς για ορισμένα εκτρεφόμενα ζώα, και την απαγόρευση των κλωβών σε όλες τις βιολογικές καλλιέργειες·

17.  χαιρετίζει τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζουν ήδη αρκετά κράτη μέλη μέσω της έγκρισης εθνικής νομοθεσίας που υπερβαίνει τα ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων, ιδίως την απαγόρευση ορισμένων ειδών εκτροφής με κλωβούς· προτρέπει όλα τα κράτη μέλη να εγκρίνουν άμεσα μέτρα που προωθούν την αντικατάσταση της εκτροφής με κλουβιά από εναλλακτικά συστήματα που δεν χρησιμοποιούν κλουβιά·

18.  καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τους γεωργούς στις προσπάθειές τους για τη βελτίωση της καλής διαβίωσης των ζώων, ιδίως στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, των στρατηγικών σχεδίων της ΚΔΠ και της στρατηγικής «από το αγρόκτημα στο πιάτο» προκειμένου να μην μειωθεί η ανταγωνιστικότητα της παραγωγής της ΕΕ και να αποφευχθεί η μετέπειτα μετεγκατάστασή της σε χώρες εκτός ΕΕ με μειωμένες φιλοδοξίες ως προς την καλή διαβίωση των ζώων· θεωρεί ότι όλα τα συστήματα παραγωγής της ΕΕ θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να επενδύσουν στη βιωσιμότητα και την καλή διαβίωση των ζώων·

19.  καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την απαγόρευση της βάναυσης και περιττής καταναγκαστικής σίτισης παπιών και χηνών για την παραγωγή φουαγκρά·

20.  καλεί τα κράτη μέλη να συνδράμουν τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους με την παροχή συμβουλών και κατάρτισης, εάν απαιτείται, για τη διευκόλυνση της μετάβασης προς συστήματα χωρίς κλουβιά·

21.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη διεξαγωγή αποτελεσματικών τελωνειακών ή μη ελέγχων, ώστε να διασφαλίζεται η αμοιβαιότητα όσον αφορά τις απαιτήσεις ποιότητας και ασφάλειας και τα πρότυπα της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας στην παγκόσμια αγορά για όλα τα γεωργικά είδη διατροφής που εισάγονται στην ΕΕ·

22.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τη φιλοδοξία της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» να διασφαλίσει εκτελεστά κεφάλαια για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ, με στόχο να διασφαλιστεί ότι οι υψηλότερες ενωσιακές κανονιστικές φιλοδοξίες που προτείνονται συνάδουν με την εμπορική πολιτική της ΕΕ και ότι εκπληρώνονται από χώρες εκτός ΕΕ που έχουν υπογράψει εμπορικές συμφωνίες με την ΕΕ·

23.  υπογραμμίζει ότι τα κεφάλαια εμπορίου και βιώσιμης ανάπτυξης θα πρέπει να συνεκτιμούν ισότιμα πρότυπα παραγωγής, ιδίως την καλή διαβίωση των ζώων·

24.  θεωρεί ότι μια δίκαιη εμπορική πολιτική που διασφαλίζει ισότιμους όρους ανταγωνισμού αποτελεί προϋπόθεση για υψηλότερα ευρωπαϊκά πρότυπα· προτρέπει, επομένως, την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της ως προς τους ελέγχους στα εισαγόμενα τρόφιμα·

25.  επιμένει ότι όλα τα ζωικά προϊόντα που εισάγονται στην ΕΕ θα πρέπει να παράγονται σε πλήρη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης συστημάτων γεωργίας χωρίς κλωβούς·

26.  παροτρύνει την Επιτροπή να εξασφαλίσει επαρκή στήριξη και μεταβατική περίοδο για τη σταδιακή προσαρμογή των γεωργών και των κτηνοτρόφων, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τον επενδυτικό κύκλο των γεωργών, καθώς και μηχανισμούς χρηματοδότησης με σκοπό τη διευκόλυνση της μετάβασης, διατηρώντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική ανθεκτικότητα του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ·

27.  πιστεύει ότι αυτή η στήριξη και μια μεταβατική περίοδος θα πρέπει να εξασφαλιστούν πριν από οποιαδήποτε νομοθετική αλλαγή όσον αφορά τις υγειονομικές εγγυήσεις για τα ζώα και τους ανθρώπους και την προστασία των εργαζομένων, προκειμένου να αποτραπεί η εγκατάλειψη της γης και η περαιτέρω απόσυρση από την κτηνοτροφική παραγωγή (ιδίως από μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις που δεν διαθέτουν πόρους για να προσαρμοστούν αναλόγως)·

28.  επαναλαμβάνει ότι η Επιτροπή πρέπει να στηρίξει τους γεωργούς στην εκπαίδευση των καταναλωτών και στην κοινοποίηση των υφιστάμενων προτύπων καλής διαβίωσης των ζώων σε αυτούς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, συνεπώς, να παρέχουν κατάλληλη χρηματοοικονομική στήριξη και καθοδήγηση για τη διασφάλιση μιας ομαλής μετάβασης για τους εν λόγω Ευρωπαίους γεωργούς·

29.  τονίζει ότι ο τομέας της κτηνοτροφίας είναι πολύ δυναμικός και μπορεί να προσαρμοστεί στις μεταβολές τόσο στη νομοθεσία όσο και στις προτιμήσεις των καταναλωτών· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι για να συμβεί αυτό πρέπει να επιβραβεύεται για τις προσπάθειές του μέσω άμεσης ενίσχυσης, προκειμένου να μην διακινδυνεύεται η βιωσιμότητα της παραγωγής και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων·

30.  επισημαίνει τη συνολική σημασία της δίκαιης κατανομής εξόδων και παροχών στην αλυσίδα τροφίμων και τον ρόλο της αγοράς στην ενίσχυση της βιωσιμότητας των γεωργών· εκτιμά εν προκειμένω ότι ένα οικειοθελές σύστημα επισήμανσης για την καλή διαβίωση των ζώων θα ήταν κατάλληλο για να υποδείξει την προσήλωση της αλυσίδας από το αγρόκτημα στο πιάτο να συμβάλει στην ΕΠΠ «Τέλος στα Κλουβιά», διασφαλίζοντας παράλληλα επαρκή τιμολόγηση·

31.  τονίζει τη σημασία της στήριξης των γεωργών και της αρωγής τους ώστε να στραφούν προς μια πιο βιώσιμη γεωργία, με την παροχή κατάλληλων συμβουλευτικών και εκπαιδευτικών υπηρεσιών, κινήτρων και χρηματοδοτικών προγραμμάτων για την υποστήριξη του επιπέδου διαβίωσης και της ανταγωνιστικότητάς τους στις αγροτικές περιοχές, με προώθηση των επενδύσεων και της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων, της ενίσχυσης των μικρών τοπικών επεξεργαστών και της υποστήριξης μιας βραχείας αλυσίδας εφοδιασμού·

32.  ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει διεθνώς την καλή μεταχείριση των ζώων και να αναλάβει πρωτοβουλίες με σκοπό την αύξηση της ευαισθητοποίησης μεταξύ των χωρών που δεν ανήκουν στην ΕΕ, μεταξύ άλλων με μέτρα όπως η παροχή περαιτέρω αμοιβαίας συνδρομής και η ταχύτερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών σε όλα τα κράτη μέλη και τις χώρες εκτός ΕΕ·

33.  υπενθυμίζει ότι οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις είναι καινοτόμα μέρη, που επενδύουν συνεχώς στη βελτίωση της υποδομής και των πρακτικών τους προκειμένου να παρακολουθούν τα τελευταία επιστημονικά στοιχεία και τις προσδοκίες των καταναλωτών·

34.  ζητεί την ανάπτυξη μιας κατάλληλης αγοράς ζήτησης όπου είναι δυνατή η εμπορία όλων των προϊόντων που παράγονται με υψηλότερα πρότυπα ποιότητας σε πιο υψηλές τιμές·

35.  καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει ενδεχόμενα προγράμματα μετατροπής για την ταχύτερη σταδιακή κατάργηση της γεωργίας με κλουβιά, συμπεριλαμβανομένης μιας αξιολόγησης του κόστους παρακολούθησης·

36.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ L 221 της 8.8.1998, σ. 23. (2) ΕΕ L 203 της 3.8.1999, σ. 53. (3) ΕΕ L 10 της 15.1.2009, σ. 7. (4) ΕΕ L 47 της 18.2.2009, σ. 5. (5) ΕΕ C 263 της 25.7.2018, σ. 90. (6) ΕΕ C 345 της 16.10.2020, σ. 28. (7) 13η δημοσιονομική έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) - Οικονομικό έτος 2019, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0387&from=EN

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την προώθηση της ισότητας των φύλων όσον αφορά την εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) (2019/2164(INI))

P9_TA(2021)0296 A9-0163/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Ιουνίου 2016, με τίτλο «Νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη: Συνεργασία για την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, της απασχολησιμότητας και της ανταγωνιστικότητας» (COM(2016)0381),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» (COM(2020)0274),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 – Επαναπροσδιορίζοντας την εκπαίδευση και την κατάρτιση για την ψηφιακή εποχή» (COM(2020)0624),

—  έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, της 10ης Αυγούστου 2017, με τίτλο «Economic benefits of gender equality in the EU: How gender equality in STEM education leads to economic growth» (Τα οικονομικά οφέλη της ισότητας των φύλων στην ΕΕ: Πώς η ισότητα των φύλων στις σπουδές STEM οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με τη σταδιοδρομία των γυναικών στις επιστήμες και στο πανεπιστήμιο, και το φαινόμενο της γυάλινης οροφής με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωπες(1),

—  έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία όσον αφορά τις πολιτικές στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για το 2020,

—  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης(2),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Απριλίου 2016, σχετικά με την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών στην ψηφιακή εποχή(3),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Απριλίου 2018, σχετικά με την ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών και των κοριτσιών μέσω του ψηφιακού τομέα(4),

—  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 21ης Ιανουαρίου 2021, σχετικά με τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων: συμμετοχή των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία(5),

—  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την ισότητα των φύλων, τη νεολαία και την ψηφιοποίηση,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Εκπαίδευση και απασχόληση των γυναικών στην επιστήμη, την τεχνολογία και την ψηφιακή οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της ΤΝ και της επιρροής της στην ισότητα των φύλων», την οποία δημοσίευσε η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών στις 15 Απριλίου 2020(6),

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Women in the Digital Age» (Γυναίκες στην ψηφιακή εποχή)(7),

—  έχοντας υπόψη τη Διεθνή Ημέρα των Ηνωμένων Εθνών για τις Γυναίκες και τα Κορίτσια στην Επιστήμη, που τιμάται στις 11 Φεβρουαρίου κάθε χρόνο, και η οποία αποσκοπεί στην επίτευξη πλήρους και ισότιμης πρόσβασης και συμμετοχής των γυναικών και των κοριτσιών στις επιστήμες, καθώς και στην περαιτέρω ισότητα των φύλων και ενίσχυση του ρόλου των γυναικών και των κοριτσιών,

—  έχοντας υπόψη το θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το οποίο τέθηκε σε ισχύ το 2016, και ειδικότερα τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 5 για την ισότητα των φύλων,

—  έχοντας υπόψη τον πίνακα επιδόσεων της Επιτροπής για το 2020 σχετικά με τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή,

—  έχοντας υπόψη την έκθεση του 2020 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων σχετικά με τον δείκτη ισότητας των φύλων για το 2020,

—  έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, του 1979, και ιδίως το άρθρο 11,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (Α9-0163/2021),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων συνιστά θεμελιώδη αξία και καίριο στόχο της ΕΕ, καθώς και βασική προϋπόθεση για την πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, η οποία είναι ουσιαστικής σημασίας για τη χειραφέτησή τους, την πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους και για την επίτευξη βιώσιμης κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λόγω φύλου, στερεοτύπων και ανισοτήτων, σε συνδυασμό με διατομεακές διακρίσεις, έχουν πληθώρα επιζήμιων κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των δυνητικών πλεονεκτημάτων για τον δημόσιο τομέα και τις επιχειρήσεις στην έρευνα και την καινοτομία και για τη συνολική οικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη προβολή των γυναικών στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) και των επαγγελματικών τους συνεισφορών μπορεί να δημιουργήσει μοντέλα επιτυχίας τα οποία πρέπει να ακολουθούνται και, εντέλει, οδηγούν σε μεγαλύτερη ένταξη, πέρα από την ενίσχυση του μετασχηματισμού και της καινοτομίας των κοινωνιών μας, προς όφελος των πολιτών γενικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη των παλαιών προτύπων θα προαγάγει την ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες θα μπορούσαν να διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην κάλυψη ελλείψεων στην αγορά εργασίας της ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου έλλειψη γυναικών που σταδιοδρομούν και εκπαιδεύονται στους τομείς STEM, ιδίως καθόσον, ενώ οι γυναίκες αποτελούν το 52 % του ευρωπαϊκού πληθυσμού και το 57,7 % των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ΕΕ(8), αντιπροσωπεύουν ωστόσο μόλις 2 στους 5 επιστήμονες και μηχανικούς(9)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε όλα τα επίπεδα του ψηφιακού τομέα στην Ευρώπη, από το φοιτητικό επίπεδο (32 % σε πτυχιακό, μεταπτυχιακό ή ισοδύναμο επίπεδο) έως τις κορυφαίες πανεπιστημιακές θέσεις (15 %) στους περισσότερους επιστημονικούς, μηχανολογικούς και διαχειριστικούς τομείς και στα υψηλότερα επίπεδα ιεραρχίας, ακόμα και στους τομείς όπου αποτελούν την πλειοψηφία, όπως στην εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έμφυλα στερεότυπα αποτελούν σοβαρό εμπόδιο για την ισότητα μεταξύ σπουδαστών και σπουδαστριών από το στάδιο της εκπαίδευσης ακόμη και διευρύνουν περαιτέρω το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά την απασχόληση στους τομείς STEM, γεγονός το οποίο αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα είναι μεγαλύτερο όσον αφορά τις εξειδικευμένες δεξιότητες και την απασχόληση στις ΤΠΕ στην ΕΕ, όπου μόνο το 18 % είναι γυναίκες(10), μεταξύ των αποφοίτων από τους τομείς STEM, εκ των οποίων μόνο το 36 % είναι γυναίκες, και στον ψηφιακό τομέα, όπου υπάρχουν πάνω από τρεις φορές περισσότεροι άνδρες από τις γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σημαντικά επίπεδα διαχωρισμού με βάση το φύλο μεταξύ των φοιτητών και αποφοίτων στους τομείς STEM διαμορφώνουν κατάλληλες συνθήκες για μελλοντικό διαχωρισμό με βάση το φύλο στις επαγγελματικές σταδιοδρομίες στους τομείς STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολύ λίγα έφηβα κορίτσια στα κράτη μέλη (λιγότερα από το 3 %) δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται να εργαστούν ως επαγγελματίες ΤΠΕ στην ηλικία των 30 ετών(11)· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ιδιαιτέρως δύσκολο για τις γυναίκες που προέρχονται από κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντα περιβάλλοντα να εισέλθουν στον τομέα STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη θετική τάση που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη συμμετοχή και το ενδιαφέρον των κοριτσιών για την εκπαίδευση στους τομείς STEM, τα ποσοστά παραμένουν ανεπαρκή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στάση ως προς τους τομείς STEM δεν διαφέρει μεταξύ αγοριών και κοριτσιών, και σε πολλές περιπτώσεις τα κορίτσια συχνά υπερέχουν των αγοριών σε εργασίες που σχετίζονται με τους τομείς STEM και ΤΠΕ(12)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ακαδημαϊκές επιδόσεις δεν δικαιολογούν τις διαφορές ως προς το φύλο στα πεδία STEM στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, καθώς τα κορίτσια και τα αγόρια έχουν παρόμοιες επιδόσεις στις θετικές επιστήμες και στα μαθηματικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι τα κορίτσια φοβούνται πως θα είναι λιγότερο επιτυχημένα από τα αγόρια στη σταδιοδρομία στον τομέα των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών και ότι, ως εκ τούτου, οι γυναίκες έχουν λιγότερη εμπιστοσύνη στις δικές τους ψηφιακές δεξιότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικοί κανόνες και οι κατά φύλο προσδοκίες σχετικά με την επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας, που συχνά ενισχύονται μέσω του εκπαιδευτικού περιεχομένου και των προγραμμάτων σπουδών, αποτελούν δύο από τους παράγοντες διαχωρισμού με βάση το φύλο στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που είναι σημαντικές στους τομείς STEM μπορεί να δυσκολευτούν να βρουν τη θέση τους στον τομέα των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών και είναι λιγότερο πιθανό από τους άνδρες ομολόγους τους να εισέλθουν σε επαγγέλματα των τομέων STEM ή να παραμείνουν σε αυτά λόγω των διάφορων φραγμών που υπάρχουν, όπως τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο, οι ανδροκρατούμενοι χώροι εργασίας, οι διακρίσεις και οι προκαταλήψεις, οι συνειδητές και ασυνείδητες προκαταλήψεις, η σεξουαλική παρενόχληση, το αρνητικό εργασιακό περιβάλλον και η έλλειψη γυναικείων προτύπων και καθοδηγητών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς χώρους STEM θα μπορούσε να μειώσει το χάσμα δεξιοτήτων, να αυξήσει την απασχόληση και την παραγωγικότητα των γυναικών και να μειώσει τον επαγγελματικό διαχωρισμό, ενθαρρύνοντας μακροπρόθεσμα την οικονομική ανάπτυξη μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας και του εργατικού δυναμικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM θα συμβάλει στην αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της ΕΕ κατά 2,2 έως 3,0 % έως το 2050(13)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM θα αποτελούσε ένα βήμα προς την ισότητα των φύλων και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, και θα είχε θετικό αντίκτυπο στη μείωση του μισθολογικού και του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ(14), εκτιμάται ότι το 55 % των γυναικών στην ΕΕ έχουν αντιμετωπίσει σεξουαλική παρενόχληση από την ηλικία των 15 ετών και το 14 % των γυναικών έχουν υποστεί παρενόχληση στον κυβερνοχώρο από την ηλικία των 15 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID‑19 πολλές γυναίκες υπήρξαν θύματα νέων μορφών βίας στον κυβερνοχώρο, όπως η διαδικτυακή σεξουαλική και ψυχολογική παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται επειγόντως μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των νέων μορφών σεξουαλικής και ψυχολογικής παρενόχλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αναφερθεί υψηλά ποσοστά σεξουαλικής παρενόχλησης σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις STEM, μεταξύ άλλων σε σχολεία, πανεπιστήμια και χώρους εργασίας, γεγονός που οδηγεί σε περαιτέρω αποκλεισμό των γυναικών από τον τομέα·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποεκπροσώπηση των γυναικών που εργάζονται σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), είναι ανησυχητική, καθότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών, προκαλώντας την αναπαραγωγή υφιστάμενων πρακτικών και στερεοτύπων τα οποία εισάγουν διακρίσεις, και την ανάπτυξη «επιλεκτικών ως προς το φύλο αλγορίθμων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ανεπαρκείς οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της έμφυλης μεροληψίας, των στερεοτύπων και της ανισότητας μεταξύ των φύλων στον ψηφιακό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων εξακολουθεί να υφίσταται σε όλα τα πεδία της ψηφιακής τεχνολογίας, ιδίως σε σχέση με την ΤΝ και την κυβερνοασφάλεια, εδραιώνοντας έτσι μια μεροληπτική υπέρ των ανδρών πορεία για τον ψηφιακό τομέα στο άμεσο μέλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση αυτών των προκαταλήψεων απαιτεί την ανάπτυξη σαφών απαιτήσεων δεοντολογίας και διαφάνειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ελλιπή και ανακριβή σύνολα δεδομένων, και η έλλειψη δεδομένων ανά φύλο μπορούν να στρεβλώσουν την επεξεργασία και τη λογική των συστημάτων ΤΝ και να θέσουν σε περαιτέρω κίνδυνο την επίτευξη της ισότητας των φύλων στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει επίσης να δοθεί η δέουσα προσοχή στις μοναδικές συνθήκες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) της Ευρώπης, ιδίως όσον αφορά το μέγεθός τους, την ικανότητά τους να εφαρμόζουν νέες απαιτήσεις, και το δυναμικό τους ως πολύτιμων πηγών και συνεισφερουσών, ώστε να μπορούν τα κορίτσια, οι γυναίκες και οι γυναικείες ηγετικές μορφές να προωθούν την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες τεχνολογίες που είναι μεροληπτικές ως προς το φύλο, την εθνότητα, τη φυλετική καταγωγή, το χρώμα, τη γλώσσα, τη θρησκεία ή την εθνική ή κοινωνική προέλευση οφείλονται κυρίως σε μη αναλυτικά στοιχεία, σε έλλειψη πλαισιοθετημένης γνώσης και στη μη εφαρμογή προοπτικής ανάλογα με το φύλο στην έρευνα, γεγονός που μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες για την υγεία και την ευημερία των γυναικών, ιδίως αυτών που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, και για την ασφάλεια των προϊόντων, ενώ μπορεί επίσης να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών(15)·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δάσκαλοι και οι γονείς μπορεί να ενσταλάξουν τα στερεότυπα των φύλων, αποθαρρύνοντας τα κορίτσια να επιλέξουν και να ακολουθήσουν σπουδές και σταδιοδρομίες στους τομείς STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές των ατόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική αποθάρρυνση και η έλλειψη συνειδητοποίησης της ύπαρξης και προώθησης γυναικείων στερεοτύπων, καθώς και η μη προώθησή τους, εμποδίζουν και επηρεάζουν αρνητικά τις ευκαιρίες των κοριτσιών και των γυναικών να ακολουθήσουν σπουδές στους τομείς STEM, καθώς και τις συναφείς σταδιοδρομίες και την ψηφιακή επιχειρηματικότητα, και οδηγούν σε διακρίσεις και λιγότερες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στους παράγοντες που ενθαρρύνουν τα κορίτσια και στηρίζουν το ενδιαφέρον των κοριτσιών για σπουδές στους τομείς STEM, τις συναφείς σταδιοδρομίες και την ψηφιακή επιχειρηματικότητα, όπως η προώθηση γυναικείων προτύπων, η καθοδήγηση εκ μέρους των εκπαιδευτικών, η υποστήριξη από το περιβάλλον, η έγκριση από την ομάδα ομοτίμων και η ανάπτυξη δημιουργικότητας και πρακτικής εμπειρίας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 ενδέχεται να οδηγήσει σε μόνιμες αλλαγές στη ζωή στην Ευρώπη και να επηρεάσει τις περισσότερες πτυχές της ζωής των ανθρώπων, τον τρόπο με τον οποίο επιτελούμε το έργο μας και τον τρόπο με τον οποίο μελετάμε και μαθαίνουμε, όπου η ψηφιοποίηση θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 διευρύνει επίσης το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων(16) σε μια εποχή κατά την οποία απαιτούνται περισσότερο από ποτέ ψηφιακές δεξιότητες για την εργασία, τις σπουδές ή τη διασύνδεσή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ταχύς ψηφιακός μετασχηματισμός προσφέρει πολλές ευκαιρίες για αλλαγή των προτύπων απασχόλησης ανά φύλο, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει δυσανάλογα την απασχόληση των γυναικών σε πολλούς τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αναγκάζονται να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο υποχρεώσεων που σχετίζονται με τη γονική μέριμνα ή τις οικογένειές τους από τους άνδρες και, ως εκ τούτου, όλα τα προτεινόμενα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη δυνατότητα επιτυχούς συνδυασμού επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής για τις γυναίκες, ώστε να συμπεριλαμβάνονται οι άνδρες σε αυτούς τους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα όρια μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής θα είναι λιγότερο διακριτά ως αποτέλεσμα της τηλεργασίας και ότι οι γυναίκες θα πρέπει να επωμιστούν το μεγαλύτερο βάρος της εξισορρόπησης της σταδιοδρομίας με τα καθήκοντα οικογενειακής φροντίδας·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να προωθηθούν περαιτέρω πολιτικές που αποσκοπούν στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στους τομείς STEM και ΤΝ και να υιοθετηθεί μια πολυεπίπεδη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του χάσματος μεταξύ των φύλων σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και απασχόλησης στον ψηφιακό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι λίγα κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει διατάξεις για την ισότητα των φύλων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, και ότι η πρόοδος όσον αφορά την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα εθνικά ερευνητικά προγράμματα είναι αργή·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη προώθησης και στήριξης μεγαλύτερης επιχειρηματικότητας μεταξύ των γυναικών και ανάπτυξης ευνοϊκού περιβάλλοντος στο οποίο οι γυναίκες επιχειρηματίες θα μπορούν να ευημερούν και οι επιχειρήσεις να ενθαρρύνονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία για την επιχειρηματικότητα στους τομείς STEM και ΤΠΕ δείχνουν ακόμη μεγαλύτερη περιθωριοποίηση των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων στις νεοφυείς επιχειρήσεις και στις επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου είναι εξίσου εντυπωσιακό· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κορίτσια τείνουν να συμμετέχουν σε λιγότερα μαθήματα ΤΠΕ και STEM καθ’ όλη τη δευτεροβάθμια και πανεπιστημιακή εκπαίδευση, πολύ λιγότερες γυναίκες καταλήγουν να απασχολούνται στους εν λόγω τομείς και να γίνονται ιδρύτριες και ιδιοκτήτριες ιδιωτικών εταιρειών και νεοφυών επιχειρήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόλις το 17 % των ιδρυτών νεοφυών επιχειρήσεων είναι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά μέσο όρο, οι νεοφυείς επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες λαμβάνουν 23 % λιγότερη χρηματοδότηση από εκείνες τις οποίες διαχειρίζονται άνδρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 30 % του συνόλου των επιχειρηματιών στην Ευρώπη, λαμβάνουν μόνο το 2 % της διαθέσιμης μη τραπεζικής χρηματοδότησης(17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό αυτό φαίνεται να έπεσε στο 1 % υπό το πρίσμα της πανδημίας·

Γενικές παρατηρήσεις

1.  θεωρεί ότι, ενόψει του σημαντικού μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην ΕΕ, του γεγονότος ότι οι γυναίκες είναι πιθανότερο να απασχολούνται σε χαμηλόμισθες, μερικής απασχόλησης και άλλου είδους επισφαλείς θέσεις εργασίας, της αυξανόμενης ζήτησης για επαγγελματίες στους τομείς STEM και της σημασίας των σταδιοδρομιών στους τομείς STEM, αλλά και της σημασίας τους για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας, η αύξηση του ποσοστού των γυναικών στους τομείς STEM έχει ζωτική σημασία για τον σεβασμό των δικαιωμάτων και των δυνατοτήτων των γυναικών, και για την οικοδόμηση μιας πιο βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομίας και κοινωνίας, μέσω της επιστημονικής της ψηφιακής και της τεχνολογικής καινοτομίας· επισημαίνει ότι οι υψηλού επιπέδου δεξιότητες STEM είναι καίριας σημασίας για τη διαδικασία της καινοτομίας σε τομείς ΤΠΕ αιχμής όπως η ΤΝ και η κυβερνοασφάλεια, και θα καταστούν ολοένα σημαντικότερες για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στις παγκόσμιες αγορές· υπογραμμίζει, συνεπώς, ότι το πλήρες δυναμικό των δεξιοτήτων, των γνώσεων και των προσόντων των γυναικών σε αυτούς τους τομείς μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στη στήριξη των στόχων που ορίζονται στις διάφορες πολιτικές της ΕΕ, και ιδίως στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στο ψηφιακό θεματολόγιο·

2.  επαναλαμβάνει ότι κύριος στόχος θα πρέπει να είναι η άρση όλων των φραγμών, ιδίως των κοινωνικοπολιτισμικών, ψυχολογικών και παιδαγωγικών φραγμών που περιορίζουν τα ενδιαφέροντα, τις προτιμήσεις και τις επιλογές των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένων των έμφυλων στερεοτύπων, της διακριτικής μεταχείρισης λόγω φύλου και του συνδυασμού βιολογικών και κοινωνικών παραγόντων, ιδίως αυτού της μητρότητας, με τις πλέον αποφασιστικές περιόδους στη σταδιοδρομία των γυναικών, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ελευθερία των γυναικών να λαμβάνουν αποφάσεις· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών σε σπουδές και σταδιοδρομίες στους τομείς STEM στα σχετικά εθνικά ή περιφερειακά σχέδια δράσης ή τις στρατηγικές για την ισότητα των φύλων, παρέχοντας επαρκή κίνητρα· θεωρεί ότι τα εν λόγω σχέδια δράσης ή οι στρατηγικές θα πρέπει, μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών, να στοχεύουν στην ενίσχυση της ισότητας των φύλων, δίνοντας έμφαση στην εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων, στη διευκόλυνση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και τα προσόντα, στην καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, στις ίσες ευκαιρίες, στη διασφάλιση υγιούς και ασφαλούς εργασιακού και εκπαιδευτικού περιβάλλοντος για τις γυναίκες, στην απαγόρευση των διακρίσεων στην αγορά εργασίας, στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τις προκαταλήψεις λόγω φύλου και τα στερεότυπα σε όλους τους τομείς STEM, στη θέσπιση πολιτικών υποχρεωτικής μισθολογικής διαφάνειας, στην εφαρμογή προσεγγίσεων μηδενικής ανοχής στη σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και στην αύξηση της προβολής των γυναικείων προτύπων·

3.  επαναλαμβάνει ότι τα έμφυλα στερεότυπα, η πολιτιστική αποθάρρυνση και η έλλειψη ενημέρωσης και προβολής γυναικείων προτύπων παρεμποδίζουν και επηρεάζουν αρνητικά τις ευκαιρίες των κοριτσιών και των γυναικών όσον αφορά τις σπουδές, τη σχετική σταδιοδρομία και την ψηφιακή επιχειρηματικότητα στους τομείς STEM, και μπορεί να οδηγήσει σε διακρίσεις και σε λιγότερες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην αγορά εργασίας·

4.  επιβεβαιώνει τη σημασία που έχει να ενσωματωθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις προκαταλήψεις λόγω φύλου σε όλους τους σχετικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της αρχικής και συνεχιζόμενης κατάρτισης των εκπαιδευτικών· τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι διαρθρωτικοί φραγμοί, όπως τα κοινωνικοοικονομικά μειονεκτήματα και τα εχθρικά περιβάλλοντα εργασίας και οι συνθήκες εργασίας για τις γυναίκες, οι οποίοι εμποδίζουν τα κορίτσια και τις γυναίκες να εισέλθουν σε έναν κατά κύριο λόγο ανδροκρατούμενο τομέα, καθώς και την ανάγκη να αυξηθεί η προβολή προτύπων που ήταν υποτιμημένα μέχρι σήμερα, προκειμένου αυτά να εμπνεύσουν τις γυναίκες και τα κορίτσια· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει και να υποστηρίξει εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού, καθώς και άλλα προγράμματα και πρωτοβουλίες για τη μείωση αυτών των φραγμών στον ακαδημαϊκό χώρο· τονίζει ότι τα μέτρα για την ισότητα των φύλων, όπως η εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων στην εκπαίδευση, η αύξηση της ευαισθητοποίησης, η προώθηση των τομέων STEM στα κορίτσια και τις γυναίκες, καθώς και ο επαγγελματικός προσανατολισμός που θα ενθάρρυνε τα κορίτσια να σκεφτούν το ενδεχόμενο να σπουδάσουν σε ανδροκρατούμενα πεδία, θα οδηγούσαν σε αύξηση του αριθμού των γυναικών αποφοίτων από τους τομείς STEM·

5.  καλεί τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τον έμφυλο κατακερματισμό της αγοράς εργασίας όσον αφορά τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM μέσω επενδύσεων στην τυπική, άτυπη και μη τυπική εκπαίδευση, τη διά βίου μάθηση και την επαγγελματική κατάρτιση για τις γυναίκες, ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβασή τους σε υψηλής ποιότητας απασχόληση και ευκαιρίες για επαγγελματικό αναπροσανατολισμό και αναβάθμιση δεξιοτήτων για τη μελλοντική ζήτηση στην αγορά εργασίας και να αποφευχθεί ο φαύλος κύκλος του έμφυλου εργασιακού διαχωρισμού· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν μέτρα πολιτικής που θα ενσωματώνουν πλήρως τη διάσταση του φύλου μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης, κατάρτισης, σχολικών προγραμμάτων και, ειδικότερα, επαγγελματικού προσανατολισμού, προκειμένου να προωθηθεί η επιχειρηματικότητα, τα μαθήματα STEM και η ψηφιακή εκπαίδευση για τα κορίτσια από μικρή ηλικία, με σκοπό την καταπολέμηση των υφιστάμενων εκπαιδευτικών στερεοτύπων και τη διασφάλιση ότι περισσότερες γυναίκες εισέρχονται σε αναπτυσσόμενους και καλά αμειβόμενους τομείς· υπογραμμίζει την ανάγκη συμμετοχής των μέσων μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να ενθαρρυνθεί η χρήση πολυδεκτικής γλώσσας και να αποφευχθούν τα στερεότυπα τα οποία δημιουργούν απόψεις κατά της συμμετοχής και του ενδιαφέροντος των κοριτσιών στην εκπαίδευση στους τομείς STEM· ζητεί τη βελτίωση των εγκαταστάσεων STEM και την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε αυτές· ζητεί ειδικές υποτροφίες για κορίτσια και γυναίκες που επιθυμούν να ακολουθήσουν σταδιοδρομία στον τομέα των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών·

6.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν ιδιαίτερα υπόψη την κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών που προέρχονται από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, όπως τα άτομα με αναπηρία ή εκείνα που ζουν σε εξόχως απόκεντρες περιοχές ή σε αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες σε συνθήκες φτώχειας, οι μόνες μητέρες, οι σπουδαστές που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση, οι μετανάστριες και οι γυναίκες Ρομά, και να διασφαλίσουν την πλήρη πρόσβαση και την ένταξή τους στην ψηφιακή εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM, προκειμένου να αποφευχθεί η διεύρυνση του ψηφιακού χάσματος· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις διατομεακές διακρίσεις και προκαταλήψεις λόγω εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας, γενετήσιου προσανατολισμού, ηλικίας ή αναπηρίας κατά την εκπόνηση των σχεδίων δράσης τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συλλέξουν συγκρίσιμα, εναρμονισμένα δεδομένα για την παρακολούθηση της προόδου των γυναικών με διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο ή φυλετική και εθνοτική καταγωγή σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις επιλογές σταδιοδρομίας και την εξέλιξή τους, εστιάζοντας στις ανισότητες στους τομείς STEM και στους ψηφιακούς τομείς, γεγονός που θα συμβάλει στην παρακολούθηση του αντικτύπου των πολιτικών και θα δώσει τη δυνατότητα στα ενδιαφερόμενα μέρη να εντοπίσουν τις ελλείψεις και τα βαθύτερα αίτιά τους· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη προκειμένου να διευρυνθούν οι δείκτες που χρησιμοποιούνται για τον πίνακα επιδόσεων για τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή, ούτως ώστε να περιλαμβάνουν πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τις γυναίκες στην εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία σε τομείς STEM και να αναπτυχθεί μια εργαλειοθήκη με μεθοδολογίες, δείκτες και πλαίσια εργασίας για να παράγονται ακριβέστερα δεδομένα και να βελτιωθεί η χρήση των υφιστάμενων πληροφοριών·

7.  καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν πλήρη υποστήριξη στις πρωτοβουλίες της Επιτροπής οι οποίες αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις ψηφιακές ευκαιρίες, όπως η προσέγγιση «Κανένα πάνελ χωρίς γυναίκα», η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Προγραμματισμού, οι Συμμαχίες για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και την Απασχόληση, το Βραβείο Γυναικείας Καινοτομίας της ΕΕ, οι πρωτοβουλίες #SaferInternet4EU σε ολόκληρη την Ευρώπη και το θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη·

Εκπαίδευση

8.  επικροτεί το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 και τη δράση του για την «ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στους τομείς STEM», και ελπίζει ότι θα συμβάλει στην ανάπτυξη ελκυστικότερων και δημιουργικότερων τρόπων ενθάρρυνσης των κοριτσιών να ακολουθήσουν σπουδές στους τομείς STEM, καθώς και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των γυναικών όσον αφορά τις ψηφιακές τους δεξιότητες· τονίζει ότι τα κορίτσια εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόνο το 36 % των αποφοίτων στους τομείς STEM(18) παρά τις καλύτερες επιδόσεις τους σε σχέση με τα αγόρια στον ψηφιακό γραμματισμό(19)· επισημαίνει ότι τα κορίτσια τα οποία βιώνουν έμφυλα στερεότυπα έχουν χαμηλότερα επίπεδα αυτοαποτελεσματικότητας και λιγότερη πίστη στις ικανότητές τους σε σχέση με τα αγόρια, και ότι η αυτοαποτελεσματικότητα επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τόσο τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα στους τομείς STEM όσο και τις επαγγελματικές φιλοδοξίες στους εν λόγω τομείς· τονίζει ότι τα κορίτσια φαίνεται να χάνουν το ενδιαφέρον τους για τα μαθήματα STEM όσο μεγαλώνουν, γεγονός που υποδηλώνει ότι απαιτούνται παρεμβάσεις ήδη από την προσχολική και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, προκειμένου να διατηρηθεί το ενδιαφέρον των κοριτσιών σε αυτούς τους τομείς και να καταπολεμηθούν τα επιβλαβή στερεότυπα σχετικά με τους έμφυλους ρόλους τόσο για τα κορίτσια όσο και για τα αγόρια· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν νέους διαύλους επικοινωνίας με τα κορίτσια και να διασφαλίσουν ότι η ψηφιακή εκπαίδευση είναι προσιτή σε όλα τους, καθώς και να αναγνωρίσουν και να επενδύσουν σε εκπαιδευτικούς ως κινητήριες δυνάμεις της πολιτιστικής αλλαγής, δεδομένων των δυνατοτήτων τους να ενισχύσουν τη συνεχή συμμετοχή των κοριτσιών στην επιστήμη στο σχολείο· προτείνει να ενισχυθούν οι προσπάθειες αυτές με την ανάπτυξη κοινών κατευθυντήριων γραμμών για τα κράτη μέλη, προκειμένου να βελτιωθούν οι γνώσεις και οι δεξιότητες για παιδιά που ξεκινούν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση· ζητεί την αποδοτική χρήση των κονδυλίων, των προγραμμάτων και των στρατηγικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων του Erasmus+, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) και του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», προκειμένου να ενθαρρυνθούν ενεργά τα κορίτσια να πραγματοποιήσουν σπουδές στους τομείς ΤΠΕ και STEM, και να παρασχεθεί αποτελεσματική στήριξη για τη διά βίου μάθηση και κατάρτιση στους τομείς STEM· ζητεί να ενσωματωθεί δεόντως η ισότητα των φύλων στη μελλοντική στρατηγική και τις πολιτικές της ΕΕ για τη νεολαία·

9.  τονίζει ότι η ψηφιακή εκπαίδευση υψηλής ποιότητας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, πρέπει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην αύξηση της συμμετοχής των κοριτσιών και των γυναικών στους τομείς που σχετίζονται με τις ΤΠΕ και τους κλάδους STEM και στην εξάλειψη του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων· τονίζει ότι η ψηφιακή εκπαίδευση πρέπει να βελτιώσει την ψηφιακή ένταξη και τον ψηφιακό γραμματισμό, και να διασφαλίσει την ισότιμη συμμετοχή των κοριτσιών και των γυναικών στην ψηφιακή εποχή· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην εκπαίδευση STEM σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της εξωσχολικής, της άτυπης και της μη τυπικής εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων και για το διδακτικό προσωπικό· ζητεί, ως εκ τούτου, ειδικές στρατηγικές προσαρμοσμένες στην ηλικία· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν την εκπαίδευση στις επιστήμες υπολογιστών στα εθνικά προγράμματα σπουδών και καλεί τους εκπαιδευτικούς φορείς να ενσωματώσουν τα θέματα της ρομποτικής, του προγραμματισμού, των ΤΠΕ και του προγραμματισμού σε πρώιμο στάδιο της προσχολικής και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, προκειμένου να ενθαρρύνουν τα κορίτσια και τις γυναίκες να επιλέξουν τα μαθηματικά, την κωδικοποίηση, τα μαθήματα ΤΠΕ και τα επιστημονικά μαθήματα στο σχολείο·

10.  αναγνωρίζει τον ρόλο των σχολείων και των εκπαιδευτικών όσον αφορά την εξάλειψη του χάσματος μεταξύ των φύλων στην εκπαίδευση στους τομείς STEM, και υπογραμμίζει τον ρόλο της εκπαίδευσης στην προώθηση της παρουσίας των κοριτσιών σε μαθήματα σχετικά με τους τομείς STEM και στον καθορισμό σημείων αναφοράς για την παρακολούθηση της πρόσληψης και της διατήρησης γυναικών· καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στους τομείς STEM, ώστε να τους βοηθήσουν να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τις υποσυνείδητες προκαταλήψεις στις διδακτικές πρακτικές και αξιολογήσεις τους, και να εξασφαλίσουν ισότιμη συμμετοχή όλων των εκπαιδευομένων· υπογραμμίζει την ανάγκη τα κράτη μέλη να επιδιώκουν τη συμμετοχή όλων των εκπαιδευτικών σε κινήσεις τομέων STEM και να επιδιώξουν τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών ως παραγόντων αλλαγής· προτείνει να καταρτιστούν σχέδια ισότητας από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα για την προώθηση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων μεταξύ των εκπαιδευτικών· ζητεί να ενισχυθούν τα προγράμματα σπουδών στους τομείς STEM και να ενισχυθεί το διδακτικό υλικό στους τομείς STEM, προκειμένου να προωθηθεί καλύτερα η ισότιμη συμμετοχή στους εν λόγω τομείς· ζητεί καλύτερο επαγγελματικό προσανατολισμό και νέους και δημιουργικούς τρόπους ενθάρρυνσης των γυναικών να εξετάσουν το ενδεχόμενο σταδιοδρομίας στους τομείς STEM· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη ενίσχυσης της ικανότητας των εκπαιδευτικών και των συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού να ενθαρρύνουν τα κορίτσια που δείχνουν ενδιαφέρουν για τους τομείς STEM να σταδιοδρομήσουν σε αυτούς, καθώς η βελτίωση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα στερεότυπα και τις ανισότητες μεταξύ των φύλων στους τομείς STEM επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς και στους συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού να κατανοήσουν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι μαθητές τους, να διασφαλίσουν ισότιμη συμμετοχή σε μαθήματα STEM και να προωθήσουν σταδιοδρομίες STEM στις μαθήτριες·

11.  τονίζει το γεγονός ότι οι άνδρες εκπαιδευτικοί και το λοιπό ανδρικό προσωπικό κυριαρχούν στις σπουδές STEM στα σχολεία, στα πανεπιστήμια και στους χώρους εργασίας, με αποτέλεσμα την απουσία γυναικείων προτύπων και τις περιορισμένες ευκαιρίες πλαισίωσης και καθοδήγησης· ενθαρρύνει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω ευαισθητοποιημένων ως προς τη διάσταση του φύλου εκπαιδευτικού περιεχομένου, εκπαίδευσης καθηγητών και προγραμμάτων σπουδών, και προτρέπει τις επιτροπές και τα όργανα που ασχολούνται με τις προσλήψεις να προωθήσουν την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της άνισης μεταχείρισης των ατόμων που βρίσκονται «εκτός»· τονίζει την ανάγκη για επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση με διαδικασίες πρόσληψης και επιλογής που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου σε όλους τους εκπαιδευτικούς τομείς, ιδίως στους τομείς STEM και στους αναδυόμενους ψηφιακούς τομείς, όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βρουν ελκυστικότερους και πιο δημιουργικούς τρόπους για την ανάδειξη γυναικείων προτύπων με επιτυχείς σταδιοδρομίες στους τομείς ΤΠΕ και STEM, προκειμένου να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση των κοριτσιών για τις ψηφιακές δεξιότητές τους και να τα ενθαρρύνουν να ακολουθήσουν σπουδές στους τομείς ΤΠΕ και STEM·

12.  τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η χρηματοοικονομική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένων των προσομοιώσεων των χρηματοοικονομικών πρακτικών, και η σχέση της με το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων· επισημαίνει ότι, εκπαιδεύοντας τις νεότερες γυναίκες σε θέματα όπως το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, ανοίγει ο δρόμος για ένα μέλλον με οικονομικά εξασφαλισμένες γυναίκες·

13.  επισημαίνει ότι κάθε κορίτσι θα πρέπει να μπορεί να επωφεληθεί από τη μεγαλύτερη πρόσβαση σε παγκοσμίου κλάσης λύσεις ψηφιακής μάθησης και να έχει τα εργαλεία και τα κίνητρα να ασχοληθεί με τις ψηφιακές τεχνολογίες, τόσο ως χρήστρια όσο και ως δημιουργός· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις συνεχιζόμενες ανησυχίες σχετικά με τον κίνδυνο περαιτέρω εξάπλωσης της νόσου COVID-19 και να αντιμετωπίσουν την έλλειψη εξοπλισμού ΤΠΕ και συνδεσιμότητας για ευάλωτους σπουδαστές από κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντα περιβάλλοντα, όπως κορίτσια σε αγροτικές περιοχές ή περιοχές που είναι δύσκολο να προσεγγιστούν, και να αναπτύξουν εργαλεία για τη διασφάλιση της πλήρους πρόσβασης στην ψηφιακή εκπαίδευση και της ομαλής λειτουργίας αυτής· τονίζει ότι απαιτούνται ειδικά προγράμματα χρηματοδότησης για τα σχολεία των αγροτικών περιοχών τα οποία αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερες ελλείψεις χρηματοδότησης για προηγμένες τεχνολογίες οι οποίες θεωρούνται δεδομένες σε πολλές αστικές σχολικές περιφέρειες· ζητεί επίσης να βελτιωθεί η στήριξη προς τους εκπαιδευτικούς σε αγροτικά σχολικά συστήματα, ώστε να μπορέσουν να διδάξουν τα προγράμματα σπουδών STEM, ιδίως όσον αφορά την κατάρτιση, τα εργαλεία και τις υποδομές·

14.  υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης δικτύων για γυναίκες επαγγελματίες στους τομείς STEM για μεγάλης κλίμακας εκστρατείες επικοινωνίας που συμβάλλουν στην αλλαγή των αντιλήψεων για τις γυναίκες στους τομείς STEM, καθώς και τη σημασία της σύνδεσης γυναικών στους τομείς STEM με κορίτσια μέσω στήριξης της σταδιοδρομίας, κατάρτισης για την απόκτηση δεξιοτήτων και δικτύωσης· συγχαίρει τις διάφορες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες που έχουν σχεδιαστεί για τη στήριξη των κοριτσιών και την προώθηση των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία, μεταξύ άλλων τη χρήση αφηγημάτων τα οποία διαδίδονται ταχύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα επαγγελματικά δίκτυα που οργανώνονται από γυναίκες για γυναίκες και τις πρωτοβουλίες εταιρειών τεχνολογίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν προγράμματα καθοδήγησης με γυναικεία πρότυπα στους τομείς STEM σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης· καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια στοχευμένη προσέγγιση με γνώμονα το φύλο κατά την ανάπτυξη περιόδων πρακτικής άσκησης για ψηφιακές ευκαιρίες, ώστε να δοθεί η ευκαιρία σε νεαρές γυναίκες από διαφορετικά περιβάλλοντα να αποκτήσουν πρακτική εμπειρία στην ψηφιακή τεχνολογία, στις ΤΠΕ και στους τομείς STEM σε κλάδους που έχουν ζήτηση στην αγορά εργασίας, και ενθαρρύνει ένθερμα την προώθηση της πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις STEM κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν πρωτοβουλίες για τη στήριξη της μετάβασης των κοριτσιών από το σχολείο στην εργασία, όπως ο επαγγελματικός προσανατολισμός στο σχολείο, οι μαθητείες και τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας, με σκοπό τη στήριξη των μελλοντικών φιλοδοξιών των κοριτσιών και τη δημιουργία δυνατοτήτων γι’ αυτά ώστε να μεταβούν στο εργατικό δυναμικό των τομέων STEM·

15.  σημειώνει ότι, στα συμπεράσματά του του Μαΐου 2015 σχετικά με τον χάρτη πορείας του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας για την περίοδο 2015-2020, το Συμβούλιο κάλεσε – χωρίς αποτέλεσμα – την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αρχίσουν να μετουσιώνουν την εθνική νομοθεσία για την ισότητα σε αποτελεσματική δράση, προκειμένου να καταπολεμηθούν οι ανισορροπίες μεταξύ των φύλων στα ερευνητικά ιδρύματα και στους φορείς λήψης αποφάσεων και να ενσωματωθεί καλύτερα η διάσταση του φύλου στις πολιτικές, τα προγράμματα και τα έργα έρευνας και ανάπτυξης· αναγνωρίζει τον στόχο της Επιτροπής να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των γυναικών στους τομείς STEM με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας και να στηρίξει τον συνασπισμό STEM της ΕΕ για την ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που προσελκύουν γυναίκες στη μηχανική και στις ΤΠΕ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εξακολουθεί να υπάρχει άνιση πρόσβαση των γυναικών σε ερευνητικές θέσεις, χρηματοδοτικά κονδύλια και εκδόσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός μη προσαρμοσμένου μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στις επιστήμες και στην ακαδημαϊκή κοινότητα, παρά τις νομικές διατάξεις για την ίση μεταχείριση και τη μη διάκριση στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των αμοιβών, που υπάρχουν σε ισχύ στην ΕΕ και στα κράτη μέλη·

16.  επισημαίνει τον αριθμό των περιπτώσεων σεξουαλικής παρενόχλησης την οποία υφίστανται οι φοιτήτριες στους τομείς STEM στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και καλεί τα κράτη μέλη και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να εφαρμόσουν πολιτικές μηδενικής ανοχής στη σεξουαλική παρενόχληση, να συμφωνήσουν όσον αφορά αυστηρούς κώδικες δεοντολογίας και πρωτόκολλα, να δημιουργήσουν ασφαλείς και ιδιωτικούς διαύλους καταγγελίας για γυναίκες και κορίτσια, και να καταγγέλλουν όλες τις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στις αρμόδιες αρχές· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να λάβουν προληπτικά μέτρα και να προβλέψουν επαρκείς κυρώσεις για τους δράστες σεξουαλικής παρενόχλησης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η σεξουαλική παρενόχληση σε σχολές και εκπαιδευτικούς χώρους των τομέων STEM·

17.  τονίζει ότι πρέπει να συμπεριληφθούν ευκαιρίες μάθησης και σταδιοδρομίας στους τομείς STEM που συνυπολογίζουν τη διάσταση του φύλου στα εθνικά αναπτυξιακά σχέδια, καθώς και πολιτικές για τον εκπαιδευτικό τομέα, τις ΤΠΕ και τις θετικές επιστήμες·

Σταδιοδρομία

18.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν δυσανάλογα περισσότερα εμπόδια στη σταδιοδρομία τους από ό,τι οι άνδρες, λόγω της έλλειψης κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και της αύξησης της μη αμειβόμενης παροχής φροντίδας στα περισσότερα νοικοκυριά· σημειώνει ότι η πανδημία COVID-19 έχει επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση των γυναικών, οι οποίες αναγκάστηκαν να εξισορροπήσουν την τηλεργασία υπερωριακής εργασίας με τη φροντίδα των παιδιών και την παροχή μη αμειβόμενης εργασίας φροντίδας· εκφράζει τη λύπη του για τον ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο της νοοτροπίας αδιάκοπης λειτουργίας στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων με ευθύνες φροντίδας, οι οποίοι τείνουν να είναι γυναίκες· παροτρύνει τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς να διασφαλίσουν ότι η τηλεργασία λαμβάνει υπόψη τα εμπόδια στη διατήρηση καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και σέβεται το δικαίωμα αποσύνδεσης, καθώς και να υιοθετήσουν φιλικές προς την οικογένεια πολιτικές· παροτρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κατάλληλα μέτρα για να εγγυηθούν πολιτικές μηδενικής ανοχής για τη σεξουαλική παρενόχληση, καλύτερη άδεια μητρότητας, σημαντικά περισσότερη και μεγαλύτερη άδεια πατρότητας, και αμειβόμενη και μη μεταβιβάσιμη γονική άδεια που θα επιτρέπει στις γυναίκες και τους άνδρες να απουσιάζουν για να φροντίσουν τα παιδιά τους, και να καταπολεμήσουν τον κανόνα ότι ανάμεσα στους γονείς είναι οι γυναίκες που διακόπτουν τη σταδιοδρομία τους, προκειμένου να ξεπεραστεί ένα σημαντικό εμπόδιο για την πρόοδο της σταδιοδρομίας των γυναικών, καθώς και να διασφαλιστούν ευέλικτα ωράρια εργασίας, επιτόπιες υπηρεσίες παιδικής μέριμνας και τηλεργασία· παροτρύνει τα κράτη μέλη να μεταφέρουν πλήρως και να εφαρμόσουν την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής(20), και καλεί την Επιτροπή να την παρακολουθεί αποτελεσματικά· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν πλήρως τα αίτια και τους παράγοντες που οδηγούν τις γυναίκες σε υψηλό ποσοστό εγκατάλειψης σταδιοδρομιών στους τομείς STEM, να διατυπώσουν συστάσεις για δράση ώστε να αποφεύγεται αυτό το φαινόμενο, κατά περίπτωση, να αναπτύξουν μηχανισμούς και προγράμματα για τη συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών σε πρωτοβουλίες εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης, καθώς και να εγκρίνουν κατάλληλες πολιτικές και μέτρα για τον σκοπό αυτό· τονίζει ότι η νόσος COVID-19 ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στον κόσμο της εργασίας, της εκπαίδευσης, της διακυβέρνησης και της καθημερινής ζωής, και έχει επισημάνει την ιδιαίτερη σημασία του ψηφιακού γραμματισμού και των ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και την ανάγκη για νέες συνθήκες τηλεργασίας, οι οποίες έχουν δείξει σημαντικό χάσμα μεταξύ των φύλων κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των συνακόλουθων εγκλεισμών· επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη προώθησης της ισόρροπης εκπροσώπησης ανδρών και γυναικών στον ψηφιακό τομέα δεδομένου του τρόπου με τον οποίο ιδιώτες και εταιρείες χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ και άλλες ψηφιακές τεχνολογίες για να εργάζονται και να αλληλεπιδρούν στη νέα ψηφιακή κοινωνία·

19.  κρίνει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχουν περισσότερα γυναικεία πρότυπα και να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στους τομείς STEM· τονίζει ότι το φθίνον ποσοστό γυναικών σε ανώτερες θέσεις έχει δυσμενείς επιπτώσεις στις προσλήψεις γυναικών, πράγμα που με τη σειρά του μειώνει ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες διορισμού γυναικών σε ανώτερες θέσεις· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στις ηγετικές θέσεις αν σταδιοδρομήσουν στους τομείς STEM και τονίζει ότι θα πρέπει επειγόντως να προωθηθεί η ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στον τομέα των επιχειρήσεων και της διαχείρισης· υπογραμμίζει ότι η ποικιλομορφία ως προς το φύλο στα διοικητικά συμβούλια και στις θέσεις λήψης αποφάσεων βελτιώνει τις επιδόσεις των επιχειρήσεων λόγω του ευρύτερου φάσματος γνώσεων, συμπεριφορών και εμπειριών· αποδοκιμάζει την ύπαρξη οριζόντιου και κάθετου διαχωρισμού με βάση το φύλο στις ιεραρχίες πανεπιστημίων και σχολείων στην Ευρώπη· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται ιδιαίτερα σε κορυφαίες ακαδημαϊκές θέσεις και θέσεις λήψης αποφάσεων σε ακαδημαϊκά ιδρύματα και πανεπιστήμια, κάτι που δείχνει ότι υπάρχει γυάλινη οροφή, δηλαδή αόρατοι φραγμοί προκατάληψης που τις εμποδίζουν να φτάσουν σε θέσεις ευθύνης· παροτρύνει το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν την προτεινόμενη οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια και να καθορίσουν στόχους για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα όργανα λήψης αποφάσεων·

20.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων συνεχίζει να υφίσταται και είναι ακόμη πιο έντονο σε ανδροκρατούμενους τομείς, όπως οι ΤΠΕ και οι τεχνολογικές εταιρείες(21)· καλεί όλους τους παράγοντες να εφαρμόζουν πρακτικές μισθολογικής διαφάνειας· παροτρύνει το Συμβούλιο να αποδεσμεύσει την προτεινόμενη οδηγία για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των προσώπων, ανεξάρτητα από τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, την ηλικία ή τον γενετήσιο προσανατολισμό, η οποία αποσκοπεί στην επέκταση της προστασίας από τις διακρίσεις μέσω μιας οριζόντιας προσέγγισης·

21.  καλεί όλους τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς να αντιμετωπίσουν τις διακρίσεις στις πρακτικές προσλήψεων που εφαρμόζουν και να θεσπίσουν ποσοστώσεις προκειμένου να προωθηθεί η ένταξη των γυναικών, ιδίως των γυναικών που προέρχονται από ποικίλα φυλετικά και εθνοτικά υπόβαθρα, των γυναικών με αναπηρία και των ατόμων ΛΟΑΤ+·

22.  ενθαρρύνει την καθιέρωση διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς με τους ενδιαφερόμενους φορείς, όπως ιδιωτικές εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, επαγγελματικούς συλλόγους και ινστιτούτα, κρατικούς φορείς, περιφερειακές και τοπικές αρχές, φορείς χάραξης πολιτικής και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, με σκοπό τον συντονισμό και την αντιμετώπιση των ελλειπόντων συνδετικών κρίκων για την προώθηση των γυναικών στους τομείς STEM· τονίζει ότι, δεδομένης της ύψιστης σημασίας της καταπολέμησης των πολιτιστικών και κοινωνικών στερεοτύπων κατά των ικανοτήτων και των ρόλων των γυναικών στον τομέα STEM, θα πρέπει να θεσπιστούν στοχευμένα μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων, όπως νομοθεσία για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου ή πολιτικές όπως οικονομικά κίνητρα ή άλλα μέτρα, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή των κοριτσιών στην εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM· ζητεί να δοθούν κίνητρα στις εταιρείες που υποστηρίζουν πρότυπα, προγράμματα καθοδήγησης και επαγγελματικές σταδιοδρομίες για γυναίκες, και να αυξηθεί η προβολή των γυναικών· αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν ορισμένοι Διευθύνοντες Σύμβουλοι και ανώτερα διοικητικά στελέχη στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων αναπτύσσοντας εταιρικές πολιτικές οι οποίες αποσκοπούν στην καταπολέμηση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στον ψηφιακό τομέα, στην προώθηση προτύπων, στην παροχή κινήτρων στις γυναίκες ώστε να ακολουθήσουν σπουδές σε τομείς STEM, στην τόνωση του επαγγελματικού αναπροσανατολισμού ή της αναβάθμισης δεξιοτήτων των γυναικών, στην προώθηση προγραμμάτων καθοδήγησης και στη βελτίωση της εικόνας των θέσεων απασχόλησης στις ΤΠΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν περαιτέρω με όλες τις ΤΠΕ, τις ψηφιακές τεχνολογίες, τις εταιρείες τηλεπικοινωνίας, τα μέσα ενημέρωσης, τα οπτικοακουστικά μέσα και τους τεχνολογικούς επιχειρηματικούς εταίρους για την προώθηση μιας χωρίς αποκλεισμούς και ισορροπημένης από άποψη φύλου εργασιακής νοοτροπίας και περιβάλλοντος, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση μέτρων όπως εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την προώθηση της ισότητας των φύλων στους ιδιωτικούς τομείς STEM και συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας STEM για φοιτήτριες που έχουν αποφοιτήσει πρόσφατα, με την προώθηση προγραμμάτων μαθητείας και άσκησης για κορίτσια και νεαρές γυναίκες, ώστε να ενισχυθεί η μετάβασή τους στην αγορά εργασίας, μέσω πρωτοβουλιών όπως η καθοδήγηση και οι υποτροφίες για μειονεκτούντα κορίτσια, και με συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα μεταξύ εκπαιδευτικών συστημάτων, κυβερνήσεων και εταιρειών που εργάζονται στον τομέα των αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως οι τρισδιάστατες τεχνολογίες, η ΤΝ, η νανοτεχνολογία, η ρομποτική και η γονιδιακή θεραπεία, και να ανταλλάξουν πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές μεταξύ όλων των κρατών μελών για τον σκοπό αυτόν·

23.  επισημαίνει τη σχέση ανάμεσα στο χάσμα μεταξύ των φύλων και το συνταξιοδοτικό χάσμα· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να το αντιμετωπίσουν και να το μειώσουν και να λάβουν περαιτέρω μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι γυναίκες μπορούν να έχουν επαρκή πρόσβαση στην εκπαίδευση, ευκαιρίες οικονομικής ανεξαρτησίας και ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης·

Ψηφιακός τομέας

24.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι υπάρχει χάσμα μεταξύ των φύλων σε όλους τους τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας, αλλά ανησυχεί ιδιαίτερα για το χάσμα μεταξύ των φύλων σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως οι τομείς της τεχνητής νοημοσύνης και της κυβερνοασφάλειας, όπου η μέση παρουσία γυναικών παγκοσμίως ανέρχεται σε 12 % και 20 % αντίστοιχα(22)· προτείνει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή και στήριξη στις αραιοκατοικημένες και ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, όπου η κατάσταση επιδεινώνεται·

25.  τονίζει ότι η ποιότητα των συνόλων δεδομένων που χρησιμοποιούνται είναι υψίστης σημασίας για τις επιδόσεις των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, ότι η ΤΝ δεν πρέπει να ενισχύει τις ανισότητες και τα στερεότυπα μεταξύ των φύλων μεταφέροντας τις μεροληψίες και τις προκαταλήψεις από την αναλογική στην ψηφιακή σφαίρα βάσει αλγορίθμων, και ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην προώθηση της ισότητας των φύλων, υπό την προϋπόθεση ότι θα αναπτυχθεί κατάλληλο νομικό πλαίσιο και θα εξαλειφθούν οι συνειδητές και ασυνείδητες προκαταλήψεις· επισημαίνει ότι μία από τις κρισιμότερες αδυναμίες της τεχνητής νοημοσύνης σχετίζεται με ορισμένα είδη προκατάληψης όπως το φύλο, η ηλικία, η αναπηρία, η θρησκεία, η φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, το κοινωνικό υπόβαθρο ή ο γενετήσιος προσανατολισμός λόγω του ομοιογενούς εργατικού δυναμικού· επισημαίνει ότι οι διατομεακές μορφές διακρίσεων περιθωριοποιούν τις γυναίκες από τις αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως τις έγχρωμες γυναίκες, λόγω σφαλμάτων στην τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου· τονίζει την ανάγκη να υπάρχουν ποικίλες ομάδες προγραμματιστών και μηχανικών που θα εργάζονται μαζί με βασικούς κοινωνικούς παράγοντες, προκειμένου να αποτρέπεται η ακούσια παρείσφρηση έμφυλων και πολιτιστικών προκαταλήψεων στους αλγορίθμους, τα συστήματα και τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης· στηρίζει τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τον κοινωνικό, νομικό και ηθικό αντίκτυπο της ΤΝ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν κάθε δυνατό μέτρο για την αποφυγή τέτοιων προκαταλήψεων και να διασφαλίσουν την πλήρη προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων· τονίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν υποδομές ανθρώπινης εποπτείας πριν από την εφαρμογή τεχνολογιών ΤΝ σε τομείς υψηλού κινδύνου, ιδίως στην υγεία, και πρέπει να περιλαμβάνουν εμπειρογνώμονες σε θέματα ισότητας των φύλων·

26.  αναγνωρίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη, εάν είναι απαλλαγμένη από υποκείμενες προκαταλήψεις, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την υπέρβαση των ανισοτήτων και των στερεοτύπων μεταξύ των φύλων μέσω της ανάπτυξης αμερόληπτων αλγορίθμων που συμμορφώνονται με τους δεοντολογικούς κανόνες ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού και συμβάλλουν στη συνολική δικαιοσύνη και ευημερία· τονίζει τη σημασία μιας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης όσον αφορά τις δεοντολογικές πτυχές της ΤΝ· τονίζει, επιπλέον, ότι η πολιτική και η νομοθεσία της ΕΕ για την τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να σέβεται τις ευρωπαϊκές αξίες, τις Συνθήκες και τη νομοθεσία της ΕΕ και τις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·

27.  ζητεί η τεχνητή νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση στο σύνολό τους να είναι κοινωνικά υπεύθυνες και να σχεδιάζονται κατά τρόπο που να μας επιτρέπει να υπερβαίνουμε τις ανισότητες συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων λόγω φύλου και να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες, όπως τη μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, τον κυβερνοεκφοβισμό, την έμφυλη βία και τη σεξουαλική παρενόχληση, την εμπορία ανθρώπων, τις παραβιάσεις των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, και την υποεκπροσώπηση σε ηγετικές θέσεις· ζητεί η ΤΝ και η αυτοματοποίηση να συμβάλουν στην ενίσχυση της υγείας και της οικονομικής ευημερίας των γυναικών, της ισότητας των ευκαιριών, των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, της ποιοτικής εκπαίδευσης, της προστασίας των παιδιών, της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας, της ισότητας των φύλων, του ψηφιακού γραμματισμού, της καινοτομίας και της δημιουργικότητας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των ευέλικτων ευκαιριών εργασίας· καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις νέες μορφές έμφυλης βίας, όπως η παρενόχληση στον κυβερνοχώρο και η επίμονη παρακολούθηση στον κυβερνοχώρο(23), και να διενεργήσει συνεχιζόμενες αξιολογήσεις ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα τα ζητήματα αυτά·

Επιχειρηματικότητα και πρόσβαση σε χρηματοδότηση

28.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στις νεοφυείς επιχειρήσεις με γνώμονα την καινοτομία και επισημαίνει τις προκαταλήψεις ως προς το φύλο και τα συστημικά μειονεκτήματα που υπάρχουν στις κοινωνικές δομές, ιδίως σε εκείνες που βρίσκονται στο σημείο τομής των τομέων STEM και της επιχειρηματικότητας· θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχουν περισσότερα γυναικεία πρότυπα και να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στους τομείς STEM· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή πολιτικές για τη στήριξη και την αποδέσμευση του επιχειρηματικού δυναμικού των γυναικών, οι οποίες παραμένουν μια αναξιοποίητη πηγή οικονομικής ανάπτυξης, καινοτομίας και δημιουργίας θέσεων εργασίας, να παράσχουν περισσότερη και καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με την επιχειρηματικότητα ως ελκυστική επιλογή σταδιοδρομίας, ιδίως για τις νεαρές γυναίκες στο σχολείο, και να εφαρμόσουν δημόσιες πολιτικές που προάγουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα· θεωρεί ότι η ανάκαμψη από τη νόσο COVID-19 αποτελεί σημαντική ευκαιρία για την προώθηση των γυναικών επιχειρηματιών, ώστε να τους επιτραπεί να ανοικοδομήσουν τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας· υπογραμμίζει ότι μια πραγματική ανάκαμψη από τη νόσο COVID-19 θα στεφθεί με επιτυχία μόνο εάν επιτευχθεί μια πιο πράσινη, πιο δίκαιη και πιο ισότιμη από άποψη φύλου Ευρώπη, και διασφαλιστεί η επαρκής ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα κονδύλια της ΕΕ για την ανάκαμψη, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι γυναίκες αποκομίζουν όλα τα οφέλη όσον αφορά την απασχόληση και την επιχειρηματικότητα σε τομείς στους οποίους παραδοσιακά υποεκπροσωπούνται και εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σημαντικά, συμπεριλαμβανομένων της ψηφιακής τεχνολογίας, της ΤΝ, των ΤΠΕ και των τομέων STEM·

29.  θεωρεί ότι η υποεκπροσώπηση γυναικών που είναι υπεύθυνες για τις επενδυτικές αποφάσεις σε εταιρείες επιχειρηματικών συμμετοχών αποτελεί σημαντικό παράγοντα του συνεχιζόμενου ελλείμματος χρηματοδότησης για τις νεοφυείς και μη επιχειρήσεις επικεφαλής των οποίων είναι γυναίκες·

30.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις ευκαιρίες χρηματοδότησης για δάνεια και χρηματοδότηση από ίδια κεφάλαια για τις γυναίκες που καινοτομούν και ιδρύουν νεοφυείς επιχειρήσεις μέσω κονδυλίων και προγραμμάτων της ΕΕ, να διευκολύνουν την πρόσβαση των γυναικών στα υφιστάμενα κονδύλια, να δημιουργήσουν ειδικά ταμεία και να αναζητήσουν νέους και καινοτόμους τρόπους για να στηρίξουν οικονομικά τις γυναίκες και να τις βοηθήσουν να υπερβούν τα εμπόδια τα οποία αντιμετωπίζουν· ζητεί να συμπεριληφθεί και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσον αφορά την πρόσβαση στη μικροχρηματοδότηση· αναγνωρίζει την ανάγκη για εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τις δυνατότητες χρηματοδότησης από την ΕΕ, προκειμένου να παρασχεθεί προσαρμοσμένη στήριξη στις γυναίκες ιδιοκτήτριες επιχειρήσεων και επιχειρηματίες· ζητεί να επεκταθεί περαιτέρω το European Business Angels Network (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων) και το ευρωπαϊκό δίκτυο καθοδηγητών για γυναίκες επιχειρηματίες, με συναντήσεις, μεταξύ άλλων, καινοτόμων γυναικών, επαγγελματιών του τεχνολογικού τομέα και επενδυτριών, προκειμένου να τονωθούν και να ενισχυθούν η καινοτομία και η χρηματοδότηση για γυναικεία εγχειρήματα·

31.  χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη θέσπιση βραβείου καινοτόμων γυναικών της ΕΕ, το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο σε Ευρωπαίες που έχουν ιδρύσει επιτυχημένες εταιρείες και έχουν παρουσιάσει καινοτομίες στην αγορά· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βρουν πρόσθετους τρόπους για να ενθαρρύνουν περισσότερες γυναίκες να ιδρύσουν δικές τους εταιρείες και να τιμήσουν τις γυναίκες πρωτοπόρους στον τομέα της καινοτομίας·

32.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τη δήλωση δέσμευσης σχετικά με τις γυναίκες στο ψηφιακό περιβάλλον που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2019 και να αναπτύξουν συγκεκριμένες δράσεις για την προώθηση της ισότητας των φύλων στους τομείς STEM, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης της Ευρωπαϊκής Ημέρας Κοριτσιών στους τομείς ΤΠΕ και STEM· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί τις προσπάθειες και τις δράσεις των κρατών μελών, να υποβάλλει σχετικές εκθέσεις και να διασφαλίζει την ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών πρακτικών·

o
o   o

33.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1) ΕΕ C 316 της 22.9.2017, σ. 173. (2) ΕΕ C 349 της 17.10.2017, σ. 56. (3) ΕΕ C 66 της 21.2.2018, σ. 44. (4) ΕΕ C 390 της 18.11.2019, σ. 28. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0026. (6) Μελέτη – «Εκπαίδευση και απασχόληση των γυναικών στην επιστήμη, την τεχνολογία και την ψηφιακή οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της ΤΝ και της επιρροής της στην ισότητα των φύλων», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, Θεματικό Τμήμα Γ – Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις, 15 Απριλίου 2020. (7) Μελέτη που εκπονήθηκε από την iclaves για τη Γενική Διεύθυνση Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή. (8) Eurostat, Tertiary education statistics (Στατιστικά στοιχεία για την τριτοβάθμια εκπαίδευση), δεδομένα Σεπτεμβρίου 2020. (9) Eurostat, Human resources in science and technology, annual average data 2016-2020 (Ανθρώπινοι πόροι στην επιστήμη και την τεχνολογία, ετήσια μέσα στοιχεία για την περίοδο 2016-2020). (10) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πίνακας επιδόσεων για τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή 2020. (11) Διεθνής Ένωση για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιδόσεων (IEA), International Computer and Information Literacy Study (ICILS) 2018 (Διεθνής μελέτη του 2018 για τον γραμματισμό σε θέματα υπολογιστών και πληροφοριών). (12) O’Dea, R. E., Lagisz, M., Jennions, M. D. κ.ά., «Gender differences in individual variation in academic grades fail to fit expected patterns for STEM» (Οι διαφορές ως προς το φύλο στην ατομική διακύμανση όσον αφορά την ακαδημαϊκή βαθμολογία δεν ανταποκρίνονται στα αναμενόμενα πρότυπα για τους τομείς STEM), Nature Communications 9, 3777, 2018. (13) Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, «Economic benefits of gender equality in the EU: How gender equality in STEM education leads to economic growth» (Τα οικονομικά οφέλη της ισότητας των φύλων στην ΕΕ: Πώς η ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση STEM οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη), 2017. (14) Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: έρευνα σε επίπεδο ΕΕ), 2014. (15) Έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων «Innovation through Gender», Gendered Innovations: How Gender Analysis Contributes to Research (Έμφυλες καινοτομίες: Πώς συμβάλλει η ανάλυση των φύλων στην έρευνα), Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2013. (16) Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), Bridging the digital gender divide: include, upskill, innovate (Γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων: συμπερίληψη αναβάθμιση δεξιοτήτων, καινοτομία), 2018. (17) Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, Funding women entrepreneurs: How to empower growth (Χρηματοδότηση των γυναικών επιχειρηματιών: Τρόποι να ενισχυθεί η ανάπτυξη), 2018. (18) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, She Figures 2018. (19) International Computer and Information Literacy Study (ICILS) 2018 (Διεθνής μελέτη του 2018 για τον γραμματισμό σε θέματα υπολογιστών και πληροφοριών). (20) Οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου (ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79). (21) Lambrecht, A. και Tucker, C. E., «Algorithmic bias? An empirical study into apparent gender-based discrimination in the display of STEM career ads, (Αλγοριθμική μεροληψία; Εμπειρική μελέτη σχετικά με τις φαινομενικές έμφυλες διακρίσεις στην εμφάνιση αγγελιών για τη σταδιοδρομία σε τομείς STEM), Management Science, τόμος 65, αριθ. 7, 2019, σ. 2970. (22) Sax, L. J., Kanny, M. A., Jacobs, J. A. κ.ά., «Understanding the Changing Dynamics of the Gender Gap in Undergraduate Engineering Majors: 1971-2011» (Κατανοώντας τη μεταβαλλόμενη δυναμική του χάσματος μεταξύ των φύλων στους προπτυχιακούς φοιτητές μηχανικής: 1971-2011), Research in Higher Education, τόμος 57, αριθ. 5, 2016· Shade, L. R., «Missing in action: Gender in Canada’s digital economy agenda» (Η διάσταση του φύλου στο θεματολόγιο για την ψηφιακή οικονομία του Καναδά), Signs: Journal of Women in Culture and Society, τόμος 39, αριθ. 4, 2014, σ. 887-896. (23) Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: έρευνα σε επίπεδο ΕΕ), 2014, σ. 87.

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση του ραδιοφωνικού δικτύου Euranet Plus από την ΕΕ (2021/2708(RSP))

P9_TA(2021)0297 B9-0316/2021

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 167 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 5 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής, της 18ης Μαρτίου 2021, σχετικά με τη χρηματοδότηση ενεργειών πολυμέσων και την έγκριση του προγράμματος εργασίας για το 2021, συμπεριλαμβανομένου του παραρτήματός της,

–  έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση του ραδιοφωνικού δικτύου Euranet Plus από την ΕΕ (O-000036/2021 – B9-0023/2021),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει αποδειχθεί ότι το ραδιόφωνο αποτελεί καίριο μέσο επικοινωνίας με τους πολίτες για θέματα της ΕΕ·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε μεγαλύτερα και πολυπληθέστερα κράτη μέλη, οι περιφερειακοί και τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, χάρη στην πολύ μεγάλη διείσδυσή τους στην αγορά, συχνά προσφέρουν ένα προνομιακό παράθυρο για το περιεχόμενο που σχετίζεται με την ΕΕ σε ένα σημαντικό ακροατήριο και συμβάλλουν αποτελεσματικά στη διατήρηση μειονοτικών γλωσσών·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ενώ το ραδιόφωνο μπορεί να εδραιωθεί ως βασικό μέσο σε ένα ευρέως ψηφιοποιημένο μιντιακό τοπίο, η ψηφιοποίηση της ηχητικής μετάδοσης στην ΕΕ είναι μια μακροχρόνια διαδικασία που απαιτεί από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς και τα δίκτυα να καταρτίσουν σχέδια μετάβασης, να διαθέσουν τις αναγκαίες επενδύσεις και να αμβλύνουν τον πλήρη οικονομικό αντίκτυπο αυτής της αλλαγής·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το «Euranet Plus», το οποίο ιδρύθηκε το 2007, είναι ένα μοναδικό δίκτυο ραδιοφωνικών σταθμών στην ΕΕ που παρέχει ενημέρωση από διεθνική προοπτική σχετικά με τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ήδη από την ίδρυσή του, οι επιχειρησιακές του δραστηριότητες χρηματοδοτούνται κυρίως με κονδύλια της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Euranet Plus αποτελείται επί του παρόντος από 13 κορυφαίους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ραδιοφωνικής μετάδοσης σε 13 κράτη μέλη, οι οποίοι από κοινού συγκεντρώνουν αθροιστικά πάνω από 15 εκατομμύρια ακροατές καθημερινά(1), και προσφέρει στα μέλη του ένα μοναδικό φάσμα υπηρεσιών παραγωγής, ραδιοφωνικών εκπομπών και υπηρεσιών σύνταξης υψηλής ποιότητας, πληρώντας, ως εκ τούτου, τις απαιτήσεις του άρθρου 195 του δημοσιονομικού κανονισμού(2) όσον αφορά τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που απαιτούν ιδιαίτερο είδος οργανισμών·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισχύουσα συμφωνία επιχορήγησης με το Euranet Plus, ύψους 2,16 εκατομμυρίων EUR ετησίως, πρόκειται να λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2021·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώθηκε για την απόφαση της Επιτροπής σχετικά με το μελλοντικό μοντέλο χρηματοδότησης για ενέργειες πολυμέσων, με επιστολή του Επιτρόπου Breton στις 18 Ιανουαρίου 2021, όπου αναφέρεται ότι η συμφωνία επιχορήγησης με το Euranet Plus δεν πρόκειται να ανανεωθεί και ότι θα αντικατασταθεί από ανταγωνιστική ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων που θα προκηρυχθεί για πρώτη φορά το 2021·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, προτού λάβει την απόφασή της σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση της ραδιοφωνικής μετάδοσης, δεν πραγματοποίησε στρατηγικό διάλογο με το Euranet Plus, όπως συνιστούσε, ωστόσο, ρητά πρόσφατος έλεγχος·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας (CULT) έχει επανειλημμένα ζητήσει από την Επιτροπή να συμπεριληφθεί στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τις ενέργειες πολυμέσων, έχει καταστήσει γνωστή στην Επιτροπή την ακράδαντη πεποίθησή της ότι η προβλεπόμενη προσέγγιση είναι άδικη για το Euranet Plus το οποίο, λόγω του χαρακτήρα του ως πανευρωπαϊκού ραδιοφωνικού δικτύου με αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, αξίζει να αντιμετωπιστεί ως μοναδικός εταίρος για την προώθηση της ολοκλήρωσης και της πολυμορφίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ, και έχει εκφράσει, τόσο προφορικά όσο και γραπτά, τη ριζική διαφωνία της με την ταχεία αλλαγή που σχεδιάζει η Επιτροπή όσον αφορά την ενωσιακή χρηματοδότηση ραδιοφωνικών υπηρεσιών, η οποία θα διατάρασσε την αδιάλειπτη παροχή ραδιοφωνικών υπηρεσιών·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Μαρτίου 2021, η Επιτροπή προχώρησε, όπως είχε προγραμματίσει, στην έγκριση της απόφασης για τη χρηματοδότηση ενεργειών πολυμέσων και του προγράμματος εργασίας για το 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει καταστήσει σαφές, στο πλαίσιο πολλών ανταλλαγών απόψεων με το προσωπικό και τους Επιτρόπους, ότι προτίθεται να εμμείνει στην απόφασή της σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση του Euranet Plus από την ΕΕ – αγνοώντας παντελώς την πολιτική βούληση του Κοινοβουλίου επί του θέματος·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μοντέλο χρηματοδότησης που βασίζεται σε ετήσιες ανοικτές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων και έχει πολύ περιορισμένη διάρκεια δεν είναι οικονομικά βιώσιμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός ότι θα προκηρυχθεί φέτος πρόσκληση υποβολής προτάσεων, χωρίς να μεσολαβήσουν μεταβατικά μέτρα, είναι άδικο για το Euranet Plus, παλιό και αξόπιστο εταίρο, καθιστά αδύνατο για το Euranet να εκπονήσει μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό σχέδιο για την υλοποίηση της ψηφιακής μετάβασης και να επενδύσει σε περαιτέρω βελτιώσεις των προϊόντων και των υπηρεσιών του και είναι πιθανό να οδηγήσει στη διάλυση του οργανισμού και στην απόλυση του προσωπικού του στις αρχές του 2022·

1.  παροτρύνει την Επιτροπή να αναγνωρίσει τον μοναδικό χαρακτήρα του Euranet Plus ως ανεξάρτητου ραδιοφωνικού δικτύου που γεφυρώνει με επιτυχία το κενό πληροφόρησης ανάμεσα στην ΕΕ και τους πολίτες της, ενισχύοντας την κατανόηση των πολιτών και προωθώντας τον διάλογο σε όλους τους τομείς χάραξης πολιτικής της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι το Euranet Plus συνδυάζει ικανότητες παραγωγής και ραδιοφωνικής μετάδοσης που παρέχουν υπηρεσίες σύνταξης υψηλής ποιότητας στους συνδεδεμένους με αυτό ραδιοφωνικούς σταθμούς και στον ίδιο τον οργανισμό, ο οποίος σχεδιάζει συμπαραγωγές, προωθεί ανταλλαγές και παράγει πανευρωπαϊκούς, εξατομικευμένους και κατά παραγγελία μορφότυπους για τα μέλη του· καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Euranet Plus αποτελεί, ως εκ τούτου, μια μοναδική πύλη λόγω του σημαντικού αριθμού μελών του μεταξύ των δημόσιων και ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών, οι οποίοι, με περιεχόμενο σε 12 επίσημες γλώσσες της ΕΕ, προσεγγίζουν καθημερινά περισσότερους από 15 εκατομμύρια ακροατές που διαφορετικά δεν θα ασχολούνταν ενδεχομένως με ζητήματα που σχετίζονται με την ΕΕ·

2.  ζητεί την ανανέωση της τρέχουσας βασικής χρηματοδότησης του Euranet Plus με τη μορφή μεταβατικής συμφωνίας επιχορήγησης για τουλάχιστον δύο έτη, ώστε να μπορέσει να αναπτύξει ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχέδιο για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου έως το τέλος του 2027, με σκοπό την επέκταση του αριθμού συμμετεχόντων σε αυτό και της γεωγραφικής και γλωσσικής του κάλυψης, την προετοιμασία για την ψηφιακή μετάβαση και την επένδυση σε περαιτέρω βελτιώσεις των προϊόντων και των υπηρεσιών του· ζητεί από τις Γενικές Διευθύνσεις Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών (ΓΔ CONNECT) και Προϋπολογισμού (ΓΔ BUDG) της Επιτροπής να συγκροτήσουν διοργανική ομάδα εργασίας με το Euranet Plus και την επιτροπή CULT, προκειμένου να εξευρεθούν οι κατάλληλες τεχνικές λύσεις για την εφαρμογή ενός πολυετούς επιχειρησιακού πλαισίου· υπογραμμίζει ότι τα εν λόγω μεταβατικά μέτρα θα επιτρέψουν στον οργανισμό να αποκτήσει τα εφόδια για μια ανταγωνιστική, πολυετή διεργασία, η οποία θα μπορούσε να ξεκινήσει το 2024· τονίζει ότι η προσέγγιση αυτή θα δημιουργήσει τη μέγιστη προστιθέμενη αξία από άποψη βιωσιμότητας, αποδοτικότητας και ορθής χρήσης των δημόσιων πόρων της ΕΕ, σε αντίθεση με βραχυπρόθεσμες διαδικασίες που όχι μόνο αναγκάζουν τους δικαιούχους να φυτοζωούν αλλά είναι επίσης πιο δαπανηρές σε επίπεδο διαχείρισης·

3.  ζητεί από την Επιτροπή να αναθεωρήσει επειγόντως την απόφασή της της 18ης Μαρτίου 2021, για να διασφαλίσει ότι τα 2,2 εκατομμύρια EUR που προβλέπονται στο σημείο 2 του παραρτήματος της απόφασης για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων στον τομέα της ραδιοφωνικής μετάδοσης για το έτος 2022, δεν θα διατεθούν μέσω ανοικτής πρόσκλησης αλλά θα δοθούν απευθείας στο Euranet Plus, με βάση το γεγονός ότι ο οργανισμός εξακολουθεί να πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 195 του δημοσιονομικού κανονισμού·

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) Επίσημος ιστότοπος του δικτύου Euranet Plus, «Our Network». (2) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).