(Proċedura leġiżlattiva ordinarja: l-ewwel qari)

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill (COM(2023)0649),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(2) u l-Artikolu 114 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, skont liema artikoli l-Kummissjoni ppreżentat il-proposta lill-Parlament (C9‑0384/2023),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 294(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tal-14 ta’ Frar 2024(1),

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 59 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur (A9-0060/2024),

1.  Jadotta l-pożizzjoni fl-ewwel qari li tidher hawn taħt;

2.  Jitlob lill-Kummissjoni terġa’ tirreferi l-kwistjoni lill-Parlament jekk tibdel il-proposta tagħha, temendaha b’mod sustanzjali jew ikollha l-ħsieb li temendaha b’mod sustanzjali;

3.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex tgħaddi l-pożizzjoni tal-Parlament lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

(1) Għadha mhix ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali.

(Test b’rilevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 114 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġiżlattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew,

Filwaqt li jaġixxu f’konformità mal-proċedura leġiżlattiva ordinarja,

Billi:

(1)  Id-Direttiva 2013/11/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(1) ġiet adottata sabiex jiġi żgurat li l-konsumaturi fl-Unjoni jkollhom aċċess għal proċeduri ta’ soluzzjoni alternattiva għat-tilwim (alternative dispute resolution, “ADR”) ta’ kwalità għolja biex isolvu t-tilwim kuntrattwali li jinqala’ mill-bejgħ ta’ oġġetti jew mill-provvista ta’ servizzi minn negozjanti stabbiliti fl-Unjoni lil konsumaturi residenti fl-Unjoni. Din tipprevedi d-disponibbiltà ta’ proċeduri tal-ADR għat-tipi kollha ta’ tilwim domestiku u transfruntier tal-konsumaturi fl-Unjoni, filwaqt li tiżgura li l-proċeduri tal-ADR jissodisfaw standards minimi ta’ kwalità. Din tirrikjedi li l-Istati Membri jimmonitorjaw il-prestazzjoni tal-entitajiet tal-ADR. Sabiex jiżdied l-għarfien tal-konsumaturi u jiġi promoss l-użu tal-ADR, din tipprevedi wkoll li jenħtieġ li n-negozjanti jkunu meħtieġa jinfurmaw lill-konsumaturi tagħhom dwar il-possibbiltà li jsolvu t-tilwim tagħhom barra mill-qorti permezz ta’ proċeduri tal-ADR.

(2)  Fl-2019, il-Kummissjoni adottat rapport dwar l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2013/11/UE u tar-Regolament (UE) Nru 524/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(2) li żvela li d-Direttiva 2013/11/UE wasslet għal żieda fil-kopertura tas-swieq tal-konsumaturi minn entitajiet tal-ADR ta’ kwalità madwar l-Unjoni. Madankollu, ir-rapport identifika wkoll li l-adozzjoni tal-proċeduri tal-ADR min-naħa tal-konsumaturi u tan-negozji kienet għadha lura f’xi setturi u Stati Membri. Raġuni waħda għal dan kienet il-livell baxx ta’ għarfien tan-negozjanti u l-konsumaturi dwar proċeduri bħal dawn fl-Istati Membri fejn kienu ġew introdotti biss reċentement. Raġuni oħra kienet in-nuqqas ta’ fiduċja tal-konsumaturi u tan-negozjanti f’entitajiet tal-ADR mhux regolati. Id-data pprovduta mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti fil-bidu tal-2022, kif ukoll l-evalwazzjoni tal-implimentazzjoni tad-Direttiva 2013/11/UE mwettqa fl-2023, jissuġġerixxu li l-adozzjoni baqgħet relattivament stabbli (minbarra żieda żgħira ta’ każijiet relatati mal-pandemija tal-COVID-19). Il-biċċa l-kbira tal-partijiet ikkonċernati kkonsultati fil-kuntest ta’ dik l-evalwazzjoni kkonfermaw li n-nuqqas ta’ għarfien u fehim tal-proċeduri tal-ADR mill-konsumaturi, l-involviment baxx min-negozjanti, il-lakuni fil-kopertura tal-ADR f’uħud mill-Istati Membri, l-ispejjeż għoljin u l-proċeduri nazzjonali kumplessi tal-ADR u d-differenzi fil-kompetenzi tal-entitajiet tal-ADR, huma fatturi frekwenti li jfixklu l-adozzjoni tal-proċeduri tal-ADR. Hemm ostakli addizzjonali fl-ADR transfruntiera bħal-lingwa, nuqqas ta’ għarfien tal-liġi applikabbli, kif ukoll diffikultajiet speċifiċi ta’ aċċess għall-konsumaturi vulnerabbli.

(2a)   Sabiex tilħaq il-potenzjal sħiħ tagħha u tagħti riżultati lill-konsumaturi, jenħtieġ li din id-Direttiva tirrikjedi li l-parteċipazzjoni tkun obbligatorja għat-trasportaturi tal-ajru li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 261/2004, sakemm din ma twaqqafx lill-partijiet milli jeżerċitaw id-dritt tagħhom ta’ aċċess għas-sistema ġudizzjarja. Dan huwa l-każ, peress li diversi studji enfasizzaw l-għadd kbir ta’ lmenti tal-konsumaturi fis-settur tat-trasport u t-turiżmu, speċjalment fil-qasam tad-drittijiet tal-passiġġieri tal-ajru. [Em. 1]

(2b)   Jenħtieġ li l-entitajiet tal-ADR jikkomunikaw lill-awtoritajiet kompetenti lista ta’ negozjanti li sistematikament u bla bżonn jirrifjutaw li jikkonformaw mar-riżultati tal-proċeduri tal-ADR. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li, fejn ma jikkonformawx mar-riżultat ta’ proċedura tal-ADR, in-negozjanti jkunu meħtieġa jipprovdu lill-partijiet l-oħra għall-proċedura tal-ADR bi spjegazzjoni bil-miktub. [Em. 2]

(3)  Peress li mill-inqas tnejn minn kull ħames tranżazzjonijiet online magħmula minn konsumaturi residenti fl-Unjoni huma ma’ negozjanti bbażati f’pajjiżi terzi, jenħtieġ li l-ambitu tad-Direttiva 2013/11/UE jiġi estiż biex jippermetti lil dawk in-negozjanti ta’ pajjiżi terzi li jixtiequ jipparteċipaw fi proċedura tal-ADR biex jagħmlu dan. Jenħtieġ li ebda impediment proċedurali ma jfixkel lill-konsumaturi residenti fl-Unjoni milli jsolvu tilwim kontra negozjanti, irrispettivament mill-istabbiliment tagħhom, jekk in-negozjanti jaċċettaw li jsegwu proċedura tal-ADR permezz ta’ entità tal-ADR stabbilita fi Stat Membru. F’konformità mal-liġi applikabbli tal-Unjoni, il-konsumatur għandu jkun jista’ jibda proċedura fl-Istat Membru fejn jirrisjedi. Jenħtieġ li ma jkunx possibbli li jiġu aċċessati l-proċeduri tal-ADR fi Stat Membru li fih la jkun residenti l-konsumatur u lanqas in-negozjant ma jkun stabbilit. [Em. 3]

(4)  Il-kumplessità tat-tilwim tal-konsumaturi evolviet b’mod sinifikanti mill-adozzjoni tad-Direttiva 2013/11/UE. Id-diġitalizzazzjoni tal-oġġetti u s-servizzi, l-importanza dejjem tikber tal-kummerċ elettroniku u tar-reklamar diġitali fil-formazzjoni ta’ kuntratti tal-konsumatur irriżultaw f’żieda fl-għadd ta’ konsumaturi li ġew esposti għal informazzjoni qarrieqa online u interfaċċi manipulattivi li jżommuhom milli jieħdu deċiżjonijiet infurmati dwar ix-xiri. Għalhekk, huwa meħtieġ li jiġi ċċarat li t-tilwim kuntrattwali li jirriżulta mill-bejgħ ta’ oġġetti jew servizzi jinkludi kontenut diġitali u servizzi diġitali, u li jiġi estiż l-ambitu tad-Direttiva 2013/11/UE, lil hinn minn tilwim bħal dan sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jfittxu wkoll rimedju għal prattiki li jagħmlu ħsara lilhom fi stadju prekuntrattwali, irrispettivament minn jekkdment li aktar tard ikunuxikunu marbuta b’kuntratt, jew fi stadju postkuntrattwali. [Em. 4]

(5)  Barra minn hekk, jenħtieġ li d-Direttiva 2013/11/UE tkopri wkoll id-drittijiet tal-konsumatur li jirriżultaw mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni li tirregola r-relazzjonijiet bejn il-konsumaturi u n-negozjanti meta ma jkun hemm l-ebda relazzjoni ta’ natura kuntrattwali, fir-rigward tad-dritt ta’ aċċess u ta’ ħlas għal prodotti u servizzi mingħajr ma ssirilhom diskriminazzjoni abbażi tan-nazzjonalità, tal-post tar-residenza jew tal-istabbiliment, kif previst fl-Artikoli 4 u 5 tar-Regolament (UE) 2018/302 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(3), jew għal kwalunkwe raġuni kif imsemmi fl-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea; id-dritt għall-ftuħ u l-bdil ta’ kontijiet bankarji kif previst fl-Artikoli 9, 10, 11, u 16 tad-Direttiva 2014/92/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(4) u li ma ssirx diskriminazzjoni kontrihom kif previst fl-Artikolu 15 ta’ dik id-Direttiva; id-dritt li wieħed jirċievi informazzjoni trasparenti dwar il-kundizzjonijiet ta’ roaming bl-imnut għal telefonati u messaġġi SMS kif previst fl-Artikoli 13, 14 u 15 tar-Regolament (UE) 2022/612 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(5), id-dritt għat-trasparenza tal-prezzijiet fin-nollijiet tal-ajru u r-rati kif previst fl-Artikolu 23 tar-Regolament (KE) Nru 1008/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(6). Għalhekk, jenħtieġ li jiġi previst li t-tilwim li jinqala’ fir-rigward ta’ tali kategoriji ta’ drittijiet tal-konsumatur ikun jista’ jiġi ttrattat fil-proċeduri tal-ADR. [Em. 5]

(5a)   L-Istati Membri jenħtieġ li jieħdu nota tar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni tas-17 ta’ Ottubru 2023 dwar ir-rekwiżiti tal-kwalità għall-proċeduri ta’ soluzzjoni għat-tilwim offruti mis-swieq online u mill-assoċjazzjonijiet kummerċjali tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiġi mħeġġa tikkomplementa din id-Direttiva b’Regolament dwar ir-rekwiżiti tal-kwalità għall-proċeduri għas-soluzzjoni tat-tilwim offruti mis-swieq online u mill-assoċjazzjonijiet kummerċjali tal-Unjoni. [Em. 6]

(6)  Jenħtieġ li l-Istati Membri jkollhom id-dritt li japplikaw proċeduri tal-ADR anki għal tilwim li jkun relatat ma’ drittijiet mhux kuntrattwali oħra li jirriżultaw mid-dritt tal-Unjoni, inklużi d-drittijiet li jirriżultaw mill-Artikoli 101 u 102 tat-TFUE jew id-drittijiet tal-utenti previsti fir-Regolament (UE) 2022/1925 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(7). Dan huwa mingħajr preġudizzju għall-infurzar pubbliku ta’ dawk ir-regoli.

(7)  Meta tinqala’ tilwima bejn fornitur ta’ pjattaforma online u riċevitur ta’ dak is-servizz b’rabta mal-attivitajiet ta’ dak il-fornitur fil-moderazzjoni ta’ kontenut illegali jew dannuż fuq il-pjattaforma tiegħu, l-Artikolu 21 tar-Regolament (UE) 2022/2065 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill(8) dwar is-soluzzjoni extraġudizzjarja ta’ tilwim japplika għal dik it-tilwima, f’konformità mal-Artikolu 2(4) ta’ dak ir-Regolament, peress li jistabbilixxi regoli aktar dettaljati fir-rigward ta’ tali tilwim.

(8)  Jenħtieġ li d-definizzjonijiet ta’ “tilwim domestiku” u “tilwim transfruntier” jiġu adattati kif xieraq biex jirriflettu l-estensjoni tal-ambitu tad-Direttiva 2013/11/UE.

(9)  Sabiex jiġi żgurat li l-proċeduri tal-ADR ikunu adattati sew għall-era diġitali fejn il-komunikazzjoni ssir online, inkluż f’kuntest transfruntier, huwa meħtieġ li jiġu żgurati proċessi rapidi u ġusti għall-konsumaturi kollha. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li l-entitajiet tal-ADR stabbiliti fit-territorji tagħhom ikollhom il-kompetenza li jipprovdu proċeduri ta’ soluzzjoni għat-tilwim bejn negozjanti stabbiliti barra mill-Unjoni u konsumaturi residenti fit-territorju tagħhom.

(10)  Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li l-ADR tippermetti lill-konsumatur jibda u jsegwi proċeduri tal-ADR anki offline jekk dan jintalab. Jenħtieġ li jiġi żgurat ukoll li meta jiġu pprovduti għodod diġitali, dawk ikunu jistgħu jintużaw mill-konsumaturi kollha, inklużi l-konsumaturi vulnerabbli jew dawk b’livelli differenti ta’ litteriżmu diġitali. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li, fuq talba, il-partijiet l-partijiet għat-tilwim, b’mod partikolari l-konsumaturi, dejjem ikollhom aċċess għal rieżami tal-proċeduri awtomatizzati minn persuna fiżika, li jenħtieġ li tkun indipendenti u imparzjali. [Em. 7]

(10a)   Sabiex tissaħħaħ il-fiduċja tal-konsumaturi u tan-negozjanti u tiżdied il-parteċipazzjoni tagħhom fil-proċeduri tal-ADR, huwa fundamentali li jiġi żgurat li l-funzjonament u l-ħidma tal-entitajiet tal-ADR ikunu ta’ kwalità tajba. F’dan is-sens, l-għarfien espert u l-għarfien tal-persunal tal-entità tal-ADR jenħtieġ li jiġu aġġornati fuq bażi regolari. Għalhekk, l-entitajiet tal-ADR jenħtieġ li jipprovdu lill-persuni fiżiċi inkarigati mill-proċeduri tal-ADR taħriġ regolari biex jiżguraw li l-għarfien tagħhom jiġi aġġornat kontinwament. [Em. 8]

(11)  Jenħtieġ li l-Istati Membri jippermettu wkoll lill-entitajiet tal-ADR b’għarfien suffiċjenti biex jiġbru flimkien każijiet simili kontra negozjant speċifiku, fejn il-persuni fiżiċi inkarigati mill-proċeduri tal-ADR ikollhom biżżejjed għarfien u kompetenza biex jittrattaw il-każ. Dan jgħin biex jagħmlu l-eżiti tal-ADR konsistenti għall-konsumaturi soġġetti għall-istess prattika illegali, u aktar kosteffiċjenti għall-entitajiet tal-ADR u għan-negozjanti. Jenħtieġ li l-konsumaturi jiġu infurmati kif xieraq u jenħtieġ li jingħataw ċ-ċans li jirrifjutaw li t-tilwim tagħhom jiġi raggruppat. [Em. 9]

(12)  Jenħtieġ ukoll li l-Istati Membri ma jippermettux l-introduzzjoni ta’ regoli sproporzjonati fir-rigward tar-raġunijiet li entità tal-ADR tista’ tinvoka biex tirrifjuta t-trattament ta’ tilwim, bħall-obbligu li tintuża s-sistema ta’ eskalazzjoni tal-kumpanija wara l-ewwel kuntatt negattiv mas-servizz tal-ipproċessar tal-ilmenti, jew l-obbligu li tingħata prova li parti speċifika mis-servizz ta’ wara l-bejgħ ta’ kumpanija ġiet ikkuntattjata.

(13)  Skont id-Direttiva 2013/11/UE, l-Istati Membri jistgħu jintroduċu leġiżlazzjoni nazzjonali biex jagħmlu l-parteċipazzjoni tan-negozjanti fl-ADR obbligatorja f’setturi li huma jqisu xierqa, flimkien mal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni speċifika għas-settur li tipprevedi l-parteċipazzjoni obbligatorja tan-negozjanti fl-ADR. Biex titħeġġeġ il-parteċipazzjoni tan-negozjanti fil-proċeduri tal-ADR u biex jiġu żgurati proċeduri tal-ADR xierqa u rapidi, in-negozjanti għandhom ikunu meħtieġa, speċjalment f’każijiet fejn il-parteċipazzjoni tagħhom ma tkunx obbligatorja, li jwieġbu fi żmien perjodu speċifiku li ma għandux jaqbeż il-15-il jum ta’ xogħol għall-mistoqsijiet li jsiru mill-entitajiet tal-ADR dwar jekk għandhomx l-intenzjoni li jipparteċipaw fil-proċedura proposta. Tista’ tingħata estensjoni għal din l-iskadenza għal tilwim kumpless jew bħala riżultat ta’ ċirkostanzi eċċezzjonali, bħal perjodu ta’ attività għolja jew kriżi esterna. [Em. 10]

(13a)   Sabiex jiġi żgurat li l-konsumaturi jkunu jistgħu jistennew indipendenza u imparzjalità sħiħa, kif previst f’din id-Direttiva, meta jittrattaw mat-tipi kollha ta’ entitajiet tal-ADR, inklużi l-entitajiet tal-ADR fejn il-persuni fiżiċi responsabbli għas-soluzzjoni tat-tilwim ikunu impjegati jew remunerati esklussivament min-negozjant individwali, li komunement jissejħu wkoll entitajiet tal-ADR “interni”, tali entitajiet tal-ADR jenħtieġ li jkollhom aċċess biss għal data strettament relatata mal-każ u pprovduta b’mod espliċitu min-negozjant jew mill-konsumatur. [Em. 11]

(14)   Biex jitnaqqsu r-rekwiżiti ta’ informazzjoni u rappurtar u biex jiġu ffrankati l-ispejjeż għall-entitajiet tal-ADR, l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali u n-negozjanti, jenħtieġ li jiġu ssimplifikati r-rekwiżiti ta’ rappurtar u informazzjoni u jenħtieġ li jitnaqqas l-ammont ta’ informazzjoni pprovduta mill-entitajiet tal-ADR lill-awtoritajiet kompetenti. [Em. 12]

(14a)   Jenħtieġ li l-proċeduri tal-ADR preferibbilment ikunu bla ħlas għall-konsumatur. Fil-każ li jiġu applikati l-ispejjeż, dawk l-ispejjeż jenħtieġ li ma jaqbżux tariffa nominali. Barra minn hekk, sabiex tiżdied l-aċċessibbiltà u l-attrattività tal-proċeduri tal-ADR għall-konsumaturi, dawk it-tariffi jenħtieġ li jkunu rimborżabbli. Huwa importanti li jiġi ċċarat li tali rimborż jenħtieġ li jsir mill-Istati Membri, f’konformità sħiħa mal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità, u mhux minn entitajiet oħra, bħal pereżempju l-parti l-oħra għall-proċedura tal-ADR. [Em. 13]

(14b)   F’ħafna Stati Membri, il-konsumaturi għadhom mhumiex infurmati biżżejjed dwar l-eżistenza u s-servizzi proposti mill-entitajiet tal-ADR. Sabiex jiżdied l-għarfien tal-konsumaturi dwar l-entitajiet tal-ADR u n-negozjanti li jipparteċipaw fil-proċeduri tal-ADR, in-negozjanti jenħtieġ li jipprovdu informazzjoni tal-ADR b’mod ċar, prominenti, li jinftiehem u li jkun faċilment aċċessibbli. Meta n-negozjant ikollu sit web, jenħtieġ li dan jippreżenta l-informazzjoni fuqu. Jenħtieġ li n-negozjanti jipprovdu wkoll tali informazzjoni fit-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali tagħhom u fuq il-fatturi maħruġa minnhom. Sabiex tiġi ffaċilitata l-komunikazzjoni, jenħtieġ li n-negozjanti jagħmlu disponibbli indirizz elettroniku li jippermetti lill-konsumaturi jikkuntattjawhom, inkluż għall-fini tal-proċeduri tal-ADR. [Em. 14]

(14c)   Kooperazzjoni rapida bejn l-atturi differenti involuti fl-infurzar tad-drittijiet tal-konsumatur hija kruċjali biex jiġu żgurati l-konsistenza u l-koerenza ġenerali tas-sistema tal-infurzar tal-konsumatur. F’każijiet fejn tkun inġiebet għall-attenzjoni tal-entitajiet tal-ADR prattika kummerċjali inġusta, jenħtieġ li dawk l-entitajiet jirrapportaw lill-awtoritajiet kompetenti nazzjonali tagħhom jew lill-organizzazzjoni tal-konsumaturi jekk ikollhom raġunijiet kredibbli biex jissuspettaw li tkun seħħet prattika u termini kummerċjali inġusti. [Em. 15]

(15)  Sabiex tingħata assistenza effettiva lill-konsumaturi u lin-negozjanti f’tilwim transfruntier, huwa meħtieġ li jiġi żgurat li l-Istati Membri jistabbilixxu punti ta’ kuntatt tal-ADR b’kompiti definiti b’mod ċar. Iċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi (European Consumer Centres, “ECCs”) jinsabu f’pożizzjoni tajba biex iwettqu tali kompiti, peress li huma speċjalizzati biex jassistu lill-konsumaturi fi kwistjonijiet dwar ix-xiri transfruntier tagħhom, iżda jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jagħżlu wkoll korpi oħra b’għarfien espert rilevanti. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkomunikaw dawk il-punti ta’ kuntatt tal-ADR maħtura jiġu kkomunikati lill-Kummissjoni u jiżguraw li jkollhom riżorsi baġitarji u umani adegwati. Jenħtieġ li l-konsumaturi jkunu intitolati li jwettqu proċedura tal-ADR transfruntiera f’lingwa uffiċjali tal-Istat Membru li fih ikunu residenti. [Em. 16]

(15a)   Sabiex tiġi żgurata ġustizzja proċedurali, jenħtieġ li l-konsumaturi involuti f’tilwim transfruntiera jinvolvu ruħhom mal-punt ta’ kuntatt tal-ADR iddeterminat mill-post ta’ residenza tal-konsumatur, u b’hekk tiġi skoraġġuta l-għażla selettiva ta’ punti ta’ kuntatt tal-ADR għal konvenjenza jew eżiti vantaġġużi. [Em. 17]

(15b)   F’tilwim transfruntiera, l-entitajiet tal-ADR jenħtieġ li jużaw il-liġi tal-Unjoni bħala punt ta’ referenza għas-soluzzjoni tat-tilwim. Madankollu, kemm fit-tilwim domestiku kif ukoll f’dak transfruntiera, jenħtieġ li l-entitajiet tal-ADR dejjem iqisu r-rimedji disponibbli fil-liġi tal-Unjoni u dik nazzjonali applikabbli. [Em. 18]

(16)  Minkejja l-fatt li l-proċeduri tal-ADR huma maħsuba biex ikunu sempliċi, il-konsumaturi jistgħu jiġu assistiti minn parti terza tal-għażla tagħhom matul il-proċeduri tal-ADR. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li tali assistenza tingħata in bona fide biex tippermetti proċedura ġusta u bi trasparenza sħiħa, b’mod partikolari fir-rigward tat-tariffi possibbli meħtieġa bi skambju għall-assistenza. Barra minn hekk, l-Istati Membri huma mħeġġa jestendu l-benefiċċju tas-sistemi tal-ADR tal-konsumaturi għall-mikrointrapriżi u għal dawk li jaħdmu għal rashom biex jiżguraw li dawn in-negozji jkollhom aċċess għal sistemi alternattivi ta’ soluzzjoni tat-tilwim irħas u ta’ kwalità biex isolvu t-tilwim kuntrattwali. [Em. 19]

(16a)   Mhux l-entitajiet tal-ADR kollha għandhom l-għarfien espert biex jittrattaw kwistjonijiet mhux kuntrattwali, b’mod partikolari prattiki u termini kummerċjali inġusti. Għalhekk, il-proċeduri tal-entitajiet tal-ADR f’dan il-qasam jenħtieġ li jkunu limitati għal prattiki kummerċjali żleali u termini b’kamp ta’ applikazzjoni personali, u għalhekk ikopru biss kwistjonijiet fejn ikun seħħ dannu jew telf, materjali jew immaterjali, għall-konsumatur direttament. Barra minn hekk, huma biss l-entitajiet tal-ADR li jistgħu juru l-għarfien espert meħtieġ fil-qasam rilevanti, li jkopri s-settur ekonomiku rilevanti fl-intier tiegħu, bħal ombudsman settorjali, li jenħtieġ li jingħataw is-setgħa li jwettqu tali proċeduri. L-entitajiet tal-ADR xi kultant jagħżlu li jiddevjaw minn dispożizzjonijiet legali stretti sabiex jibbażaw id-deċiżjonijiet tagħhom fuq il-prinċipji tal-ekwità. Dan jimplika li l-entitajiet tal-ADR jistgħu jagħżlu soluzzjonijiet li, skont il-ġudizzju tagħhom, jallinjaw ma’ sens ta’ dak li huwa moralment jew etikament korrett f’sitwazzjoni partikolari, filwaqt li jiddevjaw minn aderenza stretta mal-istatuti legali. Madankollu, l-użu tal-prinċipji tal-ġustizzja jenħtieġ li ma jkunx aċċettabbli fir-rigward ta’ prattiki kummerċjali żleali, li mhumiex soġġetti għal kompromessi jew eżiti ta’ medjazzjoni peress li jikkonċernaw l-ordni pubbliku u l-prinċipji fundamentali tal-protezzjoni tal-konsumatur. [Em. 20]

(16b)   Il-mezzi użati mill-organizzazzjonijiet tal-konsumatur u l-assoċjazzjonijiet tan-negozju biex jagħmlu l-lista tal-Kummissjoni tal-entitajiet tal-ADR disponibbli pubblikament jistgħu jinkludu xandiriet rilevanti dwar il-protezzjoni tal-konsumatur u d-drittijiet tal-konsumatur. [Em. 21]

(17)  Sabiex jiġi żgurat li l-konsumaturi jkunu jistgħu jsibu faċilment entità tal-ADR xierqa, speċjalment f’kuntest transfruntier, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżviluppa u żżomm għodda interattiva diġitali li tipprovdi informazzjoni dwar il-karatteristiċi ewlenin tal-entitajiet tal-ADR, informazzjoni prattika dwar kif wieħed jista’ jagħmel użu mill-proċeduri tal-ADR f’kuntest transfruntiera u l-links għall-paġni web tal-entitajiet tal-ADR, kif notifikati lilha, li tippermetti lill-konsumaturi jiġu diretti lil korp kompetenti biex isolvu t-tilwim tagħhom. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura l-koordinazzjoni bejn din l-għodda diġitali interattiva u għodod diġitali oħra tal-UE u nazzjonali, fejn xieraq. [Em. 22]

(18)  Għaldaqstant, jenħtieġ li d-Direttiva 2013/11/UE tkun emendata skont dan.

(19)  Peress li r-Regolament (UE) Nru 524/2013 għandu jitħassar permezz ta’ att separat, jenħtieġ ukoll li jiġu emendati d-Direttivi (UE) 2015/2302(9), (UE) 2019/2161(10) u (UE) 2020/1828(11) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, bħala konsegwenza ta’ dak it-tħassir,

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

Artikolu 1

Emendi għad-Direttiva 2013/11/UE

Id-Direttiva 2013/11/UE hija emendata kif ġej:

-1.   L-Artikolu 1 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“Artikolu 1

Suġġett

Il-fini ta’ din id-Direttiva huwa li, permezz tal-ksib ta’ livell għoli ta’ protezzjoni għall-konsumatur, tikkontribwixxi għall-funzjonament tajjeb tas-suq intern billi tiżgura li l-konsumaturi jkunu jistgħu, fuq bażi volontarja, jippreżentaw ilmenti kontra negozjanti lil entitajiet li joffru proċeduri indipendenti, imparzjali, trasparenti, effettivi, rapidi u ġusti, ta’ soluzzjoni alternattiva għat-tilwim.

Il-parteċipazzjoni tat-trasportaturi tal-ajru li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 261/2004 fil-proċeduri tal-ADR jenħtieġ li tkun obbligatorja, mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-partijiet li jaċċessaw is-sistema ġudizzjarja.

Din id-Direttiva hija mingħajr preġudizzju għal-leġizlazzjoni nazzjonali li tagħmel il-parteċipazzjoni f’tali miżuri mandatorja f’setturi ekonomiċi minbarra dawk imsemmija fit-tieni subparagrafu, bil-kondizzjoni li tali leġizlazzjoni ma tostakolax lill-partijiet milli jeżerċitaw id-dritt tagħhom ta’ aċċess għas-sistema ġudizzjarja.”. [Em. 23]

1.  Fl-Artikolu 2, il-paragrafu 1 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

L-Istati Membri jistgħu japplikaw il-proċeduri tal-ADR stabbiliti f’din id-Direttiva, anki għal kategoriji ta’ tilwim għajr dawk elenkati fl-ewwel subparagrafu, il-punt (b).”.

2.  Fl-Artikolu 4(1), il-punti (e) u (f) huma sostitwiti b’dan li ġej:"

2a.   Fl-Artikolu 4, jiddaħħal il-punt li ġej:"

“(a) prattika kummerċjali inġusta” tfisser kwalunkwe prattika kummerċjali qarrieqa skont it-tifsira tal-Anness I tad-Direttiva 2005/29/KE.”. [Em. 33]

3.  L-Artikolu 5 huwa emendat kif ġej:

(a)  il-paragrafu 1 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“1. L-Istati Membri għandhom jiffaċilitaw l-aċċess mill-konsumaturi għall-proċeduri tal-ADR u għandhom jiżguraw li t-tilwim kopert minn din id-Direttiva u li jinvolvi negozjant stabbilit fit-territorji rispettivi tagħhom, jew negozjant mhux stabbilit fit-territorju ta’ kwalunkwe Stat Membru iżda li joffri prodotti jew servizzi, inkluż kontenut diġitali u servizzi diġitali, lill-konsumaturi residenti fit-territorji rispettivi tagħhom, jista’ jiġi ppreżentat lil entità tal-ADR li tikkonforma mar-rekwiżiti stabbiliti f’din id-Direttiva. L-Istati Membri jistgħu jiffaċilitaw l-aċċess għall-proċeduri tal-ADR għal dawk li jaħdmu għal rashom jew għall-mikrointrapriżi.”; [Em. 34]

(b)  fil-paragrafu 2, il-punti minn (a) sa (d) huma sostitwiti b’dan li ġej:"

(c)  fil-paragrafu 4, il-punt (a) huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“(a) il-konsumatur ma ppruvax jikkuntattja lin-negozjant ikkonċernat sabiex jiddiskuti l-ilment u jfittex, bħala l-ewwel pass, li jsolvi l-kwistjoni direttament man-negozjant, mingħajr ma jiddaħlu regoli sproporzjonati dwar il-format ta’ tali kuntatt;”

(d)  jiżdied il-paragrafu 8 li ġej:"

“8. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li n-negozjanti stabbiliti fit-territorji tagħhom li jiġu kkuntattjati minn entità tal-ADR minn pajjiżhommill-Istat Membru tagħhom jew minn Stat Membru ieħor, jinfurmaw lil dik l-entità tal-ADR jekk jaċċettawx jew le li jipparteċipaw fil-proċedura proposta u jwieġbu fi żmien raġonevoli li ma għandux jaqbeż lil-20-il15-il jum tax-xogħol. Madankollu, estensjoni għal din l-iskadenza sa massimu ta’ 20 jum ta’ xogħol. tista’ tingħata fil-każ ta’ tilwim kumpless jew bħala riżultat ta’ ċirkostanzi eċċezzjonali, bħal perjodu ta’ attività għolja jew kriżi esterna.”. [Em. 39]

3a.   l-Artikolu 6 huwa emendat kif ġej:

(a)   il-paragrafu 1, il-punt (a) huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“(a) għandhom l-għarfien u l-ħiliet meħtieġa fil-qasam tas-soluzzjoni alternattiva jew ġudizzjarja għat-tilwim mal-konsumaturi, kif ukoll komprensjoni ġenerali tal-liġi,inkluż, meta jiġu ttrattati każijiet transfruntiera, id-dritt internazzjonali privat;””

(b)   fil-paragrafu 3 jiddaħħal il-punt li ġej:"

“(a) fejn tilwima tiġi ttrattata minn entità tal-ADR u l-persuni fiżiċi responsabbli għas-soluzzjoni tat-tilwim ikunu impjegati jew remunerati esklussivament min-negozjant individwali, l-entità tal-ADR għandu jkollha aċċess biss għal data strettament relatata mal-każ u speċifikament ipprovduta min-negozjant jew mill-konsumatur;”

(c)   il-paragrafu 6 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“1. Għall-finijiet tal-punt (a) tal-paragrafu 1, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-entitajiet tal-ADR jipprovdu taħriġ regolari għall-persuni fiżiċi responsabbli għall-ADR, b’mod partikolari fil-qasam tal-liġi tal-konsumatur u leġiżlazzjoni settorjali rilevanti oħra. L-awtoritajiet kompetenti għandhom jissorveljaw l-iskemi ta’ taħriġ stabbiliti mill-entitajiet tal-ADR, abbażi tal-informazzjoni mwassla lilhom f’konformità mal-punt (g) tal-Artikolu 19(3).” [Em. 40]

4.  L-Artikolu 7, il-paragrafu 2 huwa emendat kif ġej:

(a)  fil-frażi introduttorja, l-ewwel sentenza hija sostitwita b’dan li ġej:"

“L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-entitajiet tal-ADR jagħmlu disponibbli, jekk jintalbu dan, b'mod pubbliku fuq is-siti web tagħhom, fuq mezz li jservi għal żmien twil u bi kwalunkwe mezz ieħor li huma jqisu adatt, rapporti tal-attivitajiet biennali.”

(b)   il-punt (h) jitħassar. [Em. 41]

4a.   l-Artikolu 8 huwa emendat kif ġej:

(a)   il-punt (c) huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“(c) il-proċedura tal-ADR tkun bla ħlas jew disponibbli bi ħlas nominali għall-konsumaturi u, fil-każ li tiġi imposta tariffa nominali għall-konsumaturi, dik it-tariffa tista’ titħallas lura mill-awtoritajiet nazzjonali meta t-tilwim jiġi solvut;”;

(b)   jiddaħħal il-punt li ġej:"

“(a) fuq talba tal-konsumatur, il-partijiet ikollhom aċċess għall-proċedura bil-possibbiltà li jagħmlu laqgħa fiżika;”. [Em. 42]

4b.   Jiddaħħal l-Artikolu li ġej:"

“Artikolu 11a

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, fejn ma jikkonformawx mar-riżultat ta’ proċedura tal-ADR, irrispettivament minn jekk ir-riżultat ta’ dik il-proċedura huwiex vinkolanti, in-negozjanti huma meħtieġa jipprovdu lill-partijiet l-oħra għall-proċedura tal-ADR bi spjegazzjoni bil-miktub.”. [Em. 43]

5.  Fl-Artikolu 13, il-paragrafu 3 jitħassar.2 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

2a.   In-negozjanti għandhom jagħmlu disponibbli indirizz elettroniku li jippermetti lill-konsumaturi jikkuntattjawhom, inkluż għall-iskop uniku tal-proċeduri tal-ADR.”. [Em. 44]

6.  l-Artikolu 14 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“Artikolu 14

Assistenza għall-konsumaturi

1.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, fir-rigward ta’ tilwim transfruntier, il-konsumaturi u n-negozjanti jkunu jistgħu jiksbu assistenza biex jaċċessaw l-entità jew l-entitajiet tal-ADR li huma kompetenti biex jipproċessaw it-tilwim transfruntier tagħhom.

1a.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-konsumaturi jkunu jistgħu jwettqu proċeduri tal-ADR transfruntiera f’lingwa uffiċjali tal-Istat Membru li fih ikunu residenti. [Em. 45]

2.  Kull Stat Membru għandu jaħtar punt ta’ kuntatt tal-ADR inkarigat mill-kompitu msemmi fil-paragrafu 1. Kull Stat Membru għandu jikkomunika l-isem u d-dettalji ta’ kuntatt tal-punt ta’ kuntatt tal-ADR tiegħu lill-Kummissjoni. L-Istati Membri għandhom jagħtu r-responsabbiltà għat-tħaddim tal-punti ta’ kuntatt tal-ADR liċ-ċentru tagħhom li jappartjeni għan-Netwerk taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi, jew, jekk dan ma jkunx possibbli, lill-organizzazzjonijiet tal-konsumatur jew lil kwalunkwe korp ieħor li jiġġestixxi l-protezzjoni tal-konsumatur u jiżguraw li jkollhom riżorsi baġitarji u umani adegwati. [Em. 46]

2a.   Il-konsumaturi u n-negozjanti involuti f’tilwim transfruntiera għandhom jużaw il-punt ta’ kuntatt tal-ADR assenjat abbażi tal-post ta’ residenza tal-konsumatur u l-entità tal-ADR tal-Istat Membru li fih ikun residenti. [Em. 47]

3.  Il-punti ta’ kuntatt tal-ADR għandhom jiffaċilitaw il-komunikazzjoni bejn il-partijiet u l-entità tal-ADR kompetenti, li tista’ tinkludi, b’mod partikulari:

4.  L-Istati Membri jistgħu jagħtu lill-punti ta’ kuntatt tal-ADR id-dritt li jipprovdu l-assistenza msemmija f’dan l-Artikolu lill-konsumaturi u lin-negozjanti meta jaċċessaw entitajiet tal-ADR anki fir-rigward ta’ tilwim domestiku.

5.  L-Istati Membri għandhom jiżguraw li kull attur li jassisti lill-konsumaturi f’tilwim transfruntier jew domestiku, jaġixxi in bona fide biex jippermetti lill-partijiet fit-tilwima jilħqu soluzzjoni amikevoli u jipprovdi l-informazzjoni rilevanti lill-konsumaturi bi trasparenza sħiħa, inkluża informazzjoni dwar ir-regoli proċedurali u kull tariffa applikabbli.”.

6a.   Fl-Artikolu 15, il-paragrafu 2 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“2. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi u l-assoċjazzjonijiet tan-negozji rilevanti jagħmlu pubblikament disponibbli fis-siti elettroniċi u fil-fuljetti tagħhom u bi kwalunkwe mezz ieħor li huma jqisu adatt, il-lista tal-entitajiet tal-ADR imsemmija fl-Artikolu 20(4).”. [Em. 50]

6b.   Fl-Artikolu 17, il-paragrafu 2 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“2. B’mod partikolari, din il-kooperazzjoni għandha tinkludi l-iskambju reċiproku ta’ informazzjoni dwar il-prattiki f’setturi speċifiċi tan-negozju li dwarhom il-konsumaturi jkunu ressqu lmenti b’mod ripetut. Hija għandha wkoll, fejn xieraq, tinkludi obbligu għall-entitajiet tal-ADR li jidderieġu lill-konsumaturi lejn l-awtoritajiet nazzjonali msemmija fil-paragrafu 1 kull meta jirrapportaw prattiki kummerċjali inġusti. Barra minn hekk, għandha tinkludi wkoll, fejn xieraq, obbligu fuq l-entitajiet tal-ADR biex jirrapportaw prattiki kummerċjali inġusti u termini u kundizzjonijiet lil dawk l-awtoritajiet nazzjonali kull meta jsiru jafu bihom. Għandha tinkludi wkoll il-provvista ta’ valutazzjoni u informazzjoni teknika minn dawn l-awtoritajiet nazzjonali lill-entitajiet tal-ADR fejn tali valutazzjoni jew informazzjoni tkun meħtieġa għall-ġestjoni ta’ tilwim individwali u tkun diġà disponibbli.”. [Em. 51]

6c.   Fl-Artikolu 17, jiżdied il-paragrafu 5 li ġej:"

“5. Meta l-konsumatur jiġbed l-attenzjoni tal-entità tal-ADR għal prattika kummerċjali żleali, il-prinċipju tal-kunfidenzjalità ma għandux japplika. Jekk ikun hemm raġunijiet kredibbli biex wieħed jissuspetta li tali prattika tkun seħħet, l-entità tal-ADR għandha tinforma lill-awtorità nazzjonali kompetenti b’dan, u, jekk ikun xieraq, għandha żżommha infurmata dwar l-eżitu tat-tilwima.”. [Em. 52]

6d.   Fl-Artikolu 18, il-paragrafu 1 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“1. Kull Stat Membru għandu jaħtar awtorità kompetenti li għandha twettaq il-funzjonijiet speċifikati fl-Artikoli 19 u 20. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet kompetenti tagħhom ikollhom ir-riżorsi meħtieġa, inklużi biżżejjed riżorsi baġitarji u riżorsi oħra, bħal għadd suffiċjenti ta’ persunal kompetenti, għarfien espert, proċeduri u arranġamenti oħra għat-twettiq xieraq ta’ dmirijiethom. Il-persuni fiżiċi li jaħdmu għall-awtoritajiet kompetenti għandhom ikunu imparzjali u indipendenti mill-entitajiet tal-ADR li huma jissorveljaw. Kull Stat Membru jista’ jaħtar aktar minn awtorità kompetenti waħda. Jekk Stat Membru jagħmel dan, huwa għandu jiddetermina liema mill-awtoritajiet kompetenti maħtura għandha tkun il-punt uniku ta’ kuntatt għall-Kummissjoni. Kull Stat Membru għandu jikkomunika lill-Kummissjoni l-awtorità kompetenti jew, fejn adatt, l-awtoritajiet kompetenti, inkluż il-punt uniku ta’ kuntatt li huwa jkun ħatar.”. [Em. 53]

6e.   L-Artikolu 19, paragrafu 3, il-punt (d), huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“(d) ir-rata ta’ konformità, jekk tkun magħrufa, mal-eżiti tal-proċeduri tal-ADR u n-negozjanti li sistematikament u bla bżonn jirrifjutaw li jikkonformaw mar-riżultati tal-proċeduri tal-ADR;”. [Em. 54]

7.   Fl-Artikolu 19(3), il-punti (f), (g) u (h) huma mħassra. [Em. 55]

8.  Fl-Artikolu 20, jiżdied il-paragrafu liL-Artikolu 20 huwa emendat kif ġej:

(a)   fil-paragrafu 2, jiddaħħal is-subparagrafu li ġej wara t-tieni subparagrafu:"

“L-Awtoritajiet Kompetenti għandhom iwettqu kontrolli regolari dwar il-funzjonament u l-attivitajiet tal-entitajiet tal-ADR biex jimmonitorjaw il-konformità mar-rekwiżiti ta’ din id-Direttiva.”;

(b)   jiżdied il-paragrafu li ġej:"

“8. Il-Kummissjoni għandha tiżviluppa u żżomm għodda diġitali interattiva faċli għall-utent li tipprovdi informazzjoni ġenerali dwar ir-rimedju għall-konsumatur, informazzjoni prattika dwar kif il-konsumaturi jistgħu jagħmlu użu mill-proċeduri tal-ADR f’kuntest transfruntiera u links għall-paġni web tal-entitajiet tal-ADR notifikati lilha f’konformità mal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu, li tidderieġi lill-konsumaturi lejn korp kompetenti biex isolvi t-tilwim tagħhom.

Meta jkunu jeżistu għodod diġitali simili fil-livell nazzjonali, dawn għandhom jipprovdu link għall-għodda diġitali tal-Kummissjoni, biex jinfurmaw lill-konsumaturi bi kwistjoni transfruntiera.”. [Em. 56]

8a.   L-Artikolu 21 huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“Artikolu 21

Pieni

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu regoli dwar il-pieni applikabbli għall-ksur ta’ dispożizzjonijiet nazzjonali adottati skont din id-Direttiva, b’mod partikolari l-Artikolu 5(8) u l-Artikolu 13 u għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li jiġu implimentati. Il-pieni previsti għandhom ikunu effettivi, proporzjonati u dissważivi.” [Em. 57]

9.  Fl-Artikolu 24, jiżdied il-paragrafu 4 li ġej:"

“4. Sa [daħħal id-data] l-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni l-ismijiet u d-dettalji ta’ kuntatt tal-punti ta’ kuntatt tal-ADR maħtura f’konformità mal-Artikolu 14(2).”.

Artikolu 2

Emenda għad-Direttiva (UE) 2015/2302

Fl-Artikolu 7(2) tad-Direttiva (UE) 2015/2302, il-punt (g) huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“(g) informazzjoni dwar proċeduri interni disponibbli għall-ipproċessar tal-ilmenti u dwar mekkaniżmi ta’ soluzzjoni alternattiva għat-tilwim (“ADR”) skont id-Direttiva 2013/11/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u, fejn applikabbli, dwar l-entità tal-ADR li huwa kopert minnha n-negozjant;”.

Artikolu 3

Emenda għad-Direttiva (UE) 2019/2161

Fl-Artikolu 5 tad-Direttiva (UE) 2019/2161, il-punt (b) huwa sostitwit b’dan li ġej:"

“(b) jissottomettu lment liċ-ċentru kompetenti tan-Netwerk taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi, skont il-partijiet involuti.”.

Artikolu 4

Emenda għad-Direttiva (UE) 2020/1828

Fl-Anness I tad-Direttiva (UE) 2020/1828, il-punt (44) jitħassar.

Artikolu 5

Traspożizzjoni

1.  Sa [jj/xahar/sena - sena (1) wara d-dħul fis-seħħ], l-Istati Membri għandhom jadottaw u jippubblikaw il-miżuri meħtieġa biex jikkonformaw mal-Artikolu 1 ta’ din id-Direttiva. Huma għandhom minnufih jgħarrfu lill-Kummissjoni f’dak ir-rigward.

Huma għandhom japplikaw dawk il-miżuri minn [data].

2.  Sa [jj/xahar/sena - sena (1) wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament xx/…. [il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 524/2013 dwar is-soluzzjoni online għal tilwim għall-konsumaturi]], l-Istati Membri għandhom jadottaw u jippubblikaw il-miżuri meħtieġa biex jikkonformaw mal-Artikoli 2, 3 u 4 ta’ din id-Direttiva. Huma għandhom minnufih jgħarrfu lill-Kummissjoni f’dak ir-rigward.

Huma għandhom japplikaw dawk il-miżuri minn [daħħal id-data].

3.  Meta l-Istati Membri jadottaw il-miżuri msemmija fil-paragrafi 1 u 2, dawn il-miżuri għandu jkollhom referenza għal din id-Direttiva jew issir tali referenza meta jiġu ppubblikati uffiċjalment. Il-metodi kif issir dik ir-referenza għandhom jiġu stabbiliti mill-Istati Membri.

4.  L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tal-miżuri ewlenin tal-liġi nazzjonali li huma jadottaw fil-qasam kopert minn din id-Direttiva.

Artikolu 6

Dħul fis-seħħ

Din id-Direttiva għandha tidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Artikolu 7

Destinatarji

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmul fi …,

Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill

Il-President Il-President

(1) Id-Direttiva 2013/11/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta' Mejju 2013 dwar is-soluzzjoni alternattiva għat-tilwim, għat-tilwim tal-konsumaturi u li temenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004 u d-Direttiva 2009/22/KE (ĠU L 165, 18.6.2013, p. 63). (2) Ir-Regolament (UE) Nru 524/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta' Mejju 2013 dwar is-soluzzjoni online għal tilwim mal-konsumaturi u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004 u d-Direttiva 2009/22/KE (ĠU L 165, 18.6.2013, p. 1). (3) Ir-Regolament (UE) 2018/302 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ Frar 2018 dwar l-indirizzar tal-imblukkar ġeografiku mhux ġustifikat u forom oħrajn ta’ diskriminazzjoni abbażi tan-nazzjonalità, tal-post tar-residenza jew tal-post tal-istabbiliment tal-klijenti fi ħdan is-suq intern u li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 2006/2004 u (UE) 2017/2394 u d-Direttiva 2009/22/KE (ĠU L 60I, 2.3.2018, p. 1). (4) Id-Direttiva 2014/92/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Lulju 2014 dwar il-komparabbiltà tat-tariffi relatati mal-kontijiet tal-ħlas, il-bdil tal-kontijiet tal-ħlas u l-aċċess għal kontijiet tal-ħlas b’karatteristika bażika (ĠU L 257, 28.8.2014, p. 214). (5) Ir-Regolament (UE) 2022/612 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ April 2022 dwar roaming fuq networks pubbliċi tal-komunikazzjoni mobbli fi ħdan l-Unjoni (ĠU L 115, 13.4.2022, p. 1). (6) Ir-Regolament (KE) Nru 1008/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta' Settembru 2008 dwar regoli komuni għall-operat ta' servizzi tal-ajru fil-Komunità (ĠU L 293, 31.10.2008, p. 3). (7) Ir-Regolament (UE) 2022/1925 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Settembru 2022 dwar swieq kontestabbli u ġusti fis-settur diġitali u li jemenda d-Direttivi (UE) 2019/1937 u (UE) 2020/1828 (l-Att dwar is-Swieq Diġitali) (ĠU L 265, 12.10.2022, p. 1). (8) Ir-Regolament (UE) 2022/2065 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Ottubru 2022 dwar Suq Uniku għas-Servizzi Diġitali u li jemenda d-Direttiva 2000/31/KE (ĠU L 277, 27.10.2022, p. 1) (9) Id-Direttiva (UE) 2015/2302 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Novembru 2015 dwar pakketti tal-ivvjaġġar u arranġamenti tal-ivvjaġġar marbuta, li temenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004 u d-Direttiva 2011/83/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 90/314/KEE (ĠU L 326, 11.12.2015, p. 1). (10) Id-Direttiva (UE) 2019/2161 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Novembru 2019 li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 93/13/KEE u d-Direttivi 98/6/KE, 2005/29/KE u 2011/83/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-infurzar aħjar u mmodernizzar tar-regoli tal-Unjoni dwar il-protezzjoni tal-konsumatur (ĠU L 328, 18.12.2019, p. 7). (11) Ir-Regolament (UE) 2023/988 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-10 ta’ Mejju 2023 dwar is-sikurezza ġenerali tal-prodotti, li jemenda r-Regolament (UE) Nru 1025/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u d-Direttiva (UE) 2020/1828 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, u li jħassar id-Direttiva 2001/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u d-Direttiva tal-Kunsill 87/357/KEE (ĠU L 135, 23.5.2023, p. 1).