Il-kompetenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea
Din l-iskeda informattiva tiddeskrivi liema huma l-kompetenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QĠUE), li tikkonsisti f’żewġ qrati, li huma l-Qorti tal-Ġustizzja proprja u l-Qorti Ġenerali, u toffri mezzi differenti ta’ rimedju, kif stabbilit fl-Artikolu 19 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), l-Artikoli 251-281 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), l-Artikolu 136 tal-Euratom, u l-Protokoll Nru 3 anness mat-Trattati dwar l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea.
Il-Qorti tal-Ġustizzja
A. Proċedimenti diretti kontra l-Istati Membri jew istituzzjoni, korp, uffiċċju jew aġenzija tal-Unjoni Ewropea.
Il-Qorti tiddeċiedi dwar il-proċedimenti kontra l-istati jew l-istituzzjonijiet li ma jkunux wettqu l-obbligi tagħhom skont id-dritt tal-UE.
1. Proċedimenti kontra Stat Membru li jonqos milli jwettaq obbligu
Dawn ir-rikorsi jitressqu:
- Jew mill-Kummissjoni, wara proċedura għal deċiżjoni preliminari (l-Artikolu 258 tat-TFUE): opportunità għall-Istat biex iressaq l-osservazzjonijiet u l-opinjoni motivata tiegħu (1.3.8);
- Jew minn Stat Membru kontra Stat Membru ieħor wara li jkun ressaq il-kwistjoni quddiem il-Kummissjoni (l-Artikolu 259 tat-TFUE).
Ir-rwol tal-Qorti:
- tikkonferma li l-Istat naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu u f’dak il-każ l-Istat huwa mistenni jieħu l-miżuri meħtieġa biex iwaqqaf il-ksur immedjatament.
- Jekk, wara li jitressaq rikors ieħor mill-Kummissjoni, il-Qorti ssib li l-Istat Membru kkonċernat ma kkonformax mas-sentenza tagħha, tista’ timponi fuqu penali finanzjarja (somma f’daqqa fissa u/jew ħlas ta’ penali perjodiku) bl-ammont jiġi determinat mill-Qorti abbażi tal-proposta tal-Kummissjoni (l-Artikolu 260 tat-TFUE).
2. Proċedimenti għal annullament jew għal nuqqas ta’ teħid ta’ azzjoni kontra l-istituzzjonijiet tal-UE
Suġġett: każijiet fejn l-applikant jitlob l-annullament ta’ miżura li allegatament tmur kontra d-dritt tal-UE (annullament: l-Artikolu 263 tat-TFUE) jew, f’każijiet ta’ ksur tad-dritt tal-UE, fejn istituzzjoni, korp, uffiċċju jew aġenzija naqsu milli jaġixxu (l-Artikolu 265 tat-TFUE).
Rinviju: jistgħu jitressqu rikorsi mill-Istati Membri, l-istituzzjonijiet innifishom jew minn kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika jekk ir-rikorsi jkunu relatati ma’ miżura (b’mod partikolari regolament, direttiva jew deċiżjoni) adottata minn istituzzjoni, korp, uffiċċju jew aġenzija tal-UE u jkunu indirizzati lilhom.
Ir-rwol tal-Qorti: il-Qorti tiddikjara l-att null jew li kien hemm nuqqas ta’ teħid ta’ azzjoni, u f’dak il-każ l-istituzzjoni kkonċernata tieħu l-miżuri meħtieġa sabiex tikkonforma mas-sentenza tal-Qorti (l-Artikolu 266 tat-TFUE).
3. Proċedimenti diretti oħra
Peress li l-Qorti Ġenerali għandha ġuriżdizzjoni fir-rikorsi kollha tal-ewwel istanza msemmija fl-Artikoli 263, 265, 268, 270 u 272 tat-TFUE, huma biss ir-rikorsi kontra deċiżjonijiet tal-Kummissjoni li jimponu penali fuq ditti (l-Artikolu 261 tat-TFUE) li għandhom jitressqu quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, kif ukoll dawk previsti fl-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja (kif emendat l-aħħar bir-Regolament (UE, Euratom) 2019/629 tas-17 ta’ April 2019). L-Artikolu 51 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja jipprevedi li, b’deroga mir-regola stabbilita fl-Artikolu 256(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, il-ġurisdizzjoni għandha tkun riżervata għall-Qorti tal-Ġustizzja fir-rikorsi msemmija fl-Artikoli 263 u 265 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea meta jitressqu minn Stat Membru kontra:
- Azzjonijiet jew in-nuqqas li tittieħed azzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill, jew minn dawk l-istituzzjonijiet li jaġixxu b’mod konġunt, ħlief għal:
- Xi azzjoni jew nuqqas ta’ azzjoni tal-Kummissjoni skont l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 331 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.
Il-ġuriżdizzjoni hija wkoll riżervata għall-Qorti tal-Ġustizzja fir-rikorsi msemmija fl-istess Artikoli meta dawn jitressqu minn xi istituzzjoni tal-Unjoni kontra xi azzjoni jew nuqqas ta’ teħid ta’ azzjoni mill-Parlament Ewropew, mill-Kunsill, minn dawk iż-żewġ istituzzjonijiet f’azzjoni konġunta, jew mill-Kummissjoni, jew jitressqu minn istituzzjoni tal-Unjoni kontra azzjoni jew nuqqas ta’ azzjoni mill-Bank Ċentrali Ewropew.
B. Proċedimenti indiretti: kwistjoni ta’ validità mressqa quddiem qorti jew tribunal nazzjonali (l-Artikolu 267 tat-TFUE - deċiżjonijiet preliminari)
Normalment il-qrati nazzjonali huma responsabbli għall-applikazzjoni tad-dritt tal-UE meta kawża tkun teżiġi dan. Madankollu, meta titqajjem kwistjoni ta’ interpretazzjoni tal-liġi quddiem qorti jew tribunal nazzjonali, il-qorti jew it-tribunal jistgħu jitolbu lill-Qorti tal-Ġustizzja tagħti deċiżjoni preliminari. Jekk din tkun qorti tal-aħħar istanza, huwa obbligatorju li l-kwistjoni titressaq quddiem il-Qorti. Il-qorti nazzjonali tippreżenta l-kwistjoni/kwistjonijiet dwar l-interpretazzjoni jew il-validità ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-UE, ġeneralment fil-forma ta’ deċiżjoni ġudizzjarja, skont ir-regoli proċedurali nazzjonali. Madankollu, fis-sentenza tagħha tal-11 ta’ Diċembru 2018 fil-Kawża C-493/17 (Weiss), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li “għandha tirrifjuta li tiddeċiedi domanda preliminari magħmula minn qorti nazzjonali meta jidher b’mod manifest li l-interpretazzjoni jew l-evalwazzjoni tal-validità ta’ regola tal-Unjoni mitluba ma għandha l-ebda relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tat-tilwima fil-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha”. Ir-Reġistru jinnotifika t-talba lill-partijiet fil-proċedimenti nazzjonali u anki lill-Istati Membri u l-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea. Huma għandhom xahrejn li fihom għandhom jippreżentaw kwalunkwe osservazzjoni bil-miktub lill-Qorti tal-Ġustizzja.
C. Il-kompetenza fit-tieni istanza
Il-Qorti għandha l-kompetenza li tirrieżamina appelli li jkunu limitati għal punti legali fid-deċiżjonijiet u d-digrieti tal-Qorti Ġenerali. L-appelli m’għandhomx effett sospensiv.
Jekk l-appell huwa kkunsidrat ammissibbli u fondat tajjeb, il-Qorti tal-Ġustizzja twarrab id-deċiżjoni tal-Qorti Ġenerali u tiddeċiedi l-każ hi stess, jew inkella għandha tirreferi l-każ lura lill-Qorti Ġenerali, li hija marbuta bid-deċiżjoni.
Il-kisbiet
Il-Qorti tal-Ġustizzja wriet li hi fattur importanti ħafna - li xi wħud jgħidu wkoll li hi forza ewlenija - fl-integrazzjoni Ewropea.
A. B’mod ġenerali
Is-sentenza tagħha tal-5 ta’ Frar 1963 fil-Kawża 26-62 (Van Gend & Loos) stabbiliet il-prinċipju tal-applikazzjoni diretta tad-dritt Komunitarju fil-qrati tal-Istati Membri. Bl-istess mod, is-sentenza tagħha tal-15 ta’ Lulju 1964 fil-Kawża 6-64 (Costa vs E.N.E.L.) kienet fundamentali biex id-dritt Komunitarju jiġi definit bħala ordinament indipendenti li jipprevali fuq id-dispożizzjonijiet legali nazzjonali. Il-Qorti tal-Ġustizzja dejjem invokat l-awtorità finali sabiex tiddetermina r-relazzjoni bejn id-dritt tal-Unjoni u d-dritt nazzjonali. Fil-kawżi determinanti Van Gend & Loos u Costa vs E.N.E.L., il-Qorti żviluppat id-duttrini fundamentali tas-supremazija tad-dritt tal-Unjoni. Skont dawn id-duttrini, id-dritt tal-UE għandu supremazija assoluta fuq il-liġi domestika, u din is-supremazija għandha titqies mill-qrati domestiċi fid-deċiżjonijiet tagħhom. Fis-sentenza tagħha tas-17 ta’ Diċembru 1970 fil-Kawża 11-70 (Internationale Handelsgesellschaft) il-Qorti ddeċidiet li d-dritt tal-Unjoni igawdi minn supremazija anki fir-rigward tad-drittijiet fundamentali ggarantiti fil-kostituzzjonijiet nazzjonali. Fil-punt 3 tal-motivi tagħha għal deċiżjoni f’din il-kawża, il-Qorti ddikjarat: “Il-validità ta’ miżura tal-Komunità jew l-effett tagħha fit-territorju ta’ Stat Membru ma jistgħux jiġu affettwati b’allegazzjonijiet li din tmur kontra d-drittijiet fundamentali kif ifformulati fil-kostituzzjoni ta’ dak l-Istat Membru jew il-prinċipji ta’ struttura kostituzzjonali nazzjonali.” Il-Qorti kkonfermat dawn id-duttrini f’kawżi sussegwenti (ara l-Kawża 106/77, Simmenthal (1978), il-Kawża 149/79, il-Kummissjoni vs il-Belġju(1980), il-Kawżi C-46/93 & C-48/93, Brasserie du Pêcheur u Factortame II (1996), il-Kawża C-473/93, il-Kummissjoni vs il-Lussemburgu, (1996), il-Kawża C-213/07, Michaniki (2008)). F’din il-ġurisprudenza, il-Qorti żviluppat strumenti dottrinali biex tagħti lill-qrati tal-Istati Membri ċertu ammont ta’ diskrezzjoni u biex tieħu l-interessi tagħhom bis-serjetà. Barra minn hekk, il-Qorti xi drabi taġġusta b’mod impliċitu l-ġurisprudenza tagħha stess sabiex tqis it-tħassib tal-qrati tal-Istati Membri. Fattur importanti huwa li l-Qorti żviluppat ġurisprudenza fil-qasam tad-drittijiet fundamentali taħt pressjoni mill-qrati tal-Istati Membri: wara t-twaqqif tal-Komunitajiet Ewropej, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet inizjalment irreżistiet l-introduzzjoni tad-drittijiet fundamentali fl-ordinament ġuridiku tal-KE (il-Kawża 36/59, Ruhrkohlen-Verkaufsgesellschaft (1960)). Madankollu, meta l-qrati kostituzzjonali tal-Istati Membri rreżistew, il-Qorti tal-Ġustizzja biddlet ir-rotta. Filwaqt li antiċipat is-sentenzi tal-Qorti Kostituzzjonali Federali Ġermaniża u tal-Qorti Kostituzzjonali Taljana, il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet li d-drittijiet fundamentali “jiffurmaw parti integrali mill-prinċipji ġenerali tal-liġi” fil-kawża Internationale Handelsgesellschaft.
B. Fi kwistjonijiet speċifiċi
- Il-ħarsien tad-drittijiet tal-bniedem jinkludu s-sentenza tal-14 ta’ Mejju 1974 fil-Kawża 4-73 (Nold Kohlen- und Baustoffgroßhandlung vs il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej), fejn il-Qorti ddikjarat li d-drittijiet fundamentali tal-bniedem huma parti integrali mill-prinċipji ġenerali tad-dritt li hija tħares (4.1.1).
- Il-moviment liberu tal-merkanzija: is-sentenza tal-20 ta’ Frar 1979 fil-Kawża 120/78 (Cassis de Dijon), li fiha l-Qorti ddeċidiet li kwalunkwe prodott li jiġi mmanifatturat u kkumerċjalizzat b’mod legali fi Stat Membru, fil-prinċipju jrid jiġi permess fis-suq ta’ kwalunkwe Stat Membru ieħor.
- Il-moviment liberu tal-persuni: is-sentenza tal-15 ta’ Diċembru 1995 fil-Kawża C-415/93 (Bosman) iddikjarat li l-isport professjonali huwa attività ekonomika li l-eżerċizzju tagħha ma jistax jiġi mfixkel minn regoli ta’ federazzjonijiet tal-futbol li jirregolaw it-trasferiment ta’ plejers jew li jillimitaw l-għadd ta’ ċittadini ta’ Stati Membri oħra.
- Il-ġuriżdizzjoni esterna tal-Komunità: is-sentenza tal-31 ta’ Marzu 1971 fil-Kawża 22-70 (il-Kummissjoni vs il-Kunsill), li rrikonoxxiet id-dritt tal-Komunità li tikkonkludi ftehimiet internazzjonali fi sferi fejn il-Komunità adottat kwalunkwe regola komuni.
- Fis-sentenza tagħha tad-19 ta’ Novembru 1991 fil-Kawżi C-6/90 u C-9/90 (Francovich u Oħrajn), il-Qorti żviluppat kunċett fundamentali ieħor: ir-responsabbiltà ta’ Stat Membru lejn individwi għal danni kkawżati lilhom minn ksur minn dak l-Istat Membru minħabba nuqqas min-naħa tiegħu li jittrasponi d-direttivi fid-dritt nazzjonali jew li jagħmel dan fi żmien xieraq.
- Diversi sentenzi jittrattaw is-sigurtà soċjali (il-Kawża 43-75, Defrenne (1976), dwar paga ugwali għall-irġiel u n-nisa) u s-saħħa u s-sikurezza tal-ħaddiema (il-Kawża C-173/99, BECTU (2001)).
Fir-rigward tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, fis-sentenza tagħha tas-16 ta’ Ġunju 2015 (Kawża C-62/14, Gauweiler u Oħrajn), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li skont il-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-prinċipju ta’ proporzjonalità jirrikjedi li l-atti tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni għandhom ikunu xierqa sabiex jintlaħqu l-għanijiet leġittimi mfittxija mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni u ma għandhomx imorru lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħqu dawk l-għanijiet. Għaldaqstant, l-istituzzjonijiet u l-korpi tal-UE jeħtiġilhom jevalwaw l-interessi varji inkwistjoni b’tali mod li ma jħallux żvantaġġi jkunu ċarament sproporzjonati minn mal-objettivi li qed jiġu segwiti.Wieħed mill-merti kbar tal-Qorti kien id-dikjarazzjoni tagħha rigward il-prinċipju li t-Trattati ma jridux jiġu interpretati b’mod riġidu iżda jridu jitqiesu fid-dawl tal-istat ta’ integrazzjoni u tal-objettivi tat-Trattati nnifishom. Dan il-prinċipju ppermetta li leġiżlazzjoni tiġi adottata f’oqsma fejn ma hemm l-ebda dispożizzjoni speċifika tat-Trattat, bħall-ġlieda kontra t-tniġġis: fis-sentenza tagħha tat-13 ta’ Settembru 2005 fil-Kawża C-176/03 (il-Kummissjoni vs il-Kunsill), il-Qorti awtorizzat lill-Unjoni Ewropea sabiex tieħu miżuri relatati mad-dritt kriminali fejn “meħtieġ” sabiex jintlaħaq l-objettiv segwit fir-rigward tal-protezzjoni ambjentali.
In-Network Ġudizzjarju tal-Unjoni Ewropea (JNEU) ġie stabbilit fuq l-inizjattiva tal-President tal-QĠUE u l-Presidenti tal-qrati kostituzzjonali u supremi tal-Istati Membri fl-2017, fl-okkażjoni tas-60 anniversarju mill-iffirmar tat-Trattati ta’ Ruma.
Huwa mfassal biex jippromwovi l-iskambju ta’ informazzjoni dwar ġurisprudenza bejn il-qrati nazzjonali parteċipanti u l-QĠUE. F’sit b’aċċess limitat, il-qrati nazzjonali parteċipanti u l-QĠUE jippubblikaw informazzjoni dwar il-ġurisprudenza tagħhom fir-rigward tad-dritt tal-UE, dwar kwistjonijiet li l-qrati nazzjonali kienu rreferew lill-QĠUE għal deċiżjoni preliminari, u dwar noti u studji.
Il-pjattaforma kollaborattiva tal-JNEU disponibbli fil-lingwi kollha tal-UE tiġbor flimkien il-ħidma mwettqa mill-imħallfin tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE u l-imħallfin nazzjonali matul l-attivitajiet ġudizzjarji tagħhom. L-imħallfin għandhom aċċess għal għodda li tippermettilhom jagħmlu l-ġurisprudenza u r-riċerka u xogħol ta’ analiżi tagħhom disponibbli għall-kontropartijiet tagħhom, bil-ħsieb li jaqsmu l-għarfien u jtejbu l-effiċjenza.
Hija għandha aktar minn 2,000 utent fil-qrati kostituzzjonali u supremi tal-Istati Membri.
Il-Qorti Ġenerali (1.3.9)
A. Il-kompetenza tal-Qorti Ġenerali (l-Artikolu 256 tat-TFUE)
Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea tikkonsisti f’żewġ qrati, il-Qorti tal-Ġustizzja proprja u l-Qorti Ġenerali. Peress li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġuriżdizzjoni esklużiva fuq ir-rikorsi bejn l-istituzzjonijiet u dawk imressqa minn Stat Membru kontra l-Parlament Ewropew u/jew kontra l-Kunsill, il-Qorti Ġenerali għandha ġuriżdizzjoni, fil-prima istanza, fir-rikorsi l-oħra kollha ta’ dan it-tip, partikolarment f’rikorsi mressqa minn individwi u dawk imressqa minn Stat Membru kontra l-Kummissjoni.
It-TFUE jipprevedi li l-Qorti Ġenerali jkollha l-ġuriżdizzjoni biex tisma’ fil-prima istanza rikorsi kif imsemmija fl-Artikoli 263, 265, 268, 270 u 272 tat-TFUE, partikolarment fl-oqsma li ġejjin, ħlief jekk ir-rikorsi jkunu mressqa mill-Istati Membri, mill-istituzzjonijiet tal-UE jew mill-Bank Ċentrali Ewropew, li f’dak il-każ jaqgħu taħt il-kompetenza esklużiva tal-Qorti tal-Ġustizzja (l-Artikolu 51 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE):
- Rikorsi għal annullament ta’ atti tal-istituzzjonijiet, korpi, uffiċċji jew aġenziji tal-UE jew għal nuqqas ta’ azzjoni kontra l-istituzzjonijiet minn individwi jew persuni ġuridiċi (l-Artikoli 263 u 265 tat-TFUE);
- Rikorsi mressqa minn Stati Membri kontra l-Kummissjoni;
- Talbiet għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE f’oqsma speċifiċi (l-Artikolu 50b tal-Istatut)
- Rikorsi għall-kumpens ta’ danni kkawżati mill-istituzzjonijiet jew korpi, uffiċċji jew aġenziji tal-UE jew il-persunal tagħhom (l-Artikolu 268 tat-TFUE);
- Tilwim li jikkonċerna kuntratti konklużi minn jew f’isem l-Unjoni li espliċitament jagħtu ġuriżdizzjoni lill-Qorti Ġenerali (l-Artikolu 272 tat-TFUE);
- Rikorsi relatati ma’ proprjetà intellettwali mressqa kontra l-Uffiċċju tal-Proprjetà Intellettwali tal-Unjoni Ewropea (EUIPO) u kontra l-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti;
- Tilwim bejn l-Unjoni u l-impjegati tagħha, inkluż it-tilwim bejn l-istituzzjonijiet kollha u l-korpi, l-uffiċċji jew l-aġenziji kollha, minn naħa, u l-impjegati tagħhom, min-naħa l-oħra.
L-Istatut jista’ jestendi l-ġuriżdizzjoni tal-Qorti Ġenerali għal oqsma oħra.
B’mod ġenerali, is-sentenzi mogħtija mill-Qorti Ġenerali fil-prima istanza jistgħu jkunu soġġetti għad-dritt ta’ appell quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, iżda dan hu limitat għal punti legali.
B. Deċiżjonijiet preliminari
Il-Qorti Ġenerali għandha l-ġuriżdizzjoni li tagħti deċiżjonijiet preliminari (l-Artikolu 267 tat-TFUE) fl-oqsma stabbiliti mill-Istatut (l-Artikolu 256(3) tat-TFUE). F’April 2024, ġew introdotti dispożizzjonijiet fl-Istatut (l-Artikolu 50b) f’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha issa, f’kawżi speċifiċi, ġuriżdizzjoni anke sabiex tagħti deċiżjonijiet preliminari. It-trasferiment lill-Qorti Ġenerali ta’ parti mill-ġuriżdizzjoni li tagħti deċiżjonijiet preliminari għandu jippermetti lill-Qorti tal-Ġustizzja tiddedika iktar ħin u riżorsi għall-eżami tat-talbiet għal deċiżjoni preliminari l-iktar importanti.
C. Il-kompetenza tal-appelli
Deċiżjonijiet mogħtija mill-Qorti Ġenerali, limitati għal punti legali, jistgħu, sa xahrejn wara, ikunu soġġetti għal appell quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja.
It-Tribunal għas-Servizz Pubbliku tal-Unjoni Ewropea
Fl-1 ta’ Settembru 2016, it-tilwim bejn l-Unjoni u l-membri tal-persunal tagħha kienu ttrasferiti lill-Qorti Ġenerali (1.3.9), li kien ifisser ix-xoljiment tat-Tribunal għas-Servizz Pubbliku tal-Unjoni Ewropea, li nħoloq fl-2004. Regolament (UE, Euratom) 2016/1192 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ Lulju 2016 dwar it-trasferiment lill-Qorti Ġenerali tal-Unjoni Ewropea tal-ġuriżdizzjoni fl-ewwel istanza f’tilwimiet bejn l-Unjoni Ewropea u l-membri tal-persunal tagħha ħassar id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2004/752/KE, Euratom, li tistabbilixxi t-Tribunal għas-Servizz Pubbliku tal-Unjoni Ewropea. Il-kawżi pendenti quddiem it-Tribunal għas-Servizz Pubbliku ġew ittrasferiti quddiem il-Qorti Ġenerali, li tkompli tittratta dawk il-kawżi hekk kif ikunu f’dik id-data, u jibqgħu applikabbli l-passi proċedurali li kienu ttieħdu mit-Tribunal għas-Servizz Pubbliku f’dawn il-kawżi.
Ġie introdott reġim tranżizzjonali fir-rigward tal-appelli li jkunu qegħdin jiġu eżaminati meta ġiet ittrasferita l-ġuriżdizzjoni fl-1 ta’ Settembru 2016, jew li ġew ippreżentati wara din id-data, mid-deċiżjonijiet tat-Tribunal għas-Servizz Pubbliku. Il-Qorti Ġenerali jibqa’ jkollha il-ġuriżdizzjoni sabiex tisma’ u tiddetermina appelli bħal dawn. Barra minn hekk, l-Artikoli 9 sa 12 tal-Anness I tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja jridu jibqgħu applikabbli għall-proċedimenti inkwistjoni.
Ir-rwol tal-Parlament Ewropew
Skont l-Artikolu 257 tat-TFUE, il-Parlament u l-Kunsill, li jaġixxu skont il-proċedura leġiżlattiva ordinarja, jistgħu jistabbilixxu qrati speċjalizzati annessi mal-Qorti Ġenerali sabiex jisimgħu u jiddeterminaw fil-prima istanza ċerti kategoriji ta’ rikorsi jew proċedimenti mressqa f’oqsma speċifiċi. Il-Parlament u l-Kunsill huma meħtieġa jaġixxu permezz ta’ regolamenti jew fuq proposta tal-Kummissjoni wara konsultazzjoni mal-Qorti tal-Ġustizzja, jew fuq talba tal-Qorti tal-Ġustizzja wara konsultazzjoni mal-Kummissjoni.
Skont l-Artikolu 281 tat-TFUE, l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea jiġi stabbilit fi Protokoll Nru 3 separat, u l-Parlament Ewropew u l-Kunsill, li jaġixxu skont il-proċedura leġiżlattiva ordinarja, jistgħu jemendaw dan l-Istatut. Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill reċentement irrevedewtalba mill-Qorti għall-emenda tal-Protokoll Nru 3.
Il-Parlament huwa wieħed mill-istituzzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 263 tat-TFUE li jistgħu jressqu rikorsi (bħala parti) quddiem il-Qorti.
F’konformità mal-Artikolu 218(11) tat-TFUE, il-Parlament jista’ jitlob opinjoni mill-Qorti tal-Ġustizzja dwar jekk ftehim internazzjonali previst huwiex kompatibbli mat-Trattati. Meta l-opinjoni tal-Qorti tkun kuntrarja, il-ftehim maħsub ma jistax jidħol fis-seħħ sakemm ma jiġix emendat jew it-Trattati ma jiġux riveduti.
Alexandru-George Moș / Udo Bux / Mariusz Maciejewski