Ποιοι είναι οι ευρωβουλευτές σε σημαντικές θέσεις και πώς εκλέγονται; 

Στην πρώτη σύνοδο της Ολομέλειας μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγουν νέο Πρόεδρο, 14 νέους Αντιπροέδρους και 5 Κοσμήτορες.

Όλα τα αιρετά αξιώματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ο Πρόεδρος, οι Αντιπρόεδροι, οι Κοσμήτορες, οι πρόεδροι και αντιπρόεδροι των επιτροπών και των αντιπροσωπειών) ανανεώνονται ανά δυόμισι έτη, δηλαδή μία φορά στην αρχή και μία φορά στα μέσα της πενταετούς κοινοβουλευτικής περιόδου. Οι τωρινοί κάτοχοι των αξιωμάτων αυτών μπορούν να παραμείνουν στις θέσεις τους για δεύτερη θητεία.

Κατά την εκλογή του Προέδρου, των Αντιπροέδρων και των Κοσμητόρων, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η διασφάλιση μιας συνολικά δίκαιης εκπροσώπησης των κρατών μελών και των πολιτικών απόψεων.

Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Ο Πρόεδρος ασκεί εποπτεία στις δραστηριότητες του Κοινοβουλίου, προεδρεύει στις συνόδους της Ολομέλειας και υπογράφει την έγκριση του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ. Ο Πρόεδρος εκπροσωπεί το Κοινοβούλιο στον υπόλοιπο κόσμο και στις σχέσεις του με τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ.

Η Roberta Metsola είναι η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Διαδικασία εκλογής

Η πρώτη πράξη κάθε νέου Σώματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι να εκλέξει τον Πρόεδρό του. Οι υποψήφιοι για την προεδρία μπορούν να προταθούν είτε από πολιτική ομάδα είτε από τουλάχιστον 36 βουλευτές. Η εκλογή πραγματοποιείται με μυστική ψηφοφορία. Για να εκλεγεί ένας υποψήφιος στη θέση του Προέδρου, θα πρέπει να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των έγκυρων ψήφων, δηλαδή 50% συν μία ψήφο.

Αν δεν εκλεγεί κανείς στην πρώτη ψηφοφορία, οι ίδιοι ή άλλοι υποψήφιοι μπορούν να προταθούν για δεύτερο γύρο ψηφοφορίας υπό τις ίδιες συνθήκες. Αυτό μπορεί να επαναληφθεί και σε τρίτο γύρο, και πάλι με τους ίδιους κανόνες.

Αν δεν έχει εκλεγεί κανένας υποψήφιος ύστερα από τρεις ψηφοφορίες, οι δύο υποψήφιοι οι οποίοι έλαβαν τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στην τρίτη ψηφοφορία συνεχίζουν σε τέταρτη ψηφοφορία, στην οποία εκλέγεται όποιος λάβει τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων (σε περίπτωση ισοψηφίας θεωρείται εκλεγείς ο πρεσβύτερος από τους υποψηφίους).

Αντιπρόεδροι και Κοσμήτορες

Οι Αντιπρόεδροι μπορούν να αναπληρώσουν τον Πρόεδρο στην εκτέλεση των καθηκόντων του, όταν αυτό είναι αναγκαίο, συμπεριλαμβανομένης της προεδρίας των συνεδριάσεων της Ολομέλειας Οι Αντιπρόεδροι είναι, επίσης, μέλη του Προεδρείου, του οργάνου που είναι αρμόδιο για όλα τα διοικητικά και οργανωτικά θέματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και για τα θέματα προσωπικού. Οι Κοσμήτορες ασχολούνται με διοικητικά θέματα που επηρεάζουν άμεσα τους βουλευτές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει 14 Αντιπροέδρους και 5 Κοσμήτορες.

Διαδικασία εκλογής

Οι υποψήφιοι για τις θέσεις Αντιπροέδρων και Κοσμητόρων μπορούν να προταθούν είτε από πολιτική ομάδα είτε από τουλάχιστον 36 βουλευτές. Η εκλογή των Αντιπροέδρων γίνεται με ενιαία μυστική ψηφοφορία για όλους τους υποψήφιους. Η σειρά με την οποία εκλέγονται οι υποψήφιοι καθορίζει τη σειρά προτεραιότητας αυτών.

Ποιοι είναι οι πρόεδροι των πολιτικών ομάδων και πώς εκλέγονται;

Σήμερα υπάρχουν 8 πολιτικές ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κάθε πολιτική ομάδα εκλέγει τον δικό της πρόεδρο ή συμπροέδρους. Οι πρόεδροι των ομάδων και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απαρτίζουν τη Διάσκεψη των Προέδρων.

Η Διάσκεψη των Προέδρων διοργανώνει τις εργασίες και τον προγραμματισμό του νομοθετικού έργου του Κοινοβουλίου, αποφασίζει για τις αρμοδιότητες και τη σύνθεση των επιτροπών και των αντιπροσωπειών και είναι υπεύθυνη για τις σχέσεις με τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα εθνικά κοινοβούλια και τις χώρες εκτός της ΕΕ.

Ποιοι είναι οι πρόεδροι των επιτροπών και πώς εκλέγονται;

Κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων για τη συγκρότησή τους σε σώμα (και στα μέσα της κοινοβουλευτικής περιόδου, όταν εκλέγονται νέοι αξιωματούχοι), οι επιτροπές του Κοινοβουλίου εκλέγουν τους προέδρους και τους αντιπροέδρους τους. Οι πρόεδροι και αντιπρόεδροι των επιτροπών μπορούν να επανεκλεγούν για δεύτερη θητεία στις εκλογές που λαμβάνουν χώρα στα μέσα της κοινοβουλευτικής περιόδου.

Κάθε επιτροπή εκλέγει το προεδρείο της, αποτελούμενο από πρόεδρο και αντιπροέδρους, με χωριστές ψηφοφορίες. Ο αριθμός των αντιπροέδρων που θα εκλεγούν καθορίζεται από ολόκληρο το Σώμα, μετά από πρόταση της Διάσκεψης των Προέδρων.

Οι μόνιμες διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου (για τις σχέσεις με κοινοβούλια τρίτων χωρών) εκλέγουν τους προέδρους και αντιπροέδρους τους με την ίδια διαδικασία, όπως αυτή που ακολουθείται για τις επιτροπές.

Ποιοι είναι οι συντονιστές των επιτροπών και πώς εκλέγονται;

Οι πολιτικές ομάδες εκλέγουν «συντονιστές» για τις κοινοβουλευτικές επιτροπές. Οι συντονιστές είναι οι πολιτικοί επικεφαλής κάθε ομάδας στην επιτροπή. Συντονίζουν τις απόψεις της ομάδας τους επί των θεμάτων με τα οποία ασχολείται η επιτροπή και, μαζί με τον πρόεδρο και τους αντιπροέδρους, οργανώνουν τις εργασίες της επιτροπής.