Denis Mukwege – 2014, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό

Γεννήθηκε στο Bukavu το 1955, σπούδασε ιατρική και ίδρυσε τη γυναικολογική υπηρεσία στο νοσοκομείο του Lemera, στο ανατολικό τμήμα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, που καταστράφηκε όταν ξέσπασε ο πόλεμος το 1996. Ο Mukwege διέφυγε στο Bukavu, όπου έστησε νοσοκομείο σε σκηνές, χτίζοντας στη συνέχεια νέα πτέρυγα μαιευτικής και χειρουργείο, όμως όλα αυτά καταστράφηκαν το 1998 κατά τον δεύτερο πόλεμο στο Κονγκό. Απτόητος, ο Mukwege έχτισε ξανά το νοσοκομείο του στο Panzi, εργαζόμενος πολλές ώρες και εκπαιδεύοντας προσωπικό για την περίθαλψη γυναικών που είχαν πέσει θύματα κακοποίησης από τους μαχητές, οι οποίοι «είχαν ανακηρύξει τις γυναίκες κοινό τους εχθρό». Έχει περιθάλψει δεκάδες χιλιάδες γυναίκες από το 1999, όταν άνοιξε και πάλι το νοσοκομείο και περίθαλψε το πρώτο θύμα βιασμού, το οποίο έφερε πληγές από σφαίρες στα γεννητικά όργανα και τους μηρούς. Μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων, δεκάδες γυναίκες παρουσιάστηκαν στο νοσοκομείο έχοντας πέσει θύματα βιασμού και βασανιστηρίων.

Ο Mukwege είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ειδικός στον τομέα της αποκατάστασης παθολογικών και ψυχοκοινωνικών βλαβών που προκαλούνται από σεξουαλική βία. Το νοσοκομείο που διευθύνει στο Panzi παρέχει ψυχολογική και σωματική περίθαλψη και στηρίζει τις γυναίκες προκειμένου να αναπτύξουν νέες δεξιότητες για να βιοποριστούν, αφού πολλές από αυτές είναι πλέον απόβλητες στις ίδιες τις κοινότητές τους. Στα κορίτσια επίσης παρέχεται στήριξη για να επιστρέψουν στο σχολείο, καθώς και νομική αρωγή σε όσες επιθυμούν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.

Ο Mukwege έγινε ο σημερινός ακούραστος υπερασπιστής των θυματοποιημένων γυναικών από τότε που αναγνώρισε στο χειρουργικό του τραπέζι μια νέα γυναίκα στης οποίας τη γέννηση ήταν παρών στο νοσοκομείο του Panzi. Για τον Mukwege αυτή ήταν η καθοριστική στιγμή που τον ώθησε να πάει ένα βήμα πέρα από την περίθαλψη και να ξεκινήσει να δίνει ομιλίες, τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό, για να δοθεί ένα τέρμα στην τυφλή βία που μαίνεται για τα φυσικά πλούτη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Θύμα αυτής της βίας έπεσε και ο ίδιος το 2012 όταν ένοπλοι εισέβαλαν στο σπίτι του και απείλησαν να σκοτώσουν τις κόρες του. Ο σωματοφύλακας και φίλος του σκοτώθηκε αλλά ο ίδιος απέδρασε και κατάφερε να διαφύγει με την οικογένειά του στη Σουηδία και, στη συνέχεια, στο Βέλγιο. Στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ξαναγύρισε το 2013, όταν μια ομάδα γυναικών που ζούσαν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα συγκέντρωσαν χρήματα για να του αγοράσουν το εισιτήριο της επιστροφής του.

Τώρα ο Mukwege ζει στο νοσοκομείο του Panzi παρά τις συνεχιζόμενες απειλές κατά της ζωής του. Έχει επίσης δημιουργήσει το ίδρυμα Δρ. Denis Mukwege, το οποίο παρέχει στήριξη σε θύματα σεξουαλικής βίας από ολόκληρο τον κόσμο. Συμμετείχε ενεργά στη νομοθετική διαδικασία του Κοινοβουλίου που οδήγησε στον κανονισμό της ΕΕ του 2017 για τα ορυκτά που προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες, στόχος του οποίου είναι να αποτραπούν οι εξαγωγές ορυκτών και μετάλλων που αποτελούν προϊόντα πολέμου στην Ευρώπη.

Από το 2008 έως σήμερα, ο Mukwege έχει λάβει δεκάδες βραβεία σε αναγνώριση του έργου του, όπως το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών (2008), το Βραβείο Ειρήνης της Σεούλ (2016) και το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (2018). Του έχουν επίσης απονεμηθεί τιμητικοί τίτλοι από τα Πανεπιστήμια του Εδιμβούργου και του Χάρβαρντ. Ένα ντοκιμαντέρ από το 2015 με τίτλο «The man who mends women - the wrath of Hippocrates» (Ο άνδρας που γιατρεύει γυναίκες - η οργή του Ιπποκράτη) εξιστορεί τη ζωή και το έργο του. Με την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η ταινία αυτή υποτιτλίστηκε σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Τον Μάρτιο του 2020, ο Δρ Mukwege διορίστηκε συντονιστής των προσπαθειών της Περιφερειακής Υγειονομικής Επιτροπής του Νότιου Kivu για την αντιμετώπιση της πανδημίας της COVID-19.