Denis Mukwege - 2014, Poblacht Dhaonlathach an Chongó

Chaith an dochtúir Denis Mukwege, ar as an gCongó dó, a dhúthracht le hathshlánú na mílte agus na mílte duine a éigníodh agus a ndearnadh ionsaí gnéis brúidiúil orthu agus cuidíonn sé le go leor daoine eile atá i mbaol a n-ionsaithe.

Rugadh in Bukavu in 1955 é, rinne sé staidéar ar an leigheas agus bhunaigh sé an tseirbhís gínéiceolaíochta in ospidéal Lemera in oirthear Phoblacht Dhaonlathach an Chongó, a scriosadh nuair a bhris cogadh amach in 1996. Theith Mukwege ar ais go Bukavu, áit ar bhunaigh sé ospidéal i bpubaill agus inar thóg sé barda máithreachais agus obrádlann, ach scriosadh iad sin go léir i nDara Cogadh an Chongó in 1998. Níor choisc sin Mukwege ar a ospidéal a atógáil in Panzi, inar chaith sé uaireanta fada ag obair agus ag cur oiliúint ar an bhfoireann chun cóir leighis a chur ar mhná ar ar imir na comhraiceoirí ansmacht a 'dhearbhaigh gurbh iad na mná a namhaid coiteann'. Tá cóir leighis curtha ar na mílte ban aige ó athosclaíodh an t-ospidéal in 1999 agus ghlac sé leis an gcéad íospartach éignithe a raibh créachtaí piléar ina baill ghiniúna agus ina leasracha aici. Laistigh de roinnt seachtainí, chuaigh na scórtha ban go dtí an t-ospidéal agus scéalta éignithe agus céasta á n-insint acu.

Tá clú idirnáisiúnta ar Mukwege mar shaineolaí maidir le biseach a chur ar dhaoine a ndearnadh damáiste paiteolaíoch agus síceasóisialta dóibh mar thoradh ar fhoréigean gnéasach. Tugann an t-ospidéal a riarann sé in Panzi cúram síceolaíoch agus fisiciúil agus cabhraítear le mná freisin scileanna nua a fhorbairt chun a mbeatha a shaothrú, ó rud é gur tugadh droim láimhe do go leor díobh ina bpobail féin. Tugtar tacaíocht freisin do chailíní chun filleadh ar an scoil agus tá cúnamh dlíthiúil ar fáil dóibh siúd a lorgaíonn sásamh dlí.

Tá Mukwege i mbun feachtais ar son na mban íospartha gan stad ná cónaí ó d'aithin sé bean óg ar a bhord obrádlainne ar chabhraigh sé lena tabhairt ar an saol in ospidéal Panzi. Mheas Mukwege gur pointe cinniúnach a bhí anseo a mhúscail chun gnímh é toisc gur mhó a bhí i gceist leis ná cúrsaí leighis amháin agus thosaigh sé ag labhairt amach sa bhaile agus thar lear chun deireadh a chur leis an bhforéigean arb iad acmhainní nádúrtha an Chongó is siocair leis. Tharla sé go raibh sé féin ina íospartach in 2012 nuair a d'ionraigh fir armtha a theach agus aghaidh an ghunna á díriú ar a iníonacha acu. Maraíodh a gharda cosanta agus a chara, ach d'éalaigh sé agus theith lena mhuintir go dtí an tSualainn agus ina dhiaidh sin go dtí an Bheilg. D'fhill sé ar Phoblacht Dhaonlathach an Chongó in 2013 nuair a tháinig grúpa ban, a mhaireann ar níos lú ná dollar sa ló, le chéile chun a thicéad abhaile a cheannach dó.

Tá cónaí anois ar Mukwege ag an ospidéal in Panzi d'ainneoin bagairtí leanúnacha ar a shaol. Bhunaigh sé freisin Fondúireacht Dr. Denis Mukwege, a thugann tacaíocht do líonra domhanda de dhaoine a d'fhulaing foréigean gnéasúil. Bhí dlúthpháirt aige i bpróiseas reachtach na Parlaiminte, próiseas ar as a d'eascair rialachán 2017 ó AE maidir le mianraí coinbhleachta, a bhfuil mar aidhm aige cosc a chur le mianraí agus miotal coinbhleachta áirithe a bheith á n-onnmhairiú go dtí an Eoraip.

Ó 2008, bronnadh líon mór duaiseanna ar Mukwege mar aitheantas ar a shaothar, lena n-áirítear Duais Chearta Daonna na Náisiún Aontaithe (2008), Duais Síochána Shúl (2016).agus Duais Síochána Nobel (2008). Bronnadh céimeanna oinigh ó Ollscoileanna Dhún Éideann agus Harvard air freisin. Tugtar léargas ar a shaol agus a chuid oibre sa scannán faisnéise ó 2015 'The man who mends women - the wrath of Hippocrates'. Fotheidealaíodh an scannán i dteangacha oifigiúla Bhallstáit uile AE le tacaíocht ó Pharlaimint na hEorpa. I mí an Mhárta 2020, ceapadh an Dr. Mukwege chun obair Choiste Réigiúnach Sláinte Kivu Theas a chomhordú mar fhreagairt ar phaindéim COVID-19.