An méid atá á dhéanamh ag an AE chun dul i ngleic le foréigean inscne

Is fadhbanna coiteanna iad foréigean inscne agus foréigean teaghlaigh san Eoraip go fóill, rudaí a théann i bhfeidhm ar mhná agus cailíní ach go háirithe.

Illustration photo of a domestic violence situation
©AdobeStock_Me Studio

Tá dlíthe curtha i bhfeidhm ag go leor tíortha AE chun aghaidh a thabhairt ar fhoréigean gnéis agus inscne, ach tá gá le sainmhíniú coiteann ar fhoréigean inscne agus rialacha coiteanna ar fud an AE chun dul i ngleic leis an bhfadhb seo mar ba chóir dúinn a bheith. Mar sin, d’éiligh an Pharlaimint reachtaíocht AE nua ón taobh seo arís agus arís eile.

Is iad mná agus cailíní na príomhíospartaigh, ach is minic a fhulaingíonn fir dá bharr sin freisin. Baineann iarmhairtí diúltacha leis ar an leibhéal aonair, ar leibhéal an theaghlaigh, agus téann sé i bhfeidhm ar chúrsaí eacnamaíocha.
 

Foghlaim tuilleadh faoi bheartas sóisialta na Parlaiminte.

 

Rialacha faoi leith chun pionóis a ghearradh as foréigean inscne

 

Chun aghaidh a thabhairt ar an bhforéigean inscne ar bhealach níos fearr i ngach uile thír AE, d’iarr Feisirí ar an gCoimisiún Eorpach i Meán Fómhair 2021 cosc a chur air de réir dlí AE, chomh maith leis an sceimhlitheoireacht, cibearchoireacht, teacht i dtír gnéasach agus sciúradh airgid. Chuirfeadh beartas den chineál seo sainmhínithe agus caighdeáin coiteanna i bhfeidhm ar fud an AE, chomh maith le pionóis coiriúla íosta.

Moltar an togra seo tar éis don Pharlaimint treoir AE chun cosc a chur ar gach cineál den fhoréigean inscne a éileamh i bhFeabhra. An uair sin, chuir Feisirí béim ar an ngá le prótacal AE maidir le foréigean inscne tráth géarchéime chun aghaidh a thabhairt ar an bhfadhb agus tacaíocht a chur ar fáil d’íospartaigh an fhoréigean teaghlaigh. Ba chóir go mbeadh seirbhísí ar nós línte cabhrach teileafóin, lóistín sábháilte agus cúram sláinte a bheith san áireamh sa bhille, agus go meastar gur seirbhísí riachtanacha iad i ngach uile thír AE, de réir na Parlaiminte.

 

Caith súil ar ár ngrafaic faisnéise maidir le tionchar na paindéime ar mhná.

 

Foréigean pósta le linn aighneas coimeádta

 

Tá an foréigean teaghlaigh tar éis dul i méid le linn na paindéime, rud a théann sé i bhfeidhm ar an teaghlach ar fad. I nDeireadh Fómhair 2021, d’éiligh an Pharlaimint bearta práinneacha chun íospartaigh a chosaint le linn aighneas coimeádta nuair a meastar go bhfuil foréigean i gceist. Ba chóir go mbeadh duine gairmiúil i gceannas ar na héisteachtaí seo, agus go mbeadh siad ar siúl i dtimpeallacht atá oiriúnach do pháistí. D’iarr Feisirí ar thíortha AE cabhair a thabhairt d’íospartaigh spleáchas airgeadais a bhaint amach freisin, rud a chuirfear ar a gcumas deireadh a chur le caidreamh drochídeach.

Meastar go bhfuil taithí ag 22% de mhná ar fhoréigean fisiciúil agus/nó gnéasach sa bhaile agus go bhfuil taithí ag 43% díobh ar fhoréigean síceolaíoch. Don chuid is mó, is cásanna iad seo nach ndéantar aon thuairisciú orthu.

 

Ciapadh gnéasach agus an cibearfhoréigean

 

Tá foréigean in aghaidh na mban ar na meáin sóisialta, agus ar líne i gcoitinne, tar éis dul i méid de bharr na paindéime freisin. I Nollaig 2021, d’iarr Feisirí ar an AE sainmhíniú coiteann ar an gcibearfhoréigean inscne a ghlacadh, cosc a chur air de réir dlí agus pionóis íosta agus uasta comhoiriúnaithe a chur i bhfeidhm ar fud an AE. Tá sé mar aidhm leis an moladh seo tógáil ar thuairisc na Parlaiminte maidir le ciapadh ar líne, rud a fhoilsíodh in 2016.

Éilíonn an Pharlaimint pionós a ghearradh as na gníomhartha seo a leanas: cibearchiapadh, cibearstalcaireacht, príobháideachas a shárú, íomhánna d’ionsaithe gnéasacha a roinn ar líne, faireachas cianrialú (aipeanna spiaireachta san áireamh), bagairt go ndéanfaí foréigean, fuathchaint ghnéasaíoch, féindochar a spreagadh, rochtain a bheith agat ar chuntais nó ar theachtaireachtaí go neamhdhleathach, chomh maith le gáinneáil ar dhaoine.

 

An Coinbhinsiún Iostanbúl

 

Is tosaíocht pholaitiúil é aontachas AE maidir leis an gCoinbhinsiún Eorpach maidir le Gnéithe Idirnáisiúnta Áirithe den Fhéimheacht. Tá gach uile thír AE tar éis an comhaontú a ghlacadh, ach caithfidh cuid acu é a dhaingniú go fóill. In Eanáir 2021, d’fháiltigh an Pharlaimint roimh rún an Choimisiúin beart a mholadh chun spriocanna an Choinbhinsiúin a bhaint amach in 2021 - fiú má chuireann ballstáit cosc air a dhaingniú ar leibhéal AE.

 

Ciorrú ball giniúna ban

 

 
Ghlac an Pharlaimint le dlíthe agus rúin a bhfuil sé mar aidhm leo seanrud a dhéanamh den chiorrú ball giniúna ban ar fud na cruinne. Cé go bhfuil an nós seo neamhdhleathach san AE, meastar go bhfuil taithí ag thart ar 600,000 bean a chónaíonn san AE faoi láthair ar chiorrú ball giniúna agus tá 180,000 cailín eile i mbaol in 13 tír AE, gan trácht a dhéanamh ar na tíortha eile.

In 2019, bhí The Restorers ar ghearrliosta Dhuais Sakharov na Parlaiminte um Shaoirse Smaointeoireachta. D’fhorbair siad i-Cut, aip ina chabhraíonn le cailíní déileáil le ciorrú ball giniúna ban.

Bronnadh an 2014 Duais Sakharov ar Denis Mukwege, gínéiceolaí de chuid an Chongó, as a chuid oibre chun cabhrú le híospartaigh d’éigniú droinge i bPoblacht Dhaonlathach an Chongó.