Wzmacnianie europejskiej obronności: wspólne zakupy broni
Wojna Rosji z Ukrainą uwypukliła konieczność wzmocnienia unijnej strategii obronnej i przyspieszenia produkcji broni. Dowiedz się, jak UE planuje to zrobić.
9 maja 2023 r. posłowie zgodzili się na przyspieszoną ścieżkę legislacyjną w kwestii prac nad ustawodawstwem zapewniającym zwiększenie produkcji amunicji i pocisków w UE, w ramach aktu o wspieraniu produkcji amunicji (ASAP). 13 lipca, Parlament przyjął plany zapewnienia 500 mln euro pomocy dla przemysłu UE, aby mógł zwiększyć swoje zdolności dostaw dla Ukrainy, i dla krajów UE w uzupełnieniu ich zapasów.
Rozszerzanie europejskich zapasów wyposażenia obronnego
Posłowie i posłanki do PE pracują również nad aktem na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia (EDIRPA). Akt ma pomóc wypełnić najpilniejsze i krytyczne luki, wspierając kraje UE we wspólnym zakupie produktów obronnych.
Według projektu, akt ma wzmocnić bazę przemysłową i technologiczną europejskiego sektora obronnego. Ma też wspierać współpracę w zakresie zamówień obronnych, w szczególności dla osiągnięcia celu wspólnego zamawiania równowartości 35% całkowitych wydatków na sprzęt. Dla porównania, w 2021 r. było to 18%.
Wspólne zamówienia produktów obronnych
Instrument o wartości 300 mln euro
W czerwcu Parlament osiągnął porozumienie z państwami UE w Radzie ws. nowych przepisów zachęcających kraje UE do wspólnego nabywania produktów obronnych i wspierania unijnego przemysłu obronnego.
12 września 2023 r. eurodeputowani przegłosowali wzmocnienie europejskiego przemysłu obronnego poprzez ustawę o wspólnych zamówieniach publicznych.
Nowe narzędzie będzie miało budżet w wysokości 300 mln euro do 31 grudnia 2025 roku. We wspólnych zakupach będą musiały brać udział co najmniej trzy państwa członkowskie. Z instrumentu będą mogły korzystać także kraje należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego – Islandia, Liechtenstein i Norwegia.
Premie za projekty wspierające Ukrainę, Mołdawię i MŚP
Wkład UE będzie ograniczony do 15% szacowanej wartości zamówienia. Ten pułap może zostać podniesiony do 20% w przypadku, gdy produkty mają trafić do Ukrainy lub do Mołdawii lub jeżeli co najmniej 15% zamówienia trafi do małych lub średnich przedsiębiorstw (MŚP).
Kolejne kroki
Aby stać się prawem, projekt wymaga obecnie formalnego zatwierdzenia przez Radę.
Przeczytaj, jak Parlament Europejski wspiera Ukrainę:
