Czym zajmują się instytucje UE?
Czym się zajmuje Parlament? Jakie są obowiązki Komisji Europejskiej? Czym jest Rada Unii Europejskiej? Dowiedz się więcej z naszej infografiki.
Instytucje europejskie pracują dla osiągnięcia celów UE w interesie obywateli i obywatelek oraz krajów członkowskich.
Parlament Europejski
Parlament Europejski to jedyna instytucja UE, która jest bezpośrednio wybierana przez obywateli i obywatelki UE co pięć lat. Ostatnie wybory europejskie odbyły się 6-9 czerwca 2024 roku w całej Unii Europejskiej - w Polsce w niedzielę 9 czerwca. W sumie w wyborach zostało wybranych 720 europosłów i europosłanek - o 15 więcej niż w poprzednich wyborach. W Polsce wybrano 53 reprezentantów.
Parlament Europejski oraz Rada Unii Europejskiej są współprawodawcami, dzieląc się przyjmowaniem i wprowadzaniem poprawek do wniosków ustawodawczych oraz decydowaniem o budżecie UE. Parlament nadzoruje również pracę Komisji Europejskiej i innych organów UE oraz współpracuje z parlamentami krajów UE.
Komisja Europejska
Komisja Europejska jest organem wykonawczym UE. Proponuje nowe przepisy i polityki, monitoruje ich implementację oraz zarządza budżetem UE. Komisja zapewnia też, że polityki i przepisy UE są poprawnie wdrażane we wszystkich krajach.
Komisja składa się z 27 komisarzy, po jednym z każdego kraju członkowskiego. Parlament zatwierdza pełny skład Komisji, a następnie formalnie mianuje ją Rada Europejska.
Na czele Komisji stoi Przewodniczący lub Przewodnicząca. Liderzy państw UE nominują kandydata/kę na ten urząd na podstawie wyników wyborów europejskich, a Parlament Europejski głosuje nad przyjęciem tej kandydatury. Ponad 50% posłów i posłanek do PE musi zagłosować za, w przeciwnym razie przywódcy UE muszą zaproponować innego kandydata/tkę i powtórzyć cały proces.
Rada Unii Europejskiej
Rada Unii Europejskiej, nieoficjalnie nazywana w skrócie „Radą”, negocjuje i przyjmuje akty ustawodawcze, w większości przypadków razem z Parlamentem Europejskim. Rada jest również odpowiedzialna za koordynowanie polityk krajowych państw członkowskich w poszczególnych dziedzinach. Członkami Rady są ministrowie rządów krajowych każdego państwa członkowskiego, zgrupowani ze względu na obszar polityki, którym się zajmują.
Prezydencja w Radzie Unii Europejskiej jest przyznawana każdemu krajowi członkowskiemu po kolei na sześć miesięcy. Polska będzie sprawować prezydencję w pierwszej połowie 2025 roku.
Rada Europejska
Rada Europejska określa ogólny kierunek polityczny UE, jak i jej priorytety. Członkami Rady Europejskiej są szefowie państw lub rządów 27 krajów członkowskich UE, przewodniczący/a Rady Europejskiej oraz przewodniczący/a Komisji Europejskiej. Rada Europejska spotyka się co najmniej cztery razy w roku.
Rada Unii Europejskiej i Rada Europejska nie powinny być mylone z Radą Europy, która nie jest instytucją UE, tylko międzynarodową organizacją chroniącą prawa człowieka, demokrację i praworządność, z siedzibą w Strasburgu.
Inne instytucje UE
Prace Parlamentu, Komisji, Rady UE oraz Rady Europejskiej są uzupełniane przez inne instytucje i organy UE, takie jak:
- Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (z siedzibą w Luksemburgu)
- Europejski Bank Centralny (z siedzibą we Frankfurcie )
- Europejski Trybunał Obrachunkowy (z siedzibą w Luksemburgu)
