Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2019/1896 w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej

JAKI JEST CEL ROZPORZĄDZENIA?

• Na mocy rozporządzenia ustanawia się Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej w celu:
  • zapewnienia europejskiego zintegrowanego zarządzania na granicach zewnętrznych UE;
  • sprawnego zarządzania przejściami granicznymi; oraz
  • zwiększenia skuteczności unijnej polityki w zakresie powrotów* jako kluczowego elementu zrównoważonego systemu zarządzania migracjami.
• Rozporządzenie stanowi odpowiedź na wyzwania związane z migracją oraz potencjalne przyszłe zagrożenia na granicach zewnętrznych, a jego celem jest zwalczanie poważnej przestępczości międzynarodowej, jak również zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa wewnętrznego w UE przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych i jednoczesnym zagwarantowaniu swobodnego przepływu osób.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Stała służba licząca 10 000 funkcjonariuszy straży granicznej:

• zapewni agencji możliwość wspierania państw członkowskich UE za każdym razem i w każdej sytuacji, kiedy taka pomoc będzie potrzebna;
• umożliwi współpracę członków personelu agencji, a także oddelegowanych lub rozmieszczonych przez państwa członkowskie funkcjonariuszy straży granicznej oraz specjalistów ds. powrotów, którzy będą stanowić wsparcie dla ponad 100 000 krajowych funkcjonariuszy straży granicznej w zakresie realizowanych przez nich zadań.

Ponadto agencja będzie dysponować budżetem pozwalającym na nabywanie własnego wyposażenia, m.in. jednostek pływających, samolotów i pojazdów.

Uprawnienia wykonawcze

Członkowie stałej służby będą mieć możliwość wykonywania zadań w zakresie kontroli granicznej lub powrotów, takich jak kontrola dokumentów czy wydawanie zezwoleń na wjazd na granicach zewnętrznych, a także w zakresie ochrony granic – wyłącznie za zgodą przyjmującego państwa członkowskiego.

Większe wsparcie w zakresie powrotów

• Oprócz organizacji i finansowania wspólnych operacji powrotowych agencja będzie mogła wspierać państwa członkowskie na wszystkich etapach procesu powrotu, przy czym to na państwach członkowskich nadal będzie spoczywać wyłączna odpowiedzialność za wydawanie decyzji nakazujących powrót.
• Obecnie wsparcie to może też obejmować na przykład udzielanie pomocy osobom powracającym na etapie poprzedzającym powrót, w związku z powrotem oraz po przybyciu, a także identyfikację obywateli państw trzecich bez prawa pobytu i uzyskiwanie dokumentów podróży.

Ściślejsza współpraca z państwami trzecimi

Agencja będzie mogła – na mocy wcześniejszego porozumienia z danym krajem – prowadzić wspólne operacje i rozmieszczać personel poza granicami Unii (nie tylko w krajach sąsiadujących z UE), aby zapewnić wsparcie w zakresie zarządzania granicami.

Biura antenowe

Agencja będzie mogła tworzyć biura antenowe na terytorium państwa członkowskiego lub państwa trzeciego (zgodnie z umową o statusie) w celu zapewnienia logistycznego wsparcia działań operacyjnych i zagwarantowania ich sprawnego przebiegu.

Europejski system nadzorowania granic (EUROSUR)

• Aby usprawnić działanie EUROSUR-u, na mocy rozporządzenia zostaje on zintegrowany z ramami funkcjonowania Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej.
• Rozporządzenie rozszerza zakres EUROSUR-u tak, aby obejmował większość komponentów europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami. Zapewni to lepsze wykrywanie i przewidywanie sytuacji kryzysowych na zewnętrznych granicach UE oraz w państwach trzecich i skuteczniejsze reagowanie na nie.
• Akt wykonawczy Komisji Europejskiej, rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/581, określa zasady dotyczące wymiany i współpracy na potrzeby EUROSUR, w tym odnoszące się do orientacji sytuacyjnej, analizy ryzyka oraz wspierania planowania i przeprowadzania kontroli granicznych. W rozporządzeniu ustanowiono:
  • zasady raportowania do EUROSUR, w tym typ przekazywanych informacji oraz ramy czasowe ich przekazania;
  • szczegóły warstw informacyjnych* obrazów sytuacji*,
  • procedury tworzenia określonych obrazów sytuacyjnych;
  • obowiązki związane ze zgłaszaniem, zarządzaniem obrazami sytuacji oraz obsługą i konserwacją rozmaitych systemów technicznych i sieci wspierających EUROSUR;
  • bezpieczeństwo danych EUROSUR oraz zasady ochrony danych;
  • mechanizmy kontroli jakości.

Uchylenie

Uchyla ono rozporządzenie (UE) nr 1052/2013 ustanawiające EUROSUR z dniem 4 grudnia 2019 r. oraz rozporządzenie (UE) 2016/1624 z dniem 31 grudnia 2020 r.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

• Rozporządzenie stosuje się od 4 grudnia 2019 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna: Komisja z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie ustanowienia stałej służby 10 000 funkcjonariuszy straży granicznej do 2027 roku – komunikat prasowy (Komisja Europejska)
• Kampania EU Protects: Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna – YouTube (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylenia rozporządzeń (UE) nr 1052/2013 i (UE) 2016/1624 (Dz.U. L 295 z 14.11.2019, s. 1–131)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2021/581 z dnia 9 kwietnia 2021 r. w sprawie obrazów sytuacji Europejskiego systemu nadzorowania granic (EUROSUR) (Dz.U. L 124 z 12.4.2021, s. 3–39)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz.U. L 77 z 23.3.2016, s. 1–52)

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2016/399 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 29.05.2021